Filmkeuring werkt nog
met verouderde normen
Oscars voor:
JUEIE CHRISTIE
LEE MARVIN
DINSDAG 19 APRIL 1
LEIDSCH DAGBLAD
500 maal naar EEN POTSIERLIJKE SITUATIE
Sound of music
Indien er ooit een Oscar zou
ioorden toegekend aan de
5 grootste filmliefhebber, zou
mevrouw Myra Franklin vast
zeker een goede kans mar
ken. Vandaag gaat zij voor de
500st.e maal naar The sound
I of music". Al bijna een jaar A
l lang gaat zij naar hetzelfde
dagprogramma. Elke middag
1 uur neemt zij de bus, die
l kaar naar de Capitol bioscoop
i Cardiff brengt. Na de lunch
i het bioscoopcafé bezoekt zij
l de eerste voorstelling. Vervol-
t gens gebruikt zijn in hetzelfde
café de thee en gaat dan een
jj wandeling maken.
Om 1 uur 's avonds zit zij
I wéér op haar plaatsje voor de
l tweede voorstelling.
Mevrouw Franklin, een 4~
jaar oude weduwe, was verle-
A den jaar aanwezig bij de pre-
l mière. Na 55 voorstellingen
s bezocht te hebben gaf de direc-
ij tie haar een gratis doorlopend
5 Zij kent de inhoud van de 'L
i film uit haar hoofd, maar zij
zegt: „Hij verveelt me geen
ogenblik. Ik zie steeds wat
nieuws ilc wil hem graag
i duizendmaal zien".
Recente voorvallen hebben weer eens de schijnwerper van de
publiciteit gericht op de soms wonderlijke activiteiten van de cen
trale commissie voor de filmkeuring.
n/r^£.Poor. e overheid gesubsidieerde film Schermerhoornvan
Mattijn Seip iverd verboden. De subsidiërende overheid weigerde zelfs
besloten voorstellingen.
De commissie verbood ook de film van de Amsterdamse relletjes
door Louis van Gasteren voor openbare vertoning.
Een filmkeuring iverd noodzakelijk geacht voor Johan van der Keu
kens „Beppie". Nota bene na uitzending op het t.v.-scherm voor een
miljoenenpubliek.
het „stomme tijdperk" leven, toen
men schrok van die kennisinstellin
gen, die niet eenmaal per jaar op
een fraai ompaald terrein kwam te
staan, maar die verspreid over vele
plaatsen het hele jaar poelen des
verderfs lagen te wezen.
Ei- is intussen wel wat gebeurd. De
film is volwassen medium geworden,
zelfs al door andere communica
tietechnieken voorbijgestreefd. Maar
hij bezit als enige niettemin de eer
door de keuring bij voorbaat aan
banden te worden gelegd. Televisie,
toneel, literatuur, beeldende kunst
(om maar enkele voorbeelden te noe
men) hebben niets te maken met een
instituut, dat bij voorbaat waakt te
gen de „aantasting van de goede ze
den" en „de verstoring van de open
bare orde".
Keuring NA
- t.v. vertoning
Over.de zin van een dergelijke keu
ring zijn aan de minister van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk en zijn collega van Binnen
landse Zaken vragen gesteld in de
Tweede Kamer. De noodzaak van
censuur is al vaak besproken. Mees
tal was men er wel over eens, dat de
geldende bioscoopwet, die «1 jaren in
een filmmuseum thuis hoort, nodig
verandering behoeft ook op het punt
van de filmkeuring. Die wet gaat er
min of meer van uit, dat we nog in
Die uitzonderingspositie kan pot
sierlijke situaties in het leven roepen,
zoals nu weer is gebleken velen mo
gen zich afvragen, welke vorm de
fiflmkeuring moet hebben (zij kan
ten aanzien van jeugdigen bijvoor
beeld zeker nut hebben, daar zijn ve-
het wel over eens), de centrale com
missie voor de filmkeuring is blijk
baar haastig bezig haar eigen on
mogelijkheid aan te tonen.
De keuring staat als gevolg van
een sterk verouderde wetgeving bui
ten onze tijd en daar vloeit een vol
komen willekeurige beoordeling uit
voort, die onredelijk is tegenover het
bioscoopbedrijf dat met de keurings
kosten toch al een last te torsen
heeft, die men elders niet kent.
