Nieuwe kasteelheer van
Genhoes schildert Bolivar
Taptoe Delft
kunst
kalei öoscqqp
VOOR WERELDPRIJSVRAAG
Hij stond oog in oog
met 's werelds groten
Overstromingen in
zuiden van Europa
Hé, hebben jullie al gas?
Ja,dezeCalmix
electrolische haard
maakt zelf het
ideale warmte-gas!
IVIIX
Overleg in Genève
over strijd tegen
bevolkingsexplosie
LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 24 AUGUSTUS 1965
Gerald Moore stopt
spel in openbaar
De alom vermaarde Britse pianist I
en acoompagrateur Gerard Moore,
die o.a. ook jarenlang de zangeres
Kathleen Ferrier en tal van andere
vooraanstaande zangeressen en zan
gers van het internationale podium 1
begeleidde, zal ophouden met in
openbaar op te treden.
L (Van onze kunstredactie)
Ir T^v e wanden van een flat aan de Haagse Ranonkelstraat buigen
j l_y door onder de kracht, de geestdrift en de energie van
bijna-kasteelheer en bijna-weer-Nederlander William Halewijn.
j® (De naturalisatie is al een feit, maar moet nog worden afgekon-
digd). Al twee maanden lang is hij dag en nacht bezig aan een
levensgroot portret van Simon Bolivar, de beroemde Zuidameri-
Ikaanse vrijheidsheld. Hij doet mee aan een wereldprijsvraag,
uitgeschreven door de Sociedad Boliveriana, die 3000 dollar heeft
uitgeloofd voor het beste werk.
Eigenlijk is het een schijntjezegt William, staande voor het doek
vrienden van mij hebben me verzekerd, dat ik er veel meer voor kan
k maken, als ik niet meedoe. In zeker opzicht is het nu al een bekend
werk, want de flat heeft al drommen mensen, onder wie veel Amerika
nen, moeten verwerken, die allemaal naar Simon kwamen kijken.
Vnl hpyiplino* terials the artist, het vademecum
T Ul UCAlClIlly, van Halewijn. Zijn idolen zijn Rem
brandt en Titiaan. Zoals zij,
maakt hij zijn eigen verf en prepa
reert hij zelf zijn doek. Toen de po
litieke situatie in Indië vertroebelde
emigreerde Halewijn naar Australië.
Hij hield er het niet lang uit. Met
een „liever vermoord in Indonesië,
dan leven in Australië" voer hij bin
nen een jaar weer terug, naar
de wilde exotische schoonheid van
ztjn geboorteland, het werd hem weer
te warm onder zijn voeten en op
nieuw vloog hij uit. In 33 zinken
dozen, waarop met grote letters
„United Nations" was geschilderd,
wist hij ook zijn collectie schilde
rijen te redden. Hij trok naar Jor
danië, waar zijn vader, de ingenieur,
werkte als adviseur voor de regering.
Gegrepen door de verlatenheid van
het landschap, de briljante lichtval
en de schoonheid van de bevolking
vulde hy het ene schetsboek na het
andere. Van Jordanië naar Italië,
waar hij een studio inrichtte vlakbij
Rome in Monte Porzio. Wat hij in
Jordanië had gezien, kreeg hier ge
stalte in 150 schilderijen, waarvan er
11 drie bij twee meter waren en
zeker vier twee vierkante meter. Zijn
volgende woonplaats was Orrouy
(Oise) in Frankrijk, waar hij de be
schikking had over een kasteel an
nex museum. Dat hij daar uit moest
hoorde hij in oktober van het vorig
jaar, toen hij een tentoonstelling
had in de „Galleries of the federa
tion of British arts" in Londen. Tij
delijk kon hij zijn vijf ton wegende
collectie en zijn drie ton wegende
boedel opslaan in een fabriek in
Herenthals. Van dat moment af
land. Twee barakken in Helenaveen,
eigendom van Staatsbosbeheer, kets
ten af op gebrek aan geld. Daarna
werd er in principe overeenstem
ming bereikt over het kasteel Gen-
hoes. William Halewijn wiens naam
in gedachten al kastelen oproept, zal
van Genhoes een permanent mu
seum maken. Zelf blijft hij ook hier.
