G. J. Thieme-prijs voor
typograaf uit Leiden
Roolvink
kabinet
over
Cals
Haal heerlijke
rookworst
in huis!
Vanavond zuurkool?
ZWANENBERG
^Wam
Leidse schooljeugd
ziet stuk van Staal
IN LEIDEN EN OMGEVING
Geringe stijging van
werkloosheid
Huwelijksgeschenk Beatrix
Volgende week
Leidse inzameling
Socialist en liberaal
lichten beginsel' toe
DONDERDAG 10 FEBRUARI 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
R. Lacourt onderscheiden
•hr
aat De in 1918 ingestelde Ger-
Mi] rit-Jan Thieme-prijs is van-
,net ochtend in Leiden voor het
naa eerst uitgereikt aan een mono-
n?n typegieter. De prijs, die wordt
toegekend aan mensen in het
?m 9rafi5ch vak, die uitblinken in
llmhun studieprestaties, werd uit
gereikt aan de 27-jarige Leide-
'naar R. Lacourt. De heer La
st, court is werkzaam bij de N.V.
n u Drukkerij en Boekhandel v/h
N E.J. Brill.
:kei De Gerrit-Jan Thieme-prijs is in-
m igesteld om de vakkennis en de liefde
26 voor het grafische vak te stimuleren.
lte'De prijs wordt slechts in bijzondere
uujgevallen toegekend en de heer M. H.
Groenendaal. directeur van de grafi-
,rufBche vakopleidingen in Amsterdam,
urg noemde het vanochtend dan ook „een
^tlnjearvuUe gebeurtenis, zowel voor de
gneer Lacourt als voor het bedrijf. De
2 ■heer Groenendaal overhandigde de
heer Lacourt een diploma en
penning voor de bijzondere prestatie,
die de heer Lacourt in de anderhalf
jaar durende opleiding heeft gele
verd. Tijdens de korte plechtigheid in
het bedrijf aan de Plantijnlaan werd
de heer Lacourt verder toegesproken
door zijn directeur, de heer F. C. Wie
der. „Het behalen van deze prijs is
voor ons het bewijs, dat je je wilt
ontwikkelen in het grafische vak en
dat je er liefde voor hebt", zei de
heer Wieder, die de succesvolle mono-
typegieter een vulpenset („voor je
verdere studie") overhandigde.
De heer M. H. Groenendaal
feliciteert de heer Lacourt (1)
met zijn succes. Geheel links
(met bril) de. directeur van het
bedrijf, de heer F. C. Wieder
ROOKWORST
"'BsïSSsngg'gJ
'ssSsmSmgssss^Ê
„De schilderijenoor log^
De mens leeft bij de gratie van
het feit, .dat hij de ander nodig heeft
en de andere op zijn beurt hèm.
Dit thema van de medemense
lijkheid dus is cenraal gesteld
in „De schilderijenoorlog" van Jan
Staal.
De schrijver, wiens opmerkelijke
stuk gistermiddag onder auspici-
van de Commissie Jeugdvoorstel
lingen, uitgaande van K en O en
(Foto L D /Holvast) I L.J.A., in de Leidse Schouwburg voer
j een grote schare Ulo- en UTS-leer-
De heer Lacourt, die al ruim twaalf lingen werd opgevoerd, heeft in een
jaar bij de fa. Brill in dienst is, werd wat vrijere toneelvorm willen aan-
(naast zijn theoretische scholing) in tonen, dat de mens zich niet of
het bedrijf opgeleid door de voorman nauwelijks staande kan houden als
de monotypegieterij, de heer A. hij niet leeft vanuit de beslotenheid
Prins.
nenselijk contact.
Dag
Religie en
politiek bij
de bosnegers
U?°U!
iarifeb
J***
De heer H. U. E. Thoden van Vel-
emifcen heeft gisteravond in het Ryks-
"jjnuseum voor Volkenkunde een lezing
houden over het onderwerp „Re-
politiek in de Bosnegermaat-
ni'n»chappij".
