EN
KOR
FOE
NI A L f A G.C.
IDEAAL
door Henk
de Ridder
over een cruise
Reportage
MICHAEL VELLA, de klei-
beweeglijke gids, die van
rondleiding een compleet
neelstuk maakte, had niet
verdreven toen hij bij aan
komst op het eiland Malta
|zei, dat we de ene schok na de
landere zouden krijgen.
Schokken van vreugde, vermengd
met ademloze bewondering noem-
hij het en hij kreeg gelijk, vol-
Iledig. Het begon al toen we het
lltaliaanse schip ms Caribia, een
de drie passagiersschepen van
ffde Grimaldi Siosa Lines, dat een
jver de Adriatische en de
BRAVE moehes wanen
zich weer zeventien jaar
jong, ze bestrijken aarze
lend de dansvloer en drin
ken net een glaasje te veel,
reeds grijzende heren-met
buikje vergeten de hart
kwaal en de spataderen, ze
wagen weer een oogje aan
een jongere vrouw, de jon
geren ten slotte geven zich
volledig over aan 't dansen,
het drinken, het flirten en
het eten, zij duiken zonder
remmingen onder in het
eindeloze feest.
Dat is een cruise, dat is
een vakantie op een schip.
Laat opstaan, ontbijten met
d'orange, gebakken
eieren met spek, uren na-
soezen op het grote zonne
dek, een rijke lunch met ve-
gangen, een licht amu
sant dekspel en daarna de
avond, de nacht: cocktails
drinken, een schitterend di
ner en dan dansen, dansen,
dansentotdat de geheim
zinnige duisternis alweer
wijkt voor het eerste breek
bare licht van de nieuwe
dag.
Voor een absolute echte
vakantie is een cruise
ideaal, omdat het leven op
een schip totaal anders is
dan op het land. Zodra het
paleis van de zee zich van
de kade heeft losgemaakt,
transformeert de mens.
Eerst langzaam, maar in
eens heel snel. De noorder
lingen worden een tikje fri
vool en de mensen uit het
zuiden nog frivoler. Ze zijn
gelukkig. Dat is te zien aan
de gezichten, de make-up,
aankleding en de manier
van lopen,, dat is te horen
aan de conversatie, in de
morgen rustig, zacht-zake-
lijk, in de middag loom en
warm, in de avond geestig,
soms zelfs brillant en in de
nacht op de dansvloer en
op het dek onder de sterren
fluisterend en verliefd. Dit
alles samen vormt de ge
heimzinnige bizarre aan
trekkingskracht van het le
ven op een schip.
Wie zich er aan verslin
gert een cruise ligt te
genwoordig binnen ieders
bereik is een verloren
mens, niet alleen voor die
weken van de tocht, maar
voor nog een lange tijd
daarna.
Syracuse en Malta wa
ren aantrekkelijke pleis-
j. terplaatsen tijdens een
cruise met het ms „Cari
bia", een schip van de
Grimaldi Siosa Maat-
schappij. Maar ook Kor-
foe, het paradijsachtige
eiland voor de Griekse
kust werd aangedaan. Dit
zjjn twee opnamen van
:v Korfoe, rechts: zo maar
sen straatje, links: een
klooster, slechts met een
camera door de toerist te
wmmm bereiken.
Ja, Malta G.C.: het héle eiland is door koning
George VI na de tweede wereldoorlog onderscheiden
met net George Cross, de op een na hoogste dapper
heid son der scheiding voor burgers. Malta heeft dat
Cross wel verdiend.
Tijdens hevige ge
vechten verloren
1540 burgers het le
ven en werden
35.000 huizen plat
gegooid. Tot de do
den behoorden ook
432 leden van het
Middellandse Zee maakte verlie
ten. Een donkerogige jonge vrouw
van een zeldzame schoonheid we
zouden er nog velen zien op het
eiland heette ons gracieus wel
kom en speldde met een verrukke
lijke glimlach om haar lippen een
fraaie bloem op onze revers.
