WASCANA
Automatische versnelling
wint steeds meer terrein
Nog een nieuwe 1100
Hoe is dat mogelijk?
OPENDE NIEUWE AUTO - SEIZOEN
Autohandelaar zet
Isabella's in elkaar
.LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1985 VIJFDE BLAD
Van wegen* wugens9 wielen en wat - er -zo- bij - komt
Advertentie
Zelden zoveel
nieuws ineens
Met de herfst doet ook een
nieuw automobieljaar rijn in-
.rede en we zitten thans midden
n de tentoonstellingsdrukte.
Amper heeft de ..Ausstellung" in
Frankfurt haar poorten geslo
ten. of er wordt al weer koorts
achtig gewerkt om in het Pare
de Versailles de Salon van Pa
in gereedheid te brengen
(openingsdatum 7 oktober) en
dan volgt als derde in de rij
Londen met de show in Earls
Court.
Frankfurt was de eerste en hoe
wel deze tentonsteUing een voorna
melijk Duitse aangelegenheid is,
heeft de mode voor het komende
autojaar zich hier toch al duidelijk
gemanifesteerd. Rotes vertegen
woordigde er weliswaar hoofdzake
lijk het Engelse nieuws en Citroen
het Franse, maar alle Duitse fabrie
ken, met alleen Ford-Keiden als
uitzondering, hebben de tweejaar
lijkse expositie in de stad aan de
Main aangegrepen om op eigen ter
rein hun sterk gewijzigde program
ma's uit te stallen.
Om te stelen
Het feit, dat alleen Glas zijn
nieuws tot het laatste geheim heeft
gehouden, doet hieraan niets ter
zake. Want de lezers mogen in hun
blad of tijdschrift dan al reeds be
schrijvingen en foto's van tal van
nieuwe Duitse auto's hebben aange
troffen, er zyn toch maar heel wei
nigen, die al deze nieuwe modellen
ook reeds in werkelijkheid hebben
gezien. Daarom blijven deze van to
voren aangekondigde modellen toch
voor de gewone tentoonstellingsbe
zoekers primeurs en in dit licht be
zien. is er zelden een autotentoon
stelling geweest, die zoveel nieuws te
gelijkertijd bood.
Neem nu bijvoorbeeld zo'n nieuwe
Opel Kadett coupé. Bijzonder leuk
de foto ,maar in werkelijkheid
auto om te stelen. En in Duits
land nog geen mark duurder dan het
voorgaande model (5775 DM). Daar
voor krijgt men een zeer aparte wa
gen met de moderne „fastback"-lijn,
goedgekeurd voor het vervoer van
vijf volwassen personen, en met een
54 pk motor, die goed is voor 130
kin per uur.
Dat dit een succes in Duitsland
gaat worden, staat bij voorbaat vast,
temeer daar hij slechts 600 DM
duurder is dan de gewone sedan. De
prijs voor de Kadett in standaard-
uitvoering was in Nederland (voor de
miljoenennota) vastgesteld op f 5690.
Naar schatting zal de coupé in ons
land wel tussen de f 6000 en f 6500
komen te liggen.
Veranderingen
Nooit tevoren hebben zoveel Duit
se fabrieken gelijktijdig hun produk-
tieprogramma's zo ingrijpend gewij
zigd. En bu al die veranderen staan
vooropgrotere cilinderinhouden,
krachtiger motoren, fellere accelera
tie, hogere topsnelheden, meer luxe
Mercedes Benz gaf bijna al haar
krachtbronnen 100 cc meer inhoud
en als gevolg hiervan sprongen de
type-aanduidingen met 10 omhoog.
De 190 werd 200, de 220 werd 230
enz. De fabriek uit Stuttgart maakte
bovendien een groter onderscheid
tussen de middenklasse en de duur
dere wagens, omdat men bij onze
oosterburen er geen bezwaar tegen
heeft om een dure wagen aan t.e
schaffen, als dat dan ook maar dui
delijk voor vriend en gebuur zichtbaar
Opel gooide bijna al zijn vroegere
motoren overboord, zelfs de nog van
voor de oorlog dateren 1.5 liter
krachtbron van de Rekord.
