Viering tweede eeuwfeest
Letterkunde' is begonnen
T eaeh-in
op 27 mei
Berooide Chinees praat Leidse
zakenman f 4,000,- uit de zak
Fulbright slikt groot
deel van kritiek in
DRAKACEL
Postwissels voortaan
in enveloppe thuis
WOENSDAG 18 MEI
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
Gevelsteen onthuld aan Hogewoerd in Leiden
De viering van het 200-jarig be
staan van de Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde in Lei
den is vanochtend officieel be-
qonnen met de onthulling van een
gevelsteen aan het pand Hoge-
ivoerd 126. In dat huis heeft de
oprichter van de Maatschappij
de Leidse lakenfabrikant Frans
van Lelyveld, enkele jaren ge-
woond. Het pand herbergt op het
ogenblik een verzekeringsmaat
schappij. De voorzitter van de
Maatschappij der Nederlandse
Letterkunde, prof. dr. K. Heero
ma, droeg de gevelsteen vanoch
tend over aan een vertegemuoor-
diger van de eigenaar van het
pand, de heer Denninger, die
daarna de steen onthulde.
Prof. Heeroma hield voor de ont
hulling van de door de Oegstgeester
beeldhouwer Robert Barnard ver
vaardigde gevelsteen een korte toe
spraak. Daarin vertelde hij iets over
de figuur Frans van Lelyveld, de
Leidse lakenfabrikant die op 26-ja-
rige leeftijd (in 1766) het initiatief
nam tot de oprichting van de maat
schappij. Dat gebeurde in het pand
Hogewoerd 126 tijdens de 95ste zit
ting van het genootschap Minima
Crescunt. Van Lelyveld stierf in 1785
in Amersfoort, waar hij werd begra
ven in de St.-Joriskerk. Pas enkele
jaren geleden werd zijn graf ont
dekt door Howeler, die zijn vondst
publiceerde in het jaarboek van de
maatschappij van 1962/1963. De
onthulling van de gevelsteen werd
door prof. Heeroma vooral gezien
als een beëindiging van de bijna-
anonimiteit van de stichter van de
maatschappij. De onthulling werd
bijgewoond door een groep genodig
den en leden van de Maatschappij.
Het verkeer over de Hogewoerd werd
ongeveer een half uur gestremd.
Ontvangst
Na de onthulling begaf het gezel
schap zich naar het Leidse Stadhuis,
waar burgemeester en wethouders
van Leiden de jubilerende maat
schappij een ontvangst aanboden.
Burgemeester mr. G. C. van der Wil
ligen hield daar een toespraak,
waarin hij de verdiensten en de ac-
Einduitvoering der
Leidse Muziekschool
De Leidse Muziekschool geeft haar
jaarlijkse einduitvoering op vrijdag
avond a.s. te kwart voor acht in de
l aula van de Louise de Coligny-HBS.
Het Leids Jeugdkamerorkest o.l.v.
Henk Briër werkt mee.
Prof. dr. A. G. H. Bachrach
alhier is benoemd tot lid van de
examencommissie Engels m.o. B
1966; mej. drs. H. Nieboer alhier tot
I plaatsvervangend lid van de com-
missie Engels m.o. A.
zo'n dein-doezel...
...op het wiegende water, wat
een weldaad na een vermoeiende
werkweek l Alleenhoe wordt men
wakker? Een tikje uitgeslapen
wellicht. Maar uitgerust Welnee.
Dat is men pas na een nacht
op een Drakacel matras.
De „harde" matras I rff]
jnet alle comfort van een ..zachte". L3-ÏÜ
Jeugdmeerkamp
„De Bataven"
Als onderdeel van het 35-jarig
jubileum, dat overigens in eigen
kring wordt gevierd, organiseerde de
Bataven meerkampen voor haar
jeugd. De 100 m. jongens A was voor
Van Doornik in 12,- voor Aad Belt
in 12,1. Ook de 100 m. meisjes A ging
snel door Caroline Cival in 13,1 en
Charlotte Jaspers in 13,2. De 80 m.
B meisjes ging in 11,1 door M. v. d.
