Hoe moet onze houding
tegenover monarchie zijn?
Wandelaars genieten
van stralende zon
Elk jaar legt het Rijk
f 100,- voor u klaar!
KONINGINNEDAG IN PIETERSKERK
„Onder mom van vrije
meningsuiting maken
wij elkaar kapot
ONTMASKERD
NIET RIDDER
MAAR OFFICIER
Ned. Bank verhoogt
disconto tot 5%
Aantal leden
blijft achter
.r 'I r W
PREMIE SPAARPLAN
Afscheid ds. J. de Wit
van hervormd Leiden
Geen vervolging
hoofdredacteur
van Student
Normen behoorlijk
fatsoen overschreden
MAANDAG 2 MEI 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
Zo is het
Het vervelende is echter, dat, sinds
■wij deze vorige eeuwse gedachte als
onjuist hebben herkend, er geen dui
delijke nieuwe visie voor in de plaats
is gekomen.
Wij zijn in onze beschouwingen
over de monarchie, aldus ds. Lam
ping, in een krampachtigheid ver
zeild geraakt, met twee uitersten:
aan de ene kant de goedkoop-ge
makkelijke aanvallen op het Ko
ningshuis, zoals in het programma
„Zo is het toevallig ook nog eens een
keer", aan de andere kant de fana
tieke reactie daarop van bepaalde
christelijke groeperingen, die het
Huis van Oranje zien als het door
God in het verleden gegeven en door
God in heden gewilde Koningshuis
voor Nederland.
Tussen die twee uitersten leeft de
grote middengroep, die niet uitge
sproken voor en niet uitgesproken
tegen de monarchie is, die eigenlijk
niet weet, wat ze er van denken
moet, die het in feite ook niet zo
veel kan schelen. Nu wij in deze si
tuatie terecht zijn gekomen, is het
juist de kerk, die daarover niet zwij
gen mag. De visie van de bijbel, al
dus spreker, is niet bestemd voor een
select groepje gelovigen, maar is
principieel gericht tot de wereld.
Geestelijke
moord
lV
„Er is over een kerkdienst in de Pieterskerk op Koninginnedag
nogal wat discussie geweest. In de plaatselijke kranten hebben
wij kunnen lezen, dat er van verschillende zijden is gesuggereerd
deze dienst maar te laten vervallen. De argumenten, die daarbij
werden gebruikt, varieerden van de praktische overweging, dat er
nu eenmaal weinig belangstelling voor bestaat, tot de meer prin
cipiële vraag waarom de kerk op Koninginnedag een dienst be
legt", aldus ds. A. J. Lamping, die zaterdagochtend in de Pieters
kerk voorging.
Heeft de kerk, zo vroeg ds. Lam
ping zich af, wel een „boodschap"
voor deze dag. Het kwam hem voor,
dat een bovenstaande discussie symp
tomatisch is voor de gedachtenwe-
reld, die er momenteel in Nederland
is t.a.v. het Koningshuis. Wij weten
niet zo stellig meer hoe onze hou
ding tegenover de monarchie moet
zijn.
Wat moet de kerk, als doorgeef
ster van de bijbelse visie, over het
huidige koninschap zeggen? En dan
moeten wij, aldus spreker, beginnen
met te constateren, dat de kerk niet
meer kan zeggen, wat zij een halve
eeuw geleden nog wel stelde. De leu
ze „God, Nederland en Oranje" is
duidelijk ontmaskerd als een onge
oorloofde vorm van geschiedenisbe
schrijving, omdat op die manier de
machtige God wordt geannexeerd
voor een menselijke belangengroep.
De kerk spreekt
Voor gelovigen heeft deze overwe
ging aldus ds. Lamping nog een be
paalde consequentie. Als je meeleeft
met je naaste, wil je voor die naas
te ook wat doen. En dat is bidden
voor de Koningin. Dit klinkt, aldus
spreker, als een vrome dooddoener,
maar het is het bepaald niet. Naas
tenliefde en voorbede behoren on
losmakelijk bij elkaar.
Een koninginnedagviering in het
teken van de naastenliefde zal uit
moeten lopen op een voorbed oor
dc Koningin. Dit zal de kerk idus
eindigde spreker, moeten zeggen op
koninginnedag in onze tijd.
Ds. Lamping, die aan de hand van
Romeinen 13 vers 1-10 een ge
deelte, dat handelt over het eren
de overheid en dat eindigt met
de woorden: de liefde doet den naas
te geen kwaad: daarom is de liefde
de vervulling der wet" deze bij
belse visie behandelend, wees hij er
op, dat elke levensovertuiging, elke
staatsopvatting, elke politieke over
tuiging zonder liefde voor de mede
mens, onherroepelijk leidt tot een
geestelijke moord op de medemens.
