L.B.F. BESTAAT
MAANDAG 100 JAAR
Doel: „handel in
deugdzaam brood
Leidenaar
uit „aukr
in de cel
Boutique Viouet toont
V.V.S.L.-leclen mode
Van Israël naar Somaliland
Eis tegen
Duitser:
2l/2 maand
WOENSDAG 2 MAART 1968
LEIDSCH DAGBLAD
„Voor het geheele publiek, en in zonderheid voor alle hand
werkslieden, is het eene zaak van het hoogste belang, dat zij
thans voor hetzelfde geld een vierde meer brood kunnen koopen
dan voorheen, en dat van eene uitmuntende qualiteit", aldus het
Leidsch Dagblad van 25 maart 1867, ruim een jaar nadat de thans
honderdjarige L.B.F. in de toenmalige stoombroodfabriek aan de
Mare met ,,het vervaardigen van- en den handel in deugdzaam
brood" was begonnen.
Een publikatie, wélke was bedoeld
als een aanvulling op een toen
nog wel op de eerste pagina op
genomen ingezonden stuk, waarin
een lezer schreef: ,,Ik had wel al
met mijne vrouw besprokendat
sedei't die fabriek bakte het brood
dan al erg goedkoop was, maar dat
het zooveel scheelde, neen, dat
hadden wij nooit kunnen denken".
In tegenstelling met thans, nu de
omzet voor 75% bestaat uit witte
brood en voor het overige percenta
ge uit tarwebrood, had deze waar
dering betrekking op het tarwe- en
roggebrood, waarmee indertijd de
produktie werd begonnen.
Hoewel de plannen tot oprichting
van een broodfabriek reeds uit 1864
dateren, houdt men als datum van
vestiging 7 maart 1866 aan. Op die
dag werd n.l. de „Koninklijke Be
williging" op de akte van oprichting
verkregen. Tot de initiatiefnemers
behoorden indertijd o.a. de heren
H. C. Hartevelt, B. F. Krantz, J. J.
van Wensen, J. van Heukelom, S. J.
Le Poole en J. E. Goudsmit. Namen,
welke in het Leidse leven van die
tyd een goede klank hadden. In het
begin van 1866 stonden reeds zove
le ingezetenen voor ruim 420 aan
delen werd ingeschreven sympa
thiek tegenover het plan. dat de uit
voering niet lang op zich liet wach
ten. Ook een directeur kon spoedig
worden aangetrokken. Een oproep in
ons Blad van januari 1866 (zie foto)
zyn indien hij met circa f 450,- (per
jaar) naar huis ging.
Ofschoon de statuten in de loop
der jaren nog wel eens gewijzigd
moesten worden, heeft men tot op
vandaag de clausule gehandhaafd,
dat het er de vennootschap om is
te doen „om goed en goedkoop brood
te vervaardigen". De moeilijkheid is
echter, dat men tegenwoordig voor
geschreven krygt, welk brood men
mag verkopen en tegen welke prijs.
In het verleden en vooral in de
beginjaren was men geheel vrij
in de samenstelling van de melange
en de broodprijs. Dat de oprichting
bij de Leidse bevolking goed aan
sloeg. valt af te leiden uit de eer
ste bedrijfsresultaten. Reeds enkele
jaren na de oprichting liep het meel-
verbruik in de tienduizenden balen.
Sedertdien ging het steeds crescendo,
met als resultaat, dat bij een sterk
verminderd broodverbruik. de huidi
ge omzet, vergeleken bij een topjaar
in de vorige eeuw, is verdubbeld.
Zoete broodjes
bakken
In het begin van deze eeuw is de
thans jubilerende L.B.F. begonnen
met het „bakken van zoete broodjes",
men ging zich n.l. toeleggen op het
vervaardigen van koekjes en banket,
terwijl ook de produktie
Leydsehe Broodfabriek.
Zij;, the voor $i&KC죟& oj> <wo jaarlyktch mkbrnep t
voorioopig var, weutchftft in aaunafrJttng to.k.p-
geiievoo eki» «ei /tastca brieves tot deu Oaderge-
levkoode te wonden*
ÏMHtfliVvao a<Moi$tr*tio oo eemge omring iu «ene on-
doroeaung «^verbeid wordt vereisehiterwijl hekend-
beid mot grneo tot ganbeveliog esl «trekken,
•Nament Commlwaritteo
Ux+.h VAN HJ5DK&LÖM,
hnvoTMt 13 January 1886,
had tot resultaat, dat de heer G. J.
do Casparis uit Amsterdam tegen een
Jaarlijks inkomen van f 1.200 als zo
danig werd benoemd. Voor die tijd
een ongekend hoog salaris in
dien men zich realiseert, dat vele
onderwijskrachten in die tijd moes
ten zien rond te komen van een
jaarwedde van f 500,- a f 600,- en een
geschoolde arbeider al blij mocht
Advertentie
Zoekt D een
SCHOORSTEENKLOK
WANDKLOK of WEKKER
v. d. WATER
heeft ze.
