kunst
Meer samenwerking
in Oostelijk Europa
A
ÖIILDER ALBERT SERVAES
TE LUZERN GESTORVEN
H.VEA
ïroot Vlaams expressionist
psWO -
LEIDSCH DAGBLAD
(Van onze Brusselse correspondent)
Intern is op 83-jarige leeftijd de bekende Belgische schilder
,ft Servaes overleden. Hij leefde daar meer of minder in bal-
jjtep nadat hij na de bevrijding was veroordeeld omdat hij tij-
Je Duitse bezetting verzetsstrijders had verraden. De brief
0 hij dat had gedaan werd echter door de postbode van dit
1 achtergehouden en hij waarschuwde de slachtoffers. Tegen
0de van de oorlog wist Servaes via Duitsland en Oostenrijk
Zwitserland te vluchten. Enige jaren geleden verwierf hij de
Ijerse nationaliteit.
1964 heeft de Belgische minster
justitie zijn straf, die in 1967
lijn verjaard, geschorst en Ser-
js toen weer enige keren in
j teruggeweest. In de zomer van
werd in het Brangwyn-museum
de stad Brugge een tentoonstel
len zijn werk gehouden. Deze
aanleiding tot protesten van de
van het verzet en van reacties
i van de kant van de
aanhangex-s van Servaes. Ze
Jter toch opengebleven ook al
■n haar moeten uitbreiden
werk van andere Vlaamse
Bionisten.
fvaes is ontegenzeggelijk een van
er belangrijke fguren van de
ne Vlaamse schilderkunst, met
van het expressionisme ge-
Met Frits van den Berghe en
tie, behoorde hij tot de voor-
rs van die richting. In de jaren
de eerste wereldoorlog is er
jeroering geweest rond zijn
TOBOTSINC:
WEE DODEN
de kruising Bredevoortseweg-
androute in Aalten zijn gister-
g twee personenauto's met el-
In Botsing gekomen. Hierbij is
liejarige meisje P. W. B. M.
uit Solvolde op slag gedood,
stuurder van de betreffende
58-jarige L. A. A. Fontein
erborg is enkele uren later in
ikenhuis in WinterwRö aan de
en verwondingen overleden,
is een 25-jarige vrouw uit
leren, ook een inzittende van
[gen, levensgevaarlijk gewond,
ee inzittenden van de andere
gakte licht gewond.
Kruisweg, die door Rome ongeschikt
voor de openbare eredienst werd ver
klaard. Merkwaardig is dat zijn werk
in ons land eerder door de kerkelijke
autoriteiten werd erkend en gewaar
deerd dan in België. In hetzelfde
jaar waarin Rome zijn Kruisweg
veroordeelde, bestelde de St.-Anto-
niuskerk in Rotterdam een Drie-een
heid en een Heilige Familie. Later in
1929 heeft hij voor de zelfde kerk
nog een St.-Antonius-triptiek ge
schilderd. Het Aartsbisschoppelijk
Museum in Utrecht kwam in het
bezit van de eens afgekeurde Kruis
weg.
Men moet de schilderkunst van
Servaes vooral in het kader van de
Antiquair bekent
antiekdiefstal
Een 45-jarige antiquair uit Den
Haag heeft enige minuten voor hij by
de officier van Justitie zou worden
voorgeleid bekend, een grote partij
antiek ter waarde van ettelijke dui
zenden guldens van jhr. mr. W. C. A.
Alberda van Ekenstein te hebben
gestolen en verkocht. De meeste goe
deren bevinden zich in derde of
vierde hand.
De antiquair had een werkplaats
onder een garage, aan de Parkstraat
op de zolder van het pand waren de
goederen, zoals kostbaar porselein,
glas, aardewerk, serviezen en enkele
stoelen opgeslagen. Jhr. Alberda van
Ekenstein had bij het garagebedrijf
gewerkt. Na zijn pensionering bleven
de goederen er nog liggen. Anderhalf
jaar werd niet naar de goederen om
gekeken, tot vorige week werd ont
dekt dat alles was gestolen.
kerkelijke kunst van zijn tyd plaat
sen, om te onderkennen hoe revolu
tionair, hoe baanbrekend zijn werk
is geweest. Hij heeft ongetwijfeld
invloed ondergaan van het werk van
Jakob Smits, vooral in de reeks het
boerenleven. Doch al snel is hij zijn
eigen weg gegaan. Dikwijls heeft hij
de expressie wel overtrokken, maar
zijn kunst is mede daardoor af en
toe volkskunst in de klassieke be
tekenis van het woord geworden.
