LEIDSCH
DAGBLAD
Toestemmingswet: 132 voor - 9 tegen
"RHODESIE IS NU
ONAFHANKELIJK"
KOFFIE
&THEE
AUTOPARADE
GEEN NIEUWS
Ook in Soestdijk
SNELLE ZEGE
VAN 0KKER
EISENHOWER
HAD NIEUWE
HARTAANVAL
(77 jaar) overleden
Bierman N.V.
NIEUW IN DE VERF
weekend-systeem
voor zessen klaar!
KLAVERBLAD
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 11 NOVEMBER 1965
No. 31717
acteur: E. A. E. van Dishoeck
ofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Thans rust!
AT a een zitting, welke de gehele
II middag en een groot deel van
de avond in beslag nam, heeft
(Tweede Kamer met 132 stemmen
en 9 stemmen tegen haar goed-
ing gehecht aan het wetsont-
irerp tot toestemming van het huwe-
van HK.H. Prinses Beatrix met
9 heer Claus von Amsberg. Er zal
iel niemand zijn geweest, die ook
één ogenblik heeft gedacht, dat
l Kamer een tegenovergestelde uit-
zou doen, doch de stemver -
ouding 132-9 is toch wel verheu-
«nd duidelijk.
De verschillende publiciteitsmedia,
ers, radio en televisie, hebben in
i afgelopen weken en maanden,
maf het moment, dat de beruchte
5» in de tuin van „Drakesteyn" in
e krant verscheen, zo uitvoerige
mdacht geschonken aan alles wat
iét deze kwestie samenhing, dat het
i lezer-kijker wel eens ging duize-
hfj door de vele bomen het
os niet meer dreigde te kunnen
len. Bijna iedereeen, di e de behoefte
«roeide om in het openbaar zijn
lening over het a.s. huwelijk ken-
l&r te maken, kreeg daartoe op de
en of andere manier de gelegenheid
hun professionele ijver om het
[«derlandse volk ook niet het ge-
ingste te onthouden van hetgeen
idh ln deze sector van ons volks-
even afspeelde, stelden de drie ge-
oemde media hun indringende tech-
ésche apparatuur volledig ter be-
Èikking.
Juist omdat hier de verhoudingen
uk moeilijk te onderkennen waren,
Btstond daardoor in veler gedach-
1 ngang een vertekend beeld van de
I wkelijkheid: men kon zich er geen
wrstelling meer van maken hoe in
jrrkeiykheid de verhoudingen lagen
Deze vaagheid en onzekerheid wer-
ln nog vergroot door de uitlatingen
m sommige leiders van de zgn
nü-huwelijks-handtekening en-actie,
ft hetzij uit een irreëel optimisme,
ttetzy gestuwd door een geraffineerd
wroel voor propaganda, luidkeels de
Inrwachting uitspraken dat hun ac
tie tussen de vijfhonderdduizend en
Inree miljoen namen op de lijsten zou
krengen. In werkelijkheid waren het
en luttele 65.000
r ingevolge van dit alles heerste
er in brede kringen van ons volk
allerminst onzekerheid, maar wel
(euwsgierigheid naar de uiteinde-
grondwettelijk vereiste uit
braak van ons parlement. De cijfers
132-9 laten aan duidelijkheid niets
sen over, al zal men er goed
un doen zich terdege voor ogen te
•lellen, dat het hier niet ging om
keuze tussen monarchie en re
publiek, zoals sommigen schijnen te
telken.
1 de beslissing is gevallen, wil
len wij de hoop uitspreken, dat
ook een einde zal komen aan
het veelal overdreven geschrijf rond
om de personen van Prinses Beatrix
de heer Von Amsberg. Laat Prin-
«es Beatrix de bewegingsvrijheid,
welke haar ook tydens haar studie
i Leiden is ten deel gevallen en die
il zo hogelijk heeft gewaardeerd.
Geef de heer Von Amsberg de ge
legenheid zich in alle rust voor te
bereiden op zijn toekomstige taak
Bied hem de mogelijkheid zich on
tstoord te bewegen temidden van,
Hjn toekomstige landgenoten, zich te
oriënteren in alle facetten van de
Nederlandse samenleving en stel hem
Woende in de gelegenheid velen te
ltren kennen teneinde naar een
"lor grondregels van Rotary Inter
national velen te kunnen dienen
WEERBERICHT
Oostelijke wind
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: half tot zwaar
bewolkt met aanvankelijk in het
tuiden van het land nog enige re
ien. Matige tot vrij krachtige ooste-
Hike wind. Dezelfde temperaturen
nto vandaag of iets lagere.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
12 NOVEMBER
Zon op: 7.54 uur; onder: 16.54 uur.
