iet sturen...maar twisten!
Hollands glorie
Verkoop auto's
steeds groter
Ruimtevaart zowel geestelijke
als lichamelijke uitdaging
AUTONIEUWTJES S
Nieuwe serie vrachtwagens van
Ford
CHIENASH
VERLEDEN
Medisch
nog vele
vragen
LEIDSCIÏ DAGBLAD DONDERDAG 10 JUNI 1965
Vit» wegen. wagons, wielen en wal - er - zo - bij - komt
Behoort het stuur, dat sinds een halve eeuw
iymbool van de automobiel is, tot het verleden
\ch\jnt zijn positie te worden bedreigd!
In hun streven het autorijden nog gemakkelijker en veüiger te
iaken, hebben Ford-ingenieurs een stuurkolom met „twist" ont
wikkeld. Deze twist heeft niets met dansen te maken, maar met
fct „twisten": het drac
vagen met een minimuv
B sturen.
Een ander voordeel v
plaats inneemt dan het
trder verbetert.
it voornaamste
In ieder geval
van een stuurmanipulatorom de
inspanning in de gewenste richting
dat het minder
het zicht van de
Bij het nieuwe stuursysteem heeft de stuurkolom twee zijioaarts
uitstekende armen. Aan het uiteinde van iedere arm bevindt zich
een handgreep. Met één van deze handgrepen of beide tegelijk kan
men door een licht draaiende beweging de wagen sturen. In de
praktijk betekent dit, dat men de wagen met één vinger kan diri
geren waarbij de armen als in een fauteuil op de armleuningen
kunnen blijven rusten.
Vier wagen uit de 1965 Ford - Lincoln - Mercury serie zijn voor
testdoeleinden met het nieuwe stuursysteem uitgerust. Het toetsen
van het systeem in de praktijk is nog in volle gang, maar reeds i
wijzen verschillende tekens op een „new look" wat betreft de
besturing!
De heer J. M. Lawrence, sinds
1960 de hoogste baas van General
Motors Continental in Antwerpen,
heeft sinds 1 juni een nieuwe func
tie gekregen. die hem belast i
supervisie over de General Motors
vestigingen in Zweden. Denemarken. jjet gaat met (je verk0pen van per- alles ln het werk zal stellen om haar
Noorwegen. Finland. Oostenrijk, sonenauto's nog steeds in een stij- cliënten een steeds vollediger gamma
Zwitserland. België, Nederland, Por- gen<je lijn. In de eerste vier maan- te bieden en dat zij zich nog meer
tugal en Italië. den van dit jaar werden er niet zal inspannen om de service te ver-
Jaren geleden werden de minder dan 100.378 verkocht tegen volmaken.
Triumph-fabrieken opgekocht door in dezelfde periode van het vorige Wat de ditbreiding van het aantal
de Standard-fabrieken en men is al jaar 84 071. modellen betreft, deelde de Franse
Jaren bezig om de naam Standard Dere van de RAI afkomstige cü- ..captain of industry" mede. dat de
voor personenwagens te veranderen fere betekenen, dat er in genoemde
in Triumph. Dat begon al met de maanden ruim 19 prooei
Triumph Herald, een volledig Stan- sonenautos werden verkocht, een
dard-produkt. dat onder de naa;n ongedachte stijging.
Triumph werd uitgebracht. De laat- 1 Maart en april waren de maan-
ste fase is nu bereikt door de naam den. waarin de meeste wagens wer-
Standard Motor Co Ltd te verande- I den verkocht, nl. resp 31 769 en
ren in Standard-Triumph Motor Co J 31.335, meer dan 1000 per dag. Vorig
Ltd. j jaar waren de cijfers voor de over-
Enkele jaren geleden werd het eenkomstige maanden resp. 25.443
Standard-concern opgekocht door de i en 23.929
Leyland-vrachtwagen fabrieken. Bij de RAI rekent men er op, dat
Rolls Royce is de zoveelste auto- er in dit Jaar totaal ruim 260.000
moblelfabriek, die een NSU-licentis aut°'a zullen worden verkocht, i
heeft rekocht voor de bouw van Eezien d= huidige verkopen moet
Wankelmotoren. De Roils Royce j uien er opjiedach^zijn, jiat dit
Wankelmotoren mogen echter
VW eerste
gebruikt worden voor personen
wagens, vrachtwagens en bussen.