Harg. Een goede prestatie was voorts
de 4.83 op ver meisjes B door M. v. d.
Poel en de 4.70 van de sprintster M.
v. d. Harg. Ria Witteman won ten
slotte de 600 meter meisjes A in
tl2,2.
Totaaluitslag
Meisjes A: 1. C. Cival 1846 pnt; 2.
C. Jaspers 1768 pnt.
Meisjes B; 1. I. v. Winden 1953
pnt; 2. M. v. d. Harg 1928 pnt.
Meisjes C: 1. J. Verdegaal 1037
Pnt; 2. C. Belt 1015 pnt.
Jongens A: A. Belt 1487 pnt; 2. J.
v. Niekerk 1379 pnt.
Jongens B: 1. R. v. Deventer 1239
Pnt; 2. B. v. Kershof 1121 pnt.
Jongens C: 1. G. Albers 1342 pnt;
3- C. v. Roode 1287 pnt.
tiviteiten van de Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde nog eens
belichtte. „Het gemeentebestuur van
Leiden rekent het zich tot een eer
dat u dit eeuwfeest juist in deze stad
wilt herdenken, de stad, die toch
de bakermat is van uw organisatie",
aldus de Leidse burgemeester. Ver
der hoopte mr. Van der Willigen, dat
de Maatschappij haar invloed zou
kunnen aanwenden bij het instellen
een leerstoel Nederlands aan
sommige buitenlandse universiteiten.
Vanmiddag om drie uur werd in
het museum „De Lakenhal" een ten
toonstelling geopend, die is gewijd
aan de groei van de Maatschappij
der Nederlandse Letteren-
In Leidse Stadsgehoorzaal
Op de teach-in over de kwestie Duitsland, die de volgende week
in Leiden wordt gehouden zal o.a. mr. Max van der Stoel, staats-
secretasis van Buitenlandse Zaken, het woord voeren. Van West-
duitse zijde zal de heer Von Hase, perschef van de Bondsregering
het standpunt van zijn regering toelichten.
De teach-in zal niet zoals oor-
kelijk het plan was op 24 mei, maar
op 27 mei worden gehouden in de
Stadsgehoorzaal en duurt van 7 uur
•t ca. 2 uur 's nachts.
Andere sprekers zyn: dr. L. de
Jong, Wouter Gortzak (Groene Am
sterdammer), mr. J. L. Heldring (re
dacteur van de N.R.C.), de heer A.
G. van de Spek. P.S.P.-lid voor de
Eerste Kamer.
Uit Duitsland komt voorts prof.
Horst Rogmer-Francke, vice-voorzit-
ter van de Arbeitsgemeinschaft de
mocratischer Kreise, een Duits staat-*
kundig genootschap. Het organisatie
comité tracht nog een spreker uit
Oost-Duitsland te krijgen, hetgeen
echter op moeilijkheden stuit, omdat
Oost-Duitsland niet als zelfstandige
staat erkend wordt. Getracht wordt
een spreker te krijgen wiens optre
den niet als officiële „regerings
vertegenwoordiger" kan worden uit
gelegd, b.v. een hoogleraar van een
Oostduitse universiteit. In elk geval
zal worden getracht een Oostduits
standpunt ten gehore te brengen.
Inmiddels is de documentatie over
de teach-in verschenen, die op het
ogenblik onder Leidse studenten en
andere belangstellenden wordt ver
spreid. Deze bundel omvat onder
meer een documentatie van persbe
richten, verzameld door de Leidse
hoogleraar prof. dr. A. I. Rasker, een
aantal bijdragen over de geschiede
nis, de economische en strategische
positie van de beide Duitslanden, de
onlangs gevoerde briefwisseling tus
sen de Oostduitse SED en de West-
duitse SPD over de uitwisseling van
sprekers en een overzicht van Poolse
initiatieven om tot ontwapening en
neutralisering van Midden Europa te
Tenslotte bevat dit documentatie-
pakket een aantal opmerkingen van
Nederlandse politieke partijen t.o.v.
ae kwestie Duitsland (K.VP., P.v.d.A.,
V.V.D., A.R.P., P.S.P. en C.P.N.). De
documentatie is samengesteld door
studenten-medewerkers van de Po-
lemologische Bibliotheek in Leiden
iï Tijdens de onthulling van
de gevelsteen: links prof. dr. K.
