Fascinerend spel van het
„Quartetto Italiano"
Valery Tarsis
Persconferentie van
VOOR TOONKUNSTIN ZUIDERKERK
mjum
»5 Noblesse kenmerkte
B de vertolkingen
kunst
kAleiöoscQQP
Nieuw is de sigaret,
nieuw de zachte
melange,
nieuw het pakje...
Hunter 25!
Steek ze op zak,
haal ze in huis:
alle 25 tegelijk.
Sprak afschuw uit
over Sowjetregime
DUET
VRIJDAG 11 FEBRUARI 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 15
Zo wonderbaarlyk weten zij Beet
hoven met héél hun ziel en héél
hun hart aan het ademloos luiste
rende auditorium over te dragen,
j Dit was werkelijk formidabel en
fascinerend reproduceren, zoals men
i slechts zelden te horen krygt.
Vanzelfsprekend kon een toegift
na het opgetogen applaus niet uit-
blUven: het werd het Adagio uit
het Kwartet in D van Boccherinl
dat zo mogelijk nog meer geluk rond
zich verspreidde, dan op deze unieke
avond, resultaat van eindeloze stu
I die en zin voor pure schoonheid, al
J het geval geweest was.
Het viel moeilijk na dit hartver
warmende musiceren de vrieskou
over spiegelgladde paden weer tege
moet te gaan.
Maar dit verheffende concert had
j een leder extra-verwarmd, zodat het
gelukkig waarachtig wel lijden kon.
H.
-■
Een wereld van gelukbrengende noblesse ging gisteravond in
k,Zuiderkerk weer eens voor ons open: het optreden voor ..Toon-
phst" van het ..Quartetto Italiano" in de Zuiderkerk schonk
he, Jaren geleden omschreven wij de bewonderenswaardige ca-
ftciteiten van deze Italianen reeds onder het hoofd: ,,Vier uitzon-
ijrjijken schonken de vervulling".
[.En zo was 't ook nu: Paolo Borciani (le viool), Elisa Pegreffi
|?e viool), Pietro Farulli (alt) en Franco Rossi (cello-): zij zijn
jet alleen ware meesters op hun instrumenten, doch zij paren bo-
intens-geladen spanning aan even intense gevoels-innig-
«ip. Onbegrijpelijk haast zulk spel te horen m een tijd, waarin
jp:hte?h£id en zakelijkheid de wereld bepalen.
ASÜy*lk een gezegend genot!
jÏÏTbèertyd heeft hun spel ons reeds waarop Bartok zijn thematisch ma-
lïlUrakeloos gemaakt door de abso- teriaal behandelt. Nog valt in dit
Het Quartetto Italiano dat
gisteravond in de Zuiderkerk
voor ..Toonkunst'" een grandioos
succes behaalde.
(Foto L.D./Holvast)
Nu waren eveneens vier begena
digden aan het woord, in staat het
gehoor constant te boeien, niet al
leen door de betoverend- glanzende
klank van hun prachtige instrumen
ten, maar ook door hun weergaloos
muzikaal inzicht: het wordt één en
al weldadigheid, die zich om u legt.
jut voldragen harmonie, het onge-
evenwicht en de subtiliteit
r nuanceringen. Vier uitzonderlij-
die alles uit het hoofd spelen,
tgeen op zichzelf al een ontstel
ide geheugen-prestatie
rdoor hun artistieke herschep-
jskracht die vrijheid verkrijgt,
als „ideaal" te bestempelen is.
Wellicht werd dit superieure nog
volkomen bereikt in Schuberts
iwartet No 13 in Es gr. t. op. 125,
in het Eerste Kwartet van de
I» die Béla Bartok schreef werden
6 denkbare wensen volmaakt ver-
lenlijkt.
In dit kwartet openbaart zich nog
jèt ln elk opzicht de sterk persoon-
Bartok: vooral aanvankelijk
at hij, die toen pas 27 jaar was,
onder invloed van grote voor
iers, speciaal in het eerste deel.
al spoedig breekt het „eigen
(zicht" door en maakt men ken-
is met Bartoks volledige beheersing
v materie, zyn sterk en vervoerend
libeeldingsvermogen. Ook hoort
z«n al enige der specifieke Bartok-
peeten, zo die van een trom iml-
Irende cellist.
