WIE NEEMT STRAKS DE
PLAATS VAN MAO IN?
Aartsbisschop van Canterbury
met vreugde en hoop naar Rome
manneii
Vergrijzing van de
„top" is een groot
probleem in China
Bouw Lelystad eist
30 miljoen per jaar
Incident bij vertrek
uit Londen
ZWAARDEMAKER
WOENSDAG 23 MAART I960
LEIDSCH DAGBLAD
(Van een bijzondere medewerker)
Mao Tse-toeng is getroffen door een verlamming, aldus het
jongste gerucht over de 72-jarige, die (althans voor de buitenwe
reld) nog altijd de onbetwiste leider van communistisch-China is.
Mao is de eerste man in een regime van bejaarde heren. De lei
dende groep in de Chinese partij en daarmee in de regering van
het land is namelijk sinds 1949 nagenoeg ongewijzigd geble
ven. Sterker nog: aan de macht zijn dezelfde mannen die zich lang
vóór de tweede wereldoorlog van de macht in de Chinese partij
meester maakten en hun volgelingen aanvoerden in de strijd, die
leidde tot de stichting van de volksrepubliek. Geen van hen is jon
ger dan zestig en de 72-jarige Mao is dus volgens (hardnekkige)
geruchten ziekelijk. Het ziet er dus naar uit dat binnen afzienbare
tijd een aflossing van de wacht zal plaatshebben in Peking.
Onvoldoende
aansluiting
van jongeren
Mu bestaat er voor politici geen
pfinstoengrerechtlgde leeftijd en er
rijn voorbeelden van staatslieden, die
met 70 jaar of ouder in de kracht
hun politieke leven ston
den (Adenauer, De Gaulle)Geen an-
politicus echter heeft in
ome tijd zo lang d< werkelijke macht
In banden gehad als de boeren-re-
folutionair Mao, en weinigen hebben
io zeer hun stempel gezet op de na
oorlogse politiek In Azië en eigenlijk
In de hele wereld.
Voorlopig lykt een zekere continuï
teit wel verzekerd, anders dan in ve
lt andere communistisch geregeerde
staten is er in China, met uitzonde
ring van de val van maarschalk
P'eng Te-hoeai in 1960, eigenlijk
nooit sprake geweest van openlijke
verdeeldheid onder de hoogste leiders
Ondanks grote politieke tegenslagen,
roals met de „grote sprong voor
waarts" en de oprichting van de
volkscommunes, zijn er in de to
van het partij- en regeringsapparaat
leen belangrijke wijzigingen opge-
f Reden.
De „top" nu bestaat uit een tien
tal mannen. Meest oude strijd
makkers van Mao, met hem afkom
stig uit de klasse van kleine en iets
meer welgestelde boeren, en bijna al
lemaal afkomstig uit een der
vier provincies Klangi, Hunan
Bzuch'uan en Shensi, d.w.z. uit de
oucle revolutionaire kerngebieden
Ogenschijnlijk zijn het dan ook,
naast de gedeelde politieke inzichten,
vooral gemeenschappelijke ervarin
gen en persoonlijke loyaliteit, die de
le mannen rond Mao Tse-toeng bij
eenhouden.
Vanzelfsprekend komen binnen de-
ie groep verschillen van mening voor,
al blijkt daarvan naar buiten weinig.
Een zorgvuldig afwegen en in groter
verband plaatsen van uitspraken der
verschillende leiders, en een moei-
laam tussen-de-regels-door lezen
van de schaarse persberichten der
Chinezen zelf zijn vrijwel de enige
methoden om tot meer Inzicht in de
le zaken te komen.
