toerisme
pKom
De goudzoekers van Duindigt
Kom er ACHT-er
Vier broers nemen zakken vol tickets
mee naar huis om aan geld te komen
Meer dan
fjorden
in hoge
noorden
ZATERDAG 28 MEI 1966
LEIDSCH DAGBLAD
tllHIIIIHIIIIIIIIIItillllllllltfilllllllilllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIII^
De lege tribunes van Duindigt in Wassenaar maken een sombere indruk,
de banen liggen er verlaten bij. De koersen van die dag zijn weer voorbij. Er
is veel geld uitgegeven, er is veel gewonnen en er is veel verloren. Slechts
de ontelbare, gekleurde papiertjes, die lier en der
op het terrein verspreid liggen, herinneren aan de
uren, toen goklustigen er op uit waren een aar
dige slag te slaan. De koers is over, tie toto is dicht,
men gaat naar huis en niemand heeft meer be
langen op het terrein. Of wel? Want als de rust is
weergekeerd op en om de renbaan Duindigt, waar
even eerder massa's mensen elkaar bij de loketten
van de Nederlandse Totalisator verdrongen en de
tribunes bevolkten, zijn er toch nog enkelen die
de hoop op geld niet hebben opgegeven. Sterker
nog, ze wéten dat al zijn de weddenschappen
lang voorbij tientallen, misschien wel honder
den guldens op hen liggen te wachten. Dat is
waarom men hen zou kunnen noemen:
Als de officiële uitslag van
de laatste koers door de heldere
mannenstem via de luidsprekers
is bekend gemaakt en het pu
bliek met de winnende kaartjes
zich naar de uitbetaalkassa's
spoedt en de anderen naar de
uitgangen schuifelen, komen
vier jonge mannen beladen met
bezems en grote zakken, kenne
lijk gehaast onder de publieke
tribune vandaan. Ze gaan als
bezetenen aan het werk en be
zemen alle grond en tribunes
razend snel schoon.
Slechts weinigen van de paarde-
sport- en gokliefhebbcrs, die zich
dan nog in groten getale op het
terrein bevinden, zullen vermoeden
dat het in eenvoudige pantalons
met openstaande shirts en truien
gestoken, maar niettemin nauwe
lijks opvallende viertal zich de
naam „goudzoekers van Duindigt"
kan aanmeten, omdat het tussen
de zakken vol oud papier veel van
de niet afgehaalde prijzen in de
wacht sleept.
Nee, de vier jonge mannen van
de „opruimingsploeg" zien er niet
naar uit dat ze na de koersen vaak
een lief sommetje bijeenschrapen.
Ze willen ook niet dat u dat weet.
Ze doen onopvallend om hun werk
geheim te houden, uit vrees na
tuurlijk voor concurrentie. Die
angst is sterk, want het geld dat
ze met hun schoonmaakwerk ver
dienen, is niet voor een fuifpotje.
Ze onderhouden een gezin van acht
kinderen.
Nogal gejaagd maken ze met hun
bezems eerst het betegelde terrein
achter de tribunes schoon. Schich
tig om zich heen kijkend, vegen
ze het vuil, weggegooide en ver
snipperde kaartjes bij elkaar.
Zo zijn ze geruime tijd bezig. Op
een hoop vegen, in een zak gooien
en nog eenmaal bukken om de ver
geten papiertjes van de grond te
rapen. Elk verfrommeld of bevuild
stukje papier kan één, twee, drie
tien, misschien wel dertig gulden
waard zijn.
Slechts zelden ontgaat hun voort
durend speurende ogen een schijn
baar onbeduidend vodje op de
gladde tegels. Zijn ze daar klaar,
dan krijgen de tribunes en de rest
van het terrein een beurt. De paar-
desportliefhebbers, die daar nog
wat nakaarten over de resultaten
van hun favorieten, schenken geen
aandacht aan de jonge mannen.
Het zijn de schoonmakers.
