Nieuwe Leidse werkplaats
geestelijk gehandicapten
voor
-'■iiiiir-ïi
Aan de Gabriël Metzustraat:
li ir li r i
MODERN EN DOELMATIC,
ZEER ROYAAL VAN OPZET
Ook de meisjes
gaan verhuizen
Filmer Andrei hekelt
de Siciliaanse zeden
RIDDER M.O.W. GOUDEN BRUIDEGOM
Res. majoor Mulder heroverde
1940 brug Haagse Schouw
ui
Prof. dr. P. Vinke aanvaardde
leerstoel belastingweteiischap
l STROOM VAN f
GESCHENKEN
Een sterk
staaltje
MODERNE FILET
1.50
Meisjes zetten hun
beste beentje voor
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 29 MEI 1965 TWEEDE BLAD
Gesprek over het „Beschuldigd van aanranding"
Je,,i
ïdwerk
In één jaar tijd is op een terrein aan de Ga
briël Metzustraat de nieuwe Leidse werkplaats
voor geestelijk gehandicapten verrezen.
Nadat op 21 mei 1964 de eerste paal de grond
inging, werd het modern en doelmatig ingerichte
gebouw gistermiddag door de burgemeester van
Leiden, mr. G. C. van der Willigen, officieel ge
opend.
i»
ln het grote, zonnige gebouw,
dat behalve vijf werklokalen een
magazijn, een kantine, een kamer
voor de administrateur bevat,
kunnen ongeveer honderdenvijf
tig mannelijke "pupillen te werk
worden gesteld. De gemeente
architect, ir. T. K. J. Koch, is er
in geslaagd in het nieuwe gébouio
een sfeer van openheid te schep
pen, die de prestaties van de pu
pillen in gunstige zin zal bein-
vloeden. De werkplaats, die cen
traal wordt verwarmd, is royaal
van opzet en representatief voor
deze stad. Met de ingebruikne
ming van het gebouw zijn de
ruimten, die elders in de stad
voor de werkende pupillen be
schikbaar waren, overbodig ge
worden. Er kan nu dus einde
lijk gemeenschappelijk door de
„jongens" worden gearbeid.
Feest
Niet alleen voor deze pupillen,
maar ook voor de Stichting Leidse
Werkplaatsen, die zich veel moeite
heeft willen getroosten om tot ver
wezenlijking van de (nieuwbouw)
plannen te komen, was het gisteren
belangrijke dag. Trouwens, de
voorzitter van deze stichting, de heer
S. Menken, sprak zelf van „het feest
de opening". Het stemde hem
tot grote vreugde, dat zovelen, ook
ambtenaren, aan de tot stand ko
ming van de werkplaats hebben mee
gewerkt. De bouwvergunning bij
voorbeeld is destijds in versneld tem
po afgekomen en geheel in overeen
stemming hiermee is de bouw van
de werkplaats op geen enkele wijze
vertraagd.
delijk huisvesting van de pupillen
geschikt te maken. Een „duur" plan
tot verbouwing van dit oude gebouw
werd niet meer verantwoord geacht,
een „goedkoop" plan kon niet de
instemming van de stichting ver
werven. In 1958 trachtte de Stich-
Niet alleen voor de geestelijk
i gehandicapte „jongens" is de
tijd van verhuizen aangebroken,
l ook de geestelijk gehandicapte j
„meisjes" gaan in een andere
i1 omgeving werken. De meisjes-
werkplaats, die op het ogenblik
aan het Rapenburg is gevestigd,
f wordt namelijk eind juli van dit
jaar gevestigd in een (ver-
l nieuwd) pand in de Vestestraat.
Het gaat hier om ongeveer ze-
I ventig geestelijk gehandicapte
„meisjes".
Een exterieurfoto van de nieu
we werkplaats voor geestelijk
gehandicapten, die gistermiddag
door burgemeester mr. G. C. van
der Willigen is geopend.