8oms lijkt het mogelijk om naar
aanleiding van belangrijke kwestie
als bijv. het ideologisch conflict met
de Bowjet-Unie een zekere differen
tiatie in het oordeel der Chinese top
figuren te ontdekken. Van Mao Tse-
zelf zijn hierover geen opval
lende uitspraken bekend, maar de
meeste waarnemers zijn het erover
eens dat bijv. de minister-president
Tsjoe En-lai en de minister van Bui
tenlandse Zaken Tsjen-Jl minder ra
dicaal lijken te zijn dan de presi
dent van de volksrepubliek Lioe Sjao-
iji en de vice-premier Teng Hsiao-
plng, beiden vertegenwoordigers van
de almachtige partij, en bekend als
haar meest vooraanstaande theoreti-
Stabiliteit
Zo er enerzijds al sprake mag zijn
van gradueel verschil van inzicht,
lijkt anderzijds de samenstelling van
de leiderskern een zekere stabiliteit
wel te waarborgen. Al* we, al te sim
plistisch ongetwijfeld, Tsjen-Ji en
Tsjoe En-lai de „bureaucraten" noe
men, en Lioe Sjao-sji, Teng Hslao-
plng en een nog betrekkelijk onbe
kende maar blijkbaar sn^J aan in
vloed winnende figuur als P'eng
Chen (de burgemeester van Peking)
ds „partijmensen" dan vertegen
woordigen de inmiddels ongeveer
tachtigjarige maarschalk Choe-Te en
fis minister van Defensie Lin-Piao
het militaire element. Aan te nemen
valt dat uit deze groep te zijner tijd
ten of meer opvolgers vain Mao Tse-
toeng t« voorschijn zullen komen.
Het is echter opvallend hoe hoog
k gemiddelde leeftyd van deze „ver-
m°edeiyke kroonprinsen" is. Aan het
tnvel van veel autocratische regi
mes: onvoldoende zorg voor conti
git in het leiderschap, Hjkt men
f *|k la Peking niet te zijn ontkomen.
"tUswaar schijnt het collectief leid-
schap in China harmonisch te func
tioneren, maar onder de „vergrijsde"
top bestaat een soort vacuum. Door
wie dit te zijner tyd zal worden op
gevuld, is nog met geen mogelijkheid
te voorspellen, en het schijnt juist
deze onvoldoende aansluiting van de
jongere generatie aan het revolutio
naire elan van Mao en de zijnon
te zijn, die de grote Chinese leider
tot een teleurgesteld en verbitterd
man heeft gemaakt.
Wat Mao deed
Mao Tse-toeng heeft bergen ver
zet. Hij heeft eertijds onder onvoor
stelbaar moeilijke omstandigheden,
voortdurend bedreigd door het regime
van Tsjang Kai-sjek en tegengewerkt
door het internationale communisme
onder leiding van Moskou, zijn par
tij van de grond gekregen, zijn be
roemde „lange mars" ondernomen en
met succes bekroond gezien. Hij heeft
voor, tijdens en na de oorlog met Ja
pan in het door hem beheerste ge
bied de grondslagen voor zijn volks
republiek gelegd, en in een bloedige
burgeroorlog zijn macht over het ge
hele Chinese vasteland uitgebreid en
geconsolideerd. HU heeft in een land
met een misschien 700 miljoen grote,
voornamelijk agrarische bevolking,
blootgesteld aan jaarlijks terugkeren
d!e natuurrampen, door industriali
sering en grootscheepse programma's
voor de verhoging van de produktie
van het platteland althans een mini
mum aan bestaanszekerheid voor
zijn onderdanen geschapen. Hij heeft
het vernederdio en machteloze China
van de laatste helft van de vorige
en de eerste helft van deze eeuw weer
aanzien en macht in de wereld gege
ven.
Nu echter dreigt de grote crisis te
komen. In het eigen land ziet de mas
sa de revolutie niet meer zoals Mao
en zijn veteranen haar zagen. De
jongeren hebben nooit iets anders ge
kend en aanvaarden de toestand als
een gegevendheid, niet als iets dat
door veel moeizame strijd werd ver
worven. En ook in het buitenland
lijkt het Chinese gezag te tanen.
Wie na Mao?
