Het kasteel Duivenvoorde
iiersjes voor kinderen
Gé Hofenk
Oude luister bij
kaarslicht
er
er ACHT-
TOPPERS
MANESCHIJN
Arent
Vermoord
Geuzenleider
Verbouwing
EMIGRANTJE
Stichting
Neemt u een toto van
een landschap.zet dan
De film in de schaduw iets op de voorgrond(u
in uwtoestel zetten! [krijgh dan meer diepte)
De zon in uw rug
maakt een fofo vlak.
Schuin van opzij val
lend licht geeftzeer
mooie opnamen.
laktu kleurenfoto's
■ografeer dan geen Lef op
iderwerpen met dat de horizon a
el bonfe kleuren. recht op uw fotc
Fotografeer niet met-
de camera schuin ach
ferover. u kriigt dag
verbekende toto's
iTERDAG 1
L|||||||||||||||IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIW
u de acht afwijkingen ln de belde bovenstaande tekeningen
vinden? De Juiste oplossmg vindt U elders op deze pagina.
De twee gedichtjes hiernaast
zijn van de hand van een le
zeres uit Oegstgeest, mevrouw
A. Hagtingius-Seger. Zij pu
bliceerde al eerder verzen on
der haar pseudoniem Renny
van Royen.
(III)
In Voorschoten ligt, tussen
de Veurseweg en de spoor
baan LeidenDen Haag, een
kasteel in het polderland: Dui
venvoorde,
Over deze woning van een
tak van het geslacht an Was
senaar, het geslacht ook van
de eerste Leidse Burchtgraven,
is veel te vertellen en hebben
wij ook al meermalen geschre-
I ven Red.).
Ons verhaal begint in 1226. In
dat Jaar namelijk heeft Dirk
van Wassenaar, de stamvader
van de Leidse Burchtgraven,
aan zijn jongere broer Philips
een goed, genaamd „Duvenvoer-
de" in leen. De naam Duven-
voerde zou zijn afgeleid van
Dobbe-voorde ofwel: voorde
door het water de Dobbe, dat
achter het kasteel loopt.
In de geschiedenis van Dui
venvoorde komen welgeteld ne
gen bezitters voor, die de naam
Arent dragen. De eerste, die
deze naam droeg, was een zoon
van de al genoemde Philips van
Wassenaar. Hij ging zich als
eerste Van Duivenvoorde noe
men. De beide zoons van Arent
I sneuvelden in 1301 in de strijd
bij Veere, een gevecht dat drie
jaar later zou resulteren in de
bekende slag aan het Man-pad,
waar Witte van Haamstede zijn
plaats in onze geschiedenisboek
jes zou gaan verdienen.
Een veel latere telg uit het
geslacht van Duivenvoorde,
Arent III, raakte meer in de
Hoekse en de Kabeljauwse twis
ten verwikkeld dan hem lief
was. Door graaf Willem V werd
hij verbannen, maar door diens
moeder Margaretha van Beieren
werd hij even later weer toege
laten. Hij moest nu zijn bezittin
gen, die in beslag waren geno
men, terugkopen. Inmiddels was
echter ook zijn neef Jan van
Noord wijk overleden. Arent III
bleek de eerste rechten te heb
ben om ook dit gebied van
Noordwijk van de graaf terug te
kopen. Voor dit alles was meer
geld nodig dan Arent van Dui
venvoorde bezat. Om deze moei
lijkheid te overwinnen huwde
hij de rijke Delftse patriciërs
dochter Simone Sohia Bugge.
Hiermee kon Arent III het nut
tige met het aangename vereni
gen.
Uit dit huwelijk is in elk geval
één zoon bekend die, kan het
anders, ook Arent heette. Deze
Arent IV kreeg het nog moei
lijker dan zijn vader. Immers, op
12 september 1392 werd in Den
Haag Aleida van Poelgeest ver
moord, tezamen met de hof
meester Willem Kuser. Albrecht
van Beieren, die een grafelijk
oogje op Aleida had, liet ogen
blikkelijk een legertje uitrusten
om de moordenaars te straffen.
Tijdens deze straf-expeditie
werd ook kasteel Duivenvoorde
met de grond gelijk gemaakt,
hoewel vast staat dat Arent IV
met deze moord niets had uit
te staan. Maar ja, vergissen is
menselijk! Heer Arent herbouw
de zijn kasteel mooier en groter
dat 't ooit geweest was. Hoe 't
er na deze vernieuwing heeft uit
gezien, kunt u bekijken op het
grote wandtapijt in de Leidse
Lakenhal.
Ook Arent VII heeft in de ge
schiedenis danig van zich doen
spreken. Zo weten we dat hij
in 1568 door de beruchte Bloed
raad van Alva werd verbannen
uit Holland. Dit kwam zo: sa
men met de „Heren" van Raep-
horst en Brederode had Arent
VII een privé-beeldenstormpje
laten woeden in Noord-Holland.
Rond de Kerstdagen wilden de
„edellieden" enige tijd uitrusten.
Dit haast modern aandoende
plan werd uitgevoerd door on
derdak te vragen bij de abt van
het machtige klooster van Eg-
mond. Het „geestrijk" leven be
viel hen hier zó goed dat zij be-
sloten enige tijd te blijven. De
abt, die door zijn tijdgenoten om
niet nader te noemen redenen
„dronken Klaasje" werd ge
noemd, had hierdoor de grootste
moeite zijn gasten weg te krij
gen. Dit lukte hem tenslotte
door hen bij zijn confrators in
het klooster van Heiloo langs te
sturen!
