LEIDSCH
DAGBLAD
Epidemie onveiligheid in
verkeer woekert voort
Colin
Chapman
op
erewoord vrij man
VIJFTIG DODEN PER WEEK OP DE WEG
Opvoeden tot fatsoen
en hoffelijkheid
De klap
op het circuit
De Gaulle ingenomen
met Oostenrijkse rol
ZAAK CHAPMAN
AANGEHOUDEN
MOORD IN VALKENBURG
Gesprek in doodsangst
van anderhalf nnr
met waanzinnige
Vrijdag intocht van
Duitse toeristen
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 20 JULI 1965
No. 31628
pirecteur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f 3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Dr. J. W. Hingst, studentenarts in Utrecht, heeft in het maand
blad „Gezondheidszorg" van „Het Groene Kruis", de aandacht
gevestigd op een nieuwe epidemie waaraan de artsen niets kunnen
5TEI doen: de epidemie van de onveiligheid in het verkeer.
MEDICUS SLAAT
ALARM
Epidemieën zijn de een na de an-
der teruggedrongen, zo schrijft dr.
Hingst. De strijd tegen de protozoën,
bacteriën en hopelijk ook bijna tegen
het virus verkeert in een gunstig
stadium. De epidemie van de onvei-
ligheid is moeilijker te bestrijden,
omdat de mens er zelf de veroor
zaker van is. Als ernstig beletsel in
preventie van ongevallen noemt
de algemene houding tegenover
ongevallenepidemie. Zijn er en
kele gevallen van kinderverlamming
■constateerd, dan volgt een emotio-
L uric reactie van het publiek. Treden
in één week drie sterfgevallen op
zulk een ziekte, dan verwekt
lit ontsteltenis. Dat er in ons land
in 1961f gemiddeld bijna 50 mensen
per week hun leven op de weg ver-
l|loren, dringt volgens dr. Hingst,
uwelijks tot het krantenlezend pu-
iliek door.
Deze volkomen verkeerde instel-
g tegenover de ongevallenepidemie
aakt preventie bijzonder moeilijk.
Dr. Hingst stelt, dat lichamelijke
kortkomingen als oorzaken van
lerkeersongelukken de minst belang-
Ijke groep vormen: ze kunnen bij-
ia steeds gecompenseerd worden. Dr.
ingsc meent dan ook, dat lichame-
rï^flijke tekortkomingen op enkele uit-
mdermgen na, waarvan onvol-
loende gezichtsvermogen wel de be
langrijkste is, geen onoverkomelijk
ieletsel vormen om goed
net verkeer deel te
in bet gewone leven nog wel weten
te beheersen in de auto agressief roe
keloos en daardoor gevaarljjk wor
den. Geschat wordt dat ruim 80 pro
cent van de verkeersongevallen te
wijten is aan onbehoorlijk gedrag.
Bij de veroorzakers treft men zo
wel geestelijk gestoorden aan als
mensen met ernstige tekortkomingen
in hun karakter. Dr. Hingst meent
dat er in ons land teveel geestelijk
gestoorden achter het stuur zitten,
sommigen met een geldig rijbewijs.
Als remedie hebben sommigen
voorgesteld alle aanvragers van een
ri.bewijs aan een psychologisch on
derzoek te onderwerpen. Theoretisch
is hier alles voor te zeggen, aldus
dr. Hingst, maar praktisch is het
voorshands onmogelijk deze grote
aantallen te verwerken. Persoonlijk
voelt hij er meer voor om een ieder
die een grove verkeersovertreding
maakt, aan een dergelijk onderzoek
te onderwerpen.
groot zelfvertrouwen en daardoor ge
neigd teveel te riskeren.
Men kan deze lieden uitschakelen,
maar dr. Hingst vraagt zich af of
men het probleem met het opnoe
men van deze eigenschappen
niet te beperkt benadert. Hij meent
dat er een andere weg bestaat om
de oorzaken van verkeersongelukken
te begrijpen. De weggebruikers be
staan uit een mentaal niet voorbe
reide anonieme menigte, onderling
niet verbonden door een gevoel van
saamhorigheid en verantwoordelijk
heid voor elkaar.
