ILEER
stukje
■zaam
De smaak van tieners
Extra lekkere kool
L.D.-EXTRA 3
(W)ETENS WAARE
De goedkoopste wintergroenten zijn in de
maand januari wel bietjes, koolraap en alle kool
soorten. Meestal zijn koolsoorten niet zo erg in
trek. maar dat ligt dan toch vaak aan de berei
dingswijze. Wanneer b.v. kool in boter met een
beetje kerrie en ui wordt gaargesmoord en wan
neer knolraap gegeven wordt met een lekker
kaasragoutje, zal men er vast en zeker toch eer
mee inleggen.
Knolraap met kaasragout
Schil 1 kg knolraap, snijd ze ln
reepjes en kook ze in Iets water
gaar. Maak een gladde dikke saus
van Vfc 1 melk, 50 g bloem. 50 g bo
ter. maak deze op smaak met zout
en noot en roer er 200 g in blokjes
gesneden belegen kaas door.
Leg de knolraap laag om laag
met de ragoQt in een vuurvaste
schotel, strooi er wat geraspte kaas
over en geef het gerecht in een
oven met veel bovenwarmte een
mooi bruin korstje.
Spaanse hutspot
200 g witte bonen. 1 kg aardap
pelen, 250 g wortelen. 1 groen
kooltje. 2 uien, 4 dl melk. 60 g bo
ter. zout.
Gebruik de rest witte bonen van
de vorige dag. Kook de in stukken
gesneden aardappelen, uien, worte
len en kool gaar. Verhit de bonen
even mee. schop het geheel goed
dooreen en bind het vocht met wat
aardappelmeel.
Kaasbroodjes
Halveer 4 broodjes en hol se uit.
Roer 50 g boter romig en doe hier
1 eetlepel tomatenpuree door. Be
smeer hiermee de binnenkant van
de broodjes. Vul ze met 200 g fijn
gesneden ham en bedek elk half
broodje met een plak Jonge, vette
kaas. Plaats de broodjes onder de
grill of bovenin een hete oven tot
de kaas gesmolten is. Bestrooi ze
met paprikapoeder en fijngehakte
peterselie.
Montagne russe
Doe in een vlaschaal een laag
vanillevla, leg hierop met jam be
streken biscuits en doe hierover de
rest van de vanillevla. Qameer de
bovenzijde met vlokken stüfgesla-
sren eiwit en gecooföte vruchtjes.
Bestrooi hei geheel met gekleurde
suiker.
Vanzllesoufflé
3H dl melk. vanillestokje. 1 i dl
koffieroom. 60 g suiker. 25 g bloem,
Z eieren.
Laat de melk en de roona met
)wt vanillestokje trekken en breng
deze daarna langzaam aan de kook.
Roer 2 eierdooiers met de suiker
en de bloem goed glad. Verwarm
met een deel van de warme melk
dit dooier mengsel en breng het
daarna over in de pan met koken
de melk. Laat het onder voortdu
rend roeren gedurende 5 minuten
inkoken tot een mooi glad papje.
Haal hei vanillestokje eruit en- laat
het bekoelen. Roer de derde eier
dooier ongeklopt door het koude
mengsel en schep tot slot het zeer
sttjfgeslagen eiwit van alle 3 de
eieren er heel voorzichtig door.
Vul een beboterde vuurvaste
schotel voor 3/4 met dit mengsel
en. plaats deze 20 minuten, in een
matig, warme oven tot het deeg
goed uitgerezen, gaar en licht
bruin ia (ovendeur niet openen».
Risotto
200 g rijst, 200 g geraapte kaas,
2 uien, 60 g boter, zout, peper en
kruiden.
Fruit de gesnipperde ui in de bo
ter goudgeel en voeg de rijst hier
ook aan toe. Bak deze even mee
en doe er 4 dl water met een
bouillonblokje bij. Kook de rijst
hierin mooi droog en gaar. Roer
tenslotte de geraspte oude kaas
door de risotto.
Vrouwen m
de EEG
De positie van vrouwelijke arbeiders
in West-Europa verbetert, maar
ln geen van de zee EEG-landen
worden ze gelijkgesteld aan man
nen, zo blijkt uit een onderzoek
van de EEG.
Als gevolg van het algemene tekort
aan arbeidskrachten bestaat een
derde van de arbeidende bevol
king in de EEG nu uit vrouwen,
maar nergens zijn ze volledig ge
ïntegreerd in het economische
leven van het land en over het
algemeen hebben ze functies die
mannen niet willen hebben.
