LEIDSCH
DAGBLAD
AARDGAS TE DUUR
OENTOENG GEPAKT
OP MIDDEN-JAVA
IGeen centrale verwarming
3 in woningwetwoningen
Deken en dominee in
Nijmegen fel tegen
actie van comité
Soldaat
ook op
matras
Gecombineerde aanval
op Vietcongstrijders
Militaire invloed op
de berichtgeving
weekend-systeem
voor zessen klaarl
(Sue/ Qlteitws
Qpgcncht 1 maart 1860
DINSDAG 12 OKTOBER 1963
No. 31691
pirecteur: E. A. E. van Dlshoeck
«Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
(Van onze Haagse correspondent)
an centrale verwarming in woningwetwoningen
1 niets kunnen koinen, tenzij de gasprijs drastisch
'pjrordt verlaagd. De gewekte verwachting: „De
^rote aardgasvondst hij Slochteren zal het hele
"Nederlandse huis 's winters behaaglijk bewoon-
«kaar maken", zal onvervuld blijven. Centrale ver
warming met aardgas komt per week f 1,70 duur-
,Her uit, dan de maximale verwarmingskosten
7,50), die bij de goedkeuring van bouwprojecten
worden toegestaan.
Al maanden
„in studie
Rondom deze hete brij zitten
lu reeds sinds april deskundigen
fean Gasunie, gasdistributiebe-
■rijven, en de departementen
ran Economische Zaken en
Volkshuisvesting geschaard,
ponder dat één van hen tot nu
|oe goed heeft durven toetasten.
De heel mooie idee van toepas-
|ng van aardgas in de volkswoning-
jouw 's in een impasse geraakt. Het
pige, dat tot dusverre betaalbaar is
^bleken, is wijkverwarming, toe te
assen op grote complexen flats. Zo-
rel voor blokverwarming (tot cir-
a 100 eengezins-huizen) als voor
eigenlijk te preferen eigen-centra-
■verwarming-per-huis is aardgas
él te duur.
Ren werkgroep van deskundigen
november vorig jaar in een
Spport de conclusie neer. dat aard-
v»r blokverwarming 6.3 cent
voor huis-c.v. 7 cent zou kunnen
ilen Het kost echter thans re
ining houdend met het vastrecht
onder aftrek van huishoudelijk
(trbruik voor blokverwarming 9,2
nt en voor huis-c.v. 11,9 cent per
|ibieke meter.
Stilzwijgen
•i In november was het rapport van
veelzijdige samengestelde werk-
«oep, wier becijferingen een hoogst
^langrijke rol zouden moeten spe-
i voor de verwarming van Neder-
id met gas, gereed. De Vereniging
i Gasfabrikanten en de Stichting
iobouw onder wier auspiciën de
kgroep is opgericht schrokken
iter zo van de voor de toekomst
het aardgas vernietigende con
ies van de deskundigen, dat er
april van dit jaar over werd ge
keven. Toen werd, na veel heen en
leer gepraat, een rapport gepubli-
fceid met slechts een paar summiere
Irijsgegevens. Het vraagstuk zou
lerder woroen onderzocht.
Zo ver is het nu nog. Behalve dan
lat de inhoud van het oorspronkelij
le rappoit langzamerhand in wat
|Hjdere kring bekend is geworxen.
Goedkope olie
Hulsbrandolie II, ingekocht met
Irea 100.000 liter per jaar, kost
i 7 cent per liter. Daarmee worden
totale kosten voor blokverwarming
huis per week f7.20 a f 60. Met
lie kan bl«»kverwarming dus net
nder de maximaal toegestane f 7,50
week blijven. Maar niet met
rdgas* dat komt uit op f 9 per
i. Voor centrale verwarming per
zyn de wekelijkse lasten met
gas zelfs f 9.20. Geen toekomstkans
voor aardgas-c.v. in de woningwet-
Hoe men het ook wendt of keert,
het departement van Volkshuisves
ting kan. zoals de zaken er met het
gastai-iet bü staan, geen enkele ver
gunning afgeven voor gasverwarming
in de vele kleine woningwetprojec
ten die in Nederland in aanbouw
worden genomen. Niet eens voor
blokverwarming, laat staan voor de
te preferen centrale verwarming per
huis, die o.m. de voordelen heeft van
Huwelijk Beatrix en Claus
(Van onze Nijmeegse correspondent
Dt deken van Nijmegen, mgr. C.
van Djjck. en de voorzitter van het
convent van predikanten in deze
stad. ds.N. R. Hefting, hebben in
een gemeenschappelijke verklaring
de burgerij van Nijmegen met aan
drang gevraagd, niet te reageren op
de a'-tie van het „comité verzoek
schrift Staten-Generaal". Dit comité
verzamelt handtekeningen om de
Staten-Generaal ertoe te bewegen,
de goedkeuringswet op het huwelijk
tussen Prinses Beatrix en Claus von
Amsberg niet te aanvaarden.