Vandaar dat zijn betoog leidt tot
dc conclusie, dat er aan opvoeding
wat meei moet worden gedaan. Op
voed. ng langs verstandelijke weg
wordt in ons land goed ter hand ge
nomen. maar de opvoeding tot fat
soen en hoffelijkheid heeft een die-
.kterfoutei?. ook in het verkeer het I pere fundering nodig. De kwintessens
aantal patiënten belangrijk overtreft. ervan is, dat men aan het jonge kind
De tekortkomingen in het karakter het besef bijbrengt, dat er nu een-
acht hij roekeloosheid, geldings- j niaal dingen zijn waarvan men zich
drang, gebrek aan verantwoordelijk- I onder alle omstandigheden heeft te
heidsgevoel, onverschilligheid, te onthouden.
Veelal riskeert
men te veel
Overigens gaat dr. Hingst er op
>a sis van de samenstelling van onze
samenleving van uit, dat het aantal
•steiyk niet-zieken behept met ka
rWÊM'--
Vaderlijke gevoelens''''
(Van i
correspondent)
Vanmorgen om half elf ver
scheen de directeur van de Lo
tus-renstal, de Engelsman Colin
Chapman, voor de Haarlemse
door? I P°^tierec^ter' Gisteren is Chap-
de gebreken compen-
weet. te vinden.
Psychische tekortkomingen zijn
dr Hingst wel van de groot
ste betekenis bij de verkeersonveilig
heid. Compensatie voor gebreken in
0|de persoonsstructuur is van een ge
heel andere orde, want daarbij dient
niet het lichaam te gehoorzamen,
[CJroaar de mens zelf.
Karakterfouten
en wangedrag
„Dikwijls krijgt men de indruk,
dut velen gemakkelijker aan geld ko-
om zich een auto aan te schaf-
dan aan goede manieren om
veilig te besturen", schrijft dr.
Hingst. Hij meent dat de epidemie
seDvan de onveiligheid niet in de eerste
£er plaats is to wijten aan geestesziekte
uf misdadigheid, maar in een groot
karakterfouten
Men dient zich dan ook af te vra-
;n of deze fouten door opvoeding
ferbeierd of althans in toom kunnen
fforden gehouden. Dr. Hingst meent
dat reeds Veel gewonnen zal zijn als
Mne mode weer eens voorschrijft meer
dacht aan goede manieren te be
steden. Hij acht het een ongelukkige
samenloop dat het snelverkeer zich
heeft ontwikkeld in een periode,
waarin omgangsvormen tot een be
scheiden peil waren genivelleerd.
Dr Hingst stelt voorts, dat er aan
wijzingen zijn, dat mensen die zich
WEERBERICHT
KOELER
Het KNMI verwacht van heden- tot
morgenavond:
Enkele regen of onweersbuien, maar
F gen overdag ook perioden met
neschijn. Zwakke tot matige ver
erlij ke wind. Koeler.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
21 JULI
Zon op: 4.45 uur; onder: 20.47 uur.
nr-Maan op: 23.59 uur; onder: 12.57 uur.
Hoogwater in Katwijk te 8.04 en 20.29
laagwater te 3.41 en 15.58 uur.
STRANDVERW ACHTING
Onweersstoringen uit Frankrijk
>ns bereiken. Morgen over-
'egend goed strandweer met zonnige
(perioden. Zwakke veranderlijke wind.
In de middag temperaturen van ruim
graden. Zeewater 16 graden.
Vooruitzichten: Wel onstabiel, maar
'erigens goed strandweer.
bestaut uit 14 pagina's
man voor de officier van Justitie
in Haarlem, mr. G. W. F. van
der Valk Bouman, geleid. Hij
werd al een nacht vastgehouden
in het politiebureau van Zand-
voort.
