ENQUIRER Mfe Buried Our 12 Before They Were a fear Old 15' Barbara Stanwyck Flattens a Flirt for Decking Her Date .But I Pray Our Next One Lives Teenage Wife Sees Husband Saiesman Kill Each Other in Gun Duel KSBBS Jealous Maid Murders Starlet Because the Actress JBL* Was Too Beautiful >1 F nation ay ilVU'ISM;. M THE WORLD'S LIVELIEST PAPER FEATURE SENSATIEbladen LOCKED IN CAGE FORI YEARS 3ENSATIEPERS" Is een modewoord geworden, waarop iedere fraudeur zich beroept, zolang zijn veroordeling nog niet vast staat, en dat door iedere minister in de mond wordt genomen, als hij door de weergave van zijn eigen woorden in paniek is geraakt. Het is de gewoonste zaak van de wereld geworden de rauwe waar heid gelijk te stellen met sensatie, en het schellinkje is altijd tot applaus bereid. Steeds meer hoort men beweren, dat ook in Neder land een neiging bestaat tot een sensationeler behandeling van het nieuwsen steeds opnieuw blijkt uit die kreten, dat men er geen Idee van heeft hoe de werkelijke sensatiepers er uit ziet. Wat bij ons op dit gebied al „erg" wordt gevonden, valt volkomen in het niet bij datgene, wat buitenlandse bladen doen om bij een groot publiek in de smaak te vallen. Met enkele van die bladen willen wij hier nader laten kennismaken. De „National Enquirer" uit New York noemt zich „Het Levendig ste blad van de wereld" en „Mid night" schijnt zich niet ten on rechte als „het snelstgroeiende blad" te annonceren. Beide kran ten bedrijven een onverbloemde sensatie-journalistiek, waarbij het in eerste instantie gaat om de lu gubere foto's en de gore bijzonder heden. De dosering gebeurt volgens een vast schema. De voorpagina van ieder nummer vermeldt met grote koppen één der attracties van die uitgave: „Achttien jaar in een kooi opgesloten" of „Rock Hudson zegt: „Al die slaapkamerscènes maken me slapeloos" of „Pat Neal wilde leven voor de baby, die zij droeg." Het lijkt op de formule van de Sorayabladen: kwasi-intieme ont hullingen over personen met een beroemde naam, en pas binnenin blijkt het verschil. Daar komen de gruwelfoto's voor de dag, zoals zelfs de vrijmoedigste onzer bladen niet zou durven (en willen) publiceren. Groot en gedetailleerd staat de foto afgedrukt van het af gerukte hoofd van de verongelukte coureur Tommy Spychinger op het circuit van Monza, naast zijn brandende Ferrari. Uitgespreid, alsof ze zo voor de camera zijn neergelegd, liggen de slachtoffers van een bloedwraak op de midden pagina. Kompleet met stippellijn tjes wordt ons duidelijk gemaakt, hoe op een smalle spoorbrug een gezin door een naderende trein werd verrast en gedood. Een afge reden been ligt drie kolom groot tussen de rails. Dat zijn sensatiebladen. Natuurlijk leveren de foto's een belangrijke bijdrage tot het effekt, dat deze kranten beogen. Door trokken van de geest van hun op drachtgevers werken de fotografen welbewust naar schokbeelden toe, hetzij in het sentimentele, hetzij in het gruwelijke. Wij herinneren ons, hoe tijdens de watersnood ramp van 1953 een buitenlandse fotograaf een koffertje met dode honden en katten meezeulde. Als hij ergens een kind ineengedoken op een muurtje zag zitten duwde hij het hond of kat in de armen om een dramatisch plaatje te ar rangeren. Collega's presteerden het zelfs een verdronken paard aan een touw in een boom op te hijsen ter illustratie van een verhaal, hoe het paard zwemmend was vastgebonden en door ophanging om het leven was gekomen, toen het water eensklaps zakte. Tijdens de Algerijnse crisis werden foto grafen er zelfs van beschuldigd op het loslaten van een gevangene aangedrongen te hebben, teneinde fraaie opnamen van een neerschie ten „op de vlucht" te verkrijgen, rpoch zou het verkeerd zijn het sensationele karakter van een blad puur naar het fotomateriaal te beoordelen. Enkele jaren gele den verscheen een kritische ana lyse van het Engelse miljoenen blad „News of the World", dat zich specialiseerde in uitgebreide beschrijvingen van misdaad en echtscheidingszaken. Naar het uiterlijk was The News of the World het saaiste aller bladen. Zelfs in de hoofdkoppen viel geen kwaad te ontdekken. De analyse toonde aan. dat het venijn in de onderkoppen school. Stond in de hoofdkop bijvoorbeeld niets anders dan: „Man betraft bij het wegwer pen van