LEIDSCH DAGBLAD LOONBELEID NIET ZO VRIJ Toch toetsing van c.a.o.'s Gevoel van onmacht in Londen jegens Smith 'S'artola S.E.R. adviseert minister Veldkamp VEEL LAST VAN VROEGE WINTER Brits blad had geen interview met Prins PANNEN- NIEUWS! ^gericht 1 maart 1860 DINSDAG 16 NOVEMBER 1965 No. 31721 Urecteur: E. A. E. van Dishoeck loofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 10,70 per kwartaal, f3,55 per maand, f 0,83 per week iKefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67055 (Van onze Haagse correspondent) De Ionen moeten volgend jaar niet zo vrij worden |elaten als de vakbeweging wenst. Er moet cen trale toetsing van c.a.o.'s blijven. Wel kunnen er meerjarige c.a.o.'s worden af ge- loten met een „bijsturingsclausule", d.w.z. dat de onen met enkele procenten kunnen worden ver- loogd om de gestegen duurte op te vangen. niet zó ver wil laten gaan, evenmin behoefte. Tenslotte is de poging van de mi nister, de wettelijke regeling van het loonbeleid zo te laten als zij was, en daarbinnen te manoevreren met een ander systeem, afgewimpeld. Er mcec een nieuwe wettelijke basis komen. Aanpassing zich alleen maar uitgesproken om de voor bedrijfsvoering en sociaal-eco nomische planning, aantrekkelijke meerjarige c.a.o.'s mogelijk te maken. Over het systeem van toekenning van öuurteprocenten bestaat in de S.E.R. nog enig verschil van mening. Het halfjaarlijkse rapport van de S.E.R., met de economische verwach tingen, biedt weinig nieuws na het geen reeds in september door het Centraal Planbureau is gepubliceerd. Het motto is: met produktiekosten en prijsontwikkeling oppassen voor de internationale concurrentiepositie. De P.aad waarschuwt tegen de prijsstijgingen (bijna 17 procent in drie jaar tijd), die de lonen kunnen meeslepen. De S.E.R. zegt: „De prijs ontwikkeling hier te lande dreigt een directe aanleiding te worden tot het onstaan van een loon-prysspi- raal Met eenzelfde ernst waarschuwt de S.E.R. tegen het invoeren van om zetbelasting op textiel en schoeisel, waaruit ongetwijfeld verhoogde loon eisen zullen voortvloeien. Dit alles raadt de Sociaal-Eco- omischc Raad (werkgevers -f wknemers kroonleden) mi- ister Veldkamp van Sociale Za- tn aan. De S.E.R. heeft voor het trst geen percentage genoemd, mrmee de lonen mogen stijgen. )e Raad waarschuwt er echter ;el voor, dat overschrijding van e gemiddeld 6 a 7 procent, waar- we het Centraal Planbureau re mt voor loonsverhoging en trbetering van andere arbeids- oorwaarden, inclusief huurcom- ensatie bij elk procent meer al leiden tot 0,25 procent extra lijsstijging in 1966 en bij door- mking zelf een half procent ex- ra in 1967. In het advies, dat de S.E.R. heeft it»ebracnt over het loonbeleid waar- het bedrijfsleven donderdag met linister Veldkamp gaat spreken, sbben de vakcentrales volledig bak- moeten halen. Zij vonden werk teers en kroonleden aaneengeslo- tegenovei hun eis, dat de mi- ;r maar moet ingrijpen in de oonontwikkeling als die te ver gaat Advies Deze meerderheid, die vreest dat Ie lonen bij te veel vryheid uit de and lopen, heeft het volgende advies litgebracht. In het overgangsjaar 1966 naar ;euw loonbeleid (niet meer ouwtrekken tussen de bedrijfstak- de centrale organisaties in Ie Stichting van de Arbeid, die de irocenten moeten tellen), laat de Stichting van de Arbeid alles auto- natisch doorgaan naar Rijksbemidde- naar bij knelpunten kan zij VROEG KOUDE- RECORD 7an onze weerkundige medewerker) Een laagje sneeuw van 2 cm, iat gistermiddag in een deel van noord-Nederland viel, is er oor- mk van geweest dat daar, boven de sneeuw, een zeer sterke uit straling optrad. Dit leidde tot een midden november bijzonder «yp temperatuur van -13 graden Celsius op het vliegveld Eelde ge meten. In de laatste 100 jaar is een zo lage temperatuur