De Engelsman zou zich zondag
hebben schuldig gemaakt aan mis
handeling van een politieman in
functie, kort voor de start van de
Grote Prys van Nederland op het
circuit van Zandvoort. 's-Morgens om
9 uur hadden al fotografen postge
vat voor het parket van de officier
van ,'ustitie in Haarlem. Zij moes
ten tot tegen 6 uur wachten voor zij
een foto van Chapman konden ma
ken. Via een zijgang was hy onop
gemerkt binnen gebracht, nadat hij
ongeveer om drie uur uit Zandvoort
was vertrokken. De Britse consul en
de advocaat van Chapman, mr. A. S.
Groen, gingen wel door de hoofdin
gang naar binnen. Chapman kwam
tegen 6 uur als een vrij man met
zyn advocaat naar buiten, want hij
had de officier van Justitie op zijn
erewoord beloofd in het land te blij
ven en op de rechtszitting te ver
schijnen.
Overdreven
De officier van Justitie heeft tij
dens een persconferentie verklaard
dat hij Chapman via een achterin
gang naar binnen had laten bren
gen om hem tegen overdreven be
langstelling te beschermen. Volgens
mr. v. d. \alk Bouman was de zaak
wel wat overtrokken. Na het horen
van Chapman had de officier van
justitie de indruk gekregen dat het
een „kwestie van zenuwen" was ge
weest. De Engelsman zou een duw
van de politieman hebben gekregen
en als reactie hebben teruggeslagen.
De getuigenverklaringen zijn ech
ter op dit punt niet duidelijk en te
genstrijdig. Het onderzoek naar de
juiste toedracht vond vanmorgen bij
de politierechter plaats.
Getuigen
De verklaringen van Chapman en
van de politie over het incident wij
ken op belangrijke punten princi
pieel van elkaar af. Chapman, wiens
Van de N.A.M.
Vijfde gasvondst
in Friesland
De N.V. Nederlandse Aardolie-
maatschappij heeft meegedeeld, dat
zij gisteren in haar exploratieboring
Suawoude opnieuw in de provincie
Friesland gas heeft aangeboord. Dit
is de vijfde gasvondst van de N.A.M.
in deve provincie. Deze nieuwe gas
vondst zal door produkt ieproeven op
waarde worden geschat.
(Van onze Weense correspondent)
Een der zorgen die de Oostenrijkse
regering bezighouden, is de verhou
ding tot de E.E.G. ook in Oostenrijk
heeft men weinig op met het optre
den van Frankrijk ,maar toch heeft
de regering en met name premier
Klaus, met succes een poging gedaan
om in de toekomst zeker te zijn van
de steun van president De GauUe.
Ofschoon de generaal andere E.E.G,-
landen telkens grote moeilijkheden
bezófff. schijnt hij voor het kleine
Oostenrijk vaderlijke en bescher
mende gevoelens te koesteren. Voor
eerst heeft hij de speciale rol goedge
keurd die Oostenrijk speelt in de
handel en de culturele betrekkingen
tussen Oost enWest. Hij is zeer inge
nomen met de neutraliteitspolitiek
van Oostenrijk en de daaruit voort
vloeiende pogingen om een efficiënte
pacificatie te bereiken. Vooral echter
heeft hij duidelijk laten weten dat hij
met het streven van de regering in
Wenen steunt om tot een concrete
associatie met de E.E.G. te komen.
Premier Klaus is over zijn bezoek
aan Parijs uiterst tevreden, ofschoon
de generaal hem toch duidelijk heeft
laten weten dat Oostenrijk in de toe
komst niet gelijktijdig lid kan zijn
van de E.V.A. en de E.E.G., Wenen
zal dus niet van twee walletjes tege
lijk kunnen eten zoals sommige poli
tici zich hadden voorgesteld. Zij Zul
len dus moeten kiezen, maar gelukkig
is dit nog niet urgent, daar het wel
vaststaat dat een eventuele associatie
pas in 1967 tot stand kan komen
te meer omdat Frankrijk nu zyn
vaste waarnemers inde E.E.G.-com
missie, die zich over het Oostenrijkse
associatieverzoek moet beraden, uit
Brussel heeft teruggetrokken. Daar
men echter ook in Oostenrijk De
Gaulle als de moeilijkste onderhan
delaar beschouwt, heeft de regering
zich van zijn welwillendheid willen
verzekeren. Maar ook in Wenen weet
men dat politiek van de generaal vol
onberekenbare factoren is.
