eidato 1965 sluit met
aantal bezoekers
Vredeskerk - fraai
complex - geopend
40.000
STEf
IN
=ieiierfeest en hobby-
—eurs werden succes
m
Films vttn
week in Leiden
A. Gomperts tot buitengewoon
ïoogleraar te Leiden benoemd
Grondslag bouw in
hongerwinter gelegd
LEID8CH DAGBLAD VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1965
Exmité overweegt voor 1966 een grote, demontabele houten tentoonstellingshal Fematldd VCllt
inimmimmimiiiiimimiiimfnimin
ijn voorbij: dertien dagen Leidato. Dertien dagen lang
UW) Leidse middenstanders in de gelegenheid te tonen wat zij
D 13( zijn. Dertien dagen lang heeft het publiek op de Leidato
EL. 2( kunnen hebben en rond kunnen neuzen tussen de vele
met de duizend-en-een artikelen. Dertien dagen lang ook
qet Leidato Comité 1965 geen ogenblik rust gekend en het
an ook met een zekere opluchting, dat het comité gisteren
tordeel gaf over de zojuist gesloten huishoudbeurs en mid-
ndstentoonstelling Leidato 1965. Dat oordeel was ronduit
Houders zyn tevreden (som- er ook plannen voor een uitbreiding
zelfs heel tevreden), publiek van de Leidato van Leidse beurs tot
-reden, het Leidatocomité is streekbeurs. Het Leidato-comité durft
Jen, kortom, het was goed",
de mening van het comité,
ly monde van voorzitter J.
ilag uiteenzette welke moei
den er waren, hoe die werden
ost en heel belangrijk
iet staat met de plannen voor
olgende Leidato.
ding staat vast na deze lus-
ieidato: de tentoonstelling is
top van de capaciteit wat be-
e beschikbare ruimte in Lei-
pewel men dit jaar een oplos-
»eft proberen te vinden door
llende stands en de attracties
andere plaats onder te bren-
ïooft het comité niet, dat
jjvende en geschikte oplossing
het dan wel moet, is de grote
Het comité wil over toekomst-
in nog geen bindende uitspraak
naar de gedachten gaan onder
lit naar een grote demontabele
i hal, waarin de Leidato in
jeheel kan worden onderge-
Streekbeurs
it dat is wel de vaste overtui-
a.n het comité: de tentoonstel -
rint aan aantrekkelijkheid als
lands en evenementen in één
v kunnen worden onderge-
fc. Als dit te realiseren is, zijn
De slotavond van de Lei-
dato leverde ook het laatste
(en absolute) record op: om
streeks half tien gisteravond
werd de veertigduizendste be
zoeker verwelkomd. Het was
de heer Q. W. W. van Steijn,
postbode in Hoogmade, die
door het Leidato-comité werd
ontvangen met de gebruike
lijke bloemen en de rondlei
ding. Bijzonderheid: de heer
Van Steijn bleek familie te
f zijn van de gelijknamige
f 25.000ste bezoeker, die vorige
f week op de Leidato werd ont-
f vangen.
dit aan op grond van de grote be
langstelling uit de omgeving van Led
den, in het bijzonder uit de Bollen
streek. Aan een eventuele uitbreiding
gaat ook een aanzienlijke verleven
diging van de beurs gepaard: men
wil zich meer gaan toeleggen op de
monstraties en attracties, om op die
manier het statische beurskarakter
een beetje te verliezen, waardoor een
bezoek voor het publiek aantrekke
lijker wordt.
„Het bezoek aan de Leidato is bij
zonder goed geweest", aldus de heer
Wolfslag. Gisteravond de fjot-
avond werd de veertigduizendste
bezoeker geboekt en het eindresul
taat zal daar niet ver van afliggen.