De gehele geschiedenis is er om dat
te bewijzen. En niet alleen de ge
schiedenis, ook talrijke hedendaagse
krantenartikelen en radioprogram
ma's en televisieuitzendingen.
Onder het mom van: wij hebben
toch recht op vrije meningsuiting,
maken wij elkaar kapot. Met een
beroep op de rechten van de mens,
vermoorden wij de medemens. Dit
is, aldus ds. Lamping, de krankzin
nigheid van onze tijd..
En daarom zal de kerk bij elke
gelegenheid, die zich voordoet, het
woord van de bijbel moeten laten
horen: alleen de liefde doet de naas
te geen kwaad, daarom is alleen de
liefde de vervulling der wet.
Ds. A. J. Lamping
naastenliefde
zijn ambt hem nu eenmaal in de
openbaarheid brengt.
Hoe veel malen meer geldt dat
)or het ambt, dat onze Koningin
bekleedt. Zij is onbeschermd tegen
de talrijke commentaar leverende en
kletsende nieuwsgierigen, maar er
ordt niettemin van haar verwacht,
dat zij in haar glazen huis leeft
als een staatshoofd.
Wie eens een keer heeft gepro
beerd zich in die situatie in te den
ken, bedenkt zich voortaan wel een
tijd, alvorens hij zijn op- of aan
merkingen ten beste geeft. Wie zich
in die situatie heeft ingedacht, zal
gaan begrijpen, wat het betekent res
pect te hebben voor haar, die het
hoogste ambt in ons volk bekleedt.
Geen formeel respect voor die func
tie, want dat heeft met naastenlief
de niets te maken, doch respect voor
een medemens, Koningin Juliana,
die het volhoudt een post te bekle
den, die zoveel zelfopoffering vraagt.
Respect voor
Kon. Juliana
In de kerk zeggen wij, aldus ds.
Lamping, dat een dominee in een
glazen huis woont en dat er altijd
wel commentaar op hem is omdat
In het onderschrift van de vrijdag
jl. gepubliceerde foto werd abusieve
lijk vermeld dat dr. A. J. Koster, oud
leraar aan het Stedelijk Gymnasium
en bijzonder lector aan de Leidsel
Universiteit werd benoemd tot rid
der in de Orde van Oranje Nassau,
Dit moest zijn officier in die orde.
De Nederlandsche Bank heeft
met ingang van heden al haar ta
rieven met een half procent ver
hoogd. Daarmee wordt het of
ficiële wisseldisconto gebracht
van A]/2 op 5%.
Men moet terug gaan tot augus
tus 1957 om een zo hoog officieel
wisseldisconto van de Ned. Bank aan
te treffen als 5 Het is bovendien
bijna 2 jaar geleden dat de centrale
bank een wijziging in haar tarie
ven heeft aangebracht. Op 4 juni
1964 werd het disconto verhoogd
4 op 4% en daarop is het blijven
staan tot de dag van vandaag. De-
laagste stand tussen 1957 en thans
was in 1959, toen het disconto 10
maanden heeft gestaan op 2 3/4
Voor ingewijden op de Amster
damse geldmarkt kwam de verho
ging der tarieven niet als een ver
rassing. Men had het verhoogde ta
rief al lang verwacht, en toen dan
ook vrijdag op de geldmarkt het dag
geld (call money) gebracht werd op
4% werd dit als de ouverture be
schouwd voor de verhoging van het
wisseldisconto door de centrale bank.
Toen immers waren daggeld en of
ficieel disconto gelijk geworden en
moest de discontoschroef wel wor
den aangedraaid, nadat de hoge ren
testand in ons land daartoe al ge
ruime tijd aanleiding had gegeven.
Daggeld immers was op 4 niet te
krijgen en er werd reeds grif 4% en
zelfs 4 3/4% betaald.
Oi> Ko n i ngi n nedag
Uitvaartverzorging
Leiden en Omstreken
De Coöperatieve Vereniging voor
Uitvaartverzorging U.A. „Leiden en
Omstreken" hield vrijdagavond in
restaurant „Van der Heijden" haar
jaarvergadering.