Deze krachtbronnen mogen voorts
alleen gevoed worden met dieselolie
of geschikt zijn voor consumptie van
diverse soorten brandstof (z.g. „alles-
eters"). Verondersteld wordt, dat
Rolls Royce de wankelmotoren voor
legervoertuigen gaat ontwikkelen.
De nieuwe Rambler Marlin, een
zespersoons hardtop sportcoupé met
de z.g. ,.fast-back"-modelijn (flauw
naar achter hellend dak tot aan de
achterbumper) beleefde zijn Neder
lands debuut in Enschede. Hij is in
ons land verkrijgbaar voor f. 17.100.
f. 17.600 of f. 18.000. al naar gelang
van het gewenste motortype.
1
heeft een nieuwe
ihragenserie geïntrodu-
die binnenkort ook op
lederlandse wegen zal
hijnen.
u „D" serie bestaat uit
dan 500 basis-specifica-
Dit hoge aantal werd
Ijjk gemaakt door een
Jnte bouwwijze. Zij
dat men, net als bij
.nodoos, een aantal
bardcomponenten heeft,
lerling verwisselbaar
te passen zijn. Hier-
(ebruiker den tege-
pde nieuwe vrachtwagens
rt Ford tevens een
lortabele kantelcabine,
een grote besparing
service- en onderhouds-
i werd verkregen.
dat de motor er
keuze uit drie diesel-
n en twee benzinemo-
n, die alle geheel
de „D" serie zijn ont-
a» schuin is geplaatst
de vloer van de cabine,
veel ruimte in de cabine ge-
Ford is van plan op diverse
haar Amerikaanse
o.a. de Thunderbird, stereo band
recorders als een extra accessoire te
leveren. Met deze, als cassette uit
gevoerde, bandrecorders, die een
speelduur van 80 minuten hebben,
kan men zijn eigen „wensprogram-
ma" samenstellen. Kinderen kan
men er tijdens een lange reis zoet
mee houden door bijv. hoorspelen of
sprookjes te laten afdraaien.
Sedert 1961 worden de personen
wagens van de British Motor Co
afgeleverd met bevestigingspunten
voor veiligheidsgordels. De gordels
zelf worden als extra verkrijgbaar
gesteld. Sindsdien zijn er 75O.0C0
BMC veiligheidsgordels verkocht.
Volkswagen staat nog altijd op de
eerste plaats met 13.851 verkochte
wagens in deze periode van 4 maan
den
Opel heeft zijn tweede plaats ver
loren aan Ford-Duitsland. die 12.274
auto's verkocht tegen Opel 12.266.
De enige merken, die hun verkopen
zagen verminderen zijn Renault en
BMW. De eerste liep terug van 5821
tot 5579 en de tweede van 1976 tot
1919.
Renault
Deze verkoopcijfèrs liegen er niet
om. Renaults positie op de Neder
landse automarkt en trouwens
niet alleen in ons land is dalen-
1%6-Tn'odelien" de Maar daar zal iete aan 8edaan
het najaar in ons land
per- verkrijgbaar zal zijn. Het is ook uit
gelekt. dat er op de Paryse Salon
een nieuw Renault-type, de R 10. zal
worden geïntroduceerd. Details wor
den echter nog niet gegeven.