Zonder onderbreking gaan de de-
iin in elkaar over en meer en meer
uderkent men de originele wijze,
kwartet de melodische rijkdom op,
welke in zijn latere composities zo
zeer op de achtergrond zou raken.
t Doorwrocht en geïnspireerd heeft
doch Ihet ..Quartetto Italiano" er een on
vergetelijke vertolking van gegeven,
waarbij het de grenzen van het ma-
terieel-technische verre achter zich
liet. En wat het genie Bartok be
treft: toch speurt men in dit jeugd
werk al, hoe hU hier de weg baande
naar het vele onvergankelijke, dat
hjj in later jaren Indringend schep
pen zou!
Na de pauze de grootste verruk
king: Beethovens aan vorst Lobko-
witz opgedragen Kwartet ln Es gr. t.
op. 74, het z.g. „Harpkwartet", zo
genoemd, omdat Beethoven in het
eerste deel veelvuldig pizzicati toe
past, die de indruk van een harp op
roepen. Met als ontroerend hoogte
punt het Adagio, dat van een on
uitsprekelijke schoonheid is. Ook dit
een werk uit betrekkelijk jonge ja
ren, maar hoeveel beloftes houdt het
al niet in!
Schrijfster Mary
Hamilton overleden
In Londen is overleden de roman
schrijfster Mary Hamilton. Ze was
80 jaar oud en een van de drie vrou
wen die tijdens de tweede wereld
oorlog wijlen Lord Beveridge heb-
heb geholpen by de opstelling van
diens sociaal programma, waarop het
merendeel van de huidige sociale
voorzieningen ln Engeland gebaseerd
zijn.
Behalve romans heeft ze ook tal
rijke politieke biografieën geschreven.
Tussen 1929 en 1931 heeft ze voor
Labour deel uitgemaakt van het La
gerhuis. Ook is ze Brits afgevaardig
de bij de Volkenbond geweest.
Haar niet-politie-ke boeken vari
eren van historische romans uit de
tijd van de Romeinen tot dective-
boeken.
Cézanne gestolen
Een schilderij van Paul Cézanne
is gisteren gestolen uit het Museum
voor schone kunsten in Colum
bus (Ohio).
De spijkers waarmee het doek ln
de lijst zat waren verbogen en het
doek was er uitgelicht.
Het is een vroege Cézanne uit 1868
genaamd „In de tuin". De waarde
wordt geschat op f 25.000.
Impresario Billy
Rose overleden
De bekende Amerikaanse Impresa
rio Billy Rose is gisteren In de ouder
dom van 66 jaar in Montego Bay op
Jamaica overleden. Hi) stierf aan
een longontsteking, toen hij voor
herstel van een hartoperatie naar
Jamaica was gegaan. Dit werd in
Beverley Hills door zijn zwager Alex
Gottlieb, een filmscenarioschrijver,
bekendgemaakt.
Billy Rose was al een „legende"
toen hy zich vijf jaar geleden van
Broadway terugtrok. Hij was miljo
nair. bezat nachtclubs, zette groot
scheepse watershows op en schreef
talloze populaire liedjes.
Rose is vijfmaal getrouwd geweest,
waarvan tweemaal met dezelfde
vrouw. Van zijn laatste vrouw, Do
ris Warner, de dochter van de film
producent Harry Warner, scheidde
hij in 1964, na een huwelijk van ze
ven maanden.
Rose bezat ook theaters en bracht
zijn zelf geschreven muzikale kome
dies uit, waarvan de bekendste waren
de in 1930 geschreven „Crazy Guilt",
„Jumbo" en „Carmen Jones".