Zelden bereiken ze hoge posities.
Alleen in Frankrijk wordt het prin-
olpe van gelijke betaling voor
vrouwen vrijwel volledig geres
pecteerd. In de andere landen,
wordt ingevolge het Verdrag van
Rome een nationale wetgeving
voor gelijke betaling geleidelijk
Ingevoerd.
Het aantal vrouwen dat werkzaam
ie ln de landbouw, is de laatste 10
jaar belangrijk gedaald, vooral in
Nederland waar het daalde van
43 tot 18 procent en tn Frankrijk
waar het daakle van 46 tot 27
prooemt. In West-Duiteland werk
ten in 1962 nog slechts 168.000
vrouwen in de landbouw.
Vrouwen krijgen geleidelijk een rui
mere keus, maar in hoofdMak
beperken hun werkzaamheden
zich tooh nog tot kantoorwerk, de
verpleging en het hotelvak, al
dringen ze geleidelijk ook door in
de technische beroepen.
Volgens het EEQ-onderzoek zijn
de motleven van vrouwen om te
werken ln hoofdzaak:
ze willen onafhankelijk zijn
ze willen hun eigen geld hebben
ze willen pensioen krijgen
ze willen op krediet kopen.
mk
Een Gerzon-model
i>oor aanstaande moedertjes.
(Advertentie)
ONDERHOUD
VAN TASSEN
HANDSCHOENEN
EN LEDEREN
KLEDING
Xll Saterdag 22 januari 1966
Kaviaar: arm
aan calorieën
Kaviaar is een luxe op het gebied
van voedings- en genotmiddelen;
het Is ew echt feestelijk gerecht.
Het woord is algemeen bekend,
maar slechts weinigen kunnen zich
permitteren geregeld kaviaar te
eten of liever geeegd te savou
reren.
Want kaviaar is duur. Echte ka
viaar kost hier in Nederland tus
sen f 10,75 en f 12.60 per glazen
potje met 56 gram <2 Engelse on
zen) mhoud
Kaviaar is viskuit van de steur,
die direct na het doden van de vis
licht wordt gezouten. De echte ka
viaar wordt gevonden in de lan
den rond de Kaspische Zee. Rus
land en Ferzlë. De korrel van de
Perzische kaviaar is meestal iets
iets groter en iets lichter van kleur
dan de Russische ..Malossol", die
in Nederland het meest verkooht
wordt.
De aantrekkelijkheid van de ka
viaar, geleiachtige kleine korreltjes
met een licht zoute smaak, ligt
volgens liefhebbers gedeeltelijk in
de zachtheid van de kleine ronde
korreltjes, die de smaakzenuwen
stimuleren.
Er is tegenwoordig ook veel na
maak-kaviaar op de markt, die
uiterlijk wel op de kaviaar lijkt,
maar de typisohe eigenschappen
van de kaviaar mist. Deze wordt
gemaakt van de kuit van de klomp
vis, zalm, forellen en karper, die
kunstmatig gekleurd wordt. Scan
dinavië en Duitsland zijn hiervan
de grootste producenten.
Zoals de truffel wordt de kaviaar
tegenwoordig vaak voor het garne
ren van oooktailhapjes gebruikt.
Maar ooi: als hors d'oeuvre bij
zakendiners, die laag in calorieën
moeten zijn: men rekent één En
gelse ons pei persoon en dat zijn
dan ongeveer 50 calorieën. Een por
tie gerookte zalm van 40 gram telt
al het dubbele aan oalorieën.
daarvoor bestemde reinigingsmidde
len behandeld worden.
REPTIELLEER IS
WATERSCHUW!
Vermijdt, zoveel mogelijk, regen
druppels. Regen heeft een funes
te Invloed, die zich niet meer laat
wegwerken. Reinigen kan het best
geschieden door een vakman. Voor
dat de kroko- of salamandertas ge
bruikt wordt kan hij bespoten wor
den met een stlikomen-spray, die
beschermend werkt voor alle weers
invloeden.
LEER IS NIET
KREUKVRIJ
Het kan echter wel gestreken
worden bij een warmte van 50-60
graden Celslus. Doch ook hier moet
eerst een proefje aan de zoom ge
nomen worden.
Verf echt nappa kan als nylon
gestreken worden, met een schoon
katoenen doekje bedekt, in één
richting. Aan de binnenkant! Hang
een nappa-jas altijd op een han
gertje met ronde hoeken. Scherpe
hoeken hebben gevolgen die in de
schouders goed merkbaar zijn.
