Voor Leiden dubbele
•eden tot feestvreugde
Verfoorlog in Djakarta
Haal heerlijke
gehaktballetjes
I Beatrix vijf jaar
3 Leids ingezetene
Macaroni op het menu?
ZWANENBERG
tomatensaus ill huis!
Zeven mannen bij
blussen bedwelmd
Overwegwacliter liet
spoorbomen open
zeró óckrijven
,ERDAG 10 MAART
OP HET STADHUISPLEIN
LEIDSCH DAGBLAD
)ett
oelnze stad heeft vandaag een dubbele reden voor
abjvreugde: bet is niet alleen onze Kroonprirses
r «trouwt, maar ook een meisje, dat als gewoon
ente jarenlang in Leiden woonde en haar op-
jng ontving voor de buitengewone verantwoor-
Hkheirl, die zij straks krijgt te dragen", aldus
'eik hedenochtend Leidens burgemeester, mr. G.
an der Willigen op het Stadhuisplein, nadat
heraut - te paard - een proclamatie had voorge-
waarin de burgerij mededeling werd gedaan
_Hshet huwelijk, dat vandaag in de hoofdstad des
j'Js werd voltrokken.
„tl! U TEN I E
I PAARD
je afgelopen maanden hebt u,
burgemeester, veel kunnen
horen over het huwelijk
de levensloop van de Prin-
i van haar aanstaande man.
/a er zijn hier in Leiden ook
|frjlie Prinses nog kennen als de
™\ster van Leiden, die zij 5 jaar
Tgeweest. U hebt haar wel eens
f'^pen op straat, u hebt haar ook
^als deelneemster aan allerlei
jtenaktiviteiten.
ins haar verblijf in Leiden
rj haar de kans gegeven haar
te leiden, zonder onnodi-
belangstelling en
dr"klap geen geheim, aldus mr.
anw Willigen, als ik u vertel dat
e altijd zeer op prijs heeft ge-
dit moment wensen wij onze
adgenote Beatrix en haar aan-
[e echtgenoot een lang en ge-
huwelijk toe. Wij hopen haar,
ec8 dat nog geregeld met haar
r het geval is, nog vaak terug
in Leiden.
jemeester deelde hierna mee,
!t „Comité Viering 10 maart"
leze dag een feestprogramma
[samengesteld, dat zoveel -mo
rnet ieders wensen rekening
ja zelfs met de wensen van
fetwijfeld velen, die de plech-
op het televisiescherm wil-
het Leid.se Stadhuis-
iyfin werd hedenochtend de 1
gende proclamatie voor
ezen
Men laet eenen yege- l
ken mits desen weten, dat
huyden den tienden dach
maerte van den jaere ne-
ntien hondert ses en de (-
tich in den houwelycken
ef verbonden sullen wor-
I i
Bare Doorluchtige
locheut Beatrix Wilhel-
na Armgard princesse van
'3-ngien ende Nassau,
ncesse von Lippe Biester-
d ende l
den Heere Claus George
illem Otto Frederik Geert j
i Amsberg.
Ben yeder segge het
den volgen. Spreker dankte tenslotte
de leden van het comité, die het ge
varieerde programma hadden sa
mengesteld en wekte de burgerij op
er vandaag een feest van te maken.
Met een „Leve het Bruidspaar" be
sloot de burgemeester zijn korte toe
spraak.
Artvprienu»
ZOEKT U EEN
GOUDEN RING
voor dame of heer
JUWELIER v d. WATER
Haarlemmerstraat 181
heeft nem.
Ook tn briljant.
ALTIJD VOORDELIG,
's Maandags gesloten
In museum Volkenkunde
Boeiende lezing
over Indianen
Voor de Leidse Vereniging
Vrienden van het Rijksmuseum voor
Volkenkunde sprak gisteravond de
heer Th. J. C. Brasser over het on
derwerp: „Indianen in „Nieuw Ne>
derlant", vroeger en nu".
Aan de hand van kleurendia's zette
de inleider uiteen dat de Indianen
veel van de blanken hebben overge
nomen, maar ook blijkt er veel In
diaanse invloed te zijn in de blanke
maatschappij. In 1600 was het aantal
in Amerika wonende Indianen onge
veer 1.000.000; in 1965 bedroeg dit
1.025.000.
