Zeelieden morgennacht
weer aan het werk
Minister den Uyl niet
hoopgevend over het
Nederlands ruimteplan
Bemoedigende tekenen
van Azie's vooruitgang
Haringteelt
weer grote
visserij
Budget is
te krap
Het was weer prijs
in Amsterdam
Diepenhorst aclit
studentenstop voor
medici noodzaak
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
Opluchting in Engeland
(Van onze Londense correspondent)
Na een staking: van 45 dagen
de langste staking in Engeland van
na de oorlog zullen de Britse zee
lieden van morgennacht twaalf uur
af weer aan het werk gaan.
Ofschoon het nieuws dat de sta
king voorbij was in de meeste Engel
se havens met een zucht van ver
lichting werd ontvangen, bestaat de
vrees dat de noordelijke havens als
Hull, Liverpool en Dublin (Ierland)
niet officieel stakingen zullen begin
nen, want daar werd fel gepro-
Bron
zy wensen vooral verandering in
de zeer verouderde, maar de vrijwel
nog helemaal van kracht zijnde wet
op de koopvaardij, die uit de vori
ge eeuw stamt. Deze wet vinden de
zeelleden, die voor het eerste sinds
50 Jaar gestaakt hebben, de bron
van alle ellende. Maar dat de zeelie
den tenslotte toch geen steun kregen
van de regering, de andere vakbond
in binnen - en buitenland komt om
dat men de militante en weinig
testeerd tegen het besluit van de uit- Pele manier van optreden afkeurde,
voerende raad van de zeeliedenbond, I Hierbij moet worden aangetekend
om het laatste aanbod van de re- idat de regering ook de reders in niet
ders te aanvaarden. De zeelieden,
die bij het hoofdkwartier in Londen
stonden, schreeuwden toen zij het I
nieuws hoorden: „Verraad, verraad
en Hogarth de zeeliedenleider is
een judas".
Verbitterd I
Ongetwijfeld waren zij verbitterd over
premier Wilson, die eergisteravond
in het Lagerhuis namen van com
munisten had genoemd, die van ach
ter de schermen de uitvoerende raad
van de zeelieden hun wil oplegde. Hij
de raad zelf als oprecht, maar
onervaren en zonder durf beschre- j
ven. Premier Wilson zal nu zelfs kun
nen beweren dat hij niet alleen gelijk
heeft gehad, maar er ook goed aan
heeft gedaan om deze „grootste hek
senjacht sinds McCarthy, zoals le
den van de eigen partij het noemden,
gaan. De zeelieden heb
ben echter in een motie het gedrag
i premier Wilson krachtig veroor
deeld. Het besluit om de staking te
beëindigen officieel om de staking
i jaar te schorsen, maar dit be
tekent alleen dat men de militante
leden wilde sussen werd gister-
vier uur vergaderen met
negentwintig tegen zestien stemmen
aangenomen.
al te bedekte termen heeft verweten
te halsstarrig te zyn opgetreden voor
de staking begon.
De staking heeft de zeeliedenbond
5 miljoen van de 25 miljoen gulden
gekost die zy in kas had en de re
ders zeker tienvouden van dit bedrag.
Op het eerste gezicht is de schade
aan het land toch nog mee gevallen.
De havens zyn niet verstopt ge
raakt en de regering behoefte niet
de marine en de luchtvaart in te
schakelen om noodzakeiyke produk-
ten aan- en af te voeren. Ook de
grote Industrieën, autofabrieken heb
ben tegen alle verwachting in kun
nen doorwerken.
Nationalisering
Engelse ijzer
en staalindustrie
De Engelse minister voor Energie
voorziening, Marsh, heeft gisteren in
het Lagerhuis een ontwerp ingediend
om de staalindustrie opnieuw te na
tionaliseren. Morgen, na sluiting van
de Londense effectenbeurs, zullen
byzonderheden worden gepubliceerd.
Verwacht wordt, dat veertien maat-
schappijen, die negentig procent van
de produktie vertegenwoordigen, weer
staatsbezit zullen worden. Zij zullen
een schadevergoeding ontvangen in
de vorm van staatsobligaties, geba
seerd op de gemiddelde koers over
een aantal perioden. Zelfs tegenstan
ders van de nationalisering zouden
deze voorstellen „gunstig" hebben ge
noemd. Tengevolge van de aangekon
digde nationalisering zyn de yzer-
en staalaandelen van bedoelde veer
tien maatschappijen reeds met buna
een shilling opgelopen.