De beste merken
JUNGHANS, KIENZLE
HAARLEMMERSTRAAT 181
ALTUD VOORDELIG,
's Maandags gesloten.
broodjes hand over hand toenam.
Met de komst van de elektriciteit,
verdwenen ook de stoomketels uit
het bedrijf, hetgeen de modernise
ring men moest tot driemaal toe
uitbreiden zeer ten goede is ge
komen.
Nog dit jaar denkt men het be-
dryf vrijwel volledig automatisch te
laten draaien. De eerste aankopen
zijn hiervoor reeds gedaan. Met de
ze modernisering heeft de bezorging
gelijke tred gehouden. Was de stad
in het verleden nog met „een bak
ker achter zijn karretje" te bedie
nen, de sterke stadsuitbreiding
maakte het noodzakelijk, dat in 1961
de eerste elektrische wagentjes in het
stadsbeeld verschenen.
Aan de ontwikkeling van dit hon
derdjarige bedrijf hebben vier di
recteuren leiding gegeven. Na de
heer Casparis. was dit de heer L. J.
Bos, die op I juni 1926 zijn direc
teursfunctie overdroeg aan de heer
Th. J. Mulder, die dit op zijn beurt
op 1 juli 1939 deed aan de huidige
directeur, de heer J. Bosma.
die nu al 26 Jaar de L.B.F.-teugels
in vaste handen heeft. De heer Bos
ma heeft in de bezettingsjai en dank
baar en volledig gebruik gemaakt van
de mogelijkheden, die zijn positie
hem bood. om langs illegale wegen
hulp te bieden bij de voedselvoorzie
ning, waar dit langs legale weg niet
mogelijk was. Op een voor
aanstaande post naast hem treffen
wij mr. H. R. Goudsmit als presi-
Hoe het begon Op het te
geltableau, dat bij het 75-jarig
bestaan van de L.B.F. werd aan
geboden. is de oude stoombrood-
fabriek afgebeeld.
(Foto L.D./Holvast)
dent-commissaris aan. Een man, die
in de L.B.F.- dienst is „vergrijsd".
Reeds 40 jaar maakt hij deel uit van
van het College van Commissa-
21 jaar als president-
et. is ook mr. Goud
smit, die. in L.B.F.-verband de bijna
honderdjarige Goudsmit-traditie
voortzet.
Maandag receptie
Ter gelegenheid van dit eeuwfeest
houden commissarissen en directie
maandagmiddag van 3 tot 5 uur in
één van de koffiekamers van de
Stadsgehoorzaal een receptie, om
half zes in het Antoniusclubhuis ge
volgd door een huldiging van het
personeel. Op 16 april is dan de gro
te L.B.F.-familie weer byeen, doch
nu in de Stadsgehoorzaal, waar het
personeel een feestavond wordt aan
geboden.
Zangdienst huwelijk
Prinses Beatrix
Een 26-jarige olieventer uit Leiden
bleek weinig respect te kunnen op
brengen voor politie en justitie. Zijn
rijbewijs was voor de duur van twee
jaar ingetrokken en zoals de
Ter gelegenheid van het huwelijk
van Prinses Beatrix organiseert de
Ring van Chr. Zangverenigingen
Leiden en omstreken maandagavond
in de Geref. Oude Vestkerk een zang-
dienst. Aan deze dienst werken mede
de chr. gem. zangvereniging „Excel
sior" in Leiderdorp, de chr. gem.
zangver. „De Lofstem" in Woubrugge,
het Ned. Herv. Kerkkoor in Oegst-
geest, het koor van de Ned Prot.
Bond in Alphen aan den Rijn, net
gemengd dubbelkwartet „Musica" in
Leiden, de Chr. Gemengde Zangver
eniging uit Katwijk en het koper- j Haagse politierechter constateerde
kwartet „Arti et Religioni" uit Alphen j dat is ook niet voor niets gedaan,
aan den Rijn. Ds. H. Post zal deze Niettemin ging de olieman rustig
avond een korte toespraak houden, [achter het stuur van de auto zitten.
De Leidse politie moest de man zelfs
tweemaal in één week achter het
autostuur vandaan halen.
