„Leven zonder zorgen" is
zorgvol voor economisten
POLITIEK IN DE WANDELGANGEN
HAV
Financieel overzicht
„Wall Street" neigt
naar oververhitting
vertrouwen waardï
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Renniesjf*
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG SO OKTOBER 190S ZESDE BLAD
IS uw
CJ
„Leven zonder zorgen" lijkt een utopische situatie, maar de eco
nomisten in de Ver. Staten vinden het zo langzamerhand „bezen u-
wend", dat er zo weinig is om zich zorgen te maken. Zoals de mil
jonair vertier zoekt in het Casino of zich in gewaagde speculaties
begeeft, zo zoeken de economisten naar symptomen op het con
juncturele vlak, om hen enige opwinding te kunnen bezorgen. Mo
gelijk worden zij hiertoe gedreven door de ongewoonte om jaar in
jaar uit opgaande lijnen op de grafieken te zien. Natuurlijk wordt
er binnenskamers nog druk geconfereerd over de betalingsbalans,
doch zolang er geen goudverschepingen van betekenis plaats
vinden, is dat een vraagstuk waarover maar liever niet teveel in het
openbaar moet worden gesproken.
Toch zUn de maatregelen, die ge
nomen werden ter sanering van de'
betalingsbalans de voornaamste oor
zaak dat de binnenlandse economie
der Ver. Staten als op rolletjes loopt,
terwijl de Europese effectenbeurzen
zich argwanend tonen. Remmen op
de kapitaalexport hebben altijd het
onaangename gevolg dat er een bin
nenlands stuwmeer wordt ggvormd
met het gevaar van een infla-
tionistlsche doorbraak. Zolang de
kapitaalstroom naar het buitenland
in toom kan worden gehouden, valt
het met de betalingsbalanstekorten
Er staat echter tegenover
dat de inflatie niet langer wordt ge
ëxporteerd, als het geval was, toen
de dollar nog als de meest begeerde
raluta in het internationale ver
keer gold.
Desondanks dringen de specialisten
In Washington er met klem op aan
nog rigoureuzer zal worden
opgetreden tegen Iedere vorm van
Upitaalafvloeiing. Blijkbaar wordt
het gevaar van een Inflationistische
explosie niet zo ernstig genomen
zolang niet gezien wordt dat de vei
ligheidskleppen buiten werking zijn
[esteld.
Economische groei
Blijkbaar prevaleert de behoefte
an economische groei nog altijd,
niettegenstaande het werkloosheids
cijfer lang niet zo zorgwekkend meer
Is als een paar Jaar geleden. Eco
nomisten blijken wel eens oogklep
pen op te hebben als zij zich op
ten bepaald doel, i.c. de werk
loosheidsbestrijding, hebben gewor
pen
Toch zijn er symptonen, die erop
dulden dat er in de Ver. Staten een
oververhitting van de economie dreigt
te ontstaan. Wall Street heeft alle
barrières voor een verdere op
gang doorbroken, de bestedingsdrang
tan het publiek neemt ongekende af
metingen aan en het bedrijfsleven
gaat steeds meer geld uitgeven aan
Investeringen.
Inflatie-invloeden
Ook al is de gunstige gang in de
Tennootschapswereld een van de
toornaamste stimulansen voor de
New Yorkse effectenbeurs, toch zijn
tr ook onmisbaar inflationistische
invloeden aan het werk, die er in de
ifgelopen week toe leidden dat de
Dow Jones-index het in de voor
gaande week gevestigde record kon
breken. Golven van winstnemingen
lopen uit zonder branding omdat
de oevers van het kapitaalmeer door
het verbod op de kapitaalexport
iteeds ruimer worden. Het gevolg is
dat de omzetten zeer groot blijven,
terwijl de koersen zich In opgaande
lichting blijven bewegen.
Gemiddeld wordt de laatste we
ten het dubbele aantal shares van
«rieden jaar omgezet. In zo'n sltu-
ttie is het ongekend dat er geen hef
tige koersfluctuties optreden. Het
Is een éénrichtingsverkeer geworden
tan de effectenbezitters, die de winst
oogsten, naar de instellingen, die zo-
Teel kapitaal beschikbaar hebben
dat zij in een soort beleggingsnood
Terkeren. Uiteraard heeft de gesta
dig opgaande lijn van de koersen ook
nogal wat speculanten in de markt
gelokt, maar zij spelen een secun
ttire rol, zolang er een onderpand
Tin 75 To wordt vereist voor effec-
tcnaankopen met geleend geld.
