r
Van Manens Metaforen VerbetCTinsvan
oogstte veel succes
kunst
Seyss-In quarts secretaresse
tolk in het proces-Verhelen
kaleiöoscQQP
MATRASSEN
LEDIKANTEN
J
Strakke choreografie
Amerikanen brengen
Franse kunstmaan
in baan over polen
Teleurstelling over
houding ambassade
L
U kunt mij zo de
laan uit sturen"
fPer nachtbootu reist terwijl i
slaapt. Vertrek dagelijks 23.40
uur. Van 30 september 1965 t/m
april 1966 weekendreizen naar J
•.unden. Heendonderdag- of vrij- M
dagavond. Terugmaandag- of
dinsdagmorgen. Met1,2of 3nach-
:en in Londen v a. f 99.-. f
HARWICH
f Reizen per Harwich-boot Is een modern genoegen. U arriveert
op tijd op Uw bestemming. Een prettige zekerheidl Uw reis
bureau weet er alles van.
Boek vla DE HOEK
Reis rustig en betrouwbaar
per dag-
of nachtdienst. I
NAAR ENGELAND?
voor vakantie of zaken
GA PER
HARWICH-BOOT
U VAART
ER WELBIJ
y Per dagboot:
5- en 8-daagse reizen naar Lon-
den met logies en ontbijt reeds
vanaf f145.-
En... van 1 november af voor
f122.- een speciale 4-daagse
winterreis met drie nachten lo
gies en ontbijt in een goed een
voudig hotel in het West-End
van Londen vlak bij underground
en bus. Vertrek elke dag.
wi
W gies
W voud
j van Lc
Scheveningse
buitenhaven
in 1967
(Van onze kunstredactie)
Hans van Manen heeft zijn nieuwe ballet Metaforen'als
ouverture bedoeld, maar opende er gisteravond in de goed bezette
KonSchouwburg niet de eerste voorstelling van het Haagse Ballet
Festival voor de jeugd mee, dat het Ned. Dans Theater nu voor
het vierde jaar geeft. Voor de Nederlandse première had hij het
een veilige derde plaats op het programma gegeven.
Van zijn vorige muziekballetten
(„Symfonie in three movements",
„Opus 12" en het bijzondere muziek-
ballet-zonder-muziek „Essay in de
stilte") onderscheidt het zich door
dat het veel abstracter is. Menselijke
verhoudingen komen er minder en
minder duidelijk in uit. Er is geen
dramatische ontwikkeling en de toe
schouwer raakt er dan ook niet zo
emotioneel bij betrokken. De emoties
die er zijn gaan schuil in een strak
kere opzet van de choreografie
achter de strakke gezichten der uit
voerenden. De afwisseling in
stemmingen der muziek van Daniel
Lesur vinden een zuivere uitdruk
king in tempo en aard der beweging.
Muziek en dans zijn een eenheid ge
worden die men ondergaat en
niet onder woorden is te brengen
De blijheid die de choreograaf et
blijkens zijn toelichting in het pro
gramma zelf in vond is zeker niet de
kenmerkendste eigenschap. Ondanks
de afwisselingen maakte het een
tamelijk plechtige, gedragen indruk,
alsof men een onbekend, onbegrijpe-
nieel bijwoonde, maar
de invloed onontkoombaar
was. Het overwegend zwarte plafond
dat Jan van der Wal boven de dan
sers had opgehangen suggereerde
een zaal waarin groepsdansen, de
pas de deux en de ontmoeting van
deze beiden elkaar opvolgen op de
6troom van de muziek. De kostuums
(ook van Jan van der Wal) zijn in
fraaie contrastwerking van zwart en
wit.
Alexandra Radius, Han Ebbelaar,
Marian Sarstadt en Gerard Lemaitre
boeiden in de uitvoering zowel van
de homogene als heterogene pas de
deux.