In de verklaring aan de bevolking
wordt het optreden van de pressie
groep ondemocratisch genoemd. Het
comité wordt verweten, de lagere in
stincten in het volk op te roepen,
om toch vooral de wrokgevoelens uit
het verleden te blijven koesteren en
oude tegenstellingen in stand te
houden.
Grof onrecht wordt het genoemd,
dat Claus von Amsberg wordt aan
gerekend, wat het nationaal-socia-
lisme aan ons volk heeft misdreven.
Onaanvaardbaar wordt net ook ge
acht, dat een aantal Nederlanders
het besluit van Koningin en Prins
tracht te doorkruisen, om hun kin
deren vrij te laten in de keuze van
hun levenspartner.
Gewapende Indonesische mili
tairen kammen een wijk in Dja
karta uit op zoek naar commu
nistische rebellen
De druk op Prinses Beatrix om
afstand te doen van de troonopvol
ging. wordt een verkapte poging ge
noemd om de constitutionele monar
chie te verwisselen voor een republi
keinse regeringsvorm. Dit is een mis-
kcrtnmg, zoals ons vorstenhuis niet
heeft verdiend. De deken en de pre
dikant besluiten hun oproep aan de
bevolking met het uitspreken van de
hoop. dat de burgerij met een hard-
grondig „neen" zal stelling nemen
tegen de actie van het ..comité ver
zoekschrift Staten-Generaal".
30 pet minder warmteverlies, geen
geiuidshinder en lagere installatie-
kosten.
Voorstellen
Er zijn al diverse voorstellen ge
daan om Nederland toch met aard
gas aan behaaglijk verwarmde hui
zen te helpen: door het tarief van
alle aardgas voor verwarming op 5
cent per kubieke meter te stellen
en de grotere duurte voor kookdoel-
einden in een extra vastrecht te
vinden. Of door twee tariefgroepen
van te stellen, namelyk van 0
300 kubieke meter per jaar f 12.—
vastrecht plus f 0,25 per kubieke
nieter. En bü een jaarverbruik van
300 lOuOOO kubieke meter f 27,--
plus f 0 07.
Tenslotte zün pleidooien gehoord
voor een soort eigen gasdistributie
centra van de woningbouwverenigin
gen. die het gas dan tegen grootver-
bruikerstariel zouden krijgen en al
dus de kosten van de aparte cen
trale verwarmingen in complexen
van büvoorbeeld tachtig eengezins-
huizen zouden kunnen drukken tot
(dt toegestane) f 7.10 per huis per
v/eek.
Hierby staan uiteraard allerlei be
langen tegenover elkaar. Die van
Gesunie, gasdistributiebedrüven en
woningbouwverenigingen. Het ziet er
naar uit dat als er eindelük een
knoop wordt doorgehakt, dit zal moe
ten gebeuren met de vereende krach
ten van de ministers van Volkshuis
vesting en van Economische Zaken.
Strozak is geen
mode meer
Iedere Nederlandse soldaat zal
binnen enkele maanden op een
matras van kunststof slapen. De
vanouds bekende strozak gaat er
namelijk uit.
Behalve een schuimplustic ma
tras krijgen de militairen ook la
kens en slopen.
Zoals gemeld is er enkele malen
vanuit de Tweede Kamer aangedron
gen op het vervangen van de stro
zak door meer hygiënisch en comfor
tabeler nachtleger. Vorig jaar nog
achtte de toenmalige staatssecreta
ris Hacx dit niet mogelyk. omdat
voor dit doel onvoldoende gelden ter
beschikking waren. De huidige Land
machtstaatssecretaris, de heer Pey-
nenburg, heeft echter enkele maan
den geleden besloten, dat de moder
nisering van het nachtleger van de
soldaten zou worden versneld. De
dienst kwartiermeester-generaal is
zich daarna bü de Nederlandse in
dustrie gaan oriënteren en resultaat
daarvan was dat thans meer dan
zestigduizend van deze kunststofma
trassen in Breda zün besteld. Met
deze landmachtorder is een bedrag
van enkele miljoenen guldens ge
moeid.
-fa In de Tweede Kamer zijn
vanmiddag om half twee de al
gemene beschouwingen over de
troonrede en de miljoenennota
begonnen. Achter de regerings
tafel zaten o.a. minister Vonde
ling en minister-president Cals,
Zij kregen al meteen felle kritiek
te verduren van de eerste spre
ker. de liberale oppositieleider
mr. Gcertscma (rechts), die de
minister van Financiën van wan
beleid betichtte.
