eldelijke hulp te weinig
voor ontwikkelingslanden
Negenduizend bollenbedrijven
zijn kleiner dan een hectare
JiFinancieel weekoverzicht
chrijnende armoede
door lage prijzen
Moordenaar wordt
maandag voorgeleid
Meer Amerikanen
naar Vietnam
Financiëel beheer in
n ijverheidsonderwijs
nog niet feilloos
Bedrijfsvergroting
moeilijkmaar toch
noodzakelijk
(Van onze financiële medewerker)
Vergroting van de hulp aan de ontwikkelingslanden was een
i de wensen op het verlanglijstje bij de kabinetsformatie. Al
at nog lang niet vast waar alle middelen vandaan moeten
men. die de uitvoering van het regeringsprogramma mogelijk
ieten maken, toch wordt uitvoering aan het hulpverleningsplan
geven. Bij suppletoire begroting van het ministerie van Buiten-
idse Zaken is er ten laste van hcc dienstjaar 1965 nog eens
[ra 33 miljoen gulden voor uitgetrokken. Het is er de tijd van
t jaar nog niet voor, anders zou gezegd kunnen worden ,,Sin
klaasje kom maar binnen met je knecht".
[et de knecht kan dan de belas- Westen bereid was meer voor de pri-
m [betaler zijn bedoeld. Die moet per
pi/ o de last van de vrijgevigheid
;en. De last is gemakkelijker te
ien als bedacht wordt dat hulp,
•al de hulp aan ontwikkelingsge
en, lang niet altijd een onbaat-
itig karakter draagt. „Wie een
;r helpt, helpt zichzelf", kan gel
voor de Westerse wereld, die er
t belang bij heeft dat het alge-
e welvaartspeil in de landen van
I-Oost Azië, Afrika en Zuid-Ame-
wordt opgetrokken.
Een lange weg
it ontwikkelde landen is meer
iel te drijven dan met de landen,
de bevolking in de meest primi
omstandigheden leeft en niet in
is gebruik te maken van de
Is grotere verscheidenheid van
Ierse industrieprodukten. Helaas
nog een lange weg worden af-
1. De armoede is zo groot dat
net onze 33 miljoen gulden
ts een zeer kleine bijdrage leve
roor al hetgeen er nodig is.
ch is de omvang van de hulp ver -
ig groter dan uit het bei
geveer de helft ervan is
d om de aan de ontwikkelings-
tn verstrekte leningen goedkoper
j aken. Van het gevoteerde bedrag
33 miljoen wordt 15 miljoen be-
i om de Nationale Investerings
in staat te stellen leningen te
•ekken tegen 3%. De bank moet
leel wat meer rente betalen voor
peld dat zij moet opnemen. De
te door deze instelling uitgege-
obligatieleming in oktober van
orig jaar bedraagt een rente van
n op het ogenblik zou eerder aan
moeten worden gedacht als er
ve middelen zouden worden op
men.
Gebukt onder juk
'li
Et.
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 24 JULI
liever in goud uitgedrukt nog lager wel op zich laten wachten, want van
z%ds gaan vele ontwikkelingslan-
gebukt onder de rentelast van
het verleden opgenomen lenin-
want de meeste hulp, die zjj tot
^Hr ontvingen bestond uit een
op de toekomst. De Wereld-
die in de loop der jaren vele
rden dollars heeft verstrekt,
na verloop van tjjd met de wis-
Ya®or de deur. Om als goede debi-
te boek te blijven staan, moet
gd worden dat de wissel op tijd
Jt gehonoreerd, ook al betekent
jp staling een ernstige belasting
de zwakke betalingsbalans,
ïeinde de rentelast op voor
ten van Nederlandse kant te
49 ihten zal het Rijk op te garande-
i i eningen van de Nationale Inves-
11. jsbank een voorschot geven
door de rente tot 3% wordt ver-
Het gevraagde bedrag is ge-
om op die manier voor 150 mil-
gulden tienjarige leningen te
■ekken tegen de schappelijke
van 3%. Menig jong echtpaar
door de woningmisère gedwon-
een flatje te kopen zou dolge-
zijn tegen een dergelijke rente
innen lenen.
