Curacao op tweesprong:
werkloosheid of
industrialiseren
I L"
r
HOE
WERKT
HET
BEELDPANEEL
Zaterdag
1965
Pagina 2
Olieraffinaderijen krimpen in
(Van onze reisredacteur,
mr. H. L. Leffelaar)
Willemstad, Curasao Wan
neer een Curaqaoenaar zegt
dat hij „bloot" is, bedoelt hij,
dat hij geen geld op zak heeft.
Voor de eilandelijke economie
van de Antillen is de naaste
toekomst hoe langer hoe meer
een kwestie van bloot of niet-
bloot zijn. Nog steeds beslaat
Shell 26 blauwe bladzijden in
het telefoonboek, terwijl de
Maduro-familie en haar zake
lijke belangen er zes in beslag
nemen (afdoend tegenbewijs
voor de legende, dat Curagao
een soort Madurodam van 472
vierkante kilometer zou zijn).
Maar Shell Curasao is niet
meer wat het was in de laatste
wereldoorlog, toen het met
Esso op Aruba 12 procent van
het geallieerde olieverbruik.
leverde.
In 1954 had Shell Curasao elfdui
zend employees ln dienst. Daarvan
ztjn er ln 1965 door bezuiniging en
automatisering van het produktie-
proces 4700 overgebleven. Op Aruba
liepen vergelijkbare cijfers terug
van 8.000 in 1948 tot 3.000 dit jaar.
Hoewel beide maatschappijen eerst
niet-Antillianen afvoerden, werd
sinds 1957 het teken aan de wand
steeds duidelijker leesbaar: werk
loosheid. Officieel wordt het per
centage werkzoekenden geschat op
17. Officieuze berekeningen stellen
het echter op 23 procent. In de VS
wordt 6 i 7 procent maximaal ge
acht voor een gezonde interne eco
nomie.
In de komende vier Jaren zal het
aantal „blote" Antillianen er niet
minder op worden. De raffinaderij
op Aruba zal nog 2000 employees af
voeren en Shell Curacao omstreeks
2700, Op Curacao is door deze in
krimping de overheid nu al de
grootste werkgever geworden.
Kletsvogcl
Bijgelovige eilandbewoners spit
sen de oren bij het horen van de
tjoetjoebi, een zogenaamde klets-
vogel. Wanneer de tjoetjoebi kwet
tert, zeggen zij, brengt hij een be
richt. (Vraag aan de Curacaoenaar,
die mij dit vertelde: „Bent u bijge
lovig?" en zijn antwoord: „Nee,
maar meestal is het waar,") Welke
berichten heeft de Tjoetjoebi voor
Curacao in petto? Meer verwach
tingen en prognoses dan feiten. De
gunstige feiten zijn op de vingers
van één hand te tellen.
ir Op Curagao zal binnenkort wor
den begonnen met de bouw van
een Hilton-hotel, dat 22 miljoen
gulden zal kosten (gedeeltelijk ge
financierd met Nederlandse hulp)
en dat aan 400 personen werkge
legenheid zal bieden.
Constructie van de Kaiser alu-
miniumsmelterij, waarvoor zeer
onlangs het contract werd gete
kend een investering van onge
veer 350 miljoen gulden. De bouw
zal twee tot drie jaar duren en
1500 arbeidskrachten vragen,
waarna het bedrijf een perma
nente werkgelegenheid zal bieden
voor ongeveer 450 man. De smel-
terij zal overigens geen bauxiet
uit Suriname verwerken, maar
aluinaarde uit Jamaica.
De haven van Curagao heeft een
groter tonnage-verkeer (in 1960,
6.527 schepen met een tonnage van
51.245.900 brt) dan Londen en ziet
per seizoen 84 speciale tour-sche
pen met voornamelijk Ameri
kaanse toeristen komen en gaan.
Tegenover deze drutppels op een
gloeiende plaat, staand de economi
sche stormballen, die minister C. D.
