EIDSCH iflb DAGBLAD tUIMTEVAARDERS MAKEN NOODLANDING IN PACIFIC SAMEN Angstig avontuur na primeur van entering Agena-raket orzaak nog onbekend Veldkamp wacht tot na de verkiezingen Premier Wilson in Birmingham spreken onmogelijk gemaakt BESTEK ZOEK Noodlottig scliot kost agent/750 (9uc/ Qltt leuws gericht 1 maart 1860 DONDERDAG 17 MAART 1966 No. 31823 „teur: E. A. E. van Dlshoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Teletoon Directie cn Administratie: 25041; Redactie: 21507 Kifdredacteur: J. Brouwei f 11,2? per kwartaal, f3,75 per maand, f0,88 per week, (bij vooruitbetaling) losse nummers 10,25 Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055 ruimtevaart van de Amerikaanse eemanscapsule Gemini VIII, die leren volgens schema werd gelan- ird, is na een aanvankelijk succes in een drama verkeerd. Nadat Gemini een eerder gelanceerde tna-raket in de ruimte had geën- )ok die noodlanding is een primeur, zij het dan ook niet zo'n lie. Niettemin toont deze teleurstellende vlucht aan, dat men iaat is het hoofd te bieden aan noodsituaties, die zich in de :omst van de ruimtevaart ongetwijfeld nog dikwijls zullen rdoen. e ruimtevaarders zijn inmiddels door een torpedobootjager cpikt en naar Okinawa gebracht. Iver de oorzaken van de moeilijkheden zijn nog geen mede gen verstrekt. Dit zal slechts kunnen gebeuren na een nauw- onderzoek van alle gegevens. Geslaagde jacht over 168.000 km terd (een belangrijke Amerikaanse ruimte-primeur) ontstonden stabili satie- en besturingsmoeilijkheden die er toe leidden, dat de Gemini van nacht een noodlanding moest maken op de Stille Oceaan. langs elektronische weg vanuit de Gemini bepaalde opdrachten aan de Agena-motor waren gegeven. Deze Agena bevatte nog brandstof, waar door allerlei manoeuvres met de Age na als voortstuwingsmotor mogelijk zouden zijn. Onder deze omstandig heden was het niet zeker dat de ont koppeling, waarin ook het mechanis me van de Agena een actieve rol speelde, slagen zou, want kennelijk was er iets mis met het Agena- mechanisme. 'e Titan U-raket met de Ge IVIII in top start van de ba Kaap Kennedy voor de in een landing eindigende vlucht. 'EERBERICHT Enige regen KNMI verwacht van heden tot genavond: 'nvankelijk in het zuidoosten van land enkele opklaringen, overi- 1 overwegend zwaarbewolkt met en daar mist en morgen overdag enige regen. Zwakke tut fee. in het noorden tijdelijk vrij Ehtige zuidwestelijke wind. Later Mjk ruimend naar noordwest, verandering in temperatuur. 11.15 uur). 18 MAART op: 6.49 uur; onder: 18.49 uur. kan op: 6.11 u.; onder: 14.32 u. 'oogwater in Katwijk te 1.27 en 348 uur. kagwater te 9.14 en 21.50 uur. nummer bestaat uit 24 pagina's Toen de beide ruimtevaartuigen waren ontkoppeld, deden zich nieuwe moeilijkheden voor. De stuwraketten van de Gemini voor besturing tij dens de ruimtevlucht bleken niet te werken, zodat de cabine in wentelen de beweging bleef in de directe na- Aanvankelijk leek alles naar wens te verlopen. De ruimtevaarders Neil Armstrong (de eerste Amerikaanse burger-astronaut) en David R. Scott, beiden „nieuwelingen" in de ruimte, startten gistermiddag om elf minu ten over half zes Nederlandse tijd. Op de minuut nauwkeurig joeg een machtige Titan II-raket de Gemini VIII naar een baan om de aarde, waarvan de kleinste hoogte 161 en de grootste 271.5 kilometer bedroeg. Die grootste hoogte was duizend me ter hoger dan was bedoeld doch voor dergelijke experimenten is dit een opmerkelijk kleine onzuiverheid. Een uur en veertig minuten eerder was een Atlas-Agena-raket gelan ceerd, waarvan de laatste Agenatrap in de beoogde baan om de aarde