■sr Onder auspiciën van het Amster-
uurdamse Instituut voor culturele an-
r )- :ropologie verbleef de heer Thoden
ran Velzen in 1961 en 1962 bij een
t-onDosnegerstam in het Surinaamse
uuri>rietabbetje. Hij verdiepte zich in
tiet bijzonder in het godsdienstig en
^politieke leven van de Djoeka-stam.
bosnegers in Suriname hebben
14 fen vrij grote mate van ontwikke-
2 3dng. Zo zijn zij volledig vertrouwd
het gebruik van de buiten-
otor en als zij op stap gaan
Paramaribo dragen zij door
gaans westerse kleding. Bosnegers
m$ijn in oorsprong Afrikaans. Zij wer-
len als slaven naar Suriname ge-
'Wacht, waar velen wisten te ont-
zonlnappen om zich in het oerwoud te-
sda»ug te trekken. De religie van de
josneger bevat zowel Afrikaanse als
'^j^hristelijke elementen. Er is een
007jroot aantal goden, die zijn inge-
leeld in hogeren en lagere. De be-
ap^ngrijkste is de „Grote Godheid",
en god met bovennatuurlijke, maar
8V)k heel menselijke eigenschappen.
Hah het verleden —zo geloven de
zomWoeka's ging Grote Godheid de
1 Ajtam voor in de strijd en stonden
onder zijn voortdurende bescher-
aing. Grote Godheid laat zich in-
noJens in met de dagelijkse gang van
nken in de Dj oeka-gemeenschap en
Pm<,let godsdienstig leven is van grote
jetekenis voor de sociale structuur
an de bosnegermaatschappij. Ande-
kenmerken van de kerk in de
Etyoekasamenleving zijn de regel
maat in de bijeenkomst en de
0Ulundamentele gezagsrelatie en taak
verdeling tussen de priesters. De heer
g rhoden van Velzen lichtte zijn le-
5 lng toe met lichtbeelden en een kor-
H fe film.
Advertcnac
ZOEKT U EEN
GOUDEN RING
voor dame of heer
JUWELIER v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
heeft hem.
Ook in briljant.
ALTIJD VOORDELIG,
's Maandags gesloten.
Gedurende de maand januari steeg de bij het Gew. Arbeids
bureau te Leiden geregistreerde arbeidsreserve van mannen van
403 tot 430. De stijging van de werkloosheid in januari is een
normaal verschijnsel. De weersomstandigheden zijn dan vaaV
van invloed op de werkgelegenheid.
Normaal
verschijnsel
In het bijzonder geldt dit voor
de beroepsgroepen bouwvakperso-
neel, landarbeiders en de beroepen
in aanverwante bedrijfstakken. Het
grootste aanbod vinden wij thans
terug in de beroepsgroepen bouw
vakarbeiders (91), metaalbewerkers
(29), landarbeiders (39), vissers
(18), horeca personeel (24), kantoor
personeel (29) en losse arbeiders
(41).
De openstaande vraag naar man
nen nam sedert vorige maand toe
in 907 tot 925.
De vraag naar bouwvakpersoneel
vertoonde een geringe afneming. In
het aanbod van metaalbewerkers
(29) kwam geen wijziging. De vraag
gaf echter een lichte stijging te zien
(plus 19) en bedroeg eind januari
448. waarvan de helft betrekking
had op jeugdige arbeidskrachten.
Evenals vorige maand ontbrak ook
thans het aanbod voor de textielnij
verheid. De vraag in deze sector
bleef constant en had ondermeer
betrekking op spinners en wevers.
De werkloosheid onder de land
arbeiders nam in januari toe van
17 tot 39. Onder de ingeschrevenen
bevinden zich 19 tuinarbeiders. die
het merendeel werkloos kwa-
door seizoenslapte in de peen-
bedrijven. De vraag, die uiteraard in
de wintermaanden gering is. had be
trekking op bloemistknechten (5) en
bloembollenarbeiders (5
Als gevolg van de tekorten op de
vissersvloot was er een vraag naar
vissers (27). In verband met deze
vraag wordt dan ook verwacht, dat
het nog beschikbare aanbod (18)
spoedig emplooi zou hebben.
In de sector handelspersoneel wa
in er zowel in het aanbod (13) als
de vraag (21) sedert vorige
maand slechts geringe wijzigingen.
Het aanbod omvat om. 5 vertegen
woordigers en 5 winkelbedienden
terwijl de vraag zich eveneens be
paalt tot vertegenwoordigers (4) en
winkelbedienden (15 w.v. 8 jeugdi
gen).
