C'N.V.: laatste poging
loongesprek te redden
GALERIE CARTOUCHE: WERI
VAN HAKKAART EN BUURMAf
vervolg begonnen
Auschwitz-proces aan
VAN 0TTERL00
MOET RUSTEN
DIEVENBENDE
IN ITALIË
OPGEROLD
't is weer tijd voor
Den Haag koopt
beeld van Moore
rs er<md iis
Honger in India
LETDRCH DAGBLAD DINSDAG 14 DECEMBER 1905
Dit keer drie beklaagden
(Van onze correspondent in Bonn)
In Frankfort is vanochtend het
tweede Auschwitz-proces gekonnen.
Het eerste eindigde vier maan
den geleden. Het duurde 20 maanden j
en omvatte 183 zittingsdagen. In
plaats van een 700 pagina's tellende
aanklacht, zoals de eerste keer, kan
men het nu af met 47 pagina's.
Het gaat thans dan ook om slechts
drie beklaagden, van wie beklaagde
Neubert nog een erfenis is uit het
eerste Auschwitz-prooes. Hij werd
toen namelijk na enkele weken ziek
en kon voorlopig niet meer in de be-
Pierre Boulez
vervangt hein
Willem van Otterloo zal op me
disch. advies enige weken rust
moeten houden. Het concert dat
Het Residentie-Orkest donderdag
a.s. in de Stadsgehoorzaal zal ge
ven, zal gedirigeerd worden door
Pierre Boulez, die tot vreugde van
de leiding van Het Residentie-
Orkest op zeer korte termijn be
reid werd gevonden de taak van
Willem van Otterloo over te ne-
Donderdagavond zal Boulez
voor de Stichting K. O./Leidse
Volksuniversiteit het volgende
programma dirigeren: Handel -
Water music; Chopin - Pianocon
cert in e kl. t., Op. 11 en Symfonie
nr. 2 van Beethoven. De piano
soliste is Martha Argerich.
Martha Argerich werd op 5 juni
1941 te Buenos Aires geboren. Reeds
op 3-jarige leeftijd openbaarde zich
haar grote muzikaliteit. Haar piano
studies vonden plaats onder leiding
van de vermaarde Italiaanse meester
Vincenzo Scaramuzza. In 1949 gaf
Martha Argerich haar eerste open
bare concert met het „Orchestra del
Teatro Astral" in Buenos Aires, waar
na vele concerten in het Teatro Colón
en voor de radio volgden.
Later studeerde Martha Argerich
in Wenen bij Priedrich Gulda en in
Genève bij mevrouw Lepatti en Ni-
kita Magaloff,
In 1957 behaalde zij de le prijs in
het Busoni Pianisten-concours en
eveneens in dat jaar won zij de le
prijs in het Internationale Concours
van Genève.
Hierna begon haar Europese car
rière met optreden in alle Europese
landen.
Na enige jaren rust begon zij in
1964 opnieuw met grote tournees en
in maart 1965 behaalde zy de le prijs
van het Chopin-Concours te War
schau.
Van kunstvoorwerpen
De poltie in Venetië heeft
gisteravond meegedeeld een die
venbende opgerold te hebben.
Kunstwerken ter waarde van
500.000 dollar, die uit Italiaan
se kerken en villa's gestolen wa
ren. zijn teruggevonden.
Tegen 11 Italianen werden
aanklachten wegens diefstal of
heling ingediend. De politie
stelt een onderzoek in bij 20
antiquairs die verdacht worden
gestolen goederen geaccepteerd
te hebben.
Tussen 1957 en 1962 zijn 58 kunst
diefstallen in noord-Italië gepleegd,
waar bij steeds dezelfde methoden
werden gebruikt. 85 Kunstwerken zijn
teruggevonden. Hiertoe behoort een
madonna uit de school van Botti
celli en een Renaissanceschilderij van
de H. Maagd met haar kind en hei
ligen, dat als uniek in zijn soort
wordt beschouwd. Verder werden
verscheidene beeldhouwwerken en
oude kandelabers teruggevonden.
Volgens de politie was het mees
terbrein van de uit 11 leden bestaan
de bende Vanni Allessandro Manfri-
nato (41), die op het ogenblik een
gevangenisstraf in Bologna uitzit.
Somerset Maugham
vecht om het leven
De Biritse schrijver W. So
merset Maugham is gisteravond
In een zuurstoftent geplaatst ter-
Wijl de beroerte die hij zaterdag
ha^ voortgaat zijn krachten aan
te asten.
