Dag van (schaats)glorie in Deventer
Zesdaagse in
Amsterdam
Grandioze Schenk
Europees kampioen
Vechtjas Verkerk
op tweede plaats
DRIEMAAL KEES
Lof voor
Deventer j|l
BAANRECORDS
De laatste zestien
PAGINA 6
LEIDSCH DAGBLAD
ARD SCHENK
KEES VERKERK
Waar te beginnen op deze historische dag in
de Nederlandse sport en in het bijzonder in die
van nationale sport nummer één, de schaats
sport. Zelden beleefde de vaderlandse sport
wereld in eigen omgeving een dergelijke triomf
als in Deventer, waar de 21-jarige Ard Schenk
uit de kop van Noord-Holland als Europees
kampioen en de 23-jarige Kees Verkerk uit de
staart van Zuid-Holland als de vice-kampioen
werden gehuldigd van een toernooi, dat een
uniek evenement is geworden. Met achttien
duizend mensen op de volgepakte tribunes
vierde Nederland in Deventer feest en in de
glansrollen waren twee echte Hollandse sport-
jongens en twee vrienden, die niettemin elkaar
in de sportieve strijd geen duimbreed hebben
toegegeven. Ard Schenk stond tenslotte bij de
ceremonie protocolaire omhangen met de krans
op de hoogste trede van het platform door het
iets betere moyenne over de vier afstanden,
waarvan hij er twee won: de 5.000 meter zater
dag in de nieuwe Nederlandse recordtijd van
7.47.- en de 1.500 meter zondag in de wereld
tijd van 2.07.2, die slechts 0,9 sec. ligt boven
het uit 1959 daterende wereldrecord van de
Fin Juhanni Jaervinen.
Bovendien plaatste hij zich mede in 42,8 als
vierde op de 500 meter en kwam hij ook op
de 10.000 meter door een verschil van 0.2 sec.
met Fred Anton Maier juist naast het erepo
dium te staan.
(Van een speciale verslaggever)
Behalve bij de slotceremonie stond Kees Verkerk driema
tribune in de schijnwerpers: als tweede op de J0.00U meter
Nederlandse begrippen ongelofelijke tijd van 16.01.- hetgeen
ring van zijn eigen nationale record betekende van niet
tieh seconden, als derde op de 5.000 meter met
wen in h»t donkere stadion een ere-
ronde. msa; in de hulde, die hem
op zijn triomftocht werd gebracht, j
deelde mede Kees Verkerk, de moe-
1 digste man van het hele toernooi. 1
die het had aangedurfd een aanval
op Schenks schier onaantastbare po-
oor "e sitie in het klassement te onderne- j
de voor men Hy Slartte voor de 10.000 meter
verbetemet een 0f niets" op een sche- i
nder dan zes- ma Van 15 52.—, hetgeen 25 secon-
erschü van slechts den sneucr was dan de tijd die hij
Sven Laftman, de 78-jarige
vice-president van de ISU en j
e voorzitter van de commissie i
hardrijden op de schaats van de
f internationale schaatsunie, is
t volkomen verrast geworden door j ram
de wijze waarop Nederland deze f groa
I kampioenschappen heeft geor- ope
ganiseerd. „Toen Amsterdam en
1 J Deventer de strijd aanbonden j B|ksc
om deze kampioenschappen te jtreen
mogen organiseren, had ik niet ^jo.OC
J verwacht dat het kleine Deven- j k nie
ter het van de wereldstad Am- voon
J sterdam zou winnen. Ik was toen t toe
wel een beetje bang voor de af- ir he
loop van het een en ander wat f (telfd
f betreft de voorbereidingen en de val 1
technische gang van zaken op f even
het ys. Ik moet zeggen, ik loop sp°
al een paar jaar mee in de
J schaatssport, maar ik ben zeer p> 1
verrast over de wijze waarop |rte
i deze kampioenschappen zijn ge- 1
x organiseerd", aldus de grijze
i Zweed. f fragf
a Natuurlijk waren er enkele j0^
a schoonheidsfoutjes en indien
i Nederland zich kandidaat zou r'c
stellen voor een volgend groot I r50*1
kampioenschap zou daarover ge- 1 j-
f sproken dienen te worden. Maar i
x voor de baan en in technisch op- t
x zicht voor de regeling van de
x wedstrijden had Laftman de
grootste bewondering. I
a „Ik wil een groot compliment
maken aan de mensen die ver-
a antwoordelijk waren voor het ijs.