Wat de service betreft, deelde
monsieur Dreyfus mee. dat Renault
ln de omgeving van Amsterdam een
terrein heeft gekocht teneinde hierop
een nationaal centrum voor onderde
len en service op te richten
Tevens zullen er vormingscen
tra komen, waar de agenten hun er
varingen kunnen uitwisselen en ken
nis kunnen maken met de nieuwe
technische ontwikkelingen bij Re
nault.
De grote baas van Renault ver
klaarde, dat dit merk vastbesloten is
zijn positie in Nederland te verster-
MARKTBERICHTEN
BARNEVELD. 10 juni Coöpera-
Prijzen (in
van 40 51
9 98-11.73.
Eiervelling. Ede.
6.52-9.48; 51/.
-1275. 65 71 gr. 12.79-14.32.
45 55 gram 7 85-11.00,
1^50, 65 gr.
Juni:
orden. De president-directeur
|de Franse staatsfabriek, Pierre Drey
fus 'nog een nazaat van de man
die door de zg. Dreyfus-affaire we
reldbekendheid heeft gekregen) ver
toefde dezer dagen in ons land en
deelde mee. dat de Régie Nationale i 60
v.'Ug ln k
Eieren
k|.-prys 1
12,10-12.90, kg.-prijs i
PI ui nvveemarkt Ban
Aanvoer 23.000 stuks, handel kalm.
Prijzen iln per kg.)slachtklppen
i 1.60-1.85; slachtkuikens 1.50-1.70.
BOSKOOP. 9 Juni Bloemenveiling.
Butterfly 280-170. kort 90-100. ge
mengd 110, witte Butterfly 480, Duis
burg 400-340.
11-16. Iris geel 95.
mengd 65 Lupinen 24-38 Polyantha
i namen „Thames'
kr", waaronder de vrachtwagens i ternationale Fordfamilie.
Ford gedurende de laatste jaren
len verkocht, verdwijnen met de
-p de gehele we- Aan de vijf jaren durende ontwik- j-)e porcf
geven, dat deze keling van de „D" serie, die 120 mil-
iken van de in- joen gulden heeft gekost, hebben niet j 'net daarop
I minder dan 12.000 technici gewerkt. I volgen
ic ht wagen
D 500 en ver
een D 200.
Eerste nieuwe
aardappelen
Woensdag werden aan de groente
veiling de eerste nieuwe aardappe
len van dit seizoen aangevoerd door
de kweker C. Bakker te Oude We-
Dronken chauffeur
zwaar gestraft
Het was een kwade aanwijzing
tegen een 19-jarige chauffeur uit
Hazerswoude, dat hij overdreven
netjes was geweest in het politiebu
reau. Daar was hij terecht gekomen
vanwege het feit, dat hij dronken
achter het stuur van zijn auto had
gezeten. De gevolgen waren niet uit
gebleven; hü reed tegen een gepar
keerde auto.
Bij de botsing was verdachte met
zijn hoofd tegen de voorruit gesla
gen en dit zou hem wat versuft heb
ben gemaakt, doch de Haagse poli-
tie-rechter meende voldoende reden
te hebben om aan te nemen, dat de
drank daartoe meer had bijgedragen.
War.t verdachte was zaterdag met
zeven glazen bier begonnen en kwam
zondagmorgen om 4 uur dronken
Wheateroft II 140. Sweetheart 340-
230. Red 160-100. Else Poulsen Red
I 100-120. Fire King 280-240 kort 100-
160. Valeta 370. Carol 200-180. Fire
King extra 500. Lathyrus blauw 16-30.
Lila 18-23. Oranje 12-24. roze 12-21.
Wit 12-29. Gemengd 14-20. Goudbonte
ligustrum 80. Rhodo gemengd 145.
GOUDA, 10 juni Aanvoer 32 par
tijen. Prijzen le kwal. f 3.- 3.10;
2e kwal. f 2.83 - 2.99; extra kwal. 3,11 -
3.41, alles per kg. De handel was goed.
KATWUK AAN DEN RIJN. 9 Juni.