De eerste wat dreigende indruk,
die we vanaf het schip van het
eiland hadden opgedaan Engel
se oorlogsbodems en zware fort
achtige muren verdween op slag
en voorgoed.
Het lieflijke gebaar van deze
Maltenzer vrouw, de stralende zon
(in februari) en de feestelijke klan
ken, die uit de carnaval vierende
stad Valletta opklonken, het was
slechts het begin van een indruk
wekkende ontdekkingstocht naar
het verleden, het rijke verleden van
het fascinerende Malta.
WAAR op elke hoek van de straat
een nieuw barokgebouw zich ver
heft, waar de kunstschatten als het
ware achteloos door de stad liggen
verspreid, waar het ene overwel
digende uitzicht na het andere de
argeloze toerist langzaam in een
aangename droofntoestand brengt,
zonder LSD of andere verdovende
middelen.
Malta, waarover je niet dan ly
risch kan schrijven, dankt zijn
grootsheid als Michael Vella dit
vertelt houdt hij lange pauzes om
indruk te maken aan de Ridders
van St. John van Jeruzalem, de
Ridders van Malta, die na een lan
ge en hevige strijd in Rhodos verlo
ren te hebben, van Malta voor
drie eeuwen hun tehuis maakten.
Valletta, de hoofdstad, werd ge
bouwd door de Franse grootmees
ter van de Orde, Jean de la Vallet-
te in 1565. Het is een prachtige
stad, die majestueus loodrecht op
stijgt uit het water en alles om
vattend, de historische haven van
het eiland, de mooiste natuurlijke
haven van Europa, beheerst.
De kalkstenen stad is represen
tatief voor het gehele eiland: bin
nen haar grenzen weerspiegelt zich
iets van Malta's rijke erfenis aan
archeologie, geschiedenis, architec
tuur, kunst en cultuur. In het Na
tionale Museum, in de Auberge de
Provence, een van de herbergen
van de Ridders van St. John, be
vindt zich een indrukwekkende
reeks van prehistorisch aardewerk,
beeldjes, stenen afgodsbeeldjes,
persoonlijke en andere sieraden, af
komstig van de voorhistorische
tempels. Het meest belangrijke mo
nument van het eiland is de ka
thedraal van St. John. De sobere
eenvoudige buitenkant is lijnrecht
in tegenstelling met het rijke,
adembenemende interieur. De kerk
is een kunstwerk van de eerste or
de: stenen en marmeren beeld
bouwwerken, tapijten, mozaïeken
en schilderijen.
ER is geen stukje binnenmuur,
dat niet door een kunstenaarshand
is beroerd; waar de toerist de
vrouwelijke met hoofd en armen
bedekt ook kijkt, hij ziet overal
goud, zilver en kostbaar meubilair.
Zachtjes, opdat de Duitse gasten
het niet zullen horen vertelt Vella,
dat als door een wonder deze ka
thedraal tijdens de laatste oorlog
is gespaard. Alleen, zegt hij, de
Duitse kapel is geraakt. De litte
kenen van de wond, geslagen door
granaatscherven zijn duidelijk te
zien. Een ander monument, dat ge
tuigt van de artistieke smaak die
in de zestiende eeuw op Malta heer
ste, is het Paleis van de Grote
Meesters met zijn exquis versierde
staatsievertrekken en majestueuze
gangen, beroemde schilderijen en
een van de mooiste collecties wape
nen ter wereld.
Disraeli noemde Valletta de stad
van de paleizen. Binnen en rond de
ze architectonische gebouwen van
het verleden, is het ook mogelijk
het Malta van vandaag te zien:
een bijenkorf van sociale, culturele
en commerciële activiteiten. In
scherp contrast tot het drukke Val
letta, waar je in de kleine kroegjes
voor nog geen vijftig cent een bier
glas wijn kunt drinken, en waar
een buschauffeur rustig stopt om
uitgebreid aandacht te besteden
aan een uitdagend mooie vrouw,
is de oude ommuurde stad Mdina.
