EIDSCH iflb DAGBLAD
tUIMTEVAARDERS MAKEN
NOODLANDING IN PACIFIC
SAMEN
Angstig avontuur na primeur
van entering Agena-raket
orzaak nog onbekend
Veldkamp wacht tot
na de verkiezingen
Premier Wilson in
Birmingham spreken
onmogelijk gemaakt
BESTEK ZOEK
Noodlottig
scliot kost
agent/750
(9uc/ Qltt
leuws
gericht 1 maart 1860 DONDERDAG 17 MAART 1966 No. 31823
„teur: E. A. E. van Dlshoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Teletoon Directie cn Administratie: 25041; Redactie: 21507
Kifdredacteur: J. Brouwei f 11,2? per kwartaal, f3,75 per maand, f0,88 per week, (bij vooruitbetaling) losse nummers 10,25 Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
ruimtevaart van de Amerikaanse
eemanscapsule Gemini VIII, die
leren volgens schema werd gelan-
ird, is na een aanvankelijk succes
in een drama verkeerd. Nadat
Gemini een eerder gelanceerde
tna-raket in de ruimte had geën-
)ok die noodlanding is een primeur, zij het dan ook niet zo'n
lie. Niettemin toont deze teleurstellende vlucht aan, dat men
iaat is het hoofd te bieden aan noodsituaties, die zich in de
:omst van de ruimtevaart ongetwijfeld nog dikwijls zullen
rdoen.
e ruimtevaarders zijn inmiddels door een torpedobootjager
cpikt en naar Okinawa gebracht.
Iver de oorzaken van de moeilijkheden zijn nog geen mede
gen verstrekt. Dit zal slechts kunnen gebeuren na een nauw-
onderzoek van alle gegevens.
Geslaagde jacht
over 168.000 km
terd (een belangrijke Amerikaanse
ruimte-primeur) ontstonden stabili
satie- en besturingsmoeilijkheden
die er toe leidden, dat de Gemini van
nacht een noodlanding moest maken
op de Stille Oceaan.
langs elektronische weg vanuit de
Gemini bepaalde opdrachten aan de
Agena-motor waren gegeven. Deze
Agena bevatte nog brandstof, waar
door allerlei manoeuvres met de Age
na als voortstuwingsmotor mogelijk
zouden zijn. Onder deze omstandig
heden was het niet zeker dat de ont
koppeling, waarin ook het mechanis
me van de Agena een actieve rol
speelde, slagen zou, want kennelijk
was er iets mis met het Agena-
mechanisme.
'e Titan U-raket met de Ge
IVIII in top start van de ba
Kaap Kennedy voor de in een
landing eindigende vlucht.
'EERBERICHT
Enige regen
KNMI verwacht van heden tot
genavond:
'nvankelijk in het zuidoosten van
land enkele opklaringen, overi-
1 overwegend zwaarbewolkt met
en daar mist en morgen overdag
enige regen. Zwakke tut
fee. in het noorden tijdelijk vrij
Ehtige zuidwestelijke wind. Later
Mjk ruimend naar noordwest,
verandering in temperatuur.
11.15 uur).
18 MAART
op: 6.49 uur; onder: 18.49 uur.
kan op: 6.11 u.; onder: 14.32 u.
'oogwater in Katwijk te 1.27 en
348 uur.
kagwater te 9.14 en 21.50 uur.
nummer bestaat uit 24 pagina's
Toen de beide ruimtevaartuigen
waren ontkoppeld, deden zich nieuwe
moeilijkheden voor. De stuwraketten
van de Gemini voor besturing tij
dens de ruimtevlucht bleken niet te
werken, zodat de cabine in wentelen
de beweging bleef in de directe na-
Aanvankelijk leek alles naar wens
te verlopen. De ruimtevaarders Neil
Armstrong (de eerste Amerikaanse
burger-astronaut) en David R. Scott,
beiden „nieuwelingen" in de ruimte,
startten gistermiddag om elf minu
ten over half zes Nederlandse tijd.
Op de minuut nauwkeurig joeg een
machtige Titan II-raket de Gemini
VIII naar een baan om de aarde,
waarvan de kleinste hoogte 161 en
de grootste 271.5 kilometer bedroeg.
Die grootste hoogte was duizend me
ter hoger dan was bedoeld doch voor
dergelijke experimenten is dit een
opmerkelijk kleine onzuiverheid.