Er was veel applaus voor dansers
en choreograaf en ook voor Jan van Er bestaat goede hoop, dat in 1967
der Wal en Eddie van Dijken, die in inderdaad kan worden begonnen met
piano en orkest" de verbetering van de Scheveningse
de „Variaties
de solopartij speelde.
Het programma bevatte verder van
Harkarvy „Grand pas Espagnol" en
„De onafscheidelijken", van Glen
Tetley „Sargasso" en Job Sanders
„Pop Beat", waarin Hazel Merry
goed als Lolita debuteerde en waar
van in de orgie van lawaai en bewe
ging de verandering van de finale
niet zo opviel. Een vrolijke uitsmijter
die als altijd veel succes had. De
overige nummers profiteerden van
de goede begeleiding door het Ned.
Ballet Orkest onder directie van
Louis Stotijn.
Zangeres Mea
Naberman overleden
In een ziekenhuis in Den Haag is
overleden de oratoriumzangeres Mea
Naberman. Zij was 43 jaar. De cre
matie geschiedt vrijdagmorgen a.s. op
Nieuw Eykenduynen in Den Haag.
De sopraan Mea Naberman, die les
heeft gehad van Willem Ravelli en
To van der Sluys, is o.a. opgetreden
onder dr. Anthon van der Horst. Be
halve in eigen land, was zjj ook in
België en Duitsland een geziene so
liste in oratoria.
Tenorzanger Volkers
- 66 - overleden
De bekende Duitse operazanger
Franz Völker is in een ziekenhuis in
Darmstadt overleden.
De 66-jarige zanger overleed aan
een ziekte in de bloedsomloop. De
tenor begon zijn operacarrière in
1926 onder dirigent Clemens Krauss.
Hij trad op door geheel Europa tot
dat hU zich in 1952 uit de kunst
terugtrok.
buitenhaven. In dat geval zal Sche-
veningen in 1970 over een betere ha
ven kunnen beschikken, zo deelde de
Haagse wethouder van Economische
zaken, de heer B. Bol, tijdens de
gistermiddag voortgezette behande
ling van de Haagse gemeentebegro
ting mee.
De verbetering van de Schevening
se buitenhaven is niet alleen eco
nomisch van belang, maar ook uit
het oogpunt van veiligheid noodza
kelijk, aldus de wethouder. De heer
Bol zei verder, dat hij voor de nieu
we Scheveningse visafslag, die met
een exploitatietekort van ruim 4 ton
over 1965 kampt, denkt aan een over
bruggingsuitkering van het rijk. Hij
wees er daarbij op dat het rijk de
visafslag in IJmuiden in feite al
subsidieert.
Van de Amerikaanse luchtmachtbasis Vandenberg in Californië
is gisteravond met een Amerikaanse raket een Franse satelliet in
een baan om de aarde gebracht. De satelliet moet de activiteit van
radiogolven in de iononsfeer bestuderen.
De zestig kilo zware capsule, die de naam FR-IA heeft ge
kregen, is gebouwd door het Franse nationale centrum voor de
bestudering van de ruimte.
Het Amerikaanse nationale bureau voor de lucht- en ruimte
vaart NASA heeft de aanjaagraket geleverd, een lange, uit vier
trappen samengestelde Scout-raket. De NASA moet ook de cap
sule» op zijn reis volgen en de gegevens ervan verzamelen.
De raket ging om 19.06 uur Ne
derlandse tyd de hoogte in. De cap
sule, die bezaaid is met antennes,
moest een cirkelvormige baan gaan
beschrijven op een hoogte van 788,5
kilometer Deze baan zou bijna om
de polen lopen. De satelliet moet
drie maanden lang in deze baan
olijven rondcirkelen.
De instrumenten aan boord r
ten radiogolven met een lage fre
quentie uitzenden om de invloed
hiervan op de geëlektrificeerde
deeltjes in de ionesfeer en de mag-
netosfeer vast te stellen. Een andere
opdracht heeft betrekking op de elek-
I tronische dichtheid in het omwente-
lingsgebied.