Haan op: 19.08 uur; onder: 11.56 u.
Hoogwater te Katwijk te 4.45 en
[Wil uur, laagwater te 0.46 en 13.01
Weinig verrassing
in uitvoerig debat
Communisten verlaten
zaal voor stemming
Provo wordt uit het
kamergebouw gezet
(Van onze parlementaire redactie)
Prinses Beatrix mag trouwen met Claus von Amsberg. De Tweede Kamer
nam gisteravond met 132 tegen 9 stemmen het wetsontwerp aan, waarin
de toestemming voor dit huwelijk wordt gegeven.
Tegen stemden de pacifisten Lankhorst, Burggraaf, Slotemaker en Bruggeman alsmede de so
cialisten Goedhart, Peschar, Franssen, Voogd en Leibbrand. De communisten namen niet aan
de stemming deel. Zij bleven ook achter de groene gordijnen bij de stemming over het wetsontwerp
tot naturalisatie van Claus von Amsberg. Het wetje werd aangenomen met 135 tegen 6 stem
men (PSP en de heren Goedhart en Leibbrand).
De stemming over beide wetsontwerpen kwam aan het slot van
een vrij uitvoerig debat, waarin evenwel weinig nieuwe argumenten,
pro of contra, naar voren werden gebracht. Dat de P.S.P. zou tegen
stemmen, ivas bekend en ook op verzet van een aantal socialisten
ivas gerekend. Dat de communisten zich aan de stemming onttrok
ken was evenmin een grote verrassing gezien hun bezwaren tegen de
haast, die met het wetsontwerp is gemaakt.
Het enige incident betrof een actie van een Amsterdamse provo, die hal
verwege het debat uit protest een brandmelder in het kamergebouw in
werking stelde. Veel resultaat had zyn actie niet.
De tijdig gewaarschuwde brandweer bleef weg. De provo werd later het
kamergebouw uitgezet.
Mentaliteit
De bezwaren van de socialist Goed
hart en de pacifist Lankhorst tegen
het oorlogsverleden van de heer Von
Amsberg, ook al kan men hem dat
moeilijk verwijten, werden door mi
nister-president Cals in zijn ant
woord aan de Kamer verworpen. Het
gaat niet om de vraag of hem ver
wijten zijn te maken over zijn hou
ding in de oorlog, aldus de premier.
Het gaat er om of hy aanvaard
baar is voor de taak, die hem
wacht. Mr. Cals zei, dat de verloof
de van Prinses Beatrix heeft getoond
een geestesgesteldheid te bezitten, die
past in het democratische bestel van
ons land. In de naoorlogse Jaren heeft
hij het nationaal-socialisme duide
lijk afgewezen en dat met zijn op
treden bewezen.
Anders dan de heer Goedhart, die
het huwelijk een bron van twee
dracht noemde, meende de premier,
dat er geen reden van landsbelang
tegen de echtverbintenis zijn aan te
voeren. Mr. Cals toonde volledig be
grip voor de gevoelens, die door de
verloving zijn losgeslagen, maar vond,
dat een weigering bij grote delen
de bevolking op weerstand zou
zijn gestuit en tot een koningskwes
tie optima forma zou hebben geleid.
Daarover dacht de heer Goedhart
anders. Staande voor de keus van
een conflict met de publieke opinie
of met het Hof heeft het kabinet
gekozen voor het eerste, zei hij.
Met haren erbij
Anders dan de P.S.P. verklaarde
de heer Goedhart zich helemaal niet
de republiek. Die wordt er door
de pacifisten met de haren bij ge
sleept, vond hij. Wel krijgt het stre
ven naar de republiek door dit hu
welijk meer kansen. Afstand van de
troon door Prinses Beatrix zou vol
gens de heer Goedhart allerminst
rampzalige gevolgen hebben: „In
Prinses Margriet hebben wij een
uitstekend alternatief". Zijn bezwaar
tegen het huwelijk omschreef hij al
dus: „Ik heb er geen behoefte aan
het fiere Je maintiendrai te ver
vangen door: ,,Es war ein Ungluck-
licher Periode" (uitdrukking, waar
mee Von Amsberg het nazi tijdperk
(Van onze Hilversumse
correspondent)
De debatten in de Tweede
Kamer drongen gistermiddag
ook door tot in het paleis
Soestdijk. De Koningin, de
Prins. Prinses Beatrix en
Claus von Amsberg volgden in
de bibliotheek de t.v.-uitzen-
ding van 's middags en
's avonds. Naar verluidt heeft
Claus von Amsberg van grote
rust blijkgegeven tijdens deze
t.v.-uitzsnding, die met span
ning door de koninklijke fami
lie werd beleefd.
karakteriseerde in het befaamde t.v.-
in terview.)