Om geld te verdienen gaat hij por
tretten schilderen (minimumprijs
f5000 per stuk) en verder zal hij
voortdurend bezig zijn met tentoon
stellingen.
William Halewijn, die binnenkort
de officiële huurder hoopt te wor-
!U den van het kasteel Genhoes, waar
op 1 juni de veiling van de gebroe-
c" ders Krijnen heeft plaatsgehad,
,'y is één bonk leven en bezieling. Met
m reuzeschreden dwaalt hij door zijn
12 kunstenaarsleven. Met plastische ge
baren en in kleurrijke bewoordin-
gen tovert hij prinsessen, prinsen,
27 presidenten en geldmagnaten in de
kamer, hij verhaalt van stryd en
miskenning, maar ook van succes en
gg eer. Hij praat over zyn collectie
rs kchilderyen van het Heilige Land
n, en Indonesië in tonnen (gewicht),
hij herinnert zich Soekamo, die naar
rijn atelier in Bogor kwam om zijn
phristus te zien, hij denkt aan presi-
In dent Gronchi van Italië, door wiens
bemiddeling hij de eerste levende
kunstenaar werd, die een tentoon-
stelling kreeg in het „Palazzo delle
pspozione" en aan de Koningin-moe
der van Jordanië, die naar Londen
''•vloog om zijn tentoonstelling te zien.
William Halewijn stond oog in oog
de groten van deze wereld, hij
tentoonstellingen in Rome en
Londen, weldra volgen Wenen,
htfarijs en Amerika. Zijn collectie,
•voor hij zeven jaar in Rome en
jaar in het Heilige Land zelf
leeft gewerkt, krijgt nu waarschijn-
definitieve plaats in kasteel
•enhoes.
Directeur-conservator wordt de
;tT,historicus, kunsthistoricus en bevor
deraar van toerisme, J. Mostard, die
?e-Dy aan het begin van dit jaar ont-
>u*moette en met wie hij een vriend -
^schap voor het leven sloot.
In eigen land
nog onbekend
Exposities
De eerste is in Wenen! Van
20 maart tot 20 april exposeert
hij in het Künstlerhaus zijn Hei
lige Land- en Indonesië-collec-
tie. De Oostenrijkse Wim Kan,
Heinz Konrad. zal in zijn T.V.-
en radioprogramma's de nodige
publiciteit voor hem maken.
Heer Halewijn heeft zijn over
hemd uitgegooid. In zijn korte
broek werkt hij driftig aan
Simon.
..Ik schilder hem zegt hij
..documentarisch juist. Die gou
den epauletten, die heb ik twee
dagen te leen gehad van het Le
germuseum. die laarzen van de
koetsier-majoor van de Koning
in. dat kostuum is van koning
Willem I, al heb ik iets gewij
zigd. Ik heb heel veel over hem
gelezen. 3000 dollar blijft een
schijntje. 10.000 dat klinkt
beter".
HERUITGAVE HOOFTS WERKEN
ONDERVINDT MOEILIJKHEDEN
Er is niet op korte termijn een
oplossing te voorzien voor de
moeilijkheden, die een heruit
gave van het verzamelde werk
van P. C. Hooft in de weg staan.
Minister Vrolijk (Cultuur. Re
creatie en Maatschappelijk
Werk) die dit meedeelt in ont-
woord op schriftelijke vragen
terzake van het Tweede-Ka
merlid Vermooten (PvdA) zegt
van plan te zijn in overleg met
het bestuur van de Stichting
..Onze oude letteren" en prof.
dr. W. G. Hellinga. voorzitter
van de voorbereidingscommissie
een oplossing te zoeken.