„Dat gaat zo maar rustig door en
v;e kunnen van de ene ontzegging
naar de andere gaan, zonder dat
verdachte zich er iets van aantrekt",
aldus de officier van Justitie.
Voor f 250 had verdachte dan zijn
„auto" gekocht. Dat was zo gemak
kelijk voor z'n echtgenote om bood
schappen mee te doen
.Natuurlijk, een auto hoort er te
genwoordig bij, al kan men het niet
velijks betalen", constateerde
de officier. En een rijbewijs is voor
rouw ook al vreselijk belang-
Tegen een dergelijk optreden
zullen krachtige maatregelen nodig
aldus de officier en hij eiste
weken gevangenisstraf. ver
beurd verklaring van het vehikel en
opnieuw twee jaar ontzegging van
ae rijbevoegdheid.
De rechter veroordeelde tot twee
weken gevangenisstraf, een jaar ont
zegging en verbeurd verklaring van
de auto.
Bezoek aan
Leidse musea
In het bericht, dat wij de vorige
week onder het opschrift „Volken-
kimde boekt recordbezcek" plaatsten,
is een storende fout geslopen. In
deze publicatie zijn de totalen van
1964 en 1965 met elkaar verwisseld,
waardoor een tegenovergesteld beeld
ontstaat van de bezoekcijfers van de
Leidse musea in 1965. Volkenkunde
boekte geen recordbezoek, doch viel
van 95.923 bezoekers in 1964 terug
op 38.355 in 1965. Ock het Rijksmu
seum van Oudheden trok minder be
zoekers. In 1965 bezochten 32.569
personen dit museum (1964 - 42.106).
Het Rijksmuseum van Natuurlijke
Historie daarentegen trok meer be
zoek, nl. 3600 in 1964 tegen 3757 in
Heer in het verkeer
Naar aanleiding van de publicatie
van de heer van Assen, in ons blad
van gisteren: hebt u misschien zelf
een leswagen? Of bent u moge
lijkerwijs een rij-instructeur?
U durft de buschauffeurs er zo on
geveer van te beschuldigen dat zij de
lesauto's min of meer moedwillig
aanrijden. Maar al te dikwijls ge
beurt het dat de leswagens aanrij
dingen veroorzaken. Voorrang
behoort men te krijgen, niet door
dik en dun te willen nemen, zoals
het gros der leswagens doet.
Verdraagzaamheid en soepelheid,
gepaard gaande aan objectief beoor
delingsvermogen zijn bijzonder nut
tige eigenschappen in het heden
daagse verkeer.
P. J. F. van Poppel.
(Van redactiewege verkort).
Wie helpt
Het is bekend dat er in de Pedo
logische Kliniek „Curium" te Oegst-
geest prachtig werk wordt verricht
om kinderen, die door allerlei oor
zaken uit het evenwicht zijn geraakt
of die andere geestelijke stoornissen
te venverken hebben, over hun moei
lijkheden heen te helpen. Na een
doelgerichte behandeling kunnen
deze kinderen vaak weer terug naar
huis. Maar het komt voor dat er ge
zinsmoeilijkheden in het. ouderlijke
huis zelf zijn en in dat geval is op
name in een pleeggezin wenselijk.
Zo is er momenteel een dringende
behoefte aan pleegouders, die bereid
zijn een pleegkind tot zijn meerder
jarigheid in hun gezin groot te bren
gen. Hier ligt de moeilijke taak voor
de directie: gezinnen te vinden waar
een pleegkind geplaatst kan worden,
voor welke plaatsing uiteraard
vergoeding wordt gegeven.
Ouders, die menen dat zij kunnen
medewerken aan deze mooie taak
gelieven contact op te nemen met de
directie van „Curium", waar
met open armen zal worden ontvan
gen. Er is momenteel een viertal
kinderen waarvoor dringend behoef
te bestaat aan een passend pleeg
gezin.
voerlloegangsbewijzen uit.
In gebouw aan het Rapenburg in Leiden
Jeugdhonk „De Zolder"
•Voor de jeugd van de hervormde
wykgemeente Morskwartier is het
a.s. dinsdag groot feest, 's Avonds zal
het boven de Chr. Kleuterschool aan
de Morsweg 114 gezellig ingerichte
Jeugdhonk ,,De Zolder" feestelijk
worden geopend.
A (1 verten ti
Rillerig? Onprettig?
Pas dan op voor griep!
Neem direct 2 'ASPRO's.
'ASPR0' bevat alles om
een opkomende griep
snel en doeltreffend te
bestrijden.