PILOOT ZAT
BEWUSTELOOS
IN COCKPIT
Een Westduitse straaljagerpiloot,
die waarschijnlijk duizenden kilome
ters bewusteloos in zijn cockpit ge
zeten heeft afgelegd, verongelukte
gisteravond even ten noordwesten
van Narvik, in noord-Noorwegen,
met zijn Starfighter. Het toestel was
's avonds bij Fredrikstad het Noor
se luchtruim binnengevlogen. De pi
loten van twee Noorse straaljagers,
opgestegen om een onderzoek in te
stellen, zagen dat de Westduitse vlie
ger bewusteloos was. Pogingen om
hem via de radio te wekken mis
lukten.
Dit ongeluk doet denken aan dat
met een Nederlandse straaljager van
het type f-100 eerder dit jaar. Ook
toen was de piloot bewusteloos ge
raakt waarna het vliegtuig na een
lange „spookvlucht" voor de Noorse
i kust in zee stortte.
Er blijft verontrusting
o
Op expositie in Philadelphia
Onthulling van officier van justitie
(Van onze Weense correspondent)
De Oostenrijkse justitie heeft geen gelukkige hand in de keuze
van tolken. Vrijdag werd de 'vrouwelijke tolk van het Frans in het
Duits door een andere tolk vervkngen omdatjdeze dame op leeftijd
hardhorig is en nauwelijks in staat om de Franse getuigenverkla
ringen vlug en juist weer te geven. Maandag veroorzaakte de offi
cier van Justitie een sensatie door te verklaren dat de vrouwelijke
ig van ae xveaenanase am van Nederlands in het Duits onaanvaardbaar is. Hij doelde
hu^ werkenain'hetSMo^e I hierbij op de 60-jarige mevrouw Antonius geboren Van Bern-
ezen erop dat niiemand melen, (een zuster van de Leidse hoogleraar), die tijdens de oor-
de Amsterdamse kunst- log in ons land secretaresse is geweest van Seyss Inquart.
De minister van Buitenlandse Zaken heeft per brief geantwoord op
telegram en brief van 23 kunstschilders waarin om opheldering werd
zocht over wat zij noemden, de negatieve houding van de Nederlandse
bassade jegens een tentoonstelling
College of Art te Philadelphia in november. Zij
van de ambassade bij de opening was. In deze aa..
schilder Henk Willemse gerichte brief werden eerst de antwoorden gegeven
van de ministers van Buitenlandse Zaken en van Cultuur, Recreatie en Bovendien kon de officier van ju-
Maatschappelijk Werk op de desbetreffende schriftelijke vragen van het I titie, dr. Kovacs, precies aangeven
Kamerlid de heer J. J. Voogd (PvdA).
In die antwoorden (van vorige
week donderdag) werd zoals ge
meld o. m. meegedeeld dat de con
sul in Philadelphia, de heer F. T.
Urk en diens echtgenote niet
alleen aanwezig waren maar ook de
gasten hebben ontvangen. Verder
werd verklaard waarom leden
het ambassadepersoneel niet aa
Antonius Van Bem-
I melen lid is geweest van een natio-
rele steun aan de ambassade er de naalsocialistische partij en onder
oorzaak van was dat het plan om welk nummer zij als lid was inge-
met de tentoonstelling door de Ver. schreven.
Staten te reizen, niet kon worden uit- I
gevoerd. De verdediger tekende hiertegen
protest aan door te zeggen: dat ook
(Advertentie)
Reumatische pijnen TOG AL HELPT
Griep
Migraine
Menstruatiepijn
Verkouden
Hoofdpijn
Spit
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
Wim Bary directeur
schouwburg Maastricht
(Van
i correspondent).
