LEIDSCH
DAGBLAD
Lawineramp bij
vele tientallen
Zermatt: W
doden
,Weg met Kranenburg',
brult pres. Soekarno
Reddingswerk gestopt
Bijna 6000 dodelijke
ongevallen in 1964
IN VERKEER
2597 DODEN
O geniest: 23.4 pet
ziet onvoldoende
Gerrit de Stotteraar
op heterdaad betrapt
Kaartje gevonden in
de moordkoffer
(Due/ Qüe
teriivo
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1965
No. 316»
p tree te ur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f 3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
,Jn 20 seconden was alles voorbij"
Ijsblokken zo «roof als gebouwen"
•-
H»
(Van onze correspondent)
j Bij de Zwitserse stuwdam van Mattmark, op 20 km van Zermatt
is gisteravond een gletsjer in beweging gekomen die alle arbeiders
werkzaam aan de dam heeft bedolven onder een massa ijs en rot-
I sen van tien tot twintig meter dikte. Het aantal slachtoffers is nog
Iniet precies vast te stellen. Het zijn er zeker zestig, maar het kun
nen er ook wel 120 zijn. Het is de grootste lawineramp die Zwit-
seriand sinds de tweede wereldoorlog heeft getroffen.
De kans op redding van de bedolvenen is zo goed als uitgesloten,
daar vanochtend alle reddingswerk moest worden stopgezet. Uit de
hooggelegen schuilplaats Britannia, hoven de gletsjer, telefoneerde
J men dat de gletsjer andermaal in beweging was en dat nieuwe, zelfs
grotere verschuivingen te vrezen waren. De betrokken gletsjer is
acht km lang, een km breed en tachtig meter diep. De dam, die over
enkele weken gereed zou komen, is niet beschadigd.
alles voorbij. ,,Ik zag de werkzaam-
Kouwkapel heden bij de stuwdam op ongeveer
900 meter beneden mij. Tot mijn ont
steltenis zag ik de gehele gletsjer in
beweging komen. De arbeiders moe
ten er geen idee van hebben gehad
wat hun op dat ogenblik wel boven
het hoofd hing. Het lawaai van de
graafmachines en kranen moet zo
groot zijn geweest, dat zij het ge
dreun van de zich snel verplaatsende
ijsberg niet hebben gehoord. Boven
dien veroorzaakte de eerste aard
verschuiving zulk een enorme lucht
verplaatsing. dat vele arbeiders op
kranen, in vrachtauto's en op bull
dozers uit hun machines werden ge
blazen en geen gelegenheid meer
hadden om te zien wat er gebeurde
Alles ging zo snel in zijn werk, dat
niemand gelegenheid kreeg een an
der te redden. De snelheid
de gletsjer zich verplaatste wordt
bevestigd door een ingenieur, werk
zaam bij de stuwdam. „Ik zag stuk
ken rots en ijs naar beneden vallen
zo groot als gebouwen van 4 tot 6
verdiepingen".
Slot pag. 2 j
Aan de voet van de gletsjer is in
derhaast een rouwkapel ingericht,
waar de eerste doden konden worden
geborgen. Dat waren er vanochtend
vroeg zes. Bij het schijnsel van fak
kels en projectoren hebben reddings
ploegen van in totaal 1.000 man met
bulldozers en zelfs met houwelen en
schoppen gezocht naar overleven
den.
Zij slaagden er bij zonsopgang in
om drie onder ijs bedolven arbeiders
naar boven te halen. Twee van hen
zijn als door een wonder ongedeerd,
maar de derde geredde moest in
grote haast naar het ziekenhuis wor
den overgebracht, waar hij op de
operatietafel aan zijn wonden is be
zweken.
- Gevaarlijk werk
De stuwdam bevindt zich op 2000
meter hoogte. Er werken arbeiders
van verschillende nationaliteiten. Er
zijn bijzonder veel Spanjaarden en
Italianen, die voor het gevaarlijke
werk goed worden betaald en de
a0 spaargelden naar hun gezinnen stu
ren. Zij probeerden vanochtend de
microfoons uit handen van de radio-
verslaggevers te rukken om hun
naam bekend te maken, zodat hun
*2 familieleden thuis zouden kunnen
weten, dat zij nog in leven zijn.
De ramp gebeurde maandagmiddag
om half zes. Van de duizend arbei-
■900 ders, die aan de stuwdam werken,
smbf bevonden er zich op dat ogenblik 80
>all« in de kantine aan de maaltijd.
