Wat gaat
u vanavond
opsteken?
Aangrijpende herdenking
van gevallenen in Leiden
in ons
Water begint
land schaars te worden
Droef en
sober
Omgeving
Mevr. Van Holk-Meyer
25 jaar predikante
OUD-PRAESES
V.V.S.L.
Hunter King Size?
Hunter filter?
Boekbinderij huldigt
drie jubilarissen
Leger schuift
moord op
„meneer Henri"
G.S. VAN ZUID-HOLLAND:
Aantal studenten
in Barcelona van
studie uitgesloten
maatregelen
Prov.
grondwaterwinning
TOENEMENDE
VERVUILING
DONDERDAG 5 MEI 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
Helene Oosthoek leest brieven voor
De zin van het leven, m'n lief dochtertje, is te leven, zo goed
mogelijk te leven zonder daarbij je eigen geluk na te streven, want
wij, m'n kind, is meer dan ik.
Lieve vader, ook U moet straks, na mijn dood als de oorlog
voorbij is, op Uw eigen manier een steentje bijdragen aan de tot
standkoming van een nieuwe leefbare wereld.
Heb je moederland lief kinderen, maar bedenk dat jullie va
derland de wereld is.
Het zijn zo maar wat losse zinnen
uit brieven, die in een huive
ringwekkend groot aantal Euro
pese dodencellen gedurende de
jaren 1940-45 zijn geschreven.
Brieven van Nederlandse, Belgi-
j sche, Franse, Italiaanse, Oos-
I tenrijkse, Griekse en Tsjechi-
f sche verzetshelden. Brieven ge
schreven aan een vader, een
vrouw, een kind, een vriendin,
een moeder, een tante. Aangrij
pende brieven, waaruit zonder
meer blijkt dat vele gevallenen
met moed de dood tegemoet
zijn getreden. Brieven, die nooit
geschreven hadden mogen wor
den. Brieven, die niettemin één
grote aanklacht vormen tegen
de zinloze gruwelijkheid van
een oorlog. Beschamende brie
ven, die in talloze gezinnen on
voorstelbaar veel leed hebben
gebracht.
Enkele van deze brieven werden gis
teravond In de Leidse Marekerk tij
dens de herdenking van hen die
vielen voor vrijheid en recht voor
gelezen door Helene Oosthoek. De
voordrachtskunstenares behoefde
overigens de registers van haar
overtuigingskracht nauwelijks open
te zetten, want de met zo'n grote
droefenis op papier gezette zinnen
spraken voor zichzelf. Zij maakten
op de vele honderden, die op deze
avond van dodenherdenking in het
kerkgebouw bijeen waren gekomen,
een diepe, diepe indruk.
Aan de sobere herdenkingsavond ver
leende behalve de declamatrice, het
Leids Jeugd Kamerorkest onder lei
ding van Henk Briër op stijlvolle
wyze mee. De alt Marianne Diele-
man zong een aria uit het Gloria j
van Vivaldi en Joke Hartzheim en j
Ilan Kapaan waren de solisten in i
het concert voor viool, hobo en-or
kest van Bach. Gezamenlijk zong
men op deze herdenkingsbijeen
komst, die met een enkel woord
door de burgemeester van Leiden,
mr. G. C. van der Willigen, werd
ingeleid, het Wilhelmus, tussen het
eerste en zesde couplet waarvan
twee minuten stilte in acht werden
genomen.
Na deze herdenking was er gelegen
heid om deel te nemen aan de stille
tocht langs het bevrijdingsmonu
ment tegenover de molen „De
Valk", waar leden van de voorma
lige B.S. de erewacht hadden be
trokken. Voorop liepen, in de stro
mende regen, de nagelaten betrek
kingen van de oorlogs- en verzets-
slachtoffers en de groepen van de
Vereniging „Expogé", de Vereniging
van Militaire Oorlogsslachtoffers
en de Bond van Oud-Strijders. Ook
vertegenwoordigers uit de Leidse
studenten- en padvind(sters) we
reld en die van de politie trokken
langs het monument, aan de voet
waarvan vele bloemen werden ge-
Ad verren tie
W
ZOEKT D EEN
GOUDEN RING
voor dame of heer
JUWELIER v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
neett hem.