Kroon van Economische Zaken, sig
naleerde in zijn algemene beschou
wing bij de begroting van 1965. Mi
nister Kroon merkte op, dat het
binnenlands produkt in 1963'64
daalde met twee procent. Dat het
moeilijk zal zijn de reorganisaties
bij de olieraffinaderijen te blijven
opvangen. Dat de Antillen op het
gebied van arbeidsproduktiviteit een
achterstand hebben ten opzichte
Ondanks de sinds 1951, ver
leende gelijkwaardige statius
in het Koninkrijk aan de Ne
derlandse Antillen en de
toelating van dit gebied ver
leden jaar als geassocieerd
lid tot de EEGverkeren
Curacao en de overige An
tilliaanse eilanden in een
economisch toenemend pre
caire situatie door de aan
zienlijke inkrimping en be
zuiniging van de olieraffi
naderijen.
Onze reisredacteur, mr. H.
L. Leffelaar, sprak in Wil
lemstad met een aantal re
geringsfunctionarissen en-
geeft in nevenstaand artikel
een beeld van de huidige
stand van zaken in dit deel
van het Nederlandse Ko
ninkrijk.
Willemstad wordt gehalveerd door de Anna-baai. De ene helft
is voornamelijk het zakencentrum en ingesteld op koopgrage
Amerikaanse toeristen. De andere kant, Otra Banda, geeft Cura
sao te zien zoals het werkelijk is, compleet met lasten torsende
vrouwen en het gewoel van een tropische hoofdstad.
van hoog ontwikkelde industriële
landen en dat het eilandengebied
gedurende de laatste jaren heeft in
geteerd op de deviezenvoorraad.
Een andere negatieve factor is de
gestage bevolkingsaanwas van on
geveer drie procent per jaar, waar
bij men voor 1972 een bevolkings
aantal op Curagao heeft geprojec
teerd van 169.000 personen, vergele
ken met 127.000 in 1962. Om deze
toeneming te verwerken zou op Cu
ragao een arbeidsplaats ln nieuwe
bedrijven gecreëerd moeten worden
voor minstens 10,000 personen.
Stadslawaai
In Willemstad is van deze pro
blemen (nog) weinig te merken. Op
ongezette tijden gilt de sirene over
de St. Annabaai boven het stads
lawaai uit ten teken dat de ponton
brug wordt opengedraaid. Dan
stokt aan weerszijden het bumper -
aan-bumper-verkeer van zwaar
lijvige Amerikaanse auto's en glijdt
een tanker of toeristenschip de ha
ven ln of uit, de scheepspjjp ette
lijke malen hoger dan de spitsen
van de trapgevel tj es langs het wa
ter. „De brug is fout", zeggen Cu-
racaoenaars achter het stuur en zi;
maken een vlugge berekening of
het loont om de 25 kilometer om
de baai heen te rijden.
„Maar", zegt een berustend auto
mobilist, „wat zou Curasao moe
ten beginnen, wanneer de brug al
tijd goed was?"
In het stadsbeeld ontbreken be
delaars, zelfs sjofel geklede mensen.
Uiterlijke Nederlandse zindelijkheid
heeft ook van deze tropenstad een
keurige mod el-maquette gemaakt
Eerste steen voor
Zilveren Schor
Op donderdag 22 april zal aan
het Veer se Meer de eerste steen
worden gelegd voor het jeugdcen
trum „Het Zilveren Schor". Zoals
bekend is „Het Zilveren Schor' 'een
van de twee terreinen, welke Ko
ningin Juliana en Prins Bernard
b(j hun zilveren huwelijksfeest aan
de Nederlandse Jeugd hebben ge
schonken.
De bouw van het ontmoetings
centrum „De Hunneschans" bij
Uddel is bijna voltooid, voor „Het
Zilveren Schor" zijn nu de hei
en funderingswerkzaamheden ach
ter de rug.
Het leggen van de eerste steen
gebeurt door twee meisjes leer
lingen van de openbare en de chris
telijke school in Arnemuiden en
twee jongens uit het Zeehospitum
in Oostkapelle.
Aan de plechtigheid op het ter
rein zelf gaat een bijeenkomst in
„Het Verenigingsgebouw" in Arne
muiden vooraf. Hiervoor zijn onder
meer het college van Gedeputeer
de Staten van Zeeland, het college
van burgemeester en wethouders
van Arnemuiden, alle burgemees
ters van de gemeenten rond het
Veerse Meer, de rentmeester van
de Kroondomeinen en bestuur en
raad van advies van de Stichting
Zilveren Jeugdcentra uitgenodigd.