Voorlopig heeft Wall Street nog de
*ind ln de zeilen dank zij de gun-
itige bedrijfsresultaten, die er in
d# loop van dit Jahr zijn behaald.
Shell Oil Co ls niet de enige Ameri
kaanse oliemaatschappij die een be
langrijke winststijging kan melden,
hoewel de stijging van 17 voor de
«erste 9 maanden toch wel een ex-
ceptle U. Socony Mobil Oil kwam
naar 12% hoger uit de bus. In an
dere sectoren van de industrie zijn
la winsten ln vele gevallen meer ge-
a««gen dan bij de oliemaatschappij-
Zo meldde Motorola een winststij
ging van 44 Dow Chemical gaf
|*n styginp, aan van 31% en Uni-
•v-W States Steel kon over het derde
kwartaal een winstbedrag van 30%
helden. Voorts viel een winstver-
peerderlng te constateren van 17%
General Telephone, van 15 bij
,-Joa, van 14,2 bU R. J. Reynolds
Tobacco en van 13% bij Sterling
pug.
In luchtvaart
spectaculaire winst
J Nog groter zijn de winststijgingen
lteweest bij de luchtvaartmaatschap-
i'lltyn- Zo ging de winst van Trans
jWorid Airlines met 43 naar boven
dig van United Airlines met
p5%. Ongetwijfeld zou Dupont de
Nemours ook met een grote winst
stijging voor de dag zijn gekomen,
als er nog, zoals in het verleden, in
komsten waren verkregen uit het be
zit aan aandelen General Motors.
Nu moest volstaan worden met een
winstvermeerdering van 11%.
In vergelijking met de situatie in
Europa zün dc ontwikkelingen in
het Amerikaanse bedrijfsleven haast
ongelooflijk. De sterke imkrlmping
van de winstmarges maakt hier dat
de vernnootschappen ondanks de
verhoogde activiteiten slechts weinig
meer uinst kunnen behalen. Op den
duur moet dat van invloed zijn op
de investeringen, want er kan on
voldoende winst worden ingehouden
om aan de toekomst te bouwen.
Het aantrekken van nieuw kapi
taal lijkt in de gegeven omstandig
heden niet goed mogelijk. Ondanks
het feit dat er dit jaar veel minder
nieuwe aandelen werden uitgegeven,
verkeert de effectenbeurs in een de
plorabele toestand. De stijging van
de rentevoet duidt er op, dat er ook
onvoldoende risicomijdend kapitaal
voorhanden ls. Het sobere resultaat
van de jongste staatslening is niet
het enige symptoom dat de kapitaal
markt 13 opgedroogd. De uitweg, die
door Kon. Zout-Ketjen wordt gezocht
om, bij gebrek aan mogelijkhe
den tot plaatsing van aandelen, in
de kapitaalbehoeften te voorzien
door uitgifte van een 6 obligatie
lening, blijft dan ook een interessant
experiment.
Zolang de communicerende vaten
van het kapitaalverkeer tussen de
Ver. Staten en Europa buiten
kin» zijn gesteld, ziet het er niet
meer naar uit dat het Nederlandse
bedrijfsleven voldoende armslag krijgt
om de middelen aan te trekken die
voor verdere bedrijfsexpansie nodig
zijn. Daarom vindt de aanhoudende
stijging van Wall Street geen weer
klank aan de Amsterdamse Effec
tenbeurs.
VERZEKERD KAPITAAL: MÉÉR DAN 2 MILJARD GULDEN!
.v'. '-'V.rt
.HAV LEVENSVERZEKERINGEN - SCHIEDAM - TELEFOON (010) 26 93 04 HAV LEVENSVERZEKERINGEN t
- Zondag, 31 oktober
Lelden Herv. Gem., Pieterskerk:
Marekerk: 10.30 u ds. J. M. D.
eOoete'
Vos te Katwijk
Bethlehemkerk. Driftstr.: 10 u da.
Joh. Poort.
Maranathakerk. Lage Morsweg: 9 u
Nieuw Apo6t. Kerk (H. Rijndijk 24) :i
145 en 5 u dienst (donderdag 7.45 u
6 u ds A. Baas. Kapel Nieuwe
Kerk Vreewljkstr. 19): Duinweg: 10 u ds. A. Baas. 6.30
N.V. Internationale Beleggings Unie „Interlinie", Postbus 617. Den Haag
(Van onze parlementaire redacteur)
De groenteboer van de B.V.D. is deze
week in een ommezien van het
politieke toneel geschoven door.drs.