Van dat grote bezoek hebben in het
bijzonder de charitatieve instellingen
geprofiteerd. „De stand met de GLG-
lucifers maakte het wel heel bont",
vertelt een van de comité-leden,
„Daar zaten ze zelfs op een gegeven
ogenblik zonder, zo groot was de
vraag". De omzet van die liefdadige
lucifers was dan ook 300% hoger dan
werd verwacht. Opvallend was naar
het oordeel van het Leidato-comité
ook de goede verstandhouding tussen
de standhouders onderling. De heren
weten enthousiaste verhalen te ver
tellen over plezierige voorvallen in de
afgelopen dertien dagen.
mité onder meer voor ogen een gro
tere gespreidheid van de artikelen,
meer demonstraties, meer centrali
satie, meer standruimte voor de deel
nemers en verhoging van de aantrek
kelijkheid voor het publiek, onder
meer door het blijven aantrekken
van topartiesten. Verder zal aan de
openingstijden nog nader aandacht
worden besteed, terwijl de gedachten
uitgaan naar een eetgelegenheid, ver
bonden aan de Leidato. Voorlopig
gaat het comité Leidato wat rust
houden en niet te veel denken aan
de toekomst.
Zaterdag 18 september is voordeel-
nemers, standhouders en comité een
gezellige avond in de Stadsgehoor
zaal, waar onder meer afscheid zal
worden genomen van de heer P. B.
K. Versteeg, directeur van de Stads
gehoorzaal.
met 99z n neus
in de boter"
CAMERA Een film met Fernan-
del kan nauwelijks nog verrassingen
inhouden. Uit talrijke rolprenten
kennen we de grote grove en lelijke
Franse komiek en we weten dus, hoe
hij op zijn eigen zwierig drukke ma
nier humor bedrijft. Ook in dit filmp
je kan hij zich weer geheel uitleven.
Hij speelt de krijgsgevangene, die in
ae tien jaar, dat hy na de oorlog on
dergedoken is gebleven wettelijk dood
is verklaard. Als hy dan toch onver
wacht nog boven water komt, vindt
i hij niet alleen zyn restaurant, maar
ook zyn vrouw overgenomen door
een ander (Bourvili. Aan Fernandel
is het dan wel toevertrouwd om in de
kortst mogelijke tijd van de toch al
moeilijke situatie een complete chaos
te maken. Maar net als alles in het
honderd dreigt te lopen, weet hij toch
met grootse gebaren en plotselinge
hulp van buitenaf de zaak in het rei
ne te krijgen. De vele dwaze verwik
kelingen zijn prachtig gesitueerd in
zo'n kleine typisch Frans dorpje. Het
vreemde verhaaltje krijgt daardoor
een zeer specifieke sfeer, waarin de
drukke humor van Fernandel het.
sterkst tot zijn recht komt.
lllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllillllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllll
„Operatic Hongkong"
REX —„Operatie Hongkong" is
een nogal roerig werkstuk met als
hoofdthema de smokkel in verdo
vende middelen. In Hongkong ope
reert een knap in elkaar zittende,
meedogenloze gangsterbende, die on
der leiding staat van een onbekende,
de gebruikelijke, mysterieuze X. Zyn
„bedrijfsleider" is een zelfs in die
kringen uiterst onbetrouwbare en
schurkachtige figuur is, die in zijn
zucht naar geld tot alles in staat is.
Op een dag ontvreemdt hij op even
handige als onmenselijke manier een
voor de bende bestemde partij he
roine in de hoop die later aan X te
kunnen verkopen. Voor het zover is
bemoeien twee zeer potige Amerika
nen en een allerliefste juffrouw zich
met zijn plannen, hetgeen hem lang
zaam maar zeker in het nauw
brengt, welke schurkenstreken hij
ook aanwendt. De films, die soms
wat (te) rauw is. is zeker span
nend. al is het nauwelijks moeilijk
te raden wie de mysterieuze X is.
imniTiniiiiinnTiiimmmniininniiiiiiiiii
Experiment
Het experiment met de vervroegde
openstelling (11 uur) werd met ge
mengde gevoelens beoordeeld. Ener
zijds gelooft men wel dat het in het
belang van het publiek is, maar an- I
derzij ds maken de hogere kosten voor
comité en standhouders een dergelijk j
vroeg openingsuur in de toekomst
toch niet helemaal verantwoord. De
hobby-beurs is een groot succes ge-
worden: het bezoek was boven alle
verwachtingen. Het zelfde geldt voor
de tienerdanszaal, waar niet minder
dan 4000 danslustige jongelui een
plezierige avond hadden. „En dat
zander ook maar de geringste moei- j
lijkheden", vertelt het comité, bijna
trots. Een pluim op de hoed van de
Leidse tieners dus. Topdrukte was
ook te aanschouwen in de veiligver-
keersstand en tijdens het optreden
van de artiesten, die ook dit jaar
weer een belangrijk deel in het wel
slagen van de Leidato hebben bijge
dragen.
