US
maar
merkt
economische
weinig
groei
Welvaart?
fan
Eban: een andere toon
Ontwikkelingshulp in
periode van stagnatie
erschil
Wat't zwaarst weegt...
eft de doorslag bij de PvdA.
Spoormaiuien demonstreren
DAG 2
MAART 1966
LEIDSCH DAGBLAD
Staten (III)
64 brachten 3 miljoen Amerikanen hun vakantie in het bui
door, maar de Russen die zich een buitenlandse reis kun-
oorloven, vormen een klein aantal en zijn eigenlijk uiterst
jn. Hun eigen land is echter onmetelijk en er zijn voor
iakanties vele centra met matige prijzen. Zij hebben even-
antie als Amerikaanse arbeiders twee of drie weken per
en zij werken gemiddeld ook 40 uur per week.
al is de Russische staats-
- Set bezig weg te kwijnen en
eter aan toe dan de meeste
op deze aarde. Toch voelt
hij een onbillijke behan-
jgt, want het verschil tus-
iroduktieve vermogen en de
veelheid goederen die hem
ikking is gesteld, wordt
iter.
trots op de triomfen die
behaalt bij de verovering
ulmte, maar hy voelt ook.
persoonlijke status niet in
fanming is met die van bur-
wereld tweede grote eco-
macht. Hij vergelijkt de
stijging van
lard met de buitensporige
in het 20-jarenprogram-
communistische partij en
dat de beloofde versnel-
randerd in een vertraging,
van alles Is hij die eeuwig
oopproblemen moe, die hem
grootste deel van
tjjd naar geldelijke aan
zoeken.
Ruggesteun
s die van de consument
>evraagd, hadden zin zo-
geloofde dat het Rus-
gelukken de race om de
ie groei te winnen. Gerug-
door de reeds verworven
ruitgang, troostte de hoop
inige toekomst de Russen
auwheid van het dagelijks
paf het systeem een on-
sis voor propaganda.
strijd om de economische
n gewonnen. De groei
nssischc nationale produkt
(lijke tekenen van vertra-
emiddelde stijging van 65
tussen 1928 en 1963
ikt, kan worden gespecifi-
11,3 procent tot 1937, 6.8
in 1950 tot 1958, en 4,3
1958 tot 1963. In 1964
i cijfer weer omhoog tot 7
de landbouwproduktic,
op de miserabele oogst
En er is geen teken dat
ra ommekeer.
Intussen ontwikkelt de Ameri
kaanse groei zich in tegenovergestel -
die richting. Het globale jaarcij
fer van 3,3 procent voor de periode
1928-1963, daalde tussen 1950 en
1958 tot 2,9 procent, maar steeg van
1958 tot 1963 tot 4,1 procent. In 1964
bedroeg het percentage 4,7.
Er zijn diepliggende redenen waar
om de Russische cijfers dalen en de
Amerikaanse stijgen tot wat bijna
een gemeenschappelijk niveau ls
voor beide economieën.
Het groeicijfer van een economie
hangt af van de produktiviteit van
de werkende bevolking. Tussen 1950
er. 1960 nam de bevolking van bei
de landen toe met gemiddeld 1,7 pro
cent. Maar de afneming die sinds
1960 is opgetreden is sterker in de
Sowjet-Unie, waar het percenta
ge vorig jaar tot 0,6 procent terug
liep, dan in de Verenigde Sta
ten, waar het nog ongeveer 1,4 pro
cent bedraagt.
Minder geboorten
Hierin vinden we een consequen
tie van het feit, dat er, om voor de
hand liggende redenen, tussen 1940
er. 1945 in Rusland minder geboorten
waren d'an in de V.S. Alle demo
grafische gegevens schijnen erop te
wijzen, dat gedurende het verloop
van de volgende vijftien jaar, de to
tale bevolkingstoeneming in Rus
land kleiner zal zijn dan in Amerika.