Sedert vorige maand is er
een daling in het aanbod van hore-
capersoneel door tewerkstelling van
koks en kelners.
Het aanbod thans heeft betrek
king op 2 koks, 15 kelners en 7
overige beroepen in deze sector. De
huidige vraag is vnl. gericht op koks.
Het aanbod in de beroepsgroep „niet
varend verkeerspersoneel", dat voor
het merendeel betrekking heeft op
chauffeurs (12), nam toe van 10 tot
19. Voor de chauffeurs is de plaat
singsmogelijkheid gering omdat de
meeste van hen slechts in het bezit
zijn van het zgn. klein rijbewijs.
In de beroepsgroep „kantoorper
soneel" is er een toename in het
aanbod van kantoorbedienden. De
vraag liet een verdere daling zien
en omvat thans boekhouders en
kantoorbedienden.
Bij de groep „losse arbeiders" is er
een wat groter aanbod als gevolg
van de weersomstandigheden (vorst)
in januari.
In de vraag naar losse arbeiders
(thans 29) kwam t.o.v. vorige
maand slechts een geringe wijziging.
In de geregistreerde arbeidsreser
ve van vrouwen kwam t.o.v. vorige
maand vrijwel geen wijziging. In
geschreven staan thans 79 werkloze
Het aanbod heeft vnl. betrekking
op handelspersoneel (11), horeca-
personeel (14). kantoorpersoneel
(16) en huishoudelijk personeel
(14). In de overige beroepsgroepen
steeg van 479 tot 488. Het tekort
aan vrouwelijk personeel is duide
lijk waarneembaar in de beroeps
groepen naaisters (44), wasserij per
soneel (34), handelspersoneel (61),
kantoorpersoneel (96), huishoudelijk
personeel (135) en personeel in al
gemene dienst (73).
Promotie Leidse
Universiteit
Aan de Leidse Universiteit is de
heer J. D. van der Meulen, geboren
te Delft en thans wonende te 's-Gra-
venhage, juridisch medewerker bij de
Economische Controle Dienst van het
ministerie van Economische Zaken,
gepromoveerd tot doctor in de facul
teit der rechtsgeleerdheid op een
proefschrift getiteld ..Beschouwingen
over het wapengebruik van de politie
in Nederland". Promotor was prof.
mr. J. M. van Bemmelen.
Op deze basis is een verhaal op
gebouwd, dat wel aanvaardbaar is,
maar niet sterk tot de verbeelding
van de jeugd spreekt. Misschien ligt
de tijd van streng opgevoede wees
meisjes en zure, oude tantes, van
komenyswinkeltjes en deftige dorps
burgemeesters, waarin het stuk
speelt, in een tè ver verleden.
Wellicht is er teveel dialoog en te
v.einig hand'eling om het stuk vol
doende „pakkend" te doen zijn.
Bovendien, een stuk als dit moet
het vooral van sterke karaktertype
ringen hebben.
Wat de opvoering betreft, die de
Nieuwe Komedie voor de Leidse scho
lieren gaf, niet alle typeringen wa
ren even raak.
Innemend en overtuigend spel liet
Wjeteke van Dort als het weesmeis
je Jannie zien, dat door haar tante
Dora, een vereenzaamde, naar lief
de hunkerende vrouw-op-leeftyd,
wordt opgevoed. Tante Dora, die na
veel innerlijke strijd de genegenheid
van haar begaafde zuster (Truus
Dekker) verkiest boven de liefdes
betuigingen van de sluwe Bob
by Slijmen (Frans Koppers), werd
voortreffelijk gespeeld door Mart Ge-
Deze actrice meende haar spel te
moeten onderbreken om de beweeg
lijke, maar beslist niet rumoerige
jongens en meisjes tot meer stilte
te manen. Dit maakte haar bij het
jeugdige publiek verre van sympa
thiek. Jammer overigens, want zij
had een grotere waardering zeker
verdiend. Dat een omvallend decor
stuk en een tussen het draai-toneel
verdwijnend requisiet bij dit publiek
hilariteit verwekt is vanzelfspre
kend. Afgezien daarvan mag de
de Kleine Komedie over gebrek aan
welwillende belangstelling bij de
Leidse schooljeugd zeker niet klagen.