Weliswaar kwam er een nieuwe 1.5
liter voor in de plaats, alsmede een
nieuwe 1.7 liter, maar ook hier een
uitbreiding in de vorm van een 1.9
liter motor.
Geld speelt geen rol in de wel
vaartstaat Al deze motoren en ook
de nieuwe zescilinder van de Kapi-
tan en de Admiral krbgen een bo
venliggende nokkenas. eens het mo
nopolie van exclusieve sportwagens,
nu ook steeds meer gemeengoed wor
dend van gebruikswagens in de mid
denklasse en soms zelfs al bij klei
nere wagens.
Deze nokkenassen zorgen voor een
eenvoudiger klepbediening en ver
minderen daardoor de kans op sto
ringen in dit mechanisme.
•jc De NSU-Autonova. een
hoekige experimentele wagen.
De wagen een 1100 cc TT
motor ran 55 pk. goed voor een
topsnelheid van 170 km/uur.
Automatisch
Een zeer opmerkelijke tendens is
voorts de herleving van de automa
tische transmissie. Ford introduceer
de de Taunomatic. Glas kwam met
een automatische versnellingsbak
van eigen vinding. Simca kondigde
voor de Salon van Parys een versie
van de Borg Warner automaat aan
en ook tal van andere merken leggen
sterk de nadruk op het verkrijgen als
extra van een automatische gangwis
sel. Wat dat betreft heeft onze DAF
met zijn Variomatis automatische
transmissie ais standaarduitrusting
dus een streepje voor.
In Amerika worden verreweg de
meeste wagens al jaren zonder
handschakeling geleverd.
Een kleine tien jaren geleden
scheen Europa een bescheiden stap
in deze richting te willen zetten,
maar veel resultaat hebben deze po
gingen niet opgeleverd, omdat velen
bet schakelen geen onplezierige be
zigheid tijdens het rijden vonden,
maar ook omdat de prijs van een
automaat te veel op het aankoop
budget drukte.
Dc allengs toenemende verkeers
drukte, gepaard gaande met filerij
den en onophoudelijk schakelen,
heeft velen het plezier van het han
teren van de pook of het stuurhan-
del wel Vergald, temeer omdat men
zijn aandacht in druk stadsverkeer
wel anders nodig heeft. Bovendien is
de welvaart in zoveel kringen door
gedrongen. dat men lichter over zo'n
extra uitgaaf heenstapt. Hoe het zij,
diverse autofabrieken zien thans
weer brood in het lanceren van een
automaat en de kansen op succes
schijnen nu inderdaad groter.
Tienmiljocnste
Ir. ons blad heeft men enkele we
ken geleden reeds kunnen lezen, dat
de lienmiljoenste Volkswagen op
icomst was. Prof. Nordhoff heeft de
ze jubileumauto tot de publiciteits
stunt van de show gemaakt.
De wagen vormde het centrale
punt van de VW-stand en een tel
machine met reuzecijfers tikte er
eike 8 seconden een nieuwe VW bij
De dagproduktie is nu al tot 7000
stuks gestegen.
Dan is wel duidelijk geworden, dat
de wisselstroomgenerator, waarvan
Chrysler nog niet zo heel lang gele
den de wereldprimeur had, hard op
weg is de gelijkstroomdynamo te
vervangen. De voordelen zijn dan
ook frappant, omdat de wissel
stroomgenerator bij een veel trager
tempo van de wagen de acuu al
Comfort
Opvallend is het streven van Glas
om tegemoet te komen aan de ken
nelijk bestaande vraag naar meer
comfort en luxe.
