LEIDSCH
DAGBLAD
RAVAGE IN MUIDEN
Boetes geelst
in Tres-zaak
Astronauten
gestart voor
Gemini-vlueht
JAMIN
Kruitfabriek explodeert voor derde maal
tientallen licht gewonden9 miljoenenschade
..sr
„WIJ ZIJN DAT
DING BEU
Nooit meer
aardappelen
schillen
Stichting
weigert
loonpauze
(9uc/ ^yïteuws
Opgericht 1 maart 1880
VRIJDAG 3 JUNI 1968
No. 31883
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,25 per kwartaal, f3,75 per maand, f0,88 per week, (bR vooruitbetaling) losse nummers f 0,25
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 67055
„Het is een ramp", zei burgemeester W. Jongeneel, nadat hij gis
termiddag de onbeschrijfelijke ravage had opgenomen in het
idyllisch aan de Vecht gelegen oude stadje Muiden. Om kwart
over vier vloog daar het trotyl-produktiebedrijf van de kruit
fabriek Krijgsman in de lucht.
net was alsof er een orkaan door het stadje raasde. Ruiten ver
splinterden in vrijwel elk huis, een dicht bij de fabriek staand huis
werd volledig verwoest, grote gaten werden in daken geslagen,
forse stukken ijzer werden kilometers weggeslingerd en zelfs in het
6 a 7 km verder gelegen Weesp moesten ruiten het ontgelden.
Wonderlijk genoeg eiste deze ramp geen levens. Wel enkele
tientallen licht gewonden. Het meeste letsel werd veroorzaakt door
rondvliegende glassplinters.
Ooggetuigen vertelden, dat er een
felle steekvlam uit de fabriek om
hoog schoot, gevolgd door een pad
destoelachtige rookpluim. Daarna
hoorde men een daverende klap, kort
daarop gevolgd door nog een aan
tal kleine explosies.
Aan de tegenwoordigheid van
geest van een der bazen van de
kruitfabriek, de heer De Rode, is het
te danken dat de hevige ontploffing
niet vyf doden heeft gekost. Vijf ar
beiders waren namelijk vlak voor de
ontploffing werkzaam in de trotyl-
fabriek. De heer De Rode zag van
buitenaf door de ruiten het begin
van brand in de smeltkroes en
commandeerde zijn mannen naar
buiten. Nauwelijks had het zestal
dekking gevonden in een sloot of het
gebouw vloog in de lucht.
Burgemeester Jongeneel zat op dat
moment achter het bureau in zjin
kamer in het raadhuis. Achter zijn
rug sloegen de ruiten van de hoge
ramen aan diggelen. Scherven en
splinters vlogen hem om de oren.
Maar de burgemeester bleef onge
deerd-
Dpor de explosie was een kleine
brand ontstaan, die echter snel door
de bedrijfsbrandweer kon worden
gedwongen. De rijkspolitie werd van
alle zijden gemobiliseerd, evenals de
BB, de brandweer en het Rode
Kruis. Sommige gewonden werden
eerst naar het ziekenhuis gebracht,
maar konden later naar huis terug
keren.
voornamelijk gepensioneerde kruit-
werkers zijn zwaar getroffen.
Direct na de explosie gaf de bur
gemeester het personeel van de ge
meentelij ke dienstverleningsbedr ij -
ven opdracht glas te ruimen. Fa
brieken gaven hun werknemers vrij
om het opruimingswerk ter hand te
Men begroot de schade, die de ex
plosie in Muiden teweeg heeft ge
bracht op minstens twee miljoen
•fr De meeste huizen in de
stad Muiden liepen schade op.
De bewoners waren spoedig in
de weer om voorlopige voorzie
ningen te treffen.
Vr Ben bungalow die op nog
geen honderd meter van de ont
ploffing stond, stortte voor
grootste gedeelte in.
gulden. Maar waarschijnlijk zal dit
bedrag belangrijk hoger uitvallen,
Vanavond komt de gemeenteraad
in een spoedvergadering bijeen ei
behandelt een motie, waarin op ver
trek van de fabriek uit Muiden wordt
aangedrongen. En ook de bevolking
I deed gisteravond nog wat anders
dan alleen het opvegen van de
scherven en het timmeren van
boardplaten voor de ruitloze ramen.