maire produkten te betalen. De mees
te ontwikkelingslanden zijn aangewe
zen op de opbrengsten van hun land-
of mijnbouwprodukten. Doorgaans
drijven zij op een monocultuur: ve
zels (Tanganjika), cacao (Ghana en
Nigeria), koffie (Brazilië), of grond-
noten, kopra en allerlei andere tropi
sche produkten. Het zijn de zwakke
produkten van de wereldmarkt, die
beheerst wordt door de wet van vraag
en aanbod.
Veel lagere prijzen
voor produkten
Behalve in de periode van grote in
ternationale politieke spanningen,
zoals tijdens de Koreaanse oorlog en
de Suez-crisis, hebben de produkten-
prjjzen al sinds jaar en dag te wen
sen over gelaten. Een paar jaar gele
den zag het er naar uit dat er een
kentering ten goede zou komen, maar
sinds 1963 is het weer bergafwaarts
gegaan. De door het Engelse blad
„Financial Times" berekende index
de produktenprijzen bereikte deze
week het laagste peil sinds twee ja-
De daling van de metaalprjjzen
paf daartoe de voornaamste aanlei
ding. Koper is op het ogenblik bijna
20% goedkoper dan een maand gele
den en de lood-, zink-, en tinprjjzen
daalden 10%. De cacaoprjjzen bedra
gen nog nauwelijks de helft van die
een jaar geleden, de sisalprjjzen
brokkelen steeds meer af en
vooruitzicht van een overvloedige
cogst van sojabonen in de VS zijn de
prijzen van plantaardige oliën
ten omlaag getuimeld. De suikerprijs
heeft op de wereldmarkt een niveau
bereikt als zelden of nooit is voorge
komen.
Verhoging goudprijs?
Bij de beoordeling van het prijs
niveau dient, in aanmerking te wor
den genomen dat do noteringen
doorgaans in ponden sterling luiden.
Aangezien het pond o'.e laatste tijd
onder druk staat, komen de opbreng
sten van de exportprodukten der ont-
De ponden sterling brengen
steeds minder dollars, resp. goud op.
Op de Londense goudmarkt is de
prijs van het edel metaal deze week
weer krachtig gestegen, al is de prijs
nog niet zo als tijdens de sterling-
crisis van het begin van het jaar. De
stijging is veroorzaakt door het feit
dat Washington de voelhoorns heeft
uitgestoken om tot een wereldconfe
rentie over valutaproblemen te ko
men. In de financiële wereld is het
allang de algemene opinie dat er iets
moet gebeuren om het wereldbeta-
lingsverkeer in goede banen te hou
den. Sommigen koppelen daaraan de
gedachte van een verhoging van de
goudprijs door de Amerikanen.
Goud en goed
De geschiedenis leert dat goederen-
prijzen de neiging hebben om op wat
langere termijn bezien op te trekken
naar het gewijzigde niveau van de
goudprijs. De mutaties van voor de
oorlog hebben dit aangetoond al was
het een kwestie van lange adem. Of
dit echter een factor is die bij de
Amerikaanse overwegingen ten aan
zien van de goudprijs meespelen is
punt twee. Voor de ontwikkelings
gebieden ziet het er daarom niet naar
uit dat zij ten aanzien van een
inkomstenvermeerderingen door be
tere grondstof fenpr ij zen veel veran
deringen aan het valutafront te ver
wachten hebben.
Het overleg over het internationale
betalingsverkeer zal overigens nog
Franse zijde Is al te kennen gegeven
dat er weinig voor wordt gevoeld als
zo'n conferentie niet terdege is
bereid en de deskundigen niet
zekere mate van overeenstemming
hebben bereikt over de noodzakelijk
geachte wijzigingen.