voor dp 20ste tan deze maand, niet voorgeko men. Het november-kouderecord ttaat op 15 graden vorst op 30 no- tember 1921 gemeten, toen zelf5 onze grote rivieren al met een ijs- 'lag waren bedekt. De zuidooster ivind gaat toene men, hetgeen na de komende nacht een kleine temperatuurstij ging geeft, maar dat wij uit de greep van deze extreem vroege vorstkou komen, lijkt onioaar- schijnlijk. Temeer nu zich boven Scandmavië een nieuw hoge druk- gebied ontwikkelt waartegen de depressie bij west-Frankrijk zijn hoofd gaat stoten en gedwongen zal worden naar zuid-Europa uit te wijken en ons daarbij in de kou laat staan. tóch worden gedwongen zich alsnog over c a.o.'s uit te spreken. In de volgende jaren toetsen uit sluitend Rijksbemiddelaars stuk voor stuk de c.a.o.'s aan de hand van normen van de regering. Dat wil zeggen, dat een nieuwe c.a.o. van kracht wordt vier weken, nadat hij by hen is gedeponeerd, tenzij zij in die tussentijd bezwaar maken. Deze meerderheid, die voor dit sy steem is, wil het eventueel nog nader bezien aan de hand van de erva ringen in het overgangsjaar. Er zal voorts wel per bedrijf een variatie in de lonen mogen komen, maar dan als een overeengekomen ondernemingsgewijze differentiatie. Daarvan moet het percentage nauw keurig worden aangegeven in de c.a.o. van de bedrijfstak. Dus niet Van de tafel Behalve de plannen van de vak beweging zijn in de S.E.R. ook die van minister Veldkamp van de ta fel geveegd. De Raad heeft geen ge nadig woord kunnen vinden voor 's ministers voorstel van belangrij ke hecli ijfstakken of ondernemingen een soort centraal meepratende loon- voorgangers te maken. Dat vindt men een onwerkbare toestand waarbij alle betrokkenen aan handen en voeten gebonden raken. Ook in een bemiddelingsinstantie, die de minister wenste, ziet de S.E.R. niets. Bemiddelingskwesties moeten maar wachten tot het stakingsrecht aan de orde komt. Aan door de re gering te hanteren loonpauzes of loonstoppen heeft de meerderheid van de raad, die de vryheid toch Koning Boudewijn aan ziekbed van grootmoeder Koning Boudewijn en Koningin Fabiola zijn vanochtend in Brussel teruggekeerd na een bezoek aan Zuid-Amerika. De reis werd drie dagen ingekort naar aanleiding van de gezondheidstoestand van de 89- jarige grootmoeder van de Belgische vorst, Koningin Elisabeth. De koning en zijn echtgenote begaven zich direct na aankomst naar het ziekbed van de koningin-moeder. Over haar toestand zijn geen mededelingen meer gedaan na een communiqué van gisteren, waarin ernstige be zorgdheid van de behandelende ge neesheren werd uitgesproken. Parlement keurt bevoegdheden goed (Van onze Londense correspondent) Na een marathonzitting van beide huizen van het Britse par lement heeft de regering-Wil- son verstrekkende bevoegdheden gekregen ten opzichte van Rho- desië. Deze bevoegdheden kre gen vannacht om 3 uur Ned. tijd nog de koninklijke goedkeuring, omdat Koningin Elizabeth in Buckingham Palace was blijven waken. Zowel Lager- als Hoger huis hadden voordien het wets ontwerp na een bewogen, doch over het algemeen ernstig en rustig debat zonder stemming aangenomen. De hoofdaanval van die conserva tieven, die Smith met fluwelen hand schoenen willen aanpakken, stond in het Hogerhuis onder leiding van de 72-jarige, tot het beroemde en poli tiek jnvloedryke geslacht der Cecils behorende Lord Salisbury, die ere burger van de naar zijn grootva der genoemde Rhodesische hoofdstad. De 99-jarige dochter van Cecil Rho des, de grondlegger van Rhodesië, volgde het Hogerhuisdebat op de tri bune. Lord Salisbury betreurde Rho desië's cenzydige optreden maar zag in de onafhankelijkheidsverkla ring op zichzelf geen kwaad. Hy was vooral bitter gestemd tegen de vroe gere conservatieve regeringen, wie meer blaam voor het gebeurde