Groenteveiling. Waspeen (per kist): AI
1690-1920. All 250-790. BI 1740-1900
BH 260 Cl 780-880. bospeen (per 100
bo6 5800-11800. andijvie 6000-7400,
bloemkool (per 100 st.) 1200-5700,
groene kool 1200-1300, rabarber 600-
1500. kroten (per 100 bos) 2600-390O.
tering. De prys was 56 cent per kg. thuis. Na de kerktijd vervolgde hij
en voor het kriel 59 cent per kg.
Kopers de groentehandelaren M.
Krumpelman en D. Houweling uit
Alphen aan den Rijn, de grossiers
Gebroeders van Engelen
markt handelaar C. Alblas uit Alphen
aan den Rijn. Vorig jaar versche
nen de Eerstelingen op 1 juni.
per bakje
;r 100 boe
2200-2300, selderie (per l'OO bos) 2000-
2900. peterselie (per 100 boei 3000,
krulpeterselle (per 100 bos) 2100-2200,
aardbeien (per doosje èi 200 gr.) 94-100
Aanvoer wasp'een 34.000 kg
RIJNSBURG. 10 Juni Groentevei
ling. Waspeen 1200-2850, Rabarber
1200-1300, Prei 3200-5400. Uitjes 2600-
per 100 kg. Radijs 1500-2500 Sel-
2200. Uitjes 1000-1100
per 100 bos. Sla 1300-1
k 5 glazen bier om 's middags
het drank verzwelgen voort te zet
ten. En zo ging hij achter het stuur veiling Flora. Zinnia 600-700. Colvlliei
van de auto zitten. Geen wonder dat 11400-1600. Amanda 2600-2800 Nymph
het mis eine Het vonnis luidde een 320°- Charme 2200-2300. glrr len:
net mis ging. Het vonnis luidde een Llfe flame 2300-2700. Happv Ene j oo-
week gevangenisstraf en ontzegging 2300. Papavers 1800. Margrieten 400-
der rijbevoegdheid gedurende een 500 Pvrethrum 550-700. Pioenen 2000
jaar. Am. Anjers Sim rood 2000-2500.
10 Juni Bloemen
Ford zal deze
i de autopioniers. Archie
er Nash. een voormalig fabri-
~an Britse sportwagens, is dezer
in de ouderdom van 76 jaren
leden.
in Brits-Indië. vestigde
ach al op jeugdige leeftijd in
moederland en omstreeks 1910,
lelijks twintig jaar, hield
Öch al bezig met de bouw van
Dtoriseerde driewielers.
I stichtte al spoedig met ir. H.
Godfrey een onderneming, die
r de naam G.N. een goedkope
m bouwde met een luchtgekoelde
cilinder motor. In 1923 gingen
e firmanten ieder huns weegs
odfrey teerde aanvankelijk de
ilbouw de rug toe, maar in-
le in 1937 toch weer een
die zijn initialen H.R.G. droeg,
"ser Nash ging echter terstond
door op basis van de G.N. een
twagen e fabriceren, die voor
reeds de respectabele snel-
1 110 km/u ontwikkelde en
slechts een benzineverbruik had
1 op 16 a 17.
ithle praser Nash kwam tot 1939
talrijke sportwagens uit. die
ts in bescheiden series werden
toduceerd.
a de oorlog bleven de Fra-
I>Tash modellen nog geruime tijd
P'oduktie. door een in Isleworth
«idlesext gevestigde onderneming,
de AFN Ltd. werd genoemd en
voor de aandrijving van de Fra-
Nash sportwagens gebruik maak-
Tan Bristol- en BMW-motoren.
1" de Borgward-fabrieken in
-Hastedt worden nog steeds
Jen gemaakt voor de nog in
zijnde Borgward-wagens.