Derde dag van ..blinkende bajonet
Zuidvietnamese militairen, die
het gebied om Saigon uitkammen
op roek naar Vietcongstrijders,
hebben res opstandelingen ge-
De leider van de mislukte
staatsgreep in Indonesië, luite
nant-kolonel Oentoeng. is giste
ren bij Tegal op midden-]ava ge-
WEERBERICHT
Zonnige perioden
'orgenavond: droog weer en minder
ewolking, maar in de nacht en och-
pnd hier en daar mist. Vannacht
'Ver het algemeen iets kouder: mor-
ien overdag ongeveer dezelfde tem-
•eraturen als vandaag. Zwakke tot
Batige wind tussen zuidoost en zuid.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
13 OKTOBER
pon op: 07.01 uur; onder: 17.51 uur.
P*&n op; 19.13 uur: onder: 10.15 uur.
jtoogwater in Katwijk te 04.41 en
W.58 uur. Laagwater te 00.40 en 12.48
nur.
Dit nummer bestaat ilt 18 pagina's
arresteerd door twee soldaten,
die daarbij assistentie kregen
van de bevolking, aldus een me
dedeling van Radio-Djakarta.
Oentoeng trachtte naar Sema-
rang te ontkomen, toen hij her
kend werd.
Twee mannen, die Oentoeng
vergezelden, werden later even
eens gearresteerd. Volgens ver
dere radioberichten zitten leger
eenheden in Sumatra de
rebellen .vlak op de hielen". De
soldaten worden bijgestaan door
de politie. Radio-Medan maakt
melding van een grote betoging
voor de regering, waarin ophef
fing van de communistische par
tij wordt geëist. Mohammedaan
se leiders, die de betogers toe
spraken. brandmerkten de com
munisten als verraders.
Hel dagblad van de Indonesische
strijdkrachten. Ilarian Angkatan
Bersendjata, schrijft, dat er geen
halve maatregelen genomen dienen
te worden bij het uitroeien van de
„30 september beweging" en de be
scherming van president Soekarno.
De militairc autoriteiten hebben,
naar verluidt, op alle afdelingen van
de organisatie „Nationaal Front" ecu
beroep gedaan om af te rekenen
met leden van de opstandige bewe
ging.
Intussen bewaken tanks en pant
serwagens in Djakarta kruispunten
en openbare gebouwen omdat reke
ning gehouden wordt met nachtelüke
communistische terreuraanvallen. Tot
de naar schatting duizend commu
nisten. die door het leger gearresteerd militanter dan ooit tev
zün. behoort Njono. een lid van hei tegen de „nekolim'
Uit berichten van Indonesische
radio-stations blijkt, dat de militaire
autoriteiten hun invloed op de be
richtgeving hebben versterkt. Na
eerst alle communistische en andere
linkse bladen te hebben verboden, is
nu het officiële persbureau Antara
onder toezicht van een luitenant
kolonel geplaatst. Van militaire zijde
is voorts een niet-communistischc
mohammedaan, Mohammed Nahar,
aangewezen als hoofdredacteur.
Het leger in noord-Sumatra heeft
krachtige maatregelen getroffen om
te voorkomen, dat rechtse organisa
ties slaags raken met de communis
ten. In Atjeh, waar onlangs felle be
togingen tegen de communisten zün
gehouden, geldt tot nader order een
strikt uitgaansverbod. De militaire
commandant heeft opgeroepen tot
het aangeven van illegaal wapen
bezit.
Opdracht van Soekarno
Het Indonesische leger zegt, dat
het een anti-communistische cam
pagne voert in opdracht van presi
dent Soekarno, aldus luisterposten
dood en een aantal gevangen
genomen, zo verluidde vandaag
in Amerikaanse militaire krin
gen. De verliezen van de rege
ringsstrijdkrachten werden licht
genoemd. Gisteren ontdekten
Amerikaans-Zuidvietnamese
eenheden ten noorden van Sai
gon een verborgen Vietcong-
dorp en een wapenopslagplaats.
Beide werden met de grond ge
lijk gemaakt.
Het was vandaag de derde dag van
de gecombineerde Amerikaans-Zuid
vietnamese operatie „Blinkende ba
jonet". Troepen van de eerste Ameri
kaanse cavaleriedivisie zoeken in het
centrale bergland naar Vietcong-
strüders. Het betreft hier de grootste
Amerikaans-Vietnamese operatie
van de oorlog en het is de eerste
maal, dat de cavaleriedivisie, die vo
rige maand in Zuid-Vietnam is aan
gekomen, op grote schaal Is ver
plaatst. De divisie is met heliqopters
voor troepenvervoer uitgerust. Er zün
tot nu toe in totaal zestig tegenstan
ders gedood en honderd gevangen
genomen, onder wie een compagnies
commandant. Voorts zijn geweren,
machinegeweren, zout, rjjst en vee
buitgemaakt in een verlaten kampe
ment.