De voorzitter, de heer C. M. Mid
delkoop. sprak er in zijn jaarrede zijn
verwondering over uit, dat het leden
tal van de Leidse coöperatieve ver
eniging, hoewel het nog steeds ge
stadig groeit, nog zeer ver achter
blijft bij dat van de zusterverenigin
gen in andere grote steden. Hy wekte
de leden op met een 'actieve persoon
lijke propaganda het ledental te hel
pen opvoeren, zodat het binnen af
zienbare tijd verantwoord zal zijn tot
de bouw van een eigen en in Leiden
zo noodzakelijk rouwcentrum ov<
gaan. De grond hiervoor werd van
gemeentewege in principe al aange
boden en het schetsplan ligt voor de
realisatie ervan al klaar.
In het jaarverslag van de secreta
ris, de heer C. Ph. F. Zeiler, bleek
onder meer, dat het ledental eind
1965 ruim 3900 bedroeg.
Het jaarverslag van de penning
meester, de heer W. G. J. v. d. Lin
den, gaf blijk van een verantwoord
financieel beheer.
De bestuursverkiezing leverde geen
moeilijkheden op daar de periodiek
aftredende heren Van der Linden,
M. Sommeling en P. van Loe (a\g.
adjuncten) bij acclamatie werden
herkozen. De aftredende leden van
de raad van commissarissen, de heren
J. Ent en G. W. L. Monné, werden
eveneens bij acclamatie herbenoemd.
Alvorens nog enkele huishoudelijke
punten ter tafel kwamen, werd de
mogelijkheid tot het aangaan van
een verzekering bij de vereniging tot
bestrijding van uitvaartkosten in
discussie gebracht en door het be
stuur in studie genomen.
4 lil
Mede door het stralende wandel
weer vormde de Oranjewandeltocht,
voor de twaalfde maal georganiseerd
door de vereniging „Koninginnedag"
in samenwerking met de Wandel -
kring-Leiden, de Leidse Jeugdactie
en de Gemeentelijke Schoolsport
commissie, weer een geslaagd hoog
tepunt in het middagprogramma van
de Leidse Koninginnedag-viering.
Vanaf het Burcht-terrein de
startplaats van het wandelevenement
begaven zich 27 groepen met een
totaal van ruim 500 deelnemers
(sters) en bijna 600 individuele wan
delaars (sters) op pad en wel voor een
wandeling over de afstand van 10 of
15 kilometer.
Na hun Oranje-wandeling te heb
ben volbracht, verzamelden de deel
nemers (sters) zich op de Hoge Rijn
dijk. vanwaar een lange met enkele
honderden vlaggen en vlaggetjes op
geluisterde stoet achter het muziek
gezelschap „Nieuw Leven" naar „Den
Burcht" marcheerde. Daar had de
uitreiking plaats van de herinne
ringsmedailles, de jaarcijfers en de
bijzondere onderscheidingen voor
hen, die de tocht voor de vijfde of
tiende maal volbrachten.
Voordat het echter zover was, was
er een défilé voor B. en W. en het
bestuur van de Vereniging Konin
ginnedag, waarbij „Nieuw Leven"
voor de trappen van het Stadhuis
halt hield en front maakte.
De wandeljury werd gevormd door
de heren B. Velthuysen, T. Koele-
wijn en J. Lamme.
De algehele organisatie was by de
heer G. Steinbach en de dames N.
Jansen en A. van Bokhorst van het
LJA-secretariaat weer in vertrouwde
handen.
De groepspryzen werden ditmaal
gewonnen door:
Wandelsportverenigingsgroepen1.
De wandelaars tijdens het de~
filé voor het Leidse Stadhuis.
(Foto L.D.-Holvast)
(wisselbeker en lauwertak) „De Rip
pers", Rijpwetering; 2. (lauwertak.)
„Oranje Garde", Schiedam; 3. (idem)
„Sparta", Leiderdorp; 4. (medaille)
„Houdt Koers", Sassenheim.
Schoolgroepen1. (wisselbeker en
lauwertak) Pacellischool2. (lauwer
tak) R.-K. Vakschool voor Meisjes,
Galgewater, 3. (idem) Du Rieuschool.
4. (medaille) Kon. Julianaschool; 5.
(idem) Pr. Marijkeschool, allen te
Leiden.
Evenals vorig jaar volbracht het
hondje Molly aan de lijn van haar
16-jarige bazin Coby Eradus
succes de 15 km-tocht. Coby verwierf
het jaarcijfer 4 en op het lint van
de medaille aan Molly's halsband
prjjkt nu het jaarcijfer 2.
Hier is een groot nationaal plan.het
Premie Spaarplan, dat u aanmoedigt om
eigen, persoonlijk bezit op te bouwen.
Bezit maakt u sterker, onafhankelijker.
Met bezit hebt u een reserve achter de
hand, die u altijd van pas kan komen. U
hoeft daarvoor eigenlijk maar zo weinig
te doen.u hoeft alleen maar iets van
uw inkomsten opzij te leggen.