De kleine Goggomobil met een
kwart liter motor kwam circa tien
jaar geleaen in produktie onder het
motto de tweewielberijders een dak
boven het hoofd te willen geven.
Er blijkt nog steeeds vraag te be
staan naar dit miniatuur-autootje,
waarvan er al een kwart miljoen
van de band zijn gelopen en daar
om blijft hy nog in produktie, maar
de Isars worden thans niet meer ge
maakt.
De nadruk wordt thans gelegd op
ac typen 1004, 1204, 1304. en 1700 ter
wijl er als vlaggenschip nu zelfs een
Glas 2600 is gekomen, door niemand
minder dan Frua ontworpen en voor
zien van een V8, een motortype dat
slechts door heel weinig Europese
autofabrieken wordt geleverd. Met
dit pronkstuk van een GT-wagen
heeft de fabrikant van voorheen uit
sluitend Lilliput-auto's zich opge
worpen als concurent van BMW,
want de oprijs van deze Glas 2600 V8
moet met 18000 DM ongeveer 1000
mark lager liggen dan de nieuwe
BMW 2000 met viercilinder motor.
De Glas-serie bestaat nu uit 18
modellen van 0.25 tot 2.6 liter en
in 13.6 tot 140 pk.
Groter
Ook by NSU treffen we een mo
torvergroting aan met 100 cc in de
NSU 110.
De fabriek uit Neckarsulm werkt
evenwel hard aan een middenklas
se wagen met wankelmotor. De mo
rnet dubbele kamers, in tegen
stelling tot de enkelvoudige kamer
het bestaande produktiemodel,
de NSU-Spyder, kon men reeds op
de tentoonstelling aanschouwen. Het
volgend jaar zal deze nieuwe kracht
bron worden gelanceerd in een NSU-
zowel als in een Citroen-auto.
Simca nodigde een aantal Jaren
geleden de Europese auto-pers in
Miramas uit om kennis te maken
een vyfmaal gelagerde krukas in
Aronde. Ook deze, een rustiger
motorloop bevorderde toepassing
heeft vele navolgers gevonden en
vielen er reeds zeven maal ge
lagerde krukassen te ontdekken
De autodichtheid in Duitsland is
nel stijgende. Van elke zes Duitsers
inoet er al één een auto bezitten en 1
de vrees voor een chaotische ver-
keersontwikkeling is een chapiter,
dat steeds meer vooraanstaande fi- j
guren benauwt. Van een rigoureu/e
aanpak van dit probleem is echter j
nauwelijks sprake.
Een praktisch plan werd ons ech
ter ontvouwd door de president-di
recteur van Ford-Keulen, de heer
R. Lay ton, die voorstelde het ver
keersprobleem op even nauwgezette 1
en grondige wijze aan te pakken ais
men de ruimtevaart organiseert.
1 Daarbij dienen alle onderdelen van
het verkeer op universitair niveau
I te worden bestudeerd en geanali-
seerd met als vier hoofdelementen:
I de bestuurder, het voertuig, de we-
gen en de verkeersregeling.
Aan de Duitse universiteiten zou
dit werk moeten worden geeoordi-
neerd om versnippering van onder- j
zoek te voorkomen.
Ford zou in dat geval een flinke
bijdrage willen leveren voor een der-
gelyk onderzoek, dat het aardse
verkeer ongetwijfeld in betere banen
I zou kunnen leiden.
Het antwoord...melange-dekblad. Dit nieuwe dekblad -
een melange van het beste uit de fijnste tabakken - maakt
volledig machinale vervaardiging mogelijk. Daarom is de
prijs van Wascana ongelooflijk laag.