Nederhorst en zijn brief. Toen onze
lekkende geheime dienst dinsdag
aan de orde kwam was er eigenlijk
niemand, die nog behoefte had om
er op door te gaan. De wandelgan
gen zoemden toen al van de con
stitutionele moeilijkheden en die
waren veel belangrijker dan de af-
luisterapparaten, de stalen archief
kasten en de Blordige topambte-
De politiek heeft zich deze week
grotendeels afgespeeld in de (pas
geverfde) wandelgangen van het
Kamergebouw, vooral op de tweede
étage, waar de socialistische volks
vertegenwoordigers zijn gehuisvest
en waar drs. Nederhorst een eigen
werkkamertje heeft. In het kamer
tje ernaast zit zijn secretaresse, die
van de zomer alle 73 brieven heeft
getypt. Als drs. Nederhorst zijn
kamer verlaat valt zijn oog steeds
op de ingelijste spreuk die naast de
deurpost van zijn kamer hangt:
„Lord, help me to keep my big
mouth shut,
until I know, what I'm talking
about"
De heer Nederhorst moet deze
tekst even vergeten zijn, toen hij
zijn 73 brieven schreef.
Geen geheim
Wie zou denken, dat de socialistische
fractieleider nu als een soort rad
draaier met de vinger wordt nage
wezen, kent het politieke wereldje
aan het Binnenhof slecht. Tot ver
buiten de rode fractie ls het geen
geheim, hoe de socialisten over het
koningschap, Oranje en het huwe
lijk denken. Het koningschap is
voor hen geen principiële zaak
het is het nooit geweest. Het Huis
van Oranje hebben ook zU leren
liefhebben ln de oorlog, toen
Koningin Wilhelmina een symbool
werd. Het huwelijk enfin, dat
weten we nu uit de brief
„Deze hele week door is het er de
katholieke en anti-revolutionaire
coalitiegenoten niet in de laatste
plaats om gegaan de achterban te
laten zien. hoe groot de schrik en
verontwaardiging wel was. De wer
kelijkheid was waarschijnlijk min
der grimmig. Voor de coalitiegeno
ten kwamen de opvattingen van de
socialisten waarschijnlijk niet als
een verrassing. Maar nu de opvat
tingen publiek bekend zijn gewor
den moet er ook publiekelijk op ge
reageerd worden. Het volk luistert
Laten we echter niet vergeten, dat de
coalitiegenoten nog altijd flink aan
elkaar vast zitten, zolang de om-
roepkwestie niet ls opgelost. Als me
neer Nederhorst voor 't forum van
het volk bakzeil haalt, lijkt de crisis
nog best op te lossen. En het ls he
lemaal niet zo gek om te denken dat
gegeven de noodzaak tot samen
werking, de coalitiepartners daarbU
een handje te willen helpen. De
heer Roolvink van de ARP heeft al
gesuggereerd dat zijn collega Ne
derhorst nog maar eens ln de pen
moest klimmeft om de schade te re
pareren. En als de KVP nu van drs.
Nederhorst Iets vriendelijks te ho
ren krijgt over de heren De Quay
en Luns, die als voorbeelden voor
presidenten van een republiek wer
den genoemd, zal de sfeer weer
aardig opklaren.
Het is natuurlijk niet echt waar.
maar het is helemaal niet zo gek
om te denken, dat de protestbrief
die drs. Schmelzer van de KVP naar
de socialisten stuurde meteen al een
suggestie voor een antwoord be
vatte. Zoiets bijvoorbeeld."
Beste Gerard,
Als het niet te veel moeite ls,
zouden wij het op prijs stellen
als Je Luns en De Quay liet
weten, dat je uitlatingen in je
73 brieven geen enkele per
soonlijke veroordeling van hen
beiden inhoudt. Je zou kunnen
zeggen, dat je met het noemen
van hun namen helaas onver
deelde suggesties wekte en dat
je voor hetzelfde geld ook
Drees als voorbeeld had kun-
Laat me de tekst nog even
lezen voor je hem publiceert.
Wil je nog eens een goed
woordje doen bij Vondeling?
Met vr.gr.
Norbert S.
P.S. Wil Je er wel voor zorgen, dat
deze brief niet ln handen van „Het
Parool" of enig ander bevriend of
vijandig blad komt?