Naast zfjn werk in de theaterwe
reld schreef hjj dagbladartikelen en
boeken. Ook verzamelde hij kunst
voorwerpen en was actief op filan
tropisch gebied. Het grootste deel
van zijn fortuin verkreeg hij door
speculaties op de effectenbeurs. Er
is eens gezegd, dat zijn vermogen
op dieze manier met f30.000 per uur
toenam. Toch placht hij te zeggen:
„Het enige dat echt is. is de halve
dollar die ik op zak heb"
Advertentie
PW. Van den Berg
s| tachtig jaar
M Woensdag a.s. hoopt de
sfïhilder prof. Willem van den
^Itfg te Amsterdam zijn 80ste
r Jtrjaardag te vieren. Hij behoort
l>t de categorie kunstenaars, die
r&xeds op zeer jeugdige leeftijd
tfipam maakten en succes hadden
^tezamen met zijn kunstbroeders
f&ïavid Bautz, die in 1955 over-
ifticd en de thans 87-jarige Theo
lipboedvriend, vormde hij een drie-
itutoanschap, dat meermalen samen
^poseerde,
pflf
bf/h 1938 werd de heer Van den Berg
jaJBloemd tot hoogleraar aan de
jjjlpacademie van Beeldende Kun-
!fften in Amsterdam en in 1940 tot
Ifrecteur-hoogleraar van deze instel-
«Mng. Dit had tot gevolg dat hij van
>en Haag naar Amsterdam verhuis-
Jt. Laatstgenoemde functie vervulde
]ps tot 1954.
Met zijn werk verwierf prof. Van
LNiten Berg in 1958 de Arti-medaille
.ff.fc in 1959 de tweede prijs op de
.^Alternationale tentoonstelling van
Bllbelillustraties" in Edingburgh. Hij
(lid van „Pulchri studio" in Den
/kag en van „Arti et Amicitiae" in
PjWterdam. Schilderijen van hem
Wvtnden zich in het Singer-museum
J» Laren en in tal van musea en
°»81angrijke collecties.
Sinds jaren heeft hy zitting in de
0\Commissie van toezicht en onder
houd van het schilderjjenbezit der
fljwneente Amsterdam". Tot voor kort
ÏMkleedde prof. van den Berg in de-
5 commissie de functie van secreta-
•Jeugdconcert „Toonkunst"
Solisten Samuel Brill - Gerrit v. Dijk
Was de vorige maal het Jeugdconcert van ..Toonkunst" in
hoofdzaak afgestemd op viool en altviool, nu waren violoncel en
contrabas aan het woord resp. bespeeld door de orkestleden Sa-
mual Brill en Gerrit van Dijk. Het programma kostte geen enkel
hoofdbreken: ..ontspanningsmuziek" in de beste zin van het woord.
Begonnen werd met de overbeken-
s, melodieuze, zoet-vloeiende en
licht melancholieke „Elegie" van Ga
briel Fauré, door Brill gelukkig zon
der enige overdreven sentimentaliteit,
met fraaie en sonore toon verklankt.
Wij zouden deze uitnemende kracht
graag in de toekomst nog eens in
een belangrijkere compositie willen
beslulsteren.
Een andere voortreffelijke solist
is de contra-bassist Gerrit van Dijk,
aan wie de ondankbare taak was op
gedragen het Concert in D voor con
trabas en orkest van Giuseppe An
tonio Capuzzi (1755-1818» te vertol
ken. Deze was een leerling van Tar-
tmi en Bertoni en vertrok in 1796
naar Londen, waar hij o.a. veel suc
ces oogstte met het ballet „La yllla-
geoise enlevée ou Les Corsaires
Ondankbaar was de taak. omdat
de contrabas eigenlijk door de diepe
ligging in het geheel geen ideaai
solo-instrument is, veel meer ge
schikt als fundament voor het orkest.
Dirigent Decker had echt-er in ver
band daarmee zijn ensemble sterk
uitgedund, zodat dit op zichzelf niet
bijster originele, doch wel bekoorlijke
concert met af en toe virtuoze pas
sages, toch tot tevredenheid kon
stemmen, vooral ook omdat de solist
zich zelfs in laagste regionen nog
„verstaanbaar" kon maken. Het eer
ste deel van Mozarts ..Eine kleine
Nachtmusik", klonk onder Deckers'
pregnante leiding in uiterste precisie
en in contraetvolle. subtiele afgewo
genheid.
