W"elke operakansen zijn er
oor ons in de toekomst?
kunst
kalei öoscqqp
MILJOENENPUBLIEK BEREIKEN'
Kosten zijn f47.000
per voorstelling
In Wassenaar
Concert in Dorpskerk
leed onder liet onweer
töb
VS-regering
komt
De Gaulle tegemoet
Orgelprestaties van
4sma te Katwijk Zee
WOENSDAG 20 JULI 1966
LEIDSCH DAGBLAD
K M K musiceert pe ]\eailclert aler zag
zich in de ijstijd zó
in Hoiitrust
(Van onze kunstredactie)
_J £)g zes Holland Festival-voorstellingen van Peter Schats opera
liLabyrint hebben waarschijnlijk drie tot vier ton gekost. De in het
mbegin van het vorige seizoen uitgevoerde opera ,.Der Rosenkava-
Her" van Richard Strauss eiste zes ton voor zes voorstellingen.
MEnorme bedragen dus! En twee weken geleden kwam intendant
Maurice Huisman met een ultimatumwaarin vastgesteld werd dat
met de opera in Nederland niet langer gaat wanneer er niet
veel meer geld op tafel komt.
ïn de eerste plaats geld om een vast Operahuis te bouwen en in
\tand te houden. En geld om produkties te brengen die internatio
nal de toest der kritiek kunnen doorstaan.
loe moet dat nu?
3 Over de laatste paar seizoenen
\)n globale cijfers bekend: in
M64—1965 kreeg de in likwidatie
mijnde Nederlandse Opera vier
miljoen gulden subsidie; in dat
Keizoen gaf men 180 voorstellin
gen Voor 1965—1966 moest de
Nederlandse Opera-Stichting de
JieZe zaak runnen voor drie mil
joen gulden. Er werden 65 voor
stellingen gegeven: 30 gewone, 20
holland Festival-opvoeringen en
Ien aantal zg. studio-produkties
met o.a. een reeks van de Zauber
flóte. In het afgelopen seizoen is
kus per voorstelling (gemiddeld)
147.000 uitgegeven tegen f22.000
periode 19641965.
f Hoe moet het allemaal verder gaan,
®u het publiek wat betreft solisten,
dirigenten, regisseurs, orkest, decors
In kostuums steeds hogere eisen gaat
[ellen? De exploitatiekosten lopen
leeds meer op, maar de subsidies
ijjgen niet evenredig. En dan is er
Jp 't ogenblik nog een bestedings
beperking. Twee mogelijkheden: of
de leiding van de Ned. Opera-Stich-
|ng zal zich beperken in hetgeen zij
biedt, of zij gaat onverdroten voort
pet produkties die steeds meer geld
[ragen. Het laatste zal mede ge-
jet op de vorige maand bekendge-
hakte plannen voor het seizoen
066-1967 wel het geval zijn.
I Een punt in het voordeel van de
Bed. Opera-Stichting is in ieder ge-
lal dat zij vaak redelijke solisten
brengt. Dat het niet allemaal goud
"i8 wat er blinkt aan zangstemmen
F ebben de Nederlanders kunnen on-
ervinden bij het optreden van Ita-
aanse operagroepen, de goede niet
i na gesproken.
Een Italiaanse groep die niet be-
Ischikt over „sterren" komt voor zo'n
f7000 per avond. Voor f17.000 heeft
Enen al iets beters- De Opera Forum
hit Enschede vroeg tot nog toe
f 12.000 vóór een voorstelling, wat
inogelijk was door de hoeveelheid
[opvoeringen: 150 tot 200 maal in
eigen land en 15 keer 'in Duitsland.
Een produktie uit Krefeld wordt ge
tracht voor 9000 mark, en de opera's
jvxn Dusseldorp en Keulen vragen
|elk 30.000 mark. De Ned. Opera-
Stichting bood de Wozzeck van Al-
tan Berg op een gegeven moment
aan voor f 20.000. Dit moet echter
Ibeneden de kostprijs zijn geweest en
Igeschiedde na afwerking van het ont
worpen aantal voorstellingen.