Nief opgelost
Het pijnlijke probleem van de op zijn
minst vrijmoedige uitlatingen te
genover het Koninklijk Huis is dan
nog niet opgelost. Maar wie denkt,
dat de heer Nederhorst natuurlijk
nooit meer met goed fatsoen in
Soestdyk zal kunnen komen, moet
een paar dingen beseffen. Meneer
Lankhorst van de PSP is sinds een
paar weken helemaal tegen de mo
narchie. En Troelstra, die in 1918
zonder succes een revolutie begon,
betrad ook later weer de trappen
van het paleis zonder er te worden
afgegooid. Iedere bij deze zaak be
trokken politicus is de afgelopen
dagen dan ook wel zo verstandig
geweest om op dit aspect in het
openbaar niet door te gaan.
Trouwens, wie de vaderlandse ge
schiedenis nog eens even door
neemt ziet al snel, dat wij altijd al
wat vrijmoedig met het Huis van
Oranje plachten om te gaan. Over
Willem de Zwijger niets dan goeds.
Maar bij Maurits begonnen de
moeilijkheden al, zoals Van Olden-
bameveldt aan den lijve onder
vond. Met Frederik Hendrik kon
ons volk het redelijk goed vinden
al vonden we wel, dat hij wat te
veel van de hoge boom leefde.
Stadhouder Willem II had het zeer
hoog in het hoofd en kreeg het ln
zijn streven naar macht aan de
stok met Amsterdam (hé, toen
al?). Stadhouder Willem III werd
bij het „eeuwig edict" zelfs Iedere
toekomst als stadhouder ontzegd.
Dit staatsstuk bleef maar heel
kort van kracht, zoals Jan de Wit
aan den lijve ondervond. Na de
dood van deze stadhouder riepen
we voor de verandering maar weer
eens een stadhouderloos tijdperk
uit. Over stadhouder Willem IV
staat zelfs in de meest oranglsti-
sche geschiedenisboekjes zeer wei
nig goeds te lezen. Zijn zoon stad
houder Willem V werd uit Den
Haag verdreven en keerde er met
hulp van Pruisische huurlingen ln
terug. Toen hij in 1795 definitief
vertrok stond bijna niemand hem
op het Scheveningse strand na te
wuiven.
Koningen
den. Maar toen hij aan het eind
van zijn leven hertrouwde met de
katholieke hofdame Henriette
d'Outremont stond ons halve volk
klaar om schande te spreken van
de koning en zijn „Heintje Don-
dermond". Koning Willem II werd
in 1848 bijna het slachtoffer van
de revoluties, die toen in velerlei
vormen door Europa rondwaarden.
Koning Willem III werd door het
parlement ernstig ln zijn bevoegd
heden als staatshoofd beknot. HIJ
hield alleen een symbolische func
tie over. Maar pas zijn dochter zou
deze symbolische functie zoveel
inhoud geven, dat zij de erenaam
.Moeder des vaderlands" kreeg.
Deze titel keurden wU aan een
oranjetelg waardig, bijna vier
eeuwen nadat wij Willem de Zwij
ger tot vader des vaderlands uit
riepen.
Het gemak, waarmee Nederhorst
over de leden van het Koninklijk
Huls spreekt ls niet nieuw. Amster
damse kooplieden, regenten als
Johan van Oldenbameveldt en
Jan de Wit, politici als Thorbecke
en Troelstra gingen hem ln andere
tijden met andere politieke ver
houdingen voor. Dat het bijna al
die keren ln ons volk tot nauwe
lijks bedwongen burgeroorlogen of
revoluties leidde geeft te denken.
Maar misschien zijn wij ln 1965
wat wijzer.
„O Heer, help mij mijn grote
mond te houden,
tot ik weet waar ik over praat".
de. H. J. van Achterberg.
Bevrijdingskerk, Montgomery straat
10.30 u ds. H. Bouter.
Kondngskerk, Konlngsstr.10 u ds. L.
Kievit.
Vredeskerk, Burggravenlaan: 10 u ds.
T. Kruyne te Lelden.
Ver. Vrijz. Hervormden: Geen dienst
(nle Rem. Kerk).
Egllse Wallonne, Breestr.: 10.30 u ds
Qharensol
lekenhuls: 1(
Diaconessenh-uls10.30 u ds. J. de
Jeugdkerk, Aula Gymnasium: 10.30 u
kapelaan J G. M. Brenkman en ds.
A. J. Lamping.
Geref Kerk. Zuiderkerk: 10 u ds.
Haverkamp. 5 u dr. Dronkert.
Petrakerk. Surinamestr 10 u dr.
Dronkert. 5 u ds. A. Hofman
Kerk Oude Vest
5 u ds. Bovenberg.