Het kan bijvoorbeeld gebeuren, dat
als een politieman in een keurings
commissie zit en hü een collega op
het doek in te clowneske verwikke
lingen bezig ziet, hij beperkingen
gaat eisen in de vertoning van de
film. Het eind is zoek, want het ver
bieden van bijvoorbeeld „Hamlet"
wegens (onzedelijke) moord of ma
jesteitsschennis is dan niet eens een
stap verder meer.
Of er spoedig wetsherzieningen tot
stand kunnen worden gebracht, die
(Advertentie)
ASTOR in Nederland, dat is verheugend
nieuws! De uitverkoren filtersigaret
van gedistingeerde rokers in meer dan
40 landen
ASTOR, een melange van de edelste tabakken.
Licht, mild en toch een verrukkelijk vol aroma.
Een exclusieve sigaret... men ziet dat al
aan het chique pakje. En aan de filter uit
zuivere zachte natuurkurk!
Gun uzelf voortaan het genoegen van het
zéér goede. Rook ASTOR, de elegante sigaret
van Waldorf-Astoria.
ASTOR de American Blend
met filter uit zuivere natuurkurk
een reëler situatie scheppen, valt te
bezien. In het verleden heeft men de
netelige kwesties, die met de keu
ring samen hangen, niet altijd in het
parlement durven brengen, omdat
het paard eerder achter de wagen
dreigde te worden gespannen. Op die
momenten, dat er veranderingen
dreigen, worden sommigen ineens
schrikbarend actief in het waken
over het heil van miljoenen volwas
sen Nederlanders, die kennelijk niet
zelf bevoegd worden geacht uit te
maken wat zij wel en niet afkeu
renswaardig dienen te vinden.
De redacteur van het orgaan van
de Nederlandse beroepsfilmers heeft
onlangs in zijn blad terecht de film
censuur niet anders dan een ver
tragende factor genoemd. Hij
schrijft, dat de filmkeuring een ver
loren slag tegen de tijd voert. Alles
wat ooit verboden
later toegestaan.
Openheid
20 stuks King Size ƒ.1,50
De filmkeuring zou zich van haar
eigen op bescheidenheid gerichte
taak meer bewust moeten worden. De
keurders hebben zeker geen bevogen-
de functie al zijn zij daar naar som
mige keuringsrapporten te oordelen
lang niet altijd van overtuigd. Een
gezonder klimaat zou waarschijnlijk
al ontstaan als de centrale commis
sie voor de filmkeuring wat meer in
de openbaarheid werkte.
Het Duitse maandblad .Filmkritik'
heeft vorig jaar een serie artikelen
gepublioeerd. waaruit valt te leren, j
dat in verscheidene landen, waaron
der België, de filmkeuring niet be
staat. De anarchie is daar nog niet
losgebarsten en de goede zeden zijn j
er ook niet merkbaar hoger of lager
dan bij ons. Het zou het overwegen j
waard zijn het eens zonder keuring
te proberen.
Censuur is overigens geen Neder
lands probleem. In Frankrijk organi-
seerde het bekende weekblad „Arts
et Loisirs" vorige week een actie met
het doel de censuur af te schaffen.
RADIO-PROGRAMMA
VOOR DINSDAG 19 APK».
door dhr. T. Tolman, lid
Kamerfri
Harmonie-ork.^ verplichte
-eede Kamerfractie. 18.30
srken. 18.50 Doe j
actie van 1
Nws. 19.10
Promenade-ork.
dio kamerork. en solist: mod. muziek.
de koor-
mod. liederen. 21.20
Concertgebouwork.: klass. balletmuz.
zang: klaas.
Concertgebou
21.55 Gregoriaanse
lichting. 22.15
ng. 22.3
Lichte
AVRO: 18.00 Nws. 18.15
zang: Ned. kamerkoor: oude en mod.
liederen. 20.00 Nws. 20.05 Wie Waagt
die zingt: volksliedjesprogr. 20.30 Vier
Sans. radlostrip. 21.00 Moet U 'ns
horen- licht muz.progr. 21.50 Prome
nade-ork. en zangsoliste: Operettefrag
menten. 22 30 Nws. 22.40 Act. 23.00
Jazz- en dansmuz. 23.55-24.00 Nws.