Spreiding
Hoewel kennelijk nog wat beduusd
van de enorme drukte die achter de
rug is wordt er dus toch weer aan
1966 gedacht. Daarbij staat het co-
MODERNE NED. LETTERKUNDE
K.B. is de heer H. A. Gomperts benoemd tot buitengewoon
leraar te Leiden in de faculteit der letteren om onderwijs te
a in de moderne Nederlandse letterkunde
it betreft de instelling van een nieuwe leerstoel naast die van
dr. C. A. Zaalberg die Nederlandse taal- en letterkunde do-
bundels „Jagen om te leven" (1949),
„De schok der herkenning" (1959) en
„De geheime tuin" (1963) schreef hij
veel bijdragen in o.a. Groot-Neder
land, Criterium, De Vrye Bladen.
Maatstaf, De Stoep, en The Literary
Revies (New Yersey). Voorts is prof.
Gomperts één van de redacteuren
van de uitgave van de verzamelde
werken van Menno ter Braak en E.
du Perron. Voorts heeft hij veel tele
visie-programma's. voornamelijk
over levende schrijvers, verzorgd. Het
litteraire werk van prof. Gomperts is
vele malen bekroond; zo ontving hij
in 1938 de gouden medaille van het
Amsterdams Studenten Corps, de
Wijnands Frankenprijs van de Maat
schappij der Nederlandse Letterkun
de (1953), de Pierre Bayle-prys van
de Rotterdamse Kunststichting ('60)
de Essayprijs van Amsterdam in 1963
en de prijs van de televisiekritiek,
eveneens in 1963.
mSfMn
M u' x
i
Vier beulen tot
levenslang
veroordeeld
Laatste week
„Lieve John"
Studio De Zweedse film „Lieve,
lieve John" naar het boek „Kare
John" van de auteur Lansberg draait
deze week voor het laatst. Ook buiten
onze grenzen heeft dit openhartige,
maar toch ook gevoelige filmwerk
grote aandacht getrokken. Het is een
knappe psychologische tekening van
de toenadering tussen twee „kneusjes
in de liefde", een kustvaartkapitein,
die door zijn vrouw is verlaten, en
een jonge ongehuwde vrouw, die
dienster is in het restaurant van een
kleine havenstad. Het kind, dat in
dergelijke gevallen vaak een belem
mering vormt, is hier juist de band.
die de twee gelieven dichter tot el
kaar brengt.
„Veel liefs
Derde iveek
TRIANON Geheim agent 007
voelt zich kennelijk bijzonder goed
thuis in het theater aan de Bree-
straat, want hij gaat met „Veel liefs
uit Moskou" in de hervertoning al
weer zijn derde week in. James
Bond, de niet uit de weg te ruimen
Engelse agent, bindt de strijd aan
met de beste en geraffineerdste kop
pen van die geheimzinnige organi
satie, Spectre, die door middel van
een zeer mooie jongedame de Brit ho
pen uit te schakelen. Bond zou Bond
niet zijn als hij het avontuur met het
van zovele kwaliteiten voorziene
meisje niet aandurfde en dat is dan
het begin van een adembenemend
avontuur, dat, zoals gebruikelijk,
goed voor onze held afloopt.
SPANNENDE
WESTERN
..Voor het bedenken van een naam van deze kerk, behoefden
wij geen prijsvraag uit te schrijven. Vanaf het eerste ogenblik stond
vast, dat deze kerk de naam van Vredeskerk zou dragen. En dit is
niet zo vreemd. In het eerste oorlogsjaar viel reeds het besluit om in
deze omgeving een kerk te bouwen, waarna in de hongerwinter van
1944 een Bouwfondscomité werd opgericht. In een van de eerste
vergaderingen van dit comité viel het besluit aan de nieuwe kerk
de naam van Vredeskerk te geven", aldus sprak gisteravond ds.
