Luns tot V.S.:
bommen op
„Stop met
Vietnam"
Ruimtekwartet heeft
vijftig procent kans
op een ontmoeting
Auto over de kop bij Sassenlieini
Weer raketbases in
noorden aangevallen
iets voor haar fiets!
Gezin door rat uit
huis verdreven
LEID8CH DAGBLAD VRIJDAG 3 DECEMBER 1965
Duitse bisschoppen
naar Polen?
De
is-katholieke bisschoppen
uit Oost- en West-Duitsland zullen
dc uitnodiging: van de Poolse bis
schop, het duizendjarig bestaan van
het rooms-katholicisme in Polen mee
te vieren, aannemen, zei gisteravond
een gewoonlijk betrouwbare zegs
man in Rome.
De Duitse bisschoppen op het
(Vaticaanse concilie zijn donderdag
avond bijeengekomen om een ant
woord op te stellen, dat zij voor het
einde van het concilie, volgende
week woensdag, klaar willen hebben.
Minstens 80 procent van de Duit
se bisschoppen zou een waardig ant
woord willen geven, dat zich zou be
perken tot religieuze gevoelens zon
der historische of politieke vraag
stukken aan te roeren.
Alle bisschoppen hebben de uitno
diging gekregen, maar die aan de
Duitse bisschoppen wordt de voor
naamste beschouwd.
Er werd het delicate onderwerp
van de Oder-Neisse-grens in aange
roerd en waarschijnlijk zal deze uit
nodiging invloed hebben op de kans
op een bezoek van de Paus aan Po
len.
Dit bezoek zou nadelig zijn voor
de R.K. Kerk wanneer dit onder de
Duitse r.-katholieken op verzet zou
stuiten. De actie van de Poolse bis
schoppen zou psychologisch belang
rijk zijn bij het voorbereiden van
een pauselijk bezoek.
Op rijksweg 4 AmsterdamDen
Haag is gisteravond omstreeks half
elf, ter hoogte van het dorp Sassen-
heimeen personenauto geslipt en
over de kop geslagen. Via de vlucht
strook en de berm reed de wagen het
drie meter hoge talud af en bleef,
doordat een van de portieren was
opengesprongen, hangen boven een
langs deze weg lopende sloot. De
auto werd totaal vernield. Een van de
twee inzittenden jongelui uit Am
sterdam— werd licht gewond. Na ge
neeskundige behandeling in het Aca
demisch Ziekenhuis in Leiden kon hij
huiswaarts keren.
Foto LD/Holvast
Miljoen vluchtelingen
in Zuid-Vietnam
Hoe lui wordt
het hart?
(Van
redacteur ruimtevaart)
Zaterdag hopen de Amerikanen de
Gemini-VII te lanceren vanaf de
basis Kaap Kennedy. Aan boord zul'
len zich de ruimtevaarders Frank
Borman en James Lovell bevinden.
Hun opdracht is 14 dagen lang
de aarde te wentelen in hun cabine
waarin zij niet meer ruimte hebben
dan twee man op de voorbank
een betrekkelijk kleine personenauto.
Dat brengt allerlei problemen
Uit een raampje van een auto kun
nen de inzittenden nog wel wat weg
gooien als ze 14 dagen onderweg
zijn zonder uit te mogen stappen. De
ruimtevaarders kunnen dat niet
doen. Enfin, dat zijn problemen die
mettertijd waarschijnlijk vlottere op
lossingen zullen krijgen dan thans
het geval is, maar voorlopig zullen
de astronauten deze moeilijkheden
moeten nemen voor wat ze zijn.
Veertien dagen lang, nauwkeuriger
gezegd 329 uur en 30 minuten, zullen
ze om de aarde moeten cirkelen, 206
maal op een hoogte van ongeveer
300 kilometer. In die tijd worden
voornamelijk allerlei proeven ge
nomen op het gebied van het men
selijk uithoudingsvermogen en
invloeden van de gewichtsloosheid
en zwakke kosmische stralingen op
het menselijk lichaam.
In het bijzonder is men benieuwd
naar de hartwerking van de ruim
tevaarders na hun vlucht van
weken. Het hart behoeft niet zo
tensief te werken als op aarde bij
schijnbare gewichtsloosheid en het is
mogelijk dat de hartspieren en
sturende zenuwstelsel zich aanpassen
en lui gaan worden, waardoor moei
lijkheden kunnen optreden wanneer
de ruimtevaarders weer in de
male aardse omstandigheden terug
keren. Daarvoor zijn aanwijzingen
gevonden na de langdurigste Rus
sische en Amerikaanse ruimtevluch-
ten. Er zijn nog veel meer interes
sante problemen waarover deze lang
durigste ruimtevlucht nadere gege
vens zal kunnen verstrekken.