Deze vertraging in de bevolkings
groei zal zeker van invloed zijn op de
werkzaamheid. Aangezien het niet
meer mogelijk is de werkzaamheid
van vrouwen in de U.S.S.R. nog ver
der te doen toenemen en aangezien
geen enkel land er waarschijnlijk
meer voor voelt de leeftijd waarop
kinderen de school verlaten, te ver
lagen of het aantal arbeidsuren te
verhogen, blijft de Sowjet-Unie af
hankelijk van het percentage Jonge
mensen dat de leeftijd bereikt waar
op zij aan het arbeidsproces kunnen
gaan deelnemen. Dit percentage be
draagt gemiddeld 1,2 procent tot
In de Verenigde Staten wordt
deze leeftijdsgroep niet geheel inge
schakeld en dus is deze maximale
bevolkingsgroei minder bepalend.
technologie, die het haar moge
lijk maakte snelle vooruitgang te boe
ken door gebruik te maken van tech
nische ontwikkelingen, welke elders
waren beproefd, 3) de omschakeling
van mij oenen arbeiders van laag
produktieve branches (de landbouw)
op hoog-produktleve (de industrie).
Het effect van deze drie factoren
wordt de volgende paar jaar minder
merkbaar.
heeft de neiging te verdwijnen. De
vooruitgang op dit gebied zal afhan
gen van nieuwe wetenschappelijke
research. A priori is er geen reden
waarom deze vooruitgang groter zou
zijn dan die in de Verenigde Sta
ten.
Rusland heeft, zo kan de conclusie
zijn, onder de huidige omstandighe
den geen kans de strijd om de eco
nomische groei te winnen. Amerika
zal daarom als er geen ernstige fou
ten worden gemaakt, ook militair zijn
voorsprong behouden.
Faubus („Uttle
Rock") trekt zich
dit jaar terug
Gouverneur Faubus van de Ameri
kaanse staat Arkansas zal bij de dit
jaar te houden gouverneursverkie
zingen niet kandidaat staan. Hij nam
dit besluit „om persoonlijke redenen
en als gevolg van bestuursmogelyk-
heden".
In 1957 trachtte gouverneur Faubus
zich met behulp van zijn nationale
garde te verzetten tegen de opdracht
van het federale gerechtshof om op
het lyceum van Little Rock integra
tie toe te passen.
Inmiddels zijn de scholen in Ar
kansas vijf uitgezonderd geïnte
greerd en hebben burgers met don
kere huidskleur de toegang gekregen
tot verantwoordelijke posten in het
bestuur van de staat. De enige De
mocratische kandidaat is nu Kenneth
Sulcer. De republikeinse kandidaat is
Winthrop Rockefeller, broer van de
gouverneur van de staat New York.
„Israël geen Westelijke staat
die toevallig in Azië ligt"
(Van onze correspondent in Jeruzalem)
Het is niet toevallig, dat het vooraanstaande Tunesische blad
„Jeune Afrique" in de ambtsaanvaarding van minister van Buiten-
landse Zaken. Abba Eban. een voorteken ziet van een meer pro
gressieve geest in Israels betrekkingen tot de Arabische landen.
Het blad steunt Bourguiba en zijn aanhangers, die de opvatting
verdedigen dat met wat geven en nemen aan beide kanten een
voor allen aanvaardbare geweldloze oplossing van de Palestijnse
controverse moet kunnen worden gevonden.
„Jeune Afrique" gaat uit van
Ebans persoonlijke eigenschappen,
die inderdaad scherp constratcren
met de karaktertrekken van
Ben-Goerion en zij het minder
een Golda Meier. De laatste zouden
een onbuigzame politiek hebben ge
volgd en de Arabische wereld heb
ben beschouwd als „een wraakzoe
kend statenblok".
Eban daarentegen zou een vredes
offensief willen openen, in de over
tuiging, dat de Arabische wereld zich
losmaakt van de gedachte, dat aan
hegemonie niet te tornen
valt.
Factoren
De gemiddelde jaarlijkse groei van
arbeidsproduktiviteit bedroeg
m 1950 tot 1958 5 procent in de
Sowjet-Unie en 1.9 procent in de
Verenigde Staten. De superioriteit'
van de Russen in die tyd kon wor
den verklaard door drie factcren: 1)
weloverwogen concentratie
van investeringen in kapitaalgoede
ren producerende industrieën. 2) de
betrekkelijke achterstand van de
Sowjet-Unie op het gebied van de
(Advertentie)
it heb je aan een goede woning, als je kinde-
tussen auto's spelen omdat er geen speel-
Atsen zijn.
at heb je aan een duur betaalde brommer of
lo als je er niet veilig mee kunt rijden en gere
ld vast zit in het verkeer.
at heb je aan een hengel als er geen vis meer
in het water en de buitenlucht stinkt naar
avelwaterstof.
at heb je aan een week-end als je op het strand
sfeies een vierkante meter ruimte hebt voor je
gezin.
at heb je aan een kortere werkweek als er geen
doende sportvelden en zwembaden zijn.
at heb je aan ziekenfondsen en sociale ver
dingen als er niet voldoende ziekenhuizen
n,als je uren moet wachten in de polikliniek.