'dels hoopt men nog dit jaar
"n der buitenwijken van Mon-
(Mexico) de her-produktie
de Borgwards op gang te kunnen
»nsen, te beginnen met de Isabel-
'ater gevolgd door een gewijzigd
•del, de Borgward Azteca.
medische medewerker)
(Van
De successen van de Amerikaan
se en Russische astronauten doen
veronderstellen dat grote ruimterei
zen binnen de mogelijkheden liggen.
Maar veel onderzoekingen moeten
nog verricht worden om na te gaan
of de mens lichamelijk en vooral
geestelijk in staat zal zijn grote
ruimtereizen te ondernemen zonder
blijvende schade voor zijn gezond
heid.
Cnze spieren zijn normaal in een
voortdurende worsteling met
forse slag op het gezicht terecht-1 voedsel
komen. Door oefening is het echter
mogelijk deze overdreven bewegin
gen in bedrag te houden. Hiervoor
is een voortdurende aandachtscon-
cenlratie nodig. En hoelang is de
mens in staat zich alleen al op zijn
spierbewegingen te concentreren?
Niet normaal staan
Spieren die niet werken worden
slapper en dunner, dat is een alge
meen bekend verschijnsel. Een lang
durig verblijf in de ruimte zal dan
ook de spierkracht sterk doen afne
men. Wanneer de ruimtevaarder
daarna terug zou komen op aarde
zou hij niet in staat zijn normaal te
staan of te zitten. Dit hoeft niet
ernstig te zijn, want door oefening
kan de normale spierkracht weer
herwonnen worden. Ook de hart
spier zal zijn kracht kunnen ver
liezen, doordat hij minder arbeid be
hoeft te verrichten om het gewicht
loze bloed door het lichaam te pom
pen. Na de terugkomst van de astro-
zwaartekracht. Deze worsteling geldt I naut op aarde zal echter direct een
ook voor het hart. Dat hart moet grotere inspanning van het hart
namelijk het bloed door het lichaam worden vereist en het in de vraag
pompen en wordt hierbij voortdu- 'n hoeverre het daartegen opgewas-
rend tegengewerkt doordat het bloed sen ls BÜ 6611 betrekkelijk korte reis
tengevolge van zyn gewicht in de van v*er da-gen zullen deze factoren
benen zakt. gecn grote rol spelen, omdat het
Bij een ruimtevluent zal deze zwakker worden van spierweefsel
strijd luwen en tenslotte opgeheven I langer duurt,
worden. De toestand van schijnbare
gewichteloosheid is ingetreden. Het
..zware" hoofd zal niet meer bestaan; Een direct gevaar dreigt bij het
zonder enige arbeid van de spieren nuttigen van voedsel in gewichtslo-
blijft het in elke stand staan. j ze toestand. Eten heeft in de mond
Dit zou in zekere zin aangenaam geen gewicht en daardoor wordt het
kunnen zijn. Bewegingen van ar- moeilijk om het te slikken. Het kan
men en benen daarentegen zullen in de mond gaan zwezen en tijdens
onaangenaam zijn, doordat de het inademen in de longen worden
ruimtevaarder zichzelf bij de min- gezogen. De luchtpijpen raken ver
ste beweging zal kunnen verwonden, stopt of gedeelten van de longen
De hand „weegt" nl. niets meer. worden uitgeschakeld. Lukt het in-
Wanneer men deze zou optillen met si kken van voedsel wèl, dan is het
dezellde kracht als op de aarde, zou gevaar nog niet geweken, want de
de hand doorschieten en met een geringste druk op de maag zal het
;r omhoog kunnen doen
schieten, waardoor het weer in de
mond terecht komt. Speciale voe
dingsmiddelen, kleverige pasta's of
of voedsel in poedervorm. kunnen
deze gevaren verminderen.