NIEUWE LEREN
KOFFERS
Wanneer deze heel sterk naar
looistof ruiken, kan dit ongedaan
gemaakt worden door de koffer te
laten luchten in een sterk ver
warmde kamer. Mocht dit niet ba
ten, dan mag men gerust terug
gaan naar de leverancier en hem
vragen om advies!
VARKENSLEER
Bij het reinigen van varkensle
ren koffers nóóit benzine gebruiken.
Dit laat onuitwisbare vlekken na
Leerzeep is hier de oplossing, daar
na 1 eercrème aanbrengen.
Lederwaren mogen nooit weg
gestopt worden in een plastic zak,
er bestaat dan kans dat het gaat
schimmelen.
Een advies vooraf: ga voor
zichtig te werk. zodat U de
schade niet nog groter maakt.
Probeer eerst het betreffende
In Londen werden Vynolay-ontwerpen getoond waarvan dit
aparte model er één was.
vlekkenbestrijdingsmiddel op
een onzichtbare plaats.
Meestal is het verstandig
niet alleen de vlek te behande
len, maar het gehele oppervlak
van het schoon te maken voor
werp. Wanneer U daarbij
vloeistof gebruikt deze eerst
licht op de vlek betten en
daarna cirkelvormig uitwrij-
Regen- of watervlek. Het hele
voorwerp (dus niet alleen de vlek)
20 cm boven stoom heen en weer
bewegen. Het leer wordt dan eerst
wat donkerdei', maar bij het dro
gen verdwijnt dit kleurverschil.
Inktvlekken. De natte inkt direct
verwijderen. Is de inkt eenmaal in
gedroogd, dan hangt het resultaat
sterk af van de inktsoort. Midde
len om vlekken te laten verdwij
nen: lauw water, verdunde melk,
verdund bleekwater en azijnzuur.
Maar probeert u het eerst op een
„onzichtbare" plaats!
Ball-pointvlekken. Nog hardnek
kiger dan inktvlekken! Bij som
mige leersoorten kan alcohol ge
deeltelijk uitkomst geven, maar bij
andere zal hierdoor de dekverf
worden aangetast. Ook hier geldt
weer: eerst proberen in 'n onzicht
baar hoekje.
Lippeuistiftvlekken. Deze vlekken
kunt u sterk verminderen door een
voorzichtige behandeling met was
benzine. Lippenstift werkt echter
heel intensief en er zal ook dikwijls
een lichte schaduw overblijven.
Vetvlekken. De vlek met een
stukje vloeipapier, grauw papier of
krantepapier afdekken en met een
„zijdewarm" ijzer deppen. Daarna
een papje maken van wasbenzine
en magnesiumoxyde, op de vlek
aanbrengen en enkele uren laten
drogen. De benzine verdampt
(denkt u erom, dat nooit bU open
vuur te doen!» en de magnesium
oxyde kunt u later droog wegbors-
telen.
Bloed- en fruitvlckken. Het hele
vlak met lauw water behandelen.
Teer- en verfvlekken. Eerst zo
veel mogelijk teer of verf met een
stomp voorwerp afkrabben. Geen
mesje nemen: dan wordt het mid
del erger dan de kwaal. Daarna
de vlek voorzichtig met terpentijn
of wasbenzine behandelen.
Een voorproefje van de zo-
ner in deze barre tijdent een
Berlijns deux-pièces.
Kinderen enig begrip voor
cultuur bijbrengen, is een moei
zaam karwei. Vooral pubers
zijn van mening en terecht
dat zij aan het vormen van
een eigen oordeel toe zijn. Zij
wensen niets over te nemen, zij
willen zelf bepalen wat mooi en
lelijk is. waar de kunst ophoudt
en de kitsch begint.
Maar behalve zoekende brokjes
mens zijn ze ook nog puber, dat
wil zeggen: onwillige, opstandige
kinderen, die twijfelen aan de
smaak en de oordeelsbevoegdheid
van de ouderen. Het gevolg hier
van is dat zij zeer sceptisch wor
den wanneer volwassenen Iets aan
prijzen. Zeg tegen een vijftienja
rige: „Rembrandt was een genia
le schilder" en prompt neemt hij
aan dat Rembrandt dan wel een
sentimentele klodderaar aal zijn
geweest. Zeg: ..Bach is de groot
ste componist die ooit heeft ge
leefd" en hij weigert pertinent nog
één toon van Bach te beluisteren.