Zijn doktoren zeggen m een
medisch bulletin dat de kracht
van de 91-jarige auteur „hem
langzaam verlaat, maar dat zijn
lichaam krachtig terug vecht".
De patient heeft een hoge tem
peratuur en er komt steeds meer
opstopping in zijn longen
klaagdenbank plaats nemen. Neubert
zou in de ziekenbarakken van het
werkkamp Monowitz, waar de IG-
Farben de gevangenen als goedkope
arbeidskrachten gebruikte, zieke ar
beiders voor de gasdood in Auschwitz
hebben uitgezocht.
Zowel Neubert als de vroegere SS-
Sturmbannführer Wilhelm Burger
bevinden zich op vrije voeten. De nu
61-Jarige Burger wordt ervan be
schuldigd als leider van de kampad
ministratie van Auschwitz gezorgd te
hebben voor de aanvoer en het ge
bruik van het gas Zyklon-b. Hij is
daarom aangeklaagd wegens moord.
„In onbepaalde veelvoud van geval
len". Burger is al eerder voor een
Poolse rechtbank veroordeeld De
naam van de vroegere SS-oberschar-
führer Josef Erber (67) kwam her
haaldelijk in het eerste Auschwitz-
proces ter sprake. Hij was medewer
ker van Wilhelm Boger en nam zo
danig ook deel aan de zogenaamde
„verscherpte verhoren". Ook heeft
Erber tezamen met Boger na de
opstand bij de verbrandingsoven een
aantal gevangenen met het nekschot
vermoord.
Muziekzaal
De gerechtelijke autoriteiten in
Frankfort rekenen er niet op, dat dit
tweede Auschwitz-proces even veel
belangstelling van publiek en pers zal
krijgen als het eerste Het Haus
Gallus, waar het eerste proces zich
afspeelde, is nu weer als theater-:
ziek. en leeszaal en als pakhuis inge
richt. De zittingen hebben nu pi
in het oude gedeelte van het Frank-
fortse Landgericht, in de duistere
zaal nummer 146. De leiding van
proces heeft de „Amtsgerichtsrat"
Emil Opper. Ook zijn bijzitters e
gezworenen hebben nieuwe gezichten
enige vertrouwde figuren zijn echter
gebleven: de openbare aanklager uit
Oost-Duitsland, de kleurrijke profes
sor Friedrich Karl Kaul en de West-
duitse nevenaanklager Ormond Raa-
be. Prof. Jan Sehn, de officiële
Poolse waarnemer bij het Auschwitz-
proces is gisteren in een hotel in de
stad plotseling overleden.
Ongeveer 40 getuigen zullen wor
den gehoord, onder wie de al eerder
opgetreden Oostenrijker Hermann
Langbedn en de Polen Erich Kulka
en Kasimierz Smolen van het Ausch
witz-museum. Na ofloop van dit
tweede proces zullen er nog twee
Auschwitz-processen volgen. Voor het
proces dat vandaag is begonnen,
wordt op een zittingsduur van 3 tot
4 maanden gerekend.
zó zacht
zó geurig
r North State", met de Dutch Swing College Band o.l.v. Peter Schilperoort via Radio Veronica - za. 11.15 en 18.45 u, zo. 10.30 en 18.45 u
Mevrouw Paul
Robeson overleden
Mevrouw Paul Robeson, de echt
genote van de beroemde bas en
acteur, is op 68-jarige leeftijd in een
ziekenhuis in New York gestorven.
Zij is in 1921 met de zanger ge
trouwd. nadat deze aan de Columbia-
University in de rechten was afge
studeerd.
Ontmoedigd door de achterstelling
destijds van neger advocaten werd
Robeson door zijn echtgenote over
gehaald naar het toneel te gaan.
Mevrouw Robeson, die verscheidene
boeken geschreven heeft, stierf vrij
wel precies twee jaar nadat het echt
paar teruggekeerd was van een zelf
opgelegde verbanning van vijf jaar
naar Rusland. Zij is 44 jaar met Ro
beson getrouwd geweest.
(Van onze oorrespondent)
De gemeente Den Haag gaat het
beeld „The large locking Piece" van
de befaamde Engelse beeldhouwer
Henry Moore kopen. Met de aankoop
is een bedrag van f. 375.000 gemoeid.
Na een uitvoerig debat besloot gis
teren de Haagse Raad tot de aankoop
met 30 tegen 10 stemmen.