Heeroma. De steen wordt ont
huld door de heer Benninger.
(Foto L.D./Holvast)
Inleiding tot
Metsu-expositie
Als inleidinug tot de Gabriël Metsu-
tentoonstelling in het museum „De
Lakenhal" zal de heer J. N. van Wes-
sem een voordracht met lichtbeelden
houden met als onderwerp „Een po
ging tot een chronologie van Metsu.
Deze vindt plaats vrijdagavond 27
mei om 8 uur in het museum „De
Lakenhal".
Advertentie
Ook problemen met de
maat? Bij MARYNEN
niet! Er is een
MARYNEN koelkast
van slechts 48 cm
breed of van 50 cm diep
Vanaf f 299.-
Voor 25 jaar
Eerste huwelijk in
nieuwr Stadhuis
Het is zaterdag 25 jaar ge
leden, dat de eerste huwe
lijksvoltrekking in het nieu
we Leidse Stadhuis plaats
vond. Het was het echtpaar
Van der Lelie-Redèl uit de
Kortenaerstraat, dat op 21
mei 1941 voor het eerst als
man en vrouw hun „ja
woord" in dit nieuwe Stad
huis gaven. Sindsdien zijn
ruim 20.000 huwelijken in
trouivkamer en Burgerzaal
voltrokken.
Na de brand, die uitbrak in
de nacht van 11 op 12 febru
ari 1929, vonden de huwe
lijksvoltrekkingen ruim 12
jaar plaats in de Stadsge
hoorzaal en „De Lakenhal".
JAARVERSLAG
CHRISTELIJKE
BESTURENBOND
In het jaarverslag van de Leidse
Christelijke Besturen Bond dat van
daag is verschenen, wordt uitvoerig
aandacht besteed aan de activiteiten
van de bond on maatschappelijk
vakbondsbestuurlijk en organisato
risch terrein.
Het jaarverslag geeft een speci
ficatie van al de taken, die de chris
telijke vakbeweging plaatselijk in het
algemeen belang vervuld. Bij de
Christelijke Besturen Bond zijn
aangesloten de christelijke apothe
kers-assistenten, de bedryfsbond
HBV, bedrijfsgroepencentrale, gra
fische bedrijfsbond, hout-en bouw
nijverheid, kapperspersoneel, kos
ters, de agrarische bedrijfsbond, de
landarbeiders van Leiden en Zoe-
terwoude, de leraren en leraressen
bij het nijverheidsonderwijs, de me-
taalbedrijfsbond, de onderofficieren,
overheidspersoneel, rijks-en gemeen-
Automatisering na 1 juni
Met ingang van 1 juni gaat de P.T.T. de binnenlandse postwis-
seldienst automatiseren. De oude bruine formulieren gaan verdwij
nen om plaats te maken voor ponskaarten, die door de P.T.T.-com-
puter in Arnhem verwerkt zullen worden. Het nieuwe systeem le
vert voor het publiek twee belangrijke voordelen op. In de eerste
plaats zal men een postwissel na 1 juni aan iedere postinrichting
in Nederland uitbetaald kunnen krijgen en ten tweede krijgt men
de postwissels voortaan onder couvert thuis. Dit laatste zal de ge
heimhouding ten goede komen.