Ouur-record
De langste ruimtevlucht was in
augustus 1963 die van de Rus Bi-
kowski, die op enkele minuten na
5 etmalen rond de aarde cirkelde,
In augustus 1965 maakten de Ame
rikanen Cooper en Conrad in de
Gemini-V een vlucht van zeven et
malen, 22 uur en 55 minuten. Dit
record staat nu op het punt ge
broken te worden.
Tot dusver hebben de Amerikanen
ruim 641 man-uren ruimte-ervaring,
de Russen slechts 511. De Amerika
nen gaan hun ervaringsduur nu
meer dan verdubbelen.
Ontmoeting
Overigens wordt de eentonigheid
van de vlucht voor de ruimtevaar
ders Borman en Lovell gebroken door
een voorgenomen ontmoeting met de
Gemini VI die eigenlijk al op 25
oktober jL een vlucht van twee et
malen had moeten maken. Daarbij
stond een ontmoeting op het pro
gramma met een bemande agena-
rakef Deze vlucht ging niet door,
doordat de agena-raket, die ander
half uur voor de Gemini-capsule
werd gelanceerd, niet in een baan
om de aarde kwam. Een nieuwe ra
ket van dit type was niet gereed en
de Amerikanen besloten toen deze
ontmoeting uit te stellen tot een Ge-
mini vlucht in 1966. Het gaat daar
bij om het daadwerkelijk enteren
van twee ruimtevoertuigen, hetgeen
niet het geval is bij de komende
vlucht van de Gemini's VII en VL
De Gemini-VI is nu voorbestemd
om op 13 december te worden ge
lanceerd. Deze ruimtecabine met de
i astronauten Schirra en Stafford zal
de dan reeds negen dagen om de
aarde cirkelende Gemini-VII opzoe
ken en met deze zuster-capsule in
formatie door de ruimte vliegen. Zo
mogelijk moet de afstand tussen bei
de cabines slechts enkele decimeters
bedragen. Het zal dan het eerste
ruimtekwartet zijn dat zich presen-
seert in de slechts 8 jaar oude
ruimtevaartgeschiedenis en de slechts
viereneenhalf jaar oude geschiedenis
van bemande ruimtevaart. De Gemi-
ni-VI zal slechts twee etmalen in
de ruimte blijven en eerder landen
dan de lang tevoren gelanceerde Ge
mini-VII.
Krachtproef voor
lanceerbasis
Overigens is de lancering van het
ruimtekwartet ook een krachtproef
voor de waarlijk wel goed-uitgeruste
lanceerbasis Kaap Kennedy. Beide
ruimtevaartuigen moeten namenlijk
van hetzelfde lanceerplatform wor
den gestart. Het is nog nooit gepres
teerd binnen een tijdsbestek van ne
gen dagen twee raketten met be
mande ruimtevaartuigen van het
zelfde platform te lanceren. Men
geeft de hele operatie van de ont
moeting van de twee capsules dan
ook niet meer dan 50 procent kans
van slagen.
Het Gemini-programma van de
Amerikanen voorziet in nog een
reeks lanceringen van dergelijke
tweemans-capsules. In februari a s.
De astronauten James Lovell
jr. (links) en Frank Borman die
morgenavond omstreeks half
acht Nederlandse tijd gelanceerd
moeten worden voor een veer
tiendaagse ruimtevlucht.
moet de Gemini-VII met de astro
nauten Armstrong en Scott een drie
daagse vlucht maken met als voor
naamste opdrachten een entering
van een onbemande Agena-raket en
een ruimtewandeling van Scott van
ongeveer anderhalf uur, d.w.z. een
volledige omwenteling rond de aar
de. In de daaropvolgende Gemini-
IX vlucht, te maken door See en
Bessette, moet deze ruimtewandeling
herhaald worden en zo mogelijk uit
gebreid. Het is evenwel ook mogelijk
dat dan de eerste poging zal worden
ondernomen om een ruimtevaarder
uit zijn cabine te laten stappen zon
der dat hy met een lijn aan de
capsule is verbonden. Dan zal dit
uitstapje van korter duur zijn.