De periode van Mao loopt ten ein
de. En wat dan? Sommige waarne
mers verwachten dat de 67-jarige
lioe Sjao-sji, thans zonder twijfel
China's tweede man, tijdelijk Mao
Tse-toeng zal opvolgen totdat een
nieuwe sterke man naar voren komt.
Het meest daarvoor is aanmerking
lijken te komen de al eerder genoemd
Teng Hsiao-plng (61), P'eng Chen
(65) of de, in zekere zin als „buiten
staander" te boek staande Lo Jui-
oh'ing, een van weinige wat Jon
gere invloedrijke figuren van het
ogenblik. Lo, wiens gegeven nttnm
vertaald zou kunnen worden met
„veelbelovend minister", is thans o.a.
chef van de generale staf van het
volksbevrijdingsleger en secretaris
van het centrale comité van de par
tij. Jarenlang leidde hij de staatsvei
ligheidsdienst, in welke functie hy
uiteraard vele touwtjes in handen
had.
oude traditie van een burgerlijke
ambtenarenstaat, ooit een militair de
macht -definitief in handen zal krij
gen. Een enigszins schoolmeesterach
tige doctrinair van het slag van
Lioe Sjao-sji zou beter kansen heb-
Kerke lijk Leven
NED. HERV. KERK
Ben
uroepen te Velsen-N. (-toe®.) A. J.
Iinden te Creü c.a. Gouda
vac. H. v. d. Akker) W. F. Kuyl te
't Woud te Scherpenzeel (Fr.) en
te Spijk (Gr.) D. Voortman te Nleuwol-
da te DeOft (vac. L. Vroegladewey)
A. Goot]er te Wezep. Aangenomen naar
Oudenbosch ca. L. A. Nagtegaal, le-
gerpred. te Ede naar Groesbeek J.
H. Sohelllngerhout te Markelo naar
Juteilp-Hoomerta A. J. van Blnsbergen
te Opperdoes ca., die bedankte voor
Ouderkerk a/d Armste!Bedankt voor
Oude Tonge H. J. de Bie te Alblasser-
dam.
GEREF. KERKEN
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Bedankt voor Carman (Manitoba.
Can.) J. Stratlmg te Alkmaar.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Boskoop J. P. Ver
steeg te Wormerveer.
GEREF. GEMEENTEN o
VRIJE EVAXG. GEMEENTEN
lediankit voor Bergum W. F. Pr aas te
BAPTISTEN GEMEENTEN
Delfzijl S. J. Zijl-
DROP IN SNELSLUITVERPAKKING
Door de zó-open zó-dicht Venco-
zakjes blijft de inhoud stof- en vocht-
vrij, hóe vaak U ook presenteert I Er is
voiop keus in allerlei heerlijke drop
soorten. En alles verpakt in die handige
zakjes voor 50 cent.
VENCO DROP OM VAN TE WATERTANDEN
(Van onze parlementaire redactie)
De bouw van Lelystad zal in de
komende vijf jaar een overheidsin
vestering vragen van zeker 20 tot 30
miljoen grilden per Jaar. Het Juiste
BEZOEK T AN PAUS PAULUS
De primaat van Engeland, dr. Michael Ramsey, aartsbisschop
van Canterbury, is gisteren voor een bezoek aan Paus Paulus VI
in Rome aangekomen.
Bij zijn aankomst zei de primaat, dat hij „met vreugde en vol
hoop" naar Rome was gekomen.
„Ik voel mij
gelukkig
Paus Paulus had twee zaakgelastig
den naar het vliegveld Fumicino ge
zonden om dr. Ramsey te begroeten,
t.w. aartsbisschop Angelo dell'Acqua,
plaatsvervangend staatssecretaris van
het Vaticaan en mgr. Jan J. Wille-
brands, secretaris van het Vaticaanse
secretariaat voor de eenheid onder
de christenen.
Verder waren op het vliegveld ter
begroeting aanwezig Sir John
Guthrie Ward, de Britse ambassa
deur in Italië en Michael Williams,
de Britse gezant by de heilige stoel.