Een uur en veertig minuten eerder
was een Atlas-Agena-raket gelan
ceerd, waarvan de laatste Agenatrap
in de beoogde baan om de aarde was
gekomen. Een van de voornaamste
onderdelen van het Gemini-experi
ment was het opsporen in de ruim
te van deze rakettrap en het enteren
daarvan. Belangrijke experimenten
waren voorts een „wandeling" in de
ruimte van twee en een half uur en
eenvoudig montagewerk in de ruimte
buiten de capsule. Men is alleen aan
het eerste experiment toegekomen
Toen de Gemini in een baan om
de aarde kwam, was de capsule 1931
kilometer van de Agena verwijderd.
Na zes en een half uur vliegen waar
in 168.000 kilometer werd afgelegd
wisten de ruimtevaarders de Agena
te bereiken en de neus van hun ca
bine in de koppelingskraag van de
raket te sturen, waar klampen de
twee ruimtevaartuigen aan elkaar
hechtten.
Een dergelijke enter ingsmanoeu-
e is een kardinaal onderdeel van
het Apollo-project voor de landing
van twee Amerikanen op de maan.
Zonder een entering in de ruimte
zouden de maanreizigers de terug
tocht niet meer kunnen aanvaarden
.en ten dode opgeschreven zijn.
Op dit moment van vreugde over
een zeer belangrijke ruimteprimeur
begonnen de moeilijkheden.
Uit balans
Neil Armstrong deelde direct na
het enteren mee, dat de gekoppelde
ruimtevaartuigen m ongecontroleer
de schommelingen raakten, die hem
niet aanstonden. Hjj besloot te ont
koppelen.
Tot grote opluchtig van de ruimte
vaarders en de in ademloze span
ning wachtende bemanningen van
de volgstations slaagden de ruimte
vaarders in dit ontkoppelen. Zouden
zfj hierin niet zijn geslaagd, dan was
hun terugkeer naar de aarde onmo
gelijk geworden. Denkbeeldig was dit
gevaar zeker niet. De moeilijkheden
van slingerende bewegingen en on
verklaarbare wentelingen
Raketten
weigerden
bijheid van de Agena, die met
brandstof aan boord als een „vlie
gende bom" beschouwd kon worden.
Armstrong besloot, om zo snel mo
gelijk aan deze gevaarlijke situatie
een eind te maken, en voor correc
ties van stand en baan van de Ge-
mini de raketten te gebruiken, die
bedoeld waren voor gebruik tijdens
de laatste fase van de vlucht, de te
rugkeer naar de aarde. Met behulp
van die motoren en levensgewichtige
brandstof slaagde Armstrong er in
een half uur in, zich op veilige af
stand van de Agena te werken en de
cabine te stabiliseren.
Slot pag. 2
Loting voor
Europa Cup
In hotel Charlton in Cannes zijn
vanmorgen de lotingen verricht voor
de halve finales van de toernooien
om de Europese voetbalbekers. Deze
lotingen leverden de volgende resul
taten op:
Europese beker voor landskam
pioenen: Manchester United (Eng.)
Partizan Beldrago (Joego-Sl.); In-
ternazionale Milan (It.)-Real Madrid
(Sp.). Europese beker voor bekerwin
naars: Glasgow Celtic (Schotl.)—
Liverpool (Eng.); West Ham United
(Eng.)Borussia Dortmund (West-
Did). Eerstgenoemde clubs spelen de
eerste wedstrijd op eigen terrein.
Nog geen beslissingen over
„gevaarlijke,, c.a.o.'s
(Van onze parlementaire redactie) komen op een loonronde van 7 pro-
1 cent, waaraan niemand behoefte
In kringen van de centrale orga
nisaties van werkgevers en werkne
mers wordt aangenomen dat minis
ter Veldkamp van Sociale Zaken,
niet vóór 23 maart de dag waar
op de statenverkiezingen worden ge
houden zal laten weten hoe de re
gering denkt over een serie kleine
c.a.o.'s, waarvoor het College van
Rijksbemiddelaars de rode lamp
heeft gehesen. Voor het driehoeksge-
sprek, dat de minister volgens de
loonpolitieke spelregels met de
Stichting van de Arbeid en het Col
lege moet voeren, voordat hij maat
regelen neemt, is nog steeds geen da
tum vastgesteld.
