LEIDSCH
DAGBLAD
V liegtuigen
in veldslag
tegen tanks njtQgj^
om Kasjmier
Pakistaanse aanval
louter defensief
verklaart president
Vakantie - uitkering
voor bejaarden?
Succes van Nipanitsj
in Minsk was Russen
een doorn in liet oog
'ATOOMZWAARD' VAN DAMOCLES
VOOR KERNWAPEN-MONOPOLIE?
Veel bewolking
W. POLAK
WETHOUDER
AMSTERDAM
(9uc/
teuwo
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1965
No. 31658
pirecteur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Het conflict tussen Pakistan en India en Kasjmier heeft gisteren
ernstige vormen aangenomen: in het zuidwesten van het omstre
den gebied woedde gisteravond een grote veldslag, waarbij dui
zenden Indiase en Pakistaanse soldaten betrokken waren, terwijl
beide partijen gebruik maakten van tanks en vliegtuigen. Volgens
India is Pakistan gisteren de aanval begonnen met tenminste
drieduizend man, gesteund door zeventig Patton-tanks van
Amerikaanse makelij. India deed een tegenaanval met 28 ge
vechtsvliegtuigen. Tenminste tien tanks werden vernietigd en
ook oprukkende voertuigen en geschut van de Pakistanen leden
verliezen. Aan Indiase zijde gingen vier toestellen verloren.
Amerika steunt
stap van Tliant
Het gevechtsterrein, waarop de
strijd vanochtend nog voortduurde,
ligt 550 km ten noordwesten van de
Indiase hoofdstad Nieuw-Delhi en
150 km ten zuiden van Srinagar, de
zomerresidentie van Kasjmier en het
voornaamste doel van de Pakistanen.
Volgens een Indiase officiële
woordvoerder woedden vanochtend
in de sector-Tsjamb „hevige gevech
ten". In het noorden van de Kasj
mier-vallei zyn 25 aanvallers gedood,
terwjjl twee Indiase militairen wer
den gewond. Daarentegen werd van
Pakistaanse zijde bekendgemaakt,
dat „grote hoeveelheden wapens,
waaronder twee tanks, en militaire
uitrusting in handen van de Pakista
nen zijn gevallen" en dat „tachtig
Indiase gevangenen zijn gemaakt".
Van Pakistaanse zijde is gezegd,
dat het om „een louter defensief op
treden" gaat, bedoeld om de Indiase
agressie tot staan te brengen.
President Ajoeb Chan heeft India
er gisteren in een radiorede van be
schuldigd, dat het in Kasjmier
„openlijk agressie pleegt". De Indiase
regering deed het voorkomen alsof
de strijd daar het gevolg v
het binnendringen van infiltranten,
maar dit was een „pathetische po
ging" om de wereld om de tuin te
leiden. De Indiase aanvallen zouden
dan ook niet onbeantwoord blijven.
Pakistan deed niets anders dan het
altijd beloofd had te zullen doen, na
melijk het volk van Kasjmier steu
nen bij zijn poging om het recht op
zelfbeschikking uit tc oefenen.
Het volk van Kasjmier, aldus de
Pakistaanse president, is openlijk in
verzet gekomen. Het overschrijden
van de bestandslijn door Indiase
troepen kon vergeleken worden met
de actie tegen de Portugese enclave
Goa, die uitliep op de bezetting van
Goa door Indiase troepen.
Uit de gehele wereld zijn verant
woordelijke stemmen opgegaan tegen
de Indiase politiek van Kasjmier, al
dus de president. Van diverse zijden
was er druk op de Indiase leiders uit
geoefend hun verplichting tegenover
de Verenigde Naties inzake het hou
den van een volksstemming in Kasj
mier na te komen. India had zich
hier echter niets van aangetrokken.
Daarom zijn de Indiase leiders ver
antwoordelijk voor de gevolgen van
hun optreden.