Toch was de verbanning niet
van lange duur. In 1572 zien we
hem alweer als één van de lei
ders van de watergeuzen voor
den Briel. Toen de politieke he
mel wat was opgeklaard, kwam
Arent VII voorgoed naar Dui
venvoorde terug. Hij huwde met
Theodora van Scherpenzeelop
Duivenvoorde vinden we hun
portret in verschillende forma
ten en soorten. Hun kleinzoon
heette voor de variatie Johan.
Hij huwde met Maria van
Voorst. Deze Johan noemde zich
als eerste, na het uitsterven van
het oude geslacht Van Wasse
naar, Van Wassenaar van Dui-
vènvoorde. Ook zijn andere fa
milieleden namen nu deze oude
naam over. Zo krijgen we in de
geschiedenis de bekende ge
slachten Van Wassenaar-War-
mond en Van Wassenaar-Ob-
dam. Deze Johan van Wasse
naar van Duivenvoorde is de
man, die niet alleen Duiven
voorde ingrijpend liet verbou
wen, maar ook is hij de bouwer
van het grote huis in Den Haag
op de hoek van de Kneuterdijk
en de Lange Voorhout. Tegen
woordig is in dit huis van Dui
venvoorde de bank van Mees
Co gevestigd.
De verbouwing van het kas
teel Duivenvoorde zelf was wel
zo ingrijpend, dat van de oude
vorm weinig meer te herkennen
viel. De rechter- en de midden
vleugel zijn sindsdien onveran
derd gebleven, zodat u het resul
taat van deze verbouwing zelf
kunt gaan zien. De linkervleugel
kreeg zijn huidige gedaante pas
DE ZAAK VOOR LEI
DE ZAAK VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
'k Sta aan 't raam op blote voeten
weggekropen in 't gordijn:
alle huizen zijn veranderd
in de lichte maneschijn.
't Is. of met een toverstafje
iemand ze heeft aangeraakt
en elk huis. zover ik zien kan.
tot een droomhuis heeft gemaakt,
'k Zou wel heel ver willen wandlen
op die manelichte weg,
maar het is of 't maantje fluistert:
..Gauw in bed. hóór wat ik zeg!''
Al mijn broers en zusjes klagen
als de afwas moet gedaan,
maar ik wil wel alle dagen
bij het afwasteiltje staan,
niet omdat mijn handen jeuken
bij het zien van al die vaat.
maar omdat je in de keuken
dan bij 't ronde raampje staat:
blauwe bergen, groene dalen,
licht bebost, een stukje zee.
Boven al die borden, schalen
glijd ik met een zeilschip mee.
onder Arent IX. Ook de grote
Marot-zaal in de rechtervleugel
is ingericht in opdracht van
Arent IX: het werk werd uitge
voerd door de beroemde archi
tect en tuinontwerper Daniël
Marot.
Na al deze verbouwingen had
Duivenvoorde tenslotte de
grondvorm gekregen van een
„U". De ingang lag in het ach
teruit springend middenstuk,
maar was slechts bereikbaar via
een brug, die haaks op de mid
denvleugel stond. Een klein
poortje gaf vanaf de brug toe
gang tot een klein binnenplaats
je tussen de beide vleugels. Wie
nu het kasteel bezoekt, ziet een
heel andere brug en helemaal
geen poortje. De brug, die we nu
voor het kasteel aantreffen,
heeft de vorm van een groot
bordes, dat vóór de beide vleu
gels langs loopt. Dit alles is het
resultaat van een verbouwing in
1830, die is uitgevoerd door de
Engelse architect Donaldson.
Deze „bouwkundige ingreep"
was echt nodig, want het kas
teel had lange tijd leeg gestaan
nadat het nog enkele jaren was
verhuurd voor f 400 per jaar!
Tegenwoordig is kasteel Dui
venvoorde niet meer in het bezit
van leden van het oude geslacht.
In 1957 stierf de laatste bezitter.
Baron W. A. A. J. Schimmelpen-
ninck van der Oye. In 1965 over
leed ook zijn zuster, nadat zij
echter Duivenvoorde had onder
gebracht in een stichting. Deze
stichting Duivenvoorde heeft
het kasteel laten restaureren
en het zijn oude luister terug
gegeven. Architect Canneman
heeft niet alleen kans gezien de
sporen van het afvuren van de
beruchte V2's weg te werken,
maar gaf het tevens zijn oude
bekoorlijkheid terug. Zo heeft
het meer dan 750 Jaar oude kas
teel dan eindelijk gas en elektri
citeit gekregen! Toch vinden de
avondrondleidingen juist plaats
bij kaarslicht. Dat helpt om het
verleden te laten herleven!
ED. JANSON.
VOOR MOOIE
VAKANTIEFOTO'S
Kom er ACHT-er
1. vlaggetje scheepje rechts
2. oogjes van vrouw op boekje op
de grond
3. staart van vogeltje
4. het boek dat man op stoel leest
is dunner
5. sok van man links
6. lepeltje uit kopje weg
7. meer gras rechts
8. poot van ligstoel langer