De minister-president meende, dat
het resultaat van de handtekenin
genactie (66.000) bewyst, dat de
overgrote meerderheid van ons volk
de goedkeuring van het huwelijk
wenst. Dat angst voor de geheime
politie of voor verlies van A.O.W. het
resultaat van de actie zou hebben
beinvloed, vond mr. Cals een in
sinuerend verhaal, dat een misken
ning is van de realiteit. Hij noemde
de kritiek op Prinses Beatrix „mis
plaatst" en wees er op, dat de Prin
ses zich met grote plichtsbetrachting
op haar taak voorbereidt en zich
daarbij vele opofferingen getroost.
„Het is van het allergrootste belang",
zo waarschuwde de premier voorts,
„dat de constitutionele verhoudingen
goed in het oog worden gehouden".
Vervolg op pag. 2
PREMIER SMITH IN RADIOREDE:
iv Ma afloop van het debat feli
citeert drs. Neder horst (links) w-w r» ~a tj T/"
Smallenbroek rechtsM;:stz rroi. dr. I I. Kraemer
heer Roolvink kijken er met ken
nelijk genoegen naar.
(Advertentie)
bestaat alt 24 pagina's
Britten ontslaan
alle ministers
Premier Ian Smith van Rho-
desië heeft vanmiddag in een
radiotoespraak eenzijdig de on
afhankelijkheid van zijn land af
gekondigd. Onmiddellijk daarna
deelde de Rhodesische gouver
neur. Sir Humphrey Gibbs, mee.
dat Smith en al zijn ministers op
instructie van Koningin Eliza
beth zijn ontheven van hun func
ties. Engeland beschouwt de af
kondiging van Smith als een on
wettige daad van opstand tegen
de Kroon. Vanmiddag om kwart
voor drie zou premier Wilson
een verklaring in het Lagerhuis
afleggen, waarin hij zal mede
delen wat zijn regering zal doen
om de ..opstand" de kop in te
drukken. Het gebruik van mili
tair geweld is uitgesloten, maar
er staat een hele reeks politieke,
financiële en economische sanc
ties te wachten met het doel de
regering van Smith te isoleren.
Vanochtend vroeg hadden Smith
en Wilson nog een telefoongesprek
over de vertrouwelyke brief, die de
Britse premier gisteren aan zijn
Rhodesische ambtgenoot heeft gezon
den. De inhoud van die brief is ove
rigens nog niet bekend. Wel is het
opgevallen, dat de Rhodesische op
perrechter Sir Hugh Beadle, die in
Londen besprekingen met Wilson
heeft gevoerd, gisteravond per vlieg
tuig naar Salisbury terugkeerde.
Koningin Elisabeth II heeft gister
avond nog een beroep op de rege-
ring-Smith gedaan zich te onthouden
van onwettige maatregelen en de toe
gezegde loyaliteit aan haar te tonen
door „zich op een grondwettelijk^
manier te blyven gedrageri".
Smith heeft zijn besluit genomen
ondanks een stap van Japan, dat een
belangrijke rol in de Rhodesische
11/2 ton voor
leprozerie
Het ook in ons Blad gepubli-
ceerde artikel van Anthony van
Kampen over een melaatsenko-
I lonie in het Amazonegebied
(6 november jl.) heeft bij de le- j
zerskringen van alle bladen, die i
dit artikel opnamen,
spontane reacties gewekt.
Woensdagmiddag omstreeks 12 J
uur was totaal reeds bijna
f 150.000 bijeengebracht.
De Missieprocuur van de Pa
ters van de Heilige Geest in
Halfweg, giro 53.29.11 ziet nog
gaarne bijdragen tegemoet. S v
i vermelden ,Voor leprozerie pa-
1 ter Jan de Vries".
Tom Okker behoorde gisteren tot
de zeven spelers bij de kampioen
schappen van Nieuw Zuid Wales, die
hun partij voor de eerste ronde vlug
genoeg konden voltooien om voor
het losbarsten van een regenbui weer
binnen te zyn. De Nederlandse kam
pioen zegevierde met 60, 62, 60
over de Australiër Peter Richardson.
Niet minder dan 58 vastgestelde par
tijen werden niet beëindigd, of in het
geheel niet gespeeld.
speelt. Dit land heeft in
tussen besloten mee te doen aan de
economische sancties tegen Rhodesië.
Japan neemt per jaar een kwart van
de Rhodesische tabaksoogst en een
achtste deel van de suikerexport af.
alsmede veel ijzererts en ruw ijzer.