Ook in briljant.
ALTIJD VOORDELIG,
's Maandags gesloten.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
Geboren Petra, dr van J. van
Beelen en A. M Petersen; Sandra, dr
van F. Zwart en J. E. G. van Vliet
Eelco Ruurd. zn van R. Nljholt en G.
de Vries; Désirée, dr van M. C. van
der Horst en C. W. F. Koemans; Theo
dora Anne Maria, dr van J. J. L. van
der Meer en T. C. A. de Jeu; Robert
Johannes Sebastiaan, zn van C. Bie-
mans en A. M. L. P. Schuurman; Jo
hanna Frederika, dr van W. H. Stikke-
lorum en L. M. Verbooij; Sonja Franzl-
ta, dr van H. J. C. Paddenburg en F.
K. Boltendal; Mlchaël Maria, zn van
A. M. A. M. Aelen en H. M. T. Bren-
ninkmeijer; Johanna Wilhelmina, dr
van W. P. F. J. Vinkesteyn en L. P.
den Os; Gunnar NJJs Fransiscus, zn
van N. van Putten en E W. M. Raap
horst.
Overleden J. de Ridder, 63 Jaar,
man; J. C. Appeldoorn, 80 Jaar, man;
C. A. van Herwijnen, 81 Jaar, man.
legd. Namens het gemeentebestuur
van Leiden legde de burgemeester
daar een grote krans.
Ook in de aan Leiden grenzende
dorpen werden gisteravond herden
kingen gehouden. De herdenkingssa
menkomst bij het verzetsmonument
in het bos van Wijckersloot in Oegst-
geest kon door de weersomstndighe-
den geen doorgang vinden. Per ge
luidswagen werd bekend gemaakt dat
de samenkomst zou plaatsvinden in
het Patronaatsgebouw. Daar waren
zeer velen samengekomen. Ds. Ver
donk wees er in zijn herdenkingstoe
spraak op, dat elk jaar bij de doden
herdenking zijn gedachten uitgaan
naar de hoop, die de mensen bezielde
in het verzetswerk tijdens de oorlog
en ieders hoop na de oorlog op een het afgelasten ervan.
betere samenleving, waarin gerech
tigheid zou heersen en het wantrou
wen zou zijn verdwenen, waar
het recht van de sterkste zou zege
vieren. Velen zagen dit evenwel als
een droom, een utopie.
Hij stelde daarnaast de toestanden
tijdens de oorlog, waar b.v. aan Ne
derlandse krijgsgevangenen bij bin
nenkomst in een Japans kamp werd
verteld, dat zij nutteloos waren, niet
meer dan snippers papier, die waren
bijeengevoegd.
Toen werd ons de grote leugen
voorgehouden, de leugen van de
„Übermensch". Toen ontstond de
grote industriële bedrijvigheid om
crematoria te bouwen waar zes mil
joen joden werden verbrand en mil
joenen anderen hun leven lieten.
Ds. Verdonk schetste de betekenis
van het verzet en de bereidheid het
leven op t spel te zetten om anderen
te redden.
De hoop, die onwaarschijnlijk lijkt,
behoeft nog niet te worden opgege
ven zolang vindingrijkheid, durf
en moed zich manifesteren zoals bij
John F. Kennedy en ds. Martin L.
King.
Na het „Wilhelmus" vormde men
een stoet voor de kranslegging bij het
monument, waar de Last Post werd
geblazen en langs het monument
werd gedefileerd.
In Voorschoten werden de gevalle
nen herdacht by het monument by
het raadhuis. Een stille stoet vertrok
van het gemeentehuis en kwam door
het Berkhoutpark naar het monu
ment, waar de bedde plaatseiyke mu
ziekverenigingen Benvenuto en St.-
Laurentius toepasselijke muziek ten
gehore brachten. Na de twee minuten
stilte volgde de kranslegging: burge
meester L. de Kool en loco-gemeente
secretaris A. Oosterbaan legden na
mens de gemeente een krans. De voet
van het monument werd bedekt met
een pracht van bloemen en kransen.