Aan de voorbereiding van de uit
gave heeft de commissie Hellinga
sinds 1947 gewerkt. Het werk kos
ten tot nu toe f 120.000.is sedert
BUI enige tyd voltooid, doch de z.g. keuze-
begon lUn' speurtocht'd'ÓOT"N«ier- bundel P0^ n0« a'eerond-
Door de toekenning van de genoemde
ire. William Halewijn, nog zo goed als
Dr,)nbekend in Nederland, werd 38
t«K geleden uit Nederlandse ouders
€id»p Java geboren. Zijn talent bleek
mad vroeg. Voordat hij 12 was, had
voor zijn tekenen reeds prijzen j
lewonnen, een boek en een horloge.
is.Dp zijn vijftiende begon hij aan een
lnekarde leerlingtijd, die duurde tot no- j
rember 1945. Weggesleurd van zijn
laders verdiende hij in het Japan-
s|e krijgsgevangenkamp extra voed-
ïiktiel voor zijn broertje door meer dan
:os"l50 zwart-wit en pastel-portretten te
{naken van zijn medegevangenen.
Zijn bekwaamheden bleven niet
Theo Goed vriend
Sejjfeerde hem op stukken gevonden pa-
^ller de theorieën van de Munchener
't#kunstprofessor Max Dorner. Na de
st,jorlog werd Domers' boek „The ma-
Eerbetoon Aan
Birmingham aan
,B componist Sibelius
^f°" Als eerbewijs aan de componist Si
belius zal ter gelegenheid van zijn
burbonderdste geboortedag het Symfo
nieorkest van Birmingham in het sei-
"e"'V>tn 19651966, dat in oktober be-
jint, alle zeven symfonieën van Si-
J tellus ten gehore brengen.
Dit eerbetoon is des te passender
tondat Sibelius zelf in 1921 Birming-
les.jtam eerde «door de eerste uitvoering
zyn Vierde Symfonie in het
e °"Stadhuis te dirigeren. In die dagen
het Symfonie Orkest nog geen
instelling. Eerst in 1920
e^kreeg het orkest zijn huidige naam,
het moest op de dirigent Ge-
Weldon wachten voor het in
|944 een vast orkest op een perma-
basis werd gemaakt.
dag
iry-
„Gay TAventies" van
Cor de Groot
Ned.
;I£®: Het Promenade Orkest van d
fttiftadio Unie heeft gisteravond in de
057.jfurzaal in Scheveningen Aroor het
terst „Gay Twenties selection nr. 1"
■genhitgevoerd van de pianist Cor de
l' proot, tijdens een concert in het ka-
nd?F" van het Noordzee-Festival. Het
vanPromenade Orkest stond onder lei-
Öing van Gjjsbert Nieuwland. Het
.^n*erk van Cor de Groot werd gecom-
poneerd in opdracht van de N.R.U.
Op het programma voor het con-
pt stonden voorts werken van Sid-
let-pey Jones. Leonard Bernstein. George
0.l5pershwin, Ed Kunnike en Eric Coa-
Solisten waren de sopraan Els
fcolkestein, de bas-bariton Henk Smit
kn de pianist Pierre Palla.
subsidie van f 120.000.- beschikt de
literatuurwetenschap nu over een
groot en belangryk filologisch werk
stuk, waarop de toekomstige Hooft-
bestudering kan werden gebouwd, al
dus minister Vrolijk.
De minister zegt verder o.m. niet
gelukkig te zijn met de lange voor-
bereidingsduur van de uitgave, doch
hij heeft begrepen, dat deze onont
koombaar is geweest, gezien de grote
omvang van het oeuvre van een zo
veelzijdige auteur. De verschijning
van een werk in vele delen bij de
voorbereiding van de Hooft-uitgave
dacht men aan 20 tot 30 delen zal
zich altijd over verscheidene jaren
uitstrekken. „Het is duidelijk", aldus
mr. Vrolijk, „dat de subsidiëring van
een kostbare uitgave als Hoofts opera
omnia een zware belasting zou vor
men voor de begroting van de afde
ling Kunsten en (tot vermeden moet
worden, dat de heruitgave van an
dere literatoren ernstig in het ge
drang zou komen. Tijdens de filologi
sche voorbereidingen van de uitgave
heeft de subsidiëring van andere Ne
derlandse klasieke werken geen stag
natie ondervonden.