Nog drie
Het College van Rijksbemiddelaars
heeft, na de acht c.a.o.'s, die al eer
voor onverbindend-verklaring
zijn voorgedragen, opnieuw voor drie
contracten gewaarschuwd. Het be
treft hier c.a.o.'s, die zijn overeen
gekomen tussen partijen in het meu-
bileringsbedirijf, de dagbladjournalis
ten en een zaadhandel op Goeree-
Overflakkee. De contracten, die van
geringe invloed zijn, bevatten volgens
het College bepalingen, welke in
strijd zijn met de richtlijnen, die de
regering heeft verstrekt op het ter
rein van de loonkostenstijging en de
arbeidstijdverkorting. Het College
heeft gisteren de contracten nader
bekeken met de looncommissie van
de Stichting van de Arbeid. Hoewel
die Rijksbemiddellaars zich maandag
nog eens over de inhoud van de con
tracten zullen buigen, bestaat de in
druk, dat ook deze contracten uit
vxees voor olievlekwerking zullen
worden voorgedragen voor onverbin
dend-verklaring.
Onduidelijk
Wat de regering, die zo kort voor
de verkiezingen danig met de activi
teiten van het College van Rijksbe
middelaars in haar maag zit, zal
gaan doen, was vandaag nog vol
strekt onduidelijk. De kans, dat mi
nister Veldkamp met een loonstop
zal komen, wordt in politieke kringen
r.Jet erg hoog aangeslagen, omdat een
heeft. Aan de andere kant realiseert
men zich, dat het er de socialistische
minister Den Uyl van Economische
Zaken, alles aan gelegen is de loon
kostenstijging zo veel mogelijk bin
nen de perken te houden om verdere
druk op de prijzen te voorkomen.
Aangenomen wordt dan ook, dat bin
nen het kabinet vooral van zijn kant
wordt aangedrongen op maatregelen
tegen contracten, waarin de door de
regering aangegeven gevarenzone
is overschreden.
(Van onze Londense correspondent)
Studenten en andere jongeren heb
ben gisteravond in Birmingham pre
mier Wilson het spreken onmogelgk
gemaakt. Dit geschiedde op een door
zevenduizend personen bijgewoonde
massale bijeenkomst van de Labour-
partij op een marktterrein. De jon
gelui hieven voortdurend spreekkoren
aan en maakten op andere wijze la
waai. Gedurende de anderhalf uur,
dat de vergadering duurde, was er
nauwelijks één minuut stilte. De po
litie greep herhaaldelijk in om orde
verstoorders te verwijderen. Wilson,
die kalm bleef en die niet veel an
ders kon doen dan grapjes maken,
noemde dit optreden fascistisch en
anarchistisch.
Interrupties om een kandidaat aan
de tand te voelen vormen een nor
maal onderdeel van de Britse verkie
zingsstrijd. Wilson stelde de plaat
selijke conservatieve jongerenorgani
satie verantwoordelijk voor de herrie.
Op de steeds weer herhaalde kreet
„Wilson out!" antwoordden de aan
hangers van de premier: .We want
Wilson!".
De „lapjesmarkt" in Birmingham
heeft toch al de reputatie, dat daar
het luisteren naar politieke sprekers
van alle partijen onmogelijk wordt
lengte-as waren ontstaan nadat dergelijke loonstop in feit zou neer-
Van het uit 1350 delen bestaande bestek, dat Prinses Beatrix en Prins
Claus als huwelijksgeschenk hebben gekregen zijn drie stuks zoek.
Bestekverzamelaar Bodo Glaub uit Keulen mocht zes delen van het bestek
in zijn tentoonstelling gebruiken. Hij zond de vorken en lepels in twee ver
schillende pakjes terug, maar één daarvan is nog niet aangekomen. Het
andere wél.
Men hoopt nu maar dat de 1350 delen van het bestek weer alemaal aan
wezig zijn als het prinselijk paar van de huwelijksreis terugkomt...
Madurodam heeft ook dit kers ran het stadje door de
jaar weer enkele nieuwigheden
aan het publiek te presenteren.
Zo bijvoorbeeld twee rondvaart
boten, die de miniatuur-bezoe-
grachtjes leiden. Het zijn per
fecte miniatuurtjes van de Am
sterdamse rondvaartboten.
gemaakt. De conservatieve leider Sir
Alec Douglas Home deed daar bij de
vorige verkiezingen een soortgelijke
ervaring op. De tegenwoordige oppo
sitieleider Heath heeft dan ook ge
weigerd op deze plaats te spreken.