Sterke stijging
van de goudprijs
In afwachting van de dingen die
zullen komen, is behalve een rush
op de goudmarkt aan de Londense
effectenbeurs een merkbare vermeer
dering van de vraag naar goudmijn-
waarden te constateren. Ook de aan
de Amsterdamse beurs verhandelde
participatiebewijzen van het beleg
gingsfonds „Goldmines" zijn de laat
ste tijd in koers gestegen.
In maart was de prijs f 641, in mei
werd f 672 betaald, medio juni gold
f 690, maandag j.l. f 722 en woensdag
bedroeg de koers f735. Als de Ame
rikanen nu maar de goudprijs willen
veranderen, anders moet door de tijd
de weg terug worden ingeslagen
Advertentie
Van der WERFF 5 HUISRECHT
Posthui 446, Amsttrdam-C
hitjoon: 020-222035'
Beursoverzicht no. 381
BUHRMANN/TETTERODE
„Effectenbescherming"
contra Arch-accountant
De Vereniging „Effectenbescher
ming" (V.E.B.) heeft het Ned. In
stituut voor Accountants (NIVA)
verzocht passende tuchtmaatregelen
te nemen tegen een harer leden, die
is opgetreden als accountant en me
de-ondertekenaar van de jaarstuk
ken van de in staat van faillissement
verkerende N.V. Arch.
De V.E.B. deelt hierbij mede, dat
het algemeen belang eist, dat aan
deelhouders, geldschieters en credi
teuren van een N.V. recht hebben op
een juiste en objectieve berichtge
ving. Een controlerende accountant
heeft h.i. de plicht, zodra hy onoor
bare of onjuiste financiële praktijken
tegenkomt, deze te signaleren of in
ieder geval zich daarvan te distan
tiëren door de verbintenis op tijd te
verbreken. Dat is in dit geval niet
geschied en het wordt van princi
pieel belang geacht eens en vooral
vast te leggen hoe de Juiste verhou
dingen zijn, aldus de Vereniging.
De heer J. J. Cars tens uit Oegst-
geest is aan het N.O.I.B. in Breuke-
- len geslaagd voor het examen twee-
wikkelingslanden in dollars, of nog jarige cursus.
Zuid-Afrika scoort
280 runs
Zuid-Afrika is er op de tweede dag
van de eerste test-match tegen Enge
land op Lord's in geslaagd door hard
nekkig batten van de „staart" het to
taal van 280 te bereiken. Door de re
gen werd bijna drie uur te laat be
gonnen. Dit oponthoud deerde de
Zuidafrikanen niet, zij trotseerden de
Engelse aanval gedurende anderhalf
uur, na te zijn begonnen op 227 voor
acht. Het was een goed herstel na
hun instorting op 178 voor zeven de
dag tevoren.
Geoff Boycott en Bob Barber hiel
den het vol tot de tweede onderbre
king, toen de spelers 25 minuten eer
der dan was vooralen van het veld
gingen.
LEIDERDORP
Burgerlijke Stand
Geborenr Ottilia H.. d.v. O. H. Da-
broek en W. C. OudShoom.
Ondertrouwd: C. de Koning. 28 Jr. en
G. H. W. Plant, 25 Jr. J. van Wezel. 24
en M. Rljtnöburger, 21 Jr.
Getrouwd: G. C. Aniker, 28 Jr. en
van der Boon. 28 Jr.
VOORSCHOTEN I
Kortebaandraverij
maandagmiddag
Maandagmiddag om 2 uur wordt in
Voorschoten de jaarlijkse kortebaan
draverij verreden op de Prins Bern-
hardlaan. Er is een totaal bedrag van
f 2.000,- aan prijzen.
Er zijn thans 36 dravers ingeschre
ven. waaronder Donna Fabiola. Don
na Fez, Dorita H. Dibbels W, Crom
well W, Buick Margowan, Akino K.
