Een sfeer van desillusie
1 Cuba-1966 Ir
iv 'r
De val van Berlijn
rTm
Beatleplaten in brand
vud
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA
De bevolking is ondanks alle
campagnes niet anti-VS
imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiii
iiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii i
(Van onze reisredacteur
mr. H. L. Leffelaar)
De kwestie-Cuba is bezig een
vergeten raadsel te worden.
Uit de belangstelling van
Washington verdreven door I
Vietnam, door Moskou sinds i
de rakettencrisis aanzienlijk J
minder interessant gevonden I
dan voordien, en gebrouilleerd
met Peking, ligt Castro's volks- j
republiek aan zijn lot overge
laten als een voetnoot van de
geschiedenis in de Caribische
Zee.
In de hoofdstad waar om „strate
gische redenen" geen enkele platte- j
grond te krygen is, waar de Ameri
kaanse ambassade al jaren als een
holle huls in de „Skyline" figureert,
waar de Amerikaanse adelaar van
het grote monument op de zeebou- 1
levard is gesloopt, in Havana sleept
het leven zich zonder veel animo van
de ene dag naar de andere voort.
De Cubanen zijn hun gevoel voor
humor wel niet kwijt, maar de opge-
legde doctrinaire discipline van een
staatsbestel dat by de gratie van de
„collectieve inspanning" bestaat,
heeft een zichtbare domper geplaatst
op het traditioneel zorgeloze Cu
baanse volkskarakter. Men doet wat
cr verlangd wordt, maar zonder veel
overtuigihg.
Twijfel
Behalve dit gebrek aan over
tuiging valt bij een kort bezoek ook
een vooralsnog ongericht, maar niet
te miskennen sfeer van desillusie
op. In vluchtige gesprekken over
heerst een moedeloosheid die, wan
neer zij geformuleerd wordt, uitdruk
king geeft aan twijfel over doel en
nut van de revolutie. Hierbij is op
vallend dat de kritiek zich nooit
ADVERTENTIE
•TEENSTRAAT 8 HERENSTRAAT 8
''HAARLEMMERSTR* 204
e i d c
KERSENWIJN
nieuwe oogst. Per fles f2,65
Alléén onze zaak Haarlemmerstr. 204
i wegens vakantie gesloten van
15 t.m. 22 augustus.
richt op Fidel Castro, die nog steeds
de reputatie heeft zoals president
Soekarno tot voor kort) alle euvels
by toverslag op te kunnen lossen,
maar op het systeem.
Heeft het Castroïsme voldoen
de wortel geschoten om zich in Cu
ba te handhaven en om in Latyns-
Amerika een blijvende factor te
zijn? Het antwoord daarop is specu
latief. Succes is voor een gunstige
ontwikkeling van het Castroïsme on
ontbeerlijk, en aan succes heeft het
sinds enkele jaren ontbroken.
De spectaculaire val van Batista,
de na de afwijzing door Washington
met bravour uitgevoerde nationali
sering van de grote Amerikaanse
bedrijven, de „overwinning" op de
Varkens-baai-invasie, zelfs het mis
lukte huzarenstukje met Chroesjt-
sjows raketten het waren feiten
waarop de revolutie zich kon beroe
pen en die nog steeds herkauwd wor
den voor wat ze nog aan inspiratie
produceren kunnen.
Isolement
Sindsdien hebben de vastgelopen
economie, de rantsoenering van be
langrijke levensmiddelen, het chro
nisch tekort aan essentiële appara
tuur en onderdelen, de hoge prijzen
en gefixeerde lonen echter weinig
bijgedragen tot de gewenste revolu-
lutionaire verve. Tegelijkertijd heeft
zich een steeds sterker wordende
sensatie van isolement meester ge
maakt van het eiland.
Geroutineerde waarnemers zyn
van mening dat dit isolement een
van de voornaamste beweegredenen
van de Cubaanse regering is bij zijn
pogingen om de Castro-revolutie
naar andere delen van Latijns Ame
rika te „exporteren". Cuba kan er
immers alleen maar baat bij hebben,
zeggen deze analytici, wanneer het
Inderdaad bestaat er in Óuba on
danks alle campagnes nog steeds
een potentieel reservoir aan pro-
Amerikaanse goodwill. Van een ac
tieve anti-Amerikaanse gezindheid is
onder de Cubanen nauwelijks iets
te merken. De „cuba si, Yankee no"
slagzinnen zij zo goed als uit het
stadsbeeld verdwenen. En voor wie
zyn ogen en oren de kost geeft is
er een goede portie heimwee naar de
dagen van weleer te bemerken.