„Moeite waard"
„De staking is dubbel en dwars de
moeite waard geweest. We hebben
grote overwinning behaald en
het is bewezen dat niemand zo so
lidair is als de zeelieden".
De zeelieden hebben weliswaar niet
gekregen wat ze eisten, maar toch
nog altijd aanzieniyk meer dan de
reders aanvankelyk hadden aan
geboden en drie maal zoveel als het
officiële loonbeleid van de regering
goedvindt. In plaats van de geëiste
40-urige werkweek, of wel 17% loons
verhoging, kregen zy nu een 48-uri-
ge werkweek, ofwel byna 10 procent
loonsverhoging en over een jaar hun
40-urige werkweek. Zy werkten tot
nu toe 56 uur per week.
Al met al krygen de zeelieden al
leen slechts enkele verlofdagen meer
dan het speciale hof van onderzoek,
onder leiding van de rechter lord
Pearson drie weken na het begin van
de staking had voorgesteld en de zee
lieden hadden verworpen. Lord
Pearson, gesecondeerd door vertegen
woordigers van de werkgevers en vak
bonden, zal nu een uitgebreid onder
zoek instellen naar de vele gerecht
vaardigde grieven van de zeelieden,
die het minder goed hebben dan hun
Nederlandse, Scandinavische en
Duitse collega's.
De Nederlandse elektrotechnische-
en vliegtuigindustrie heeft aan de
minister van Econ. Zaken, drs. J. M.
den Uyl, een voorstel voor een Neder
lands ruimtevaartprogramma aange
boden. Dit voorstel omvat de bouw
van een experimenteel grondstation
voor telecommunicatiedoeleinden en
de bouw van een satelliet voor waar
nemingen. Met het voorstel is aan de
minister ook een model van een te
ontwikkelen satelliet overhandigd.
Het voorstel is gebaseerd op de
voorbereidende arbeid van twee in
stanties, de industriële commissie
voor beleidsproblemen op het gebied
van de ruimtevaart en de industriële
werkgroep voor het satellietontwerp.
Het experimentele grondstation kan
worden gebruikt om het telefoon- en
telegraaf verkeer via satellieten te
leiden. Verwacht wordt dat in de pe
riode van 1970 tot 1975 vyftig tot
honderd grondstations in de wereld
in gebruik zullen komen voor com
municatie per satelliet. De kosten
van een experiementeel grondstation
worden voorlopig geschat op negen
miljoen gulden. Voor de bouw van
een grondstation zal, na een voorbe
reidende studie van negen maanden,
ongeveer twee jaar nodig zijn. Aan
genomen wordt dat de kosten van
een grondstation in een tydvak van
naar schatting tien jaar kunnen wor
den bestreden uit de opbrengsten.
De satelliet zou er, volgens de voor
stellen, een moeten zyn voor astrono
mische waarnemingen. De Neder
landse elektronische, en vliegtuigin
dustrie heeft zich by het opstellen
'n nationaal ruimtevaartpro -
gramma niet gericht op de raketten-
techniek.
Het gewicht van de satelliet is be
rekend op circa 115 kg en de hoogte
van de baan 500 km. Voor de lance
ring van de satelliet is geen grote
draagkracht nodig. Een gedetailleer
de studie zal ook negen maanden
vergen. Geschat wordt dat viereneen
half jaar na het verkrijgen van de
studieopdracht de sa/üelliet in een
baan om die aarde waarnemingen kan
doen.
Minister Den Uyl, het werk van de
commissie en de werkgroep waarde
rend, zei genoodzaakt te zyn een
waarschuwend woord te laten horen
over de mogelijkheden van uitvoering
van grondstation en astronomische
satelliet. Beide ontwerpen zullen
nauwkeurig op hun economische en
technische merites moeten worden
bezien voordat de regering hulp by
de uitvoering der projecten zal kun
nen geven.
De minister vestigde de aandacht
op de huidige budgetaire moeiiykhe
den. Deze maakten het hem onmo
geiyk thans enige toezegging te doen
over regeringssteun by de financie
ring der projecten.
te zoeken by andere kleine landen
die zich eveneens geïnteresseerd heb
ben getoo-nd in de ruimtevaart, maar
die evenmin toereikende middelen
hebben voor een eigen onafhankelyk
nationaal programma.
Keuken brandde
geheel uit
Bij de fam. C. v. Tol Azn. aan de
Huigsloterdyk in Oude Wetering,
brak gisteren brand uit toen de heer
des huizes, na een gasfles te hebben
verwisseld, de geizer aanstak.