Blido, Antoinette van Rehoboth.
Benjamin, Bijou van 's Gravenhof,
Anja Kitty, Armada Marijke. Zee,
Valk S., Zébulan, April Love, Vlieger
D„ Zephyrus B. Wings, Zonnestraal
tje. Zessetien Hanover,, Y Zella en
Xylon S.
Feestprogramma
Het vermaakcentrum op het MOC-
terreln in Voorschoten is vandaag
van 13 tot 24 uur geopend. Het ver
dere feestprogramma luidt:
Maandag: 14 uur kortebaandraverij
op Prins Bemhardlaan13 tot 24 u.
verm aakcentrum op het MOC-ter-
rein.
Dinsdag: 's middags worden de be
jaarden en de kinderen van Nieuw
Voordorp onthaald door de exploitan
ten van het vermaakcentrum op het
MOC-vermaakcentrum, dat daarna
geopend is tot 24 uur.
Woensdag: 10 uur opening van de
paardemarkt op de Voorstraat door
loco-burgemeester G. Schrama; 15
uur op het schoolsportterrein aan de
J. W. Frisolaan optreden van de be
kende ponyclub uit Waddlnxveen; 10
uur bespeling van een rijdend caril
lon door mr. Romke de Waard, stad-
beiaardier van Amsterdam. Het ca
rillon zal op een aantal plaatsen in
Voorschoten worden bespeeld; 15 uur
voetbalwedstrijd op het MOC-terrein
tussen ploeg Van der Helm en de fa
milie Den Hollander: 10 tot 24 uur
vermaakcentrum op het MOC-ter-
rein.
Meer dan honderd tips kwamen
bij Valkenburgse politie binnen
(Van onze Maastrichtse
correspondent)
De moordenaar van Valkenburg
wordt maandag voorgeleid aan de of
ficier van Justitie in Maastricht.
Thans verblijft hij nog in een cel in
het Heeriense politiebureau. Tijdens
het verhoor, dat vrijdag uren duur
de. hield hij vol. dat de vRjf schoten
uit het pistoal tijdens de worsteling
met Piet Fryns per ongeluk waren
afgegaan. Hü beweerde niet de be
doeling te hebben gehad het slacht
offer te hebben willen doden.
Zijn vrouw, zo verklaarde zij aan
de politie, had direct al een bang
vermoeden, dat haar man de dader
was. Het signalement in de kranten
klopte vrij nauwkeurig. Maar zij
wilde het niet geloven. In de nacht
van de moord was haar man niet
thuis gekomen. Dat gebeurde wel
eens vaker. De verhouding was niet
zo best en de werkloze ex-mijnwerker
zwierf wel eens nachten rond. Hij
stond bekend als een gluurder en
hield van schieten met een pistool.
Hij oefende soms met het wapen in
het bos in de omgeving van Schaes-
berg. Voor de Indonesische-Nederlan-
der zich in het politiebureau in zijn
woonplaats meldde, was hy bij de
kapper in het dorp geweest. Hij liet
zijn golvend haar kort knippen en
zijn snor afscheren. Tijdens het eer
ste verhoor, dat vijf uur duurde, gaf
de man een vals alibi op. Dit alibi
werd nagegaan, maar klopte niet.
Een confrontatie met een bij deze
zaak nauw betrokken persoon, wees
uit dat de man de dader was. Daar-
President Johnson overweegt meer
dienstplichtigen op te roepen ten
einde meer troepen naar Vietnam te
kunnen sturen, zo deelt het Witte
Huis mee. Aan de chefs van de drie
strijdmachtonderdelen in Zuld-Viet-
nam is gevraagd dit weekeinde te
laten weten hoeveel manschappen zRj
denken nodig te hebben.
Johnson heeft gisteren met oud
president Eisenhower over de toe
stand in Vietnam gesproken. Ko
mende week zal hij ook de leiders
van het Congres raadplegen. Een
woordvoerder van het Witte Huls zei
dat er voor volgende week geen be
langrijke besluiten te verwachten zijn.