De gemeenteraad van Maastricht is
gisteravond met 25 tegen 11 stemmen
akkoord gegaan met de benoeming
van de heer Wim Bary, oud-directeur
van de schouwburg te Tilburg, tot ar
tistiek directeur van de Stadsschouw
burg. Tevens werd besloten het
Staargebouw te fuseren met de Stads
schouwburg om zodoende een cultu
reel en oommerciëel geheel te vormen
met de schouwburg. Zakelijk direc
teur werd de heer P. Achten.
De benoeming van de heer Bary
heeft in tegenstelling met die van de
heer Achten nog wel enkele voeten
in de aarde gehad. Sommige gemeen
teraadsleden twijfelden aan de artis
tieke capaciteiten van de heer Bary
terwijl ook de mogelijkheid onder
ogen werd gezien dat het niet zou bo
teren tussen de twee directeuren.
zig
De kunstenaars hadden ook gesteld
it van de 120 ingezonden kunstwer-
;n er maar 46 tentoongesteld
den, hetgeen de heer Willemse toe
schreef aan de negatieve houding
de ambassade. In de namens de mi
nister door de secretaris-generaal ge
tekende brief aan de kunstschilder is
de tekst opgenomen van een brief
19 november van de directeur
het Moore College of Art, dr.
Bryce, aan de ambassadeur in Wash
ington, waarin werd gezegd dat die
gevolgtrekking ongegrond is. Volgens
dr. Bryce is zijn instelling een kunst
college en geen commercieel museum
het is nooit haar oogmerk zo
veel mogelijk schilderijen te tonen.
Zij streeft er uitsluitend naar een
goede expositie te brengen.
De kunstenaars hebben inmiddels
op de brief van de minister geant
woord. Zij stellen in hun jongste
brief dat de houding van de ambas
sade bij een belangrijke initiatief
nemer, n.l. de Amerikaanse miljonair
en de kunstverzamelaar B. D. Bern
stein, ongenoegen en teleurstelling
heeft veroorzaakt. Hoe de aard van
de houding was, kunnen zij, naar in
de door de heer Willemse getekende
brief, „uiteraard niet beoordelen". Zjj
voegen er aan toe dat het hen blijft
verontrusten dat die houding in elk
geval onvoldoende blijkt te zijn ge- j
weest om de initiatiefnemer moreel j
te ondersteunen.
In de jongste brief wordt ook ge
zegd dat „dit niet de eerste maal was
dat de ambassade een negerende
houding tegenover een culturele ma
nifestatie" heeft aangenomen. Daar
om menen zij him ervaring openbaar
te moeten maken, „mede in het be
lang van de gehele Nedeflandse kunst
in het buitenland".
hij lid is geweest van een nationaal-
socialistische partij en dat hij toch
zijn functie als verdediger heden
kan vervullen. Hij zag echter hier
bij over het hoofd dat een verdedi
ger niet door de rechtbank wordt
aangewezen, maar door de aange
klaagde. Een tolk .echter krijgt een
opdracht van de rechtbank. Nadat
de drie rechters hierover hadden be
raadslaagd, verklaarde de voorzitter
van de rechtbank dat er geen ter
men aanwezig waren om een beëdig
de tolk in dit geval als ontoelaat
baar te verklaren. Deze verklaring
werd door de Belgische journalisten
door de meeste toeschouwers met
hoongelach begroet.
Op de vraag of zij het moeilijk
vond als tolk op te treden in een
Ned. Dans Theater
trad op in Keulen
Het Ned. Dans Theater heeft zon
dagmiddag een gastvoorstelling ge
geven voor het choreographisch ex-
perimentiertheater te Keulen in het
Schauspielhaus. Deze voorstelling
de derde in de serie van het Ge-
sellschaft zu förderung des künst-
lerisohen Tanzers. Voor een vrijwel
uitverkochte zaal bracht het Ned.
Dans Theater een programma van
moderne werken. Zeer veel prominen
ten uit de Duitse balletwereld hebben
de voorstelling bijgewoond.