was gekomen. Een van de voornaamste onderdelen van het Gemini-experi ment was het opsporen in de ruim te van deze rakettrap en het enteren daarvan. Belangrijke experimenten waren voorts een „wandeling" in de ruimte van twee en een half uur en eenvoudig montagewerk in de ruimte buiten de capsule. Men is alleen aan het eerste experiment toegekomen Toen de Gemini in een baan om de aarde kwam, was de capsule 1931 kilometer van de Agena verwijderd. Na zes en een half uur vliegen waar in 168.000 kilometer werd afgelegd wisten de ruimtevaarders de Agena te bereiken en de neus van hun ca bine in de koppelingskraag van de raket te sturen, waar klampen de twee ruimtevaartuigen aan elkaar hechtten. Een dergelijke enter ingsmanoeu- e is een kardinaal onderdeel van het Apollo-project voor de landing van twee Amerikanen op de maan. Zonder een entering in de ruimte zouden de maanreizigers de terug tocht niet meer kunnen aanvaarden .en ten dode opgeschreven zijn. Op dit moment van vreugde over een zeer belangrijke ruimteprimeur begonnen de moeilijkheden. Uit balans Neil Armstrong deelde direct na het enteren mee, dat de gekoppelde ruimtevaartuigen m ongecontroleer de schommelingen raakten, die hem niet aanstonden. Hjj besloot te ont koppelen. Tot grote opluchtig van de ruimte vaarders en de in ademloze span ning wachtende bemanningen van de volgstations slaagden de ruimte vaarders in dit ontkoppelen. Zouden zfj hierin niet zijn geslaagd, dan was hun terugkeer naar de aarde onmo gelijk geworden. Denkbeeldig was dit gevaar zeker niet. De moeilijkheden van slingerende bewegingen en on verklaarbare wentelingen Raketten weigerden bijheid van de Agena, die met brandstof aan boord als een „vlie gende bom" beschouwd kon worden. Armstrong besloot, om zo snel mo gelijk aan deze gevaarlijke situatie een eind te maken, en voor correc ties van stand en baan van de Ge- mini de raketten te gebruiken, die bedoeld waren voor gebruik tijdens de laatste fase van de vlucht, de te rugkeer naar de aarde. Met behulp van die motoren en levensgewichtige brandstof slaagde Armstrong er in een half uur in, zich op veilige af stand van de Agena te werken en de cabine te stabiliseren. Slot pag. 2 Loting voor Europa Cup In hotel Charlton in Cannes zijn vanmorgen de lotingen verricht voor de halve finales van de toernooien om de Europese voetbalbekers. Deze lotingen leverden de volgende resul taten op: Europese beker voor landskam pioenen: Manchester United (Eng.) Partizan Beldrago (Joego-Sl.); In- ternazionale Milan (It.)-Real Madrid (Sp.). Europese beker voor bekerwin naars: Glasgow Celtic (Schotl.)— Liverpool (Eng.); West Ham United (Eng.)Borussia Dortmund (West- Did). Eerstgenoemde clubs spelen de eerste wedstrijd op eigen terrein. Nog geen beslissingen over „gevaarlijke,, c.a.o.'s (Van onze parlementaire redactie) komen op een loonronde van 7 pro- 1 cent, waaraan niemand behoefte In kringen van de centrale orga nisaties van werkgevers en werkne mers wordt aangenomen dat minis ter Veldkamp van Sociale Zaken, niet vóór 23 maart de dag waar op de statenverkiezingen worden ge houden zal laten weten hoe de re gering denkt over een serie kleine c.a.o.'s, waarvoor het College van Rijksbemiddelaars de rode lamp heeft gehesen. Voor het driehoeksge- sprek, dat de minister volgens de loonpolitieke spelregels met de Stichting van de Arbeid en het Col lege moet voeren, voordat hij maat regelen neemt, is nog steeds geen da tum vastgesteld. Nog drie Het College van Rijksbemiddelaars heeft, na de acht c.a.o.'s, die al eer voor onverbindend-verklaring zijn voorgedragen, opnieuw voor drie contracten