LEIDSCH m DAGBLAD
Indonesisch leger
anti communisten
Wilde taferelen
in Rijksasiel
UITGERUST!
Dr. Leimena eerste
vice-premier na de
val van Soehandrio
Vele wijzigingen in
Russische topleiding
Drie man
ontsnapt
BENZINESTATION F. WAREMAN
HAAGWEG - LEIDEN
UW
•r matras
«Sdrakacel MP1»
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 4 OKTOBER 1965
No. 31684
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Hoofdredacteur: J. Brouwer f 10,70 per kwartaal, f3,55 per maand, f 0,83 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
President Soekarno heeft dr. Jo
hannes Leimena tot eerste vice-pre
mier benoemd in plaats van dr. Soe
handrio, die lid was van het „revo
lutionaire comité" van luitenant-ko
lonel Oentong, wiens verblijfplaats
niet bekend is, evenmin als die van
Soebandno. Ook is niet bekend,
waar Aidit, de leider van de com
munisten, vertoeft. Volgens Radio-
Maltisië zou hy zijn ondergedoken.
Generaal Jani, de stafchef van het
leger, zou niet ztfn gedood, zoals aan
vankelijk werd gemeld, maar ont
voerd en gewond. Generaal Panjai-
tan, Jani's naaste medewerker, zou
echter wel om het leven zijn geko
men bii een hevig gevecht in zijn
woning in de nacht van donderdag
bp vrijdag. Generaal Nasoetion, de
minister van Defensie, slaagde er
vrijdagochtend in te vluchten door
achter zijn huis over een muur te
klimmen. Hij zou daarbij een been
hebben gebroken. Later zou men
bcm in het ziekenhuis van Djakarta
hebben gezien aan het bed van zijn
dochtertje, dat ernstige verwondin
gen heeft opgelopen. Generaal Soe-
harto nam ijlings de rol van de uit
geschakelde Nasoetion over en sloeg
de flaatsgreep neer. Hij is thans
stafchef van de landmacht.
Siliwangi-divisie
beheerst de
hoofdstad
In Djakarta hebben eenheden
van de gezagsgetrouwe Siliwangi-di
visie de wacht rond het presiden
tiële paleis betrokken en een aanval
gedaan op een grote groep opstan
delingen op de luchtmachtbasis Ha-
lim, met ver van de hoofdstad. Deze
basis zou door pro-communistische
officieren zijn gebruikt voor oplei
ding van het kader van de commu
nistische partfj. Volgens diplomatie
ke kringen zouden Indonesische
vliegtuigen de afgelopen tijd wapens
uit China in de nacht hebben aan
gevoerd voor de opstandelingen in
midden- en oost-Java.
In zijn radiotoespraak van zon
dagochtend verzekerde president
Soekaino, dat hij volledig in het be
zit was van de regeringsmacht en
het leger heeft bevolen de orde in
zijn land te herstellen. Hef is waar
nemers evenwel opgevallen, dat Soe
karno met onmiddellijk de pro-com
munistische rebellenbeweging van
Oentong veroordeeld heeft. Nadat het
leger, de marine en de politie al
vrijdag hun steun aan Soekarno
hadden betuigd, liet de luchtmacht,
bij monde van haar onderbevelheb-
De 100.000 op
lot nr. 28365
In de 4de klas van de 569ste Staats
loterij is de 100.000 gevallen op lot
nr. 028365.
De loten werden verkocht in Hil
versum, Den Haag, Rotterdam,
Heemskerk en Dieren.
WEERBERICHT
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond:
Droog en zonnig weer, maar in de
nacht en vroege ochtend hier en
daar mist. Zwakke tot matige zuid
oostelijke wind. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
5 OKTOBER
Zon op: 6.47 uur; onder: 18.09 uur.
Maan op: 17.00 u.; onder: 0.25 u.
Hoogwater in Katwijk te 12.00 uur.
Laagwater te 7.11 en 19.39 uur.
r bestaat uit 24 pagina's
GENERAAL NASOETION
ber generaal Andoko, pas zaterdag
weten, dat zij aan de kant stond
van de gezagsgetrouwe strijdkrach
ten. Behalve de onderdelen van de
strijdkrachten hebben ook talrijke
politieke organisaties hun aanhan
kelijkheid aan Soekarno betuigd.
liet opperbevel van het Indone
sische leger heeft intussen de ver
schijning van het officiële orgaan
van de communistische party, „Ha-
rian Rakjat", verboden omdat het
blad m een hoofdartikel zijn steun
zou hebben betuigd aan de opstande
lingen en hun actie „revolutionair
en vaderlandslievend" zou hebben
genoemd. Ook het pro-Chinese blad
„Warta Bbakti" zou niet mogen ver
schijnen. Tenslotte zou het leger
ook het kantoor van het officiële
Indonesische persbureau Antara
hebben gesloten, omdat daar talrijke
pio-communistische journalisten
zouden werken.