In zijn radiorede tot het volk zei
Smith vanmiddag, dat de Rhodesiërs
hun trouw aan de Kroon en aan an
deren in het Verenigd Koninkrijk en
elders gedurende twee wereldoorlogen
hebben getoond en dat zy bereid zijn
hun bloed te vergieten en offers te
brengen voor datgene, waarin zij ge
loven.
choccluderhcm/c
Oud-president Dwight D.
Eisenhower heeft gisteravond
opnieuw een hartaanval gehad,
die van langere duur was dan de
eerste, maandag kort na midder
nacht. De generaal is opnieuw in
een zuurstoftent geplaatst.
In Washington verklaarde een
hartspecialist, dat Eisenhowers
nieuwe inzinking volledig herstel
niet buitensluit, maar het wel
waarschijnlijk maakt, dat Eisen
hower tenminste zes weken in
het ziekenhuis zal moeten blijven
inplaats van de twee. waarover
aanvankelijk gesproken was
Er waren gisteren nog plannen be
kendgemaakt voor Eiserhowers ver
trek uit het ziekenhuis Fort Gordon.
Hy zou morgen naar het Walter
Reed legerziekenhuis in Washington
gaan voor verder herstel. Deze plan
nen z^n thans van de baan.
Oud-minister
mej. dr. Klompé
betrokken bij
auto-ongeluk
Het Tweede-Kamerlid, mejuffrouw
dr. M. A. M. Klompé, oud-minister
van Maatschappelijk Werk is gister -
i avond in Den Haag met haar auto
in botsing gekomen met een vracht
wagen met aanhanger. De moeder
van mejuffrouw Klompé werd uit de
wagen geslingerd en ernstig gewond.
Mejuffrouw Klompé zelf, die de auto
bestuurde, liep minder ernstige ver
wondingen op. Beiden werden over
gebracht naar het r.-k. ziekenhuis
Joannes de Deo aan het Westeinde
in Den Haag. Mej. Klompé kon na
te zijn verbonden naar huis terug
keren. Haar moeder, de 81-ja-
ge mevrouw U. J. M. Klompé-Ver-
dang uit Wassenaar moest worden
opgenomen.
Het ongeval gebeurde kort na elf
uur in de Gentsestraat hoek Stevin-
straat. Fen vrachtauto met aanhan
ger verleende geen voorrang aan de
agen van mejuffrouw Klompé.
Op 77-jarige leeftijd is vanmorgen in Driebergen overleden prof.
dr. H. Kraemer. die over de gehele wereld bekend was als taal
geleerde, zendingsman en theoloog.
TAALGELEERDE,
ZENDINGSMAN
EN THEOLOOG
Prof. Kraemer kreeg een zendings
opleiding bij het „Nederlandse Zen
dingsgenootschap" in Rotterdam
Aan de Leidse Universiteit studeerde
hij Indische letteren. Daar promo
veerde hy onder prof. Snouck Hur-
gronje. Als taalgeleerde werd hy door
het „Nederlands Bijbelgenootschap
uitgezonden naar Java, waar hy ver
scheidene Jaren werkte als bybelver
taler en als adviseur van zendings
arbeiders.
In 1937 werd dr. Kraemer hoog
leraar in de godgeleerdheid aan de
Leidse Universiteit. Gedurende de
oorlogsjaren maakte hy deel uit van
het driemanschap Kraemer-Banning
en Gravemeyer, dat bekendheid heeft
gekregen door zyn werk voor de ge
meenteopbouw. Dit werk heeft veel
bijgedragen tot vernieuwing van de
Ned. Herv. Kerk na de oorlog.
In 1948 werd prof. Kraemer be
noemd tot directeur van het Oecu
menisch Instituut in Bossey by Ge
nève, waar hy grote invloed heeft ge
had op gemeenteleden en theologen
uit de gehele wereld.
In 1957 keerde hy naar Nederland
terug en vestigde zich in Driebergen
Advi
GROTE
OCCASIONS
SHOW
bij
AUTO
Prof. dr. H. KRAEMER
Gedurende de laatste jaren van zyn
leven heeft prof. Kraemer nog tal
van voordrachten gehouden en ge
schriften gepubliceerd.
Advertentie
(§ud Qtü
teuwö
De dikste man van Frank
rijk, en wel van Europa, de
heer Elb. Levy, is 11. Vrijdag
te Parijs overleden. Hij was
51 jaren oud en hij woog nog
240 Ned. ponden, hoewel hij
door ziekte zeer vermagerd
toas. Sedert jaren werd hij in
geen omnibus meer toegela
ten.
i4an de Tweede Kamer der
1 Staten Generaal is door ver
schillende zeepzieders een a
adres aangeboden ter af- a
schaffing van den accijns op
de zeep.