Teneinde de werkzaamheden van 't Nationaal Comité „Huwelijks
geschenk" te ondersteunen is ook in Leiden een plaatselijk comité
van aanbeveling in het leven geroepen, waarin de Leidse bevolking
in vrijwel al haar geledingen is vertegenwoordigd.
Jaarfeest van
Volksonder i vijs
De leden van de Woubrugse afde
ling van Volksonderwijs hielden gis
teravond in Het Oude Raedthuys het
jaarfeest van deze vereniging. De
heer J. Sligman, het hoofd van de
school, deed onder meer de medede
ling dat dit jaar een driedaags
schoolreisje naar Schoorl zal worden
georganiseerd.
Over het onderwijs zelf zei de heer
Sligman dat de middelen belangrijk
zijn gemoderniseerd; van gemeente
wege is reeds medewerking toegezegd
voor de aanleg van centrale verwar
ming in de school.
De heer M. Karsemeijer uit Alphen
aan den Rijn, voorziter van de fede
ratie Zuid-Holland van Volksonder
wijs, hield vervolgens een indringen
de propagandarede, waarin hij onder
meer pleitte voor het zo breed moge
lijk openstellen van deze school voor
kinderen uit alle lagen der bevolking.
Het toneelgezelschap Tavenu uit
Boskoop voerde tot slot de klucht
„Gozewijn maakt carrière" op. De
muziek voor het hal werd verzorgd
door The Rowdies.
Dit comité, waarvan wij de sa
menstelling onlangs publiceerden,
stelt zich ten doel plaatselijk een zo
groot mogelijk bedrag bijeen te bren
gen om dit later in zijn totaliteit
als aandeel van de Leidse burgerij
lijkt
den te voegen.
Een deel van de gelden wordt be
stemd om Prinses Beatrix en de
heer Claus von Amsberg t.z.t. een
geschenk aan te bieden. Voor het
resterende bedrag zal de Prinses na
haar huwelijk een bestemming, met
een algemeen doel, aanwijzen.
Terwijl reeds nu giften kunnen
worden overgemaakt door storting of
overschrijving van het Comité bij de
Amsterdam- Rotterdam Bank N.V.,
Kantoor Leiden, of op de postreke
ning van deze bank nr.9200, onder
vermelding ...Huwelijksgeschenk",
zullen de plaatselijke activiteiten zich
toespitsen in de komende week.
Van maandag t.e.m. zaterdag
in de week van 14 tot en met 19
februari a.s. Gedurende die dagen
zullen o.m. in de vestibule van het
Stadhuis, in de hal van het Post
kantoor aan de Breestraat, bij plaat
selijke postagentschappen en bij de
te Leiden gevestigde bankinstellingen
collectebussen worden geplaatst,
waarin een ieder zijn of haar bij
drage kan deponeren.
Hoewel de rector-magnificus, prof.
dr. J. Dankmeijer en de praeses van
de V.V.S.L., mej. H. Beermans, wel
deel uitmaken van het plaatselijke
comité van aanbeveling, ligt het in
de bedoeling van de universitaire ge
meenschap het bruidspaar, waarvan
de bruid haar studietijd in Leiden
doorbracht, een afzonderlijk cadeau
aan te bieden. Ook het gemeente
bestuur zoekt voor zijn oud-st id'
genote naar een passend geschenk.
Het plaatselijk comité vertrouwt
er op, dat ook de bevolking van Lei
den er aan zal medi werken, dat aan
onze Kroonprinses en haar toekom
stige echtgenoot een huwelijksge
schenk kan worden aangeboden, dat
als een getrouwe afspiegeling kan
worden aangemerkt van onze gevoe
lens jegens het bruidspaar.
Willem Noske met
Residentie-Orkest
Dinsdagavond a.s. zal het Residen
tie-Orkest onder leiding van Wil
lem van Otterloo concerteren in de
Stadsgehoorzaal (abonnementscon
cert nr.6), met solistische medewer
king van Willem Noske, viool.
WILLEM NOSKE, le concertmees
ter van het R.O., heeft naast zijn
grote carrière als solist en concert
meester tevens de tijd en de mo
gelijkheden gevonden om belangrij
ke musicologische onderzoekingen te
verrichten.
