Gardameer
F.Wareman
Bied
Rust aan de drukke Rijn
Zuid-Limburg:
Elck
wat
wils
Wout Beroei
VEILIG
VAKANTIE
VIEREN
hogerop
zoekt
Voor wie het
De burcht Rheinfels
de Rijn
De tijd ligrt nog niet zo heel ver
achter ons, dat een reisje langs de
Rijn een hele onderneming was.
Maar in de laatste halve eeuw,
waarin de vervoersmogelijkheden
elk decennium met sprongen zijn
vooruitgegaan, is de klassieke Rijn
reis langzamerhand tot de „kleine
uitstapjes" gaan behoren: menig
een haalt zjjn neus ervoor op of
kan er op zijn best enige waar
dering voor opbrengen als halte
plaats op de weg naar Italië, Grie
kenland of andere zuidelijke stre
ken! De Rijn is nog wel „toelaat
baar" voor kleine vakanties met
Tasen en Pinksteren, maar voor de
tuig naar een uitgangspunt be
geeft, maar dan resoluut de wagen
aan de kant zet en de vrije natuur
binnenstapt, is, helaas, o zo klein.
PLATEAUS
l Het grootste wonder der schepping'
kunnen toejuichen, mits die trek
vogels „de kunst van reizen" ver
staan. Ook nu nog juister: voor
al nu geldt de oude Romeinse
wijsheid van niemand minder dan
Plinius <23-79 na Chr.i, dat „wij
grote reizen ondernemen om din
gen te zien, waarop wij in onze
woonplaats geen acht slaan"! Wie
die kunst van het reizen wèl ver
staat, zal haar doorgaans aan de
Rijn hebben geleerd: op een be
perkt gebied, waar men oog leert
hebben voor het detail. Want daar
op komt het immers aan. Voor de
„ongeoefenden" is reizen tegen
woordig vaak niet anders dan het
verslinden van zoveel kilometers,
in een auto hangen en de mooiste
dingen achteloos aan zich voorbij
zien flitsen. Wandelen lijkt een
ouderwetse bezigheid en het aantal
..durvers", dat zich wel per voer-
Maar is de Rijn daarvoor dan
wèl zo geschikt, zal men vragen.
Toegegeven, het Rijndal is bijzon
der druk en wie de voorkeur geeft
aan gezellige terrasjes en genoeg
lijke cafeetjes komt er niets tekort.
Wie echter de (geringe) moeite
neemt de Rijnplateaus te beklim
men, leert een ander facet van het
Rijngebied kennen. Daarboven, op
de golvende „hoogvlakte", waar het
graan wuift, de wijnstokken bij
duizenden langs de glooiingen
staan en de stille bossen op be
zoekers staan te wachten, daar
ziet men bijna niemand! Neen, dit
is geen zin uit een reclamefolder
het is een brok eigen ervaring van
de vorige zomer. Terwijl duizenden
zich in stadjes als St. Goar, Bacha-
rach of Rlidesheim met hun knusse
straatjes verdrongen, zag men
daarboven geen sterveling!
ONBEKEND
vele landgenoten is het
Gardameer een toeristische
- trekpleister, waar zij, na een
rste kennismaking, gaarne terug-
En dit is niet zo verwon-
rlijk. Noemde Goethe, die er zelf
Vermalen vertoefde, dit Italiaan-
bergmeer niet „het grootste
der schepping"?. Het is
ook niet alleen het grootste,
Bh ook één van de oudste meren,
tetaan uit een gletsjer. Het is
emelshreed 52 km lang, met een
rootste breedte (bij Bardolino)
16 km. Diepzeeriuikers maar
raden dit niet aan kunnen
hun hart ophalen: op het diep-
punt bereikt het meer een diep-
niet minder dan 376 meter.
Belangrijker is echter, dat men
met zijn helblauwe
leur alle kanten uit kan en de
Ijna subtropische natuur hier vol
2n ongekende kleurenrijkdom is.
voor Hollandse begrippen
>mer, met een heerlijk kli-
it, dat het mogelijk maakt om
avonds laat op de met rozen
oleanaers omrasterde terrasjes
[n campari of wijntje te drinken,
•n snelle boten af en aan. Door
te maken van deze boten
ook de oversteek van Torri naar
lerno is zeer aan te bevelen
de dorpen en stadjes, met
typisch zuidelijke sfeer, „vlak
de hand".