De welgedane 61-jarige anglikaan-
se prelaat glimlachte breed en zei:
„Ik gevoel mij zo gelukkig in Rome
te zijn en Paus Paulus te zullen ont
moeten, Voor ik uit Engeland
vertrok heb ik niet alleen van angli
canen maar ook van vrye kerken
uitingen van welgezindheid ontvan
gen".
Op de vraag wat hy dacht dat zijn
ontmoeting met de Paus zou beteke
nen voor de eenheid onder de chris
tenen, zei hij: „afwachten".
99
Verrader'
BU het vertrek van dr. Ramsey uit
Londen hebben enkele voor hetzelfde
vliegtuig geboekte predikanten een
incident veroorzaakt. Zij probeerden
door te dringen in het eerste klasse
compartiment van het toestel waarin
een eeuwen geleden bezweken brug
tussen de kerken van Rome en Can
terbury: een brug van respect en
barmhartigheid, die weliswaar nog
wankel is maar die u spontaan op
eigen initiatief hebt betreden, hier
toe geïnspireerd door wijs vertrou
wen", aldus de Paus.
Paus Paulus schonk dr. Ramsey
een fresco uit de twaalfde eeuw met
een afbeelding van Christus van de
hand van een onbekende Noord-
italiaanse kunstenaar en een werk in
55 delen over de geschiedenis van
de concilies. Dr. Ramsey schonk de
Paus zijn verzamelde werken in 7
delen, gebonden In marokijnleer,
waarop de wapens van Paus Paulus
en het aartsbisdom Canterbury staan.
De aartsbisschop keert vrijdag
naar Londen terug, na onderweg een
bezoek te hebben gebracht aan de
hoofdzetel van de Wereldraad van
Kerken in Genève.
In de haven van de Australi-bour om via Lissabon, de Cana-
sche stad Sydney is de driemas- rische eilanden, Barbados
ter New Endeavour (Nieuwe West-Indië, de Galapagos-eilan-
jing) binnengelopen na acht
maanden op zee te zijn geweest.
Op 1 augustus van het vorig jaar
verliet het schip Ramsgate Har-
den, Tahiti, de Cook eilanden,
Tonga, Norfolk Island eindelijk
in Australië aan te komen. De
240-tonner heeft plaats voor 24
passagiers en acht bemannings
leden. Ditmaal ging een beman
ning van zeventien mee. allen
zeelieden-uit-liefhebberij Aus
traliërs en Engelsen), onder wie
drie vrouwen.
De aartsbisschop van Canter
bury bij zijn aankomst in Rome.
de leider van de Anglicaanse Kerk
zich reeds bevond, onder geroep van
„Ramsey is een verrader, geen kwes
tie van vrede met Rome. Engeland
is een protestantse natie".
Een politieman, die dr. Ramsey
naar zijn plaats had begeleid, hield
de demonstrerende predikanten terug
en leidde hen beleefd maar dwingend
naar het compartiment toeristen
klasse.
De predikanten Ian Paisley uit
Ulster en John Wylie, die naar Rome
vlogen met de bedoeling daar tegen
diens bezoek aan de Paus te demon
streren, is toestemming geweigerd
om Italië binnen te komen. De twee
predikanten moesten in het stations
gebouw van het vliegtuig blijven waar
zij een spandoek vertoonden waarop
stond: „aartsbisschop Ramsey
verrader van protestants Brittannië".
Drie uur nadat zij in Rome waren
aangekomen werden zij op een vlieg
tuig naar Londen gezet.
„Dood van het
protestantisme"
Drie andere Britse predikanten, die
ook met het vliegtuig van dr. Ram
sey waren meegekomen en bij aan
komst op het Romeinse vliegveld met
spandoeken demonstreerden waarop
de anglicaanse aartsbisschop als ver
rader van het protestantisme werd
aangemerkt en zijn voorgenomen be
zoek aan de Paus als godslasterlijk
werd genoemd, konden de controle
passeren. Een van deze drie, Brian
Green, had een rouwband om de
arm voor wat hij noemde de „dood
van het protestantisme".