Kortom, wat heb je aan welvaart zonder ge
meenschapsvoorzieningen! Daar gaat het
om morgen, want ook bij de Statenverkie-
aingen wegen de gemeenschapsvoorzienin-
len het zwaarst.
De P.v.d.A. heeft aan het regeringsbeleid
ien forse stoot in deze richting gegeven.
Zorg dat het nu ook wordt voortgezet,
lies morgen P.v.d.A., want
Elastisch
In deze zienswijze schuilen rea
listische elementen. Ook in Israël
heeft men het gevoel, dat van Eban
meer elasticiteit mag worden ver
wacht. De minister is een oriëntalist
van allure, die het Midden-Oosten
en de mentaliteit van zijn bewoners
als zijn broekzak kent. HU ls daar-
bU ook een knap diplomaat, die als
Israëls vertegenwoordiger bij de
V.N. het klappen van de politieke
zweep grondig heeft leren kennen.
Het is verleidelijk een parallel te
trekken met wijlen Mosje Sjarett,
wiens mildheid en tolerantie niet an
ders dan botsingen konden uitlok
ken met Bon Goerion. Ver gaat de
ze vergelijking echter niet., want
Ben Goerions rol op het poli
tieke schouwtoneel in Israël is zo
goed als uitgespeeld en de verhou
dingen liggen anders dan In de da
gen. waarin hU heer en meester was.
Eban mag rekenen op de volledige
steun van minister-president Esjkol.
Toch betekent dat niet. dat men
een opzienbarende verandering van
politiek op korte termijn mag ver
wachten. Het laat zich alleen aan
zien. cat de regering jegens de Ara
bische staten nieuwe methoden zal
toepassen, wat overigens reeds be-
lanrijk genoeg kan zijn. Eban heeft
getoond een oplossing van het con
flict in de geest van Tasjkent in de
hand te willen werken: Waardoor
oorlog als een dreigende stok achter
de deur wordt uitgeschakeld.
Natuurlijk zou het wel heel op
timistische zUn van Israëls zich ont
spannende politieke lijn ten aanzien
zUn betrekkingen met de Ara
bieren onmiddellUk gevolgen te ver
wachten. Maar wel mag worden
vastgesteld, dal als Israël hier al
de dikke korst Arabisch ijs kan bre
ken, zijn nieuwe minister van Bui
tenlandse Zaken de bij uitstek ge
schikte figuur is om aan de confe
rentietafel vertrouwen te wekken en
spUkers met koppen te slaan.
Polotrui
van Dralon.
Maten 92-122
v.a. f. 7,95.
1_
Bretelbroek van
wol met nylon.
Maten 1 - 5
v.a. f. 3,75.
Vraag de nieuwe, kleurrijke
"aankleedfolder" van Delana
Bij uw winkelier. Dan kunt u meteen die vele
prachtige modellen bewonderen uit Delana's nieuwe
collectie gebreide kleuter- en kinderkleding!
Conceptie
Twee Starfighters
neergestort in
West-Duitsland
In West-Duitsland zijn gisteren
weer twee Starfighters neergestort,
de ene behorend aan de Westduitse
luchtmacht, de andere aan de Cana
dese. Sinds de ingebruikneming van
deze Amerikaanse straaljager in 1961
zUn 51 Westduitse starfighters ver
ongelukt, waarbij 27 vliegers de dood
vonden. Voor een waarde van bijna
300 miljoen gulden ging verloren. 1965
was het zwartste jaar: een verlies
van 26 toestellen en 15 mensenlevens.
Een parlementaire commissie van
i onderzoek zegt in haar rapport, dat
er geen duidelijke oorzaak is gevon-
i den. Sommige critici vinden het toe-
I stel te ingewikkeld en te gevoelig,
j Anderen wijten het grote aantal on-
i gelukken aan een gebrek aan grond-
j personeel en de onervarenheid van de
vliegers.