f Ik heb alle kunstbanen in de
f wereld bezocht, maar ik moet
f leggen dit ijs was onder deze
f omstandigheden formidabel
f goed. Bovendien wil ik een spe-
f ciaal woord van dank richten J -i
j aan het Nederlandse publiek, dat
f zo meeleefde en zo onpartijdig
f alle rijders heeft toegejuichd. J
Wat mij betreft behoeft er geen
t enkele reden te bestaan waarom
f Nederland niet een keer de we-
reidkampioenschappen zou kun-
t nen organiseren. De Nederlandse
schaatssport heeft een grote
t-oekomst."
A
De wereldrecordhouder op deze af
stand, Fred Anton Maier. ging in
dit geweld ten onder en werd met
7.50.1 vierde. Door deze resultaten
werd de eerste dag afgesloten met
Schenk en Verkerk op respectievelijk
de eerste en derde plaats met daar-
t.issen Valeri Kaplan. De verschillen
waren echter nauwelijks waarneem
baar: 0.80 punt tussen de nummert
n en drie.
9!
Slag:
verrichtingen van zijn representan
ten. van wie Rudie Liebrechts als
achtste eindigde en de achttienjarige
rerden de Frit's Bartlin8 zeer eervol veertiende
•erwHi he werd, maar mede door de goede or-
Z™01"™4"'V fZ ganisatie. de voortreffelijke ijabaan
ha've op de 500 meter ook de natlo- en het £portieve pUbliek, dat niet
nale records aanzienlijk scherper aljeen Al.d en Keessie" riep als va-
I riant op de bekende televisie-arts
ook meermalen gescandeerd de
Op aile afstanden
werden gesteld.
talies bij de Nederlanders op de tri
bune ontketende, was ongekend.
Maar dat niet alleen. Ook voor de
overige rijders toonde het publiek
een medeleven, dat zelfs dat van de
tienduizenden Noren in Oslo het
mekka der schaatssport bij een in-
temationsal kampioenschap overtrof.
Nederland heeft de wereld getoond
een groot kampioenschap waardig te
zijn en dat niet alleen door de grote
Apotheose
Het enthousiasme dat klonk uit
de aanmoedigingen en uit de pro-
dukten van de vaderlandse sport
liederen-bundel", hetgeen alles te
zamen leidde tot een uitbundige
steming kreeg zijn apotheose in
de slotfase, nadat Frits Bartllng en
Ants Antson als laatsten de tien
duizend meter hadden gereden.
Met e»*n tuil bloemen in de hand
nam iemand de functie op zich
van ycHmaster en van de tribu
ne's spoelde de vreugde als een
vloedgolf in de ijspiste. De officials
schenen eronder te worden bedol
ven. De speaker kon zich nauwe
lijks nog \erstaanbaar maken. Tot
als bij toverslag er een stilte over
het stadion viel. „Einzug der gla
diatoren'" Eerst het driemanschap
Jonny Nilsson Kees Verkerk
Fred Anton Maier, de snelste drie
van de tien kilometer, daarna Ard
Schenk, de nieuwe Europese kam
pioen, Kees Verkerk als nummer
twee en de rus Valeri Kaplan als
nummer drie na de medailles
te hebben ontvangen uit de han
den van de vice-president van de
internationale schaatsunie, de
Zweed Laftman, en de bloemen
hulde voor de entourage en de
bloemenhulde waren door de bol-
lenhandri 2000 tulpen ter beschik
king gesteld klonk voor de kam
pioen hti Wilhelmus. En toen
bleek de Nederlander naast het
„Hand in hand Kees Verkerk....",
cok de nationale hymne te kun
nen zingen. Het hart sprak en was
ionale kampioenschappen
een maand eerder op dezelfde baan j
maakte. Iedereen hield zijn adem in.