Hij heeft ook speurwerk verricht
naar werken van buitenlandse com
ponisten. Eén van de concerten die
hij reeds eerder in ons uitvoerde
een werk, dat volkomen onbekend is
in de concertzaal is het Viool
concert in G. gr. t.. op. 12 nr. 1 van
Karl Stamitz, <17461801) de oud
ste zoon van Johann Stamitz. HU
componeerde talrijke concerten voor
viool en orkest, werken, die typische
voorbeelden zijn van de „jonge
Mannheimer"-stijl, hoewel zij onder
invloed van het Franse vioolconcert
zijn geschreven. Het concert op. 12
nr. 1 is vol frisse gedachten, ont
worpen met een dankbare, zangeri
ge vioolpartij als basis, en met een
opvallende virtuositeit.
Willem van Otterloo zal het con
cert openen met een uitvoering van
de in 1952 geconponeerde Sympho-
nische Etude van Hendrik Andries-
se n. Dit werk, dat door het R.O. in
1952 voor het eerst werd uitgevoerd,
is een voorbeeld van Andriessens
fraai klinkende, gematigd moderne
stijl.
Hierna zal Willem Noske het Vi
oolconcert van Stamitz vertolken.
Het concert zal worden besloten met
de Symfonie nr. 4 van Anton Bruck-
Leids Jongeren
Parlement
Het Leids Joaigerenparlement, dat
donderdagavond 17 februari bijeen
komt, zal zich in deze zitting bezig
houden met de defensiepolitiek van
het koninkrijk der Nederlanden. De
nota over dit onderwerp zal verde
digd worden door de „Minister van
Defensie", Titus Spoelstra (A.R.).
LEIDER A.R. TWEEDE KAMERFRACTIE
VOOR GROOT PUBLIEK IN BODEGRAVEN
De heer B. Roolvink. de frac
tievoorzitter van de ARP in de
Tweede Kamer heeft gister
avond meer Bodegravers „ge
trokken" dan enig andere poli
tiek voorman sinds jaren
staat was. Een half jaar gele
den, zo vertelde de heer H. A.
van Dam, voorzitter van de
A.R. Kiesvereniging van Bode
graven en Nieuwerbrug, had
ACAD. EXAMENS
Aan de Leidse Universiteit is ge
slaagd voor het doet. ex. Ned. recht
de heer S. P. Berger (Den Haag)
Voorde J.O.V.D.
Drs. E. van Thljn, fractievoorzitter i De PvdA. aldus de heer Van Thljn,
van de PvdA in de Amsterdamse ge- is principieel van mening, dat de taak
meenteraad, hield gisteravond op een i van de overheid eerder zal vergroten
bijeenkomst van de JOVD in restau- j dan verkleinen.
rant Van der Heijden een inleiding op avond d<_ hKT
Vonhoff gelegenheid om het stand
punt van de V.VD. te verdedigen. Hij
principiële zaken
Als politiek tegenstander van deze
socialistische Amsterdammer belicht
te de VVD-er H. J. L. Vonhoff,
schrijver van „De Zindelijke Burger
heren", op dezelfde jongerenbijeen
komst de liberale beginselen van de
partijpolitiek.
De eerste inleider ging ervan uit,
dat het niet juist is om, zoals maar
al te vaak het geval is, te spreken van
vervagende politieke tegenstellingen.
Naast de politiek van alledag spelen
volgens de heer Van Thljn principiële
kwesties nog steeds een grote rol. Op
het punt van de sociale rechtvaardig
heid bijvoorbeeld bestaan tussen de
politieke partijen nog grote verschil
len. De strijd om sociale rechtvaar
digheid is met veel succes gestreden,
maar zij is nog niet gewonnen, zo gaf
de heer Van Thljn als zijn mening te
kennen.
Daar zijn bijvoorbeeld nog vraag
stukken als inkomensverdeling
„een derde van de Nederlandse bevol
king kan de touwtjes nauwelijks aan
elkaar knopen" vermogensverde-
ging er van uit, dat het liberalisme
een zo groot mogelijke ontplooiing
van de mens voorstaat. De liberalen
zijn volgens hem van mening, dat
collectieve voorzieningen nodig zijn,
wanneer de kracht van het individu
tekort schiet.