„Grote draak" Bob Scoggin,
leider van de Ku Klux Klan gooit
Beatleplaten en foto's in de vlam
men van een brandend kruis. Dit
gebeurde in Zuid-Carolina, omdat
één der Beatles, John Lennon, in
een interview heeft gezegd dat de
groep populairder zou zijn dan
Jezus, wat hij overigens zelf be
treurt.
In Engeland is niets van de
Amerikaanse storm te bemerken.
De l.p. van de Beatles, Revolver,
staat thans boven aan de lijst van
tophits, minder dan een week na
dat de plaat in de handel werd
gebracht.
zich kan verzekeren van de sympa
thie van gelijkgezinden die de doel
stellingen van de revolutie onder
schrijven, en daarmee het isolement
doorbreken.
In dit verband wordt ook gewezen
op het doubieuze effect van de door
Washington doorgevoerde economi
sche blokkade. Niet alleen zou de
blokkade de Cubaanse regering een
blijvend excuus verschaffen voor
zijn anti- Amerika hetze, maar hij
levert tevens dankbaar materiaal op
voor de revolutionaire uitvoer van
kreten, die het bewijs moeten leve
ren dat de „Imperialisten" zich al
leen kunnen bedienen, van materia
listische chantage.
„De regelmatige aanvoer van
Amerikaanse films", zei 'n Westerse
waarnemer, „zou meer effect sorte
ren dan de hele blokkade".
Heimwee
99
Toch zijn deze feiten bedrieglijk.
Zij betekenen in elk geval niet dat
de Cubaanse bevolking, bij toene
ming van de economische nood, een
poging zouden ondernemen om het
regime- Castro omver te werpen en
zich in de schoot van Washington
zou vleien.
Zij betekenen ook niet dat. mocht
er ooit een uit Cuba gedirigeerde po
litieke verandering optreden, deze
gebaseerd zal zijn op een herstel van
de oude betrekkingen met de V.S.
Wat dat betreft heeft de regerings
functionaris gelyk, toen hij mij zei:
„Wat er in de toekomst ook mag
gebeuren, Cuba zal nooit meer wor
den wat het geweest is".
Vies woord
Een realistische Cuba-politiek zal
van deze feiten uit moeten gaan. Het
is echter de vraag of Washington be
reid zal zijn deze gegevens te accep
teren, want zij impliceren een prin-
piële koerswijziging. Het betekent
dat een stabiele oplossing de toleran
tie vereist van een socialistische
vorm van zelfbestuur. Maar zolang
„socialisme" in de VS de klank van
een „vies woord"' blijft houden, zal
een reële verandering uitblijven.
Cuba heeft op het ogenblik wei
nig reden zich ingenomen te voelen
met de steun die het van Moskou
Met deze biljetten wordt de
I Cubaanse bevolking opgeroepen
tot paraatheid voor de naar de
mening van Castro voortdurend
bestaande dreiging van een nieu
we Amerikaanse invasie.
krygt. Na de mislukking van het
I raketten-avontuur heeft het Krem
lin duidelijk zyn belangstelling voor
Ideze buitenpost van het communis
me verloren. De hulpverlening gaat
I wel door, maar er zyn weinigen meer
die zich illusies maken over de prak
tische mogelijkheden van een logis
tiek die een halve wereld omspant
bovendien een economische red-
dingslijn die in tijden van interna
tionale crises onmiddellijk gevaar
loopt.
Daarnaast is er het vrijwel onop
losbare probleem van fabrieken met
Amerikaanse motoren en machines
waarvoor de Russische industrie geen
onderdelen kan leveren, een pro
bleem dat al grote stagnaties teweeg
heeft gebracht in de Cubaanse na
tionale produktie.
De VS blijven daarom onder alle
omstandigheden de meest aangewe
zen stut voor de Cubaanse economie.
Dat van deze stut geen gebruik
wordt gemaakt, ligt niet aan Castro
maar aan Washington, dat tot nog
toe de steriele politiek van een eco
nomische blokkade prefereert boven
een creatieve benadering van het
Cubaanse vraagstuk.
Bijzondere documentaire met authentieke
Russische heelden maandagavond op t.v.
99
99
(Van onze Haagse correspondent)
Van de talrijke documentaires, die door televisiestations in
vele landen over het ontstaan en de ondergang van Hitiers
Derde Rijk zijn gemaakt, verdient de Franse produktie over ..De
val van Berlijn", geregisseerd door Frédéric Rossif. bijzondere
aandacht. De AVRO zendt deze unieke documentaire maandag
avond van 21.20—22.10 uur uit. via het tweede net.