De heer Brasser toonde aan dat de
Indianen niet hun grond aan de
blanken verkochten, maar deze in
bruikleen gaven; iets wat door de
Fransen, Engelsen en Nederlanders
anders werd opgevat. Vele oorlogen
hebben deze volkeren dan ook ge
voerd om de Amerikaanse grond in
handen te krijgen, wat tenslotte dan
ook gelukte. De huidige Amerikanen
worden door talloze borden gewezen
op het bestaan van de oudste inwo
ners van hun land, die thans in re
servaten hun onderkomen vinden.
De weinige aanwezigen hebben on
getwijfeld zeer genoten van deze zeer
leerzame lezing.
K. en G.
Deze korte plechtigheid welke
ook door de N.T.S.-journaal-dienst
werd opgenomen werd voorafge
gaan door een mars door de stad van
K. en G. In de stoet waren ook zeven
herauten te paard opgenomen. Na
het voorlezen van de proclamatie en
de toespraak van de burgemeester
speelden de pijpers van K. en G. het
Wilhelmus. De proclamatie werd hier
na nog op diverse punten in de stad
voorgelezen.
Het vroege ochtenduur en het- feit,
dat vrijwel iedereen een vrije dag had,
deden de belangstelling maar zeer
gering zijn.
Katholiek-liberaal
kabinet in België?
Na zyn afwijzing door de socia
listen als minister-president is de
Belgische kabinetsformateur Van
den Boeynants, gisteren begonnen
met het overleg over de vorming van
een katholiek-liberale regering.
Van den Boeynants, die voorzit
ter is van de Christelijke (katholie
ke) Volkspartij, verkreeg daarvoor
gisteren toestemming van het CVP-
bestuur.
Als gevolg van het „veto" van de
socialistische partij tegen Van den
Boeynants wordt de kans op een
nieuw rooms-rood coalitiekabin-
net thans niet groot meer geacht
ondanks het feit, dat de socialis
ten zich wel bereid hebben verklaard
de onderhandelingen met de Chris
telijke Volkspartij voort te zetten.
De liberalen hebben echter dinsdag
een uit 12 pagina's bestaand tegen
voorstel ingediend op het ontwerp
programma van Van den Boeynants
zodat ook de moeilijkheden voor de
vorming van een rooms-liberale re
gering nog aanzienlijk worden ge
acht. Het programma van Van den
Boeynants is vooral gericht op de
sanering van de staatsfinanciën.
Een katholieke-liberale regering
zou in de Kamer van Volksvertegen
woordigers beschikken over een
meerderheid van 125 op 212 stemmen.
Van den Boeynants verklaarde
eerder deze -week, dat er naast een
katholiek-liberale regering ook de
mogelijkheid bestaat van een zaken
kabinet.
Consulaat-generaal van China
door scholieren aangevallen
Tot rijksgecomitteerden bij het
verkeersexamen aan de kweekscholen
zijn benoemd de heren G. A. N. Cor-
nelisse alhier, J. L. Arbouw, G. J.
Boven en P. C. Schuurman, allen te
Wassenaar.
DUITS SCHIP IN BRAND
Zeven Rotterdamse brandweermannen zijn gisteravond door
koolmonoxyde bedwelmd bij het blussen van een hardnekkige
brand in de twee ruimen van het Duitse vrachtschip Schauenburg
(4069 brt). Vijf van hen zijn voor nader onderzoek naar een zie
kenhuis gebracht. De mannen waren zonder persluchtmaskers
doorgedrongen in de brandende ruimen van de Schauenburg, waar
enige uren tevoren grote hoeveelheden stikstof in waren gepompt
om het vuur te verstikken.
brand aan boord van de
Schauenburg is vermoedelijk kort na
het middaguur ontstaan, toen het
schip in de Waalhaven in Rotter
dam gereed was om te vertrekken.
De brand ontstond in het derde
ruim, waar zich zwavel bevond. Via
een houten afscheiding brak de
brand door naar ruim twee, waar
katoen, autobanden, koffie-automa-
ten en andere stukgoederen waren
opgeslagen.
De Rotterdamse brandweer boor
de gistermiddag gaten in het voor
dek om de vuurhaard te bereiken.
Later besloot men de brand te ver
stikken. Luiken en luchtkokers wer
den met zeilen afgedekt en stikstof
werd in de ruimen gebracht.
In het begin van de avond wilde
Klaus formateur
in Oostenrijk
De Oostenrijkse president Jonas
heeft dr. Josef Klaus, het hoofd van
de (r.-k.) Volkspartij gisteren ge
vraagd een nieuwe regering 'te vor
men. Klaus had bij de nationale ver
kiezingen van afgelopen zondag een
absolute meerderheid bereikt. Klaus,
die ook aan het hoofd stond van de
vorige regering, heeft de opdracht
aanvaard.