Franz Paul Decker
naar Duitsland
Dirigent Frans Paul Decker van
het Rotterdams Philharmonisch Or
kest zal meewerken aan de inter
nationale zomercursussen van de
„Jeunesse musicale" in kasteel Wei-
kersheim by Wurzburg, die van 9 juli
tot 12 september worden gehouden.
Hij dirigeert vier slotconcerten van
de jonge musici: op 9 september in
Bad Mergentheim, op 10 september
in Weikersheim, op 11 september in
Wurzburg en op 12 september in
Bonn. Daarbij worden „tod und ver-
klarung" van Richard Strauss, een
vioolconcert van Mozart en „Perse
phone" van Igor Strawinsky uitge
voerd.
De beroemde Weense I biger viert morgen zijn zeventig-
toneel- en filmacteur Attila Hör- I ste verjaardag.
„MONMARKTRE"
IN UTRECHT
Sinds gistermiddag vijf uur is
Utrecht een „Mon Marktre" rijk. In
de eeuwenoude kloostergang Is een
kunstmarkt ingericht ter gelegen
heid van het 66ste lustrum van de
Utrechtse Alma Mater.
De schilderijen, tekeningen, sculp
turen, foto's keramiek, poppen, tex
tielkunst en grafiek die hier te zien
zijn, werden vervaardigd door leden
van de Utrechtse universitaire ge
meenschap. De markt heeft een ty
pisch Franse sfeer. De kunstvoor
werpen liggen er niet alleen om be
keken te worden, zR worden ook
(graag) verkocht.
Studenten verzorgen demonstraties
pottendraaien, vloertekenen zolang
de markt wordt gehouden (t/m vrij
dag). Behalve het werk van de stu
denten worden er doeken geëxpo
seerd van enkele Utrechtse schilders.
Op woensdag en donderdag wordt er
op het Domplein onder de eik ge
danst.
De rector-magnificus van de
Utrechtse Universiteit, prof. dr. H.
M. J. Scheffer, had een werkzaam
aandeel in de opening van de kunst
markt. Door op een aftandse piano
wat tonen voort te brengen bracht
hij via een ingenieus apparaat
een imposant schilderij voort.
Orgeldagen Rijnstreek'
te Arnhem
Van 21 t/m 24 mei worden in Am-
hem voor de tweede keer de „Inter
nationale orgeldagen Rijnstreek" ge
houden. In tegenstelling tot het in
ternationale orgelimprovisatiecon
cours te Haarlem en het nationale
improvisatieconcours te Bolsward, is
in Arnhem uitsluitend sprake van
vertolking, dus van interpretatie. Aan
de internationale orgeldagen Rijn
streek wordt ditmaal deelgenomen
door de organisten Guy Bovet (Ge-
nève), Hans Guiberteau (Alencon),
Elisabeth Buschmann (Koblenz),
Martin Weyer (Keulen), Wim Hen
dricks (Nijmegen) en Kees van Hou
ten (Helmond).
De deelnemers moeten een ver
plicht werk uitvoeren en een keuze-
werk uit het door het Stichtingsbe
stuur samengestelde repertoire, dat
klassieke, romantische en moderne
werken omvat. Juryleden zijn Pierre
Segond (Genève), prof. dr. Hans
Klotz (Keulen) en Albert de Klerk
uit Haarlem.
Ikoon: f13.000
Op de kunstveiling bij Paul
Brandt in Amsterdam heeft een
unieke eind-16e eeuwse Ikoon uit de
Macedonische School. „St. Jan, de
voorloper der Heren" voorstellend,
f 13.000 opgebracht. De ikoon werd
aan een Nederlander verkocht. Op
de veiling, waar een zeer willige
stemming was, werden in het alge-
leen zeer hoge prijzen betaald.
Een Nederlandse particulier kocht
voor 24 mille een klein schilderij van
Francesco Guardi. Een groot schil
derij van B. C. Koekkoek, een zomer
landschap, werd voor 35 mille geveild
en een Hollands winterlandschap
van Ch. Leickert voor 17 mille; bei
de doeken kwamen in Nederlandse
handen.