VOOR WOENSDAG 20 APRIL
Hilversum I. 402 m.
NRV: 7.00 Nws.
terstanden. 9.40 V. d. huisvrouw. 10.10
Mod. muz. 10.30 Morgendienst. 11.00
Modern strijkkwartet. 11.30 Lichte gr
12.27 Meded. t.b.v. land-
burgers in Buitenveen, 1
uecitalklass
lichte gram. 13.30 i
ziek.
de koorzang: klassieke
gewijde muziek. 15.10 Radio Fllharm.
ork mod. muz. 15.50 Bijbel vertelling
jeugd. 16.00 V. d. Jeugd. 17.00
de koorzang: meisjeskoor en j
Jazzperspectlef
De politie i
17.50 Overheidsvoi
Hilversum II. 2!
VARA: 7.00 Nws.. ochtendgym
graatje
VPRO: 9.40
9.05 Klassieke
12.27 Meded.
12.30 Salonorket
nstsohatten In
land- en tuinbouw
kalender 13.25 Lichte ork.muziek
13.45 Gesproken portrel
Pianorecitaln
jeugd. (16.00 Nws.). 17.00 1
15.00 Voor de
9.00 Nws. 9.02 Licht ge-
14.05 Gevar. pla- I
iveral. 16.30 Rhythm
md blues. 17.00 Nws. 17.02-18.00 Ge-
•ar. platenprogr. voor automobilisten.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I: VPRO: 17.00-17.48 V. d
eind. NTS: 18.30 Teleac: De Attische
;ragedie: les 6: De Proloog. 19.00 Nws
NEDERLAND 1 AVRO
7.00 uur Nieuws in het kort NTS
7.01 uur Klaas Vaak, voor de kleuters
Journaal voor gehoorgestoorden
Engelse les
N'TS-journaal
Dick van Dyke show
AVRO's Televizier (Vondeling vs. Witteveen)
F.XPO Montreal '67
Blauwbaards Burcht, opera
NTS-journaal
Teleac, tv-cursus
Sluiting
7.32 i
10.25 1
10.30 i
11.00 i
NEDERLAND I
KRO
Nieuws in het kort NTS
Dichter bij Lopik
Het grote avontuur
Onze man in Washington
Kerkelijk programma
NTS-journaal
Sluiting
UIT HET RADIOPROGRAMMA
HILVERSUM 1
HILVERSUM 2
en gióteren
„Uit Bellevue"
De tweede uitzending van „Uit
Bellevue" bevredigde meer dan
de eerste. De befaamde Japanse
Kusama, een Amerikaan (met
zeer fraaie bewegende ijzer-
plastieken) en een Duitser (met
schuimrubberkunst) werden ge
ïnterviewd door Joop van Ttfn,
waarna een drietal meisjes in
staniol en plastiek door het zil
verpapier waadde tot niet ge
ringe verbazing van het Russi
sche (Georgische) 16-jarigo
meisje Nana Jasjvili (zo was
het althans tijdens de repetitie
s middags)dat op Queeckhoven
gedurende de internationale
violisten week grote indruk
maakte, en in „Bellevue" als
een soort verbindende tekst drie
composities speelde. De discus
sie tussen voor- en tegenstan
ders van de Zero-beweging
sneed weinig hout. „Etalage
kunst". zei Jan de Baat. een
aantijging waartegen Peeters
geen bezwaar maakte omdat
Zero elke integratie met de
actualiteit juist nastreeft. Meer
zinnigs werd er niet gezegd,
zeker niet door de tegenstan
ders. Eén van de beste onder
delen was de agenda: duidelijk,
en smaakopwekkend. Het mar
kantste onderdeel van de hele
uitzending was de voorleesbeurt
van Gerard van 't Reve. die zes
bladzijden voorlas uit „Nader tot
u". Zoals bekend is er een pro
ces tegen van 't Reve aanhangig
gemaakt Inzake bepaalde passa
ges waarin gods naam ijdeliik
gebruikt zou zijn. In het stuk
dat Van 't Reve voorlas kwam
echter geen enkele aanstoot
gevende passage voor. maar wij
kunnen u verzekeren dat hij, als
hij een alinea eerder in dit
hoofdstuk begonnen was, een
nieuwe aardverschuiving onder
de kijkers veroorzaakt zou heb
ben. Het was overigens een
mooi afgerond stuk dat hij
voorlas, maar het was. hoe
boeiend ook, toch net iets te
lang voor televisiegebruik.