Radio Djakarta heeft bekendge
maakt, dat de krijgswet is afgekon
digd en dat de hoofdstad zich „in
staat van oorlog" bevindt. Er is een
uitgaansverbod van zonsondergang
tot zonsopgang van kracht. Voorts
heeft generaal Soeharto meegedeeld,
dat luitenant-kolonel Oetong en
twee andere officieren oneervol uit
het leger zijn ontslagen. De organi
satoren hadden zes officieren ont-
voei-d en hen gedwongen verklarin
gen af te leggen en de tele-commu-
nici.tiemiddelen over te nemen. By
zijn zuiveringsactie, later overgeno
men door Soeharto, zou Nasoetion
gebruik hebben gemaakt van de di-
mando heeft gevoerd, de Siliwangi-
divisie, welke thans Djakarta be
heerst. Deze divisie gebruikte hij ook
i" 1S<3 om de communistische op
stand in Mndioen neer te slaan. In
1958, toen hy reeds stafchef was.
gebruikte hü deze divisie tegen de
opstandelingen op Sumatra.
Luitenant-kolonel Oentong, die in
werkelijkheid geen commandant van
Soekarno's lijfwacht was, maar
slechts leider van een van de onder
delen van deze lyfwacht, zou ge
steund zijn door drie bataljons. Vol
gens Radio-Maleisië zou de luite
nant-kolonel zelf geen communist
zijn, maar „erin getrapt zyn": de
communisten beloofden hem een ho
ge functie indien hy zich bereid
verklaarde voor een staatsgreep. Pre
sident Soekarno zou gered zijn door
Generaal Saboer, de commandant
van zijn lyfwacht, die hem aan
boord bracht van een helikopter en
in veiligheid stelde.
Radio-Maleisië zegt verder, dat de
communistische kaderleden, van wie
sommigen de uniformen droegen van
de presidentiële lyfwacht, hun door
Belangrijk hoogtepunt van de
Leidse 3 oktoberviering was
weer de optocht. Ditmaal trok
een lange reclame-stoet door de
enthousiaste mensenmenigte.
Naast streng-zakelijk opge
bouwde wagens waren er in deze
stoet ook romantische tafereel
tjes te zien. wiaar daar was het
een sprookjesoptocht voor. Bij
de ..Sprookjes van deze Tijd"
ontbraken Hans en Grietje niet.
Zittend voor hun huisje oogstten
zij veel succes, evenals trouwens
de optocht in zijn geheel. Meer
nieuws over de feestelijkheden
leest U elders in dit blad.
In verband met de nieuwe plan- I Dit betekent onder meer de instel-
.v;n om de industrie in de Sowjet- ling van 28 nieuwe ministeries er
Centong verstrekt, verscheidene ge- Unl* stroomlijnen, heeft de Op- de opheffing van de economische
ueraals begonnen te arresteren •-
Tweede Europahal
bij RAI-gebouw
B. en W. van Amsterdam hebben
het voornemen in de komende maan
den de gemeenteraad een voorstel te
doen toekomen inzake het gemeen
telijk aandeel in de financiering van
de bouw van een tweede Europahal
by het RAI-gebouw in de hoofdstad.
Tot deze uitbreiding van het ten
toonstellingscomplex heeft inmiddels
de raad van commissarissen van de
N.V. Rai-gebouw besloten. Het ligt in
de bedoeling de nieuwe hal dwars op
de bestaande Europahal en evenwij-
ding aan de Boeren wetering te bou
wen. De hal krijgt een oppervlakte
van 12.000 vierkante meter (200 m
lang en 60 m breed) en zal geheel
onderkelderd (opslagruimte) worden.
Met deze uitbreiding zal de expo
sitieruimte van het RAI-gebouw met
dertig procent toenemen Het ligt in
de bedoeling medio 1966 met de bouw
te beginnen, indien dan tenminste
de rijksgoedkeuring, die inmiddels ls
aangevraagd, ls verkregen. De nieuwe
hal zal dan eind 1968 gereed moeteD
zyn.
wie bekend was, dat zy tegen een
communistische machtoverneming
waren. De minister van Defensie en
opperbevelhebber der strydkrachten,
generaal Nasoetion, werd telefonisch
gewaarschuwd en hy wist te ont
snappen voordat de rebellen zyn
huis hadden bereikt. Er zouden vrij
dag 25 ooden zyn gevallen.