Ten noordoosten van de Noord-
vietnamese hoofdstad Hanoi zijn gis
teren twee raketbases aangevallen,
aldus is gisteren in Saigon meege
deeld. Bij de aanvallen van gisteren
gingen twee Amerikaanse bommen
werpers verloren. Zij werden neerge
haald met conventioneel luchtdoel
geschut.
De Noordvietnamezen vuurden ook
een viertal „Sam-raketten" af, maar
geen van deze projectielen trof doel.
Verder zijn twee „Phantoms" van
het met kernmacht voortbewogen
vliegdeksohip „Enterprise" verloren
gegaan. Een ervan werd door de Viet-
cong neergeschoten, de ander stortte
bij het vliegdekschip in zee.
In Saigon is bekendgemaakt, dat
piloten van de Amerikaanse lucht-
maent in de eerste tien maanden
van dit jaar meer dan 32.000 aan
vallen hebben gedaan op de Viet-
cong en Noord Vietnamese troepen en
installaties in Zuid-Vietnam. In no
vember werden meer dan 5.000
vluchten gemaakt, aldus een Ame
rikaanse woordvoerder. In totaal
rijn de V.S. bij deze aanvallen 150
vliegtuigen kwijtgeraakt.
De Amerikaanse senator Edward
Kennedy heeft voorspeld, dat het
aantal vluchtelingen in Zuid-Viet-
nam tegen het einde van dit jaar
het cijfer van een miljoen zal be
reiken. Kennedy, die onlangs een
bezoek aan Vietnam bracht, zei dat
er op het ogenblik 800.000 vluchte
lingen in het zuiden zijn.
'n geschenk voor moeder?
Oost-Duitsland heeft bekendge
maakt, dat het „een solidariteits-
geschenk" zal geven aan „het held
haftige (Noord) Vietnamese volk"
(Van onze Groningse correspondent)
Het Leeuwarder gezin A. Hoekstra
wil niet meer in de bovenwoning
aan de Nieuwe Buren 65 wonen.
Dinsdagavond heeft namelijk een
rat van ongeveer 15 centimeter
groot, de 21-jarige mevrouw Hoek
stra—Van der Werf aangevallen*
Het dier vloog tegen de verschrikte
I vrouw op. Ondanks het feit dat ze
de 1-jarige Hernia op de armen
PaUZC had. '«rist de rat van zich af te
schudden.
Het toonaangevende Amerikaanse Anton Hoekstra. PTT-empIoyé,
bied de „New York Times" waagt telde dta hU 's-avonds
vandaag in een hoofdartikel om „een
redelijk lange pauze" in de bom
bardementen op Noord-Vietnam.
Volgens het blad kunnen de Ameri
kanen er zeker van zijn dat de oor
log in Vietnam zich verder zal uit
breiden.
„Uitbreiding heeft niet geleid tot
vrede of tot overgave van Noord-
Vietnam eerder het tegendeel".
De schrijver van het artikel pleit
voor een pauze in de bombardemen
ten, „maar dan langer dan de sym
bolische vijf dagen van begin van
dit jaar". Van een dergelijk besluit
zou de Veiligheidsraad officieel en
in het openbaar in kennis moeten
worden gesteld om de ernst van het
Amerikaanse verlangen naar vrede
kenbaar te maken, aldus het blad.
De schrijver van het artikel twijfelt
er aan of Hanoi en Peking bereid
zijn de strijd te staken en te onder
handelen, „maar uitbreiding van de
oorlog maakt Noord-Vietnam steeds
meer afhankelijk van China".
De benedenbuurman van Hoekstra,
de heer J. Knoops, noemde de aan.
wezigheid van een rat bij zijn bo
venburen niets bijzonders. Een paar
maanden geleden hebben ratten 80
van mijn kanaries opgevreten. Ik
heb hier vier ratten gevangen, en
die waren wel 5 keer zo groot als
deze, aldus de heer Knoops. Intus
sen tracht de heer Hoekstra bij
volkshuisvesting een andere woning
te krijgen.
Tweede-kamercommissie Buitenlandse Zaken
(Van onze parlementaire redactie)
Minister Luns heeft in voorzichtige bewoordingen de Ameri- i
kanen aangeraden een nieuw initiatief te nemen in het Vietna- j
mese conflict. „Het opschorten van de bombardementen op Noord-
Vietnam en het doen van een beroep op de voorzitter van de
Geneefse conferentie van 1954 zou de Amerikaanse positie onge
twijfeld veel goed doenzo zei de bewindsman gisteravond in
de bijeenkomst van de Tweede-Kamercommissie van Buitenlandse
Zaken.
of acht gestommel in de keuken
hoorde. Mevrouw Hoekstra ging
een kijkje nemen, maar bemerkte
niets. De tweede keer zag zij echter
een rat slepen met een complete
banketstaaf. Lijkwit kwam de
vrouw in de kamer en waarschuwde
haar man. De heer Hoekstra legde
vervolgens een ander stuk op het
aanrecht en ging op wacht staan.