Premier Sjastri heeft in een ver
klaring voor Indiase politieke leiders
gezegd, dat India „zeer grote botsin
gen" verwacht en dat de strategie
van India „in een veel breder con
tact" bekeken moet worden. Sjastri
waarschuwde de rechtse Hindoe-lei
ders ervoor te zorgen dat de onlus
ten tegen de mohammedaanse min
derheid niet uit de hand lopen, „om-
standslij:
steeds m
Beroep van Oe Thant trokken
Secretaris-generaal Oe Thant van
de Verenigde Naties heeft op India
en Pakistan een beroep gedaan het
vuren te staken en hun troepen terug
tc trekken. Hij deed zijn oproep :n
gelijkluidende telegrammen aan pre
mier Sjastri en president Ajoeb
Chan. In het telegram zegt Thant
dat de bestandsovereenkomst van
1949 weinig meer betekent na de
jongste incidenten en dat „een
rechtstreekse militaire confrontatie
tussen de strijdkrachten van India en
Pakistan voor de deur kan staan".
„Ik doe dit beroep omdat ik erop
vertrouw dat u in vrede gelooft zo
als ik dat doe. en dat u alles zult
willen doen wat ertoe kan bijdragen
de vrede in de wereld te behouden",
aldus Oe Thant. „Daarom ben ik
hoopvol gestemd over uw antwoord
op mijn beroep".
beide zijden van de be-
plaatsvinden, waarbij j
;r bewapende mannen be-
orden en ook luchtacties
oorkomen. De bestandsovereenkomst
van 1949 wordt vrijwel geheel gene-
Oe Thant zegt begrip te hebben
voor de gecompliceerdheid van het
probleem-Kasjmier, maar hij gelooft
niet dat de kwestie niet op vreedza
me wijze zou kunnen worden opge
lost. Dcor strijd zou dit nooit werke
lijk kunnen geschieden.
wijten, gezegd mag worden dat de1 Goldberg.
De Amerikaanse permanente
tegenwoordiger bij de Ver. Naties,
Goldberg, verklaarde, dat de Vere
nigde Staten volledig achter het be
roep van Oe Thant staan. „Mijn land
hecht het grootst mogelijke belang
aan het herstel van de vrede in het
betrokken gebied. De Verenigde Sta
ten achten het ook van bijzonder
groot belang dat alles achterwege
wordt gelaten, waardoor de interna
tionale vrede en veiligheid in gevaar
kunnen worden gebracht", aldus
Terwijl India en Pakistan el
kaar bekampen aan de bestands
lijn in Kasjmier gaat het leven in
de hoofdstad Srinagar gewoon
door.
S.E.R.-advies gevraagd
Pvlinister Veldkamp (Sociale Zaken
en Volksgezondheid) heeft vandaag
advies gevraagd aan de Sociale-Eco-
nomisehe Raad over het vraagstuk
van een vakantie-uitkering in het
kader van de sociale verzekering. De
kwestie van een vakantie uitkering
b.v. voor bejaarden is al diverse ma
len in het parlement te sprake ge-
De minister wyst erop. dat in het
hedendaagse maatschappelijke pa
troon de vakantie- en de vakantie
uitkering voor de werknemers zulk
een belangrijke betekenis hebben ge
kregen, dat zij daaruit niet meer zijn
weg te denken. Het ligt dan ook,
aldus de bewindsman, voor de hand,
dat de vakantie ook in het leven van
degenen, die b.v. wegens ouderdom
of invaliditeit, zowel voor henzelf als
Het spreekt wel vanzelf, dat dan
ook de vakantie-uitkering aan de or
de komt.
Om de uitkeringsgerechtigden in
gevolge a.o.w., de a.w.w. en invali-
liditeitswet een vakantie-uitkering te
kunnen verlenen heeft minister Veld
kamp gedacht aan een oplossing in
deze zin, dat van een verhoging van
de uitkeringen als gevolg van de wel
vaartsindexering een gedeelte wordt
gerserveerd en dat dit gedeelte by
wege van vakantie-uitkering ineens
wordt uitbetaald. Op deze wijze zou
den geen extra lasten op het be
drijfsleven of op de schatkist wor
den gelgd.
De S.E.R. is verzocht over een op
deze wijze in de sociale verzekering
te realiseren vakantie-uitkering van
Voorzitter van
Lagerhuis
overleden
Sir Harry Hylton-Foster, die sinds
1959 speaker (voorzitter) van het
Britse Lagerhuis was, is vandaag na
een hartaanval overleden. Hy werd
60 jaar.
Sir Harry liep in Duke Street in
Londen toen hij ineenzakte. Een po-
litie-agent probeerde mond-op-mond
beademing toe te passen, maar zon
der resultaat. Hy werd naar een zie
kenhuis overgebracht, waar zijn dood
werd geconstateerd.