De heer Vonhoff herinnerde er in
dit verband aan, dat de liberalen de
grondslag voor sociale voorzieningen
hebben gelegd. Colectieve voorzienin
gen behoren echter te worden afge
schaft als een veranderde maat
schappijstructuur dat mogelijk maakt
aktus de VVD-er. „Er is een indivi
duele besteding en er is een collec
tieve besteding en dat evenwicht mag
nooit uit het oog worden verloren".
De heer Vonhoff uitte aan het eind
van zijn betoog felle kritiek op mi
nister Vondeling. „De overheidsuitga
ven zijn in het afgelopen jaar sterk
gestegen, dat in financieel-econo
misch opzicht een zeer gevaarlijke
situatie dreigt te ontstaan". Wat het
plan Joekes betreft, dit is volgens de
heer Vonhoff bepaald geen bezuini
gingsplan.
ling, medezeggenschap ln de bedrjj- Het plan geeft alleen maar aan hoe
ven. vermogenaanwasbelasting en ge- bepaalde stijgingen kunnen worden
meenschapsmvloed op de produktie. ingeperkt". Op beide Inleidingen
die alle om een oplossing schreeuwen. volgde een levendige discussie.
men de heer Roolvink reeds
uitgenodigd en daarom was
het voor het bestuur bijzonder
verheugend, dat kennelijk zo-
velen dit initiatief op prijs heb
ben gesteld.
De heer Roolvink wilde deze avond
voor alles discussiëren, omdat er bU
alle partijen een toenemend uit el
kaar groeien van partyleiders en
partyleden te constateren is. De oor
zaak daarvan is, dat er via radio,
televisie en pers slechts sprake is
van een éénrichtingsverkeer, van de
voormannen naar het volk en de
gelegenheid voor het volk om een
weerwoord te spreken niet mogeiyk
is, meende de inleider.
De heer Roolvink zette in zyn in
leiding op die discussie uiteen, dat
de taak van de overheid is om het
volk te dienen en ten goede te zyn.
Daarby moet de overheid rekening
houden met de behoeften van het
volk en aandacht schenken aan de
leefbaarheid van het bestaan. Het
kabinet Cals probeert dit te doen in
iets sterkere mate dan het kabinet
Marynen. Er is duidelyk sprake van
een stroomversnelling. By deze poli
tiek vallen vier punten duidelyk op.
In de eerste plaats is er de snelle
groei van de bevolking, die vele
vraagstukken oproept, zoals ten aan
zien van de woningbouw. Dan is er
de enorme welvaartsontwikkeling.
Het gaat het volk goed, het inko
men verdubbelde sinds 1945. Door
dit alles worden de eisen echter ho
ger. Er is een versterkte behoefte
aan betere woningen, aan auto's en
daardoor aan wegen en bruggen en
i ecreatiemogeiykheden. Er ontstaat
door dit alles ook een toenemende
verontreiniging van o.a. de lucht.
Een derde punt dat opvalt is de be
hoefte aan concentratie en sanering
in de landbouw, de middenstand, by
grote bedrijven en bankinstellingen,
terwyi er tenslotte de structurele
veranderingen zyn, zoals de sluiting
van de mijnen.
In deze versnelde ontwikkeling,
die dit kabinet beoogt, zit een ge
vaar. Kan de overhead de situatie
wel in de hand houden, wil men niet
te veel tegeiyk aanpakken en ver
der springen dan de stok lang is?
De doelstellingen van dit kabinet
zyn mooi, maar de ARP-fractie
waarschuwt steeds opnieuw, dat het
niet te veel op één kaart mag zet-
*~n, zei de heer Roolvink
Over de prijsstijging en het ge-
lar van inflatie vertelde de heer
Roolvink. dat de prijzen in 1964
stegen met 6\i en in 1965 met 5
1966 naar mei. verwacht met
4H Dit percentage is nog te
hoog, maar het is onjuist om dit
kabinet dat nog geen jaar aan het
bewind is verantwoordelijk te stel-
n voor de prjjsstUgingen van 1964
i 1965.
De heer Roolvink zag een neer
gaande tendens by de prijsstygin-
gen en een afnemend gevaar voor
inflatie. Hy ging in op de noodzaak
verdere ontwikkeling en sane
ring van landbouw en middenstand,
waar zich grote moeilijkheden voor
doen.