Ondoenlijk
Dit zijn zomaar wat cijfers. Eigen-
sn zeer willekeurige greep in
bedragen e voorgekomen zijn. Maar
het is eigenlijk ondoenlijk maatge
vende getallen te noemen, omdat de
situatie r dag kan wisselen. Ten
lanzien van gezelschappen uit het
Juitenland is opera niet alleen
culturele affaire, maar in de
eerste plaats handelsobject. Het gaat
)m vraag en aanbod. Een in Neder
land verkerende buitenlandse groep
zal by voorbeeld de ene avond optre
den voor de normale prijs en er--de
volgende (nog vrije) dag een voor
stelling bijnemen voor een veel la
tere prys om in ieder geval uit de
hoge dagkosten te komen. De op het
vinkentouw zittende theaterdirecteur
h op die manier een buitenkansje
bben. Maar het is wellicht niet
ijuist om te stellen dat men ten
■nzien van buitenlandse operagroe
pen in het algemeen niet veel be
gint onder de f 20.000.
Generaties lang heeft de opera
bestaan op de basis van een ensem
ble solisten, koor en orkest, maar te
genwoordig engageert men steeds
»eer „losse" operasterren voor de
hoofdrollen (zoals in het a.s. seizoen
Elisabeth Schwarzkopf waarschijn
lijk in Nederland komt zingen). Ook
op opera-gebied doet zich thans een
--^specialisatie voor. De grote zanger
I of zangeres concentreert zich op en
kele belangrijke rollen en reist daar
mee de wereld rond, precies zoals
gastdirigent, een concertpianist,
een violist.
Een bijzonder fraaie illustratie le
gerde de Dusseldorpse cabaretgroep
..Das Kom(m)oedchen", dat in mei
een aantal voorstellingen in ons land
gaf. Het oogstte grote bijval met
.Donna Bianca Oder Reisende soil
ihan nicht aufhalten": een tenor
beeft de dag tevoren bij de Me
tropolitan Opera in New York Don
José uit Carmen gezongen, de vol
gende dag moest hij naar Hamburg
voor een gastrol in Puccini's Tosca,
ttaar hij weet niet meer voor welke
rol hy is geëngageerd. Ook zijn te
genspeelster weet niet meer of ze
Aida uit Verdi's gelijknamige opera
moet zingen of Elisabeth uit Wag
ners Tannhauser.
Das Kom(m)oedchen leverde hier
mee een kostelijke parodie die teke
nend is voor de huidige operasituatie.
Steeds Iiogere gages
Het is interessant prijzen van so
listen te weten, maar ook nu geldt
dat de finesses onder de roos worden
gehouden, zowel door theaterdirec
teuren als door solisten zelf. Behalve
ïeer bijvoorbeeld een Callas zó
hoog in de markt ligt dat het al
niet meer interessant is geheimzin-
ig te doen.
Een zanger (es) die f300 vraagt is
bepaald niet duur maar levert dan
een zeer geringe kwaliteit. Een
behoorlijke tot (in Nederlandse ver
houdingen) goede stem kan men ver
wachten voor f 1000. Een ster als
Elisabeth Schwarzkopf klimt naar de
f 3000. En wanneer men dan acht
groten als Maria Gallis of Mario del
Monaco wil horen moet er zo'n
f 30.000 op tafel komen. Voor één
voorstelling
En hogere eisen
Onze eisen zijn steeds hoger ge
worden. We nemen geen genoegen
met een prestatie die 25 jaar
geleden nog als uitnemend gold. Dit
niet alleen het geval in Nederland,
aar ook bijv. in Frankrijk, waar
het operaminnend publiek nogal wat
kritiek heeft op hetgeen er in de
Parijse Grand Opera wordt gepre
senteerd. Verscheidene kleine gezel
schappen weten zich daarnaast goed
e weren. Italië heeft zijn grote ope-
acentra (zoals Milaan, Rome enNa-
pels), maar ook de kleinere opera's
de provincie. Oostenrijks trots is
de Staatsopera in Wenen, maar daar
naast opereren de gezelschappen van
Linz, Graz en Salzburg. Omdat de
belangstelling van generatie op ge
neratie is overgedragen heeft in
Duitsland iedere stad van betekenis
drukbezochte opera. Engeland
moet het hebben van zijn Covent
Garden in Londen. Daarnaast zijn
enkele groepen in het land die vaak
een labiel bestaan leiden. De Oost-
Europese landen hebben een aanzien
lijke opera-cultuur, groter dan we in
het westen soms beseffen. Vele grote
kleine, goede en minder goede
operagroepen tegelijk dus.