Volgens het (zojuist gepubliceerde)
nieuwste opinie-onderzoek van een
als zeer betrouwbaar beschouwde or
ganisatie bezit Labour, veertien da
gen voor de verkiezingen, nog steeds
een reusachtige voorsprong, namelijk
13 procent boven de conservatieven,
vergeleken met 13.9 procent een week
geleden. Handhaving van een der
gelijke voorsprong door een politieke
party tydens een verkiezingscam
pagne is tot nu toe vrywel nooit
voorgekomen.
Bretagne: eerste
getij-centrale
Het stuwmeer van de eerste getij-
krachtcentrale ter wereld, aan de
rivier de Rance in Bretagne gebouwd,
wordt thans gevuld. Begin juli hoopt
men met de stroomlevering van deze
centrale aan het Franse elektrici
teitsnet te kunnen beginnen. Tevo
ren zal men, door verhoging van de
waterstand met elf meter beurte
lings aan beide zijden van de stuw
dam, deze op zijn sterkte beproe
ven en als alles in orde blijkt zullen
de laatste waterkeringen ten noor
den en ten zuiden van het bouwwerk
worden verwijderd. Aanvankelijk
zullen vier generatoren ,door water
kracht met gebruikmaking van het
zeegetij, stroom leveren maai- tegen
het einde van volgend jaar moeten
er 24 eenheden in bedrijf zijn met
een totale produktie van zeshon
derd-miljoen kwu per jaar. Volgend
jaar zal ook de weg over de stuw
dam tussen de twee oevers van de
Rance voor het verkeer opengesteld
woi^den.
Zich nog niet bewust van de
angstige belevenissen die in de
ruimte te wachten stonden, ma
ken de astronauten Neil Arm
strong (links) en David R. Scott
zich gereed om in de Gemini
plaats te nemen.
De rechtbank in Den Haag heeft
vandaag een 51-jarige Wassenaarse
politieagent veroordeeld tot een boete
van f750,of dertig dagen hechte
nis, wegens dood door schuld. Op 15
oktober vorig jaar schoot de agent
's avonds op het terrein van een
meisjesinstituut (Huize Driekonin
gen) de negentienjarige Kees van
Straten uit Wassenaar dood, terwyi
hy meende een waarschuwingsschot
met zijn dienstpistool te lossen.
De officier van Justitie had veer
tien dagen geleden tegen de politie
man een boete van f3000,gevor
derd. De rechtbank bepaalde, dat de
inbeslag genomen huls, het pistool
en de patronenhouder aan de ge
meente Wassenaar dienen te worden
teruggegeven. De kogel waarmee Kees
van Straten dwars door zyn hoofd
werd getroffen, werd, ondanks het
zoeken met een mijndetector, niet ge
vonden.
De veroordeelde deelde de recht
bank mee niet in beroep te gaan.
Twee expedities
naar eclips in
Griekenland
Twee Nederlandse expedities zullen
worden upitgezonden naai Anavisso6,
ongeveer 35 km ten zuidoosten van
Athene, om waarnemingen te ver
richten van de ringvormige zonsver
duistering op 20 mei a.s. Half april
gaan drie vak-astronomen as- Grie
kenland, en ekle weken later volgt
een ploeg van ruim 20 Nederlandse
amateur-astronomen.
NATUURLIJK - GEZELLIG
Maar ook voor recepties, bruiloften
e.d. bieden wij plaats tot 50 pers.
in ons gezellig restaurant op de
lste etage
Praat eens met onze CHEF KOK.
Bespreek vroegtydig.
RESTAURANT
PETER LEENEN
GANGETJE 14 - TEL. 24905
Uit het Leidsch Dagblad van
17 Maart 1866:
Door den bouwman J. Lie-
vaart, te Delft, is de eerste
versche grasboter voor dit
J jaar j.i.. Vrijdag aan Z.M. den
Koning ten geschenke aange-
boden.
(Advertentie) Men vraagt i
te Huur in of nabij Leiden
een fatsoenlijk Huis of Bo- i
venhuis, met 4 of 5 vertrek-
ken en verdere gemakken,
den huurprijs van 1200 niet
1 te boven gaande. Adres fran-
1 co letter K. bij Gebroeders
van der Hoek, Boerhaavelaan
1 alhier. f