Plotseling hoorde men een onder
aards gerommel als van een naderen
de aardbeving. Een massa ijs en
rotsen van naar ruwe schatting een
miljoen kubieke meter had zich van
de gletsjer Allalin losgemaakt en
kwam in beweging. Er waren arbei
ders op het werk, die deze massa op
zich af zagen komen. Zij stonden zo
eidl» vastgenageld van schrik, dat zij geen
enkele poging hebben ondernomen
om te vluchten. Voor zij het wisten.
In beweging
In de schuilplaats .Britannia heeft
een fotograaf met een verrekijker de
ramp onder zijn ogen zien gebeuren.
Binnen de 20 seconden zei hij, was
WEERBERICHT
KOUD WEER
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Nu en dan opklaringen, maar ook
enkele buien waarvan sommige mo-
S J gelijk met onweer Matige, nu en dan
.vrij krachtige noordwestelijke wind.
30 w Tamelijk koud weer.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
1 SEPTEMBER
Zon op: 05.51 uur; onder: 19.28 uur.
Maan op: 13.01 uur; onder: 21.58 uur.
lonii) Ho°gwater in Katwijk te 06.58 en
leidJ19 uur. Laagwater te 02.51 en 15.02
hales uur.
e ei)
STRANDVERW ACHTING
De kleine depressie bij Schotland is
plotseling naar het zuid-oosten ge
zwenkt om van deze laatste augus
tusdag ook nog een regendag te
ken. Morgen onstabiel met enkele
buien en opklaringen. Matige wes
tenwind. Temperatuur 16 tot 17 gra
den, zeewater 17 graden
aani Vooruitzichten: Het hogedrukge-
bied ten westen van Frankrijk wi
[elscdniet naderbij komen, zodat september
rn.hilt°ch koel en onbestendig gaat begin -
nen.
dirf' -
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
Uit statistische gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
blijkt, dat vorig jaar 5956 personen
zijn overleden tengevolge van on
gevallen, vergiftiging en geweld. Bij
ongevallen met motorvoertuigen in
het verkeer kwamen 2336 mensen
om het leven, terwijl bij andere
Mobiele testteams van de stichting
„Oog en bril" hebben van medio
minder dan 52,9 pet over niet vol
doende. gezichtsvermogen te be-
schikken.
november 1964 tot begin mei 1965 1 TIJdens testacties, die vorige jaren
in honderden bedrijven het ge- onder weggebruikers, vooral auto-
zichtsvermogen van 13.772 Neder
landers onderzocht. Uit de verkre
gen gegevens kan worden afgeleid,
dat 23,4 pet van deze bijna 14.000
op kantoren, in tekenkamers en
studio's werkzame personen onvol
doende ziet.
Gesplitst naar leeftijd was bij de
groep tot en met veertig 14 pet
onvoldoende. Bij de groep van een
enveertig en ouder was dit 40 pet.
Tevens werden de ogen van een wil
lekeurige groep van 735 huisvrou
wen onderzocht. Daarvan bleek
van de boven veertigjarigen niet
Bij het licht van schijnwerpers
werd vannacht met speciale red
dingshonden gezocht naar de
slachtoffers van de lawineramp
in Saas-Fee in Zwitserland.
mobilisten werden gehouden, bleek
bij ongeveer 17 pet onvoldoende
gezichtsvermogen. De eenvoudige
ogentest bij het rjj-examen is
mogelijk van invloed geweest.
Aldus een communiqué van ge
noemde stichting.
verkeersongevallen nog eens 261
personen de dood vonden, zodat het
totaal op 2597 komt.
Door een val kwamen 1467 mensen
om het leven, door zelfmoord 786,
door verdrinking 416, door vergif- j
tiging 110, door verstikking 105,
door brand of explosie 83, door ge
weldpleging, ontploffing van oor
logstuig etc. 47, door elektrische
stroom 22, terwijl door andere, bui
ten genoemde groepen vallende,
ongevallen nog eens 323 mensen j
het leven lieten.
In het jaar 1963 bedroeg het aantal
personen, dat door bovengenoemde
oorzaken het leven verloor ruim j
5500.
Spaanse professor
neemt ontslag
Prof. José Valverde Pacheco, be
kend Spaans dichter en hoogleraar
aan de universiteit van Barcelona,
heeft zijn ontslag ingediend uit pro
test tegen de regeringsmaatregelen
tegen vijf andere hoogleraren, die
onslagen zijn wegens activiteiten
tijdens de ongeregeldheden onder de
studenten in de afgelopen winter.
Prof. Valverde heeft zich met zijn
vijf collega's solidair vertelaard. Hij is
lid van een r.-k. groepering en win
naar van een nationale dichtprijs.