Direct hierop hoorde hy de gasfles
sissen, hy waarschuwde zyn gezins
leden, die onmiddellyk naai- buiten
vluchtten. Zelf trachtte de heer Van
Tol de gasfles mee te nemen, het
geen hem noodlottig werd. De heer
Van Tol liep brandwonden tot in de
tweede graad in zyn gezicht en
de armen op. De keuken, die binnen
enkele seconden in lichter laaie
stond, brandde geheel uit. Toen de
brandweer uit Nieuw-Vennep arri-
veerde hadden de buren en voorby-
gangers de brand reeds geblust.
De heer Van Tol moest zich me
disch laten behandelen.
Promoties Leidse
Universiteit
Aan de Leidse Universiteit is de
heer J. Fontein, in Amsterdam, we-
tenschappeiyk hoofdambtenaar by
het Ryksmuseum aldaar en onlangs
benoemd tot hoofd van het „Depart-
of Asiatic Art" van het „Mu-
of Fine Arts" te Boston (USA),
gepromoveerd^tot doctor in de facul
teit der letteren op een proefschrift
getiteld „The Pilgrimage of Südhana,
study of Candavyuha illustrations
in China, Japan and Java". Promo
toren waren prof. dr. Th. P. Galestin
prof. dr. F. Vos. De promotiè ge
schiedde cum laude; idem de heer P.
Kraemer te Chicago (USA), tot
doctor in de faculteit der sociale we
tenschappen op een proefschrift ge
titeld „The Social State' Promotor
prof. dr. F. van Heek; idem de
heer R. W. Jessurun in Leiden, vrou
wenarts en hoofd van de polikliniek
verloskunde en gynaecologie van
het Academisch Ziekenhuis tot doc
tor in de faculteit der geneeskunde
op een proefschrift getiteld „De lei
ding van het nageboortetydperk in
de Leidse Universiteits-vrouwenkli-
niek". Promotor was prof. dr. A. J.
M. Holmer; idem de heer C. B. F.
Daamen in Rotterdam, prosector op
de gemeenteziekenhuizen aldaar tot
doctor in de faculteit der geneeskun
de op een proefschrift getiteld „Pe-
rinatale sterfte in Rotterdam. Een
morfologisch-klinische studie". Pro
motor
promotie geschiedde cum laude.
Mevrouw C. Kleine, Binnenkant 43
in Amsterdam, wilde nooit geloven
2"156 da, haar was nog witter kon Tof
I dat een Sunil team bij haar thuis-
I kwam. Nu weet zij beter, en zij
Aan de Vrije Universiteit in Am- zegt: „U mag het best weten, ik
sterdam is mej. L. Coipa uit Boskoop ^lond er gewoon van te kijken.
Wat uit het Sunil sop kwam, was
witter! Duidelijk witter dan mijn
wasgoed vroeger was." Na zo'n
overtuigend bewijs kan ik nog
maar één ding doen: voortaan
Sunil kopen."
I
Communiqué van de ZO AVO
De raad van de ZOAVO Zuidoost-
aziatische verdragsorganisatie) heeft
gisteren in een communiqué de toe
stand in het door het verdrag be
streken gebied „de gevaarlykste ter
wereld" genoemd. Alles moet worden
gedaan om te voorkomen dat het be
strijden van de communistische uit
daging zou falen. Het communiqué
werd uitgegeven na een conferentie
van drie dagen in de Australische
hoofdstad Canberra. Het is onderte
kend door zeven van de acht ver
dragspartners, de VS, Thailand, de
Philippynen, Pakistan. Nieuw-Zee-
land, Australië en Engeland. Het
achtste lid, Frankrijk, dat slechts een
waarnemer had gezonden, heeft het
niet mede ondertekend.
De voornaamste punten van het
communiqué zyn: de raad bewondert
en steunt Zuid-Vietnam „in zyn
moedige verdediging van zyn vrij
heid". Diepe bezorgdheid en mede
leven voelt men voor het langdurige
lyden van het Vietnamese volk. Voor
de veiligheid van dat land zowel als
van alle Zuidoostaziatische landen is
het noodzakelyk het communistische
streven naar overheersing van Viet-
De logger bestaat 100 jaar
Gistermiddag is in Utrecht
i aanwezigheid van Dr. Drees
het congres Expogé expolitieke
Sevangenen) geopend. De deeV
nemers maakten een stille om
gang en legden vervolgens bloe
men en kransen bij het Herden
kingsmonument. Hier de stoet
met op de achtergrond de Dom
toren.
Een gevaarlyk schip zeggen de be
houdende Vlaardingers van de logger.