visafval", dan was de kleine kop daaronder zo vriende lijk te verduidelijken: „Hoofd van andermans vrouw tussen de gra ten". Misschien valt boven deze gehuichelde keurigheid nog altijd de directe aanpak van de Enqui rer te verkiezen: „Meisje mishan deld door stiefbroer", „Ik sloeg mijn broer dood voor drie en een halve dollar" of „Mijn vriend liet zich door mij doden". De geschiedenis van de sensa tiepers begon in Amerika al vroeg. In 1833 verscheen het eer ste nummer van de Daily Sun, een schepping van Henry Day, die wel bewust brak met het Franse voor beeld om lezers te trekken door opwindende feuilletons een sys teem, dat nu nog in Japan slaafs wordt nagevolgd. Voor een cent bracht Day nauwkeurige beschrij vingen van menselijke drama's en opzienbarende misdaden. Twee jaar later nam Gordon Bennett die formule voor zijn New York Herald over. In de strijd om de gunst van het publiek werden steeds sensationeler methoden aangewend, die tot weerzinwek kende dieptepunten leidden. Het was in het jaar 1894, dat in de New York World de strip- fgiuur Yellow Kid verscheen, ge tekend door Richard F. Outcoult. Het giftige kleutertje van de Gele Jongen bezorgde spoedig de gehe le sensatie-journalistiek de naam Yellow-Press. Maar het was die zelfde Gele Pers, welke hoogte punten van journalistiek kunnen mogelijk maakte zoals de reis van journalist Stanley om de verdwe nen ontdekkingsreiziger Livingsto ne op te sporen of de reis om de wereld van de vrouwelijke repor ter Nellie Bly. in navolging van Jules Verne's roman. A Is we de dieptepunten noemen, is het met meer dan billijk ook de hoogtepunten te vermel den. Ronduit weerzinwekkend waren veelal de verslagen van gangsterdom, corruptie en lieder lijkheid. Maar door onthullingen over allerlei verborgen praktijken werd de Amerikaanse gemeen schap tegelijkertijd gediend. Door verslaggevers, die niet voor inti midatie weken, werden wantoe standen aan de kaak gesteld tot in de hoogste regionen. Het is een voudig om dit af te doen als een zucht naar sensatie, welke toeval lig ook een goed doel diende. Maar de bewijzen zijn voorhan den, dat verslaggevers zich noch door aanzienlijke geldsommen, noch door aanslagen op hun leven lieten afbrengen van hun eerste plicht: het nieuws te brengen, zo als zij het nodig achtten. Menig autoriteit wenste ook toen al de macht om die vrijheid van me ningsuiting te beknotten maar zijn motieven waren dikwijls even duister als van de bladen, die van die vrijheid misbruik maakten. Onthullingen spelen nog altijd een grote rol in de Amerikaanse populaire pers. Bladen als Confi dential werden er indertijd van be schuldigd TV-sterren via gehuurde krachten in compromitterende po sities te brengen om er later ar tikelen over te kunnen publiceren. Daartegenover staat een modern verslaggever als James Ridge- way, verbonden aan de New Repu blic, wiens opzienbarende reporta ges tot menige hervorming heb ben geleid. Hij bewees in een reeks van artikelen, dat water goedgekeurd om in te zwemmen levensgevaarlijk besmet was. Dit leidde tot nieuwe verordenin gen. Diezelfde Ridgeway toonde het belachelijke aan van psycholo gische tests voor overheidsperso neel, waarin de meest intieme vragen ten overstaan van niet-me- dici moesten worden beantwoord. Hij had de primeur van een fede raal rapport over inferieure auto banden. Hij vond uit, dat super markets in de armste negerwijken schandelijk misbruik van hun speciale positie maakten. Een man als Ridgeway schrikt niet terug voor een sensationele behandeling van zijn stof, daar hij meent slechts op die manier Kunnen ïren/fT'lBj b®weï'«ï te sensatie niet „mwiïte brenet «t(e. maar Mte LT de «®- Plan sensationele fei?e„ dT' V"" zoetsappige aanpak t, een ••Of is het ,„m. verzachten. vraagt hij ais "d se"sationeel", laren laat' zw™men°Verfteid Km- nool. waar ™en in een open Jijkste ziekten word afechu*e- steld?" worden blootge- O'blijlt niWad sensationeel j, maai- slechts uit*d T artikeI. ling van het blad w8ebeIe ins,e|- aarzelen bepaald» T'n,gen zullen He zich on ranse bladen. waarheden rond n'Se"S en halve roemde namenP sonen m<"t be- bebben. „^nee 1*%°? Reeds eerder besteeddm n.