Hitier keerde in 1945 terug naar
Berlijn en beloofde de bewoners: over
tien jaar kennen jullie je eigen stad
niet meer. Het zou twaalf jaren du
ren, en niet de Duitsers maar de Rus
sen zouden het bewerkstelligen. Hit-
Iers toekomstbeeld kwam in negatieve
zin uit. Na twaalf jaren nazi-bewind
ging Berlijn in vlammen op; de stad 1
werd één rokende puinhoop. Fredéric
Rossif heeft deze laatste periode tot
onderwerp van zijn documentaire ge
maakt.
Uit nazi-archieven
Het authentieke filmmateriaal is
voornamelijk afkomstig uit de Russi
sche nazi-archieven en is voortreffelijk
van kwaliteit. Het begin van de do
cumentaire toont de zegetochten en
de brallende toespraken van Hitier en
het hysterische enthousiasme van de
Berlyners die hun Führer onder con
fetti en rozen bedolven.
Maar in februari 1945 gaan de
Inwoners van de Duitse hoofdstad
begrijpen dat Berlijn frontstad is ge
worden en er maakt zich een enorme
paniek van hen meester. Hitler, die
is ondergedoken in de Führerbunker
onder het gebouw van de rijkskanse
larij. geeft opdracht mannen en jon
gens «van de Hitlerjugend en de
Volkssturm) in uniformen te steken
en van wapens te vQorzien.
Van dit slecht bewapende en onge
schoolde leger, dat het stadsgarnizoen
moet vormen, blyven maar zeer wei
nigen over.i Als de krankzinnig ge
worden Hitier samen met zijn echt
genote Eva Braun zelfmoord pleegt,
breekt de ban en generaal Weidling
kondigt enkele dagen later de on
voorwaardelijke capitulatie af.
moderne stad van vandaag, waarin
goedgeklede burgers langs de wel
voorziene etalages slenteren.
De band met het verleden blijkt uit
een fragment uit Peter Weiss' „Die
Ermittlung", waarin een acteur over
de door de nazi's bedreven misdaden
zegt: „Wij hebben allemaal geweten
waarom het ging".
Elizabeth Taylor reikte aan
haar echtgenoot Richard Burton
de filmprijs „David di Donatello"
uit tijdens het filmfestival van
Taormina Italiëvoor zijn rol in
de film „The spy who came in
from the cold".
Vakmanschap
Met groot vakmanschap is de te-
genstelling in beeld gebracht tussen
het verwoeste Berlijn van 1945 en de
1 NEDERLAND 1 VPRO:
7.00 uur Nieuws in het kort. NTS
7.01 uur Klaas Vaak. voor de kleuters
7.05 uur De Verrekijker, jeugdprogramma
7.35 uur Lucy show
8.00 uur NTS-journaal
8.20 uur Concert voor jonge mensen
9.15 uur Vreemde wereld, tv-spel
10.00 uur Verkenning en herkenning
gj 10.40 uur NTS-journaal
M 10.45 uur Sluiting.
NEDERLAND 2 AVRO:
8.00 uur Nieuws in het kort, NTS
8.01 uur Mr. Magoo, tekenfilm
8.05 uur De onbekende wereld, film
8.30 uur Joop Walvis speelt, muzikaal progran
8.40 uur Li-la-lo, cabaretprogramma
M 9.15 uur The long hot summer, film
10.05 uur NTS-journaal
10.10 uur Sluiting.
UIT HET RADIOPROGRAMMA:
HILVERSUM 1:
7.30 uur
Country- and Westernmusic
HILVERSUM 2:
10.00 urr Geestelijke liederen
10.45 uur Haarlemse orgelmaand.
Gesprek over
.ontslag regels"
Naar aanleiding van het op
stellen van de z.g. „ontslagre-
gels" door de werkgeversbonden
stelde Herman Wigbpld in een
aflevering van VARA's actuali
teitenrubriek Achter het nieuws
enkele vragen aan de heren
Kloos voorzitter NW> en Bos-
ma (voorzitter CSWi. Zoals be
kend heeft het NW scherp ge
protesteerd tegen deze ontslag-
regels. Kloos vertelde, nadat hij
er zijn waardering over had uit
gesproken dat er aandacht aan
de ..menselijke belangen" is be
steed, wat zijn klachten ook
zijn.
Hij achtte het niet in over
eenstemming met de verbetering
van het klimaat tussen werkge
vers en werknemers dat er
vooraf geen overleg is gepleegd.
Bovendien zei hy ernstige be
zwaren te hebben tegen de be
paling dat alleen de leiding van
de onderneming bepaalt wie
ontslagen worden. „De vakbe
weging wordt pas ingelicht als
de beslissing is gevallen", aldus
Kloos, die zich opnieuw als
handig, televisie-geniek causeur
ontpopte.