Na zondag in drie zones per heli
kopter te zün geland hebben de ca
valeristen zich 40 km ten noord
westen van An Khe aan het weste-
lüke uiteinde van eer vallei verspreid
Een grote eenheid Zuivietnamese ma
in Koeaia Loempoer (Maleisië). Dit '"''f8 cn landtroepen rukt op in de
zou gebleken zün uit een uitzending
van Radio-Djakarta gedurende het
weekeinde. Het hoofd van de voor
lichtingsdienst van het leger, briga
de-generaal Ibnoe Soebroto. zou er
in een rede de nadruk op hebben ge
legd. dat Soekarno generaal Soeharto
opgedragen heeft orde en veligheid
te herstellen als voorloper van een
politieke oplossing van de Indonesi
sche crisis. Het leger legt de richt
lijnen van Soekarno ten uitvoer door
de communisten hard aan te pakken
Het in Djakarta verschijnende blad
„Indonesia Herald", dat gewoonlijk
de opvattingen van het Indonesische
ministerie van Buitenlandse Zaken
weergeeft, schreef gisteren, dat „de
tijdelijke bedreiging van de nationale
eenheid" niet betekent dat Indonesië
zün stryd tegen de „neo-knlonlallstl-
sche en imperialistische machten"
staakt. „Wij zün en blüven progres-
revolutionairen. Wü zetten,
•en. de strijd
o-kolonialis-
President Soekarno is zondag uit
zijn zomerpaleis in Bogor in zün
Merdeka-paleis in de hoofdstad te
ruggekeerd.
sche constructie van Maleisië zal
met een steeds groter wordende
kracht voortgaan", aldus de „Indo
nesia Herald",
richting van de Amerikanen in een
tangbewegmg vanaf het andere ein
de van de vallei. De cavaleristen zou-
oen een eenheid van 200 man van
de Vietcong voor zich uitjagen. De
duisternis en zware regenval zou de
Amerikanen verhinderen de aanval
krachtig voort te zetten.
Zeventien helikopters van de di
visie zün geraakt door vuur van de
Vietcong. Slechts één was gedwon
gen te landen. De inattenden kon
den het toestel veilig verlaten.
Iets meer naar het zuiden is een
kleinere operatie «operatie Cobra)
aan de gang langs de rivier d Bong
Son. Deze operatie duurt thans vüf
dagen. Twee man van de Vietcong
zün gedood en twintig gevangen ge
nomen. De Amerikaanse opmars
wordt vertraagd door landmünen
en vuur van sluipschutters.
In de nacht van zondag op maan
dag hebben vier Amerikaanse
Thunderchiefs" zes miljoen pam
fletten boven Noord-Vietnam uitge
worpen, die door de wind over de
dichtbevolkte delta van de Rode
Rivier tot 30 km var Hanoi, werden
verspreid. Tot nu toe zün 35
miljoen propaganda-pamfletten bo
ven Noord-Vietnam uitgeworpen.
In Nigeria ontslag
van Nederlandse
ingenieurs geëist
(Van onze parlementaire redactie)
De voorzitter van de unie voor wer
ken aan binnenlandse waterwegen
in Nigeria. S. A. Loko, heeft in de
hoofdstad Lagos een beroep op de
Nigeriaanse regering gedaan om de
aan deze waterwegen werkende Ne
derlandse ingenieurs te ontslaan.
Loko zei volgens een bericht van
United Press International, dat zü in
competent zün en dat ioor hun toe
doen vertragingen zijn ontstaan in
het scheepsverkeer in oost-Nigeria.
Volgens het ministerie van Buiten
landse Zaken in Den Haag zün er
in Nigeria een tien tot twaalf Neder
landse ingenieurs werkzaam. Zü zün
in dienst van het Nigeriaanse de
partement van Waterstaat en wer
ken op contract met de Nigeriaanse
regering. De Nederlanlse regering
heeft met hun aanstelling geen en
kele bemoeienis gehad. Wat de ach
tergronden zün van de beschuldigin
gen, was het ministerie gisteren nog
niet bekena. Ook UPI had geen ver
dere details betreffende Loko's ver
klaring beschikbaar.
Advertentie
f Uit het Leidsch Dagblad van
J 12 October 1865: i
J Op den leeftijd van 76 ja- f
i ren overleed alhier Mr E. f
Bucaille, behoorende tot de J
4 oude Leidsche patriciesche
familiën, die in den tijd der J
refugié's zich binnen Leiden
d hebben nedergezet J
t De vrijmetselarij heeft in f
J Amerika ongelooflijke vorde-
J ringen gemaakt Het Noorden
J telt ongeveer 4000 loges. In
Brazilië zijn 65 loges. f