Als de laatste herinneringen aan
de koersen zijn verdwenen in de
zakken van het viertal, gaat het
snel naar huis. Het eigenlijke werk
moet dan beginnen. De zakken wor
den leeggeschud en met het verge-
ten. Anderen laten hun kaartje
al op. de grond vallen, zodra de
voorlopige uitslag van een koers op
het witte rek op de baan
wordt aangegeven. maar ver
zuimen dan zich ervan te overtui
gen of de rode vlag (die aangeeft
dat de beslissing nog niet defini
tief is) al is verwijderd.
Dat gebeurt vaak, ondanks de
duidelijke waarschuwing op de bin
nenzijde van de omslag van het
programma van de koersen. Be
halve de mensen, die hun wedbil-
jetten voortijdig weggooien of ver
nietigen of die vergeten winnende
kaartjes te verzilveren. Zo dwarrelt
menig biljetje op de grond en als
de wind het niet te ver meevoert
of een schoen het niet vertrapt, is
het zeer waarschijnlijk, dat de vier
schoonmakers het in hun bezit
krijgen.
En niemand zoekt zo grondig als
de vier broers, die vlak bij huis de
verloren kansen van anderen we
ten te vinden, hun geld van de
grond oprapen waar de papiren
goudmijn, genaamd „totalisator",
wordt geëxploiteerd. Hun arbeid is
uniek, ze zijn de goudzoekers van
Duindigt.
Het is deze maand zestig jaar geleden, dat in Wassenaar de ren
baan Duindigt werd geopend. Duindigt kwam in de plaats wan
Clingendael, van 1882 tot 1904 een van de mooiste banen in om
land. Toen deze moest verdwijnen, stelde de heer Jochems een dal
van zijn landgoed ter beschikking.
Duindigt werd al gauw een van Nederlands populairste banen n
is dat nog steeds. Vooral na de ingrijpende verbouwing van ee>,
paar jaar terug kan Duindigt wedijveren met de beste renbanen^
het buitenland.
Een baan als Duindigt staat en valt met het gokje toen het ml-
den in 1911 officieel werd verboden, beleefde de paardesport ra
moeilijke periode: de renbanen in Bussum, Woestduin, Bergenn
Breda werden opgeheven)Over een heel apart en onbekend /acet
van dit gokje gaat nevenstaand artikel.
EDERLANDERSzo vaak omgeven door mist en drui-
lerigheid, denken bij hun vakantiekeuze vóór alles in ter~
men van zonneschijn. En dus trekt de toerist naar het
uiden en niet naar het noorden. Wat moet hij daar in de kou
V -- - -V
tiSÊtfK-M
Nogal gejaagd vegen de vier broers het afval, de wegge
gooide en verscheurde kaartjes en ander papier, op een hoop.
Hoeveel geld zou daar tussen liggen?
lijke van de enkele tienduizenden
weggeworpen, verloren of vergeten
kaartjes met de door de vier jon
ge mannen nauwkeurig bijgehou
den lijst met uitslagen gaan van
dat ogenblik af nog heel veel uren
heen. Als ze geluk hebben, krijgen
ze een behoorlijk aantal kaartjes in
handen, waarop een prijs is geval
len. Is het lot hun niet gunstig ge
zind, dan is al het zoeken vergeefs
geweest.