D. J. Vossers. predikant van de gelijknamige wijkgemeente bij de
ingebruikneming van deze aan de Burggravenlaan gebouwde kerk
met wijk- en ontvangstcentrum.
GROTE FEESTDAG
Leidse student stal
andelaars uit kerken
e Amsterdamse politie heeft een
jarige Leidse student aangehou-
die 21 kandelaars heeft gesto-
(uit R.-K. kerken te Den Bosch,
icht, Haarlem, Roermond,
loven, Alkmaar, Uitgeest, Krom-
ie, Voorhout, De Kwakel, Breda
iterwoude.
verkoopwaarde bedraagt plm.
i. De diefstallen zijn gepleegd in
van de laatste twee jaar. Van
geld maakte hij vakantiereizen,
i terugkeer uit Spanje is de man
Jgehouden. Hij heeft een volledige
lentenis afgelegd, is in het poli-
pureau te Krommenie ingesloten
zal worden voorgeleid aan de of-
van Justitie te Haarlem.
De heer H. A. Gomperts, die in
1915 te Amsterdam is geboren, stu
deerde rechten aan de universiteit
van zijn geboortestad. Van 1936, in
welk jaar hij het kandidaatsexamen
aflegde, tot 1938 maakte hij deel uit
van de redactie van het studenten
blad Propria Cures.
Op 14 mei 1940 vertrok prof. Gom
perts naar Londen. Na zijn terug
keer in Nederland in 1945 wydde
hij zich uitsluitend aan litterair werk
In 1946 aanvaardde hij het corres
pondentschap van Het Parool te
Parijs; drie haar later werd hij re
dacteur letterkunde en nog enkele
Jaren later tevens toneelredacteur
van deze courant.
Prof. Gomperts geniet bekendheid
als essayist, doch ook als dichter van
de bundels „Dingtaal" «1939) en
„Van Verlies en Dood" (1046). In '40
publiceerde hy 't essay „Catastrophe
der Scholastiek". Naast zyn essay-
(Van onze correspondent in Bonn)
j Vier van de tien aangeklaagden in
het Treblinka-proces zyn tot levens
lang veroordeeld, drie van hen tot
j twaalf jaar tuchthuis, dat zyn de
j belangrijkste uitspraken in het pro
ces tegen de beulen van het joodse
vernietigingskamp in Polen, waaraan
I vandaag in Düsseldorf een einde
kwam.
Enkele weken na afloop van het
Auschwitz-proces in Frankfort, hoop
te men in Düsseldorf rustiger en koe
ler tot een oordeel te kunnen komen,
omdat de veel grotere publiciteit in
Frankfort de uitspraken daar tot een
gewetenszaak tegenover de hele we
reld dreigde te maken. Tot diegene
die in Düsseldorf tot levenslang ver
oordeeld zijn behoort de laatste
kampcommandant, Franz, bijge
naamd „de pop". De beklaagde had
ocnsequent alle beschuldigingen als
„leugens" hooghartig afgedaan.
De andere drie die levenslang kre
gen, zijn Mentz, Miete en Mattes. Zij
waren Franz' voornaamste helpers.
Kampbewaker Miinzberger kreg 12
jaar, zyn collega Stadie zeven jaar en
Suchomel zes jaar. Medeplichtige
Lambert is tot vier jaar veroordeeld.
Rum. een nu 75-jarige kelner uit
Berlijn, werd tot drie jaar veroor -
1 deeld.
Tenslotte werd Horn, die na 1945
I als verpleger werkte, vrijgesproken.
I De openbare aanklager had levens-
I lang tegen zeven beklaagden geëist.
O ver de indeling van dit com
plex, dat vooral ook in de avond
uren. dankzij de aangebrachte
verlichting, zulk een fraaie in
druk maakt, vielen deze avond
slechts prijzende woorden te be
luisteren. De heer M. Struys,
voorzitter van het college van
Kerkvoogden, die de kerk aan de
wijkgemeente ..Vredeskerk"
overdroeg, sprak van een grote
feestdag in de geschiedenis van
deze wijkgemeente voorheen
..Levendaal"nu zulk een zeer
fraai complex aan het bezit van
Hervormd Leiden wordt toege
voegd.