Verwacht wordt, dat hy volgende
week onderhandelingen zal beginnen
met de socialistische partij. De beide
grote partyen hebben hun bereidheid
te kennen gegeven de samenwerking
voort te zetten, maar geen van beide
partyen heeft haar voorwaarden be
kend gemaakt voor een nieuwe coa
litie.
de brandweer zelf weer actief optre
den; de luiken werden opengegooid,
mannen met persluchtmaskers dron
gen met waterstralen tot het
vuurfront door, anderen volgden,
maar zonder masker.
Zeven brandweerlieden werden
onwel. Zij vertoonden allen tekenen
van koolmonoxydevergiftiging. Het
vuur brandt echter nog steeds door.
Brandweermensen zeiden dat de
brand aan boord van het Duitse
schip nog wel dagen kan duren.
Leerlingen van middelbare scholen hebben vanochtend vroeg het
Chinese consulaat-generaal in Djakarta geplunderd. Ruiten en
meubilair werden vernield en officiële papieren verscheurd op het
grasveld voor het consulaat gesmeten. Ook de auto's van het kan
toorpersoneel moesten het ontgelden. Dit was de eerste keer dat d*e
al elf dagen betogende scholieren niet een regeringsgebouw als
doelwit kozen.
gen worden geklad, worden 's nachts
weer weggeveegd door mensen, die j
kenneiyk toestemming van de mili
taire autoriteiten hebben gekregen
om na het ingaan van de avondklok
op straat te zyn. Dit karwei zou
worden uitgevoerd onder bescher
ming van de Indonesische lucht
macht. Zoals bekend zou Omar Dani,
voormalig bevelhebber van de lucht
macht, achter de mislukte staats
greep hebben gestaan.
Soebandrio
Een eenheid parachutisten van de
luchtmacht heeft de wacht overge
nomen voor de ambtswoning van
de minister van Buitenlandse Zaken
Soebandrio. Waarnemers hebben in
dit verband gewezen op het feit, dat
Soebandrio van communistische
sympathieën beschuldigd is.
Inmiddels heeft de commandant
van Djakarta, brigade-generaal
Machmoed, zyn troepen bevolen
„krachtig op te treden", maar toch
zo dat hierby „niet onnodig slacht
offers vallen". De generaal verklaar
de dat er „profiteurs" zyn, die de
spontaniteit van de jeugd „ten eigen
bate willen gebruiken". Er verschij
nen steeds meer versperringen in de
straten van de stad. Ook worden er
steeds meer troepen per trein, vlieg
tuig en vrachtauto's naar Djakarta
gebracht. Het zwaarst bewaakt wordt
het paleis van Soekarno.
De twee correspondenten en hun
uitgebreide staf van vertalers bleven
naar verluidt ongedeerd. De aanval
op het kantoor van de Chinese pers
bureau volgde op de bezetting van
een gebouw van het ministerie voor
basisonderwys door een tienduizend
scholieren.
Honderden andere scholieren trok
ken intussen door de straten, auto's
aanhoudend om er anticommunisti
sche leuzen op te kalken. Weer an
deren reden schreeuwend en joelend
met vrachtwagens door de stad. Men
vreest dat uit het gebouw van het
ministerie van Buitenlandse Zaken,
waar betogers dinsdag huishielden,
verscheidene belangryke documen
ten zyn verdwenen, zo meldt radio-
Djakarta. De veiligheidsofficier van
het departement heeft verklaard dat
tot de documenten die op het ogen
blik worden vermist overeenkomsten
en verdragen met andere landen
behoren.
Merkwaardig
In Djakarta betitelt men het ver
zet van de jeugd tegen Soekarno's
politiek en regering als „de verfoor-
log". Sinds het vorige weekeinde
doet zich daarbü iets merkwaardigs
voor. Alle leuzen die overdag met
vette letters op muren en schuttin-
Identiteit van
terrorist in
Dublin bekend
De Ierse politie heeft de identiteit
vastgesteld van de organisator van
de aanslag op het Nelson-monument
in Dublin, dat in de nacht van maan
dag op dinsdag werd opgeblazen. Het
is de 26-jarige elektriciën Richard
Behal, die een Franse vader en een
Ierse moeder heeft. Behal, die twee
weken geleden uit de gevangenis is
ontsnapt, wordt beschouwd als de
leider van een afgescheiden groep
van de ondergrondse nationalistische
organisatie IRA (het „Ierse republi
keinse leger"), die inmiddels heeft
ontkend betrokken te zyn geweest by
de aanslag.