De rat kwam terug. De man was
echter niet snel genoeg, en de rat
ontsnapte aan de driegende klap
van een pook.
Terwijl de man nog bezig was de
schuilplaats van het dier te zoeken,
hoorde hij een gil in de kamer. De
rat was naar de kamer gevlucht en
daar tegen de vrouw opgevlogen.
Het was inmiddels half twaalf des
avonds geworden.
„Ik blijf hier geen moment langer",
riep de vrouw. Haar driejarig doch
tertje Alita slaapt namelijk op de
grond voor het bergmeubel, terwijl
de ouders in de bedstee slapen,
's Avonds laat besloten man en
vrouw met de twee kinderen naar
schoonmoeder, de 62-jarige weduwe
Hoekstra te gaan. Daar logeert het
gezin nu al twee nachten. De heer
Hoekstra slaapt echter nog thuis,
omdat er voor h?m geen plaats is.
Mr. Luns meende, dat een dergelijk gebaar wél enig risico waard zou
zijn. Tijdens de discussie in de kamercommissie was wel gebleken, dat
het parlement de ongerustheid
het Vietnamese conflict groeit.
E.E.G.
Indonesië
Ook
5 men niet tevreden over de
gang van zaken in de EJ2.G. Het so
cialistische kamerlid Patyn stelde
het Britse publiek door middel
een open brief duidelijk te ma
ken, dat Engeland zich moet aan
sluiten bij de EB.G. De brief zou
door of namens de Nederlandse re
gering geschreven moeten worden en
gepubliceerd moeiten worden in het
gezaghebbende Britse dagblad de
Times.
Staatssecretaris De Block (Buiten
landse Zaken) deelde zijn mening,
dat Engeland dient toe te treden.
Maar voor de brief voelde hij niets.
r het om gaat, weten
toch wel hoe de kaarten liggen, zo
ongeveer was zijn mening.
Wat Indonesië betreft, zei minister
Luns, dat het Nederlandse beleid
blijft gericht op geleidelijke ontplooi
ing van de vriendschappelijke betrek
kingen met dit land. Nederland wil
bij de besprekingen over de schade
vergoedingen wel rekening houden
met de zwakke financiële positie van
de republiek.
Minister Luns wees erop, dat in
Indonesië een duideiyke weerstand
bestaat om te spreken over de Ne
derlandse eisen. Een aanvaardbare
oplossing achtte hij echter niet uit
gesloten. „Aan bedragen zyn we ech
ter nog lang niet toe", aldus de be
windsman.
Russische joden
gering aan te dringen op verbetering
van de positie van de Russische jo
den. De aandrang was het gevolg
van een resolutie van de Raad van
Europa, waarin de aandacht wordt
gevestigd op een aantal discrimine
rende maatregelen. Zo is het joden
niet mogeiyk vrijelyk over bijbels,
religieuze artikelen en eigen dagbla
den te beschikken. Ook is het hun
onmogeiyk desgewenst naar Israël te
emigreren. Mr. Luns zei dat hy al
eerder zyn best had gedaan. Hy be
loofde de suggestie van de heer
Goedhart (P.v.d.A.) niet te vergeten
om de zaak ter sprake te brengen als
zyn Russische collega Gromiko vol
gend voorjaar ons land bezoekt
Verder gaan
Minister Luns gelooft, dat de vyf
een botsing met Frankrijk niet uit de
weg zullen gaan en desnoods zonder
Frankryk verder zullen bouwen aan
de E.E.G. In dat geval kan een ver-
dragswyziging niet uitbiyven, aldus
de minister. Mr. Luns was niet erg
duideiyk over de vraag of by dit ver
dergaan van de vyf ook gedacht
moet worden over uitnodigingen voor
de E.V.A.-landen. Of daarvoor nu al
diplomatiek vooroverleg nodig is
wilde mr. Luns niet in het openbaar
bespreken.
Voor de V.N.