ONSMAKELIJK
Kom er ACHT-er
1. bordje waar 16 km op staat is
61 km geworden
2. hoed man die duwt
3. huisje in de verte heeft t.v. an
tenne
4. heuvel meer
5. vrouw haar been ontbreekt
6. kei meer op straat
7. schoen man die duwt
8. vrouw haar mond
En 't is niet waar, dat het zoe
ken naar waardevolle papiertjes
een hobby is van de vier broers, die
ook wel worden bijgestaan door
hun zuster. Ze doen het echt niet
voor hun plezier: het rommelen in
de zakken met afval is een verre
van smakelijk werkje. Hoe vaak
zal niet één van hen in een pa
piertje met mosterd grijpen? Of in
mayonaise, een klodder piccalilly of
vette patateskruimels
Ze hebben, om hun noeste arbeid
een sociaal tintje te geven, een
mooi verhaal. Of dat waar is, dan
wel noodzakelijk teneinde eventue
le puur op winstbejag beluste con
currentie het opgeheven hoofd te
kunnen bieden, laten we in het
midden, maar: „Vader is overleden,
moeder krijgt (nog?) geen pen
sioen het gezin telt acht kinderen
en het huis aan de Waalsdorper-
laan in Den Haag kost geld.."
Het Is niet zo, dat de vier jonge
mannen alle niet afgehaalde prij
zen van de koersen op Duindigt
in de wacht-slepen. Vorig jaar is'n
bedrag van f18.684? aan prijzen
blijven liggen. Ondanks het naar
stig speuren van de vier goudzoe
kers. En ondanks het feit, dat hou
ders van winnende kaartjes een
jaar de tijd hebben om deze te
verzilveren, hetzij bij het speciaal
daarvoor bestemde loket op de ren
baan of bij het kantoor van de
Totalisator in de Parkstraat.
Simpele en hardnekkige voorstel
ling van zaken. Een land als
Noorwegen, begunstigd door de
Warme Golfstroom, is 's zomers
minstens zo warm als Nederland.
De zon gaat er in het zuiden bijna
niet, binnen de Poolcikel geheel
niet onder. Minder warmte mis
schien dan aan de Costa Brava,
maar meer zonne-uren, dat staat
vast.
Wat ook vaststaat: de wijde ruim
te. Noorwegen is 10 maal Nederland
met een bevolking van 3,6 miljoen.
Of sprekender nog de bevol
kingsdichtheid is 12 inwoners per
km2 tegen ruim 350 in Nederland.
Het is niet alleen ruimer, maar ook
ruiger. In Noorwegen is 75 pet van
het land woeste grond, in Neder
land 6 pet.
Sprekende cijfers. Westnederlan
ders, murw gebeukt door veel te
luidruchtig verkeer in veel te volle
steden, belijden vaak hun verlan
gen naar stilte. Welnu, die krijgen
zij daar breed uitgemeten in een
landschap van fjorden, dalen en
bergen, dat niet altijd lieflijk, wel
bijna altijd indrukwekkend is. Men
gaat er door een natuur, die nog
niet als bij ons is geworden tot zor
genkind van een hele reeks bemoe
derende instanties.
In Noorwegen is de natuur nog
soeverein en in zijn granieten hard
heid onaantastbaar. Vorig jaar
gingen de 20.000 Nederlanders naar
Noorwegen. Het waren vooral de
fjorden die hen trokken. Dat ligt
voor de hand. De tweede grote at
tractie het land van de midder
nachtzon ligt veel verder af.
Voor dat stuk Noorwegen heeft
men een langer vakantie nodig
dan de gemiddelde Nederlander is
toebedeeld.
Men kan zich afvragen, hoe het
mogelijk is dat een zo groot be
drag aan prijzen niet wordt afge
haald. Een verklaring daarvoor is
gemakkelijk te vinden. Er zijn
mensen, die aan de weddenschap
pen op Duindigt meedoen, terwijl
ze niet eens het verschil kennen
tussen de vijf soorten wedden
schappen (winnend, plaats, koppel,
covercal en trio-. Ze kunnen daar
door de fout maken een kaartje
weg te gooien als daarop een prijs
is gevallen, alleen maar omdat ze
niet weten waarop ze moeten let-
Kustlijn
De fjorden dus, diepe insnijdin
gen in de 20.000 km lange kustlijn.
De 115 km lange Hardangerfjord
bijv., met zijn vruchtbloesems is in
de lente zeer aantrekkelijk. Of de
stoerdere Sognefjord, met zijn 180
km de grootste fjord in Noorwegen.