Dit is de gletsjer bij Zermatt,
waarvan een deel op een arbei
derskamp is terecht gekomen.
Kongo acht 12
Unesco-lerarcn
„ongewenst'*
I Het Kongolese ministerie van Bin
nenlandse Zaken heeft opnieuw een
aantal leraren van de Unexco tot on
gewenste vreemdelingen verklaard.
Het besluit, dat betrekking heeft op
zeventien vreemdelingen van wie
twaalf leraren, werd enige dagen ge
leden genomen en is gisteren be
kendgemaakt. De meesten van hen
bevinden zich in verband met de va
kanties op het ogenblik niet in Kon
go. De grenswacht heeft opdracht
gekregen hen niet meer tot Kongo
toe te laten.
In maart werd een vijftiental le
raren, die in Unesco-verband in
Kongo verbleven, uitgewezen. Zy
werden beschuldigd van samenzwe
ring met de communisten. Het
vorige jaar bevonden zich 80 lera
ren in Unesco-verband in Kongo.
Vissende rechercheur
zag inbraak plegen
(Van onze A'damse correspondent) vreemd. Hij is
sloten,
Gerrit de Stotteraar is opnieuw
gearresteerd. Gistermiddag zag een
rechercheur, die aan het vissen was,
hem uit een huis langs de Ringvaart
bij het Amsterdamse Bos komen.
Met hulp van een politieman, die
naast het huis, waarin de Stotteraar
was binnengedrongen, in zijn tuin
aan het werk was, hield hij de be
kende in- en uitbreker aan.
De 45-jarige Gerrit de Stotteraar
had uit het huis een portefeuille met
75 gulden, een transistorradio, foto
toestel en een paar paspoorten ont-
President Soekarno heeft gister
avond tegenover honderden Indone
sische communistische geleerden en
scholieren geklaagd, dat in zijn bi
bliotheek veel boeken en kunstboe
ken van Nederlandse schrijvers
voorkomen, „voornamelijk van N e-
derlanders zoals Stutter-
heim". Hü veraocht eigen Indonesi
sche boeken over Indoneisische cul
tuur en kunst te vervaardigen. De
scholieren en studenten moeten nu
hun verouderde Westerse en libera
le boeken maar opruimen, zei hij.
Soekarno betreurde het dat veel In
donesische leerlingen niets van het
marxisme af weten maar wel teveel
Afrikanen tegen
tweede periode
Quaison-Sackey
boeken van Nederlanders
zoals Kranenburg gelezen hebben.
„Naar de hel met Kranenburg"
seheeuwde hij.
(Prof. R. Kranenburg, vermaard
Nederlands Jurist, was van 1914
1927 hoogleraar in Amsterdam en
van 1927—1948 hoogleraar in Leiden.
Van 19461951 was hij voorzitter
van do Eerste Kamer en daarna lid
van de Raad van State. Prof. Kra
nenburg, die in 1956 overleed schreef
o a. een werk in twee delen over het
Nederlandse staatsrecht. Red. L.D.)
receptie in zijn paleis
dez«
tweede congres
ganisatie van communistische ge
leerden en leerlingen vroeg Soe
karno aan de geleerden en vooral
aan de dokters, geen vooroordelen
te koesteren tegen geneesmethoden
cke onwetenschappelijk lijken. Hijzelf
was door Chinese dokters van een
nierziekte geneden door aqua punc
tuur prikken met naalden een
De Afrikaanse afvaardigingen oij methode „die onwetenschappelijk
de V N. hebben besloten de kandi- ïykt". Een van zijn nichten is van
daatstelling van de Ghanese minis- een tepoalde ziekte afgekomen door
ter van Buitenlandse Zaken. Alex het eten van hagedissen, wat in Chi-
Quaison-Sackey, voor een tweede j na aj eeuwen de gewoonte is. zei de
termijn als voorzitter van de Alge- president
mene Vergadering niet te steunen 1
Dit besluit was genomen op een be-
sloten bijeenkomst van de 35 landen
tellende Afrikaanse groep De verga
dering schaarde zich achter een re
solutie van de Algemene Vergadering I
van 1963. waarin gesteld wordt dat
het voorzitterschap bij toerbeurt zou
moeten worden vervuld door verte
genwoordigers van verschillende ge
bieden in de wereld.