Wij zjjn dat ding beu", zelden vijf-
tien winkeliers en riepen een actic-
comité in het leven, dat zich gaat
I beijveren voor een zo spoedig moge-
vertrek van de fabriek. Zii wil
len ieder honderd gulden storten om
kort geding tegen het kruitbe-
drijf mogelijk te maken.
Het is sinds het einde van de oor-
g de derde maal dat er zich een
hevige ontploffing by de kruitfa
briek heeft voorgedaan. Eenmaal in
toen er meer dan tien doden
vielen en eenmaal in 1963, midden j
de nacht.
•e inwoners van Muiden maken
zich ook zorgen over de terugbeta
ling van de schade. De ravage die
vorige explosie veroorzaakte,
schfjnt in een aantal gevallen maar
mondjesmaat vergoed te zijn. Ook
moest men soms zeer lang op het
geld wachten. Thans zegt burge
meester Jongeneel: „De bevolking
kan erop rekenen dat alles zal wor
den vergoed- De verzekering dat
wordt wel een moeilijke zaak. Deze
schade kan niet worden geclaimd,
want zij staat in geen enkele polis".
Er is in Muiden niemand te vin
den, die kan zeggen, dat hij schade-
Angst
De kruitfabriek in Muiden is voor
de helft staatsbezit. In de trotylfa-
briek produceert men o.m patronen
voor seismisch onderzoek. De burge
meester meent, dat de schadevergoe
ding geen zaak van de gemeente is.
Zouden er evenwel moeilijkheden
komen dan zal de gemeenteraad
zonder twijfel bereid zijn bij te I
springen.
„Maar de mensen zelf moeter niet
langer in een sfeer van latente angst
leven in Muiden. Dat gaat echt niet j
langer", meent burgemeester Jonge-
neel.
vry
CALS ONTVING
PROVOLEIDER
Premier Cals heeft gistermiddag
de 24-jarige Amsterdamse student in
de letteren Bernhard de Vries
ontvangen. De heer De Vries werd
deze week, als lijsttrekker van de
provolüst, tot lid van de Am
sterdamse gemeenteraad gekozen.
Het onderhoud duurde een uur.
Velen mede-schuldig
(Van i
speciale verslaggever)
Hedenmiddag om 14.39 uur
Nederlandse tijd zijn de Ameri
kaanse ruimtevaarders Stafford
en Cernan van Kaap Kennedy
gestart voor een driedaagse
vlucht in de Gemini IX. Na
tweemaal uitstel van de vlucht op
17 mei en 1 juni j.l. verliep de
Vernield
Het dichtbij de kruitfabriek staan
de huis van de hoofdopzichter werd
volledig vernield en ook huizen van
WEERBERICHT
Droog weer
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond droog weer met nu en
dan opklaringen. Matige, aan de kust
later af en toe krachtige zuidweste
lijke wind. Dezelfde of iets hogere
temperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
4 JUNI
Zon op: 4.24 uur; onder: 20.53 uur.
Maan op: 22.43 uur; onder: 4.49 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.39 en
16.06 uur, laagwater te 11.56 uur.
Dit nummer bestaat uit 26 pagina's
start thans feilloos in het korte
tijdsbestek van zes minuten, die
gunstig waren om in de ruimte
de woensdag gelanceerde doel-
raket Atda te ontmoeten. Deze
doelraket passeerde Kaap Ken
nedy op 300 km hoogte in zijn
29ste omwenteling om de aarde,
toen de Titan-raket met de Ge-
mini-capsule het startplatform
verliet.
Het ligt in de bedoeling, dat de
ruimtevaarders hedenavond na een
Jacht door de ruimte een ontmoeting
met de Atda-raket tot stand brengen.
Of deze raket geënterd zal worden
hangt er van af, of de beschermende
kap op deze doelraket na de lancering
volgens plan is weggeworpen. Er be
staat daarover twijfel. Waarschijnlijk
u het to gevaarlijk voor de ruimte
vaarder Cernan om deze kap tijdens
f-'jn ruimtewandeling met de hand
te verwijderen, wanneer dit niet
automatisch blijkt te zijn gebeurd.