Kunstveiling ten bate van
„Hongerend India"
Morgenavond in
„De Waag"
Morgenavond wordt in de daartoe
gratis door de gemeente Leiden be
schikbaar gestelde „Waag" een
kunstveiling gehouden ten bate van
„Hongerend India". Een aantal kuns
tenaars uit onze stad en omgeving
heeft, eveneens gratis, werken voor
dit mooie doel afgestaan.
Tot hen behoren Pieck. Buurman,
Jonk, Herfst. Dijkstra en Breddels.
Aangeboden worden schilderijen,
grafiek, potterie enz. Als veilingmees
ter zal optreden de van de Leidse
markt bekende Japie Stikkelorum,
die voor dit goede doel wel de har-
!ten zal weten te winnen.
De deuren van „De Waag" gaan
open om half zeven, de veiling be
gint om half negen. Men heeft dus
tevoren alle gelegenheid rustig het
geen zal aangeboden worden te be
kijken. Mogen velen zich gedrongen
voelen deze kunstveiling bij to won
nen en zich in het bezit willen stel
len van een kunstwerk, dat blijvende
waarde heeft.
Een groot aantal leden van de
Vereniging voor Vrouwelijke Stu
denten Leiden heeft gisteravond
in het gebouw van de V.V.S.L. aan
het Rapenburg bijzonder genoten
van de show die werd gegeven
door het Leidse modehuis Bouti
que Vionet in samenwerking met
Hans van Bellen coiffuresen
n.v. Van Dongen (chaussures).
Het leuke van de show was. dat van
de acht mannequins er zes waren,
die lid zijn van de V.V.S.L. Zij oogst
ten by hun medestudenten heel veel
byval, toen zy zeer charmant hun
fraaie creaties toonden.
Deze gelegenheids mannequins wer
den direct bij het begin van de show
op hun gemak gesteld door Karin
Kraaykamp, die op vlotte en geestige
wyze toelichting gaf bij de getoonde
modellen.
Dat de voorj aars- en zomermode
dit jaar anders is dan die van 1965
is een vaststaand feit. Er werden zeer
veel modellen van buitenlandse
modehuizen getoond, onder andere
uit Engeland.
Verschillende stoffen waren ge
bruikt voor de vervaardiging van de
toiletjes, zoals zijde met rayon. Op
vallend was, dat de ceintuur vrijwel
overal achterwege was gelaten. Ook
de rok boven de knie veelal ge-
plisseerd heeft nu zijn intrede ge
daan.
Van de stijlvolle, traditionele pak
jes ging men over naar een soort
narrenpak. Of er moedige dames of
meisjes zyn, die daarin durven rond
wandelen is beslist een vraag! Dit
narrenpak liet duidelijk zien, dat de
Nederlandse couturiers niet uitslui
tend op het buitenland zijn aangewe
zen, maar dat zij ook zelf opvallende
creaties weten te ontwerpen.
Dat de „Modriaan-styi" in de
smaak valt bleek duidelyk uit het
enthousiasme, dat deze vlakverdeling
op jurken teweeg bracht.
Natuurlijk kwamen ook strandpak-
jes in deze show voor. Zij waren niet
hyper-modem, maar wel zeer smaak
vol en charmant. De bij deze pakjes
gedragen hoeden leken heel veel op
zuidwestei's, in ons regenachtige
landje geen overbodige luxe.
De kapsels waren zeer modieus en
de schoenen, vaak in dezelfde klem-
als de toiletten, zeer apart en goed
gekozen. Een alleraardigste show.
waarvan de meisjesstudenten bijzon
der hebben genoten!
Uit Israël arriveerden gis
teren twee Nederlandse meisjes,
die daar een opleiding tot diëtis
te hebben gevolgd. Binnenkort
zullen zij als diëtistes worden
uitgezonden naar Somaliland.
een uitzending onder auspiciën
van de Europese Werkgroep.
Op de foto links mejuffrouw
Adri Broekman uit Leiden en
rechts mejuffrouw Gertie Adri-
aansens uit Terneuzen.
Humanistisch
bejaardenoord
Rijnland
Ruim een jaar geleden werd, na
voorbereidende arbeid van de plaat
selijke besturen van het Humanis
tisch Verbond en Humanitas. de
stichting Humanistisch Bejaarden
oord „Rijnland" opgericht.
Tot voorziter van deze stichting
werd de heer H. J. van Eerde, lid van
de gemeenteraad van Voorschoten
benoemd.