JUNTA VAN
GEN. IMBERT
TREEDT AF
De burgerlijk-militaire junta in de
Dominicaanse Republiek is gister
avond afgetreden. Generaal Imbert,
president van de junta, heeft zijn
ontslag voor radio en televisie be
kendgemaakt. De junta, bestaande
uit twee militairen en drie burgers,
werd op 7 mei geïnstalleerd. Ver
wacht wordt, dat door dit aftreden
de weg gebaand is voor een voorlo
pige regering, die door de politieke
commissie van de Organisatie van
Amerikaanse Staten (OAS) is voor
gesteld.
De,.minister van Buitenlandse Za
ken" der regering Caamano, dr.
DUÏeAtomir- de" iöteïtttai ICnry- heeft in een boodschap
Amsterdam inge-
or de officier van
ustitie in Haarlem worden geleid,
omcat de plaats waar h(J zijn laat
ste diefstal pleegde buiten de hoofd
stad in de gemeente Haarlemmer
meer ligt. De Stotteraar heeft een
ziekelijke belangstelling voor porno
grafie. die hij probeert te bevredigen
met de opbrengst van meestal na
insluiting gepleegde kruimeldiefstal
len.
heeft 1
zyn 28-ja
rige misdadige carrière tweemaal
kans gezien te ontsnappen uit een
Amsterdams politiebureau. Verder
wist hij één keer uit het hul»
van bewaring aan de Weteringschana
in de hoofdstad te ontsnappen en
twee keer uit de strafgevangenis tri
Utrecht.
Advertentie
LEIDATO NIEUWS
secretarisgeneraal Oe Thant
kerd dat de beschieting met mortie
ren, op zondag J.I., \«an een sector
van het door de „grondwettigen" be
zette deel van San Domingo aan ver-
scheidrne personen het leven heeft
gekost, terwijl een aantal anderen
werd gewond.
„Deze misdadige beschieting kwam
op het tydstip waarvan het Domi
nicaanse volk uitziet naar een vreed
zame oplossing van het geschil", al
dus minister Cury. Hij verzoekt in
zyn boodschap om een ingrijpen door
de Verenigde Naties, „met het oog
op de ernst van de toestand".
In sommige kringen wilde men (Van onze A'damse correspondent) hoofdstad wordt een onderzoek inge-
Quaison-Sackey voor de tweede maal, u.i
kandidaat stellen voor het president- Amsterdamse politie heeft gis- d e rH"
schap omdat hij slechts een (door de tm*en >!e bekleding in het alu- ('e ''k°'^"n°ord h<*ft ff™
financiële crisis) tot werkeloosheid mmium van de koffer, waarin sort- over de identiteit
gedoemde negentiende Algemene Ver-1 se «eek woensdag in de hoofdstad bet^slachtoffer, dat zeer waar-
gadermg had voorgezeten. een verminkte romp werd aangetrof- schunluk van Japanse afkomst is.
j fen. een kaartje gevonden met de Een van de mogelijkheden leek gis-
Europa 's aan de beurt om voor naam van een Fransman en een teren een jonge Japanner, Niitsoe,
de twintigste Algemene Vergadering adres in Parijs. Hiermee heeft zij de die per bromfiets een wereldreis
kandidaat te stellen Als moge- beschikking gekregen over een twee- maakt. Hij was op 17 augustus uit
de belangrijke aanwijzing, die in de Zutphen naar Amsterdam vertrok-
richting van Frankrijk wijst. Met de
romp werden eerder in de koffer
twee Franse geldstukken aangetrof
fen. Via Interpol in de Franse
lijke kandidaten zijn de Noor Sivert
Nielsen, de Fin Ralph Enckell en de
vroegere Joegoslavische minister van
Buitenlandse Zaken Popowitsj ge
noemd.
sindsdien spoorloos. Het
is echter vast komen te staan, dat
de jongeman via Brussel "aar Pa
rijs is gereisd.
J In de maand Junij van 2
J het volgende jaar zal in Ro- f
J me op de zeldzaamste pleg-
J tige wijze gevierd worden de 2
J 1800e verjaardag van den f
2 kruisdood des heiligen Petrus. J
2 In verschillende bladen
2 wordt de openb. veiling aan- i
2 gekondigd van het gebouw I
2 aan het einde der Groene- t
2 steeg bij de nieuwe begraaf- I
f plaats alhier, sedert de laat- t
ste 8 jaren ingerigt tot ver- f
blijfplaats voor ontslagen f
jeugdige misdadigers. J
J (Advertentie) De onder get
J betuigt zijnen opregten dank
2 aan de regterl. en burgerl
J autoriteiten. Schutterij enz.
J voor de aangewende hulp bij
2 den noodlottigen brand in
2 zijnen fabriekslokalen.
J Leiden, 31 Aug. '65.
J A. C. Leembruggen.