t is enkele jaren geleden uit
gangspunt geweest voor het streven
naar overkoepeling in een zo te noe
men Euro-opera, waardoor men vele
(o.a. technische) moeilijkheden te lijf
kon gaan. In dit verband speelde
ook met de gedachte operagroe
pen internationaal uit te wisselen. En
dat heeft voordelen: ieder gezelschap
gaan proberen zijn eigen voor
stellingen op zodanig niveau te bren
gen. dat zij in aanmerking zouden
komen voor internationale presenta
tie.
Artistieke
volksverhuizing
Maai' zover is het nog niet. De
reisvaardigheid van solisten en ge
zelschappen is tegenwoordig evenwel
groter dan ooit. Daaraan zal het dus
niet liggen- Wanneer men de in het
Holland Festival optredende buiten
landse groepen en solisten optelt
krijgt men al een goede indruk van
de „artistieke volksverhuizing", die in
m maand tijd kan plaatsvinden.
Zo langzamerhand zijn vrijwel alle
belangrijke operahuizen van het uit
sluitende ensemblesysteem overge
gaan naar het internationale pro-
duktiesysteem. In dit stadium is ook
Nederland beland, maar dan onder
de meest gevaarlijke omstandigheden
die zich maar kunnen voordoen:
zonder het bezit van een ensemble als
vaste kern en zonder een eigen ope
rahuis! En dat huis zal er in ieder
geval de eerste zes of zeven jaar niet
komen.
Geen eigen solistenensemble en
geen eigen huis- Dit betekent dus
dat men voor opvoeringen in ons
land voor iedere produktie apart Ne
derlandse en buitenlandse krachten
bijeen moet brengen. Hetgeen bijzon
der bedenkelijk is voor de traditie
vorming, die een van de levensvoor
waarden van de opera is.
Het publiek zal steeds betere en
mooiere uitvoeringen wensen omdat
men gewend raakt aan kwaliteit. De
grammofoonplaat verzorgt in de huis-
het beste van het beste en doet dat
met een technische volmaaktheid die
het luisteren tot een genot maakt.
Wie bijv. Mozarts Zauberflóte onder
leiding van Carl Böhm kent, weet
dat dit pas de Zauberflóte is. Wie de
film van Richard Strauss Rosenkava-
lier gezien heeft, weet wat een ge
perfectioneerde uitvoering is.
Von Karajan voor
de televisie
Dirigent Herbert von Karajan en
een groep eerste solisten hebben be
grepen dat hier een grote kans ligt.
Von Karajan, die z'n vak door en
door verstaat en precies doet wat hü
in z'n hoofd heeft, zal voor de gram
mofoonplaat nog weieens een „super
opname" van bijv. Verdi's Aida ma
ken, maar hy gaat zich in de naaste
toekomst waarschijnlijk concentreren
op de televisie. Want wat met film
is gebeurd kan ook via de televisie
en daarmee bereikt deze beroemde di
rigent een publiek van miljoenen
over de hele wereld. Von Karajan
heeft een voornemen in deze richting
onlangs bekend gemaakt en het lijkt
bepaald niet onwaarschijnlijk dat an
deren hem op deze weg zullen volgen.
Dit kan (afgezien van de grootste
Europese operahuizen, die altijd met
topbezettingen zullen blijven werken)
wellicht de toekomst van de opera
zijn: topprodukties op de televisie,
die een internationaal roulement ver
zorgt. Daarnaast kunnen dan enkele
arsenalen operagroepen van een
goed tweede garnituur onderhouden
worden. Dirigenten, zangeressen en
zangers van zeer hoog noveau moe
ten de produkties van deze gezel
schappen de topafwerking geven.
En daarmee is de cirkel gesloten:
als Nederland op deze manier inter
nationaal wil meedoen in 't tweede
garnituur, zijn de financiële offers
die Huisman vraagt noodzakelijk.