Nieuwe expositiezaal geopend
Onlangs liepen in Kopenhagen
de vriestreilers „Pavlovo" en „Pribu-
ki" van stapel. Deze schepen behoren
tot een serie van 15 vriestreilers, die
91 meter lang en 16 meter breed wor
den en 2550 tot 2600 ton meten.
Commissie van goede diensten
De verbondsraad van het CNV wil door de instelling van een
commissie van goede diensten een laatste poging ondernemen
om het loongesprek, dat volkomen vast is komen te zitten, weer
op gang te helpen. In de spoedvergadering gisteren in Utrecht
heeft de raad overigens het beleid van de vertegenwoordigers
van het CNV in het loon-politieke overleg goedgekeurd.
Na afloop van de vergadering werd j klimaat, wettigen een ernstige poging
een verklaring uitgegeven, waarin de om de geschillen by te leggen,
verbondsraad zegt met diepe teleur
stelling te hebben kennis genomen Daarom ziet het C.N.V. het. op
ten aanzien van het minimumloon 1 taak om niet in het vooruitzicht van
Dit standpunt betekent een stap te-
rug op de weg naar sociale zeker-
heid voor een van de financieel
zwakkere groepen van de bevolking.
Koppeling van het minimumloon
aan de prijsindexcyfers immers zou
er toe leiden, dat juist deze groep
mensen in het geheel niet zou pro
fiteren van de toenemende welvaart
in Nederland. Niet alleen zou hun
levensstandaard worden „bevroren"
op het toch al lage peil van
dit ogenblik, maar bovendien zou- i
den ze verhoudingsgewys steeds ver- j
der achterop raken by andere groe- j
pen van de bevolking, die hun reële
inkomens wel voortdurend zien toe-
nemen Voor de christelyke vakbe
weging is dit volstrekt onaanvaard
baar.
harde, sociale strijd te berusten, zon
der alsnog langs de weg van overleg
en bemiddeling te hebben gedaan
wat mogelijk is.
De verbondsraad van het C.N.V.
meent dan ook dat alsnog een po
ging moet worden gedaan om de be
staande geschillen te beslechten
door het inroepen van bemiddeling
door b.v. een commissie van goede
diensten.
Niet op zichzelf
De verbondsraad meent overigens
deze zaak niet op zichzelf te kunnen
bezien, zy kan zich niet aan de in
druk onttrekken, dat de stryd om
het minimumloon vooral te wyten is
aan de starre houding, die de werk
gevers in het overleg over lonen en
arbeidsvoorwaarden menen te moe
ten aannemen. Hierdoor dreigt het
gevaar, dat juist de laagstbetaalde
werknemers het slachtoffer worden
ven deze, ook op zichzelf al betreu
renswaardige ontwikkeling. De ver
bondsraad voelt zich genoodzaakt
hiertegen met klem te protesteren.
Verontrusting
Maar ook de verscherping van de
verhoudingen en de verslechtering
van het klimaat op zichzelf zyn voor
het C.N.V redenen tot verontrusting.
Naai net oordeel van de verbonds
raad kan d® ernstige crisis in de ver
houdingen e$n bron worden van toe
nemende stryd in de bedryfstakken
en van grote onrust in het bedrijfs
leven. De vrees daarvoor, maar ook
de noodzaak van verbetering van het
Tivee betekenisvolle figuren
Twee bekende Leidse kunstenaarspersoonlijkheden. Fer Hak
kaart en Kees Buurman zijn uitgekozen hun werken te tonen in de
zo juist geopende „Galerie Cartouche" van de heer Bert Oosterom
in het voor exposities ingerichte pand Lange Brug 67, waarin van
nu af aan maandelijks tentoonstellingen gehouden zullen worden.
Twee merkwaardige kunstenaarspersoonlijkheden ook. ieder
levend in een eigen wereld, hetzij die van de „realiteit", hetzij van
de „droom".
Zij bezien en onderzoeken deze wereld en de mensen, die daarin
leven op een strikt persoonlijke wijze, zij roepen tevens een stroom
aan gevoelens en gedachten op, waarbij menige beschouwer zich
schrap zal moeten zetten, om er in door te dringen en er het diepste
wezen van te onderkennen.
Fer Hakkaart, wiens prachtige en j Hakkaart openbaart hy in menig op-
kundige etsen reeds in wyde kring zicht een ontwikkeling, waarvan het
vermaardheid verkregen, brengt onmogelijk is te voorspellen, waar-
daarvan ook thans diverse opmerke
lijke voorbeelden: wy denken aan
zyn „Muzikanten" en „Dorpskermis".