Nu het overleg tussen de Stichting
„Onze oude letteren" en ZWO blijkt
te zijn vastgelopen en moeilijkheden
verbonden aan het persklaar maken
zijn gerezen, is de minister van plan
om in overleg met het bestuur van
„Onze oude letteren" en prof. Hel
linga na te gaan of er een andere
weg is te vinden, die leiden kan tot
de publikatie van het belangrijke
materiaal, dat in de vorm van de
teksten van Hooft en de commenta
ren van deskundigen gereed ligt.
Compositie-opdracht
voor Joep Straesser
De minister van Cultuur, Recrea
tie en Maatschappelijk Werk heeft
Joep Straesser uit Amsterdam op
dracht verleend voor het schrijven
van een orkestwerk. Joep Straesser
heeft aan het conservatorium in Am
sterdam de prijs voor compositie be
haald.
In Parijs is. zoals gemeld,
overleden de echtgenote van de
beroemde schilder Utrillo. Lu-
cienne Valoir. Zij is 87 jaar ge
worden.
Sneeuw valt reeds in Alpen
„Tel". Er bestaan plannen voor een
afscheidsavond, gezamenlijk te geven
met sterren als Elisabeth Schwarz
kopf, Victoria de Los Angeles en Die
trich Fisscher-Dieskau.
De nu 66-jarige begeleider vindt,
dat het voortdurende reizen en trek
ken te vermoeiend voor hem wordt.
Hij maakte zijn beslissing bekend
door na een concert met Dieskau in
Salzburg locaniek aan te kondigen:
„Dit is de laatste keer, dat U mij
hier hebt kunnen horen".
Moore zal echter doorgaan met het
maken van grammofoonplaten. „Dat
stelt veel minder fysieke eisen", zo
verklaarde hy
Restauratie graf
Filips-Willem
Feestelijkheden in Diest
In Diest in de Belgische provincie
Brabant bevindt zich het graf van
Filips-Willem van Oranje, de onge
lukkige oudste zoon van Willem de
Zwijger. De grafsteen in de Sint
Sulpitius kerk was echter nogal in
verval geraakt. De gemeente heeft
heb laten herstellen.
Zondag a.s. zal de Unie van Oranje
steden in de kerk een plechtige bij
eenkomst houden en de afgevaardig
den van Breda, Dillenburg, Orange
en Diest zullen daar aanwezig zijn.
Zij zullen tevens de aan de Oranje
telg gewijde tentoonstelling bezoeken.
Die expositie heet: „Twee tijdgeno
ten", want zij omvat ook documen
ten e.d die betrekking hebben op
Johannes Berchmans, de heilige van
Diest.
Er zullen ook feestelijke ontvang
sten plaatsvinden. Aan de ingang van
het Stadspark, het vroegere domein
van de Prins van Oranje zal een
bronzen beeldje worden onthuld. Het
stelt een troubadour voor. Het is het
werk van leerlingen van de Kunst
academie van Breda en zal een
herinnering zijn aan de tyd, dat de
rondreizende zangers, de Adamo's en
de Jacques Brells uit vroeger eeuwen,
misschien wel de eerste banden tus- i
sen de vier Oranjesteden hebben ge- I
legd.
Edinburgh eert
Yehudi Menuhin
De Amerikaanse violist Yehudi Me
nuhin is gisteren tot ereburger van
Edinburgh benoemd. Hjj kreeg deze
onderscheiding voor zyn verdiensten
als musicus en mens en zijn steun
voor het Edinburgh Festival.
Andere ereburgers van Edinburgh
zjjn generaal Eisenhower. Koningin
Elizabeth en Prins Philip.
Een haard die de goedkope brandstof petroleum met veilige
zwakstroom in ideaal warmte-gas verandert (een vondst die
zelfs experts verraste!). Die u zonder lucifer aansteekt. Die geen
roet vormt Die ook op een slecht trekkende schoorsteen ideaal
brandt. Die een verrukkelijke straling én kamerwarmte-circu-
latie geeft. Die een enorm gezellig open-haardvuur-effect heeft...