Senoritas 10 ct, Cigarillos 61/2 ct, Bolknak 16 ct.
met melange dekblad
extra licht, extra geurig
Al 38 stuks gebouwd
INieuw model
De British Motor Corpora-
tion heeft twee nieuwe versies
toegevoegd aan de ook in Neder
land zo populaire serie 1100's, na
melijk de Riley Kestrel (Toren
valk) en de Wolseley Wasp; beide
wagens met een speciaal accent
op luxe en comfort. Daarnaast
"bezitten de nieuwe wagens enkele
traditionele kenmerken van deze
oudste Engelse merken, terwijl ze
tevens beschikken over een motor,
die meer vermogen levert dan de
meest bekende uitvoeringen van
de BMC 1100.
Op de foto ziet men de Riley
Kestrel. De wagen heeft een eigen
stempel behouden, door bij het
uiterlijk de traditionele Riley
grille toe te passen. De wagen is
overigens gebaseerd om de beken
de BMC 1100-modellen met de
Hydraulastie-vering.
De motor is met zijn 55 pk ster-
er en geeft de wagen een hogere
snelheid. Het interieur is met bij
zondere zorg uitgevoerd, o.a. met
echt leren bekleding en toeren-
teller.
De Wolseley Wasp is uiterlijk
slechts in details als zodanig her
kenbaarmaar aan de luxe en het
comfort binnenin herkent men
het oude befaamde merk.
BMW had in juni zyn nieuwe
tweeliter wagens al geïntroduceerd
en verklaarde verder geen nieuws te
hebben. Niettemin staat er achter
de schermen van de fabriek uit j
München wel degelyk wat op sta- 1
pel. Ter gelegenheid van het halve
eeuwfeest de Bayerische Motoren
Werke zal er in het voorjaar van
1966 nl. een geheel nieuw model ko
men onder de naam BMW 1300
Fiat reageerde via haar Duitse
dochteronderneming op de lawine
van nieuwe Duitse, concurrerende
modellen met een prijsverlaging. va
riërende van 140 tot 930 DM. voor
nier minder dan zeven modellen. Zo
werd de Fiat 850 verlaagd van
4590 tot 4390 DM
De Neckar-fabriek van Fiat lan
ceerde voorts een tweepersoons ca
briolet voor nog geen 6000 DM. Deze
i Neckar, Puch 650 Spider beschikt
over een tweecilinder motor, die met
30 pk het leuke ding. voorzien van
een toerenteller, met 130 km u langs
de wegen kan laten snorren.
Auto Union, die altyd glorieus een
eigen expositieha' heeft gehad stond
nu maar wat povertjes tussen Mer
cedes en Volkswagen, haar beide
nieuwe eigenaren, opgesteld.
Met de nieuwe Audi, een naam uit
vroeger tijden, die met een door
Daimleer Benz ontwikkelde viertakt-
Het veelgeroemde produkt van auto-
constructeur Carl F. W. Borgwards I
geniale brein, het teramen met de
fabriek bij gebrek aan financiën1
overleden model „Isabella" 1,5 liter,
waart als een klopgeest door de
motor in uitgerust, schijnt een ein
de aan de tweetakthistorie Van
Auto Union te zyn gekomen.
Met geen woord werd de tweetakt-
versie meer genoemd. Opvallend is
bü de Audi de hoge compressiever-
houding (11,2 :1), die boven die van
alle andere Europese wagens ligt.
Toch moeten er bij dit type geen
pingelneigingen optreden, omdat de
cilinderkop een bijzondere construc
tie h^eft. Door de eigenaardige vorm
van deze kop wordt het binnenstro
mende gasmengsel namelyk in
draaiende beweging gebracht, waar
door de verbranding van het gas
mengsel beter plaats heeft.
By Posche mogen we nog wel even
aandacht schenken aan de Targa,
een cabriolet in de series 911 en 912,
die voorzien is van een veiligheids
beugel van roestvry staal, die
de inzittenden bescherming biedt
als de wagen by een botsing betrk-
ken zou raken.