Na het zingen van het Wilhelmus
volgde een interkerkeiyke bijeen
komst in de Geref. Kerk. De liturgie
werd verzorgd door pastoor M. M.
Out en de toespraak werd gehouden
door ds. D. J. Modderaar.
Hoogheemraadschap
van Rijnland
By KB. van 2 mei is de heer H. L.
du Boeuff te Oegstgeest opnieuw be
noemd tot hoogheemraad van Ryn-
land. By hetzelfde Koninklijk besluit
is de heer C. G. M. Meskers te Noord-
wykerhout benoemd tot hoogheem
raad van Rijnland, met welke benoe
ming is voorzien in de vacature, ont
staan door het aftreden van de hoog
heemraad, de heer G. A. Verdegaal te
Noordwykerhout, wegens het bereikt
hebben van de 70-Jarige leeftyd.
Geruststelling President De
Gaulle heeft de regeringen van
Peru, Columbië en Ecuador in brie
ven doen weten, dat strenge veilig
heidsmaatregelen worden genomen
om ervoor te zorgen, dat de aan
staande Franse kernproeven in Po-
lynesië geen schadeiyke gevolgen
zullen hebben voor de bewoners van
genoemde landen. President De
Gaulle hééft voorgesteld technici uit
te wisselen om veiligheidsmaatre
gelen te controleren. De brieven van
ae Franse president, die op 29 april
zyn geschreven, zyn een antwoord
op boodschappen van de presidenten
der drie genoemde Latynsamerikaan-
se landen, waarin zy hun bezorgd
heid uiten over de gevolgen van de
Franse proeven en aandringen op
Het is thans 25 jaar geleden, dat mevr. H. van Holk-Meyer,
woonachtig in De Bilt en oud-praeses van de V.V.S.L., werd be
noemd tot predikante In tijdelijke dienst van de remonstrants gere
formeerde gemeente in Rotterdam.
Hanneke van Holk, geboren Meyer
werd op 22 mei 1913 uit een advooa-
tengezin in Utrecht geboren. Zij be
zocht eerst het Stedehjk Gymnasium
in Utrecht en studeerde daarna aan
de Leidse Universiteit, waar zy in
1936 haar kandidaatsexamen theolo
gie aflegde aan het Remonstrants
Seminarium, eveneens in Leiden. Zy
werd op 13 april 1941 aangesteld tot
proponente by de Remonstrantse
Broederschap en is van oktober 194C
tot 1 Juli 1941 werkzaam geweest als
waarnemend voorgangster van de af
deling Brielle van de Ned. Protestan
ten Bond.
Met ingang van 1 mei 1941 werd zy
benoemd tot predikante in tijdeiyke
dienst van de remonstrants gerefor
meerde gemeente van Rotterdam,
welke zy sinds 1 november 1940 toen
reeds een half jaar als hulppredikster
had gediend. Ruim zes en een half
jaar later werd mevr. Van Holk-
Meyer door dr. P. D. TJalsma, thans
emeritus predikant in 's-Gravenhage,
bevestigd als predikante in vaste
dienst van de remonstrants gerefor
meerde gemeente van Rotterdam,
welke zy heeft gediend tot 5 septem
ber 1954, toen haar in verband met
haar huweiyk met prof. dr. L. J. van
Holk, toen nog hoogleraar aan de
Leidse Universiteit, eervol ontslag
werd verleend.
Mevrouw Van Holk-Meyer heeft in
de loop der jaren vele bestuursfunc
ties vervuld en zitting gehad in ver
schillende colleges en commissies. Zo
was zy o.a. tydens haar studententyd
praeses van de Vereniging van vrou-
welyke studenten in Leiden en later:
secretaresse van het convent van re
monstrantse predikanten, lid van de
Raad van Advies van de Vrijzinnig
Chr. Studenten Bond; lid van de
commissie tot de Zaken van de Re
monstrantse Broederschap; lid van
de Leidse Universiteitsraad en vice-
presidente van de Vereniging van
vrouwen met academische opleiding.