Zuidvietnamezen van twintig tot
dertig jaar zijn opgeroepen, zich met
spoed te melden voor het vervullen
hun. militaire dienstplicht.
Dienstplichtigen van Chinese af
komst mogen bij uitzondering
kiezen bij welk wapen zy willen die
nen. Het is tot dusver moeiiyk geble
ken om deze mensen onder de wape
nen te krygen.
Intussen worden 39 Jonge Zuid
vietnamezen vermist, die gisteren van
een schip sprongen waarmee zy wer
den overgebracht naar een militair
opleidingskamp. Het vaartuig was
met 300 dienstplichtigen op weg naar
een kamp ten oosten van Saigon,
toen op drie kilometer van de Zuid-
vietnamese hoofdstad vyfttg man
overboord sprong. Elf van hen kon
den worden gepakt.
Amerikaanse vliegtuigen hebben
gisteren in Noord-Vietnam weer
bruggen en andere strategische pun
ten gebombardeerd. Acht toestellen
lieten bommen vallen op een ver
keersweg op 40 kilometer ten noord
oosten van Dien blen Phoe en 80
kilometer van de grens met China.
Intussen zijn op de vliegbases Da
Nang en Blen Hoa in Zuld-Vietnam
de veiligheidsmaatregelen verscherpt
By Da Nang is begonnen met de eva
cuatie van 5000 burgers naar een
dertien kilometer verder gelegen ge
bied. De Amerikanen willen rond de
basis een brede veiligheidsgordel
scheppen.
In de buurt van <te basis Blen Hoa.
niet ver van Saigon, is gisteren een
afdeling van ongeveer duizend Viet-
cong-stryders waargenomen. Men
houdt rekening met een mortier
aanval.
op bekende hy pas. Ook bleek hy de
onbekende persoon te zyn geweest,
die op de Betsy-perkbank had geze
ten die zondagavond, samen met
Limburgse dagjesmensen en de twee
meisjes, die er foto's gemaakt had
den. Dageiyks volgde de dader de
verhalen in de krant over de opspo
ringsactie van de politie. De politie
kwam de moordenaar op het spoor
dank zij de tips. die in een kaart
systeem werden verwerkt. Ruim hon
derd tips uit alle delen van Neder
land kwamen binnen op het politie
bureau van Valkenburg. Daarby wa
ren twee tips, die elkaar kruisten.
Het waren allebei tips uit Schaes-
berg. Een mynwerker liet de politie
maandag weten „dat hy met zo'n
vent. die aan het signalement vol
deed. vroeger in de mijn had ge
werkt". Een tweede informatie uit
Schaesberg kwam donderdag van
een inwoner, die een Indonesisch-
Nederlander kende in Schaesberg in
bezit van een pistool. Op deze gege
vens trok de politie in de nacht van
donderdag op vrydag het net dicht
over de moordenaar van Valkenburg.
Guatemala meldt
samenzwering
Het militaire bewind in Guatemala
heeft gisteren bekend gemaakt, dat
men een communistische samenzwe
ring had ontdekt, die georganiseerd
was door Cuba. Volgens officieuze
gegevens zyn in de afgelopen dagen
ongeveer vyftig mensen aangehouden.
By een huiszoeking in twee wonin
gen in Guatemala stad werden wa
pens gevonden. By een vuurgevecht
werden twee .guerrillastrijders" ge
dood en verscheidene andere aange
houden. Er werd ook communistisch
propagandamateriaal in beslag ge
nomen.