•fo De heer Jackowski uit Am-
sterdam het Amsterdam in
de Amerikaanse staat New York
- draagt zijn echtgenote op de
schouders weg van hun onder
gelopen auto. Zware regenval
en hevige stormen hebben in dit
district overstromingen veroor
zaakt.
Adlai Stevenson
begraven
Onder grote belangstelling is gis
teren Adlai Stevenson, de Ameri
kaanse ambassadeur by de Verenigde
Naties, ter aarde besteld in Bloo
ming ton, Illinois. Langs de route van
de kerk naar de begraafplaats ston
den meer dan 60.000 mensen. Onder
de 200 genodigden, die de rouwdienst
in de kerk bijwoonden, waren presi
dent Johnson en vice-president Hum
phrey.
zienswijze door twee getuigen wordt
onderschreven, houdt vol, dat hij
door een agent naar achteren zou
zijn geduwd, daarbij over een stro
baal viel en zich daarom verweerde.
Volgens de politie was er geen
sprake van dat Chapman hardhandig
naar achteren zou zyn geduwd.
Drie getuigen, onder wie een po
litieagent en een Rode-Kruishelper
staven deze
tvyze.
Colin Chapman, de eigenaar
van de Lotus-renstal, die zondag
in Zandvoort tweemaal tot een
handgemeen met de politie kwam
met zijn raadsman mr. A. S.
Groen, nadat hij door mr. G. W.
F. van der Valk Bouwman, de
Haarlemse officier van Justitie,
is verhoord.
(Van onze correspondent)
De Haarlemse politierechter, mr. N.
Reeling Brouwer, heeft besloten de
zaak tegen Lotus-directeur Chapman
aan te houden. Dit gebeurde vanoch-
j tend op verzoek van de officier van
Justitie, mr. Van der Valk Bouman. j wandelaars, maar 's avonds is het
Gezien de opgewonden sfeer en deer verlaten en vrij donker. Vanach-
1 grote belangstelling van pers en pu- ^r bankje sprong plotseling een
bliek voor deze zaak, kwam de poli- gemaskerde man uit de struiken.
I tierechter tot zijn besluit. Het leek
hem beter de kwestie van Chapmans (jCflldSkcrd
ruzie met de Zandvoortse politie tij
dens de races om de Grand Prix,
grondig uit te zoeken en daarom ver
wees hij de zaak naar de rechter van
instructie. Dit betekent dat de defi
nitieve behandeling nog wel 2 of 3 I Onder bedreiging met de revolver
maanden op zich kan laten wachten, wilde de gemaskerde man de jon-
Ook vanochtend was er veel be- gen dwingen zijn angstige verloofde
langstelling voor de affaire-Chap- aan te randen. Piet dacht er ondanks
man. De officier van Justitie had 4 j het op hem gerichte wapen geen se-
("Van onze Maastrichtse correspondent)
Ondanks een zenuwinzinking heeft de 20-jarige Valkenburgse
Bertha Geurts een nauwkeurig verslag gedaan aan de rijkspolitie,
hoe de moord op haar verloofde zich zondag om middernacht
heeft afgespeeld. Een dramatisch verhaal van een zenuwslopend
gesprek met de gemaskerde moordenaar.
De grote intocht van buiten
landers wordt vrijdag verwacht.
In Beieren, Noordrynland-Westfa-
len en Saarland beginnen de vakan
ties morgen. Het Duitse ministerie
van Verkeer wijst erop, dat volgens
de ervaring van voorgaande jaren het
grootste deel vakantiegangers met
schoolgaande kinderen reeds op het
eerste vakanticweekeinde er op uit-
De verkeersintensiteit wordt door
het dan reeds drukke toeristenverkeer
sterk verhoogd. De Bundes-Verkehrs-
wacht meeft iedereen dringend aan
geraden het begin van de vakantie
reis enige dagen uit te stellen. Een
politieonderzoek heeft uitgewezen,
dat de laatste tien jaar op vrijdag de
meeste ongelukken gebeuren. De
zwartste vrijdag is die aan het be
gin van de zomervakantie.