Thans is zy nog lid van het hoofd
bestuur van de Centrale Commissie
voor het Vryzinnlg Protestantisme,
lid van het algemeen bestuur van het
Nat. Protestants Centrum voor de
geesteiyke volksgezondheid en lid van
de redactie van „De Protestant".
Terwyi de kerkklokken luidden
hebben gisteravond enkele honderden
Ingezetenen in Wassenaar deelgeno
men aan de traditionele „stille tocht"
langs de oorlogsbegraafplaats „Het
Lange Duin" aan de Schouwweg.
Naast de ingang van de begraaf
plaats was weer een symbolisch graf
aangebracht, waarover de vaderland
se driekleur halfstok was neergela
ten. Naast dit graf hadden twee po
litiemannen de erewacht betrokken.
Van de Nachtegaallaan vertrok de
stoet die geopend werd door de bur
gemeester. de wethouders, leden van
de raad. Ook mevrouw Geertsema
nam aan de herdenking deel. Verder
waren er ongeveer 100 leerlingen van
de Wassenaarse Politie-opleidings-
sohool, groepen vam politie, reserve-
politie, brandweer, Rode Kruis en
padvindersgroepen.
Op draagbaren werden door padvin
ders, voor de stoet uit, meegebrachte
bloemen naar de begraafplaats ge
dragen. De bloemen zouden na afloop
van de plechtigheid over de graven
verdeeld worden.
Om 8 uur was de kop van de stoet
by de ingang van „Het Lange Duin"
aangekomen. Daar werd 2 minuten
stilte ln acht genomen.
De stille tocht werd voortgezet tot
de hoek van de Schouwweg en de
Rust van Vreugdlaan.
In Leiderdorp werd een herden
kingsbijeenkomst gehouden in de au
la van de Chr. Ulo aan de Van Geer
straat, waar o.a. burgemeester Gallas
het woord voerde.
De bijeenkomst in de hervormde
kerk van Zoeterwoude, tydens welke
gesproken werd door ds. Kranenburg
was al even stijlvol en sober. De her
denking werd in dit dorp besloten
met een stille tocht langs de gedenk
steen voor het gemeentehuis.
dan rookt u de
lekkerste grote
American die er is
dan proeft u niet
het filter, maar alleen
Hl! geurige tabak
Plezierige bijeenkomst in Leids bedrijf
Drie maal vyfentwintig Jaren
trouwe dienst waren voor directie en
personeel van de N.V. Boekbinderij
P. M. Jansen aan de Witte Singel in
Leiden aanleiding tot een plezierige
bijeenkomst in de koffiekamer van
het bedrüf. Vanochtend werden daar
de heren Th. Driessen, C. van der
Horst en J. Verhoeven gehuldigd.
Vijfentwintig jaar vervulden zij in
het bedrijf de functies van respec
tievelijk machinevouwer, boekbinder
en magazijnbeheerder.
De huldigingsbyeenkomst werd een
heel gezellige aangelegenheid, die
meer weg had van een familiebyeen-
komst dan van een officiële plechtig
heid. De directeur van de boekbin-
dery, de heer A. Quakernaat noemde
de drie jubilarissen „mannen", die
elk op hun eigen terrein hun man
netje staan en in het bedryf een
onmisbare schakel zyn". Hy noemde
het verder een typisch Nederlands
trekje, dat drie jubilarissen tot drie
verschillende grafische vakorganisa
ties behoren. Verder merkte hy op
dat het bedryf in de toekomst grote
veranderingen zal ondergaan ,nu
vorige week de ontelgeningsplannen
voor de Witte Singel definitief zyn
geworden, wat betekent dat het be
dryf in de toekomst zal moeten wor
den verplaatst. De heer Quakernaat
sprak ook in zyn functie van voor
zitter van de ondernemingsraad. De
N.V. Boekbindery P. M. Jansen is
een van de weinige bedryven in Lei
den die een dergelyk overlegorgaan
tussen werkgever en werknemers
kennen. In die sfeer sprak ook de
commissaris van het bedryf, de heer
L. C. van Oldenborgh. „De tyd dat
de onderneming alleen werd gezien
als een instituut om geld mee te ver
dienen is voorby. Daarnaast heeft
de onderneming een heel andere
functie in het sociale vlak gekregen",
aldus de heer Van Oldenburgh, die
zich ook persoonhjk tot de drie jubi
larissen richtte. Hy overhandigde de
heren Verhoeven, Driessen en Van
der Hout de gedenkpenning van het
bedryf.