Ook het evenwichtsorgaan onder
vindt direct grote gevolgen van de
gewichtsloosheid. Dit is gevestigd in
het labyrinth, een orgaan niet gro
ter dan ongeveer een kubieke cen
timeter, en dat opgeborgen zit in de
rotsbeenderen. Het evenwichtsor
gaan is één van onze zintuigen en
registreert de richting waarin de
zwaartekracht op het lichaam werkt.
Wanneer dat dreigt om te vallen,
m.a.w. „uit het lood" gaan staan,
wordt dit onmiddellijk door ons even -
wichtszintuig waargenomen en hier
door worden spieren in werking ge
steld, die het lichaam weer in de
goede stand zetten.
In het dagelijks leven ls men zich
hiervan nauwelijks bewust, al kun-
ïen sterke prikkelingen van dit
orgaan, zoals het draaien in een
draaimolen, onaangename sensaties
veroorzaken. en een gevoel van
verloren raken m de ruimte. Recht
uit lopen is dan niet meer mogelijk
en men kan omvallen. Maar in een
gewichteloze toestand is er totaal
gcén prikkeling van het orgaan, iets
wat op aarde niet voorkomt. Het is
daarom niet ta voorspellen welke de
DirCCt aevaar Gevolgen kunnen zijn. Men voelt niet
rechtop of onderste bo-
loosheid een totale verstoring van de
werking van het lichaam kunnen
geven. Zo kan men het gevoel krij
ger een totaal ander mens gewor
den te zijn en de resultaten hiervan
90. Fresia's: White Swan 160-170. Gol-
zijn da: de ruimtevaarder onder
prrote psychische spanningen komt te Blauw 230-240. Imperator 200 per boe.
staan TER AAR. 9 Juni. Andijvie I 55-
Daar komt nog dit bij: de mens 68 11 33-41 Peulen I 200-330. 11 iho
is een gemeenschapswezen en hoog Snijbonen 170-240. idem stek 90-140.
in de lucht zal hij zich in letterlijke Sfere 16-218 s" kkomk^lrs^-"
zin verlaten voelen van de wereld 18. Postelein 35-42. Rabarber 12-14.
Dit kan de psychische spanning ver- Stambonen 320. Nieuwe aardappelen
hogen en het is de vraae of deze 56- Kriel 59 alles Per kg
Iiugen en neu is ae vraag 01 ae^e A 6-_78 B 53.64 c 30.4^ D 20.30.
spanningen op den duur draaglyk Komkommers binnenland 11-13. Sla I
zyn. Zal de mens dan ook in moei- 113-20. H 9-11. c 4-7. Afrikanen 6. Sai-
lijke situaties precies zo reageren als J?a's 16-
hij op aarde gedaan zou hebben
Bospeen 57-71. Selderij 3-16
tevluchten van dit jaar zullen
licht op enkele van deze vragen 1
antwoord kunnen geven.
bos. Aardbeien I 56-61. II 42-46 per
doosje. Tomaten binnenland 5 541. b
560-570 per 6 kg Export komkommers
12-38 per stuk. Kromme komkommers
33 per kg. Tomaten A 680-690 B 650
1 C 560. CC 330 per bakje van 6 kg.
den
het
te krijgen.
Andere functies
Behalve op de stand van het
lichaam, heeft het evenwichtsorgaan
ook nog invloeden op talrijke ande
re functies, zoals t v. op de her-
senwerking. bloedsomloop en het
maagdarmkanaal (braken in een
draaimolen). Daarom zou gewichts-
Naar aanleiding van onze be
richtgeving inzake de z.g.n.
Rembrandtmolen in Hazerswou-
de. welke momenteel wordt af
gebroken. werden wij opgebeld
door een vriendelijke abonnee in I molen nog in volle luister prijkt.
Oegstgeest. die ons mededeelde rOnze fotograaf maakte er een
in het bezit te zijn van een schil- reproductie van en hierboven
derij. gesigneerd ..Chr. Dom- j vindt U het resultaat,
meishuizen. 1905 waarop deze(foto l.d.hoIvmii