De Bundes-Verkehrswacht heeft de
trekt. Dit jaar wordt in Duitsland i vereniging voor Veilig Verkeer ge
rekening gehouden met een zeer wsagd iedere Nederlander te advise-
sterke l>elastine van het uesennet 0n? te houden, zowel in
eigen land als in Duitsland met de
van vrydag vier uur s middags tot grote verkeersdrukte in het komende
maandag twaalf uur 's middags. I weekeinde.
Bertha en haar verloofde, de 21-
jarige h.t.s.-er Piet Fryns uit het
Zuidlimburgse dorp Schimmert, wa
ren om halfelf zondagavond gaan
wandelen. Aan „de Kluis", een by
de toeristen bekend bankje in een
beboste omgeving, waren ze gaan
zitten. Overdag komen hier veel
Een witte zakdoek bedekte de on
derste helft van zijn gezicht. Met
getrokken revolver kwam hy voor
de verschrikte Piet Frijns te staan.
meter verderop scheen licht uit de
ramen van een huis. Noch de doods
bange Bertha, noch haar verloofde,
durfde om hulp te roepen. De man
bleef dreigen met zijn revolver tot
even over middernacht. Anderhalf
uur duurde dit gesprek in doods
angst.
Gevecht
getuigen opgeroepen, Chapmans
dediger, mr. A. S. Groen uit Haar
lem. niet minder dan 8. Na de uit
spraak van de politierechter kreeg
Chapman zyn paspoort terug en
ging hij naar Zandvoort om een
aantal zaken af te handelen. Hij kon
nog niet zeggen of hij vandaag zou
terugvliegen naar Engeland. Zijn
particuliere vliegtuig staat op Schip
hol.
conde aan het bevel uit te
Verontwaardigd probeerde hy zijn
toekomstige moordenaar op tactische
manier van zyn waanzinnig plan af
te brengen. Hij trachtte hem te over
reden weg te gaan, bood hem siga
retten aan, smeekte hem zijn revol
ver weg te steken en moet in stilte
gehoopt hebben dat er nog late wan
delaars by „de Kluis" zouden komen.
Er kwam niemand. Nauwelijks 100
V.V.V. WARMOND
KAAG WEEK 1905 WARMOND
GROOT TUINFEEST DER V.V.V. WARMOND IN
Boerderij Meerrnst
,J woensdag 21 juli a.s., aanvang 20.30 uur.
DANSEN op muziek van vele orkesten, diverse attracties.
Het wachten moe besloot de ge
maskerde omdat de verloofde
bleef weigeren aan de opdracht te
voldoen om zich aan Bertha
Geurts te vergrijpen. Toen de man
aanstalten maakte het meisje aan te
randen, sprong Piet Fryns toe om
zijn verloofde te beschermen. De
gemaskerde schudde hem van zich
af en Piet viel op de grond. Toen
schoot de onbekende op de jonge
man. Vier dodelijke schoten, waar
van één schot door het hart. Bij het
rijfde schot ketste de revolver.
Vervolg pagina 2
KERMIS.
ATTRACTIEVE
(Sue/ ^)//euwo
r Uit het Leidsch Dagblad van 9
9 21 Julij 1865: 9
9 Men zegt dat de Koning 9
9 van België den wensch te 9
9 kennen heeft gegeven om in 9
9 Engeland te worden begra- 9
9 ven, en in dezelfde groeve te
9 rusten waarin het stoffelijk 9
f overschot ligt van Prinses 9
j Charlotte. 9
9 Door de Chinezen is een 9
9 tamelijk vreemdsoortige be- 9
9 stelling gedaan. Er zijn na- 9
9 melijk elf vaten koude punch 9
von Westerwick en een groote 9
menigte chemische zwavel-
stokken naar Hong-Konk ge-
9 zonden. 9