En al schijnt daar niet de midder
nachtzon, in de zomer kan men er
om 11 uur n.m. zijn krantje buiten
lezen.
Hoe. te reizen naar dit land? De
wegen zijn vele, zij het niet altijd
even gemakkelijk. Goede raad: ga
zeker in de zomer niet op goed ge
luk. Het land is te ver weg om het
risico van volgeboekte hotels en, be
langrijker nog, bootverbindingen te
kunnen nemen.
Het meest voor de hand liggend
(en relatief zeker niet duur) is een
kant-en-klare reis van een der reis
bureaus. Voor een bedrag van circa
f 450 maakt men een trip van 12-14
dagen per touringcar en boot naar
het fjordengebied. Voor een 7-daag-
se vliegvakantie is men ongeveer
hetzelfde kwijt.
Individuele vakantiegangers ma
ken veel gebruik van het m.s.
„Astrea", dat van Rotterdam uit
eens per week naar Stavanger,
Haugesund en Bergen vaart (ver
trek vrijdagsavonds, vaarduur 46
uur).
De capacteit van het schip is 146
personen. Inlichtingen bij reisbu
reaus of by.D. Burger en Zn, Rot
terdam. Hetzelfde geldt voor andere
boot- en treinverbindingen:
KielOslo met het m.s. Kroonprins
Harald (3 maal per week, vaar-
tjjd 19 uur, cap. schip 500 passa
giers, 120 auto's, afstand Utrecht-
Kiel over de weg ca. 450 km).
Hirtshal-Kristiansand (of Arendal)
Frederikshaven-Larvik (Frede-
rikstad, of Göteborg, in Zwe
den).
Ook door Duitsland voert de „Vo
gelvluchtroute" via Grossenbrode-
Rodby naar Kopenhagen en Hal
sing-borg. Vandaar kan men door
Zuid-Zweden (links houden!) even
tueel naar Noorwegen reizen.
Per trein bereikt de reiziger in
24 uur Oslo. Noordwest-Expres en
Holland-Scandinavië-Expres bren
gen hem naar Kopenhagen, waar
hij overstapt voor Oslo.
In Noorwegen is de naam „Ho
tel" beschermd. In een goed mid
denklasse-hotel betaalt men een
pensionprijs van rond f 20 k f 25
Buiten het seizoen vaak 10 k 15
pet minder. Zeer in trek zijn de
Kimt u de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossmg vindt U elders op deze pagina.
typisch Noorse buitenhotels, altijd
schilderachtig gelegen en door stilte
omgeven. Vaak krijgt men daar
een vergunning voor het vissen op
forel of zelfs zalm (elders in Noor
wegen zijn die vergunningen duur).
Eenvoudiger van aard zijn de „hos-
pits", pensions te klein om „hotel"
te mogen heten. Hetzelfde geldt
voor toeristenhutten en -chalets
(inlichtingen Noorse ambassade L.
Voorhout 16 te Den Haag). In to
taal telt Noorwegen 427 door de
regering als zodanig erkende hotels
met 26.213 bedden.
Het goedkoopst zijn als overal de
kampeerterreinen. De Noorse, ca.
70 in getal, zijn mooi gelegen, W
het niet allemaal modern uitgerust.
Een lijst met terreinen is verkrijg
baar bij de Noorse Dienst voor
Toerisme (Landslaget for Rei5*"'
vet i Norge, H. HeyersdahlsgateJ
Oslo). Zeer aanbevolen: de ANy"
gids voor Noorwegen en Zweaffi
het volledigste boek op dit geb£
Wilt u met Noren in contact
men om over het eigen vak of W'
hebberij te spreken? Dat W*
„Know the Norwegians" heet
programma, dat gelijkgezinden
elkaar wil brengen. Zo'n conts
legt u via de VVV-kantoren in os
Bergen of Stavanger.