Er zijn enorme
moeilijkheden
In de Sixtijnse kapel heeft de
aartsbisschop van Canterbury zich
vandaag in een toespraak tot Paus
Paulus gericht. Hierin wees de leider
van de Anglicaanse Kerk o.m. op de
enorme moeilijkheden, die moeten
worden overwonnen op de weg naar
eenheid in de leer.
HU sprak echter de hoop uit, dat
een steeds in omvang toenemend
i gesprek tussen rooms-katholieken en
anglicaanse theologen, evenals met
andere stromingen, tot stand zal
komen teneinde gezamenlUk de god-
deiyke openbaring te onderzoeken.
Dr. Ramsey spoorde de naties aan
hun geschillen op vreedzame wUze te
regelen en te streven naar een gro
tere soevereiniteit dan die van elke
staat afzonderlUk.
bedrag is moeiiyk te schatten, om
dat het onzeker is op welk moment
ook particulieren zullen gaan deelne
men aan de ontwikkeling van de
nieuwe stad, die honderdduizend in
woners moet krUgen. Dat zei minis
ter Suurhoff van Verkeer en Water
staat, gisteren van de begroting 1966
voor het Zuiderzeefonds.
Minister Suurhoff sprak nadruk
kelijk tegen, dat het plan, zoals de
stedebouwkundige prof. C. van Ees
teren dat voor Lelystad heeft ont
worpen, van de tafel zou zyn ge
veegd. Slechts een onderdeel van dat
plan, betrekking hebbende op de eer
ste groeifase van de stad in de ko
mende 10 tot 15 jaar, moest worden
aangepast aan de snelle ontwikke
ling, zo zei luj. Het kabinet hoopt
spoedig een beslissing te kunnen,
nemen over dit geamendeerde deel-
plan. De minister zei voorts, dat
voor de komende tien jaacr besloten
is tot een gericht ontwikkelingsbe
leid om mensen en bedrijven naar
Lelystad te trekken.
In antwoord op vragen van de so
cialist Mazure en de KVP-er Teys-
sen zei de heer Suurhoff, dat er zo
wel in de kring van middenstand als
grootbedrijf veel belangstelling be
staat voor de vestiging in Lelystad.
Deze belangstelling zal nog door de
regering worden onderrsteund met
een gerichte wervingspol itiek.
Ondanks krachtige pleidooien van
de ohr.-historische senator Kranen
burg voor snelle aanleg van een
spoorweg naar Lelystad, meende mi
nister Suurhoff, dat men van de Ned.
Spoorwegen moeilijk kan verwachten,
dat ze nu al voor diit doel enige hon
derden miljoenen guldens gaat inves
teren in een gebied dat nog vrywel
„leeg" is.
Opnieuw een
demonstratie
Een nieuwe demonstratie heeft zich
vandaag voorgedaan kort voordat de
aartsbisschop naar het Vaticaan ging
voor een ontmoeting met de Paus.
Drie van de vijf protestanten, die gis
teren met de aartsbisschop van Lon
den naar Rome waren meegevlogen,
verschenen vanochtend ln een kerk
dienst, welke de aartsbisschop hield
in de Engelse Kerk van Alle Heiligen
ln het centrum van Rome.
Het drietal twee predikanten en
een leek die op de voorlaatste rij
achter in de kerk zaten openden
tydens de preek plotseling hun jas
sen, waarin witte leuzen genaaid wa
ren met als tekst: „Aartsbisschop
Ramsey verrader aan het protes
tantse Groot Brittannië."
Dr. Ramsey scheen het niet te be
merken, dat drie Italiaanse recher
cheurs er waren er 20 in en rond
de kerk de mannen naar buiten
werkten.
