O WILLEM II
Componist Carl
dezer dagen 70
Orff
jaar
kunst
kaleiöoscoop
Fanfare S 22 cent
Schepper van de
Carmina Bu
9
...uw amicale bolknak
SYNGMAN RHEE
moedig en koppig
Grootse ontvangst
voor Papandreoe
Derde restaurant aan
Coolsingel verdwijnt
Wereldomvattende bekendheid
Bij alles gaat het mij tenslotte niet om het muzikale, maar om
stelijke uiteenzettingen", heeft de componist Carl Orff eens
tgd. En hij voegde eraan toe: ,,Men vraagt mij soms, waarom
neestal oude stof voor mijn totneelwerken uitkies. Voor mij is
niet oud, voor mij geldt het nog steeds. Het aan de tijd ge-
dene valt weg, de geestelijke kracht blijft bestaan",
het op deze, door hem zelf onovertrefbaar geformuleerde
merkende eigenschappen van zijn scheppingen terug te bren-
dat Carl Orff thans als bijna geen andere Duitse componist
deze eeuw een wereld omspannende populariteit geniet? Ook
lijn 70ste verjaardag dezer dagen, die in bijzondere mate tot
e overpeinzingen inspireert, heeft deze vraag toch waarschijn-
geen zin. Want met het oog op de genialiteit is het voldoende,
onstateren welke uitwerking zijn scheppingen hebben, zonder
lorzaken te willen doorgronden.
de het unieke, voor de elementaire
muzikaie vorming: bestemde „Schut
werk", dat hem behalve zijn compo
sities een wereld omvattende bekend
heid verzekerde. De vyf delen tellen
de nieuwe uitgave uit de jaren
195054 werd voor talrijke talen be
werkt en aan de hand van dit werk
ontstond tn 1958 de eerste onderwys-
film over een muzikaal thema.
Sedertdien heeft dit studiewerk
van Orff, voor de beoefening waar
van de auteur een speciaal instru
mentarium ontwikkelde, ontelbare
kinderen in de hele wereld de bele
venis muziek, taal en ritme doen er
varen.
LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 20 JULI VIERDE BLAD
Componist Bigot
(77) overleden
Iii Parijs is 77 jaar oud, de Franse
dirigent en componist Eugène Bigot
overleden. Hij was op 2 februari
1888 in Rennes «Bretegne) geboren.
Na muziekstudie in zijn geboorte
stad studeerde hij aan het Conserva
toire National de Paris by Xavier
Lcroux, André Gédalge en Paul Vidal
In 1913 werd hij koorleider van het
Théatre de Champs Elysées, maar in
1914 moest hjj in dienst ais reserve-
officier. In 1923 werd hy dirigent by
het Conservatoire-Orkest, waarby al
lengs radio-uitzendingen kwamen.
In 1935 koos het Lamoureux-Orkest
hem tot president en eerste dirigent,
waarbij in 1936 zyn eerste dirigent
schap kwam by de Opéra Comlque-
op uitnodiging van directeur Jacques
Rouché.
Intussen vond Bigot tyd voor het
componeren van symfonische en ka
mermuziek, balletten en liederen en
dat ondanks zyn vele gastdirecties in
en buiten FrankrUk. Een dozyn jaar
geleden dirigeerde hy ook de Neder
landse Opera.
Advertentie
Specifieke stijl
en in 1937 de „Carmina Bura-
verschenen, die de 40-jarige op
wereldberoemd maakten, was
pecifieke „Orff-styi" volledig tot
ilooiing gekomen. Weliswaar had
1895 in München geborene al
zijn jeugd gecomponeerd en
1911 af talryke werken voor
vale composities gepubliceerd,
in hy zyn standpunt bepaalde
opzichte van de invloeden van
issy, Schönberg, Richard
iss en Pfitzner.
|na al deze werken heeft Orff
e „Camina Bura-
teruggetrokken, want pas met
„scenische cantate" begon voor
„zyn werk".