Na Van 't Reve kwamen de
zondagsschilders, een nieuwe
lichting, opgekomen na sen
eerdere uitzending van „Signa
lement" over zondagsschilders.
Heeft het zin in zo'n geval, met
zo weinig tijd, vier schilders te
introduceren inplaats van één.
als vertegenwoordiger van velen.
Nu werd het een „haastje-rep-
je" naar de artaudophone van
Peter Schat, een grillig muziek
instrument dat een ton weegt
en uit schroot is samengesteld.
Vyf van onze bekendste jonge
componisten-musici brachten er
als een kolchosgemeenschap een
compositie op ten gehore. Mcoi
ding, mooi onderwerp, maar de
cameravoering schoot hier even
tekort. Tot besluit werd de diri
gent Bruno Maderna geïnter
viewd door Henk de By. Met o.a.
Peter Schat en Louis Andries-
sen in de buurt, was het mis
schien aardig geweest de „open
brief" ter sprake te brengen die
een vijftal jonge Nederlandse
componisten aan het Concert
gebouworkest hebben gestuurd,
met het dringende verzoek
Bruno Maderna als tweede
dirigent, naast Haitink. aan te
stellen, ter propagering van de
hedendaagse muziek. Dat zat er
nu niet In en kwam er dus ook
niet uit. Bij zo'n scala van
onderwerpen kunnen enkele
korte onderwerpjes geen kwaad.
,3ellevue" bevatte echter een
vrij groot aantal zwaargewicht-
onderwerpen die stuk voor stuk
hun tijd vergden. Daardoor
waren enkele onderwerpen te
kortademig.
19.01 Kla;
Vaak. 19.05
20.00 Journaal, VARA:
hart: lledjespragr. 21.45 De
TV-film. 22.35 Actueel Humanisme:
uitzending in samenwerking met het
Humanistisch Verbond. NTS: 22.45-
22.50 Journaal.
nis te Londen. 20.00 Nws. in het kort.
VPRO: 20.01 De oude draaidoos. 20.45
Sportportret, reportage. 21.00 De eerste
dag van de vrijheid. speelfilm (belde
keuringen 18 jaar). NTS: 22.30 Joum.
22.35-23.40 Fllmimpressie van de fLna-
les Europese tafeltennis kamploen-
I schappen te Londen.
Lee Marvin is gisteravond i
voor zijn spel in „Cat Ballou"
onderscheiden met de Oscar I
voor de beste acteur van het
jaar 1965.
De Oscar voor de beste ac- j
trice van dat jaar ging naar
Julie Christie voor haar optre
den in „Darling".
De Oscar voor de beste Ameri
kaanse film van 1965 ging naar „The
Sound of music". De beste buiten
landse film was het Tsjechische
werk „Een winkel aan de hoofd
straat".
Aan de uitreiking van de Oscars
het grootste feest dat Hollywood tel
ken jare beleeft werd extra luis
ter bijgezet door de aanwezigheid
van Lynda Bird Johnson, de dochter
van de president, die in gezelschap
JULIE CHRISTIE
was van haar vaste vriend, de acteur
George Hamilton. Bij haar komst in
de zaal kreeg Lynda Bird een even
hartelijk applaus als Julie Andrews.
Jack Lemmon of welke andere ster
ook.
De Oscar voor de beste acteur van
het tweede plan was voor Martin
Balsam voor zijn rol in de Ameri
kaanse komedie „A thousand
clowns". Shelley Winters was de bes
te actrice van het tweede plan voor
haar spel in „A patch of blue". Het
was Shelley's tweede Oscar. De eer
ste kreeg zij in 1959 voor haar aan
deel in „Het dagboek van Anne
Frank" De film „Doctor Zjiwago"
verwierf zes Oscars, voor kostuum
ontwerp. regie, decorontwerp, cine
matografie. muziek en scenario. „The
sound of music" werd met 5 Oscars
onderscheiden.