Ook Prinses Beatrix, die lid van
de raad van advies is, zal aanwezig
zijn.
De Koningin Emma pontonbrug moet voor elk in- of uitgaand schip opengedraaid worden,
Links van de brug aan de overkant staat een rij Hollandse gevels, daterend uit de tijd van dt
West-Indische Compagnie, en rechts Fort Amsterdam, de ambtswoning van de gouverneur
met straten, waar de gebruikelijke
rommel van woongebieden even bo
ven of beneden de evenaar onzicht
baar blijft. Toch moet 24 procent
van de woningen op Curacao het
zonder water stellen, 20 procent
zonder elektriciteit en 40 procent
zonder riolering.
Alleen op het Otra Banda (let
terlijk: andere kant van de An-
na-baai) kan de opmerkzame toe
schouwer een glimp opvangen van
te kleine huizen met te veel men
sen, van arm-dunne steegjes en een
riekend riool. Maar overdag in het
helle tropenlicht hebben zelfs deze
buurten eerder de charme van het
pittoreske dan het vale van de ar
moede.
Bijlage
Op 2 mei zal The New York
Times uitkomen met een speciale
bijlage over de Antillen (een ad
vertentie, waarvan regeringswege
ruim 70,000 gulden voor werd uit
getrokken). De bijlage zal niet in de
eerste plaats de toeristische moge
lijkheden van het eilandengebied
accentueren, maar meer de voor
delen voor het vestigen van indus
trieën in een gebied, dat profiteert
van de E.E.G.-markt en van rela
tief goedkope arbeidskrachten. Het
bruto uurloon in de E.E.G.-landen
steeg sinds 1959 met minstens 10
tot 30 procent meer dan in de An
tillen, terwijl het prijsindexcijfer
van de kosten van levensonder
houd in de Antillen sinds 1958 niet
hoger kwam dan een stijging van
6 procent tegen 172 in Nederland in
dezelfde periode.
Ondanks deze pogingen om Cu
racao en de overige eilanden nieuw
leven in te blazen, bevordert de re
gering tevens de emigratie van
eilandbewoners naar Nederland.
Het programma, dat in 1962 begon
met een experimentele groep van
dertien (van wie er niet één naar
Curagao terugkeerde), ziet nu een
maximale afvoerscapaciteit van
omstreeks 400 tot 600 man arbeids
krachten per jaar.
Willemstad wordt gekenmerkt door Hollands nauwe steef}1
jes en straten waar twee auto's elkaar nauwelijks kunnen pask
seren. Niettemin zijn er op het eiland ruim 15.000 auto's, op eej
bevolking van ongeveer 125.000. je
Welke tijdingen heeft kletsvogel
Tjoetjoebi voor de Antillen in petto?
Voorlopig geen berichten van voor
spoed of hoogconjunctuur. Maar
ook zonder deze zal de passaat over
het knoestige eiland jagen, en zal
1 lok£
tot het roze ochtendgloren uit 1
len in Willemstad de calypso-dreut
naar buiten rollen, en een stem dj
winnende bingonummers afroepen
Dat is het voorrecht van de tropeip
(ivit Amsterdam gezien over de Anna-baai.
Men heeft nu echter ook een
IRP(Image Retaining Panel)
ontwikkeld. Het is een foto-
luminescent paneel, waarop
een beeld gevormd en vast
gehouden kan worden
Men legt een voorwerp op het
paneel en belicht als bij het ma
ken van een fotografische kon-
taktdruk.
Tl—0
Na doven van het licht vertoont
het IRP een beeld van het voor- L,
werp,dat ca 30 minuten scherp j™,
blijft.
Een IRP is ongeveer opgebouwd
ols een gewoon ELP, maar werkt
op gelijkstroom en heeft een
speciale, voor licht gevoelige fosfor.
Bij verwijdering van de
lichtbron blijft het,indien g §j
nog aangesloten, lumines-
ceren op de belichte plaatsen.
Bij verbreken van de stroom
houdt het lichten op en kan er
een nieuwe opname worden
gemaakt.
IRP's hebben reeds tientallen
toepassingen, o ain de elektro-
nenmikroskopie, om van kwets
bare objecten met lage sponning
toch duidelijke beelden op te
bouwen.'