De jonge terrorist was vorig jaar
gearresteerd nadat hy met een ba
zooka had geschoten op een Brits
oorlogsschip, toen dat na een be
leefdheidsbezoek de haven van Wa
terford uitvoer. Hy werd veroordeeld
tot negen maanden gevangenisstraf.
Behal zou ook de hand hebben ge
had In de bomontploffing, vorig jaar,
in de nabyheid van het huis waarin
de Engelse prinses Margaret tydens
haar bezoek aan Ierland haar intrek
zou nemen.
Verwacht wordt, dat de acties van
de scholieren binnenkort de steun
zullen krijgen van anti-cimmunisti-
sche organisaties, aangesloten bü het
„pantjasila-front". Dit front werd na
de mislukte staatsgreep opgericht
door anti-communistische politieke
partijen en massa-organisatie met de
bedoeling de mensen, die direct of
indirect bij de staatsgreep betrokken
zijn geweest, uit te schakelen.
Het personeel van verscheidene
maatschappyen heeft al opdracht
gekregen deel te nemen aan de
komende betogingen. In Djakarta
zyn al vele scholen, zonder vooraf
gaande kennisgeving, gesloten.
Vrouwendag
Ter gelegenheid van de viering van
de „interntaionale vrouwendag" heeft
president Soekarno in het sportpaleis
in Djakarta tegen de aanwezige In
donesische vrouwen gezegd dat zy de
resolutie, die in deze vergadering zou
worden aangenomen, moesten ver
anderen. Er moest niet alleen „de
Amerikaanse agressie in Zuid-Viet-
nam" in worden veroordeeld maar
„de Amerikaanse agressie in geheel
Vietnam", zy moesten eraan toevoe
gen: „Wy eisen dat de Amerikanen
Vietnam onmiddeiyk verlaten" In
de originele tekst stond ook dat de
dames een topconferentie met de
Philipynen en Maleisië „harteiyk
steunden". Dat moest er uit. Soekar
no riep in zyn toespraak uit: „Ik wil
de toenkoe niet ontmoeten zolang
Maleisië bestaat".
Waarnemers in Djakarta menen
dat Soekarno Indonesië onder de
houdige omstandigheden liever niet
verlaat. Zy menen dat hij bang is
dat er dan hetzelfde zal gebeuren
wat vorige week in Ghana voorviel.
Dr. H. L. A. van Wyk alhier Is
benoemd tot ondervoorzitter van de
examencommissie Spaans m.o.
Prof. C. Soeteman alhier is be
noemd tot voorzitter van de examen
commissie Duits m.o.
Drama Nootdorp voor rechter
(Van onze Haagse correspondent)
Een 59-jarige ex-overwegwehter
van de Nederlandse Spoorwegen, die
op 11 november vorig jaar ln Noot
dorp vergeten had de spoorbomen te
sluiten, waardoor een autobestuurder
de dood vond, is gisteren door de
Haagse politierechter terzake van
dood door schuld veroordeeld tot 200
gulden boete en een maand voor
waardelijke hechtenisstraf, met drie
jaar proeftijd.
De politierechter nam by het
doen van zyn uitspraak in aanmer
king, dat de als spoorwegwerkej af
gekeurde man wellicht een taak toe
bedeeld was geworden waarvoor hy
niet was berekend (hy was tevoren
wegwerker) en dat het ongeluk ook
voor de overwegwachter dramatische
gevolgen heeft gehad, omdat de man
sinsdien geesteiyk gebroken is.
Verdachte was wachter aan een
overweg in Nootdorp op de spoor-
ïyn Rotterdam Hofplein, Den Taag.
By zyn post passeerden steeds twee
treinen uit verschillende richtingen
met twee minuten verschil. Op 11
november meenden hy, dat belde
treinen geiyktydig waren ge
passeerd. Een van de treinen was
echter een minuut te laat. Intussen
had verdachte de bomen openge
draaid, en reed een autobusje de
overweg op. Het busje werd door de
trein gegrepen. De bestuurder van
het busje was op slag dood.