Vast staat dat het ultimatum van
de opera-intendant artistiek gezien
minimumeisen behelst, waaraan vol
daan moet worden wanneer Neder
land er prijs op stelt op operage-
bied een behoorlijke partij mee te
blazen inplaats van zich tevreden te
stellen met een kinderlijk tover-
flultje
Advertentie
Esso Extra Motor Oil houdt uw mo
tor zó schoon, zó actief dat het is
alsof u rijdt meteen extra cilinder I
MET ESSO BENT U BETER UIT
f af je Heynis en Simon C. Jansen
Simon C. Jansen en Aafje Heynis concerteerden in de Wassenaarse
Dorpskerk. Het voorspel tot dit concert was noodioeer. Als het zwaar
klettert op een gebouw, de flitsen niet van de ramen zijn en Moeder
Natuur in een kwade bui maar aldoor rommelt met alles doorkrui
sende sforzato's en basso continuo's, valt niet op juiste sfeer eh con
centratie te rekenen. Alles deprimeerde, zeker ook het zicht op de,
begrijpelijk, voor geen tiende deel bezette bankenrijen.
Tweemaal per jaar concerteert de
Koninklijke Militaire Kapel onder
auspiciën van het Algemeen Haags
Comité in de Houtrusthal. Het con
cert van a.s. vrijdagavond valt pre
cies in de „Haagse vakantieweken".
Daarom heeft de dirigent, de le luite
nant A. Posthumus, een program
ma samengesteld. Een „elck wat
wils" programma in echte vakantie
stemming.
Vóór de pauze worden uitgevoerd:
een pas ontdekt werk van Charles
Simon Catel, de mooie balletmu
ziek van Leo Delibes „Le Roi s'amu-
Mannin Veen" een rhapsodie
oude liederen van het eiland
Mann van de Engelsman Haydn
Wood, „The Shipbuilders" van Pe
ter Yorke en de beroemde Slavische
Mars van Tsjaikowski. Het gedeelte
ia de pauze omvat: een Hongaarse
.Marche Barbaresque", de Suri-
's „Wie Egi Plisieri", „Pa-
Morton Gould als
mede eens selectie uit de „Sound of
Music".
Binnenkort 1000ste
„Zwarte Beertje"
(Van onze correspondent)
Ofschoon de „Zwarte Beertjes" van
de Uitgeverij A. W. Bruna en Zoon
N.V. in Utrecht niet luid-brullend
door de boekenbossen dolen, is het
toch wel zo dat hun faam vry wat
verder reikt dan de grenzen van ons
land. Werd nog maar enkele jaren
geleden de verschijning van het 500-
ste „Zwartje Beertje" uitbundig ge
vierd, nu zal binnenkort het 1000ste
deeltje in deze bekende reeks van
de persen rollen.
Het bereiken van deze mijlpaal zal
dan ook niet met een korte bijeen
komst worden afgedaan, maar zullen
er drie feestdagen aan wor
den gewijd, nl. 1, 2 en 3 september.
Een belangrijk onderdeel hierbij
zal zijn de huldiging van de schrij
ver George Simenon en de onthul
ling te Delfzijl van een standbeeld,
voorstellende de speurder Maigret, de
held van zovele politieromans van
bovengenoemde auteur. Het pro
gramma wordt verder gevuld door
enkele persconferenties, cocktails en
diners voor genodigden en een ont
moeting van de heer Simenon met
al zijn uitgevers plus filmsterren die
de Maigretfiguur voor film en tele
visie gestalte hebben gegeven.
Zo werd Bach's Praeludium et Fuga
in b niet het wonder, dat verwacht
mocht worden. De prélude bleef on
helder, de fuga moest het van en
kele organistische opklaringen heb
ben. De meesterlijke pianist-op-het-
orgel, als hoedanig we Simon Jan
sen al jaren kennen, verschool zich
voor het ontij. Het verging Aafje
Heynis aanvankelijk net zo in een
Kantate met twee recitatieven en
twee aria's van een volslagen onbe
kende Brevi, een barokfiguur: de
stem klonk mat, het werk vrij saai;
alleen de laatste aria kon boeien door
een sierlijke muzikanteske gestalte,
afgezien van een langademig slot-
alleluja; tegelijkertijd klaarde ook
de altstem op. Opdiepen van iets
onbekends betekent niet altijd de
ontdekking van een vondst
De vertolking van Reger's Praelu
dium et Fuga in F kon ook niet bo
gen op een vlekkeloze reproduktie, al
bracht de eind-climax wel weer een
gave periode. In Albert de Klerk's
Ricercare en in al het verdere her
vond de concertgever zijn oude ni
veau, maar in een mooi lichtvoetig-
speels fragment dansten buiten de
poppen veel te hard mee en bedier
ven ze al het moois.