Bosma verweet Kloos dat deze
deed alsof dit splinternieuwe
richtlijnen zijn. „In 1963 zijn al
eens regels bij massale ontsla
gen opgesteld, maar daaraan is
nooit veel publiciteit gegeven",
verklaarde hij. Hij was het eens
met Kloos dat de financiële
consequenties voor een werkne
mer bij zo'n ontslag mede in
aanmerking moeten worden ge
nomen en dat deze kwestie nau
welijks wordt aangeroerd in de
„ontslagregels". Hij zei daar
graag met Kloos van gedacht/n
ov«- te willen wisselen.
Glii
liezen
Bas Roodnat en Jan Schaper
deden ons vervolgens één mo
ment geloven dat we een repor
tage vanuit een tuin aan de
Adriaan Goekooplaan tegemoet
zouden gaan. Maar het werden
andere Chinezen, een veel gro
tere groep, die zich minder be
kommert om diplomatieke be
trekkingen en zich meer bezig
houdt met het vullen onzer
hongerige magen in de Chinese
restaurants. Volgens het minis
terie van Justitie bevinden zich
ongeveer 300 van deze Chinezen
uit China. Formosa en Indone
sië zonder verblijfsvergunning
in ons land. Justitie: hun aan
tal wordt té groot, daarom ma
ken wij sinds 1963 „jacht" op
deze illigalen. „Achter het
nieuws": ze zyn broodnodig oin
de 319 restaurants van koks te
voorzien. onbarmhartig om
mensen het land uit te sturen,
die zulk nuttig werk doen en
hier al zolang zijn.
Tenslotte fluisterde Koos Pos-
tema na signalering van het
bericht over de Amerikaanse ge
boortegolf (negen maanden na
een kink in de elektriciteitska
bel). geschrokken: „Je zal toch
moeten wachten tot de stoppen
doorslaan".
Wist u. dat de vrouw van Joop
van Os wel eens lucifers en
koek koopt en die boodschappen
rustig laat opschrijven? Wij za
gen dat in 'n heel knusse repor
tage van nieuwslezer Ed Lauten-
slager, die eens gezellig en on
gedwongen (nou ja, dat was de
bedoelingop bezoek ging
bij zijn kamperende collega van
„Achter het nieuws". Dat Spa
kenburg toch, wie Je er al niet
ontmeet! „Dag Joop!", „Ha, die
Ed!". „koffie?", „Nou maar dè.t
lijkt me heerlijk. Hoe is nou hier
de acoommodatie, zeg?"
Joop was vriendelijk genoeg
om Ed dat even te laten zien:
een kleine, eenvoudige camping,
echt iets voor Joop. En even la
ter weer in het hartje van Spa
kenburg: „Hé, dag Ed. naar de
palingen?" Het moet een droe
vige mededeling voor Van Os
zijn, maar folkloristisch gezien
hebben wij er weinig van mee
genomen.
In .Attentie" op Nedeland II
zagen we hoe de Bitse opposi
tieleider Edward Heath van
twee interviewers gelegenheid
kreeg te vertellen wat Wilson
hem allemaal heeft aangedaan.
Hij vond dat de staalnationa-
lisatie zo snel mogelijk moet
worden afgeschaft en de werk
nemersbelasting moet worden
herzien. Samenvattend: in on
dubbelzinnige bewoordingen uit
te Heath zijn kritiek op het
economische beleid, waarbij het
hem belachelijk voorkwam, dat
Wilson juist nu de toestand
rooskleurig noemt.
Overigens wel een interview
dat wij in Nederland „hard"
zouden vinden: vragen recht op
de man af. antwoorden zonder
er om heen te draaien.
VOOR DOM)EItI>.\(
Al'GUSTl
23.55-24.00
Hilversum I. 402 M X
AVRO: 19.00 Nws 18.15 Act. 18.30
Weekendwegwijzer. 19.10 Sportparade.
19.30 Country and Western muz. (gr.).
20.00 Nws. 20.05 Stereo: Koorzang.
20.35 Voordracht. 20.50 Stereo: Rndlo
Kamerorkest en soliste: mod. en klass.
muz. 21.45 Muzikaal klankbeeld. 22.26
Honkbalweek 1966. Haarlem. 22.30 Nws.
22.40 Act. 23.00 Stereo: Lichte nieuwe
gram.platen. 23.55-24.00 Nws.