Er waren heel wat geschenken en
ook de echtgenotes van de jubilaris'
sen deelden in de hulde. Achtereen
volgens werden zij toegesproken door
de heer T. van Boven, bedrijfsleider,
F. Arnoldus, namens de afdeling
Leiden van de Nederlandse Christe
lijke Grafische Bond, C. van der
Water, algemeen bedrijfschef en mej.
G. Krol, procuratiehoudster. De heer
Van Leeuwen voerde het woord na
mens het personeeL
De 29-jarige Lucien Leger, die er
van beschuldigd wordt twee jaar ge
leden de elfjarige Jongen Luc Taron
te hebben gewurgd en die thans in
Versailles terechtstaat, houdt staan
de dat een geheimzinnige figuur die
hy „meneer Henri" noemt de wer-
keiyke moordenaar Is.
Na de moord schreef Leger 40 da
gen lang brieven aan de autoritei
ten en de pers, waarin hy zich uit
gaf voor de wurger en dreigde nog
een Jongen te zullen vermoorden. Bo
vendien beschreef hy hoe hy Luc
had gewurgd.
Commandag op Cyprus De Fin
se generaal Martola zal spoedig com
mandant worden van de vredesmacht
van de Ver. Naties op Cyprus. Hy
zal de Indiase generaal Thimayya
opvolgen die op 18 december vorig
Jaar in Nicosia aan een hartaanval
is overleden.
Gisteren is de patholoog dr. M.
Martin gehoord, die verklaarde dat
iemand, die een zo nauwkeurige be-
schryving van de wurging kon ge
ven of de moordenaar of een des
kundige politiearts moet zyn. Derge-
ïyke byzonderheden kan men vol
gens dr. Martin niet zelf verzinnen.
Leger, die ziekenverpleger is ge
weest in een psychiatrische inrich
ting. antwoordde dat Henri hem ver
teld heeft hoe hy Luc om het leren
had gebracht en dat hy de rest ver
zonnen had met behulp van zyn me
dische kennis.
De openbare aanklager voerde ech
ter aan, dat Leger nauweiyks enige
medische kennis bezit en de boeken,
die in zyn flat gevonden waren, niet
gelezen heeft.
Zevenendertig studenten aan de
universiteit van Barcelona zijn van
verdere studie uitgesloten en vieren
twintig studenten zullen hun studie
opnieuw moeten beginnen als gevolg
van de vorige maand gehouden beto
gingen voor meer politieke vryheid.
Vorige week werden twaalf studen
ten gearresteerd by botsingen met de
politie. Zes hunner zyn inmiddels
vrygelaten. Hoogleraren hebben de
reotor-magnificus inmiddels gevraagd
de toekomst van de universiteit met
hen te bespreken.
Aan de universiteit van Madrid is
de rust teruggekeerd, nadat zich ook
daar ernstige ongeregeldheden had
den voorgedaan.
In Italië zyn de studentenonlusten
gisteren van Rome naar Napels over
geslagen. waar neofascistische en
linkse studenten elkaar te lijf gingen.
Zes personen liepen verwondingen op.
In Rome is het vandaag rustig ge
weest.