Een deel van de kunstwerken wel
ke onder de hamer kwamen was af
komstig uit de nalatenschap van de
heer G. D. Gratema, die directeur is
;est van het Frans Halsmuseum
in Haarlem.
Een schilderij van Is. van Nickelen
en R. Brakenburgh, het Stadhuis en
de Waag te Amsterdam, werd ge
veild voor f 9.200.en een berg
achtig landschap van Lucas van
Uden voor f 6000.-. Ook van buiten
landse zyde was er veel belangstel
ling voor deze veiling. Er waren
Franse handelaren, Duitse particu
lieren en enige Engelsen.
k In het Amsterdamse gemeente-museum Willet-Holthuysen
Wf de vertegenwoordiger van de British Council in de hoofdstad.
H. G. Waymentgistermiddag de expositie ..Engels zilver
WO-1850geopend. Deze expositie, die t/m 19 mei duurt, is
"."yesceta door de directeur van de City Art Gallery in Bristol,
theer H. Schubart, die een inleiding bij de opening hield,
net doel van deze 157 stuks zilverwerk omvattende expositie is
■ie kwaliteit en de verscheidenheid van het werk der Britse zilver-
gMen te tonen, vanaf het einde van de regeringsperiode van Ko
nïïgin Elisabeth I tot het begin van het Victoriaanse tijdper e
1«eeuw is het sterkst vertegenwoordigd. Het zilverwerk is a\-
mstl9 l,an particuliere verzamelaars, uit kerkelijke verzamelingen.
iKjaen openbare instellingen. De expositie is voor Amsterdam
rec s in HamburgHannover en Bremen gehouden.
P de foto: een dessert-standaard zilver van een onbe en e
ne«fe r uit 1850
De wonderlijke
wereld van Zeman
K. en O.'s filmsectie, de „Filmclub
16", heeft gisteravond in de Jacoba-
zaal van „De Burcht" het seizoen
besloten met Karl Zeman's kleuren
film „Baron van Miinchhausen", een
geestig produkt van de Tsjechische
meester, dat zeer typerend bleek te
zijn voor zijn opvattingen. Deze film
was een afsluiting van een seizoen,
dat tal van belangwekkende films
binnen het bereik van belangstellen
den bracht. De Filmclub hoopt haar
werkzaamheden In september voort
te zetten, aldus de heer H. P. v. Oos-
terom, die tevens mededeelde, dat het
bestuur openstaat voor suggesties.
Zeman is een opmerkelijke figuur
in de Tsjechische filmproduktie. niet
het minst door zijn vaak verrassende
techniek, waarbij speel-, poppen- en
tekenfilm worden vermengd op een
wijze die nieuwe perspectieven opent.
Een indruk van zijn werkwijze kreeg
men uit een voorfilmpje, „De won
derlijke wereld van Karl Zeman",
waarin men de knappe vakman aan
het werk zag bR zyn trucopnamen.
„Baron von Münchhausen" was ver
volgens een levendige uitbeelding van
de beroemde „avonturen" van de
grootspreker en tegelijkertijd een
pakkende demonstratie van hetgeen
Zeman door zijn mooie technische
vondsten weet te bereiken.
Roemenië versterkt banden
met Hongarije en Joego-Slavië
(Van onze correspondent
in Wenen)
Op uitnodiging van Kallai, de
minister-president van Honga
rije, heeft de Roemeense premier,
Maurer, een bezoek aan Boeda
pest gebracht, waarbij vooma-
•jï Zaterdag is het 350 jaar geleden, dat Engelands grootste
dichter en dramaturg. Shakespeare. 52 jaar oud. in Stratford-on-
Avon stierf.
Shakespeare was de zoon van een handschoenenmaker. Hij be
zocht de Latijnse school en ging in 1585 naar Londen, om daar
als toneelspeler, regisseur en toneelschrijver ervaring op te doen.
Ondanks enorm succes en welstand trok hij zich in 1611 in
Stratford terug.