Hilversum 2, 298 m
NCRV: 17.50 Sportrubrlek. 18.10 Ste
reo: Licht instr. trio. 18.25 Nederlandse
liederen en liedjes. 18.40 Voor de twin
tigers. 19.00 Nws., en weerpraatje. 19.10
Radiokrant. 19.30 Muz. van het Leger
des Heils (gr.). 19.45 Klass. gram.muz.
20.00 Donderdagavondmozaiek. geva
rieerd progr. 22.00 Geestelijke liederen
gr.22.15 Avondoverdenking. 22.30
Nws. en herh. SOS-ber. 22.40 Boek
bespreking. 22.45 Klass. orgelmuz. 23.15
I Vers ln het gehoor: voordracht -
i 23.40 Lichte gram
Nws.
VOOR VRIJDAG 12 AUGUSTUS
Hilversum 1, 402 m
VARA: 7.00 Nws. ochtendgym. en
socialistisch strijdlied. 7.23 Lichte gram.
I muz. lom 7.30-7.35 Van de voorpag
I persoverzicht)8 00 Nws. 8.10 Lichte
gram.muz .9.00 Te land en te water:
|een Informatief progr voor weg- en
waterweggebruikers. 8.35 Waterstanden.
VPRO: 9.40 Morgenwijding VARA:
10.00 Operettemuz. tgr.). 11.00 Nws.
11.02 Goed gepers(d)t. progr. over
Unesco's gram.platenseries en kunst
pockets. 11.40 Stereo: Orgelconc. (gr.),
oude muz. 12.00 Licht instr. ensemble.
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Overheidsvoorlichting:
Uitzending voor de landbouw. 12.40
Elektronisch orgelspel. 12.55 Act.
AVRO: 13.00 Nws. 13.10 Act. 13.30
Coupe classlque spéciale: muzikaal
Instr. ensemble VPRO: 16.00 Nws.
16.05 Thuis, praatje. 16.30 Radiophll-
barmonlsch orkest; mod. muz. 17.15
Hilversum 2,2 98 ni
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Meditatie 7.15
Lichte gram.muz. (7.30-7.32 Nws.).
7.55 Overweging. 8.00 Nws. 8.10 Voor
de Jeugd. 8.30 Nws. 8.32 Lichte gram.
muz. met vakantletlps. 10.00 In de
platensoos: lichte gram muz. 11.00 Voor
de zieken. 11.40 Amateursprogramma
mandolinekwartet. 12.00 Angelus. 12 03
Wereldmuzlekconcours Kerkrade 196(5.
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Nws. 12 40 Art. 12 50
Licht Instr. ensemble, (opn.). 13 10 Ste
reo: Metropole ork.: amusemenUmuz.
13.35 Iets voor U misschien. 13 45
Lichte gram.muz. 15.00 De deur ging
op slot. hoorspel. 15.30 Voor de zieken.
16.30 Instr. ensemble: mod. muziek.
16.50 Pianorecital (gr).: klass. muz.
Hilversum 3. FM en 240 m
NRU AVRO: 9 00 Nws. 9 02 Zet m
op: vrolijk ochtendprogr. (Om 10 00 en
11.00 Nws.), 12 00 Nws 12 02 Operette-
fragmenten. NRU VARA 13 00 Nws
13.02 Gev. gram .muz 14 00 Nws. 14 02
Licht Instr. trio. 14.25 Oev. gram.muz.
15.00 Nws. 15.02 Licht grara.platenpro-
gramma. NRU/AVRO: 16.00 Nws. 16.02
Sorbet: licht gev. muz progr. (opn i.
17.00 Nws. 17.02-1800 Gev. platenpro-
gramma voor automobilisten.
TELEYISIEPROGRAMM VS
Nederland i - NT8 19 00 Nwa. m
i het kort. 19.01 Klaas Vaak. film voor
de kleuters- NCRV: 19 05 Station Pet
ticoat. TV-film. 19.30 Zangduo- Ame
rikaanse 'olksmuz. NTS: 20 00 Jour-
I naai. NCRV: 20220 Show zonder poes
pas. gev. progr. 21.20 Zomaar een dag
in vredestijd, korte film. 2145 Die
Amerikaan ln Nederland, 2e afl. van
leen programmaserle rond dc Amen-
jkaanse zanger-entertainer Don Pau-
lin. 22.10 Attentie, act rubriek. 22 35
Dagsluiting. NTS: 22 45 ANVV-Spot.
i 22.50-22.55 Journaal.
Nederland II NTS 20.00 Nws
in het kort. VARA: 20.01 Dagjesmen
sen, TV-fllm. (herh van 27 augustus
1963). 20.30 Achter het nieuws. 20 55
Het duel, TV-spel. NTS: 22.10-22 15