treft dan Wilson. Lord Salisbury kreeg weinig byval. De aartsbisschop van Canterbury, die eveneens zitting heeft in het Hogerhuis, gaf zyn zegen aan het gebruik van sancties als een „doelmatig instrument". Hoevee dappere taal er ook werd gesproken, met name door Wilson aan het jaarlijkse banket in Guild hall ter ere van de nieuwe lord- mayor van de City van Londen de premier keerde zich fel tegen halfslachtige maatregelen het ver lammende gevoel, overheerst, dat Engeland betrekkelijk machteloos tegenover Rhodesië staat vooral om dat eventuele oliesancties moeilijk zijn te verwezenlijken. De vrees werd uitgesproken, dat indien de regering- Smith zich over zes maanden of een jaar ondanks alles nog steeds zou hebben weten te handhaven, dit voor Engeland een nederlaag zou beteke nen waarvan de gevolgen niet zyn te Het meest constructieve denkbeeld kwam van de op het ogenblik in Engeland wonende vroegere Rhode sische premier Sir Edgar Whitehead, de ontwerper van de grondwet van 1961, die een zwakke hoop voor Afri kaans" politieke emancipatie bevat te. In een televisie-interview pleitte hy voor een volledige staatkundige unie tussen Engeland en Rhodesië met als doel de belangen te bevei ligen zowel van blank en zwart en daardoor hun wederzijdse vrees, wel ke de oorzaak van het conflict is, weg te nemen. Hij zei dat dit de enige oplossing is, hoe gek die op het eerste gezicht ook mocht schynen Het pJan kan alleen worden verwe zenlijkt indien Engeland bereid is de nodige offers te brengen voor de schepping van een niet op rasver schillen gebaseerde staat. Vervolg op pagina 2 De vroege winter mag dan voor de schaatsliefhebbers aan trekkelijk zijn, hij veroorzaakt ook talrijke moeilijkheden, op de weg en in de woningen. Vooral in het noorden van ons land kampt men met gladde wegen en in het oosten levert de gas- toevoer problemen op: waak- vlammetjes van gastoestellen gaan veelvuldig uit, doordat de gasdruk te laag is. In Groningen, Friesland en Drente wordt het wegverkeer bemoeilykt als gevolg van gladheid, veroorzaakt door vorst en sneeuwbuien. Vooral de busdiensten hadden met vertraging te kampen, die soms uitliepen tot ruim een uur. Er zijn ook botsingen voorgekomen, evenwel zonder ern stige gevolgen. De Wegeninformatiedienst heeft speciaal gewaarschuwd voor de weg Groningen-Afsluitdijk en voor de wegen ten zuiden van Leeuwarden, waar ook nog, evenals in Oost-Gro- ningen, mistbanken voorkomen. Gasvervuiling De plotselinge inval van de win ter heeft in verscheidene delen van het land geleid tot een verdubbeling van het gasverbruik. Het gas wordt nu met grote snelheid door de lei dingen geperst, wat hier en daar tot storingen heeft geleid. Stofdeeltjes in de leidingen komen los, waardoor vervuiling van het gas kan optreden. In Twente en oost-Gelderland gin gen in veel huizen bijv. de waak- vlammetjes van gashaarden uit. In Hengelo leidde de stof in het gas tot vervuiling van een regulateur in de gasfabriek. De regulateur viel uit, de gasdruk werd lager en ook dat had tot gevolg dat waakvlammetjea uit gingen. Lentesymptomen in een vroege winter brengen andere problemen mee. Dat ondervindt de familie Verwey in Delft. De 18-jarige doch ter, Ineke, bracht zeven eendjes mee naar huis, die nauwelijks twee dagen oud waren en door de kou dreigden om te komen. Ze waren er slecht aan toe, maar bij de kachel in huize Verwey kwamen ze spoedig geheel tot leven. Ze worden nu driemaal daags naar het lavet gedirigeerd om de zwemkunst te leren. Vader Verwey zegt: „Ze vinden hier altijd wat. Eerst onze hond, toen een parkiet, daarna een haasje en nu weer eendjes iv Schotsje trappen is voor de jeugd een van de meest plezie rige (ook gevaarlijke) bezig heden. Nu het ijs vijvers en slo ten met een dunne laag dekt, kan men de