Bbleven zyn de „Entrata" voor
orkesten naar William Byrd's
Bells" en de bewerkingen van
iteverdi's „Orfeo", „Ballo delle
late" en „Lamento d'Arlana". Nu
den er toneelwerken, waarin Orff
eenmaal ingeslagen weg conse-
vervolgde: „Der Mond", „Die
„Catulli Carmina", „Die Ber-
n", „Antigonae naar de tra-
ie van Sophokles in de vertaling
Hölderlin, „Astutuli", „Trionfo
frodite" (met „Carmina Buruna"
„Catulli Carmina" tot een triptl-
verenigd), „Comoedia de Chris-
esurrectione", „Oedipus de tiran"
Sophokles-Hölderlin en ten-
te „Ludus de nato Infante miri-
Vemieuwing
rit had altijd al als einddoel de
aieuwing van het muziektoneeL
irby ging hy, zoals al een mees-
voor hem van het kunstwerk als
iliteit uit. Maar uitgaande van
heel andere gedachte dan Ri-
rd Wagner. Door zyn bewuste en
fcquent doorgevoerde „Rückwen-
C ins Ursprungshafte", wil hij
men zou haast willen zeggen,
imitievere" toestand bereiken:
heid van taal, klank, beweging
gedachte, zoals deze in de oud-
kkse tragedie voorbereid werd.
samensmelting van oer-elemen-
ritme, tekst en mimiek tezamen
oorspronkeiyke, aanschouwelyke
zal de mogelijkheid bieden in
tijd tot een nieuw „wereldto-
d" te geraken.
het „Orffsche Theater" wil de
iziek alleen één van meerdere
ttponenten en niet de overheersen-
zyn, „noch uitdrukking, noch im-
®Kie. noch begeleidende muzikale
Bttratie, niet autonoom, maar een
CARL ORFF
per is echter toch teveel componist,
dan dat niet de muziek zyn werk
het bepalende signum zou geven.
Hierby rij kt deze muziek los van
alle analyses over tonaliteit of ato
naliteit van het naturalistisch ge
sproken woord vla de ln een muzika
le vorm betrokken taal tot de meest
gecompliceerde meiismen en ritmi
sche vormen, die zich onttrekken aan
een nauwkeurige bepaling.
Groot pedagoog
Reeds sedert 1920 wfjdt Orff zich
alleen aan scheppende en pedagogi
sche werkzaamheden. Uit het werk
aan de door hem mede-opgerichte
„Güntherschule" ln München groei-
Werken van Arshile
Gorky in Boymans
In het Museum Boymans-van Beu-
ningen ln Rotterdam zal van 24 juli
tot 5 september een tentoonstelling
worden gehouden van circa 50 schil
deryen en 100 tekeningen van de
Amerikaanse schilder Arshile Gor
ky. Het werk van deze kunstenaar Is
niet minder belangryk en in ons land
nog minder bekend dan dat van Ni
colas de Stael. Vooral door de -vele
tekeningen, belooft de Rotterdamse
expositie een byzonder goed over
zicht te geven van dit oeuvre.
Gorky, „de bittere", was de kunste-
naarsnaam van Vosdanig Manoog
Adoian, zoon uit een Armeens immi
grantengezin in de VS. zyn werk
heeft een surrealistische en expres
sionistische inslag. Hy was een feno
menale tekenaar. Aan een fatale
ziekte ïydende, verkoos hy in 1948 de
dood.
Muziekscholen nog
zonder subsidie?
Het Tweede-Kamerlid Wilm&ns
(PvdA) heeft de minister van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappeiyk
Werk verzocht een oplossing te zoe
ken van het vraagstuk van de subsi
diëring van muziekscholen. Een groot
aantal van de door het Ryk gesub
sidieerde muziekscholen heeft, zo is
hem ter ore gekomen, het toekomen
de subsidie over het voorlaatste cur
susjaar (196364) of boekjaar
(1964) met als teldatum 1 februari
1964 nog niet ontvangen.
Hy wil verder weten, of dit ook
geldt voor het cursus- of boekjaar
waarin de teldatum 1 februari 1965
valt en om hoeveel muziekscholen
het gaat. Ook informeert de heer
Wilmans naar de oorzaak van de
achterstand in uitbetaling. Hy wyst
erop, dat de financiële moeiiykhe-
den van de muziekscholen, die mede
als gevolg van het te lage Rykssub-
sidie toch al groot zyn door de trage
uitbetaling zowel qua budget als qua
liquiditeit nog worden verzwaard.