Voor Cernan staat een bijzon
der belangwekkend experiment op
het programma tjjdens de drie da
gen durende vlucht. Hij maakt na
melijk een ruimtewandeling van twee
en een half uur, waarbij hij in de
buurt van de Geminicapsule ander
half maal om de aarde zal
vliegen
Cernan begint zyn wandeling van
tweeeneenhalf uur rond de aarde
wanneer ongeveer eenentwintig uur
van de vlucht erop zitten. Hij zal
de derde mens zijn die de bescher
ming van zijn ruimtecabine verlaat.
De Russische ruimtevaarder Leonow
maakte op 18 maart 1965 een „uit
stapje vanuit de Woschod-II. de
.Amerikaan Edward White bleef in
juni vorig jaar twintig minutpn bui
ten de Gemini-IV.
Een tijdlang zal Cernan de eerste
echte menselijke satelliet zijn, nj.
wanneer hij een aan de achterzijde
van de Gemini-cabine bevestig
de „ransel" (bijgenaamd de „vliegen
de stoel") zal hebben aangebonden
aie hem van zuustof voorziet en hem
in staat stelt zich onafhankelijk
voort te bewegen zover een dunne,
bijna veertig meter lange nylonka
bel toelaat.
De officier van Justitie bij de
Utrechtse rechtbank, mr. R. W. II.
Pitlo, heeft vanochtend na een re
quisitoir van één uur tegen alle
zeven verdachten in de Tres-zaak de
ten lasten leggingen bewezen geacht.
De verdachten moesten zich gis
teren en vandaag voor de Utrechtse
rechtbank verantwoorden voor het
feit, dat de 19-jarige student jhr.
David Rutgers van Rozenburg tij
dens zijn installatie stikte in de
roetkap en een andere student, de
20-jarige André baron van Heem
stra ernstige vergiftigingsverschijn
selen opliep.
Wegens mishandeling, de dood ten
gevolge hebbende, eiste hy tegen
drie verdachten een boete van twee
duizend gulden elk of tweehonderd
dagen hechtenis. Wegens mishande
ling tegen drie andere verdachten
eiste hy twee maanden voorwaarde-
luke gevangenisstraf, plus tweedui
zend gulden boete of tweehonderd
dagen hechtenis en tegen de zeven
de verdachte tenslotte eiste de offi
cier wegens mishandeling duizend
gulden of honderd dagen hechtenis.
„Ik heb met opzet hoge boetes
gevraagd omdat ik hoop, dat de
oudere Tres-leden, de verdachten
voor een groot deel zullen helpen",
aldus mr. Pitlo. „Per slot van reke
ning zyn zy moreel mede-schuldig".
De officier van Justitie sprak in
zyn requisitoir van een heilloze en
pyniyke zaak.
„De juridische leek roept altyd om
wraak of doofpot", aldus de officier,
Toch motoren van
Rolls-Royce voor
F okker-Friendship?
(Van onze Amsterdamse
correspondent)
Nu het nieuwe Indonesische bewind
de confrontatie-politiek tegenover
Maleisië heeft beëindigd, verwacht
men bij Fokker binnenkort officieel
bericht uit Londen, dat het verbod tot
de levering van Rolls-Royce motoren
en andere onderdelen voor door In
donesië bestelde Friendships is opge
heven.
Het is de bedoeling, dat Fokker aan
Indonesië 21 Friendships gaat leve
ren. Deze zullen in Nederland worden
gebouwd. Daarnaast heeft Fokker
contracten met Indonesië afgesloten
voor uitgebreide technische hulp bij
het inrichten van een Indonesische
vliegtuigfabriek. Het verbod van de
Engelse regering werd eind vorig jaar
na het sluiten van de contracten in
die zei dat de jurist tot taak heeft
het juiste midden te vinden. Die
taak heeft ook de rechtbank in deze
zaak met de zeven verdachten „Een
niet eenvoudige taak. omdat velen,
die mede schuldig zyn aan de gang
van zaken, ongrijpbaar zyn".
Ben van de maan-foto's, die
de Su rveyor gisteren met een
600-lijnensysteem uitzond.