Doodstraf tegen
Fischer geëist
De openbare aanklager in het pro
ces tegen dr. Horst Fischer heeft gis-
I teren in Oost-Berlijn de doodstraf
tegen de voormalige kamparts van
I Auschwitz geëist.
Fischer heeft toegegeven 55.000 tot
75.000 personen voor de gaskamers te
j hebben „geselecteerd". De openbare
aanklager verklaarde dat de kamp
arts zeker 70.000 mensen naar de gas-
j kamers heeft gestuurd.
-Vrijdag wordt uitspraak gedaan.
Eban verschilt niet alleen in toon
van zUn voorgangers, ook zijn concep
tie van Israëls plaats in anders. Voor
hem heeft zUn land alleen dan toe
komst, als het zich beschouwt als
een stuk Midden-Oosten en niet als
een westelijke staat, die toevallig in
Azië ligt.. Ook die zienswijze draagt
ertoe by hem meer dan zyn voor
gangers acceptabel te maken voor
de Arabische wereld, die van nature
wantrouwen koestart tegen al wat
Westers is. Houdt daarmee misschien
ook verband, dat hy er reeds enige
malen op wees, dat Israël politiek
en militair zyn eigen bonen dopt
en niet, als in de jaren vyftig, voor
alles rekent op waarborgen van de
grote mogendheden?
Met het hoofdbestuur van de „Fe
deratieve spoorweg vakvereniging"
(3500 leden) voorop en begeleid door
politie te paard hebben zaterdagmid
dag ongeveer 800 leden sympathi
santen van deze categorie spoorweg
vakorganisatie, gewapend met tien
tallen spandoeken, een protestmars
gemaakt door de Utrechtse plant-
Met deze mars eindigdé een de
monstratieve vergadering in Tivoli.
waar de 800 ontevreden spoorweg
mannen op emotionele en vaak
luidruchtige wijze uiting hebben ge
geven aan hun misnoegen over het
trage overleg over hun cao en de
houding van de directie en de rege
ring ten aanzien van de door de on-
afhankelUke commissie Van der Dus-
sen geconstateerde loonachterstand.
Staking
FSV-secretaris J. A. van Hattum
zinspeelde op een staking van het
spoorwegpersoneel als op 15 april de
eisen niet zijn ingewilligd. De FSV
verlangt over 1965 een uitkering in
eens van 500 gulden voor elk perso
neelslid, volledige verwezenhjking
van het rapport Van der Dussen
(inhalen van de achterstand) als
mede de 7 procent loonsverhoging.
Het sein staat nog op groen, we zet
ten het op rood als onze eisen niet
worden ingewilligd, aldus de heer
Van Hattum. Hij sprak de hoop uit
dat 15 april geen zwarte bladzyde in
de spoorweggeschiedenis zal worden.
De protestmars waarvoor in tegen
stelling tot vorig Jaar ditmaal wel
Conclusie Zweedse hoogleraar:
De Westelijke wereld schijnt
met de hulp aan onderontwik
kelde landen een keerpunt te
hebben bereikt na een snelle
groei in de jaren vijftig bevindt
men zich nu in een periode van
stagnatie.
De buitenlandse hulp is hei onder
werp geworden van veel menings
verschil en de voornaamste hulpver
lenende landen zyn bezig de omvang
van hun hulp en de doelstellingen
ervan opnieuw in ogenschouw te ne
men.
Tot deze conclusie komt een studie
die de Zweedse prof. Ohlin, specia
list van het centrum voor ontwikke
linghulp van de OESO, voor de or-
inisatie heeft samengesteld.