Maranathakerk
.30 u ds. Bovenberg, 5 u ds. De Boer.
9 45 u Hoogmis (maandag 8 uur Hoog- j
mis. dinsdag 8 uur Mis van Allerzle-
Rem. Gem.: 1030 u ds. M. J Wagen- I
voorde intervrljzinnige dienst). 1
Gunning.
,-ang. Chr.
Gemeenschap Middel -
Science (Steenschuur 6):
Hells: 10 u Helliglngssa-
Openluchtsamen-
Dsslngseamenkomst
gadler en mevr J. H. Drentje.
Baptlstengem. -
komst: 7 30
Petrakerk,
u ds. A Hofman.
Kerk Oude Vest: 10 u ds. A. Hofmi
u ds Bovenberg.
Maranathakerk. Lage Morsweg 2i
10.30 u ds. Bovenberg, 5 r J
Bevrijdingskerk, Aerent
9 u ds. De Boer, 5 u ds. navenuunp,
7 u Evangelisatledlenst.
Groenhoven: 10 u ds. G. Aalbersberg
te Vlaardlngen.
Jeugdhaven „De Mirt". Lage Rijndijk
64: 10 u Ouderend ienst) de heer v.
Htl ten.
------- dr. W.
Gem.: 1030 u ds. H. van
Bilde.
Geref. Kerk (rrljgem.)10
ds. J. v. d. Haar.
M. S. „Batan" voert
Besoeki-tabak aan
Weldra zal ln Amsterdam het
Duitse m.s. „Batan" arriveren met
een partij Besoeki-tabak. De tabak
zou aanvankelijk met het irus. Essen
worden aangevoerd, maar bij het
laden bleek dat de tabak niet tijdig
genoeg in de haven kon zijn, zodat
een andere afscheepgelegenheid werd
gekozen
Do „Batan" voert ongeveer 1000
pakken aan, de eerste partij Java-
tabak, die er sinds 1957 rechtstreeks
naar ons land ls verscheept. Een
deel van de tabak zou reeds zijn ver
kocht, maar een flinke partij wordt
voorlopig in de vemen in Amster
dam opgeslagen, teneinde bU in
schrijving een zo goed mogelijke prijs
t« bedingen.
Advertentie.
Brandend maagzuur?
helpen direkt!
Geref. Gem.: 10 en 5 u leesdlenst.
(Woensdag 10 u dankdag. 3 en 7.30 u
da. Elshout).
Engelse dienst (Ooud Kath. Kerk):
730 uur.
Aarlanderveen Hen-. Gem.: 10 u
da. Joh. Stehouwer. 630 u de heer A.
J Dekker te AlDhen aan den Rijn.
Geref. Kerk: 9
Kamerlk. Chr.
D. H. Blesma
Alphen aan den Rijn Herv. Gem
Adventskerk. Jullanastraat: 9.30 u ds.
M. Hanemaaljer. 6.30 ^_u
d,~630 u de. m.
10 u ds. J H.
Jerugdikapel. Mar-
G. Cadée. Wijk
"30 u ds.
de Leeuw te Boskoop.
Hooftetraat: 9.30 u ds. H. Koudstaal.
Wijk III. Gebouw Onderweg: 1030 u
ds. J. Irik te Oegstgeest Geref. Kerk.
Maranathakerk, Raadhuisstraat: 10.15
uur ds. J. W. van Hoek te Aarlander
veen. 6.30 u ds. W WIJma. Salvatori-
kerk, W. de Zwijgerlaan: 10 u ds. Wij-
ma en 5 u da. Schuring. Alphen-Noord.
Hooftetraat: 10 u ds. J M. Vlijm te
Lelden, 6.40
Geref. Kerk, Jeruzalemikerk, Grljpen-
stelnstraat: 9.30 u Dienst des Woords,
5 u ds. R. Kok. Oud Geref. Gem., Van
dersloostraai
it. 6.30 u ds. M.
Benthuizen Herv. Gem.: 930 i
A. S. Lourense. Geref.
■h, 5 u ds. C. A.
l Har-
Balke, 6.30 u ds. A. den Hartogh. Geref.
Kerk: 10 en 6.30 u ds. C. J. Tisslnfc.
Nieuwerbrug: 930 en 6 30 u ds. R.
v. d. Berg. Geref. Kerk (vrijgem.)9.30
uur leescuenst. 5 u ds. H. scholte. Ge
ref. Gem.: 10 en 6 u leesdlenst. Evang.