Maar in het teeltseizoen dat volgt op
de eerste die het succes van de logger
onomstotelyk vaststelde, gebeurt er
met de loggers niets maar drie Vlaar-
dingse en een Enkhuizense hoeker
vergaan met man en muis. De overi
gen besommen f 4000 en de rederijen
boeken een verlies van f 150.000. De
loggers van Maas en van andere re
ders besommen gemiddeld f 16.000.-.
Maassluis vangt in dit jaar 18.000
en Vlaardingen 10.000 kantjes en dat
opent eindelyk de ogen van de inge
slapen Vlaardingse reders, Loggers
moeten er komen en ze komen er aan
de lopende band. Op één dag lopen
zelfs zes loggers voor één reder van
stapel. Het volgend vangstseizoen zijn
er al 17 loggers die in Vlaardingen
thuishoren.
Het roer is om. Er zit weer muziek
in de haringvisserij en die muziek
klinkt ver door. Scheepsbouwer Joost
Pot wordt ook al gepakt door de ha-
ringdroom en bouwt loggers voor zich
zelf. Hy wordt reder. Een aantal Gro
ningers komt met twee ton naar
Vlaardingen en sticht een rederij. Uit
het Duitse Embden komt een depu
tatie en neemt een redery van 6 log
gers over, met personeel en al. Emb
den had in 1 "58, als gevolg van een
monopolistisch beleid, de haringvisse
rij welke zy reeds 3 eeuwen uitoefen
de, moeten staken. Het succes van
Maas maakt dat. zij hot in 1872 weer
eens gaan proberen. Veertig jaar la
ter zal de Duitse haringvloot 300 log
gers tellen.
moedelozen van pauperisme heeft ge
red. Hy gaf geen aalmoezen maar
verschafte werk. De vissers die ja
renlang voor de helft van de bede
ling hadden geleefd, heeft hy uit de
put van het lydelyk aanvaarden van
him chronische armoede gehaald.
Hun werk wordt nu goed betaald, zy
zyn weer volwaardige leden van de
maatschappy geworden. De onmen-
selyke vrouwen- en kinderarbeid gaat
verdwynen. Het hoofd van de fami
lie verdient een goed loon.
Het buitenland is stomverbaasd dat
die luite Hollanders uit eigen midde
len en door noeste arbeid, zonder
subsidie deze wonderhjke herleving
van de aloude haringvisserij tot
stand hebben gebracht. De onderne
mende Rotterdammer die van visserij
niets wist toen hy in Scheveningen
een badhuis exploiteerde heeft de
stoot gegeven met morele steun van
de Leidse hoogleraar Buys en de
zwijgzame man-van-de-daad Joost
Pot. Maar het zal altyd Adriaan Eu-
gène Maas blijven die de eerste stap
pen ondernam, tegen alle verdruk
king en tegenwerking in.
Maassluis, Katwijk en Schevenin
gen worden ook door zyn geestdrift
gepakt. De oude bommen verdwijnen
met de hoekers. De logger is in triom-
fanteiyke opmars. Op 4 juli 1886
sterft Maas op byna 69-jarige leef
tijd. Indrukwekkend is zyn begrafe
nis op Eyk en Duinen. Honderden
Scheveningse vrouwen en kinderen
volgen de baar van de man om hun
dankbaarheid te betuigen dat hy hen
uit de diepste ellende omhoog heeft
gehaald, de man die ook consulaire
vertegenwoordiger was van zes
den wiens verdiensten werden erkend
met. het Legioen van Eer, het rid
derkruis van de E kenkroon en vai
de Orde van St. Olof.
EINDE
De VI. 6een zeïUogger.
te doen mislukken. „Dat zou een
overtuigend bewys zyn dat de com
munistische expansie met zulke tak-
tiek niet zal worden toegestaan".
De raad acht het programma van
14 punten van de VS een redeiyke
basis voor regeling van het Vietna-
conflict en veroordeelt „het
vasthouden van Noord-Vietnam aan
de opvatting dat het „Nationale Be-
vrijdingsfront", dat gevormd ls en
bestuurd wordt door Noord-Vietnam,
voorbygaand aan de wensen van het
Zuidvietnamese volk, als enige ver
tegenwoordiging van Zuid-Vietnam
moet worden aanvaard.
vooruitgang waargenomen. De raad
bewondert de maatregelen van Thai
land tegen de ondergrondse commu
nistische activiteit „die van buiten
het land wordt geleid" en zal helpen
by het neerslaan daarvan. Diep be
zorgd is de raad over het gebruik
maken van Laotiaans gebied door
Noord-Vietnam voor de bevoorrading
en versterking van de communisti
sche strijdkrachten in Zuid-Vietnam.