Tenslotte vraagt hy of de bewinds
man ervan op de hoogte is, dat de
andere subsidiërende overheden dik-
wyis met voorschotten werken, even
als de Ryksoverheid dat by tal van
andere door haar gesubsidieerde cul
turele instellingen en organisaties
pleegt te doen.
Voer voor psychiaters:
Documentaire over schilder
Labique op Spoleto-feest
Film van uitzonderlijke betekenis
(Van onze correspondent)
Het Festival van Spoleto biedt ver
rassingen op elk gebied. Maar iets
heel bijzonders was een Italiaanse
documentaire van Raffaele Andreassi
over de schilder Antonio Ligabue.
Ligabue was een z.g. „naïeve" schil
der. Hy begon zyn leven als staljon
gen in een circus, waar hy door de
trap van een paard aan het hoofd
werd gewond. Daarna leefde hy als
vagebond ln het drassige land aan de
monding van de Po. Hy verbeeldde
zich verwant te zyn met velerlei die
ren, vooral arenden en leeuwen, en
stootte dierlyke geluiden uit. Af en
toe trok hij zich terug in een boeren
schuur, kleedde zich dan in eigen
aardige vrouwelijke kleren, alles heel
licht en teder van kleur, waarvan de
zindeiykheid en de fynheld hem diep
gelukkig maakte.
Na verdrijving van de bpze geesten,
die hij overal aanwezig achtte, schil
derde hij dan in sterke, vroiyke kleu
ren primitieve maar zeer aantrekke-
ïyke voorstellingen van leeuwen, hon-
veel zelfportretten. Hij gaf die schil-
deryen weg voor wat eten of een glas
bier, tot in 1961 VIgorelli hem „ont
dekte" en in Rome een grote tentoon
stelling van zyn werk organiseerde,
waarna hy voor zyn doen heel ryk
werd. Hy kocht een huis, had drie
auto's en een chauffeur en maakte,
reeds op jaren en ongehoord leiyk,
het hof aan een vrij Jonge, knappe
vrouw, die hem aanzette steeds meer
te schilderen en te tekenen. Twee jaar
geleden werd hij door een beroerte
getroffen en zyn rechterarm verlam
de, zodat hy niet meer werken kon.
In mei 1965 is hy gestorven, stellig
een der meest eigenaardige figuren
van onze tyd.
De film over Ligabue is, vooral ook
voor psychiaters, een document van
uitzonderlijke betekenis. Voor de ge
wone toeschouwer Is er het contrast
tussen de byna verdleriykte vagebond
en de bUzondere tederheid van zyn
kunstvisie, een tederheid dte overi
gens ook tot uiting komt ln de eigen
den, zebra's, papegaaien en ook heel aardige verhouding tot zyn „muze".
Max Bill in Zurich
Zomertheater in
een week gebouwd
Voor de somma van 7000 fran
ken heeft het Zwitserse univer
sele genie Max Bill architect,
schilder, beeldhouwer en politi
cus in Zürich een schouwburg
gebouwd, aldus het „Hblad".
Deze staat op de Lindenhof, in
het oudste gedeelte van de stad.
De schouwburg heeft 420 plaat
sen en is in een week gebouwd.
Hy bestaat uit elementen van mon-
tagebouw, geprefabriceerd stalen de
len, die niet geschroefd of gelast,
maar aan elkaar geklemd worden. De
staalconstructie is overtrokken met
een soort zeildoek, een nieuwe kunst
stof die geiymd wordt en vocht noch
warmte doorlaat. Het toneel is even
breed als de schuin oplopende toe
schouwersruimte. Het theater kan
naar veranderende behoefte of stand
plaats afgebroken en weer opgebouwd
vergroot en verkleind worden.
Bil heeft het geheel gebouwd als
model voor een makkelijk vervoer
baar, volkomen nieuw type zomer
theater.
In dit geval staat het ten dienste
van de Zürich er Werkbühne, een
jonge toneelgroep, die al ln vele Zwit
serse en Westduitse steden is opge
treden. Het wilde zyn meesterproef
afleggen met een serie van 18 voor
stelingen van Jarry'8 Ubu Roi, in de
regie van Georg Muller, aankleding
van Max Bill zelf, choreografie van
Nicholas Beriosow en met een op
windende muziek van Wemer Speth.