De hulp van alle OESO-landen te
zamen dwz de V.S., Canada, Ja
pan en 18 Europese landen heeft
in 1965 ongeveer 20 miljard gulden
bedragen. Dat is ongeveer 1/5 van de
inkomsten die de onderontwikkelde
landen uit hun export van industrie-
produkten putten, aldus dit verslag. 1 van de hulpverleningspoütiek een
Stromingen
Een analyse van de hulpverlening
leert, volgens prof. Ohlin, dat er ze
ker vier stromingen zyn: voor de
V.S. staat de hulp aan onderont
wikkelde landen in de totaliteit van
hun algemene wereldpolitiek en by
de hulpverlening wordt steeds meer
gelet op de ontwikkelingsmogelUkhe-
den op lange termijn. De vroegere
koloniale mogenheden verlenen vnl
hulp aan vroegere overzeese gebie
den, vooral in Afrika, maar zoeken
bh stukjes en beetjes ook naar mo
gelijkheden om althans enige hulp
te geven aan andere gebieden. Een
derde groep, w.o. met name Duits
land en Japan, verlenen de hulp
meer in de vorm van specifieke pro
jecten dan voor algemene ontwikke
lingsprojecten. De kleinere hulpver
lenende landen hebben de neiging
zich van bilaterale financiële hulp
te onthouden en zich te concentreren
cp technische bystand.
van de voornaamste moeilijkheden
van het ogenblik vormt, aldus het
rapport.
Uit opiniepeilingen in verscheidene
landen blijkt eenzelfde aarzeling en
hulp als uit de houding der rege
ringen. De voorstanders van hulp
schUnen dat te zijn vanuit een grote
verscheidenheid van gevoelens, va
riërend van koloniale en raciale
schuldgevoelens, zorg om het inter
nationale machtsevenwicht en hoop
op toekomstig economisch gewin tot
echte gevoelens van menselUke soli
dariteit in het aangezicht van hon
ger en armoede.
Uit de ervaring van de afgelopen
tien jaar blUkt wellicht het sterkst
de beperktheid van de mogelUkheden
der hulpverlening en het overweldi
gende belang van de politieke en
economische krachtsinspanning van
de onderontwikkelde landen zelf. zo
meent prof. Ohlin.
Wil de ontwikkelingshulp beant
woorden aan de hoop die men er op
vestigt, dan is het gewenst dat ont
vangers en hulpverstrekkers gelijke
lijk tot een duidelUker conceptie van
toestemming door de politie was ge
geven, verliep rustig.
„Met dankbetuigingen van de di
rectie kopen wij geen brood", zo riep
de heer Van Hattum uit. HU pleitte
voor gezondmaking van het spoor
wegbedrijf, o.m. door het afstoten
van onrendabele lynen. Geen goed
woord had hU over voor de hoge in
vesteringen van de spoorwegen. Met
de automatische treinbeïnvloeding
(ATB) is 100 k 200 miljoen gulden
gemoeid, maar velen achtten deze
ATB overbodig. Want in vergelUking
met het buitenland zUn de Neder
landse spoorwegen zeer veilig. De
regering zal naar andere middelen
moeten zoeken als zU dit gigantische
project toch wil financieren, want het
spoorwegpersoneel bedankt voor de
eer nog langer als kapstok te dienen
voor een onverantwoorde en onhoud
bare investeringspolitiek", zo zei de
heer Van Hattum.
Behalve temporisering van de in
vesteringen, pleitte de heer Van Hat
tum ook voor rationalisatie bij de
personeelspolitiek. Geen eigen bekwa
me mensen eruit, maar eerst de bui
tenlanders de laan uit. vond hU.
Voorts vindt de heer Van Hattum
het noodzakelyk in de topzware ho
gere regionen van het NS-bedrUf eens
de bezem te hanteren. Er lopen naar
zyn mening aan de top te veel men
sen rond die de financiële spoeling
steeds dunner maken.
Fusie van drietal
Newyorkse bladen
Drie Newyorkse bladen, het och
tendblad ..New York Herald Tribune"
het avondblad „World Journal" en
een zondagsblad .World-journal and
Tribune" genaamd zyn, gisteren een
fusie aangegaan.
De nieuwe uitgeversmaatschappy
waarin deze bladen zyn verenigd,
heeft de naam „World-Journal-Tri
bune" In tegenstelling tot de och
tendbladen „New York Times" en
„New York Daily News" leden de ge
fuseerde bladen zware verliezen.
hun relaties in deze komen. De ma
nier waarop zU door de hulpverle
ning met elkaar verbonden geraken
is anders dan de normale relatie tus
sen soevereine staten en de moei-
ïykheden om tot een akkoord op dit
gebied te komen zUn niet geringer
voor de ontvanger dan voor de hulp
verlener in tegendeel.