Dat kon niet bestaan. Als in de eers- i
te ronde, na een opening van 39. die
hy liet volgen door rondetyden van
34. 37, 33. 37 en 37 de 3000 meter
reed hy in 4.36.— hetgeen acht se
conden onder Liebreohts nationale re
cord was liet hy de Noorse stayer-
pur-sang Fred Anton Maier, ver
achter zich, in een prachtige cadans,
scherp rijdend zonder ook maar een
meter ys teveel onder zich door te
laten gaan, ging hy over de baan.
waarby hy de 5000 meter aflegde in
7.47.8, dezelfde tyd, waarmee hy de
dag tevoren op deze afstand derde
werd
Drama
Ard Sdhenks leidende positie was nu
wezeniyk in gevaar. Zestien secon
den moest Verkerk op Schenk, die
de wereldrecordhouder op de 10 km,
de Zweed Jonny Nilsson prachtig
party had gegeven en vertrokken
op een schema van 16.17was uit
gekomen op 16.01.— winnen om zyn
ploeggenoot voorby te streven. Juist
op het moment dat hy in zyn eerste
opzet deze winst te verwezenly- I
geslaagd, voltrok zich het
drama over hem. door een moment
van onoplettendheid in zyn mono
tone stryd tegen het uurwerk, waarin
hy met volle teugen de toejuichin
gen van het publiek in zich opnam
en naar de wyduitgespreide armen
van de massa op de tribunes keek.
kwam Kees in de noordelyke bocht
in de vijftiende ronde ten val en
gleed hy in de strozakken. Snel was
hy weer op de been maar het kostte
hem ruim vyf seconden. Weliswaar
herstelde hy zich snel zyn volgen
de ronde ging alweer in 38.5 maar
mede doordat de „lange trek", hem-
toch wel in de benen ging zitten,
zakte het tempo. Er kwamen ronden
van 40 afgewisseld door 39, en Maier
reed nu aan zajn zyde. De wilskrach
tige Verkerk wist, dat zyn greep
naar de titel was mislukt, maar bui
gen voor Maier, neen, dat nooit.
In de laatste ronden perste hy nog
alle kracht, die hij in zyn frêle
lichaam in reserve had gehouden,
eruit en als overwinnaar van Noor-
Ard Schenk troost Verheijen
na diens val op de 500 meter.
Zeker
trots vervuld.
JONNY NILSSON
dat ging hard
Moedigste
500
1.500
5.000
1. Schenk (N)
2. Verkerk (N)
3. Kaplan <R)
4 Nilsson (Zwj
5. Maler (Noorw)
6. Matusjevitsj (R)
42.8 4) 2.07.2 1) 7.47.- 1)
42.8 4) 2.09.3 3) 7.47.8 3»
42.- 1) 2.08.6 2) 7.55.4 6)
43.9 (15) 2.12.5 (12) 7.47.4 2)
43.9 (15) 2.11.1 9) 7.50.1 4)
42.3 3) 2.10.1 4) 7.58.7 8)
7. Stiansen (Noorw.) 43.4 (12) 2.10.4 5) 7.52.5 5)
8. Liebrechts (N) 44.1 (17) 2.10.6 6) 7.55.8 7)
9. Launonen (Fin.) 43.1 8) 2.10.6 6) 8.00.4 (10)
10. Kositsjkin (R) 43.3 (11) 2.13.1 (14) 8.03.2 (11)
11. Guttormscn (Noor.) 44.5 (21) 2.12.8 (13) 8.00.3 9)
12. Antsson (R)
13. Hoeglln (Zw)
14. Bart ling (N) 43.8 (14) 2.12.1 (11) 8.09.9 (14)
15. Zimmerm. (W-D) 43.4 (12) 2.15.7 (19) 8.06.3 (13)
16. Kuzovkov (R) 44.1 (17) 2.15.- (17) 8.10.4 (16)
Eddy Verheijen reed de 500 meter (gevallen) in 53.
1.18.2 (19e) en de 1500 meter In 2.16.8 (21ste).
10.000
16.02.8 4)
16.01
16.17.