Hier vooral was weer de sterke
vooruitgang van het orkest merk
baar: geen sprake van een routineu
ze voordracht, ondanks het feit dat
deze serenade al eindeloos veel ma
ler gespeeld U.
Een der twee temperamentvolle
Slavische dansen van Antonin Dvo
rak volgde als een briljant meesle
pend besluit, een kleine orkestrale
weergave op hoog niveau. De jeugd
betoonde zich bijzonder ingenomen
er. heeft ook de beide solisten met
een hartelijk applaus beloond.
H.
En natuurlijk blijft de Hunter King Size en de Hunter Fiite'
(Van onze Londense correspondent)
I dwang over hen had gezegd. Hij had
Sinjawsky „erger dan een moorde
naar" genoemd. Nu zei hij „hij be
hoorde tot hetzelfde kamp ais ik. Wy
vechten tegen een gemeenschap-
j pelijke vijand. Ik wens hen het bes
te".
„Ik hoop dat ze. evenals ik, in staat
I zullen zijn de Sowjet-Unie t« ver
laten".
Veel anti-semitisme
De 60-jarige Russische auteur Valery Tarsis, stond in een piep-
klein zaaltje van Collins' uitgeverij in Londen de samengedromde
pers te woord. Ongeremd gaf hij zijn kritiek op het communistische Tarsis gewaagde nog van het anti-
stelsel in Rusland ten beste. Toch vreest h\j bij terugkeer naar zijn semitisme in officiële Sowjetkringen.
land geen represailles. Wie toals Valery Tarsis, enige tijd in een dat belangrijke factor vormt in
inrichting voor geesteszieken heeft doorgebracht, kan volgens de het optreden tegen vele Russische
Russische wetten niet meer strafrechtelijk worden vervolgdauteurs en intellectuelen en dat
PT1 overkomen ie: voor fek le worden bij de verv.lïlnr vrn,
r elle W OOI den verklaard. de twee bovengenoemde schrijvers
van invloed is geweest. Antl-semitls-
HAAL
HENKES
JONGE JENEVER
IN HUIS
Valer ij Tarsis rtijdens de
persconferentie in Londen.
Tarsis. klein, gezet, met blozende
gelaatskleur, is een levendig en emo
tioneel man. Uit zyn blauwe ogen
stralen openharigheid en vastbera
denheid. Hij maakt een joviale, sym
pathieke indruk. Er is geen spoor van
abnormaliteit hy hem te bemerken.
Hy is ongetwyfeld impulsief, mear
zijn verklaringen ïyken. hoewel hy
bliksemsnel reageert, weloverwogen.
Hij gebruikt felle woorden,
bUJft beheerst.
Maar natuuriyk was het onmoge
lijk het karakter en de persoonlijk
heid van deze merkwaardige figuur
tydens het vragen-bombardement
van gistermiddag te doorgronden.
Daarvoor zal echter nog gelegenheid
genoeg zijn, want Tarsis is van plan
een jaar in het Westen te blyven
behalve drie lezingen aan de univer
siteit van Leicester, staan Italië en
de Ver. Staten op zyn programma
en misschien ook Zweden en Canada.
Geen angst
Men vraagt zich af hoe iemand
die zo ondubbelzinnig zyn afschuw
voor het Sow jet-communisme uit
spreekt, ooit naar Rusland zal kun
nen terugkeren. „Wat er met me zal
gebeuren als ik terugga? Ik ben een
gelovig man. Alleen God weet het"
Maar Tarsis gelooft biykbaar niet
in represailles. Zijn verklaring dat
h(J niet vervolgd zou worden omdat
hy wegens geestesziekte was ver
pleegd, lokte vanzelfsprekend de
;raag uit of het dan niet het beste
ras iemand in de Sowjet-Unie kan
Tarsis antwoordde, dat een Rus- me heeft in Rusland altyd een gro-
sische burger onder geen enkele om- te rol gespeeld voegde Tarsis er aan
standigheid gelukkig kan zyn. Ook
over het lot van zyn naaste familie
maakte de schrijver zich niet be
zorgd. Hy heeft een dochter die met
een ingenieur is getrouwd en een
kleindochtertje van drie maanden.