Luth. Kerk: 10.30 u ds. B G. te Win
kel (HA.). Evangelisatiekring: 10 uur
eredienst, 6.45 u J. Klt« te Doom.
Boskoop Herv. Gem. 930 u ds. W.
L. Heljmans. 630 u ds. H. Koudstaal te
Oudshoom Geref Kerk 9.30 en 5 u
ds. J. Spoelstra. Ohr. Geref. Kerk: 9.30
en 430 u ds. H. Blesma te Stadskanaal.
Geref, Gem 930 en 6 u leesdlenst.
Ver. Vrijz. Hen*.: 7 u ds. A. Kalis.
Hazerswoude Herv. Gem.: 930 u
de. G. Jonkers, 630 u ds. G. Jonkers
lenst). Geref. Kerk: 930 en
30 u d6. Brink.
Hoogmade*Herv. Gem.: 10
Fred. J. Broeyer.
NAAR aanleiding van het
rapport .gehuwd studeren
in Leiden" van de Nederlandse
Studentenvakbeweging werd vo
rige week iets gezegd over
de seksuele voorlichting door
ouders. Bij deze enquête bleek
dat 47% van de ondervraagde
studentenechtparen niet door de
ouders werd voorgelicht. De
rapporteurs schrijven, wanneer
dit percentage geconstateerd is
„Het schijnt dat de seksualiteit
voor velen nog steeds een gebied
is vol taboes en angstgevoelens".
Dat is een vrij scherpe conclu
sie. Maar is het onjuist?
Zoals elders, komt ook in de
studentenwereld het gedwongen
huwelijk voor. Er is, danht ik,
geen reden om te zeggen, dat
dit verschijnsel zich onder stu
denten ln zoveel grotere mate
voordoet dan onder Jongeren,
die niet studeren. Er zijn geen
statistische gegevens beschik
baar bij mijn weten, die een
dergelijke gedachte rechtvaar
digen. Er zijn streken in ons
land, vooral op het platteland,
waar het gedwongen huwelijk
een veel voorkomende zaak is.
Maar dit neemt niet weg dat de
Dp kamers wonende student op
betrekkelijk jonge leeftijd een
vrijheid heeft, die groter is dan
bij leeftijdgenoten, die vanuit
het ouderlijk huis een opleiding
volgen. De omstandigheden 1n
de studentenwereld maken een
frequente ontmoeting van man
nelijke en vrouwelijke studenten
mogelijk. Het is onjuist om te
zeggen dat de vrijheid op dit
punt onbeperkt is. De hospita
en de hulsgenoten oefenen zeker
controle uit, maar het is wel
duidelijk dat de omstandighe-
WOORD
VAN
BEZINNING
en
den anders zijn dan ln het
ouderlijke huls.
Hieruit mag echter niet de
conclusie worden getrokken dat
dus de omstandigheden door
slaggevend zouden zijn. De om
standigheden zijn in laatste
instantie nooit bepalend, wan
neer er een beslissing genomen
wordt op grond van persoon
lijke verantwoordelijkheid. Dan
kunnen de omstandigheden na
tuurlijk belangrijk zijn, maar
het laatste woord hebben zij
niet. Dat de beleving van de
seksualiteit verantwoordelijkheid
betekent ten opzichte van een
ander en zichzelf, wordt de stu
denten bij het binnentreden in
de studentenwereld aan het
begin van hun eerste jaar dui
delijk gemaakt. Dit gebeurt ln
de verenigingen, waar zij lid van
werden, door de studenten
pastores, door de universiteit en
in de vorm van een studium
generale enz.
Maar deze voorlichting bereikt
hen op een leeftijd, waarop zU
zich al jaren bewust zijn van
hun seksuele instelling. Ten dele
zijn zij dan al gevormd ln dit
opzicht. Door wie? In slechts de
helft van de gevallen, wijst de
bovengenoemde enquête uit.
door de ouders. Voor de rest zijn
het de vriendjes, is het zelfge
kozen lectuur (niet altijd de
meest gewenste), waardoor men
op de hoogte komt.
Wat de motleven ook mogen
zijn voor ouders om met hun t
kinderen, die de puberteit na- J
deren, niet over dit onderwerp
te spreken, het is de vraag of f
deze motieven ooit stilzwijgen
op ddt punt kunnen rechtvaar-
digen. Het is de verantwoorde-
lijkheid voor het kind ontwijken
op een belangrijk moment. Wan
neer het kind de hulp van de
ouders bijzonder nodig heeft,
wordt er gezwegen en wordt de
jongen of het meisje indirect
verwezen naar anderen. Het is
dan ook niet onbegrijpelijk, dat
er nog al wat ouders zijn die
zich ongerust maken over hun
kinderen wat betreft de seksuele
gewoonten in de studentenwe
reld. Maar de vraag mag wor
den gesteld of zij het daar zelf
niet naar gemaakt hebben.