De mooiste vakantietrip, die men
kan maken, is wel de tocht
de brede autoweg langs het
een route \""an ruim 185 km.
loopt de weg langs het
dar weer door tunnels aan-
ht in de rotsen. Men doet
an plaatsen aan als Riva, Mal-
ssiae, met zijn pittoreske haventje,
fcrdone Riviera, met zijn door
oleanders en cypressen omrankte
boulevard een lustoord waar het
goed toeven is en het schiereiland
Sirmione, met het uit de dertien
de eeuw daterend slot der Scali-
gers. Een burcht met zwaar ge-
kanteelde muren en vele vierkan
te torens
Klimaat en cultuur gaan aan dit
meer hand-in-hand. Zo zijn er b.v.
goede verbindingen met Milaan,
Verona (operavoorstellingen), en
Padua, steden, die op de ware
kunstliefhebbers een grote aantrek
kingskracht uitoefenen. En waar
om ook niet een dag uitgetrokken
voor een bezoek aan Venetië? Hoe
wel Riva, Torbole en Gardone Ri
viera in het vakantieseizoen hoog
genoteerd staan, zijn er rond dit
meer gelukkig ook nog wel
plaatsjes te vinden, waar de
„vreemdelingenindustrie" nog niet
de overhand heeft verkregen. Zulk
een plaatsje is b.v. Brenzone, niet
ver van Malcesine, waar men in
het voorseizoen b.v. reeds voor 15
DM voor een volledig pension in
comfortabele hotels terecht kan
(hoogseizoen 20 DM).
En Brenzone vormt geen uitzon
dering. In vele, nog niet ontdekte
domj es maakt u maar eens een
tocht langs het meer treft men
(nog) diezelfde rust aan. Prefe
reert men echter campings, ook
deze zijn in veel variatie langs het
meer te vinden. Misschien zien wij
ii deze zomer wel temidden van de
bloeiende agaven, oleanders, cy
pressen en sinaasappelbomen.
S. PLATTEEL
dxfed kattxp
MET 'N SOLIDE TENT VAN
«3»
Merkwaardig verschijnsel: een
stuk prachtige natuur is onbekend
en dus onbemind. Niets meer te be
leven, zal cïeze of gene zeggen als
de bezienswaardigheden van een
kleine Rijnstad zijn „afgewerkt".
Maar waarom geen wandeling van
een paar uur over het plateau van
St. Goar naar Oberwesel, om een
voorbeeld te noemen. Eerst een
sportieve voetreis naar boven van
hooguit een half uur, dtan frisse
lucht in overvloed, weidse panora
ma's over glooiende heuvelland
schappen, frambozen en bramen
langs stille weggetjes, weglippen-
de eekhoorntjes of zelfs reeën in
de dromerige wouden, desgewenst
een bezoek aan een van de prach
tige burchten of romantische ruïnes
en tenslotte de afdaling naar een
kffllMsoh dorp of kleine stad vol
oude huizen. En wie langs de
rand van het plateau loopt, kijkt
naar beneden op de Rijn met zijn
ontelbare vaartuigen, ziet de top
van de Lorelei tegenover zich lig
gen en komt tot rust in een ver
rukkelijke stilte, die desondanks
belangrijk voor de echte stads
mens! toch niet zo ver weg is
van de drukte in het dal.
Zo leert men „afstand nemen",
men leert er oog te krijgen voor
het detail, men spant de spieren
zonder zich overmatig te vermoeien
en neemt de mooiste dia's mee als
herinnering voor sombere winter
avonden. Langs de meest bevaren
waterweg van West-Europa bewe
gen zich duizenden auto's en bus
sen, op de rivier zelf is het zo druk,
dat er zoals tegenover de Lore
lei zelfs „verkeerslichten" zijn
aangebracht om de schepen zon
der ongelukken die nauwe door
gang te laten passeren. Maar bo
venop de bergen kan de wande
laar weer de krachten opdoen, die
hij voor een nieuwe werkperiode
nodig heeft. Er is nog verjongende
stilte aan de Rijn!
C. J. ROTTEVEEL.
ier de lof zingen van Zuid-
f-i Limburg als vakantieoord
of een opsomming geven
van de talrijke toeristische trek
pleisters, welke dit verste uit
hoekje van Nederland heeft te
bieden, zou een nutteloze bezig
heid betekenen. Een enkel tele
foontje of een simpel briefkaar
tje naar een van de vele gretige
V.V.V.'s is ruimschoots voldoen
de: men wordt meteen overgo
ten met alle gewenste gegevens.
Alle kostelijke kasteeltjes, beto
verende beekjes, prachtige pa
norama's. plezierige pretcentra
en aantrekkelijke attracties
worden breedvoerig ten tonele
gevoerd. Met naam en toenaam.
Met prijzen en openingstijden.
Voor elck wat wils.