15.57.2 1) 182.667
16.02.6 3) 182.740
16.25.1 (10) 182.792
16.16.4 7) 182.937
16.15.3 6) 183.978
16.26.9 (11) 184.018
16.19.6 9) 184.967
16.14.- 5) 185.497
16.48.7 (12) 185.612
16.52.6 (13) 187.630
16.59.9 (15) 187.818
17.01.1 (16) 188.318
16.55.8 (14) 188.930
3, de 5.000 meter in
Op dat moment was het vrywel
zeker dat de eerste twee ereplaatsen
door Nederlanders zouden worden
ingenomen. Slechts de 23-jarige Mos-
kouse leger-off icier Valeri Kaplan
zou de twee-eenheid van soldaat
Schenk met diens „vleugel-adju
dant" Kees Verkerk nog kunnen
doorbreteen. Hij moest daarvoor ruim
tien seconden op Verkerk winnen.
Het was voor Kaplan, wiens bes
te prestatie op de tien kilometer tot
dat moment 16.07.5 was, een schier
onmogeiyke opgave. Met aan zyn
zyde de Noorse kampioen Svein
Erik Stiansen voerde hij een geiyk-
opgaande stryd, maar al spoedig was
duideiyk dat deze niet kon leiden
naar goud of zilver. Kaplan's tyd
was 16.16.4 die van Stiansen 16.17
en daarmee konden Schenk en
Verkerk elkaar gelukwensen. De
Russische hegemonie van de laatste
twee jaren op Europees niveau
Antsson in 1964 en Matusevitsj in
1965 was doorbroken. Nederland
had de vlag overgenomen en voor
de tweede maal in de schaatsgeschie-
denis na Kees Broekman in 1953
wiens in Hamar behaalde Europese
kampioenschap echter in het niet
verzonk by de ellende van de wa
tersnoodramp van dat jaar weer
een kampioen op Europees niveau.
Favoriet
Ard Schenk gold voor velen ook
voor de Russen, de Noren en de Zwe
den als de grote favoriet. De
lange, stevig uit de kluiten gewas
sen Noordhollandse boerenzoon heeft
het waar gemaakt, al was zyn start
m het kampioenschap weinig ge
lukkig. Tot tweemaal toe weigerde
het pistool en toen hy, geflankeerd
door de Italiaan Gloder, aan de
startiyn stond voor de 500 meter,
was hy nog niet in de juiste start
positie toen het pistool by de derde
poging afging. Het verraste hem
en kostte tijd. Ard Schenk,
\orig Jaar winnaar van de 500 me
ter in het Europees kampioenschap
te Gothenburg, werd nu met de
enigszins teleurstellende 42.8
..slechts" vierde achter de Russi
sche troef Kaplan, die met 42.0 de
snelste was. de Oostduitser Horst
Freese (42.2) en de Russische titel
verdediger Eduard Matusevitsj
(42,3). Het was bovendien nog een
gedeelde vierde plaats met Kees Ver
kerk enwereldkampioen Per Ivar
Moe, die hiermee een goede basis
voor dit toernooi had gelegd. Welk
een desillusie werd echter daarna
de 5000 meter voor de Noor. Nadat
reeds eerder op de 500 meter de hy
pernerveuze Eddy Verheyen, wiens
omstreden verkiezing hem toch te
veel bleek te hebben aangegrepen,
uit de bocht was gevlogen overi
gens werd hy na zyn race gewel
dig sportief opgevangen door Ard
Schenk en Verkerk kreeg ook
Moe's race op de 5000 meter een ab
rupt einde.
Coach Anton Huiskes bespreekt
met Schenk de te volgen tactiek.
Zeep
In de tweede ronde kwam hy, na
met zyn schaats in aanraking te
zijn gekomen met een van de als
markering dienende zeepstukken, ten
va' en toen hem dit anderhalve ron
de later ten tweede male overkwam,
kon hij zich als uitgeschakeld be-
st houwen. Wel reed hy de 5000 me
ter uit, maar zondag liet hy ver
stek gaan. Een by de val opgelopen
blessure noopte hem hiertoe.