Hoeveel? Over een gespaard bedrag
per jaar van maximaal 500,ontvan
gen u en uw vrouw1) nadat u dat
bedrag vier volle kalenderjaren hebt
laten staan een extra uitkering, een
spaarpremie van 20%, dus maximaal
100,2), belastingvrij!
Een voorbeeld Als u samen fn de
loop van dit jaar het maximum van
f 500,spaart, krügt u begin 1971 de
spaarpremie van 100,Spaart u vol
gend jaar weer, dan krijgt u begin 1972
de spaarpremie over dat be
drag. Zo kunt u vanaf 1971 ieder
jaar een spaarpremie van maxi
maal 100,verdienen.
D Per deelnemer maximaal
f 250,—.
2) Spaarpremie per deelnemer
maximaal f 50,
Hoe? Dit zijn de mogelijkhedenr
spaarbewijzen ter waarde van 25,
een levensverzekering of spaarkas
inschrijving;
obligaties of aandelen;
een hypotheek of garantiekrediet.
Al deze mogelijkheden leveren u na
vier jaar de spaarpremie op, extral Er
is er vast wel één die juist u past.
Wie? U kunt aan het Premie Spaar
plan deelnemen als:
1. uw belastbaar inkomen in het voor
gaande jaar ten hoogste f 15.000,—
was;
2. u ten minste 21 en nog geen 60 jaar
bent (en niet deelneemt aan de Zil
vervloot).
Waar? (J kunt ook voor inlichtingen
terecht bij de Spaarbanken, Boeren
leenbanken, Raiffelsenbanken, Postkan
toren, Banken, Borgstellingsfondsen,
Hypotheekbanken, Bouwfond
sen, Spaarkassen. Levensverze
keringmaatschappijen, de Soci
ale Verzekeringsbank, Leden van
de Verenigingen, aangesloten bij
de Nederlandse Organisatie van
het Effectenbedrijf.
Vraag ook de gratis brochure!
1AS1S VOOR PERSOONLIJK BEZIT
Blijft voorlopig nog
verbonden aan Diac.
Huis en Endegeest
Ds. J. de Wit, die sinds 1933 de
hervormde gemeente van Leiden als
predikant diende en wiens pastorale
arbeid zich de laatste jaren toespit
ste op het Diaconessenhuis en „En
degeest", heeft gisteravond in de
Pieterskerk in verband met het hem
verleende emeritaat afscheid van
hervormd Leiden genomen.
De dienst, waarvoor goede belang
stelling bestond, werd o.m. bijge
woond door wethouder P. S. Harm-
sen, als vertegenwoordiger van het
gemeentebestuur, zyn oud-Leidse
collega's, dr. J. Riemens en ds. J. N.
de Ruiten, ds. J. Maaskant, geref.
ziekenihuispredikant, ds. P. Hofstede,
emeritus-predikant, die hem inder
tijd te Leiden bevestigde, directie en
medische staf van het Diaconessen-
huis, afgevaardigde van diverse Leid
se kerken, predikanten uit de herv.
classis Leiden en de ring van pre
dikanten, het ministerie van predi
kanten, een afvaardiging van „En
degeest" en tal van leden van her
vormde, kerkelijke colleges.
Alvorens ds. De Wit voor het laatst
als dienstdoend predikant voorlo
pig blijft hij nog verbonden aan het
Diaconessenhuis en Endegeest
sprak over de tekst uit Lucas 17 „Zo
moet ook gij, nadat gij alles gedaan
hebt wat u bevolen is, zeggen: wy
zijn onnutte slaven: wij hebben
slechts gedaan, wat wij moesten
doen", richtte hij zich tot alle boven
genoemde personen en colleges in
een kort woord van afscheid en dank.
Na twee korte ambtsperioden in Vol-
lenhove en Leidschendam, aldus- ds.
De Wit, hebben ik en mijn vrouw
zich steeds in Leiden goed thuis ge
voeld. Wij hopen er dan ook te blij-
Spreker, die op deze avond geen
balans wenste op te maken en ook
niet over kerkelijke situaties in het
verleden en heden wilde spreken,
plaatste ook in deze dienst het evan
gelie in het middelpunt. Ds. De Wit,
die in de gelijkenis uit Lucas van
„Heer en knecht" een ontdekkende
en bevrydende prediking zag „wij
zullen onszelf als niet gewichtig
zien" zette uitvoerig uiteen hoe
wij als mensen tegenover God en
Zijn dienst moeten staan.