Met dit stuk werd een groot succes
behaald.
Eerste Zuidkoreaanse president
Felle verdediging
van oud-minister
tegen aanklacht
De gisteren overleden Syngman
Rhee, de eerste president van
Zuid-Korea, heeft dit land twaalf
jaar lang met ijzeren hand gere
geerd. In die tijd werkte hij met
grote volharding voor een onaf
hankelijk en verenigd Korea. Ge-
cerd en bewonderd als de grote
patriot, die de repubUek Zuid-
Korea had gesticht, werd hij ech
ter tegelijkertyd gehaat om zijn
feodaal despotisme.
Slngman Rhee, die op 26 maart
1875 werd geboren, ging in Seoel op
een Amerikaanse school voor metho
disten. Daar leerde hy de grondstel
lingen van de democratie. Door zyn
vele geschriften voor democratische
hervormingen en tegen de Japanse
invloed op de Koreaanse rege
ring werd hy in 1897 gearresteerd
Werkweek kerkmuziek
in Bennekoin
Op het landgoed Hoekelum te
Bennekom wordt door de Lutherse
Werkgroep voor Kerkmuziek van 24
tot 81 Juli a.s. de 15e Werkweek
voor Kerkmuziek gehouden. Onder
leiding van dr. Willem Mudde en
mevrouw Meti Smit-Duyzentkunst
studeren do deelnemers aan deze
week een programma in van oude en
hedendaagse kerkmuziek.
Koorstemvorming verzorgt prof. dr.
Gerhard Martin uit Oostenryk. Een
referaat over de uitvoeringspraktyk
van oude orgelmuziek houdt prof. dr.
Newman Powell uit de VS.
Vrijdagavond 30 juli wordt deze
week besloten met een concert in de
Evang. Lutherse kerk te Arnhem.
Ruim 200.000 mensen
in Athene op de been
De afgetreden Griekse premier Pa
pandreoe, die zich voor het eerst
sinds zyn heengaan in het openbaar
vertoonde, is gisteravond door zeker
"!00.00ft mensen stormachtig begroet.
Hij reed in een met bloemen over
dekte auto van zyn woning in Cas-
tri, 25 km van Athene, naar het
hoofdbureau van zijn Unie van het
Centrum Party in de Griekse hoofd-
si ad. Op de schouders van partyge-
noten werd hij het gebouw binnen
gedragen.
In koor riepen betogers zyn naam,
onder begeleiding van auto
claxons. Bloemen, linten en confetti
rogenden op de ex-premier neer.
Toen Papandreoe er eindelyk in
geslaagd was het partygebouw bin
nen te komen, wilde hy het volk toe
spreken .rnaar het duurde wel twin
tig minuten voordat hy zich enigs
zins verstaanbaar kon maken. „We
zullen zien wie het land regeert
de koning of het volk", zet hy.
Papandreoe merkte voorts op, dat
ln een gekroonde democratie het
volk regeert, de koning adviseert en
de regering beslist. De ministers wor
den niet door de koning gekozen,
maar door het volk.
De nieuwe premier, Novas, heeft
naar aanleiding hiervan gezegd dat
Papandreoe beter voorstellen kan
doen die een eind maken aan de door
hem veroorzaakte crisis. Anders
schiet hy te kort in zyn plicht
jegens het volk. Novas zei dat er
onder de huidige omstandigheden
geen nieuwe verkiezingen zullen wor
den pehouden. De meerderheid van
Het is moeiiyk om zich voor te
stellen dat welke regering dan ook
deze t&frelen nog een tweede avond
kan dulden. Veel hangt nu af van
het staatsmanschap van Papandreoe.
Na een dergelyke ontplooiing van
kracht die ongehoord is in de Griekse
geschiedenis ïykt er geen sprake van
te zyn dat Novas nog lang aan de
regering blyft. Maar zelfs om de op
lossing Stephanopoelo6 te aanvaar
den, zou Papandreoe veel water in
de wyn moeten doen.