De 42-jarige George Nipanitsj, die
volgens het Sowjetrussische rege
ringsblad „Izwestia" in de tweede
wereldoorlog, toen hij voor de Duit
sers werkte, oorlogsmisdrijven zou
hebben begaan, heeft gisteren bij
aankomst in Washington, verklaard,
dat de Russische beschuldigingen
kant noch wal raken. Nipanitsj be
vond zich in Minsk, als gids op een
Amerikaanse tentoonstelling van
architectuur, toen de beschuldigin
gen werden geuit. Hij spreekt Rus
sisch en hij is zelf architect, redenen
waarom de Amerikanen hem deze
post hadden gegeven.
Drastisch maar
onpraktisch voorstel
Het KNMI' verwacht van heden-
tot morgenavond: tijdelijk veel be
wolking met hier en daar enige re
gen. Matige tot krachtige noordoos
telijke wind. Dezelfde of iets hogere
temperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
3 SEPTEMBER
Zon op: 5.54 uur; onder: 19.23 uur.
Maan op: 15.25 u.; onder; 22.57 u.
Hoogwater in Katwijk te 8.35 en
21.03 uur.
Laagwater te 4.11 en 16.28 uur.
STRANDBERICHTEN
Hoge druk strekt zich uit van Ier
land tot Rusland. Morgen enkele
wolkenvelden, maar overwegend
droog en zonnige perioden. Krach
tige, later matige noord-oostelij
ke wind. 's Middags 18 a 19 gra
den, zeewater 17 graden.
Vooruitzichten: Na enkele wolken
velden ook perioden met vrij goed
strandweer en een kleine tempera
tuurstijging.
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's
Het Nederlandse kwartet Harry
Steevens. Harry van Piere. Ed
dy Beugels en Daan Holst
(onzichtbaar) in actie tijdens het
openingsnummer van de wereld
kampioenschappen wielrennen,
die vandaag in San Sebastian
zijn begonnen, de ploegentijdrit
voor amateurs. Italië veroverde,
evenals verleden jaar, de titel
vóór Spanje en Frankrijk. Ne
derland eindigde als vierde.
In zeven maanden DR. SCHWEITZER
10.000 huizen meer GAAT VOORUIT
In juli van dit jaar zijn volgens
gegevens van het Centraal Buret u
voor de Statistiek 8.580 nieuwe wo
ningen gereedgekomen. In juli 1964
werden 7.483 nieuwe woningen opge
leverd. Het aantal in de eerste zeven
maanden van 1965 gereedgekomen
woningen bedraagt 59.694, tegen
49.594 in de overeenkomstige periode
van 1964. Gemiddeld kwamen in de
overeenkomstige periode van de
jaren 1959 t.m. 1963 42.028 woningen
gereed.
In juli 1965 werd eer
maakt met de bouw
8<-
>65 werd begonne
69.402 woningei
stige periode
Dr. Albert Schweitzer herstelt zich
van de uitputting die het gevolg was
van zijn vele werkzaamheden in de
afgelopen tijd.
Eerder was uit Lambarene ge
meld dat Schweitzers toestand reden
tol grote ongerustheid gaf.
Direct na het bekend worden van
ür. Schweitzers ziekte is de 58-jari-
gp N e d er la n d s e verpleegster Ma
ria Lagendyk gisteravond pgr vlieg
tuig naar Lambarene vertrokken Zij
u, een van dr. Schweitzers oude ge
trouwen. Meer dan 17 jaar heeft zij
de beroemde arts in het Ziekenhuis
geassisteerd. Mej. Lagendijk, van ge
boorte een Rotterdamse, was met ver
lof uit Lambarene by haar moeder
in Oudewater. Hoewel haar verlof
tijd nog niet om was besloot zij reeds
gisteren de terugreis naar het oer
woudziekenhuis te aanvaarden.
De Finse majoor van het leger
Aimo Pajunen heeft in een artikel
in een Fins geïllustreerd weekblad
de suggestie gedaan dat de Verenig
de Staten en de Sowjet-Unie het we
reldmonopolie van kernwapens gela
ten zou worden met het recht dit zo
nodig te handhaven door fabrieken
van kernwapens in derde landen te
bombarderen.