Het pacifisme
en de tweede
wereldoorlog
In de rubriek „Lezers sehryven"
van jJ. maandag tekent W. Meyers
protest aan tegen een uitspraak van
de redactie in de kolom van zater
dag J.I.: „Had het brave, maar by-
ziende pacifisme de militaire kracht
van het Westen destyds niet onder-
mynd, dan was het mogelijk geweest
tydig tegen het nazi-gebroed op te
treden".
Terecht wyst Meyers erop, dat ty
dig politioneel ingrijpen in het begin
van de dertiger jaren (overeenkom
stig de bepalingen van Versailles)
het Derde Ryk in de kiem had kun
nen smoren.
Hierop reageert de redactie met
een vraag en een opmerking, die m.i.
beide onjuist zyn:
„Vraag: als de overeenkomsten van
Versailles nageleefd hadden moeten
worden, hoe zou men dan hebben
kunnen doen zonder de mogeiykheid
een militaire vuist te maken? En
daartegen verzette zich toch niet
„het in machtspolitiek denkende
Westerse militarisme maar wel de
pacifistische actie van het gebroken
geweertje"
De vraag acht ik in zoverre on
juist, als zy suggereert, dat voor een
dergelyk politioneel optreden een
groot militair potentieel vereist was.
Nog niet zolang te voren was het mo
gelijk omwille van uitbiyvende her
stelbetalingen met een leger
Rynland te bezetten en de Duitse
herbewapening kwam pas goed op
gang toen Hitier aan de macht kwam.
Wat het Westen ervan weerhield
om in te grypen was op dat moment
zeker geen militaire zwakte maar po
litiek onvermogen en onwil. In de lei
dende kringen in Europa en de V.S.
leaf den toen vooral opvattingen als:
„We moeten Duitslands drang naar
het oosten niet tegengaan", Hitler is
een bolwerk tegen het communisme'
en „laat dit twee (Duitsland en Rus
land) elkaar maar te ïyf gaan, dan
kunnen wij als lachend» derde toe-
kyken"
Dat soort overwegingen heeft niets
met pacifisme te maken. Het waren
toen vooral de politiek nu eenmaal
meestal wat fyngevoeliger pacifisten,
die waarschuwden tegen de opkomst
van het nazisme.
Ook de redactie van het Leidsch
Dagblad weet toch wel, dat de ver
schillen tussen pacifisme en milita
risme verder gaan dan het dragen
van een heel of een gebroken ge-
veertje. Het gaat cm de algehele
anpak van de buitenlandse- en voor
een groot deel ook de binnenlandse
politiek. Het hele optreden van de
Westelijke Geallieerde i tegen het
Duitsland van na de eerste wereld
oorlog is een typisch voorbeeld van
politiek van macht en geweld. Natio
nalisme en kapitalisme waren de
dry fveren bij het ontstaan van de
z.g. Vrede van Versailles (zoals Cle-
menceau zeivrede is voortzetting
van oorlog met andere middelen) en
de toepassing daarvan, die een zeer
belangryke bydrage vormde voor het
klimaat waarin het nazisme kon ge-
dyen. Als men toen gehandeld had
in de geest van de pacifisten (lees
hierover b.v. „De zondeval van het
Christendom") was de ontwikkeling
van een sociaal-democratisch Duits
land mogelyk geweest.
Drs. G. J. de Bruyn, Leiden
Inzender suggereert, dat de
Westelijke passiviteit jegens Hit-
Ier niet het gevolg is van militaire
zwakte, maar van politiek onver
mogen en onwil. Het verloop van
de oorlogshandelingen heejt het
tegendeel bewezen: wèl militaire
zwakte en géén politieke onwil.
Als het „de leidende kringen in
Europa en de V.S." er inderdaad
om begonnen was Hitier te ge
bruiken als „bolwerk tegen het
communisme" en „Duitslands
drang naar het oosten niet tegen
te gaan", waarom was de Duitse
inval in Polen dan de aanleiding
tot het uitbreken van de tweede
wereldoorlog? Ofschoon de Wes
telijke geallieerden later, met eni
ge kwade wil, de rollen hadden
kunnen omdraaien en samen met
nazi-Duitsland de Sowjet-Unie
hadden kunnen afmaken, is
daarvan geen sprake geweest. Het
Westen is met de Russische bond
genoot schouder aan schouder
blijven staan totdat Hitier-Duits
land volledig vernietigd was. Dat
het Westen tussen 1933 en 1940
niet eerier ingreep was geen
kwestie van politieke onwil"
maar wel degelijk van „onvermo
gen".
Red. L.D