Rechts op de voorgrond een
brok steen van dertig centimeter
lang. links boven een kratertje
van drie meter doorsnee op acht
of negen meter afstand van de
Surveyor. De lichte vlek daar
naast is een vertekening in het
beeld, niet een verschijnsel op het
maanoppervlak.
Laag peil
„Het is een droevige waarheid, dat
de ontgroening van studenten ner
gens ter wereld plaats heeft, behalve
ir Nederland, zo zei mr. Pitlo Wat
bij Tres is gebeurd is van een ont
stellende platvloersheid en grofheid.
Het getuigt van een laag peil en
van een geesteiyke onvolgroeidheid
en goorheid die men van mensen
die geroepen zijn om een voorbeeld
te stellen, niet mag verwachten".
„Met welk recht zouden wy een
dronken man, die een ander een
k'ap geeft mogen veroordelen, als
wy deze praktyken toelaten?", riep
de officier uit.
„Wat in deze zaak aan de kaak
moet worden gesteld is het systeem,
dat werd gedekt door Tres-leden
van veertig jaar en ouder, me:
die vooraanstaande posities bekleden
en wier fatsoen en eruditie een
veau hadden doen verwachten dat
zy deze praktyken een halt zouden
toeroepen", aldus mr. Pitlo.
Vervolg op pag. 2
Advertentie)
Eindelijk is men er
een aardappelschilmachine te ver
vaardigen voor huishoudelijk gebruik.
Dus: NOOIT meer zelf aardappelen
schillen, worteltjes schrappen,
De MOULINEX-TOMADO schrap-
machine doet het nu. En snel
2 3 minuten is het anders zo vuile
en tijdrovende werk gedaan.
De schrapmachine spaart tijd en
handeni En geen extra was: rasp-
r,rommel en raspplaat zijn gemakke
lijk schoon te maken. Even afspoelen
dat is alles.
Tomado-Moulinex
schrapmachine
(2 kg) f 98,50
(3 kg) f115,50
Wobu/ette f399,-
GEBR. HUISMAN
Hogewoerd 6668 - Leiden
(Van onze parlementaire redactie)
Het georganiseerde bedrijfsleven
heeft vandaag zün veto uitgesproken
over de beslissing van de regering om
een loonpauze in te stellen, waarin
slechts plaats zou zyn voor loonsver
hogingen van 7 procent. In een brief
aan het College van Rijksbemidde
laars heeft de Stichting van de Ar
beid vanmiddag de regering aangera
den met het loonpolitieke systeem te
rug te keren naar de situatie van en
kele jaren geleden, toen elke C.A.O.
afzonderlijk merd getoetst door het
College van Rijksbemiddelaars met
inachtneming van de adviezen van
de Stichting van de Arbeid.
De brief van de Stichting is van
middag door de heren Bosma (werk
gevers-voorzitter) en Kloos (werk
nemers-voorzitter) aangeboden aan
mr. Biesheuvel, die bij afwezigheid
van dr. Veldkamp tydeiyk de porte
feuille van Sociale Zaken beheert.
Waarnemers verwachtten vanmid
dag, dat de regering conform de raad
van de Stichting van de Arbeid van
daag nog zal besluiten om het Col
lege van Ryksbemiddelaars de toet
sing van ingediende c.a.o.'s op te dra
gen, met de verplichting dat over elk
contract het advies van de looncom-
missie van de Stichting van de Ar
beid zal worden ingewonnen.
voor het examen
niet duur we! heerlijk
Uit het Leidsch Dagblad van S
2 Juni 1866: '<V
Te Parijs is op een open-
bare verkooping een kersepit
verkocht voor 920 francs. Op
die pit was een bas-relief ge-
sneden.
Te Witchford in Engeland 't
had een kind een knoop in- g
geslikt. De knoop bleef in
keel zitten en het kind kon j
slechts voedsel bekomen door 1
de gaatjes van de knoop; het
kind vermagerde, en men zag j
den dood tegemoet, toen het
wicht een stukje brood mach-
tig werd, zich daarop op j
nieuw verslikte en door het
veroorzaakte hoesten den
knoop uitwierp.