Aan de nieuwe regeling is echter
ook een nadeel verbonden. De post
wissels gaan namelijk na 1 juni niet
meer rechtstreeks naar de belang
hebbenden. Ze worden eerst verzon
den naar Arnhem, waar de gege
vens „verponst" en op de magneet
banden van de computer worden
tepolitie, textiel-en kleding (Unitas)
vervoerspersoneel, personeel in voe-
dings- en genotsmiddelenbedrijven
en enkele anderen. In totaal om
vatte de bond op 31 december 1965
2571 leden. In haar jaarverslag be
treurt de Christelijke Besturen
Bond dat in het eerste jaar van de
Algemene Bijstandswet nog geen
commissie van advies inzake de al
gemene aspecten van het bijstands-
beleid werd gevormd. „Dat voor een
dergelijk commissie geen werk zou
zijn, menen wij te moeten ontken
nen", aldus het jaarverslag. Met al
le waardering voor de wijze waarop
de Gemeentelijke Sociale Dienst zich
van haar taak kwijt, meent de SBB
dat de inspraak van de burgerij in
een zo belangrijke publieke zaak niet
kan worden gemist. Uitvoerig wijdt
het jaarverslag vervolgens aandacht
aan de activiteiten van de CCB. Het
bestuur van de bond telt op het ogen
blik 16 leden. Voorzitter is de heer
J. G. Lamers, secretaris de heer J.
G. Lamers, secretaris de heer J.
Pison en penningmeester de heer J,
A. Heij.
drag van een ontvangen postwissel
op zijn giroreken tig bijgeschreven
krijgen dat moet de postwissel eerst
op een postkantoor worden aange
boden of daarheen worden gezon
den. In de toekomst hoopt de P.T.T,
dit echter zodanig te veranderen,
dat eenvoudige opzending recht
streeks naar het girokantoor (even
als dat nu met girocheques moge
lijk is) voldoende is.
Roer om
De P.T.T heeft nog meer pijlen
op de boog om het publiek verder
te gerieven. Werd enkele jaren ge
leden gestreefd naar .„specialisatie
per loket" in de postinrichtingen (de
grote verscheidenheid van formulie
ren maakte dit noodzakelijk), thans
is het roer helemaal om. Nu is het
streven er juist op gericht om alle
handelingen aan alle loketten te
kunnen laten geschieden. De komst
van de computer maakt dit moge
lijk.
Tweehonderd grote hoofd- en bij
kantoren van de 2.200 postinrichtin
gen in ons land zijn inmiddels uit
gerust met rekenmachines aan de
loketten en binnen een jaar of twee
wil men trachten te verwezenlijken
dat die machines overal staan. Dat
houdt in dat het publiek zich „over
de loketten kan verdelen", waardoor
men een wachttijdbekorting van 40
procent hoopt te bereiken.
President Johnson gispt
zen uwachtige bedi l Iers
Premier Ky van Zuid-Viet-
nam is vanochtend in gezelschap
van een vijftiental hoge officie
ren in de opstandige stad Da
Nang aangekomen voor de in
stallatie van generaal Cao als de
vierde commandant binnen twee
maanden van het noordelijke mi
litaire district. Vanmiddag keer
de de premier naar Saigon terug.
Een uur voordat het gezelschap
arriveerde, waren enige honder
den boeddhisten de dissidente
troepen komen versterken. De
Zuidvietnamese regeringstroe
pen, die kort geleden de stad
hebben bezet, staken geen hand
uit om de versterking tegen te
houden.
Ky wilde voor zijn terugkeer
naar Saigon, nadat hij de nieuwe
commandant had geïnstalleerd,
slechts zeggen dat de toestand in
Da Nang er beter op werd. Van
uit de hoofdpagode van de stad
werd gisteravond echter de be
volking van midden-Vietnam
nog opgewekt ..als één man op te
staan tegen de militaristische,
fascistische kliek in Saigon
President Johnson heeft gisteren
op een partij-bijeenkomst in Chica
go gezegd, dat concessies en terug
tocht niet naar vrede leiden. Ame
rika wil vrede in Zuid-Vietnam,
maar de agressie moet eerst tot
staan worden gebracht. De president
gispte hen „die zich in hun zenuw
achtigheid tegen de eigen leiders,
het eigen land en de eigen soldaten
keren".
De Amerikaanse senator Fulbright
heeft gisteren verklaard, dat hij
sommige van zijn uitlatingen over
de Amerikaanse politiek in Vietnam
betreurt omdat zij in de pers ver
keerd zijn uitgelegd. Fulbright be
treurde een vergelijking gemaakt te
hebben tussen Amerika en het oude
Griekenland, het Frankrijk van
Napoleon en het Duitsland van Hit-
Ier. Daarbij had hij niet de nadruk
gelegd op de geweldige verschillen
tussen die landen omdat hij vair
mening was dat die overduidelijk
zijn.