°emen dacht aan rilt en W1' aan- volgens een zeer dtdd p ■ptUur' dat le tewerk gaat rrn ell,ke fo™u- richtje over h»,- een k'ein be- een verhaal gedistilte'T e" WOrdt <e verifiëren óf\véf ff'T' tegen °e daar elke ontkpr>ëeSPl0ken w°rdt RnU:dLrndarePïde'^wvanrh:; een verhaal aan vast*"001"6 ei' huiselijke ruzie t,T een koningin en haar San- "V ng?Ise hem immers naar d WIlde school hebben? Nou if. ke'karde eens!" Een naai. e Je maar uitstel van de vakant, °Ver het ses Margriet werd V8n p"n- een strafmaatregel ovefTT 'ot rapport. Nadat v.i S en sleeht f°t° van p,t'Ve,a bladen al de hadden gebracht T 111 bikini weekblad er een 'nl een Frans dooi- mee te delen ffaf aan ciale corresnnnri -Vdn onze spe- dat deze foto genera al11 F Madrid"> fmitief dpprt kFranco de- koningin van Spani^i haa' géén Merkwaardig ïenn maken. fort onthullingen T"} kaanse journalistic ""f, In gebracht tol de klein er"*- f ..columns", waarht de"h''e v,n de „columnisten" een strnïer°em- nieuwtjes over hftr J 00m va" lijkheden onderbeen Persoon- stelbaar wss UentlT"' °nv<""" macht van een w f" de die door één enkJïl Winchell, kon maken of breken"'»'®''1"'"'''8 boe hij zonder enio boort, onwaar bericht over con'rol« een ziekte van Bette Dav d°delijke de, kan hem cemivv Publiceer, ket sensatie Jk het «"li- ken mam- fffd opplak- deze man wereldorfm" 8 bracM beime defenJïwï fUrs 0ver «e- hoofdbewijs in deP°faak OV" "et Undberghbaby 0f va" de bereidingen voor voor- slachtpartij. w.ïe dT fangste" kunnen voorkomen aTT'ff 'ichten ernstig had genomen 0P dat niveau wordt door bla gewerkt Zor™u?" Na"Mal pen, dat er niet lukraak geplaatst wordt, maar dat er wel degelijk systeem achter de inhoud van één nummer schuilt. Het is een behen dig mengsel van humor, roddel, sex en sadisme. Maar zelfs de hu mor is bedoeld om de sadistische eindindruk te versterken. Betrekkelijk onschuldig is het ko mische verhaal over een recht zaak om het bezit van enkele oli fanten en achter de story, dat een jonge echtgenoot zich met hand boeien aan zijn vrouw bond om tegen de wil van de dokter bij de bevalling aanwezig te zijn, moeten we ook maar niet teveel zoeken. Aan de wijze van presentatie is te merken, dat de redactie ook nog iets geestigs zag in de dood van 24 haaien, die als figuranten mee werkten aan een James Bond-film. In de keuze van de cartoons komt evenwel de ware aard van het beestje weer boven. Een man knipt zijn heg en per ongeluk óók het oor van zijn buurman. Een helikopter snijdt de hals van een giraffe af. Een krokodil vreet zich dik en rond aan een nijlpaard. Een zwemmer komt als skelet uit het water en leest dan pas het bordje om op de piranha's te Iet- Traditioneel zijn de roddelrubrie ken, waarin getrouw verslag wordt gedaan over een knetteren de ruzie tussen Marcello Mas troanni en Anna Magnani, over geheime beleggingen van Charles Chaplin of over een ontloken ro mance tussen Brigitte Bardot en haar chauffeur. De Sex wordt wonderlijk genoeg (naar huidige maatstaven) foto grafisch met terughoudendheid ge bracht, maar in de tekst is men minder preuts. „Jaloerse man ziet vriend voor medeminnaar aan en doodt hem", „Cyd Charisse gered uit handen van aanranders" of „Troy Donahue geeft toe, dat hij trouwde uit verveling." Het is allemaal slechts aanloop en entourage voor het smakkende sadisme, dat de kern van deze bladen vormt. Onverholen, als het een moordzaak vol gore details betreft, maar veel behoedzamer en dus gevaarlijker als het om de beschrijving gaat van een meisje, wier voeten geamputeerd worden om haar langer le ma ken of om de verhalen over kinderen met brandwonden (in bij na ieder nummer present), over een jongen, wiens nek door een leraar tijdens een worstelpartijtje werd gebroken, of over de film ster Veronica Lake, die na een ar restatie wegens openbare dronken schap meedeelt graag opnieuw be schonken te zullen worden, als dat haar weer in het middelpunt van de belangstelling kan brengen. Dat is dus de ware sensatiepers en het zou goed zijn als degenen, die nu zo gemakkelijk dit woord hanteren deze beelden voor ogen zouden houden. Waarbij zij uitein delijk ook niet mogen vergeten, dat een sensatiepers onbestaan baar is zonder een sensatiepubliek, dat bereid is er geld voor neer te tellen. COR DOCTER. Sees Wile and 3 Children Uie In Blazing Car

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 7