Dat is de CALMIX. De enige olie-gashaard die petroleum
clectrisch in hoog-calorisch warmte-gas omzet en daarmee
idealer, zuiniger en beter uw kamers verwarmt.
De vooruitstrevende detaillist vertelt U er
graag meer over. Hier is een modern kwaliteitsprodukt
waar REESINK achter staat!
Veiliger. 2 Apart werkende veilig
heidssystemen. IngebouAvde zwak-
stroomtransformator van 20 volt (ge-
In drie zakbatterijtjes). Auto-
regeling. Geen roet, geen
risico van schoorsteenbrand. Geen
lucifers nodi|, de Calmix wordt elec-
Zuiniger. Volledige verbranding.
andere oliehaard. Een Galmir be
taalt zichzelf.
Makkelijker. Een minimum aan
zeer eenvoudig onderhoud.
Mooier. Moderne strakke vormge
ving die zich leent voor nagenoeg
aanvraag gratis toegezonden door
Verbruik 15-20% minder dan iedere Reesink, Postbus 20, Zutphen.
aardgas?ook dan CALMIX
luid. Bovendien zijn voor de Calmix 51 - aangeschaft
na januari 1964 - inbouwsets beschikbaar, waardoor
de olie-gashaard eenvoudig kan worden omgeschakeld nf>
aardgas of ander gas.
H. J. Reesink Co. N.V. Zutphen,
Amsterdam, Rotter dam,'s-Hertogenbosch en Hoens broek.
fa Van 26 augustus tot en
met vier september is Delft weer
..Taptoestad De twee hoofd
thema's zijn ditmaal het 300 ja
rig bestaan van het korps Mari
niers en de bevrijding twintig
jaar geleden. Gisteren is op de
markt reeds druk gerepeteerd
waarvan hierbij een impressie.
Nieuwe regenbuien, gepaard gaande j gemeten regencijferi
met harde wind, hebben gisteren sinds vele jaren,
overstromingen veroorzaakt in ver
spreide delen van noord-Italië. Hier
en daar zjjn dorpen geïsoleerd en
zjjn weg- en spoorverbindingen ver
broken. In Sicilië is een lichte aard
schok gevoeld. Het slechte weer is
zondag begonnen en heeft ernstige
schade toegebracht aan de gewassen.
Tussen Le Spezia en Pisa hebben
zich aardverschuivingen op wegen en
spoorbanen voorgedaan. In de stad
Camaiore ligt dertig cm modder na
dat het water was weggevloeid. In
het gebied tussen La Spezia en Pisa
heeft twee uur lang een wolkbreuk
gewoed voor het aanbreken van de
dag. In het gebied van Venetië heeft
de brandweer met boten 2.000 per
sonen geëvacueerd vut overstroom
de dorpen. De elektrische centrale in
Genua is door bliksem getroffen en
in brand gevlogen.
heeft geleid
Rivièra
De zon schjjnt weer aan de Rivièra
nadat In het weekeinde een zond-
vloedachtige regenval tot de hoogste
Vele toeristen hebben een schuil
plaats moeten zoeken in kerken en
scholen. Het waren voornamelijk
kampeerders. Er hebben zich hier en
daar overstromingen voorgedaan. In
Mandelieu moesten zeshonderd kam
peerders vluchten nadat het kam-
peer-terrein blank was komen te
staan. Op vele plaatsen is de blik
sem ingeslagen. Dit leidde dikwijls
tot schade aan gebouwen. Er zijn
geen meldingen over ongevallen.
Hotelgasten aan de Promenade des
Anglais in Nice keken verbaasd op
toen ze 's ochtends koeien zagen gra
zen op de grasvleden langs de weg.
Ze waren eigendom van een boer by
Nice die haastig had moeten vluch
ten voor het wassende -water. De
koeien zochten op eigen gelegenheid
hun weg naar de stad.
Op sommige plaatsen aan de Ri
vièra is 11 cm regenwater afgetapt.