„Mannen van het
eerste uur
Spreker, die vervolgens inging op
de voorbereiding tot deze bouw,
greep daartoe terug tot in de hon
gerwinter toen onder leiding van de
thans 80-jarige heer Jac. Wilbrink
een Bouwfondscomité werd gevormd
waarin mede zitting hadden ds. D.
J. Vissers en de heren P. J. van
Hoeken van 's-Gravenpolder en H.
Gijsman. Het deed de heer Struys
genoegen, dat „deze mannen van het
eerste uur" deze avond het resultaat
van het indertijd genomen initiatief
mogen aanschouwen.
Uitvoerig ging de voorzitter van
het College van Kerkvoogden hierna
in op het totstandkomen van deze
bouw, waarvoor hy in het bijzonder
hulde bracht aan het Architecten
bureau Hamerpogt en De Gruyter te
Arnhem en het Aannemingsbedrijf
van de Gebr. Den Ouden te Alphen I
a/d Ryn, die reeds eerder een kerk
de Koningskerk in Leiden ont
wierpen en bouwden.
Met waardering sprak de heer j
Struys ook over de activiteiten van
het Bouwfonds (in totaal werd een
bedrag van f 111.000 ingezameld) en
de vele schenkingen (kanselbybel,
avondmaalservies, bloembakken, be
planting, meubilair, gift voor luid-
klok etc.), die uit de wijkgemeente,
van catechisanten en omwonenden
waren binnengekomen
Kroon op pastorale
arbeid
Voor ds. Vossers, die tot aan het
einde van zyn Leidse ambtsperiode i
voor de bouw op de bres heeft ge
staan, zag hy deze ingebruikneming
als een kroon op zyn pastorale ar
beid.
Ds. H. J. van Achterbeig, die deze
avond de gelukwensen van de Classis
Leiden der N.-H. Kerk overbracht,
verwachtte, dat ook deze nieuwe
kerk dienstbaar gemaakt zou worden I
aan de blijde tijding, dat Jezus j
Christus ook de mens van deze tijd
trouw blijft. Ds. P. Kloek, die hierna
sprak in zijn kwaliteit van praeses
van de Centrale kerkeraad der Leid
se hervormde gemeente, bracht dank
aan de Centrale Kerkvoogdij, die het
Terwijl ds. D. J. Vossers toe
ziet plaatsten twee kinderen het
doopbekken op het doopvont
van de nieuwe Vredeskerk.
(Foto L-D./Hohraat)
in deze moeilijke tijd gewaagd heeft
om een kerk te bouwen. Spreker was
zeer verheugd over de zinvolle naam,
welke aan deze kerk was gegeven, te
meer daar de kerken der reformatie
in het verleden geen raad wisten
met het kiezen van een naam. Men
zocht het toen veelal in geografische
namen of in een bepaalde wind
richting (b.v. Ooster- en Zulder-
kerk).
Na deze woorden van gelukwens
plaatsten ouderlingen, diakenen, kin
deren en catechisanten, onder het
zeggen van toepasselijke teksten,
resp. de bijbel, broodschaal en beker,
doopbekken en kerkboek op hun
plaats in het kerkgebouw.
Want Hij is onze vrede
Klokgelui uit de hoge, witte toren
kondigde tegen half negen het be
gin van de kerkdienst aan. In deze
dienst sprak ds. Vossers over Efeze
2:14 „Want Hij is onze vrede". Een
tekst, welke mede was afgestemd op
het randschrift in de luidklok: „Pax
Vobiscum, vrede zij ulieden".
Ds. Vossers wees er om. op, dat
de ware vrede alleen kan rusten op
het hechte fundament, dat gelegd is
door Jezus Christus door wie wij de
toegang hebben tot de Hemelse
Vader.