Want in het „bronsgroen eike
hout weet men zo langzamerhand
maar al te goed, waar Abraham de
toeristische mosterd haalt. Heel het
land en heel het volk zijn in de
zomermaanden ingesteld op de
trek uit oost, west en noord. Er
draait een volledige toeristenker-
mis met de obligate hoedjes,
FOTO BOVEN:
Oude rotswoningen
GeulenHouthem
bij Valkenburg.
stokjes, toeters, schreeuwers en
lawaaischoppers. Ze schijnen erbij
te horen. Centrum van het luid
ruchtigste vermaak is Valkenburg.
Buiten het seizoen een verrukkelijk
gelegen plaatsje, maar in de hoog
tijdagen een dorado voor de va-
kantieslurpende lolbroeken. En dan
dus tevens een oord, dat moet wor
den gemeden door degenen, die
minder zijn gesteld op de kakofo
nie. die daar wordt geproduceerd.
Let wel: Valkenburg is Zuid-
Limburg niet, al domineert het he
laas te veel als luidruchting een-
met REIS ACCESSOIRES van
ESS<?>
Benzinestation
HAAGWEG
LEIDEN
Wij hebben voor U: tankdop met slot, ventilateurriem, gevaren
driehoek, pechlamp, sleepkabel, reserve can, set reservelampjes,
reisapotheek, wegenkaarten van alle Europese landen.
Laat Uw vakantie niet bederven door gladde banden.
Voorkom risico's door ze tijdig by ons te laten vervangen.
Ook leveren wij accu's, blikjes olie, enz.
Desgewenst stellen wij voor U een pakket reserveonderdelen samen
inhoudende bougies, contactpunten, ventilateurriem, waterslang.
De ware toerist is een
-ijke vagebond.
A- Prachtig meer Ruige bosseit WatervuUen Grotten a
Leer thuis
FRANS, ENGELS,
DUITS, SPAANS,
ITALIAANS of
een andere
taal SPREKEN
en VERSTAAN
GRATIS^
<5 t. EP
17J cm
dige inlichtingen. AdL.
(Op verzoek proef-
band 9* c/s i.p.v.
proefplaat)
28 TALEN
OF GELUIDSBAND
f 10.- p. maand
IlMGUAPHONE
u i Haarlem, Nwe Gracht 88, telef. 1 94 10
IBON OP BRIEFKAART PLAKKEN M M
ANTWOORDKAART
MACHTIGING 3015
AMSTERDAM
Van alle Joegoslavische va
kantiecentra zijn Du-
brovnik en Bied wel de be-
bekendste, ofschoon zij zeker niet
reclame lopen voor het échte Joego
slavië. Bied is voor het land van
Tito zo ongeveer wat Zandvoort en
Stheveningen voor Nederland zijn:
trekpleister voor toeristen met alle
luxe van dien maar daardoor een
wat geflatteerde voorstelling van
zaken gevend. Wil men een blik
werpen in het authentieke Joego
slavië, dan dient men verder naar
het zuiden te gaan.
Bied heeft als toeristenoord voor
delen die men elders, in welk land
dan ook, beslist niet heeft. Dat
oerdeel is niet van ons afkomstig,
maar van een oude, doorgewinter
de Engelse reisleider. De (verwen
de) vakantieganger treft er de fijn
ste hotels aan en, ondanks de dui
zenden toeristen, toch ook nog d e
ruimte. Bovendien is het er
naar onze maatstaven gerekend
betrekkelijk goedkoop. Wie erva
ring heeft opgedaan in het dure
overvolle zuiden van Frankrijk, het
door de toeristen bijna platgelopen
Italië of een per ongeluk zonnige
dag op onze stranden heeft door
gebracht, die weet wat dit alles be
tekent. Bied is gelegen aan een
groot, zij het afzienbaar meer met
daarin een heel klein eilandje.
Rondom het meer staan zeer grote
hotels (met, tussen haakjes, uiterst
correcte bediening) en het geheel
is omgeven door hoge bergen. Een
zeer schilderachtig tafereel.
Wat die ruimte betreft: wie er
niet voor voelt dagenlang in de zon
te bakken, kan volop wandelen. Al
na een kilometer lopen staat men
in een woeste, schitterende natuur,
waarin men slechts sporadisch een
huis en mensen tegenkomt. Dat is
zeker voor een Nederlander, die
onze lawaaierige welvaart gewend
is. een verademing. Geen bordjes
„verboden toegang" met artikel zo
trum. Maar op korte afstand reeds
van dit bruisende en brullende
middelpunt zijn de rustige hotel
letjes en lieflijke pensionnetjes te
vinden. Vandaaruit kan men na
tuurlijk het cliché-vertier zoeken
in de afgestampte eethuisjes en
drukke café's, maar het hoeft niet.