Want hij wil vóór alles niet volg
zaam zijn; hij wil de wereld op
eigen houtje ontdekken.
Het is verwonderlijk dat het Mi
nisterie van Onderwijs dit kardi
nale punt tot nu toe uit het oog
heeft verloren. Op de vervolgscho-
len krijgen de pubers les ln cul
tuur. Kunstgeschiedenis, muz 2kge
schiedenis, literatuur, beschavings
geschiedenis vakken die stuk voor
stuk bijzonder interessant aijn. He
laas: ze worden gedoceerd door
volwassenen. Door mensen die
twintig, dertig jaar ouder zijn dan
de jonge vijanden in de banken.
De docenten doen hun best,
z\j trachten de onwillige pubers
uit te leggen waarom Multatuli
belangrijk was, wat er zo gees
tig ia in Molières toneelstukken
en waarom Julius Ceasar zijn
Gallische oorlog zo geraffineerd
op schrift stelde. De kinderen
echter geloven het wel. Ze ne
men zich in stilte voor het niet
mooi te vinden en geen letter
méér te lezen van de aangepre
zen meesterwerken dan wat het
lesrooster verplicht stelt.
Deze week zullen we u alles
Jrertellen over het onderhoud
en het verwijderen van
llekken in leren kleding,
handschoenen tassen en andere
kleine lederwaren.
We raden onze lezeressen aan dit
Ltikel uit te knippen en te bewa-
|èn. Het kan U van pas komen!
Handschoenen en
tederen kleding
I Lederen kleding moet regelmatig
Iforden ingecrèmed, (suède na-
hiurlijk niet) vooral nappa, dat
1 aan de buitenlucht ls blootge-
Id. De crème wordt het beste
rdeeld op een lapje, waarna hij
rdt lngemasseerd met ronddraai
de bewegingen De klodders crème
togen nooit direct zó op het ma-
»riaal worden aangebracht, dat
Jgakt onherroepelijk vlekken! Een
thte wasbeurt kan het beste ge-
met een droogschuimwas-
'asscn, deux pièces, jasjes
'ILDLEER (veloursleer)
zeer ontvankelijk voor straatvull-
ittlng en vocht. De zaak is, de
,pool los te houden door regelmatig
kt. Wje wrijven met een crépe-reind-
jngskussen, ofschoon gum ook
n vaa ponderen kan doen. Evenals suède
choenen kunnen kledingstukken
an dit materiaal ook worden „ge-
Ixeerd" met een suède-spray, die
Hj en beschermende film aan de op
zegt b lervlakte legt, en vuil tegenhoudt.
Vlekken ln suède met een suède-
Klniger er uit halen, doch steeds
afcroberen bU de zoom of de behan
deling niet schadelijk is. Met kalfs-
hi;(suède héél voorzichtig te werk
|tan.
Pigskin of varkensleren hand-
ichoenen worden in een mild,
tocht sopje van goede huishoud
zeep in lauw water gewassen. Dan
PS morden de handschoenen aange
trokken, en dezelfde bewegingen
gemaakt als bij het handen was-
sen. De vingertoppen mogen
hierbij wel een extra beurt heb
ben. Na het wassen worden de
handschoenen goed uitgespoeld,
en niet uitgewrongen maar uitge
drukt op een handdoek. Voorts
blaast men ze bol op, en worden
ze buiten in de wind of schaduw
aan de lijn gehangen. Het meest
succesvol z(in natuurlijk de spe
ciale handschoenenspanners.
Glacé-handschoenen mogen
nooit gewassen worden. Wasbenzi
ne kan ze reinigen van het ergste
vuil of vet, waarna ze met kleur
loze was ingewreven kunnen wor
den, om ze soepel te houden.
Als handschoenen door en door
geverfd zijn, komt het wel eens
voor, dat ze afgeven. Om dit tegen
te gaan, worden de handschoenen
binnenstebuiten gekeerd, en alle
Stof en leervezeltjes eruit gebor
steld. Daarna worden ze grondig in
de talkpoeder gezet. Mocht dit dan
nog niet baten, dan ligt het hoogst-
kinderen het recht hebben voor
hun mening op te komen, heb ik
dat recht óók-
Overigens: waarom zou mijn
kroost mJJn oordeel niet in twij
fel mogen trekken? Wie bewijst
mi), dat ik gelijk heb en dat zij
voortdurend dwalen? Lang gele
den kwam ik ook dikwijls genoeg
ln opstand tegen de smaak van
ouderen en dertig Jaar laten bleek
(soms) dat ik het bij het rechte
eind had gehad. Mijn vader hield
niet van schilderijen van Perme-
ke. ik wel en ik had gelijk. Hij
hield van Rubens, ik niet en ik
had ongelijk.