Men meent in Djakarta dat lui
tenant-kolonel Oentong slechts als
de fagade is te beschouwen van een
grote, waarschynlyk door Peking-
communisten op touw gezette samen
zwering.
Vervolg op pag. 2
perste Sowjet, het Russische parle
ment, een aantal wijzigingen inge
voerd. Brezjnew, de eerste secreta
ris van de partij, werd gekozen tot
lid van het presidium van de Opper
ste Sowjet. Zyn nieuwe staatsfunc
tie geeft hem een status die over
eenkomt met die van de Westeiyke
regeringsleiders. Men ziet in deze
laatste benoeming van de 58-jarige
Brezjnew een consolidatie van zijn
persoonlyke macht.
Beide kamers van de Opperste
Sowjet, in gezamenlyke zitting by-
een, hebben dit weekeinde met al
gemene stemmen de wet aangeno
men, waarby de structuur van de
industriële leiding wordt gewyzigd.
Leidsch Dagblad
aangesloten bij
den. Volgens Tass telt de Russische
regering nu 47 ministers en 15 voor
zitters van diverse staatscommissies
en bureaus. Ook de 15 voorzitters
van de ministerraden der republieken
zullen er deel van uitmaken.
De 47-jarige Dmitri Poljanski, lid
van het party-presidium, is eerste
vice- premier geworden en Nicolai
Baibakow vice-premier en voorzit
ter van de staatsplancommissie. Hy
volgt Pjotr Lomako op, die in beide
functies werd ontslagen en nu een
der nieuwe ministeries zal leiden.
Tot vice-premier werden tevens be
noemd Dimtsjitz, Kirilin en Ticho-
now. Voorts werd bekendgemaakt
dat Mazoerow. in maart tot eerste
vice-premier benoemd, nu geen lid
meer is van het presidium.
Hoewel waarnemers in Moskou de
wyzigingen nog niet geheel kunnen
beoordelen, meent men drie personen
als „winnaars" te kunnen aandui
den: Poljanski, Baibakow en Tsje-
lepin. die als enige in het staats
party apparaat zyn vier functies be
houdt. De twee belangrykste verlie-
zouden zyn Lomako en Roed-
tot voor kort één der vice-
premiers en leider van een der
staatscommissies. Men had vanwe
ge de invoering van de nieuwe in
dustriële structuur slechts een be
perkte wyziging in de economische
sector verwacht, maar het is in feite
tot een veel grotere verandering ge
komen.
On verivachte opstand
Zwolse correspondent).
Een aantal gedetineerden in het
rijksasiel voor psychopaten „Veld
zicht" in Balkbrug heeft zaterdag
avond een massale ontvluchtingspo
ging ondernomen. Het sein hiertoe
werd om negen uur gegeven, toen na.
de ontspanningsavond in het gym
nastieklokaal plotseling een van de
bewakers werd aangevallen en door
een twintigtal gedetineerden onder de
voet dreigde te worden gelopen. Ge
tracht werd op deze wijze het bewa
il ingskordon te doorbreken. De bewa
kers werden gedwongen hun vuur
wapens te gebruiken.
Een van de oproerkraaiers (53 jaar)
werd in zyn bovenbeen geraakt toen
hy probeerde één van de bewakers
met een grote steen te ïyf te gaan.
i*e opstandigen deinsden toen terug,
maar inmiddels hadden in de ont
stane algehele verwarring drie gede
tineerden kans gezien te ontvluchten.
Een van hen (30), die in Balkbrug
werd geplaatst, nadat hy in de koe
pelgevangenis in Breda gepoogd had
oe adjunct-directeur van een galery
gooien, werd dezelfde avond op het
gestichtsterrein in een schuurtje
aangetroffen. Een tweede ontsnapte
f23), werd gisterochtend in Assen
aangehouden. De derde (42). ls nog
voortvluchtig. De by de schietparty
gewonde gedetineerde is in een zie
kenhuis in Zwolle opgenomen.