Al 1.6 miljoen voor
Geref. Werelddiakonaat
Het werelddiakonale werk van de
Geref. Kerken wordt dit Jaar be
langrijk uitgebreid. Dit is mogeiyk
door die sterke sty ging van collecte
opbrengsten en giften. De februari-
aktie voor wereldihulp leverde nu al
1,6 miljoen gulden op. Daaronder
zyn de collecte-opbrengsten van
byna 700 plaatseiyke kerken. Men
wacht nog op de bijdragen van ruim
130 kerken. In de 1,6 miljoen gulden
is een bedrag van ruim f 300.000.
begrepen aan rechtstreekse giften
via giro 2211 van het Algemeen Dia-
konaal bureau te Utrecht.
Advertentie
Brug
Paus Paulus antwoordde o.m. dat
de vriendschap voortaan de betrek
kingen tussen Rome en Canterbury
zal kenmerken en leiden. „U herstelt
SEV1LLA
ORANGE
MARMELADE
Aardbeving In China Een serie
van vier aardbevingen heeft gister
middag de Chinese hoofdstad Peking
getroffen. De derde van de serie was
de zwaarste. De mensen renden uit
hun hulzen, vazen op planken vielen
Handkus voor
president
rechtbank
Een dankbare verdachte druk
te gisteren in de Almelose recht-
saal een kus op de hand van de
president van de rechtbank mr.
A. J. van Rhede van der Kloot.
Het was een 37-Jarige woon
wagenbewoner uit Enschede, die
ln de nacht van 24 op 25 april
van het vorig jaar de 31-jarige
woonwagenbewoner Bennie Pril
doodschoot, toen deze met zyn
broer zyn wagen binnendrong.
Gisteren kreeg verdachte een
vonnis te horen van tien maan
den met aftrek van voorarrest.
Dat voorarrest had precies tien
maanden geduurd, zodat de ver
oordeelde naar rijn gezin kon
terugkeren.
Tien dagen geleden eiste de
officier drie jaar gevangenis
straf, maar de rechtbank was
van mening dat verdachte der
mate overstuur was, dat hy de
grenzen van noodzakehjke zelf
verdediging wel had overschre
den, maar dat er toch sprake
was van noodweerexces, toen hy
ln het wilde weg begon te schie
ten. De binnendringers hadden
al eerder gedreigd dat ze „ver
dachte wel zouden krUgen".
Ook de raadsman van ver
dachte, mr. J. C. van der Sys
had in rijn pleidooi een beroep
gedaan op dit .noodweerexces".
Wegens het overtreden van de
vuurwapenwet werd verdachte
tenslotte tot genoemde straf ver
oordeeld.
Mgr. W. Bekkers in
ziekenhuis
Mgr. W. Bekkers, bisschop van
Den Bosch, die op 3 maart in rijn
geboortedorp Sint-Oedenrode nog
zyn teleurstelling uitsprak over de
benoeming van de conservatieve Ro
meinse curie-kardinaal Oütoviani tot
voorzitter van de pauseiyke geboor
teregelingscommissie en dezelfde dag
op advies van zyn huisarts besloot
tot Pasen zyn werk neer te leggen,
omdat hy overwerkt was, wordt in
het St. Jozefziekenhuis in Eindhoven
opgenomen. Het secretariaat van het
bisdom zegt hierover in een commu
niqué: „OP advies van enkele medici
heeft de bisschop besloten zyn rust
kuur te onderbreken voor een kort
verbiyf in het St. Jozef ziekenhuis te
Eindhoven. Afgezien van de kansen
op versnelling van herstel, dient deze
opname vooral gezien te worden als
preventieve maatregel: „het schep
pen van zo goed mogeiyke oondities
voor de toekomst".
Snel antwoord op
geboortebeperking
Paus Paulus heeft de theologen in
zyn commissie voot de geboortere
geling opgedragen alle andere werk
na Pasen terzyde te leggen en hem
op de grond en het meubilair stond snel antwoord te geven op de kwes-
te rammelen. I tie van de geboortebeperking.