De Beneluxlanden voeren onder
handelingen over de vorming van
een gemeenschappeiyk contingent
ten dienste van de vredesmacht van
de Verenigde Naties, zo deelde
staatssecretaris Van der Soel (Bui
tenlandse Zaken) mee. Er wordt ge
streefd naar een gemeenschappeiyke
oefening en opleiding van de betrok
ken militairen.
Hagenaar trachtte
jongen op trottoir
dood te rijden
De Haagse politie heeft een 28-
jarige tegelzetter uit Den Haag aan
gehouden wegens poging tot doodslag.
Na zondagavond 28 november een 16-
jarige jongen te hebben gedreigd hem
te zullen doodrijden, trachtte de te
gelzetter zyn plan even later uit te
voeren, toen de jongen op de stoep
langs de huizen liep. De jongen kon
in een portiek springen.
De tegelzetter had zyn auto op
de Ravelstednstraat geparkeerd. Daar
de wagen als het ware klem stond
tussen andere auto's, wat moeilyk-
heden opleverde by het wegrijden,
begon de tegelzetter te „bumperen"
tot er voldoende ruimte was om zyn
wagen op de weg te krijgen. Eén
de auto's die werd geraakt, was
van een vrouw, die de tegelzetter
vroeg of het niet anders kon. Hy
had maling aan deze opmerking
waarop de 16-jarige zoon van de
aar buiten ging en tussen zyn
moeders wagen en die van de tegel
zetter ging staan.
De tegelzetter riep tegen de jongen,
dat als deze er bleef staan, hy hem
dood zou ryden. De Jongen koos voor
zyn leven en zei zyn moeder de poli
tie te zullen bellen. Hy deed dit in
telefooncel. Toen hy naar huis
terugliep, bleek, dat de tegelzetter
uit de file was gekomen en een
blokje ">m was gegaan. In de Rave-
steinstraat kreeg de tegelzetter de
jongen weer in de gaten. Met zyn
auto vloog hy het trottoir op. Ter-
uwemood kon de jongen de aan
slag ontkomen, louter door het toeval
!n portiek aanwezig was. V J
personen zyn van deze poging tot
doodslag getuige.
Stiptheidsactie
bij Belgische
telefooncentrale
(Van i
Brusselse correspondent)
De stiptheidsactie van het perso
neel van de Belgische telefooncen
trales is met nieuwe hevigheid op
gelaaid. Het kan uren duren eer
verbindingen tot stand komen. Dat
geldt niet alleen voor intercommu
nale of internationale, maar ook
voor gewone stadsgesprekken. Zo
is het al gebeurd dat een huis in
Binche is afgebrand omdat de
brandweer telefonisch niet snel ge
noeg te bereiken was. Geruchten
melden dat enkele malen by ver
keersongelukken medische hulp
eveneens te lfiat is gekomen.
De reden van dit alles is de ge
meenschappeiyke actie van een
„kartel" dat leden van katholieke
en socialistische vakbonden van het
technisch personeel verenigt, zy zyn
van oordeel dat de directie, in casu
de minister, hun niet de erkenning
geeft waarop zy recht menen te
hebben. Ter verontschuldiging heeft
het zogeheten gemeenschappeiyk
front nog verklaard dat de vertra
gingen minder het gevolg zyn van
de stiptheidsactie, dan wel van de
omstandigheid dat er niet genoeg
technisch personeel is en dat de
dienstregeling verkeerd is. Het dreigt
met verscherpte actie wanneer niet
voor 1 januari een bevredigende op
lossing is gevonden.
Geen sprake van
eigen politiek
van de CIA
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Rusk, heeft na-
drukkeiyk tegengesproken, dat de
Centrale Inlichtingendienst (CIA)
van de V.S. de regering een politieke
gedragslyn voorschrijft. De dienst
vervult een nuttige taak op goede
wyze, aldus de minister.
Rusk sprak op de slotzitting van
een conferentie in he' Witte Huis
over internationale samenwerking in
antwoord op vragen van enkele van
de 2.000 deelnemers. Een van de vra
genstellers had een schrifteiyke ver
klaring ingediend waarin stond dat
CIA een eigen politiek schynt te ma
ken die helemaal los staat van het
publiek en zelfs van de regering.
Rusk antwoordde: „De CIA maakt
geen politiek en neemt geen initia-
tiven tot acties waarvan de hoge po
litieke leidslieden van de regering
geen weet hebben. In de sloppen en
stegen van de wereld is een hard ge
vecht aan de gang. Dit is een stryd
die niet geheel kan worden overgela
ten aan de andere zyde".