Er broeide al lang iets in het asiel,
maar toch kwam de opstand van za-
eidens burgemeester V an
der Willigen bracht hedenoch
tend een bezoek aan het Leidsch
Dagblad om getuige te zijn van
de officiële ingebruikneming van
een voor ons land uniek telefoto-
net. Via dit net is het Leidsch
Dagblad voortaan verbonden
met zeven andere Nederlandse
bladen alle aangesloten bij de
G.P.D. (Grote Provinciale Dag
bladen). en voorts foto-persbu
reaus in Nederland en in het
buitenland. Het net werd in ge
bruik gesteld door burgemeester
Kolfschoten van Den Haag. Op
de foto burgemeester Van der
Willigen, die de fotogroet van
zijn Haagse collega bedondert,
met de overseining waarvan de
officiële in gebruikstelling een
feit was geworden. Elders in dit
blad een uitvoeriger beschou
wing over deze unieke foto-
Leidsch Dagblad voortaan zijn
lezers ten dienste zal staan.
(Foto LD. Holvast) I
Een kicestie van vertrouwen
Of 't nu gaat om benzine, motorolie of anti-vries, op de kwaliteit
van Esso produkten kunt u altijd vertrouwen. Rij eens langs, wij
staan voor u klaar
Stop 'n tijger in uw tank, tank Esso Extra benzine. Ook voor olie-
verversen, accessoires, banden en accu-service bent U van harte
welkom.
Iedere klant ontvangt een surprise
terdagavond voor de leiding en de be
waking als een volkomen verrassing.
Onmiddellijk werd groot alarm ge
slagen. De sirene loeide ten teken, dat
ui het personeel zich onmiddellijk
laar Veldzicht moest begeven. Op
grote schaal werd ook de Rykspolitie
gealarmeerd en politiemannen uit
Balkbrug, Dedemsvaart, Ommen en
Zwolle begaven zich in grote spoed
naar het asiel om daar een kordon
te vormen. Om op verdere uitbre
kingspogingen voorbereid te zyn wer
den alle strategische punten in de
omgeving bezet. Om elf uur 's avonds
keerde de rust weer in Veldzicht
Toen bleek, dat drie gedetineerden
toch kans hadden gezien te ontvluch
ten. De vryheid van twee van hen
was echter van zeer korte duur.
Komeet biedt
opzienbarend
schouwspel
Astronomen van het Amerikaanse
Smithsonian Astrophysical Observa
tory hebben voorspeld, dat de pas
ontdekte komeet Ikeya-Seki later in
deze maand een opzienbarend
schouwspel aan de hemel zal bleken.
De staart van de komeet zal zich
wellicht in de nacht van 20 oktober
hoog in het uitspansel boven de
horizon boren en zich dan langzaam
schynbaar langs het uitspansel be
wegen.
De naar de twee Japanners, die
haar nog geen twee weken geleden
hebben ontdekt, genoemde komeet,
is geïdenficeerd als behorende toe
de familie der kometen, die rakelings
langs de zon gaan en in het verleden
reeds opvallende astronomische ver-
schynselen hebben geproduceerd.
(9ucJ Qïtt
Uitgeslapen? néén...
October 1865:
J Uit 's Hage wordt berigt,
dat de aankondiging der ge-
J zamenlijke vleeschhouwers
aldaar betreffende de ver-
hooging van den prijs van
J het vleesch een rechterlijk
J onderzoek heeft ten gevolge
J naar de daarvoor opgegeven
i redenen.
De Times bevat
brief
i een veefokker te Fulharn t
waarin wordt medegedeeld, t
dat hij eendje zijner ztekê
dieren behouden heeft, door t
J hen 's morgens en 's middags
J een halve pint terpentijn en f
J een pint lijnolie te geven. f
President Soekarno, gesteund door gezags
getrouwe troepen, heeft de regeringsmacht nog
steeds (of opnieuw?) in handen. Toch heerst er
nog onrust: Radio-Maleisië meldde vanochtend,
dat er gevochten wordt tussen het leger en com
munisten, die de gangmakers zijn geweest van
de staatsgreep van vrijdag j.l. De troepen zou
den thans bezig zijn met het opheffen van com
munistische organisaties, wier voornaamste le
den gevangen worden genomen. Radjo-Maleisië
maakt in het bijzonder melding van gevechten
op het platteland. President Soekarno. die giste
ren reeds enkele minuten voor de radio sprak.
voerde vanochtend vroeg opnieuw het woord.
Hij riep op tot eenheid tussen leger en lucht
macht. Soekarno ontkende, dat de luchtmacht
enige blaam zou treffen in verband met de po
ging tot een staatsgreep tegen zijn bewind.
Er zijn 3 feiten, die erop wijzen, dat het leger de
macht in handen heeft: de dag van het leger zal
morgen normaal worden gevierd, de trouwbetui-
ging van de commandant van het regiment Di-
ponegoro op midden-Java, die de leiders van de
staatsgreep zou hebben gesteund en. ten derde, I
de radiotoespraken van Soekarno.