(Stephanopoelos, vice-premier ln
de rcgering-Papandreoe, heeft zich
nadrukkelijk buiten het avontuur-
Novas gehouden en is nu beschikbaar
voor een compromis-oplossing. Hy
zou een centrumregering kunnen
vormen zonder Papandreoe maar ook
zonder de zogenaamde verraders -
groep'.
Papandreoe zal zo'n regering al- I
leen kunnen aanvaarden als er een
figuur in ia, die iedereen ziet als zyn
absolute vertrouwensman.
De voormalige minister van Finan
ciën Giuseppe Trabucchi heeft zich
gisteravond in een gezameiyke zit
ting van het Italiaanse parlement
en tot levenslang veroordeeld. In de j byzonder fel verdedigd tegen de te-
gevangenis werd Rhee christen. In gen hem ingebrachte klacht over
1904 profiteerde hy van een algeme- ambtsmisbruik.
ne amnestie voor politieke gevange- Volgens de Ua<,ht ma Itallaan.
se ondernemingen toegestaan heb
ben tabak in Mexico te kweken en
deze voor de verkoop aan te bieden
nen. Na zyn vrijlating ging hy naar
de V.S., waar hy promoveerde in
de letteren en de wysbegeerte.
In 1918 proclameerde het Kore
aanse volk zyn onafhankeiykheid
maar de opstand tegen de Japan
ners werd bloedig onderdrukt. Rhee
werd president van de voorlopige re
gering in ballingschap, een functie
die hy byna dertig jaar vervuld
heeil. Hy woonde in China, Zwitser
land en Amerika.
In 1945 ging hy weer naar
zyn land en hy was byna twee jaar
president geweest, toen in 1950 de
oorlog tussen Noord-en Zuid Korea
uitbiak.
In 1953 by bestandsonderhandelingen
tussen delegaties van de Volkerenor
ganisatie en de communisten, gaf
Rhee een verklaring uit. waarin hy
zich fel kantte tegen een mogelyke
verdeling van het land. In deze hou
ding bleef hy volharden. Hy weiger
de de bestandsvoorwaarden te aan
vaarden en deed de onderhandelin
gen byna mislukken.
In maart 1960 werd Rhee voor de
derde keer tot president gekozen. In
het land braken echter relletjes uit.
De democratische party verklaarde
dat de verkiezing ongeldig was omdat
er met de stemmen geknoeid was.
By gevechten tussen troepen en
betogers kwamen ruim 100 demon
stranten om het leven. Tenslotte
werd in het parlement een resolutie
aangenomen, waarin Rhee werd ver
zocht af te treden. Rhee trad inder
daad af en vertrok met zyn vrouw
naar Hawai.
Syngman Rhee, ©en kleine en kwie
ke man met een raadselachtig ver
schrompeld gezicht, had een prikkel
bare en koppige natuur. Hij was ech
ter ook een moedig man die beschik
te over een zeer grote geestkracht.
Hij bad geen kinderen en leefde
heel eenvoudig.
Belangrijke vooruitgang
bij bestrijding van pijn
en griep!
Vier middelen in één tablet helpen
elkaar endoen wonderenl
De kennis van pijnbestrijding is in
de loop der jaren groter geworden.
Er is vastgesteld waar en hoe pijn
ontstaat en men heeft geleerd pijn
te meten. Men heeft kans gezien de
werking van een der oudste pijnbe-
strijders door toevoeging van daar
na ontdekte middelen belangrijk te
versterken. Eén der bestanddelen is
het betrouwbare maagmiddel Che-
farox, dat een teveel aan maagzuur
neutraliseert. De combinatie is ide
aal om pijn of griep doeltreffend te
bestrijden.
ChefarineA
In één jaar
Café-restaurant „Bristol" aan
kamer wil het niet zoals wel zou i de Coolsingel bij het Hofplein
blijken by het vertrouwensvotum.
Novas behoort, evenals Papandreoe,
tot de Unie van het Centrum Party.
Papandreoe werd tot aftreden als
premier gedwongen toen de Koning
geen toestemming wilde geven voor
het ontslag van een aantal rechts
georiënteerde officieren en van de
minister van Defensie.
Oplossing
Athene
Rotterdam zal per 1 september
sluiten. Bristol is het derde grote
café-restaurant aan de Coolsingel
in één jaar tljds, dat tot sluiting
overgaat.