Tenslotte maken we nog even ge
wag van twee experimentele wagens
van een groep van drie mensen, die
zeer revolutionaire wegen in de
koetswerkbouw hebben gevolgd. Het
zyn de NSU-Autonova met Prinz
1000 TT motor en de Autonova-Fam.
met 1300cc Glas-motor, maar we be
twijfelen het of deze bizar gevormde
wagens het ooit verder dan prototy
pen zullen brengen.
werkhallen van de slimme autohan
delaar Walter Schatzle in Ober-
höchstadt (Taunus). Hoewel de fa
briek al in 1961 ophield te bestaan,
verlaten per maand 2 gloednieuwe
..Isabella's" de montagehallen van de
37-jarige Borgward-fan, die het niet
kon verkroppen dat zyn geliefde auto
langzamerhand van de straten zou
moeten verdwijnen.
Eerherstel
Als Borg wan!-dealer na het dèbacle
van 1961 in het leven blijvend met
de verkoop van de merken Volvo en
Simca. zon Schatzle op eerherstel
En toen Borgward-minnaars tot zelfs
uit Zwitserland en Luxemburg by
Sohatzle aanklopten ide kilometer
stand bedroeg niet zelden meer dan
200.000) en smeekten om reparatie
van hun geliefde automobiel, greep
de monteur in. In Bremen kocht
Schatzle uit de Borgward-fabriek, die
voorlopig nog onderdelen produceer
de, motoren en carosserieën en zette
by hem thuis het model „Isabella"
voor zyn dankbare cliëntele in elkaar.
De normale Isabella 60 P.S. kost by
Sohatzle 7800 markt, de 75 P.S.-
uitvoering 8500 mark. Dat is 700 mark
goedkoper dan waarvoor Borgward
zelf zijn wagens probeerde te slijten.
In Oberfhöchstadit zyn intussen al
38 nieuwe Isabella's uit de werkplaat
sen van Schatzle gerold, waar 7 van
de 18 mecaniciens zich uitsluitend
met het Borgward-liefdewerk bezig
houden. Tot mei 1966 is goedlopen
de nering met een omzet van „1 tot
2 miljoen mark per Jaar' zo
Schatzle vaag bekent, al volgeboekt
Dan is langzamerhand de fabriek van
onderdelen in Bremen ook aan het
Toiletten bij de
benzinestations
In het kader van de stryd tegen
de vervuiling van stad en land, die
door de Stichting Recreatie gevoerd
wordt, is het van belang, de automo
bilisten erop te wyzen, dat op divers»
punten langs onze wegen gelegen
heid bestaat tot het gebruik maken
van een toilet en wel in het by zon
der bij de benzinestations.
De stations langs onze autowegen
en autosnelwegen zijn namelyk ver
plicht, ten minste één toilet voor het
publiek toegankelijk te stellen, het
geen dus als een openbaar toilet be
schouwd kan worden. By diverse
deze benzinestations bestaat
voorts ook gelegenheid, papieren en
ander afval in daarvoor bestemde
bakken te deponeren.
Het streven is erop gericht, de
toiletgelegenheid voor het publiek
nog uit te breiden, o.m. bij parkeer
en picknick-plaatsen, hetgeen voor
de bestryding van een byzonder er
gerlijke vorm van vervuiling langs
de wegen van veel belang is.
eind van zyn Latyn gekomen en
wachten de voortvarende construc
teur in de Taunus nieuwe modellen.
Hy denkt er over alle machines uit
Bremen op te kopen en naar Ober-
höchstadt te laten brengen, waar
voor hy 300.000 mark over heeft. Nu
al heeft hy 750.000 mark in de af
faire geïnvesteerd. Goed nieuws voor
de Isabella-fans en minder goed
nieuws voor Sohatzle komt overigens
uit Mexico. Daar hebben de opkopers
van Borgwards failliete boedel een
gloednieuwe fabriek gesticht, waar ze
al in januari met de produktie van
de Isabella zullen beginnen.
■iv De Porsche Targa met een
veiligheidsbeugel rond het koets
werk.