Vredeskerkkoor
Het Vredeskerkkoor o.Lv. de heer
P. Bont, dat zich deze avond voor
het eerst liet horen, zorgde voor een
stijlvolle ondersteuning van deze»
dienst. In een stemmige introïtus
(Psalm 84:2 en 3) en in een can
tate van Bach „Wohl mir, dasz ich
Jesus habe", bleek dit koor reeds
uitstekend voor zijn taak geschikt te
zijn. De heer E. J. Bongers (orga
nist) en Lens Derogée (fluitist) on
dersteunden de koorzang.
Na afloop van de dienst, die na
mens het gemeentebestuur werd bij
gewoond door de burgemeester, mr.
G. C. van de Willigen en de Wet
houder Van Hoek, Harmsen en Piena
en verder door tal van genodigden,
de deken van Leiden en vertegen
woordigers van diverse kerken en
het Leger des Heils, was er gelegen
heid om het Vredeskerkcomplex te
bezichtigen, waarbij een ieder onder
de indruk kwam van hetgeen hier op j
zulk een fraaie wijze tot stand was
gekomen.
LUXOR Spannend is „De laatste
rit naar Santa Cruz" zeker, want
ei wordt volop in geschoten en ge
dreigd, maar daarnaast wordt in deze
western op voortreffelijke wijze een
Mexicaanse bandiet geportretteerd.
De man houdt zichzelf voor een soort
Robin Hood wiens „heldendaden"
door de peon es (arme boeren) steeds
verder worden verteld, maar hij is in
werkelijkheid een moordenaar en een
I bruut die alleen maar angst Inboe
zemt. Hij heeft één zwakke plek: zijn
y delheid, welke hem ontvankedijk
maakt voor vleierijen. Pas ontslagen
uit de gevangenis gaat hy de goud
schat ophalen die hy jaren geleden
heeft verborgen, waarbij hy een
merkwaardig gezelschap op sleeptouw
neemt: twee doortrapte kornuiten,
zyn geliefde, een Jonge moordenaar-
uit-noodzaak, een zonderlinge figuur
die zyn schoenen poetst en de vrouw
en het zoontje van zyn doodsvyand,
die in zyn eentje de achtervolging in
zet. Het verhaal wykt echt wed af van
het bekende stramien en wordt boei
end verteld.
„Noodlanding in
de frontlinie"
Frank Sinatra
LIDO Een vergeten eiland in
een wereld vol oorlogsgeweld. Een
eiland, een stukje grond, waarop
Amerikaanse mariniers en Japanse
soldaten door toeval zyn samen ge
worpen. Een eiland, waarop een
hevige strijd wordt uitgevochten.
Maai- ook een eiland, waarop het
mogelyk biykt om als vrienden samen
te leven. Te doen alsof die uitbar
sting van zinloos geweld in een ander
tijdperk thuis hoort.
In deze omgeving speelt Frank
Sinatra's kleurrijke rolprent „Nood
landing in de frontlinie" (None but
the brave) zich af. Het is ondanks
(of beter gezegd juist door) de vaak
gewelddadige oorlogshandelingen een
pleidooi tegen de oorlog, een aan
klacht tegen nodeloos bloedvergieten.
Want, en dat komt vooral tegen het
einde van de film („Nobody ever
winssterk naar voren, een
overwinnaar is er nooit. Iedereen
verliest.
Frank Sinatra heeft in „Noodlan
ding in de frontlinie" (een Ameri
kaans-Japanse co-produktie) zowel
de regie als één van de hoofdrollen
in handen. Een bijzonder geslaagde
combinatie, temeer daar Tommy
Sands, Clint Walker en de Japanner
Tatsuya Mihashi hem uitstekend
aanvullen.
Leidsche Spaarbank
In de maand augustus '65 werd
er by de Leidsche Spaarbank inge
legd f3.990.456.40 en terugbetaald
f3.154.411.33.
Het aantal nieuwe boekjes bedroeg
592 en het aantal afbetaalde boekjes
348. Op 907 rekeningen van deelne
mers aan de Afhaaldienst werd
f25.612 bygeschreven.
Er werden 1.366 spaarbusjes ter
lediging aangeboden met een gesa-
menlyke inhoud van f 52.555.72.
Het tegoed der 59.766 inleggers
aan het einde der maand bedroeg
f 71.878.042.46.