De doopgelofte betekent dat
oudere hun kinderen zullen op
voeden in de kennis van God.
God heeft ons geschapen als
man en vrouw. Het hoort ook
tot de taak van de ouders om
de kinderen te helpen zich dit
bewust te maken. En deze taak
mag niet worden overgelaten
aan anderen.
J. A. EEKHOF.
Herv. Studentenpredikant
in Leiden.
Door een zetfout is in het
stukje van vorige week een ge
hele alinea onduidelijk gewor
den.
Er stond: „Dat juist de Jong
ste generatie zeer kritisch staat
ten opzichte van tradities en
regels, die hun door ouderen op
dit punt worden voorgehouden,
is hier onbegrijpelijk." Het woord
hier moet vervangen worden
door: niet.
Makkenze Gymnastieklokaal, school
Narcisstraat 10.30 u de heer J Vink
te Katwijk aan Zee. Geref. Kerk: 930
u ds. A. C. van Beek. 5 u de. R. de
Vries te Katwijk aan Zee
KATWIJK AAN ZEE Herv. Oem., 4
Nieuwe Kerk: 10 u ds. Hagen. 6 u ds.
De Vos (H.A.). Oude Kerk: 10 u ds.
Bouman (H A 6 u ds Vroeglndewey
Ichtuskerk: 10 u ds. C. van den Bergn
te Oud-Beierland. 5 u ds. Hagen (HA
Hulpkerk Hoomes: 10 u ds. Vlnlr
(H.A.), 6 u ds. Vlnik. Groen van Pr.-
school: 10 u ds. Van Roon. Zeehospl-
tlum: 6 45 u ds. Hagen Geref. Kerk.
Vooretr.: 9.30 u ds. Pijlman. 5 u ds.
Van Beek. P Helnlaan: 9.30 u ds. De
Vries, 5 u ds. Pijlman. Chx. Geref.
Kerk: 10 u ds. Ravenswaay te Sche-
venlngen, 5 u Leesdlenst. Geref. Kerk
(vrijgem.): 8 30 en 7 u ds H. D. Doo
renbas te Nijmegen. 1030 en 3.30 u
ds. Breen. Geref Gem.: 10 en 5 uur
Leesdlenst. Geref Gem. lq Ned 10 en
5 u Leesdlenst.
Koudekerk aan den Rijn Herv.
Gem.: 10 en 7 u ds. Quak. Geref. Kerk:
10 en 7 u ds. Makklnga.
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 u de
heer J. v. d. Hoek. Kerkzaal. Zljlkwax-
tier: 1030 u ds. H. J. van Achterberg
te Lelden. Geref Kerk: 10.15 u ds.
Minne ma. Kerkzaal. Zljlkwartler: 9 u
ds. Mlnnema. De avonddiensten van
belde kerken (5 uur ln Zljlkwartler)
worden gezamenlijk gehouden. Liturg
de heer Van Hoek, predikant ds. Van
Drie. Ver. Vrijz. Herv., Gebouw 7
laan 12a: 103
ds. F. Bruinama i
Lelden.
Lelmulden Herv. Gern.: 930 u ds.
Wapenaar. Geref. Kerk: 9.30 en 7 u
ds. A. K. Krabbe te Hlllegom.
Llsse Herv. Gem.. Grote Kerk:
10 u ds. S. Koolstra, 7 u ds. Lapré te
Noordwtjk. Helv. Kapel: 10 u as. H.
G. Oostlnga Geref. Kerk: 10 en 5 u
dr. A. Dondorp te Heemstede. Chr. Ge-
1 430 u ds. D. H. Blea-
ds. J. J Verleur. Oud Geref. Gem.:
930 en 3 u leesdlenst. (dond. 730 u
leesdlenst.) Ned. Prot. Bond: geen
dienst. (Woensdag: Herv. Gem.: 730
uur ds. S. Koolstra. Geref. Kerk: 730
uur ds. H. W. Wlerda Chr. Geref.
Kerk: 10 en 7.30 u ds. D. H. Blesma.
Geref. Gem.: 10 en 4 u ds K. de Gier.
Geref. Kerk (vrijgem.): 730 u ds. J.