gewaarschuwd. Het be treft hier c.a.o.'s, die zijn overeen gekomen tussen partijen in het meu- bileringsbedirijf, de dagbladjournalis ten en een zaadhandel op Goeree- Overflakkee. De contracten, die van geringe invloed zijn, bevatten volgens het College bepalingen, welke in strijd zijn met de richtlijnen, die de regering heeft verstrekt op het ter rein van de loonkostenstijging en de arbeidstijdverkorting. Het College heeft gisteren de contracten nader bekeken met de looncommissie van de Stichting van de Arbeid. Hoewel die Rijksbemiddellaars zich maandag nog eens over de inhoud van de con tracten zullen buigen, bestaat de in druk, dat ook deze contracten uit vxees voor olievlekwerking zullen worden voorgedragen voor onverbin dend-verklaring. Onduidelijk Wat de regering, die zo kort voor de verkiezingen danig met de activi teiten van het College van Rijksbe middelaars in haar maag zit, zal gaan doen, was vandaag nog vol strekt onduidelijk. De kans, dat mi nister Veldkamp met een loonstop zal komen, wordt in politieke kringen r.Jet erg hoog aangeslagen, omdat een heeft. Aan de andere kant realiseert men zich, dat het er de socialistische minister Den Uyl van Economische Zaken, alles aan gelegen is de loon kostenstijging zo veel mogelijk bin nen de perken te houden om verdere druk op de prijzen te voorkomen. Aangenomen wordt dan ook, dat bin nen het kabinet vooral van zijn kant wordt aangedrongen op maatregelen tegen contracten, waarin de door de regering aangegeven gevarenzone is overschreden. (Van onze Londense correspondent) Studenten en andere jongeren heb ben gisteravond in Birmingham pre mier Wilson het spreken onmogelgk gemaakt. Dit geschiedde op een door zevenduizend personen bijgewoonde massale bijeenkomst van de Labour- partij op een marktterrein. De jon gelui hieven voortdurend spreekkoren aan en maakten op andere wijze la waai. Gedurende de anderhalf uur, dat de vergadering duurde, was er nauwelijks één minuut stilte. De po litie greep herhaaldelijk in om orde verstoorders te verwijderen. Wilson, die kalm bleef en die niet veel an ders kon doen dan grapjes maken, noemde dit optreden fascistisch en anarchistisch. Interrupties om een kandidaat aan de tand te voelen vormen een nor maal onderdeel van de Britse verkie zingsstrijd. Wilson stelde de plaat selijke conservatieve jongerenorgani satie verantwoordelijk voor de herrie. Op de steeds weer herhaalde kreet „Wilson out!" antwoordden de aan hangers van de premier: .We want Wilson!". De „lapjesmarkt" in Birmingham heeft toch al de reputatie, dat daar het luisteren naar politieke sprekers van alle partijen onmogelijk wordt lengte-as waren ontstaan nadat dergelijke loonstop in feit zou neer- Van het uit 1350 delen bestaande bestek, dat Prinses Beatrix en Prins Claus als huwelijksgeschenk hebben gekregen zijn drie stuks zoek. Bestekverzamelaar Bodo Glaub uit Keulen mocht zes delen van het bestek in zijn tentoonstelling gebruiken. Hij zond de vorken en lepels in twee ver schillende pakjes terug, maar één daarvan is nog niet aangekomen. Het andere wél. Men hoopt nu maar dat de 1350 delen van het bestek weer alemaal aan wezig zijn als het prinselijk paar van de huwelijksreis terugkomt... Madurodam heeft ook dit kers ran het stadje door de jaar weer enkele nieuwigheden aan het publiek te presenteren. Zo bijvoorbeeld twee rondvaart boten, die de miniatuur-bezoe- grachtjes leiden. Het zijn per fecte miniatuurtjes van de Am sterdamse rondvaartboten. gemaakt. De conservatieve leider Sir Alec Douglas Home deed daar bij de vorige verkiezingen een soortgelijke ervaring op. De tegenwoordige