Oorlogsmisdadigers
veroordeeld
Acht voormalige bewakers van het
nazi-vernietigingskamp Kulmhof in
west-Polen zyn gisteren door een
rechtbank in Bonn tot gevangenis
straffen van zeven tot dertien jaar
veroordeeld. Drie beklaagden werden
vrijgesproken. De mannen maakten
van 1941 tot 1944 deel uit van de
kampbewaking en werden ervan be
schuldigd in die periode meegewerkt
te hebben aan het vermoorden van
152.000 joden uit Oostenrijk. Polen,
TsJeoho-SlowakJje en Duitsland.
Hoofdbeklaagden waren de 63-jarige
Gustav Laabs, de 69-Jarige Walter
Bormelster, de 72-jarige Alois H&fele,
de 53-jarige Kurt Heinl en de 70-
jarige Kurt Möbius.
De heer W. Friestra tót Voor
schoten ls aan het N.O.I.B. in Breu-
kelen geslaagd voor het examen
twee-Jarige cursus.
NV. Internationale Beleggmgs Unie „Interunie Postbus 617. Den Haag
Drijven op
monocultures
dit geval is echter het hemd niet
dan de rok en het nationaal
1 smc brengt met zich mede dat
vet itwikkelingsianden eerder wor-
wa ;eholpen dan de woningzoeken
Of alle financiële hulp uiteinde
3ta e uitredding uit de maatschap
e nood zal brengen, is echter
irJie vraag.
'es 1 meer gebaat zouden de ont-
gej lingsgebieden zyn indien het
™Mars-foto's
Nasa, het Amerikaanse bureau
ucht- en ruimtevaart, zal begin
S tus de laatste achttien foto's
paleren die de Mariner-4 van
heeft gemaakt. De eerste drie
t (jde reeks van 21 werden twee
nadat zy waren gemaakt, ter-
eI klring van de pers gesteld.
n sens de Nasa zullen de acht-
D foto's duideiyker zyn, doordat
5 i llen worden behandeld met een
we onische rekenmachine. Men
dertig tot vyftig maal zoveel
ie4derheden van het Marsopper-
111 op kunnen waarnemen dan de
in die de sterkste kleurver-
in in het oppervlak kunnen
De overseining van de 21ste fo-
vanmiddag zaterdag zyn vol-
Daama zal van de aarde
laI ignaal naar de Mariner-4 wor-
aatlponden om de gehele reeks nog
over te seinen. Dit zal tot 2
tus duren.
De Algemene Rekenkamer maaktbestuur op de hoogte van de door
Uit jaarverslag Produktschap
voor Siergewassen blijkt
ook in haar verslag over 1964 weer
melding van een aantal „meer of
minder ernstige tekortkomingen in
het financiële beheer" van instellin
gen van nijverheidsonderwys, die van
rijkswege worden gesubsidieerd.
De directeur van één van die scho
len werd aanvankelijk geschorst en
later ontslagen wegens onregelmatig
heden. In dit geval deed het school
bestuur op verzoek van het departe
ment van Ondenvys, Kunsten en
Wetenschappen aangifte by de offi
cier van Justitie. De onregelmatighe
den bestonden uit onjuiste facturen.
Enkele firma's hadden facturen aan
geboden voor goederen, die andere
firma's hadden geleverd. By onder
zoek bleken, een fototoestel, een ver-
rekylaer, een gereedschapskist met
inhoud en diverse kledingstukken
niet aanwezig te zyn. Op diverse fac
turen waren goederen vermeld lie
niet geleverd waren. Soms waren an
dere goederen geleverd. In één geval
waren stoelen in een aula bekleed
ln plaats van de vermelde goederen
geleverd.
Eigen bate
Een administratief beambte van
een andere school bleek 4.000 gulden
van de school ten eigen bate te heb
ben gebruikt. De man stelde uit eigen
beweging de direct ie en het school-
hem gepleegde onregelmatighedenDe
beambte zuiverde het ontbrekende
bedrag na zyn bekentenis onmiddel-
ïyk aan. vyf maanden nadat zijn
malversaties aan het licht waren ge
treden, werd hy ontslagen.