J. Verleur. Oud Gerei. Gem.: 930 en
Nieuwkoop Herv. Gem.: 930
Kerk: 930 en 6.30 u kand. G. Snel 1
Sneek. Rem. Geref. Gem.: 10 u ds G.
Bloemendaal te Delft. Chr. Geref. Kerk
930 u Dienst des Woord». 2 u dr. W.
A. S. Klusener, 630 u ds. F. de Jonge
te Zevenhoven. Geref. Kerk: 930 en
630 u ds. D. Hoomstra te Hoofddorp.
NoordwUk aan Zee Herv. Gem.:
10, 5 en 7 u da. D. Keunlng (Jeugd
dienst). Sole Mlo: 10 u dB. A. L. Laprê.
Geref. Kerk: 10 u ds. H. A. van Bot-
tenburg, 5 u da. B. Bouma. Herv Ger.
Evangelisatie (VGLO-schooi, School
straat 2): 10 u dB heer J. Henzen te
Leiderdorp, 330 u ds. J. Vlletstra te
Groenewoud te Rijnsburg
Rijn, 5 u ds. H. A.
Van den Berghstlchtlng: 11 u ds A K.
Schuring te Alphen aan den Rijn. Ned.
Prot. Bond: 1030 u ds. P. M. Luca te
Oegstgeest Herv. Oem., Groene
of WUllbrordkerk: 10.30 u ds. K. V«g-
ter (gemeenschappelijke dienst met de
Geref. Kerk). Paulusekrk: 10 u ds, J.
P. Honmef te Lelderdoro, 7 u ds. J. Irik.
RIJnlandsch Lyceum (Jeugdkerk): 10.30
uur prof, dr. H. Berkhof. Geref. Kerk,
Mauritslaan: 10 u ds. W. E. Verdonk
(gemeenschappelijke dienst met de
Herv. Gem.). Geref. Kerk (vrijgem.),
W. de Zwijger kerk: 830 en 3 u ds. H.
Knoop. Vrijz. Herv.: 1030 u prof. dr.
P. Smits te Den Haag.
Oude Wetering Herv. Oem.: 930
uur ds. Laileman. Geref. Kerk: 930
630 u ds. C. A. Verhoog Rem. Ge
ref. Gem.: 7
G. Bloemendaal
RUnsaterwoude Herv. Oem.: 930
uur ds. A van der Kooll, 7 u de heer
Van den Hoek te Leiderdorp. Chr. Ge
ref. Kerk: 9.30 en 2.15 uur Dienst de»
Jeugdd:
M. C. Groenewoud,
Zoutespul. Chr. Geref. Kerk: 10
u ds. G. de Vries.
Valkenburg Herv. Oem.: 10 u da
Vlaardlngen)
Voorschoten Herv. Gem.. Dorps
kerk: 10 u ds. Saraber; 7 u da Dron-
kers te A'dam (Jeugddienst). Rijndijk:
10 u ds. Meyertng. Hulp en Heil: 10 u
ds. Zljlsfcra (HA). Geref. Kerk: 9. 1030
en 5 u ds. Smit. Geref. Kerk (vryge-
Verwellua te Waddlnxveen. 630
uur as. J. J Timmer te Woerden. WUk-
gebouw: 930 u ds. J. R. Ouperu». 6.30
uur de heer J. A. Kruithof te Mon
ster. Bethel: 9.30 u dr. Bout te Utrecht.
5 u ds. J. R. Cuperus. 7 u ds. P. Fader
te Schoonhoven. (Maleise dienst) Ge
ref Kerk: 9. 1030 en 6.30 u ds. B
Koekkoek. Immanuëlkerk930 u dr.
A. van Haarlem, 7 u prof. dr. W. H.
Beekenkamp te Delft. Rem. Geref.
Gem.: Geen dienst. Chr. Afgeech. Gem.:
930 en 5 u ds. A. P. Verloop.
Warmond Herv. Gem.: 10 u ds
Streef land te Haarlem. 7 u ds. Kool-
Rotterdam.
Zevenhoven Herv. Gem.: 930 u
ds. F de Jonge. 7 u ds. R. S Klusener
te Meuwveen Geref. Kerk: 9.30 en 7
uur ds. A. P. Hein er te Ter Aar.
Zneterwoude Herv. Gem.: 10 u ds
R- Hengstmangers.
Zwammerdam Herv. Gem.: 10 en
630 u ds. C. L. v. d. Broeck Geref.
Kerk: 10 en 6.30 u ds. J. Wagenaax,
Rem. Geref. Gem.: Geen dienst