Fulbright vervolgde: „Uit de kran
ten krijg je de indruk dat mijn eni
ge bedoeling was Amerika in een
kwaad daglicht te stellen, terwijl ik
juist wilde laten uitkomen dat Ame
rika een groot land is dat tot gewel
dige dingen in staat is, maar dat op
het ogenblik niet aan de verwach
tingen beantwoordt."
Fulbright betreurde ook gezegd te
hebben dat heel Saigon „één groot
Amerikaans bordeel" geworden is.
Hy besefte niet hoeveel aandacht er
in de pers aan die woorden besteed
zou worden, terwyl hy slechts wilde
aantonen hoe groot de invloed van
een rijk en machtig land op een
klein zwak land ls. „Ik wilde niets
ten nadele van de dappere jonge
Amerikanen in Vietnam zeggen", al
dus Fulbright.
Amerikaanse cavaleristen hebben
gisteren versterkingen in de strijd
geworpen tegen een overmacht van
Noordvietnamese geregelde troepen
by de kust van de Zuidchinese Zee.
Maandag zyn in de eerste zes uur
van de veldslag 28 man van de ver
schanste communistische troepen ge
sneuveld, terwyi de Amerikanen ma
tige verliezen leden. Dit is meege
deeld door het Amerikaanse com-
mandement in Saigon.
De stryd duurde ook gisteren nog
voort op 55 km ten noordwesten van
de kustplaats Qoei Nhon. Het ls de
enige stryd van een zekere omvang
waarover mededelingen zyn gedaan.
Het luchtoffensief tegen Noord-Viet-
nam ondervond weer veel hinder van
de zware regenval.
Langs de Combodjaanse grens
hebben Amerikaanse infanteristen
een zuiveringsactie na 24 dagen be
ëindigd. Er zijn enorme hoeveelhe
den vijandelyke voorraden en een
groot aantal basiskampen van de
Vietcong gevonden. Het waren de
grootste vondsten van de afgelopen
zes maanden.
Om zijn gezicht niet te verliezen
,,Ora zijn gezicht niet te ver
liezen" met name om in zijn
fraaie woning-annex-kantoor in
Sassenheim te kunnen blijven
wonen - praatte 'n berooide 51-
jarige Chinese zakenman onder
valse voorwendselen een bedrag
van f 75.000 los van een Hilver-
sumse fabrikant en f 4.000 uit de
zak van een Leidse zakenman.
Gisteren leed de Chinees het
grootste gezichtsverlies van zijn
leven. Hij stond voor het ver-
dachtenhekje bij de Haagse
rechtbank om zich te verant
woorden wegens oplichting.
Ter zitting kwam ter sprake dat
hij ook nog failliet is. Zijn vrouw
leeft nu van een uitkering krachtens
de bijstandwet. De man zelf hoorde
een gevangenisstraf tegen zich eisen
van één jaar met aftrek, waarvan
3 maanden voorwaardeiyk.
Aarzelend en beschaamd gaf de
ex-eigenaar van een drukkery in
Djakarta met 200 man personeel toe
de gewraakte feiten te hebben be
gaan. Volgens de psychiater Ls hy
als vrijwel alle oplichters be
hept met een infantiel optimisme.
Auto's
Vanuit dit gezichtspunt legden de
officier van Justitie, mr. Lulofs, en
rechtbankpresident prof. mr. Van
Hattum dan ook het ter zitting meer
malen van de verdachte gehoor
de verweer uit: ik zou alles terugbe
talen met geld dat ik van myn re
laties in Singapore zou krygen.
Ook in het oplichtersverhaal waar
mee verdachte de buit had losgepraat
speelde de naam Singapore een grote
rol. Daar zou verdachte met enor
me winsten een party tweede hands
auto's verkopen, die hy voor een
zacht prysje f. 75.000 in Ham
burg op de kop kon tikken.
De Hilversummer, een ryke fabri
kant zag er wel iets in. Hy stelde
de verdachte grif het benodigde han-
delsgeld ter hand: eerst een halve ton
daarna nog eens f. 25.000.