Een Sonatine op Ps. 150 van drie
bondige deeltjes van de Arnhemmer
Johan van Dommele pakte door het
gematigd eigentijds geluid en door
het frisse, beeldende aanspreken van
de schaai's welgekozen registers. Ten
slotte deed Jansen zelf daar niet
voor onder in zijn eigen opgewekte
Variaties op Gez. 121.
Schilder Scheltema
-89- overleden
Bijna 90 jaar oud is gistermiddag
in een ziekenhuis te Delft overleden
de in Wateringen gewoond hebbende
kunstschilder Leendert Scheltema.
Hij werd in 1876 op Ameland ge
boren, doch kwam als 11-jarige jon
gen reeds met zijn ouders naar Wa
teringen. Scheltema zette zijn eer
ste schreden op het pad van de
schilders kunst onder leiding van Jan
Toorop. Deze is in de beginperiode
een belangrijke steun voor hem ge
weest en heeft de eerste tentoon
stelling van zijn werken georgani
seerd. Scheltema exposeerde zowel in
binnen- als buitenland en nam ge
regeld deel aan de tentoonstelling
van de Delftse kunstkring, waarvs
hij gedurende een lange reeks jar
lid is geweest.
HOOFDPIJN?
Wèg pijn
Als u -V
WITTE KRUIS
poeders
kiest!
.IJstijdkunst in het Noordzee
gebied" heet een tentoonstelling
het Duitse Noordzee-eiland
Helgoland, die als een weten
schappelijke sensatie van de eer
ste rang kan worden beschouwd.
Men wil er het bewijs mee leveren
dat de eerste kunstuitingen van
nens veel eerder voorkwamen,
dan men tot nu toe aannam. De
geschiedenis van de menselijke
kunst zou begonnen zijn, zo heet
te het tot nu toe. met het optre
den van de Homo Sapiens in het
jonge palaeolithicum, het laatste
deel van de Oudere Steentijd. Men
beweerde, dat de voorgangers, de
Neandertaler, pre-Neandertaler
en andere Hominiden elk vermo
gen tot artistieke uiting ontbrak.
De tentoonstelling toont thans
sculpturen van vuursteen, die vol
gens prof. Walther Matthes, or
dinarius voor pre- en vroege his
torie aan de universiteit van
Hamburg, beslist in het oude en
midden palaeolithicum zijn ont
staan. Zij werden voor een deel
in nog niet eerder bewerkte steen
lagen gevonden, waarvan de geo
logische leeftijd zonder meer te
bepalen is.
Bij Hamburg vond men zelfs
figuren in een geologische laag,
die zich ongetwijfeld in de voor
laatste ijstijd vormdesamen met
stenen werktuigen, die door ver
gelijk met reeds bekende tot het
oud-palaeolithicum moesten be
horen. Zij zijn dus tienduizenden
Aafje Heynis zong nog twee niet
overmatig belangrijke liederen
César Franck (Procession en Noc
turne), in omloop gebracht door Ca
en Panzera en daardoor nogal
bekend. Zij werden door de alt uit
stekend in de ruimte geplaatst.
Dankbaar vooral waren we echter
haar zang in de suggestieve
solo-kantate „Die Versuchung Jesu"
van de ongeveer tien jaar geleden
overleden Zwitser Willy Burkhard,
waarin het orgel de functie toebe
dacht krijgt van een illustrerende
bijrol. Hier was Aafje Heynis voor
beeldig expressief, vrij zidh gevend,
een ware eenheid scheppend tussen
tekst en muziek.
In NAVO-conflict
jaren ouder dan de beroemde
rotsschilderingen in de Westeuro-
pese grotten (Altamira). Men
heeft de „Figurensteine" als een
spel van de natuur willen afdoen.