Zijn bekendste werken zijn: „Richard III „Romeo en Julia",
„De getemde feeks"„Midzomernachtsdroom"„De koopman van
Venetië„De lelijke vrouwtjes van Windsor", „Veel lawaai om
niets", „Othello", „Macbeth", „Koning Lear" en „Hamlet"
melijk de economische betrekkin
gen tussen de twee landen ter
sprake zijn gekomen. Daarop
volgde een bezoek van Maurer
aan president T-to van Joego-
Slavië, die hij op het eiland Brio-
ni wees op de eeuwenoude
vriendschappelijke betrekkingen
tussen Roemenië en Joego-Sla
vië". Daarop werd bekend dat
Roemenië's handelsbetrekkingen
met joego-Slavië veroteikt zullen
worden.
Wie in de communistische pers de
berichten over deze concentratie
achter het ijzeren gordijn aandach
tig leest, moet vaststellen, dat het
initiatief voor deze reizen en bespre
kingen telkens van Roemenië uit
gaat, van het land dus dat zich ten
opzichte van Moskou de grootste
zelfstandigheid heeft weten te ver
overen. De betrekkingen tussen Roe
menië en Hongarije zijn al jarenlang
zeer goed, maar nu wil Roemenië
ook Joego-Slavië in deze nieuwe con
stellatie opnemen, ofschoon Tito een
economisch systeem heeft ontwikkeld
dat in het geheel niet klopt met de
orthodoxe communistische leer.
De besprekingen hadden vooral ten
doel om de directe handelsbetrek
kingen te versterken. Men wikkelt
deze dus niet meer af via Moskou,
of via het Comecon (de communis
tische EEG), maar langs recht
streekse weg. Op deze manier heeft
Roemenië handelscontracten afgeslo
ten met Polen, Bulgarije, Hongarije
en zelfs met het communistische
China en zijn satelliet Albanië. Het
blijkt duidelijk, dat politieke of ideo
logische verschillen hierbij geen be
letsel zijn. Men zou als het ware
kunnen spreken van een soort coëx
istentie binnen het kader van het
communisme.
Maar de drie genoemde landen,
Roemenië, Bulgarije en Hongarije,
onderhouden tevens reeds lange tijd
handelsbetrekkingen met het westen,
voornamelijk met Oostenrijk en
West-Duitsland. Met Oostenrijk wor
den deze commerciële betrekkingen
het gemakkelijkst afgewikkeld
dat Oostenrijk een neutraal land is.
Tegenover West-Duitsland echter
koestert men altyd nog een zeker
wantrouwen, ofschoon dit land veel
grotere voordelen biedt.
Het is natuurlijk voorbarig om nu
al aan een kleine Balkan-federatie
te denken en nog minder is het ge
motiveerd om te spreken van een zo
genaamde Westeuropese tendens in
deze landen. Maar wel valt er niet
aan te twyfelen, dat deze drie lan
den op economisch vlak steeds
meer hun eigen weg gaan en dat zR
zich daarbR niet laten tegenhouden
door ideologische overwegingen. ZR
zouden betrekkingen met het Westen
zelfs nog veel meer willen versterken,
r zij worden daarin gehandicapt,
niet door de vrees voor Moskou
maar door het feit dat zR nog over
te weinig deviezen beschikken. Toch
kan men in dit alles geen aardver
schuiving zien. De drie landen blR.
ven nog altyd communistisch, maar
inzake de handel zijn ze neutraal of
zelfs liberaal, iets wat tien jaar ge
leden nog ondenkbaar was.
(Advertentie)
/ylonizs
doet u goed,
elke dag wéér
Belangrijke veiling
van schilderijen
Maandag a.s. komen bR Mak van
Waay aan het Rokin in Amsterdam
ongeveer 100 kunstwerken onder de
hamer. Daaronder behoort „De Wa
termolen" van Van Gogh uit zijn
Brabantse periode, opgenomen in de
catalogus van Baert de la Faille.
Verder worden geveild stukken van
Campigli, tekeningen van Chagall,
Cocteau en Miró, 'n „Verzoeking van
de H. Antonius" van Fantin Latour,
stillevens van Gromaire en George
Gross, abstracte doeken van Herbin,
zeegezichten van Permeke. een stil
leven van een landschap resp. van
Philippe en Théodore Rousseau, et
sen van Suzanne Valadon en een
aquarel van De Vlaminck.
Ook komen er niet minder dan 19
Breitners onder de hamer, alsmede
werken van o.a. Sluyters. Verster.
Van Velde, Werkman, Gestel, Israëls,
Hordijk, Van Dongen, Mondriaan en
Appel. In het algemeen zyn alle
1 werken van internationale klasse.