Na de voorstelling werden onder
handelingen begonnen over een even
tueel optreden in de periode juli/ I
Niet minder dan 2700 foti
tueei opureaen in ae periuae jim/ -
augustus in het grote Opernhaus te M D pl /OAT'
Keulen en over optreden in Münster, I World Press Photo 1965
iet komend jaar. welke in Den Haag geopend zal
worden. Gisteren is de jury met
haar moeilijke taak begonnen.
Hierbij een der ingezonden
tragische foto's.
Proces inzake
drievoudige
moord
In de Engelse plaats Hyde in het
graafschap Cheshire is gisteren het
proces begonnen tegen de 27-jarige
kantoorbediende Ian Brady, die be
schuldigd wordt van moord op de
17-Jarige Edward Evans, de 10-jarige
Lesley Ann Downey en de 12-jarige
John Kilbride.
Met hem staat de 23-jarige typiste
Esthei Myra Hindley terecht, die
Brady zou hebben geholpen bij de
eerste twee moorden en die hem zou
hebben verborgen, terwijl zij wist dat
hij ook John Kilbride had gedood.
De stoffelijke resten van de jongste
twee slachtoffers zijn gevonden in
een verlaten veengebied bij Manches
ter. Door het invallen van de winter
moesten de nasporingen nadien wor
den gestaakt.
De twee beklaagden stonden roer
loos toen de tenlastelegging werd
voorgelezen. Op verzoek van de ver
dediging werd de zaal ontruimd,
voordat men aan de bijzonderheden
van de moorden toekwam. De ver
dediging had betoogd, dat een uit
voerige publiciteit over het proces in
Hyde een eerlijke berechting in de
weg zou kunnen staan, gezien het
feit, dat de zaak aanleiding heeft ge
geven tot grote emoties bij het Brit
se publiek.
Piraten roven
Grieks schip
Ongeveer honderd piraten hebben
zich meester gemaakt van een
Grieks vrachtschip, dat ergens in de
Zuldchineee zee aan de grond zit.
>vers kwamen in zes boten,
die de Philippijnse vlag voerden,
de gestrande Griek en joegen
de wacht, die uit drie man bestond,
weg. De drie vluchtten in een ber-
jingsvaartuig, dat naast de Griek
ag. Twee maanden geleden liep de
7.390 ton metende Aeakos, die een
ading kopra aan boord heeft ter
waarde van ruim 3W miljoen gul-
I den, aan de grond. Het schip was op
i weg van de Phlippijnen naar
Europa.
proces met politieke kanten, ant
woordde mevr. Antonius later in een
interview: „Nee, een tolk is door zijn
eed gebonden. Ik moet correct verta
len wat mij! wordt getoond 'of ver
teld, naar eer en geweten. Twintig
jaar na de oorlog hebben wij de taak
te doen wat ons wordt opgedragen
en niet in het politieke verleden te
leven".
Natuurlijk kan ook een voorma
lige secretaresse van Seyss Inquart
een goede tolk zijn, bijvoorbeeld in
een civiel proces, maar deze recht
bank geeft een bewijs van gebrek
aan tact door juist deze tolk toe te
laten bij een proces inzake nazi-mis
daden.
Neergeschoten
Als getuige trad gisteren G. Njj-
sen op, de zoon van Guillaume Ntf-
sen, die op 5 december 1943 door de
groep-Verbelen in zijn café bij Leu
ven werd vermoord. Deze getuige gaf
een overzicht over het gebeurde en
liet duidelijk uitkomen dat zijn va
der onmiddellijk en zonder enige le
gitimatie door drie of vier personen
van de groep-Verbelen werd neer
geschoten.
Hierna werden de getuigenverkla
ringen van vier vroegere Vlaamse
SS-leden voorgelezen, welke zij in
1947 voor de Belgische krijgsraad
hadden afgelegd. Ze werden intussen
terechtgesteld en kunnen dus niet
meer met Verbelen worden gecon
fronteerd.