Is dit een werkelijk dienen, of zit
daarbij de gedachte van „verdienen"
op de voorgrond. In een dienst
knechtgestalte zullen wjj tot God
moeten naderen. Christus, aldus spr.,
wil onder zondaren wonen en niet
onder mensen, die het zo goed we
ten. Zalig zijn de dienstknechten,
slaven, die de Heer bij zijn komst
wakend zal aantreffen. Dan klinkt
voor hen ook het woord „Gij g>
en getrouwe dienstknecht, over
nig zijt gij getrouw geweest, over
eel zal Ik u zetten. Gaat in tot de
vreugde uws Heren".
Na afloop van de dienst, was er in
het koor der kerk gelegenheid om
De Wit afscheid
Overleden na klap Op het
Prinseneiland in Amsterdam heeft
zaterdagavond een 45-jarige
scheepsbouwer die in deze buurt
woont de 45-jarige classificeerder
J. Liestendahl, met wie hy een be
talingskwestie had, met een houten
handspaak op het hoofd geslagen.
De zwaargewonde man werd naar
het Wilhelmina Gasthuis overge
bracht, waar hij gisteren is overle
den. De scheepsbouwer had de clas
sificeerder een stalen roeiboot (prijs
1200 gulden) geleverd, maar hij had
het geld ervoor nog niet ontvangen
Na de klap is de scheepsbouwer ge
arresteerd.
In de strafzaak tegen de hoofdre
dacteur van het maandblad Student
waarvan de oplage van het april
nummer door de gemeentepolitie te
Den Haag in verband met een daar
in voorkomende afbeelding, welke
beledigend geacht kan worden te
zijn voor Prinses Beatrix, in beslag
is genomen, zal door de officier van
Justitie te Den Haag geen strafver
volging worden ingesteld.
Gelet op het ingrijpen van de uit
geefster en van de drukker, en ook
op het feit, dat de redactieleden ver
klaarden niet de vooropgezette be
doeling te hebben gehad Prinses
Beatrix te beledigen, is besloten geen
strafvervolging in te stellen. Het in-
beslaggenomene zal, op verzoek van
de uitgeefster, worden vernietigd.
Bij beoordeling vorstenhuis
.,lu Koningshuis
bezitten wij
grote waarden"
Het is bepaald grievend, dat in de
laatste tijd de normen van behoorlijk
fatsoen door velen by het beoordelen
van onze vorstin en haar huis niet in
acht zijn genomen en werden over
schreden. Een mentaliteit, die alleen
valt te bestryden door daartegenover
een andere, betere, mentaliteit te
plaatsen.
Nadat spreker erop gewezen had,
dat Koningin Juliana steeds op de
bres heeft gestaan voor ware mense
lijkheid, rechtvaardigheid en naas
tenliefde, stelde hy met nadruk, dat
wij meer oog moeten krijgen op wat
ons verenigt, dan wat ons verdeelt.
Het is voor ons land, aldus spreker,
belangrijk indien wij een groot gevoel
van saamhorigheid weten oP te bren
gen. In vele landen zyn eenheid en
saamhorigheid gesymboliseerd in een
vlag en volkslied. Nederland mag zich
gelukkig prijzen om deze eenheid bo
vendien te zien in de persoon van
Koningin Juliana.
Tijdens de dit jaar wel uitzonder
lijk druk bezochte en geanimeerde
receptie van Leidens burgemeester
zaterdag in de Burgerzaal van het
stadhuis heeft profi. mr. J. V.
Rjjpperda Wierdsma, hoogleraar in
het staatsrecht aan de Leidse Uni
versiteit, in een kort woord gewezen
op de plaats, welke Koningin Juliana
temidden van ons volksleven in
neemt.
Sinds haar troonsbestijging in 1948
heeft Koningin Juliana, aldus de
Leidse hoogleraar, jaar in jaar uit in
heel haar optreden gestreefd om zich
te gedragen als een constitutioneel
vorstin. Hierbij stond haar grote
menselijkheid steeds op de voorgrond.
Het betrachten van deze menselijk
heid heeft haar, vooral in eigen ge
zin. wel eens moeilijkheden gebracht. I brengen, aldus eindigde prof.
Wij mogen haar daarom nog niet Rjjpperda Wierdsma zjjn korte toë-
veroordelen. Haar positieve kwalitei- spraak, welke door een krachtig ap-
ten zjjn ver in de meerderheid. plaus werd onderstreept.
Gelet op de grote waarden, die wjj
in ons vorstenhuis bezitten en waarin
Koningin Juliana ons voorgaat, zul
len wjj voor de koninkljjke familie
een grote mate van eerbiedige aan
hankelijkheid moeten weten op te