Teneinde de belangstellende be
jaarden, niet behorende tot enig
kerkgenootschap, over de stand van
zaken in te lichten met betrekking
tot het stichten van een bejaarden
oord voor Leiden en omgeving, hield
de heer Van Eerde gisteravond in
„Ons Centrum" een causerie.
Na een inleidend woord van de
voorzitter der Gemeenschap Leiden
van het Humanistisch Verbond, ir. J.
van der Kleij, wees de heer Van Eer-
deg op de toenemende aantallen be
jaarden in onze samenleving.
Bij de volkstelling van 1960 bedroeg
het aantal bepaarden ruim een mil
joen of 9.12% van de bevolking, ter
wijl dit cijfer voor 1980 begroot wordt
op 1,5 miljoen of 12%. De behoefte
aan bej aarden tehuizen is reeds groot
en zal in sterke mate sty gen. Speciaal
voor bejaarden, die niet tot enig
kerkgenootschap behoren, is er op het
gebied van de huisvesting een enorme
achterstand. In 1960 was het percen
tage niet-confessionele bejaarden 16
en zal in 1980 zijn opgelopen tot 25%.
Voor Leiden en omgevirg is het tot
stand komen van een bejaardenoord
voor buitenkerkelijken ook uiterst ur
gent.
De stichting Humanistisch Bejaar
denoord „Rynland" stelt zich ten
doel het bouwen van een tehuis voor
150200 bejaarden en de bouw van
een nader te bepalen aantal wonin
gen.
De heer Van Eerde zette vervolgens
uiteen, welke stappen het bestuur by
enige overheids-instantier heeft on
dernomen en wat men zich in de
naaste toekomst voorstelt in het be
lang van de bouw te doen.
Ook bij de gewijzigde inzichten, die
er bestaan bij deskundigen op het
gebied van de aanpak van het be
jaarden-probleem, stond spreker uit
voerig stil.
Was voorheen het streven, de be-
I Jaarden in een rustige omgeving te
huisvesten, thans wint het inzicht
veld, hen meer in het volle leven te
plaatsen, in de nabyheid van winkels,
scholen e.d.
Na enige gedachten te hebben ont
wikkeld met betrekking tot een doel
matige inrichting van een bejaarden
oord, beantwoordde de heer Van
Eerde een aantal tot hem gerichte
vragen.
Leidse vrouw beroofd
Tien weken gevangenisstraf met af
trek eiste gistermiddag de officier van
Justitie bij de Haagse rechtbank te-
een 18-jarige Duitser uit Emme
rik, die op 7 januari in de Burgsteeg
in Leiden een vrouw heeft beroofd
van haar tas met een portemonnee
(inhoud) f3,een hoeveelheid
medicijnen en een paar pakjes vlees-
Samen met een vriend die in
Duitsland nog twee jaar gevangenis
straf te goed had was de Jeugdige
onverlaat in een gestolen auto naar
land gekomen. De vriend is in
middels al weer uitgeleverd aan de
justitie te Emmerik. De roofovervan-
ler zal na het uitzitten van zyn straf
eens over de oostgrens worden
gezet. Hy zal zich in Emmerik dan
nog hebben te verantwoorden voor
diefstal van de auto. Uitspraak op 15
maart.
Géén wachtverbod
in de Mozartstraat
De Kroon heeft een beroep van de
heer P. C. de Boer te Leiden tegen
het besluit van B. en W., waarby zijn
verzoek om een wachtverbod in de
Mozartstraat aan de zijde van de
ééngezinswoningen is afgewezen,
niet-ontvankelijk verklaard. De reden
hiervan is, dat de appellant de ter
mijn, waarbinnen beroep heeft open
gestaan, niet In acht heeft genomen.
Hy had het betreffende verzoek ge
daan ten einde het parkeren van
auto's voor zijn woning te voorkomen.
Academische examens
Aan de Leidse Universiteit zyn ge
slaagd voor het groottentamen god
geleerdheid de heer F. Luitjes (Schie
dam) doet. ex. geologie de heer K.
Schrijver (Amsterdam»; doc. ex. na
tuurkunde de heer F. W. Gorter (Lei
den); doet. ex. scheikunde de heer
C. D. Voorhorst cum laude (Leiden);
kand. ex. wis- en natuurkunde de
heren N. A. J. G. v. d. Vlugt (Lisse),
B. J. Horsten (Leiden). M. A. M. v.
Maarle (Den Haag), H. J. J. M. v.
Winkel (Lelden), A. L..J. Burgmans
(Leiden) en de dames A. v. d. Burg
Leiden) en E. J. Brinkman (Lelden)»