Maar daar is tegen in te brengen,
dat de sculpturen tekenen verto-
nen met een stuk gereedschap be
werkt te zijn en dat de natuur
zulke figuren niet in groten getale
op een plaats zal voortbrengen.
De in Helgoland getoonde
beeldhouwwerkener roerden
't 850 uit een belangrijk grotere
collectie gekozen zijn 15-30 cm
groot, gewoonlijk slechts vlak en
tweedimensionaal, stellen behal
ve, dieren, mensenhoofden van
verschillende typen voor, die
waarschijnlijk overeenkomen met
meerdere tegelijk levende Homi
niden-soorten.
De foto toont een kop, die ka
rakteristieke kentekenen van de
Neandertaal-groep vertoont.
(Van onze Paryse correspondent) I kringen in de Franse hoofdstad ge-
loven dat op basis der instructies, die
Na een afwezigheid van verschei- j Bohlen uit Washington heeft meege-
dene weken is de Amerikaanse am
bassadeur, Bohlen, weer op zyn post
in Parijs teruggekeerd. Diplomatieke
Ondanks het noodweer:
Door het ongekende noodweer, dat Katwijk Zee gisteren uren aaneen
teisterde kwamen wij vijf minuten te laat de Nieuwe Kerk binnen. Van het
openingsnummer, Bachs C. moll Praeludium en fuga misten wij zodoende
het grootste deel, terwijl wij er ons slechts over konden verbazen, dat Feike
Asma in alle gemoedsrust de fuga aan het opbouwen was. Doordat de
wolkbreuken op het immense dak der kerk een groot geraas teweegbrach
ten was het luisteren in geconcentreerde aandacht moeilijk. Gelukkig was
nog een vry groot aantal bezoekers blijkbaar een kwartier voor de aanvang
en tevens voor het losbarsten van het regentumull aanwezig.
overeenkomst tussen bei
de landen inzake Frankrijks toekom
stige positie tegenover fle NAVO op
de meeste concrete punten van ge
schil nu gemakkelijker te verwezen
lijken zal zijn.
Het State Department zou, zo
meent men in Parijs, nu toch maar
liever eieren voor zijn dollars wil
len kiezen door af te zien van zijn
aanvankelijke pogingen, De Gaulle
tot een capitulatie te dwingen.
De Amerikanen zouden begrepen
hebben dat, zolang De Gaulle het in
Frankrijk alleen voor het zeggen
heeft het verstandiger is geen verde
re obstakels op te werpen, zodat de
toekomst niet onnodig nog zwaarder
wordt gecompromitteerd. Onder die
condities wordt de opgóve voor de
Amerikanen: Frankrijk voor april
1967 zo geruisloos mogelijk te verla
ten om in geval van nood zo snel mo
gelijk terug te kunnen keren.
Limburgs Dagblad
beledigd
In het kort geding dat gisteren
diende tussen de heer P. Gailiard,
directeur van Oranjereizen in Val
kenburg en het Limburgs Dagblad
in Heerlen heeft de vice-president
van de rechtbank in Maastricht mr.
J. Loomans bepaald, dat de kwalifi
catie „Miljoenen-fantast", die het
Limburgs Dagblad in een artikel
over de heer Gailiard bezigde, bele
digend moet worden geacht.
De vice-president wees de vorde
ring van de heer Gailliard om een
rectificatie van gelijke omvang en
plaats als het gewraakte artikel, af,
maar bepaalde dat het Limburgs
Dagblad binnen drie dagen de uit
spraak moet publiceren op straffe
van een dwangsom van 1000 gulden
per dag.
Beide partyen zyn veroordeeld tot
de proceskosten.
Tientallen doden
in Mongolië
Onverwachte overstromingen van
e rivier Tola in (Buiten-) mongolië
hebben 57 personen het leven gekost.
Enkele wijken van de hoofdstad
Oelan Bator zijn zwaar beschadigd.
Grote schade is aangericht aan in
dustrieën, de elektrische centrale van
de stad, bruggen en wegen. De cen
trale kwam stil te liggen.
Russische helikopters helpen by
het reddings- en hulpwerk. De Sow-
jet-Unie zal ook hulp verlenen bij de
wederopbouw. Ook Amerika ver
leent bijstand: Mongolië's vertege-
woordiger by de V.N. kreeg gisteren
25.000 dollar van de Amerikaanse re
gering.