Schoonheid en cultuur blijven
nu eenmaal hachelijke onderwer
pen. In feite vinden wel alleen mooi
wat aan onze smaak appelleert en
al ls het mogelijk de smaak te
ontwikkelen, een bepaalde grens
kan niet worden overschreden. Iets
wat we mooi vinden of wat ons
ontroert is altijd datgene wat op
de een of andere geheimzinnige
wijze een paar snaren in ons diep
ste innerlijk doet meetrillen: het
is een kwestie van karakter en
temperament. Een mens kan met
zijn verstand een kunstwerk aan
vaarden omdat hij wéét dat het
mooi is. en er toch koud onder
blijven. Zijn diepste innerlijk blijft
onbewogen; hij mist er de golf
lengte voor. Omgekeerd kan hij tot
ln a'n uiterste vezels bewogen wor
den door iets dat de toets der kri
tiek. zuiver vaktechnisch gezien,
niet kan doorstaan. Toch vindt hij
het mooi. Zijn verstand moge het
afwijzen, zijn hart bloeit er voor
open. Smaak is zó persoonlijk, dat
het inderdaad heel dom is om er
over te twisten.
Opgroeiende kinderen z{jn
aan die erkenning nog lang niet
toe: ze twisten graag en met
geestdrift. Hun twijfel aan onze
waardebepalingen is gerecht
vaardigd; hun ondoordacht af
wijzen van alles wat w\j mooi
rinden is overdreven. Maar de
puber die niet overdrijft zal wel
in Vuurland wonen, ik heb hem
nog niet ontmoet.
THEA BECKMAN
waarschijnlijk aan te vochtige
handen, waar natuurlijk niets zo
maar een-twee-drie een oplossing
voor is.
Het meest aan te raden is dan
goed gevoerde handschoenen te
dragen of handschoenen die alleen
aan de buitenzijde geverfd zijn.
Witleder handschoenen kunnen
het beste taordeti gewassen in
melk (met een scheut salmiak
geest) of heel fijn zeeppoeder.
Zijn ze hard geworden, dan wor-
den ze weer soepel in 2 liter wa
ter met een theelepel olijfolie. De
handschoenen worden daarin
zachtjes gekneed.
Tassen mogen als ze nieuw zijn
al worden Ingecrèmed. Incrèmen
bij nieuwe leerartikelen kan nooit
kwaad. (Let er echter wel op, dat
u de crème gelijkmatig verdeelt).
Het bevordert die soepelheid van
het leer, en het wordt duurzamer.
Dit geldt niet voor slange- en kro-
kodilleleer; deze mogen alleen met
overpeinzing
Maar ze spitsen belde oortjes
wanneer ze de leraar een naam
horen verdoemen! Aha, Jan Cre-
mer ls géén literatuur omdat hij
vieze woorden gebruikt? Hollen
jongens, Jan Cremer moeten we
lezen! Jan Wolkers is een auteur
met gefrustreerde Ideeën en be
perkte levensvisie? Waar halen we
een boek van Wolkers vandaan?
Hé, hoor Je dat? Simon Vinkenoog
is weer eens in moeilijkheden, hij
mag geen marihuana roken. Voor
uit, wi) gaan Vinkenoog lezen en
rommel roken alleen al omdat het
wordt afgekeurd door die ouwe sok
ken
Een eenvoudige oplossing sou
zijn: de zaken om te draaien. Wan
neer mijn zoon met een grammo
foonplaat thuiskomt die mijn ge
hoorzenuwen in rafels trekt, behoef
ik slechts drie keer te zeggen: Hé
toe, draai die plaat nog eens.
'k vind hem eindeloos", en een
week later la het beroerde ding
verdwenen; verpatst of ingeruild,
de rust keert weer. Ik hoef maar
één afkeurend woord te zeggen
over een door mij in het geheim
bewonderde auteur, of de volgen
de dag rent Adrlaan naar de open
bare leeszaal en kamt alle plan
ken uit. want dat moet-le lezen!
Het recept is simpel, maar oneer
lijk en stuit me daarom tegen de
borst. Want even goed' als mijn