Mdina, bezaaid met middeleeuw
se gebouwen, waaronder de deftige
van de adellijke Maltenzer families,
is ontkomen aan de commerciële
vulgarisatie.
De afwezigheid van de zakenpan-
den valt des te meer op door die
ene antiekzaak in het midden van
de hoofdstraat en een klein familie
hotel, verscholen in een hoekje van
de stad.
Een boeiend aspect van het leven
op het eiland zijn de volksgebrui
ken. Nog steeds kun je een boer
aan het werk zien met een primi
tieve ploeg, haast bijbels in zijn een
voud. De muren van puin, die de
terrasachtige velden van elkaa~
scheiden, de heiligdommen langs
de weg, de door paarden getrokken
boerenkarren, de door een muil
ezel aangedreven watermolens, de
boerenvrouwen, gekleed in zwarte
jurken, de zonderlinge trap-straten
de mooi geschilderde Fenicische
boten, het zijn allemaal essentiële
onderdelen van het eiland.
MALTA Na een eerste bezoek
bent u er al verliefd op is vaak
het eiland van de tegenstellingen
genoemd: hier ontmoeten oost en
west elkaar en gaat het oude har-
Bij het schrijven ovei Malta be
staat het gevaar, dat het een ge
dicht wordt, een symfonisch ge
dicht, getoonzet op de blijde mu
ziek. die ook een onderdeel vormde
van het spontane begroetingscere
monieel. De aanstaande gast heeft
echter meer aan praktische infor
matie en concrete voorlichting.
zo, Comino en twee andere onbe
woonde eilanden liggen in het
midden van de Middellandse
Zee.
Malta heeft geen bergen en ri
vieren. De kustlijn telt talrijke
haven, baaien, kreken en zand
stranden. Het klimaat is warm
en gezond. De gemiddelde tem
peratuur in de winter (novem
ber tot april) is ruim 14 graden
en in de zomer (mei tot oktober)
22 graden. In de zomer schijnt
de zon gemiddeld 106 uren en
in de winter 6 - 4.
Het zwemseizoen strekt zich uit
van mei tot oktober. Bikini's en
tweedelige badpakken mogen
niet gedragen worden.
IDe bevolking van Malta telt
330.000 zielen, er zijn meer vrou
wen dan mannen. Van de 88.000
werkende mensen, doen dat er
8.000 in de landbouw: de rest
verdient zijn brood op kantoren
en in de industrie. De bevolking
is beroemd om haar gastvrij
heid en vrolijkheid.
Hoe kom je er? Door de lucht,
over zee, met de trein en over
de weg.
Door de lucht: vanuit Londen el
ke dag; regelmatig gecombineer
de vluchten vanaf Schiphol.
Over zee: vrachtboten met ac
commodatie voor passagiers van
af de Europese havens. En dan
zijn er de cruises. Per trein:
naar Napels en vandaar met de
boot of naar Sicilië en dan per
boot vanaf Catania en Syracuse:
over de weg tot Napels, Catania
of Syracuse en verder met de
boot.
Een geldig paspoort is vereist,
inentingsbewijzen niet.
Fooien: normaal is 10 tot 15%.
O Malta is overwegend katholiek,
er zijn ook kerken voor andere
richtingen.
Het stroomvoltage is 240. In veel
hotels zijn stekkers met drie po
len nodig. Aanschaffen voor
vertrek.
Het verdient aanbeveling om, ze
ker in het hoogseizoen, hotelka
mers te reserveren. Door de
steeds groeiende stroom toerisf-
ten, in drie jaar steeg het aao-
tal van 15 naar 45.000, dreigt er
een hoteltekort.
Toeristen, die hun auto mee naar
Malta nemen, hebben geen car
net of triptiek nodig.
DRINGEND nodigde de onge
schoren en waarschijnlijk ongewas
sen oude koetsier ons uit in zijn
fiacre te stappen voor een rit uit
het schilderachtige boeiende cen
trum van Syracuse naar de haven.