waaghalzen weer zien. Deze foto werd hedenmorgen gemaakt in de Leidse Hout toen scholieren bezig waren het ijs te ..kraken". Zij werden van de kant af aangemoedigd door klasgenoten. (Foto L.D./Holvast) WEERBERICHT MATïGE VORST Het KNMI verwacht van heden- tot morgenavond: Meer bewolking met in het zuiden Tan het land mogelijk enige sneeuw. Matige tot krachtige wind tussen cost en zuidoost. Vannacht matige, morgen overdag lichte vorst. (Opgemaakt om 11.15 uur) 17 NOVEMBER Zon op: 8.03 uur; onder: 16.46 uur. Maan op: 00.23 uur; onder: 15 02 uur. Hoogwater in Katwijk te 9.51 en 22.37 uur; laagwater te 5.10 en 17.50 Dit nummer bestaat alt 18 pagina's ■Jr De Koningin zal 15 december de vijf kilometer lange Ooster- scheldebrug officieel voor het verkeer openstellen. Het hart van Zeeland zal dan via de lang ste brug van Europa zijn verbon den met de Randstad Holland. De brug is in nog geen drie jaar gebouwd en bestaat uit 52 overspanningen, die rusten op 162 pijlers. (Van onze Amsterdamse correspondent) Er is wat rumoer ontstaan over een vraaggesprek met Prins Bernhard, dat in het Lon dense dagblad „Daily Express" is verschenen. De RVD heeft namelijk medegedeeld, dat de Prins in het geheel geen vraag gesprek heeft gehad met een of meer medewerkers van het Lon dense blad. Gebleken is, dat het verhaal een uittreksel is uit een artikel, dat op 25 september in het geïllustreerde Nederlandse tijdschrift „Revue" is verschenen. De hoofdredacteur van Revue, de heer A. J. A. M. Weehui zen, zei ons gisteravond: „Het is ons gebleken, dat een Londens pers agentschap het artikel wederrechte lijk aan de Daily Express heeft aan geboden". Het artikel in „Revue" is destijds geschreven door de journaliste me vrouw A. HereniusKamstra. De hoofdredacteur had de tekst van het in zijn blad afgedrukte interview vergeleken met het artikel in de Daily Express, en zei hiervan: „De artola d^iieuwe aluminium kookset WÊÊ a Express heeft het verkort, maar het is tóch ons verhaal. Ik vind het een onverkwikkelijke zaak, temeer om dat wij tegenover het secretariaat van het Koninklijk Huis de verplich ting op ons hadden genomen dat het artikel uitsluitend in Revue zou wor den gepubliceerd en niet mocht wor den doorverkocht". In rubriek Onze correspondent in Londen voegt hieraan toe, dat het persbu reau P. A. London het interview van Revue heeft doorverkocht aan Daily Express. Dit blad heeft het Neder landse interview met Prins Bernhard in verkorte vorm weergegeven in zyn rubriek, die gewjjd is aan hu- welijksperikelen en die steeds onder tekend wordt met Adam and Eve. Het persbureau, dat in het verleden zaken heeft gedaan met de uitgeef ster van Revue, de Geïllustreerde Pers in Amsterdam, houdt vol, dat het het interview heeft gekocht. Bij de Daily Express gaf men geen com mentaar. 1 extra versterkte bovenrand, die prachtig glanst 2 verder mat gesatineerd 3 moderne stevige knoppen en grepen 4 rood geëloxeerde deksels 5 4 mm dikke bodem voor het h-e-e-t-s-t-e vuur (ook aardgas!) I GRATIS Kleurfolder bij: Postbus 28 - Hoogeveen IJSBAAN GEOPEND van 1922.30 uur. Tennispark LEIDSE HOUT (Leidse IJsclub). Contributie seizoen '65/66: Junioren tm. 17 jaar f3,—. Senioren f 5. (9uc/ Qlteuwo Uit het Leidsch Dagblad van 16 November 1865: Ten bewijze hoe hoog de gronden te Brussel in prijs zijn, wordt medegedeeld, dat in openbare veilin" zijn ver kocht percelen grond om te bouwen, ter grootte van 10,16 roeden, voor 13SS10 jr. (Advertentie) Vereeniging „Uit Liefde". Het bestuur der Vereeniging 'oept langs de zen weg de Leden op om eene gave hunner liefde te otteren ten behoeve der weduwe van J Onderwater, welke als schippersknecht verdronk. Het Bestuur. A 3. VA!) DRIESTEN R. BROESTERHV1ZEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1965 | | pagina 1