Hy gelooft niet dat zy zullen heb
ben te lijden van hetgeen hy zegt
maar en schryft. In Stalins tyd er iets met
hen zyn gebeurd, maar nu neemt
men geen wraak meer op familiele
den.
Tien manuscripten
zijn klaar en«hr«™rs H«
J zeker van dat het aantal
Tarsis heeft van 1939 af anti-Sow-
Russische joden mogen geen Hd
worden van het Instituut voor lucht
vaart, het Instituut voor internatio
nale betrekkingen en het Instituut
voor rechtswetenschappen en het
ambt van openbare aanklager is voor
hen taboe.
Tarsis beweert de hoofdredacteur
te zUn van alle ondergrondse literai
re publikaties in de Sowjet-Unie,
waaronder vele dichtbundels. Onder
de auteurs, die op deze wijze hun
werk publiceren, bevinden zich tal
rijke uiterst begaafde- en briljante
was er
aantal hunner
ook op een goede dag in Londen zal
verschynen om een persconferentie
jet-boeken geschreven, maar kon ze Mais deM houden.
vanzelfsprekend niet in Rusland
kwijt. In totaal heeft hy thans tien -
manuscripten klaar. Kort voordat
zyn roman „The Bluebottle" in 1962
in Londen werd gepubliceerd (een
boek dat daarna ln vele andere lan
den verschenen is), kreeg hy voor
het eerst last met de Russische auto
riteiten. Hij had er geen geheim van
gemaakt dat hy zyn manuscript uit
de Sowjet-Unie had gesmokkeld Nog
voor de versehyning van het werk
werd hy in een gesticht voor zwak
zinnigen in Moskou opgenomen. Dit
was. zo zei Tarsis, een zuivere straf
maatregel.
„Had niet een Moskous blad be
weerd dat hy aan vervolgingswaan
zin leed?"
Tarsis mompelde de naam van een
Journalist: ..Een leugenaar. een
zwendelaar!"
Zyn verblijf in het gesticht leidde
tot de sensationele roman die in het
Engels „Ward Seven" izaal zeven) j
heet. Hierin stelde hy zyn ervarin
gen in deze inrichting te boek. Zyn
zaak trok veel aandacht in de weste-
lyke pers en leidde zelfs tot een Mo6-
kouse straatdemonstratie van intel
lectuelen voor zyn vryiating, die ln
februari 1963 volgde.
„Ze hebben my naar het buiten-
land laten gaan omdat ze van me af
wilden. Ze hopen dat lk niet terug- I
kom. want dan kunnen ze me tot
verrader uitroepen!"
Een troep bandieten
Tarais, die al eerder het Sowjet -
communisme scherp had aangeval
len. gaf toe 20 jaar lang lid te zyn
geweest van de Russische communis
tische party, maar ook toen was hy
„anti". Hy wilde alleen het systeem
van dichtby bestuderen en ervaren
hoe het werkte. Het bevestigde alleen
maar zyn opvatting: „Het is slechts
communisme in naam. In werkeiyk-
heid is het een fascistische politie
staat. De communistische party is
een troep bandieten."
Tarsis bood zijn thans in Moskou
terechtstaande collega's Sinjawsky en
Daniel zyn verontschuldigingen aan
door de bittere dingen die hy onder
spaar plezierigmet
AYLOXS
met gratis
waardezegels
van 15 en 25 ct.
P^l
vraag vooral om do
DUKT-apaarkaart
Boete f 100 voor
13 jongens uit
Staphorst
Tot 100 gulden boete heeft de kan
tonrechter. mr. O. van Anken, gis
termiddag dertien Staphorster Jon
gens veroordeeld, die In de nacht
van 28 op 29 Januari werden opge
pakt. een nacht en een dag in een
cel verbleven en toen op borgtocht
werden vrygelaten. zy hadden ntet
onmlddeliyk gevolg gegeven aan de
sommatie van de politie om zich te
verwyderen. De officier van Justitie
mr. P. R. van Heynsbergen, eiste 150
gulden boete.