De 5000 meter werd nu de race
van de Nederlanders. Ard Schenk,
vertrokken op een schema van 7.52.0
behoefde van Renato da Riva naast
zich niets te duchten, zyn enige te
genstander was de klok. waarop de
hoekige, maar bijzonder snel rijden
de Jonny Nilsson tevoren reeds een
tyd van 7.47.4 had gebracht. Het
gelukte Schenk na een prachtige ra
ce, waarin hy als een adelaar over
de piste ging het verschil in rij
den tussen Nilsson en Schenk wordt
het beste uitgedrukt in het aantal
slagen op het rechte eind 17 voor
Nilsson tegen 14 voor Schenk 0,4 se
conde onder de tyd van Nilsson te
komen.
Verkerk's poging om ook Schenk
nog te troeven mislukte, maar we
derom was het verschil minimaal:
0.8 seconde.
Zou Kaplan op de 1500 meter zp
slag slaan? Het was de grote vraag
by hen die nog twyfelen aan de
macht van de formatie. Ard Schenk
liet er geen twyfel over bestaan.
De tyden van het eerste paar Ants
son (2.10.7)- Launonen (2.10.6). be
loofden een felle stryd. In de twee
de rit kwam Stiansen daaronder,
maar het zou alles slechts kinder
spel zyn by het vuurwerk, dat hier
na Ard Schenk ontstak. Na een ope
ning over 300 meter van 27 secon
den. stonden de chronometers na 700
meter stil op rond 1 minuut.
In hetzelfde hoge tempo ging d(
Noordhollander door. Wat een
macht ging er uit van dit schaat
sen. Het was imponerend zoals deze
i sterke figuur over de baan ging,
spottend met reputaties. Het we-
j reldrecord wankelde, het record dat
de Fin Jearvinen op de hoogland-
baan van Squaw Valley vestigde i
nu reeds zeven jaar standhoudt.
Het bleef tenslotte staan. Schenk
bleef er 0.9. seconden van verwij
derd, maar met zyn 2.07.2, gemaakt
in een echt Hollands weertje met
wind en een vochtige atmosfeer,
plaatste hy zich op deze afstand
vierde op de wereldranglijst.
Verkerk volgde prachtig met 2.09.3
en moest met Schenk slechts Kap
lan (2.08.6) die goed met Schenk v
meegegaan en eveneens tot de snel-
ste 1500 meter uit zyn cai
kwam, voor laten gaan.
„Holland spreekt een woordje
mee", klonk het op de tribunes. Het
was meer dan een woord alleen
Plan van Kurt Frth
De Amsterdamse zakenman Kurt
Vyth, die het vorige jaar met
zoveel succes de Ronde van Neder
land voo*" professionals hield, wil
in december van dit jaar op een
eigen demontabele wielerbaan in
het RAl-gebouw In Amsterdam
een zesdaagse houden.
De heer Vjth is de vorige week naar
de Zesdaagse van Berlyn geweest
en heeft daar contact opgenomen
met dc directeuren van andere
winterbanen in Europa, Toen
bleek, dat de periode van 12 tot
en met 18 december nog vrij was
voor een dergeiyk evenement in
Amsterdam, dat dertig jaar
geleden voor het laatst een zes
daagse had.
Het ligt in de bedoeling van de
heer Vyth als hy tot financiële
overeenstemming komt met de di
rectie van het RAI-gebouw de
zesdaagse van 13 tot en met 1' I
december te houden. Hy gaat fa*
tevens op de vooravond op I
12 december wedstryden orga-
niseren, waarvoor hy toestemmini J
aan de sportcommissie van
KNWU gaat vragen om daarvan
een officieel Nederlands I
pioenschap op winterbanen
maken. i
De heer Vyth heeft het plan door j
de Duitse specialist Schunnann
een nieuwe demontabele baan t* j
laten bouwen van 166 meter leng
te. Er bestaat dan de mogelijk- j
held om bij de baan 7.000 zitplaat-
sen te bouwen, terwijl voorts bel
middenterrein plaats biedt voor
2.000 staanplaatsen.
De heer Vyth heeft reeds onderhan-
delingen geopend met de koppel»
Rik van LooyPeter Post en
Eddy MerckxPatrick Sercu.