De bouw van de metro, die geruime
tyd van de Coolsingel en de omgeving
van het Hofplein een chaos maakte,
gepaard met een duidelijke structu
rele wijziging in de horecasector in
Rotterdam, heeft deze bedryven grote
schade toegebracht, aldus horeca-
kringen.
Wanneer over enkele jaren de
metro rydt en de Coolsingel weer een
open boulevard Is zal het voorname-
ïyk een winkelstraat zyn geworden.
De dancing Bristol zal biyven be
staan en rond 1 oktober, later, zal er
naast deze dancing een klein café
onder de naam Bristol worden ge
opend.
De huidige benedenzaal van het
café-restaurant wordt showroom van
een Rotterdams automobielbedryf. de
bovenverdieping wordt in beslag 'ge
nomen door de uitbreiding van een
reeds in het gebouw gevestigd bedryf
in kantoormachines.
aan het Italiaanse staats-tab&kmo-
nopolie.
De klacht is door kamer en senaat
tegen de 64-jarige christendemocra
tische senator ingediend.
Het was de eerste maal in de ge
schiedenis van het na-oorlogse Ita
lië dat een minister of een oud-mi
nister voor het parlement geroepen
werd om te antwoorden op straf-
rechteiyke klachten. In zyn verde
diging zei Trabucchi, dat hy de toe
stemming gegeven had ln een perio
de van slechte tabaksoogsten.
Hy zei van mening te zyn niets
voor de machtiging om de tabak in
Mexico te kweken en de staat had
van de import geen nadeel onder
vonden.
Indien het parlement de klachten
goedkeurt zal Trabucchi zich ter ver-
finitieve afdoening van de zaak moe
ten verantwoorden voor het consti
tutionele hof, Itallë's hoogste gerecht.
Geen kandidaat
van Portugese
oppositie
De Portugese sociaal-democratische
aotieparty, de belangrijkste opposi
tiebeweging in het land, heeft een
verklaring uitgegeven waarin wordt
meegedeeld dat de party geen kan-
didaad zal stellen voor de presidents
verkiezingen van a.s. zondag. Een
nieuw systeem, volgens hetwelk de
president zal worden gekozen door
een 575 leden tellend kiescollege,
sluit elke mogeiykheid tot vertegen
woordiging van de oppositie uit, al
dus de verklaring.
By de verkiezingen staat thans al
leen admiraal Americo Thomaz kan
didaat, president van Portugal sinds
1958. Hy vertegenwoordigt de natio
nale Unie, de politieke organisatie
die het bewind van premier Salazar
steunt.
CHAUFFEUR (30)
DOODDE BABY
Een 30-jarige chauffeur uit het
Limburgse plaatsje Schaesberg heeft
bekend zijn drie maanden oude kind
je te hebben gedood.
De rijkspolitie heeft in opdracht
van de officier van Justitie in Maas
tricht, mr. J. J. Th. Corsten een on
derzoek ingesteld naar het overiyden
in maart van dit jaar van een drie
maanden oude baby. Het onderzoek
had tot resultaat, dat de vader van
het kind werd gearresteerd. Tydenf
het verhoor bekende hy het kind te
hebben gedood.
De man was nog noodt met de po
litie in aanraking geweest.
Het echtpaar heeft nog een doch
tertje van anderhalf jaar. Omtrent
het motief willen politie en justitie
die ook verder in deze zaak weinig
mededeelzaam zyn, zich niet uitlaten.
De vrouw is niet gearresteerd.
Britse persraad
„Drakesteyn-foto"
geen inbreuk op
privéleven Prinses
De publikatie van de z.g. Drake-
steyn-foto van Prinses Beatrix met
Claus von Amsberg in het Londense
dagblad Daily Express is volgens de
Britse persraad geen inbreuk op het
privéleven van Prinses Beatrix. Een
door David Martin ingediende klacht
werd afgewezen.
De express heeft aangevoerd, dat
het artikel plus foto informatie ge
ven over een nieuwe ontwikkeling m
het leven van de Prinses. Men heeft
met publikatie van de op zichzelf on
schuldige foto's gewacht tot na de
verklaring van de Koningin en de
Prins. Het Nederlandse Koninkiyic
Huis heeft zich ook niet beklaagd.