Te voet, op de fiets, en per bus
komt men al even gemakkelijk in
de vrije natuur, waar men zelfs in
het dan zo dichtbevolkte Limburg
nog wel stille plekjes kan vinden.
Per auto gaat het wat minder
makkelijk. De automobilist, die tij
dens een rit door het inderdaad
heerlijk afwisselend Limburgse
landschap naar een prettig pick
nickplekje zoekt, zal moeite heb
ben een opening te vinden in de
eindeloze prikkeldraadheggen. O
ja, op het grandioze zuidoostelijke
gedeelte van de door de ANWB
uitgestippelde Mergelland-route
zjjn die plekjes er weL Maar zo-
velen hebben die al ontdekt, dat de
auto's er bijna bumper aan bum
per staan en het parkeerprobleem
met enige overdrijving doet den
ken aan hartje msterdam.
Maar voor de autorijdende va
kantiegangers zijn er wel andere
mogelijkheden, als ze wat verder
willen kijken dan de kaart van
Zuid-Limburg lang is. Want dan
kan het pensionnetje in Beek of
Houthem, het hotelletje in Gulpen
of Schln-op-Geul of het hotel in
Slenaken of Noorbeek een prachtig
uitgangspunt vormen voor uitstap
jes naar België of Duitsland. De
grens is immers zo dichtbij en de
douane nauwelijks merkbaar. En
achter deze gemakkelijk te nemen
hindernissen liggen de bossen open
en vrij te wachten.
Natuurlijk kan men ook daar de
toeristische trekpleisters bezoeken,
waarheen de Limburgse onderne
mers bussen vol vakantiegangers
transporteren. Maar men kan ook
op eigen gelegenheid de schoonheid
van het Belgische Ardennengebied
of het Duitse Eifelgebergte ont
dekken.
Als men zo de balans opmaakt
van wat Zuid-Limburg heeft te
bieden, dan moet men tot de con
clusie komen, dat er van alles is.
Voor de man die de toe-ter en het
hoedje als het summum van va
kantievreugde ziet, ligt daar Val
kenburg. Hij zal er vooral in de
avonduren talloze naamloze geest
verwanten tegenkomen.
Maar voor degenen, die ver van
dit gevoel de stilte, de natuur en de
eenzaamheid willen adoreren, zelI
er met enige moeite nog wel een
afgelegen privé-tempel zijn te vin
den.
En daartussen in ligt een zee
van mogelijkheden. Want we zeiden
het alin Zuid-Limburg is voor
elck wat wils.
KOOS POST
veel van het Joegoslavisch straf-
recht, geen parken die met passer
en liniaal zijn aangelegd. geen
bungalows, geen hoge flatgebouwen,
geen zorgvuldig geposteerde vuil
nisbakken om papiertjes in te wer
pen, neen, het ruige land met bos
sen en weggetjes, waarvan men
met geen mogelijkheid kan zeggen
waar ze uitkomen. Automobilisten
zullen er dan ook goed afin doen
nimmer de asfaltwegen te verlaten.
Ruimte, ruimte, dat is er nabij Bied
in overvloed. Het enige probleem
is eigenlijk het geringe vertier in
de avonduren. Er is één aftandse
bioscoop en er is soms iets te doen
in het grote Casino, maar dat is
dan ook alles.
Vier kilometer van Bied af lig
gen de watervallen van Vintgar.
Die moet men beslist bezoeken,
want zij zijn van een wondere
schoonheid. Langs de aan twee
kanten oprijzende rotswanden
heeft men over een afstand van
1500 meter een houten jJlatform
gemaakt, waarover de toerist tegen
betaling van een belachelijk kleine
som een prachtige wandeling kan
maken.
Een kleine 50 km van Bied ligt
een werkelijk grote stad: Ljublja
na. Wie denkt daar eens gezellig
te kunnen winkelen, vergist zich
ontzettend. Het is een grauwe, op
je humeur werkende plaats met
treurig slecht verzorgde winkel-
etalages (een gebrek in vele com
munistisch geregeerde staten). Nog
verderweg ligt P os toj na met zijn
prachtige, miljoenen jaren oude
grotten. Met een miniatuur-treintje
rijdt men door de koude verlichte
galerij pn en men kan er verder
uren lang wandelen onder leiding
van gidsen. Het is een merkwaar
dige sprookjeswereld met de grillig
ste vormsels.
RUUD PAAUW
HEEFT U
MET VAKANTIE IN UW AUTO
KLI PPAN
a VEILIGHEIDSRIEMEN A
Agent voor Leiden en omstreken:
HEKLA-LEIDEN C.V.i.o.