Op het eerste gezicht lijkt dit
voorstel, hoe drastisch ook. wel
zekere verdiensten te hebben. Helaas
is de werkelijkheid anders. Het zal
binnen afzienbare tyd mogelijk zijn,
kernwapens van zeer klein formaat
als „huisindustrie" te vervaardigen,
die ondanks hun geringe omvang
een zeer grote verwoestingskracht
hebben. Controle op de vervaardiging
in het geheim van dei-gelijke wape
nen zal over enkele jaren nauwelijks
meer mogelijk zyn, behalve wanneer
men de verspreiding van splijtbaar
materiaal voorkomt, d.w.z. dat men
o.m. de vreedzame toepassing van
kernenergie verbiedt en onmogelijk
maakt.
Men kan echter bezwaarlijk de
techniek op bepaalde terreinen een
halt toeroepen, omdat zy behalve
ten goede ook ten kwade gebruikt
kan worden. Dit geldt voor alle men
selijk kunnen zoals beheersing van
de elektriciteit «met de elektrische
stoel en schrikdraad-onder-hoog-
ispanning als uitwassen), waterbe
heersing (inundaties in oorlogstijd»,
De voorzitter van de Socialistische-
fractie in de Amsterdamse gemeen
teraad. de heer W. Polak, is in de
gistermiddag gehouden raadsverga
dering met 38 dat is met op één
(blanco» na algemene stemmen
tot wethouder van Pinancielen en
Kunstzaken gekozen. Hy volgt hier
mee mr. R. van den Bergh op. die
op 15 juni zyn benoeming tot lid
van de Tweede Kamer aanvaardde
en zijn ontslag als wethouder voor
Financien en Kunstzaken nam om-
datT hU meende dat het lidmaat
schap van de Tweede Kamer en het
wethouderschap praktisch niet ver
enigbaar waren.
Drs. Ed. van Thyn heeft thans het
voorzitterschap van de fractie van
de P. v. d. A op zich genomen.
biologie (biologische oorlogvoering),
medische wetenschap (proeven in
concentratiekampen), de uitvinding
van Nobel (voor vredesdoeleinden
ontwikkeld, maar als oorlogswapen
gehanteerd om miljoenen mensen
van het leven te beroven) etc.
Bovendien moet niet vergeten wor
den. dat vele spanningen in de we
reld geinspireerd worden door de
twee grote wereldmachten, ook al
manifesteren zy zich buiten hun ge
bied. Deze spanningen kunnen ook
door eventueel heimelyk geïmpor
teerde kernwapens tot explosie ko-
(Red. L.D.)
„Ik ben geen zoon van een uitge
weken Rus en ik heb geen Russische
verzetstrijders gedood. Ik ben ge
boortig uit een Poolse familie en ik
had myn gehele leven in de omge
ving van Warschau gewoond, tot ik
door de Duitsers geprest werd om
in een fabriek in Wenen te gaan
werken. Ik denk dat de Russen mij
op de korrel hebben genomen omdat
ik een luide stem heb en ik veel
mensen ertoe wist over te halen een
kijkje op de tentoonstelling te gaan
nemen. De Russen waren erop uit
mij vrees aan te jagen en mij zo
doende van het tentoonstellingster
rein te verdrijven", aldus Nipanitsj.
Nipanitsj kwam in 1950 in de
Verenigde Staten aan. waar hij m
1958 het Amerikaanse burgerschap
verkreeg. Hij woont in New York.
NATIONALE
NAJAARSLOTERIJ
Drie hoofdprijzen van
honderdduizend gulden,
f. 600.000,- totaal aan
contante geldprijzen.
Bij 3 loten gratis coupon
en najaarsspeldje.
Fondsenwervingsactie:
ïravenhage. Trekking tor
f 5.- per stuk (4.000.000 4
De opbrengst is be
ne Fonds en de Stn
Volksgezoncheid
e trekking beschikbaar.
De acclamatatietuin van
het Bois de Bourlogne te Pa
rijs heeft van een dergelijke
inrigting te Moskou twee oer
ossen ten geschenke ontvan
gen.
De lessen aan de H.B.S. te
0 Haarlem, waarbij onze voor-
1 malige stadgenoot, Dr. E. van
der Ven, directeur is, zijn
aangevangen met een perso
neel van 107 leerlingen.
(Advertentie)Zomerzorg.
Dingsdag 5 Sept. 1865 Het
laatste der zomerconcerten
onder dir. van den Heer H.
Völlmar. Aanv des avonds
ten half zeven ure. Bij gun- J
stig weder buitengewone illu- J
minatie.