oppo sitieleider Heath heeft dan ook ge weigerd op deze plaats te spreken. Volgens het (zojuist gepubliceerde) nieuwste opinie-onderzoek van een als zeer betrouwbaar beschouwde or ganisatie bezit Labour, veertien da gen voor de verkiezingen, nog steeds een reusachtige voorsprong, namelijk 13 procent boven de conservatieven, vergeleken met 13.9 procent een week geleden. Handhaving van een der gelijke voorsprong door een politieke party tydens een verkiezingscam pagne is tot nu toe vrywel nooit voorgekomen. Bretagne: eerste getij-centrale Het stuwmeer van de eerste getij- krachtcentrale ter wereld, aan de rivier de Rance in Bretagne gebouwd, wordt thans gevuld. Begin juli hoopt men met de stroomlevering van deze centrale aan het Franse elektrici teitsnet te kunnen beginnen. Tevo ren zal men, door verhoging van de waterstand met elf meter beurte lings aan beide zijden van de stuw dam, deze op zijn sterkte beproe ven en als alles in orde blijkt zullen de laatste waterkeringen ten noor den en ten zuiden van het bouwwerk worden verwijderd. Aanvankelijk zullen vier generatoren ,door water kracht met gebruikmaking van het zeegetij, stroom leveren maai- tegen het einde van volgend jaar moeten er 24 eenheden in bedrijf zijn met een totale produktie van zeshon derd-miljoen kwu per jaar. Volgend jaar zal ook de weg over de stuw dam tussen de twee oevers van de Rance voor het verkeer opengesteld woi^den. Zich nog niet bewust van de angstige belevenissen die in de ruimte te wachten stonden, ma ken de astronauten Neil Arm strong (links) en David R. Scott zich gereed om in de Gemini plaats te nemen. De rechtbank in Den Haag heeft vandaag een 51-jarige Wassenaarse politieagent veroordeeld tot een boete van f750,of dertig dagen hechte nis, wegens dood door schuld. Op 15 oktober vorig jaar schoot de agent 's avonds op het terrein van een meisjesinstituut (Huize Driekonin gen) de negentienjarige Kees van Straten uit Wassenaar dood, terwyi hy meende een waarschuwingsschot met zijn dienstpistool te lossen. De officier van Justitie had veer tien dagen geleden tegen de politie man een boete van f3000,gevor derd. De rechtbank bepaalde, dat de inbeslag genomen huls, het pistool en de patronenhouder aan de ge meente Wassenaar dienen te worden teruggegeven. De kogel waarmee Kees van Straten dwars door zyn hoofd werd getroffen, werd, ondanks het zoeken met een mijndetector, niet ge vonden. De veroordeelde deelde de recht bank mee niet in beroep te gaan. Twee expedities naar eclips in Griekenland Twee Nederlandse expedities zullen worden upitgezonden naai Anavisso6, ongeveer 35 km ten zuidoosten van Athene, om waarnemingen te ver richten van de ringvormige zonsver duistering op 20 mei a.s. Half april gaan drie vak-astronomen as- Grie kenland, en ekle weken later volgt een ploeg van ruim 20 Nederlandse amateur-astronomen. NATUURLIJK - GEZELLIG Maar ook voor recepties, bruiloften e.d. bieden wij plaats tot 50 pers. in ons gezellig restaurant op de lste etage Praat eens met onze CHEF KOK. Bespreek vroegtydig. RESTAURANT PETER LEENEN GANGETJE 14 - TEL. 24905 Uit het Leidsch Dagblad van 17 Maart 1866: Door den bouwman J. Lie- vaart, te Delft, is de eerste versche grasboter voor dit J jaar j.i.. Vrijdag aan Z.M. den Koning ten geschenke aange- boden. (Advertentie) Men vraagt i te Huur in of nabij Leiden een fatsoenlijk Huis of Bo- i venhuis, met 4 of 5 vertrek- ken en verdere gemakken, den huurprijs van 1200 niet 1 te boven gaande. Adres fran- 1 co letter K. bij Gebroeders van der Hoek, Boerhaavelaan 1 alhier. f

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 1