In de Alpen, verder landinwaarts
achter de Rivièra. sneeuwt het. Twee
passen zijn reeds voor het verkeer
gesloten.
Deskundigen uit 36 landen zyn in
Genève byeen om naar betere me
thoden te zoeken ln de strijd tegen
de bevolkingsexplosie. Deze eerste in
ternationale conferentie inzake pro
gramma's voor gezinsvorming zal tot
en met vrijdag vergaderen onder
auspiciën van de Bevolkingsraad en
de Ford-stichting. Ongeveer 190
regeringsautoriteiten, de mografen,
artsen, sociologen en leiders van de
volksgezondheid wonen de conferen
tie bij.
Op de agende staan rapporten
over programma's, die reeds toege
past worden, contraceptieve metho
den. onderzoek en demografische
overzichten.
Bijzondere aandacht zal geschon
ken worden aan vyf landen, die
reeds uitgebreide programma's heb
ben voor gezinsvorming: India, Pa
kistan, Zuid-Korea, Tunesië en Tur
kije.
John D. Rockefeller-III, voorzitter
van de Bevolkingsraad, drong gis
teren aan op versterking van de ge
zinsvorming.
„De wereldleiders moeten, zonder
verder uitstel, de ernst erkennen van
het bevolkingsvraagstuk en nu han
delen om het, niettegenstaande po
litieke gevoeligheden, op te lossen",
aldus Rockefeller. „De regeringsor
ganisatie moet versterkt en ontwik
keld worden, zodat ztf op doeltref
fende wijze de voorlichting over ge-
zinsvorming en de diensten aan het
volk kan geven die het wil hebben
l en nodig heeft".
in rug geschoten
Onderscheiding a oor
violist Schneiderhan Predikant werd
Aan de in Luzem wonende, ver
maarde Oostenrijkse violist professor
Wolfgang Schneiderhan is door de
Westduitse president Lübke het
Grootkruis van Verdienste van de
Duitse Bondsrepubliek uitgereikt.
Martha Argerich
had auto-ongeluk
De Argentijnse pianiste Martha Ar
gerich heeft verleden week in Zuid-
Amerika een auto-ongeluk gehad.
Een telegram aan haar manager in
Nederland werd niet ontvangen,
ledereen verkeerde in het ongewisse.
Op het allerlaatste ogenblik sprong
ae pianiste Daniel Wayenberg voor
haar in en speelde j.L donderdag met
met Residentie-Orkest het vijfde
pianoconcert van Beethoven.
Concertdirecteur dr. G. de Koos uit
Den Haag deelde mee te hebben ver
nomen dat het ongeluk minder erg is
dan aanvankelijk werd verondersteld.
Iegelijk met dit bericht Is verleden
week na het ongeluk onverwijld een
telegram gestuurd, dat impresario dr.
De Koos nimmer heeft bereikt.
De 59-jarige ds. Thomson is zon-
j dagavond in Jackson (Mississippi)
I dicht bij zijn huis in de rug gescho-
I ten. zyn toestand is ernstig.
j Ds. Thompson is actie in het co
mité voor de burgerrechten. Hij had
I juist een gekleurd lid van zijn kerk
na een bijeenkomst naar huis ge
bracht. De predikant zelf is blank.
I Hij vertelde gezien te hebben dat
j er uit een auto, waarin zich drie
I blanken bevonden, op hem werd ge-
schoten.
President Johnson heeft gisteren
I verklaard dat aanzienlijke vorderin-
gen zijn gemaakt ln de strijd tegen
de rassenscheiding op de scholen.
I In een door het Witte Huis gepu-
j bliceerd rapport wordt gezegd dat
I 75 procent van de schooldistricten in
I zuidelijke en daaraangrenzende sta-
ten aanvaardbare plannen tot ophef
fing van de rassenscheiding had in-
gediend. De overige districten moeten
voor het begin van het nieuwe schooi-
.jaar, volgende maand, aanvaardbare
plannen indienen. ZU zulUn anders
I federale steun ontberen.