Tezamen met de aanwezigheid van
Noordvietnamese strijdkrachten »n
Laos en de activiteiten van de pro-
communistische Pathet Lao betekent
dit een voortdurende en ernstige
schending van de overeenkomsten van
Genève van 1962, aldus het
EINDVERSLAG
VOOR DEBAT
Minister Diepenhorst (Onderwys
Wetenschappen) acht zyn voor
stel tot het tydeiyk invoeren van een
eras clausus voor het medisch
hoger onderwys onvermydelyk, zo
biykt uit het verslag van het monde
ling overleg dat hy hierover voerde
met de vaste commissie voor onder
wys en wetenschappen uit de Tweede
Kamer.
S55SttiK3i
De minister wyst op de in medi
sche kringen krachtig overheersende
mening, dat invoering van het wets
ontwerp een noodzakeiyke voor
waarde ls voor de gewenste herstruc
turering van het medisch hoger on
derwys.
Uit het verslag van de vaste com
missie, dat tevens eindverslag is, blykt
voorts dat er thans 1951 aanmeldin
gen zyn voor de medische studie en
359 voor die in de tandheelkunde.
44 personen hebben prioriteit, voor
toelating tot de medische studie om
dat zy vorig Jaar hun plaatsing had
den geweigerd.
Wanneer men aanneemt dat een
vyfde deel van de aanmeldingen af
valt, komt men op een totaal van
1570 medische studenten, terwyl de
opnamecapaciteit niet meer dan 1410
plaatsen bedraagt.
Tenslotte merkte minister Diepen
horst op, dat het aan de Kamer is
om te beslissen welke mate van ty-
dehjkheid de numerus clausus be
hoort te zyn. „In ieder geval dient hij
zo lang te bestaan als nodig is om
de herstructurering van het medisch
onderwys op gang te brengen".
De studieverkorting zal zes jaar na
plotselinge krachtige
ter voorziening in de
dollar. Dit systeem (Nadge is een af- j behoefte aan huisartsen. Misschien
korting van Nato air defense ground zal het in september nodig blijken
environment) zal het grootste elek- 1 een commissie in te stellen die op
tronisch programma *yn, dat ooit in korte termyn kan rapporteren
Europa ondernomen werd. Het zal
een volledig geïntegreerd waarschu
wingssysteem verschaffen, dat zich
uitstreekt van Noorwegen tot Tur-
kye.
Radar, apparaten voor het behan
delen van gegevens
derhouden van de verbindingen zul
len aan elkaar gekoppeld worden om
vliegtuigen te ontdekken en gege
vens door te geven aan wapeninstal
laties van de NAVO, gevechtstoestel
len en raketbatterijen. Behalve door
de Nederlandse fabriek wordt deelge
nomen door de Compagnie Frangalse
Thompson-Houston uit Parijs, de
Amerikaanse vliegtuigfabriek Hug
hes, de Marconi-maatschappy uit
Hhelmsford (Engeland), Selenia SPA
uit Rome en Telefunken uit Ulm.
West-Duitsland. Frankrijk zal 12^
van de kosten dragen, hoewel het zyn
strijdkrachten uit de geïntegreerde e Aan de V.U. in Amsterdam
commando's van de NAVO terug- slaagde de heer J. J. Croles Jr. uit
rekt. Met de voltooiing van ..Nadge' Bodegraven gisteren voor het docto.
sal vier tot vijf Jaar gemoeid ai)n. raai examen medicijnen.
Hengelose fabriek
neemt deel aan
aanleg „Nadge"
De Hollandse Signaalapparaten-
fabriek in Hengelo behoort tot
internationaal consortium, dat i
teren door de permanente raad
de NAVO belast is met het uitvoeren
van het luchtverdedigingssysteem invoering
„Nadge", ter waarde van 286 miljoen injectie geven ter voorziening in de
Auto in kanaal
Even de bloemen recht trekken,
dacht een Ter Aarse kweker gister
morgen toen hy met zyn personen
auto naar de veiling in Aalsmeer
moest, maar dat werd hem noodlot
tig. Hy raakte de macht over het
stuur kwyt en reed het water in
Zelf kwam hy er best af en de
bloemen kregen water, maar de
kraanwagen van Boot moest komen
om de auto weer op de wal te trek
ken. Voordeel zat er dus niet in en
dat zo vlak by huis.