..Water begint in ons land schaars te worden. Enerzijds neemt
de behoefte daaraan sterk toe, anderzijds wordt door verschillende
oorzaken steeds meer water onbruikbaar (toenemende vervuiling
van de Rijn. meer lozing van vuil water^ verziltingDeze gang
van zaken heelt de behoefte doen ontstaan aan een landelijke rege
ling van de waterhuishouding", aldus het College van Ged. Staten
van Zuid-Holland in een schrijven aan de Staten van deze pro-
G.S. wijzen er in hun schrijven dan
verder op, dat de Ontgrondingenwet
van 1965 en het bij de Staten-Gene
raal aanhangige ontwerp van Wet
op de Waterverontreiniging daarvan
een uiting zyn.
Wat de sitnatie in Zuid-Holland
betreft,, merken G.S. o.m. op. dat
er een voortgaande verziltlng van het
diepe grondwater plaats heeft.
Het zoute zeewater heeft door de
lage ligging van grote delen van
West-Nederland de drang om zich,
rechtstreeks onder de kustiyn door
of vanuit de benedenrivieren, naar
de diepere ondergrond van het pol
derland te bewegen, waar het na
verloop van zeer lange tyd als zout
kwelwater aan de oppervlakte komt.
Tegen de rechtstreeks onder de
kustiyn doordringende zoute stroom
vormt de zoetwatervoorraad onder de
duinen een natuurUjke afsluiting
Waar zulk een zoetwatervoorraad
ontbreekt of van geringe betekenis
la, komt dageiyks een vry grote hoe
veelheid zout water het land binnen.
Aantasting van de zoetwaterbarrière
door wateronttrekking en evenzeer
afgraving van de duinen moet daar
om ln beginsel ongewenst worden ge
acht.
Gezien enerzyds de grote vraag
naar grondwater en anderzyds de
ongunstige gevolgen van de onttrek
kingen zyn Ged. Staten tot de con
clusie gekomen, dat niet langer moet
worden gewacht met het vaststellen
van regelen, welke het mogelijk
maken het grondwater zoveel moge-
lijk tegen verdere verslechtering van
de kwaliteit te beschermen door de
winning binnen toelaatbare grenzen
te houden en voorts een doelmatig
gebruik van het voor winning in aan
merking komende grondwater
bevorderen.
G.S. wyzen er evenwel op, dat een
daartoe strekkende provinciale ver
ordening niet mede de wateronttrek
king door waterleidingbedrijven zal
kunnen regelen, omdat deze onttrek
king reeds is gebonden aan de be
palingen van de Grondwaterwet
Waterleidingbedryven van 1954.
Bezwaren
van Rijnland
Hoewel dykgraaf en hoogheem
raden van Rynland de wenselijkheid
van een coördinerend beleid t.a.v.
de wateronttrekkingen ln groter lan-
deiijk of provinciaal verband onder
schrijven, hebben zij bezwaar tegen
de wijze, waarop G.S. hierin willen
voorzien.
Rynland voort om. aan, dat het
voor boezembeherende waterschap
pen vrywel onmogelijk is om een
verantwoord boezembeheer te voeren,
wanneer zy niet de beschikking heb
ben over bevoegdheden om de dit
water beïnvloedende handelingen te
voorkomen of aan banden te leggen.
Deze formulering, aldus GB., wekt
de Indruk alsof door aanvaarding
van het provinciale voorstel alle be
voegdheden van Rynland tA.v. alle
het boezemwater beïnvloedende han
delingen zouden vervallen. Zo liggen,
aldus het provinciale college, de
zaken echter niet. Het gaat uitslui
tend om de gevolgen van de grotere
grondwaterwinningen. Daarby blyft
Rynland, doordat het wordt gehoord,
doordat het recht van beroep heeft
en doordat het GB. kan verzoeken
aan een vergunning voorwaarden en
aan een reeds verleende vergunning
nadere voorwaarden te verbinden, in
ruime mate ingeschakeld. Bovendien
mag worden verwacht, dat G.S., c.q.
de Kroon, geen vergunning zullen
verlenen, die Rynland zouden belet
ten een goed boezembeheer te voe
ren.
Misverstand
De opmerking van Rijnland, dat
de ontworpen verordening het G.S.
mogelyk zou maken over de water-
schapsbelangen te beschikken zon
der de desbetreffende waterschaps
besturen te horen, berust op een
misverstand.