Subsidie
De Algemene Rekenkamer keert
zich in haar rapport tegen manipu
laties, die ten doel hebben uitgaven
onder subeidieverband te brengen die
daar onder krachtens de gestelde re
gelen niet vallen.
De subsidiërende overheid moet er
op kunnen en mogen vertrouwen,
dat de overgelegde bescheiden ter be
paling van het te verstrekken subsi
die naar waarheid zyn opgemaakt,
daar anders de fundamentele grond
slag voor het subsidiebeleid komt te
vervallen.
In een aantal gevallen is gebleken,
dat de betrokkenen zich niet voldoen
de hebben gerealiseerd, dat hun han
delingen onrechtmatig waren. Zy be
schouwden het min of meer vanzelf
sprekend, dat een in het belang van
de school verkregen goedkeuring
wordt gecorrigeerd. Het euvel van de
fictieve facturen heeft zich ook in
1964 weer by verscheidene scholen
tot niet anaanzieniyke bedragen
voorgedaan, aldus het rapport.
Het iaarverslaq 1964 van het om rendabel bloembollen te kunnen
p tnlnn Uil hnnfl hot (TOnroton Vttrl#.
Produktschap voor biergewassen
heeft weer een lawine van cijfers
gebracht over de teelt en handel
van siergewassen.
Vooral de bloembollenmensen
zitten met een zekere verbijste
ring te kijken naar het aantal
kwekers, dat jaar op jaar maar
groter wordt Ze vragen zich
daarbij af, hoe dit te rijmen is
met allerlei uitlatingen van be
zorgde mensen, die voortdurend
hameren op bedrijfsvergroting.
Er zijn meer dan twaalfduizend
kwekers, dat is vijftig procent
meer dan in 1948, geregistreerd.
Toch zijn er maar 10.500 bedrij
ven. Dat betekent dat er nog een
potentieel is van vijftienhonderd
tweeduizend minuscule be
drijfjes. Er zijn er al negendui
zend. die minder dan een hectare
betelen. ,,En zetten ze daar nog
eens tien tot vijftien rassen op",
verzuchtte een wanhopige expor
teur eens.
P. J. Stadhouders, Rijkstuin-
bouwconsulent in Hoorn, is een moe
dig man. Hy durfde jaren geleden
te zeggen, dat de bedrUven over hetEr zyn negenduizend kwekers dus,
geheel genomen veel te klein waren i die nog geen voetbalveld met bloem-
telen. Hy heeft het geweten. Verle
den jaar kon hy toch weer niet zUn
mond houden en gaf de toehoorders
bij een eindles van de tuinbouw
school daar te horen, dat ze druk
doende waren zich een lading moei-
lykheden op het lyf te halen door
wel de be teelde oppervlakte uit te
breiden zonder er mee te rekenen of
er wel voldoende personeel ls om al
les te verwerken en ook of men wel
voldoende ruimte heeft om de oogst
op te bergen!
Indien men de cyfers wat nader
beschouwt kan men niet anders con
cluderen, dan dat er in feite geen
grootse projecten aan te pakken zyn.
Er wordt veel geschreven over andere
afzetkanalen, zoals zelfbedieningsza
ken, warenhuizen, supermarkets,
waar tienduizenden mensen dageiyks
doorstromen. Daar zouden we die
paar bloembolletJes toch wel kwyt
kunnen? Daarby wordt echter ook
gezegd, dat die zaken geen klachten
wensen en een uniforme kwaliteit
eisen. Het wordt echter een enorm
gescharrel om flinke hoeveelheden by
elkaar te krygen om by voorbeeld een
warenhuisconcern geheel volgens de
wensen te leveren. Men zal eens een
miljoen tulpen nodig hebben en zelf
geen kwekery bezitten.