Thans weet hy ook te boeien met
zyn in onnatuurlijk felle kleuren ge
houden olieverven, waarin veelal de
„verwondering" valt te onderkennen.
De verwondering van kinderen, geiyk
in het .Meisje en jongen in het
gras", „Kinderen op trottoir", „Meis
je achter boom" of „Popje". Veelvul
dige deformaties vormen een intre-
gerend bestanc _1 van zyn dikwyis
caricaturiserende kunst, waarvan wy
ook nog willen ..oemen het unieke
.Meisje en Faun", „Pierrot en hou
ten pop" of „Zwemsters". Een wyze
van observeren, welke zeker niet el
keen ommiddeliyk zal aanspreken,
doch waarvan men toch kan vast
stellen, dat zyn visie wellicht voor
de .gewone" mens een ongewoon ka
rakter draagt, welke echter toch on-
tegenzeggeiyk sterk in de herinne
ring gegrift biyft.
Verwijzend naar het bericht t
voor het eerst sedert elf jaar
in Hieuw Delhi weer voedsel-ra
soenering is ingevoerd, als vot
beeld voor andere Indiase stat
verhaalt een bijzondere corn
pondent in ,£.e Monde" hoe
dezelfde dag in een nieuw luxui
hotel in de Indiase hoofdstad e
smulfeest werd georganisee
waarop burgers van de bevoi
rechte klasse konden geniet
van forel met champagne, een
braad, heerlijk gebak en nog 1
zo'n vijftig andere specialiteiü
Ook al weef op dezelfde dag k
in de kranten lezen hoe e
uitgeputte, zieke man een geh
nacht lang midden op het grol
ste plein van Hieuw Delhi had g
legen zonder dat iemand zich zi
lot had aangetrokken behalve d\
enkele taxichauffeurs die om hi
heen wat losse stenen hadden g
stapeld om te verhoeden dat
stervende zou worden overredet
Het tekort aan koren, ryst en a
Beide ,moi»;rn" ingestelde kun- j dere granen die de basis van
stenaars streven zowel geestelijk ais volksvoeding in India vormen, woi
ambachtelijk, naar het realiseren van j voor 011 Jaar geschat op tien a vi
heen zy zal voeren. Zowel in zijn
litho's als olieverven domineert veel
vuldig het donkere zwart, in scherp
contrast tot het meestal spaarzaam
aangebrachte wit, dat echter steeds
by hem een functionele betekenis
heeft.
Daarvan getuigt vóór alles zyn in
drukwekkend schilderij „Manspor
tret", dat een stemming van diepe
melancholie oproept, hetgeen trou
wens ook in andere onderwerpen als
„Zieke vrouw" en „Om te oordelen
de levenden en de doden" tot uit
drukking komt. Hy schynt in een
sfeer te vertoeven, waarin ook het
lugubere en huiveringwekkende hun
krachtig woord meespreken.
MUZIKANTEN
ets van Fer Hakkaart
Tenslotte zy vermeld, dat re
meerdere werken van beide expos
ten zyn aangekocht, o.a. voor
museum „De Lakenhal", hetgeen
waarborg kan zijn voor hun bete
nis.
hen „ideale", hetgeen in de
toekomst nog menige onverwachte en
eigenaardige verrassing kan opleve
ren. Het bezichtigen van deze in
teressante expositie, waarmee de
heer Bert Oosterom het contact met
tien miljoen ton. Ook by een verdu
beling van de Amerikaanse gras
leveranties aan India zou het pr
bleem nog verre van opgelost biyve
Een land, dat veertien procent van 1
ereldbevolking moet voeden tenf
.Mansportret"
1 Kees Buurman
j ven dragen weer een geheel ander publiek nader hoopt aan te halen. zyn grondgebied slechts iets
I stempel. Hy schynt in een periode 'oont An ook alleszins de moeite. dan twee procent van de wereldfll
te vertoeven, waarin de „versombe- Zy is tot 31 december geopend, j pervlakte beslaat, wordt bedreij
ring" vat over hem heeft gekregen, s middags van 2 - 5 uur. 's avonds door de „hongersnood van de eeuw
I Hierdoor is een opvallende wyziging van 7 - 8 uur, op de zondag en za- aldus de correspondent van „Le M01
I in zyn expressie ontstaan. Evenals terdag alleen 's middags. de".