In werkehjkheid had de Chinees
het geld nodig om zijn huis in Sas
senheim te redden. Hij was byna fail
liet de grote zaken die hij sinds
zyn komst uit Djakarta had gehoopt
te zullen doen waren alle mislukt
en zyn geldschieters legden hem het
vuur na aan de schenen. Maar de
verdachte, die voor zyn zaken de hal
ve wereld placht af te reizen en die
in zyn woning een representa
tief kantoor had ingericht, kon
het niet over zyn hart verkiijgen
van zyn uiterlyke status afstand te
doen.
Paraplu's
Eind vorig jaar werd de situatie
voor verdachte en diens gezin zo ny-
pend dat hij om aan huishoudgeld te
komen er toe kwam zelfs een kleine
Leidse zakenman op te lichten
voor 4.000 gulden. Hy spiegelde zyn
slachtoffer een winstgevende handel
in Japanse parapluus. De Leidenaar
mocht meedoen, mits hy meteen be-
I taalde.
Ten bewijze dat hy de paraplu's al
besteld had legde verdachte een of
ferte over; die door de Leidenaar
werd aangezien voor een factuur.
Toen de Leidenaar door het lange
uitblyven van de zending ongerust
begon te worden ondertekende ver
dachte een gezelgde acte, waarin
stond dat de order in Japan was
geplaatst en dat de paraplu's voor ge-
zamenlyke rekening zouden worden
verkocht. De officier van Justitie
had de verdachte daarom naast op
lichting ook nog valsheid in geschrif
te tenlaste gelegd.
By het stellen van zyn eis hield
de officier van Justitie er rekening
mee dat de verdachte het geld niet
gebruikt om er luxueus van te leven.
In tegendeel, hy deed niet meer uit
gaven dan strikt nodig was. zyn mo
tief was er één dat by Nederlandse
oplichters in veel mindere mate
pleegt voor de komen dan by Ooster
lingen: hij wilde zyn gezicht niet
verliezen.
De advocaat, mr. dr. H. H. F
Lynkamp, zei: „Een en vyftig jaar
geleden is hy in Batavia als vreem
de oosterling geboren. Hy onder
wierp zich aan het Europese recht,
maar vreemde oosterling is hy
gebleven tot vandaag de dag. Pleiter
meende in verdachtes privé-omstan-
digheden verzachtende factoren te
kunnen vinden, die een lichtere straf
wettigen kan de officier geëist had.
„Gouden Bergen'
Na zijn komst naar Nederland is
verdachte door twee geldschieters
„geholpen" van de regen in de
drup. Zij richtten voor hem een
derneming op, waarvan de Chinese
naam in Nederlandse vertaling
„Gouden Bergen" luidt. De geld
schieters lieten hem maar modderen
en presenteerden tenslotte de re
kening, die was opgelopen tot meer
dan honderdduizend gulden.
Met verdachte wees pleiter er op
dat de plannen voor de tweedehands
autohandel serieus bedoeld waren,
tenminste aanvankelijk.
De rechtbank zal op 31 mei uit
spraak doen.
Protest in Johannesburg Naar
schatting tweeduizend personen heb
ben in een zaal van het stadhuis in
Johannesburg geprotesteerd tegen
het beperken van de bewegingsvrij
heid van Robertson, de voorzitter
van de Nationale Studentenunie.
Men veroordeelde de weigering van
minister van Justitie Vorster om Ro
bertson voor de rechter te dagen. De
voornaamste spreekster was mevr.
Helen Suzman. het enige par
lementslid van de Progressieve par
ty. Ze deed een aanval op de her
haalde verklaringen van Vorster, dat
zyn beleid by het opleggen van be-
wegingsvryheid volledig volgens de
grondwet is.
Aavertena*
Zoekt U een
SCHOORSTEENKLOK
WANDKLOK of WEKKER
v. d. WATER
heeft ze.
De beste merken
JUNGHANS, KIENZLE
HAARLEMMERSTRAAT 181
ALTIJD VOORDELIG.
's Maandags gesloten.