Om ons medelijden op te wekken
keek hij een paar keer met een
in-trieste blik naar de vele taxi's,
die de negotie van hem wegkaap
ten en streek hij met een door de
wijn bevende hand langs zijn ge
rafelde overjas.
Nee, hij wilde niet zeggen hoe
veel we moesten betalen. Dat
kwam later wel, beduidde hij.
De leperik, de slimmerd, de af
zetter. Bijna waren we door zijn
komedianterig gedoe in de val ge
lopen. Bijna hadden we straks aan
de haven, misleid door onze opper
beste romantische stemming, het
dubbele of het driedubbele moeten
betalen van wat de reis waard was.
We leerden gelukkig snel'. Stel
vóór elke dienstverlening in het
charmante zuiden, de prijs vast.
Ding af zolang u kunt en laat u
niet vermurwen door de verhalen
over de tien bloedjes van kinderen
of de doodzieke moeder thuis.
Want u wordt gegarandeerd afge
zet. Dat is de gewoonte.
In Syracuse is het gevaar daar
voor groter dan elders, omdat de
toerist naarmate hij meer van de
ze rijke, interessante stad gezien
heeft, steeds weker wordt. De
schoonheid van de gebouwen, de
kunstschatten en de oude ruines
overrompelen hem. Alsof het niets
BLIJF hard tegen die koetsier.
is stapt hij pardoes terug in de
oudheid. Zijn gymnasiumopleiding
gaat leven in het Romeinse amfi
theater uit de tijd van Augustus
of in het Griekse theater, gebouwd
in de vijfde eeuw vóór Christus.
In het eerste, feeëriek belicht
door de ondergaande zon, ziet hij
in zijn verbeelding de gladiatoren
vechten en de wilde beesten spe
len, in het tweede, al bijna volle
dig in het duister, luistert hij adem
loos naar de stukken van Aeschylus
Sophocles en Euripides, die daar in
het bijzijn van Hieron II en konin
gin Philistides zijn opgevoerd.
Wat zou die toerist in de roes
van het verleden nog vermogen te
gen de schelmenstreken van een
fiacre koetsier?
En als dat nu alles was? Syra
cuse is het bevoorrechte lievelings
kind van beeldhouwers, schilders
en architecten.
Met zijn Tempel van Apollo, de
oudste Dorische tempel op Sicilië
uit de zesde eeuw vóór Christus,
met zijn Tempel van Minerva, het
koninklijk archeologisch museum,
afgeladen met stenen en bronzen
wapens, vazen, terracotta's, beeld
jes in terracotta en brons, stuk
ken van marmeren gedenkstenen,
een prachtige collectie munten en
verbluffende staaltjes van goud
smeedkunst; met zijn Arethusa-
bron, zijn vele kastelen en zijn ca
tacomben.
De toeristisch belangrijke inven
taris van Syracuse is hiermee nog
lang niet opgemaakt.
Alles aan deze stad is even aan
trekkelijk: de nauwe kronkelende
straatjes, die iets suggereren van
de diepe geheimen van het Nabije
Oosten, de overblijfselen van groot
se gedenktekens, die Cicero inspi
reerden tot de woorden: de voor
naamste van de Griekse steden en
de mooiste van de gehele wereld*
de geurige velden en het diep-blau-
we water, overschaduwd door de
subtropische plantengroei.
Syracuse! Wie kan dit melodieu
ze woord uitspreken zonder een he
le wereld van herinneringen op te
roepen. Zijn beroemde oorsprong
de bladzijden van zijn geschiede
nis, soms roemrijk, dan weer ver
schrikkelijk, de wapenfeiten van de
grote kapiteins die dan weer voor
en dan weer tegen hem voch
ten. Dit alles zet Syracuse in een
verblindend fel licht, waarin de toe
rist zich lang en intens kan koeste-
garnizoen.
VALLETTA; op weg naar het zoveelste kunstwerk