Asma vervolgde met een vriende
lijk trio van William Boyce, een dia
loog tussen twee manuaalstemmen
en die van het pedaal. De Introduc
tion en Fugue van William Walond
was niet van veel betekenis. Een stuk
„muziekschrijverij" met geijkte se-
quenzen, waarin de fuga niet duide
lijk geexposeerd werd.
Ook Lamentation van Guilmant is
een stuk dat weinig boeit, omdat de
klacht wat te breedsprakig is. Er zit
ten overigens klankschone fragmen
ten in. Misschien, dat de felle blik.
semschichten er niet toe meewerk
ten de elégische bedoelingen tot het
verontrusten gemoed te laten spre-
Weer of geen weer: het is onze
stellige mening, dat het Divertimen
to 1966 van Paul Chr. van Westering
geen lokvogel wordt. „Acht muzi
kale schetsen „doorgecomponeerd"
d.w.z. onderling verbonden geven
de indruk, dat de componist kramp
achtig poogt zich van nieuwe klan
ken te bedienen maar niettemin
steeds terugvalt in het normale pa
troon.
De inzet, Carillon, is wel suggestief
van uitbeelding, het Adagio mooi van
klank. Ook het Scherzando verloo
chent zijn naam niet, dank zy de
voor de hand liggende registratie.
Het Chant Funèbre leek tè veel ge
ïnspireerd op de bekende mars van
Guilmant. Feike Asma gaf zich ech
ter alle moeite om Westerings com
positie recht te laten wedervaren.
Geen moeilijkheid is hem te groot,
b.v. in de Finale. Alles ging hem met
het grootste gemak af. Ook de regis-
terkeus vormde een pleidooi voor het
Door metershoge watergolven van
het ondergelopen Rijnsburg terugrij
dend verbaasden wij ons nog steeds
over de solistische prestaties onder
dit noodweer en eigenlijk ook dat
„noodprogramma".
H.W.
Concessies
In dat nieuwe raam der Ameri
kaanse politiek jegens Frankrijk zou
Washington bereid zijn verscheidene
concessies te doen. In de eerste
plaats zouden de onderhandelingen,
volgens de eis van generaal De Gaul
le, op tweezijdige basis en niet in het
kader van de NAVO worden gevoerd.
Vervolgens zou de Amerikaanse re
gering al haar financiële eisen vrij
wel moeten laten vallen.
Oorspronkelijk dacht Washington
generaal De Gaulle de pin op de neus
te kunnen zetten door de schadeloos
stelling van ongeveer 1 miljard dol
lars te verlangen voor de diverse mi
litaire installaties, die op Frans
grondgebied voor de gemeenschappe
lijke verdediging waren ingericht.
De Franse regering had indertijd
al een nul op dat request gegeven.
Zy wees daarbij op het verlies van
akkers en bossen, waarvoor Frank
rijk dan wel eens de rekening zou
kunnen presenteren.
Voor rekening van de Wasse
naarse stal RPS zijn op de volbloed
verkoping in Newmarket drie vol
bloedmerries aangekocht. Het zyn de
tweejarige Firebeam, die nog niet
aan rennen heeft deelgenomen, de
driejarige Stepping Gaily en Maid of
Harleck, die als tweejarige uit vyf
starts viermaal als geplaatst eindigde.
Op de helft van Duindigt's ren-
seizoen staat jockey Dries van Dijk
met 21 eerste prijzen ver aan heb
hoofd op de lijst der winnende joc
keys. Op de tweede plaats staat d«
Duitser Bier met tien eerste plaatsen.
Bij de trainers leidt J. M. A. Dekkers,
die 23 winnaars zadelde, gevolgd door
W. A. van Dyk met 17.
Het eerste doel van de Amerikaan
se politiek is dan nu geworden t«
vermijden dat die ex-NAVO-installa-
ties worden onttakeld. Het on
derhoud zou aan Franse handen
kunnen worden toevertrouwd, zodat
de militaire structuur van de verde-
digings-organisatie tenminste in
stand kan blijven. Ook de kostbare
en onontbeerlijke olieleidingen over
Frans grondgebied zouden op die wij
ze voor de hele NAVO-strategie be
waard kunnen blijven.