In het nauw
Volgens Verbelen zou hijzelf niet
bij de moord aanwezig zijn geweest
doch in de auto buiten het café heb
ben gewacht. Maar er zijn getui
genverklaringen, die zeggen dat hij
mee is gegaan en dat hij het bevel
heeft gegeven Nijsen sr. neer te
schieten.
Verbelen werd door de officier van
justitie in het nauw gedreven omdat
uit het dossier blijkt dat hij welis
waar een lijst van verzetsstrijders
heeft gekregen, maar dat hij daar
uit een keuze moet hebben gemaakt
en dus op eigen initiatief het bevel
moet hebben gegeven om Nijsen
neer te schieten.
Verbelen beroept zich telkens v
op een uitdrukkelijk bevel
Jungclaus, maar dit argument
maakt geen indruk meer. Dit blijkt
o.a. ook uit de scherpzinnige vragen
van een van de lekenrechters.
De zoon van Nijsen heeft ons
afloop van de zitting in een prlvé-
gesprek gezegd dat de familie van
Verbelen alle contact met verdachte
heeft verbroken.
Men beschouwt hem als een laf
aard.
Grote keuze - Lage prijzen
HAARLEMMERSTRAAT 111
Soekarno in toespraak
President Soekarno heeft gisteren
in een geëmotioneerde toespraak op
de openingsvergadering van de voor
lopige raad van volksvertegenwoordi
gers in Djakarta gezegd dat men
hem „de laan uit mag sturen" als
de leden van deze raad zouden me
nen dat hij zijn taak niet goed ver
richt, zo meldt de correspondent van
het A. N. P.
Hij noemde de communisten,
getracht hadden zijn bewind c
te werpen, „ratten". Laat on
deze ratten vangen en ik zal ze straf
fen, aldus de president, die zei de
vorming van een buitengewone mi
litaire rechtbank te hebben gelast
om degenen die bij de mislukte
staatsgreep betrokken waren te be
rechten. Hij waarschuwde echter dat
„Indonesië" niet „zijn huis
brand moet steken om ratten
vangen" en deed een beroep op het
land de politieke oplossing aan hem
te laten. „Soms heb ik het ge
voel dat ik door sommigen in de
steek gelaten word. Zij zeggen dat
zij achter mij staan. In feite kapit
telen zij mij over hetgeen ik doe en
zeggen dat ik zus en zo zou moeten
doen", zo riep Soekarno uit. Vol
gens hem was er een neiging de re-
voltie naar rechts te dringen. De
Indonesische revolutie is links en
dat kan niet worden veranderd. Zij
die de koers van de revolutie wil
len wijzigen krijgen met mij te doen.
Als u het met mijn politiek niet
eens bent kunt u mij de laan uit stu
ren. U hoeft het me alleen maar te
laten weten, dan treed ik af, aldus
Soekarno.
Voor het leven
De assemblee heeft in 1963 Soekar-
no voor het leven tot president ge
kozen en hem ook benoemd als led
der van de Indonesische revolutie.
Soekarno was zich kennelijk bewust
dat het voor de assemblee moeilijk
zal zyn hem heen te sturen nadat
deze hem voor het leven tot presi
dent gekozen heeft.
De president eist opnieuw dat zijn
volledige bevoegdheden welke sinds
de staatsgreep van 1 oktober ver
minderd zijn ten gunste van het le
ger, aan hem teruggegeven dienden
tc worden, zodat hij behoorlijk het
land kan besturen.
tweede vice-premier van In
donesië, dr. Leimena, heeft het ver
bod op de invoer uit de Britse kroon
kolonie Hongkong, dat in juli werd
afgekondigd, herroepen „in het be
lang van een verdere toeneming van
de economische weerstand van het
land". Dit is gisteren door het pers
bureau „Antara" bekendgemaakt.