Voetbalveld
bollen betelen. Er zyn verleden jaar eigenaardig ls, dat de gemiddelde op-
gemiddeld 243.000 tulpen van een
hectare geoogst. Als men die hoe
veelheid dan nog eens splitst in tien
of meer rassen, risicospreiding noemt
men dat, dan bUjven er maar ake
lige partytjes over, die helemaal niet
zjjn aangepast aan een snelle door
stroming door moderne verkoopka
nalen.
De andere vyf tienhonderd bedrij
ven kunnen we weer onderverdelen
in twee groepen. Een kerngroep van
de vereniging van oud-leerlingen van
de R.M.T.S. in Lisse heeft uitgere
kend, dat een bedryf ongeveer drie
hectare groot moet zyn wtl het GS
verantwoorde wyze het werk gaan
mechaniseren. Er zyn onder de drie
hectare tot 1 hectare nog
drijven. Op zyn minst gezegd heerst
hier veel verkapte werkloosheid, als
er uitsluitend bloembollen worden ge
teeld, of er moet veel te veel werk
warden uitbesteed ln de arbetdspie-
ken. Een andere oplossing ls, dat zy
een teeltplan maken, waarin het
werk elkaar opvolgt. Dat betekent wel
een versnippering van de produktie-
eenheden. Dit gebeurt dan ook veel.
Meestal hebben ze veel tulpen, een
beetje hyacinten en een beetje nar
cissen.
De groep daarboven begint gemak -
keiyker ln het jasje te zitten. Dit zijn
146 bedrijven die tussen de drie en
vijf hectare betelen. Utt de gemiddeld
beplante oppervlakten van het be
dryf blykt echter, dat er veel meer
tegen de drie hectare aanleunen dan
tegen de vjjf. Het gemiddelde ligt
nameiyk op 374 are.
Twintig procent
Dan komt de belangrijkste groep
van bloembollenkwekers, bestaande
uit 129 bedryven, die meer dan vijf
hectare betelen. Ze hebben met hun
kleine groepje, dat iets meer is dan
een procent van het aantal bedryven.
maar liefst twintig procent van de
beplante oppervlakte in handen. Zeer
pervlakte per bedryf drie maal groter
is dan van de voorgaande groep. Het
ligt op tien hectare! Onder hen zyn
bedryven waar men met hectaren re
kent, waar een andere kweker uit de
groep kleinen met Rijnlandse roeden
(1 tx. 1/700 ha.) aardig tót de
voeten denkt te komen.
Onder invloed van de openheid van
het bloembollenvak is de invloed van
de groten uitgedrukt in percentages
meer en meer aan het tanen. In 1960
kwamen ze aan byna 23%. De op
bouw van het patroon in de bloem-
bollenbedrijven geeft echter precies
dezelfde verschuivingen te zien als
by de verkiezingen, soms eens een
prooentje naar die kant, dan weer
eentje naar de andere kant. Een wer
kelijke doorbaak naar grote eenheden
is tót deze cyfers niet te vinden.
Fusies
W« weten, dat er twee fusies op
stapel staan, die uit vier nu grote
zaken twee nog grotere zullen maken.
Deze zullen echter de cyfers dit Jaar
nog niet beïnvloeden. „Het biyft te
klein, te bekrompen van oppervlakte
en daardoor ook van denken. Ieder
een geeft je gelyk als je over gro
tere projecten begint, maar als je
moet gaan door by ten trekken ze zich
terug." Dat vertelde ons een wat
moedeloos geworden jonge exporteur,
die zich gedoemd voelt om met klei
ne hoeveelheden te biyven werken.
Want het bovenstaande verhaal
van de kleine bedryfjes en de paar
groten is precies hetzelfde te schrij
ven voor de exporteurs van bloem
bollen, waarvan er zeshonderd zyn.
Nog geen zeventig van hen hebben
een export van meer dan een miljoen
gulden. Negenentwintig komen boven
de twee miljoen gulden. Al die men
sen. ondergebracht in getalletjes, met
hun personeel, moesten geheel of ge-
deelteiyk leven van een export van
f 314.000.000 in 1964.