(Foto L.D./Holvast)
ting Nazorgwerkplaatsen de plannen
om te buigen in die zin, dat de
we werkplaats een regionaal ka
rakter zou krijgen. De kosten,
raamd op f 1.200.000,-, deden
wel ook deze plannen stranden.
Daarna werd gepoogd noodbarakken
te verkrijgen, maar in verband
de eis van Rijksgoedkeuring n
ook hiervan worden afgezien. „Thans
echter", zo vervolgde de burgemees
ter zijn openingstoespraak, „ziet U
een modern, doelmatig gebouw, dat
aan de eisen van de tijd voldoet".
Dank zij de medewerking van de
gemeenteraad werd voor de bouw
een bedrag beschikbaar gesteld van
rond f 860.000,-. Het gebouw zal door
de gemeente aan de Stichting Leidse
Werkplaatsen in huur worden gege
ven, zo deelde de burgemeester nog
mee. Hij wenste behalve het
stichtingsbestuur ook de directeur,
de heer W. P. Tierolf, veel geluk
met de nieuwe werkplaats.
Vorming
Caljè, op verzoek, ziin gedachten
gaan over het probleem van de in
valide mens. Hij hoopte, dat de nieu
we werkplaats zal bijdragen tot de
vorming van deze mens. Namens het
ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid sprak de heer J.
Polman enkele woorden van waar
dering tot het stichtingsbestuur.
Het grote gezelschap genodigden,
onder wie de wethouders C. J. Pie-
na en ir. J. J. G. van Hoek, maakte
hierna nog een rondgang door deze
Leidse werkplaats. Voor andere be
langstellenden was er 's-avonds alle
gelegenheid om het domein van de
geestelijk gehandicapte te bezichti
gen.
EINDEXAMENS
GYMNASIUM
Aan het Stedelijk Gymnasium
slaagden voor het eindexamen A van
groep 2 de dames: M. A. S. C. Vos-
maer en P. P. Witkam. Van groep 1
slaagden alsnog de dames: M. de Ko
ning en M. J. J. Versteeg (Leider
dorp). Met één kandidaat wordt het
examen voortgezet. Afgewezen één
kandidaat.
Voor eindexamen B slaagden van
groep 1: mej. A. E. Klerks en de he
ren A. C. Bakhuizen van den Brink,
B. Blankwaardit en A. Delfos. Met
twee kandidaten wordt het examen
voortgezet. Afgewezen één kandidaat.
Waar geen plaatsnaam vermeld
wordt, is deze Leiden.
In gebouw „In de Moriaan" aan
de Hooglandse Kerkgracht wordt
dinsdag een gespreksavond gehou
den over het jeugdwerk. De Leidse
hervormde jeugdpredikant ds. A. J.
Lamping, en de jeugdpredikant in
Algemene dienst ds. A. J. Jorissen
(te Utrecht), zullen aan de hand
van stellingen enkele centrale ge
dachten ontwikkelen over het we
zen, de aard en de vormen van het
kerkelyke jeugdwerk in deze tijd.
De avond wordt belegd door de af
deling Leiden van de Gereformeer
de Bond in de Ned. Herv. Kerk.
Eerste vrouw doctor
in theologie
Bij de theologische faculteit van
de R.K. Universiteit in Nijmegen is
voor de eerste maal een vrouw ge
promoveerd tot doctor in de theo
logie. Mej. drs. O. J. R. Schwarz
verdedigde hiervoor een proefschrift
dat als titel droeg: „Der erste Teil
der Damaskusschrift und das Alte
Testament". Mej Schwarz zal waar
schijnlijk theologie gaan doceren in
Duitsland.
woonten en zeden, die nog heersen op
het eiland Sicilië, hebben al diverse
Italiaanse filmers geïnspireerd. Ook
Marcello Andrei heeft de middel
eeuws aandoende principes waarbü
het aanzien van de familie zoveel
zwaarder telt dan de eer van het in
dividu en elke deuk in het familie
blazoen schreeuwt om wraak aan
de schandpaal willen nagelen.
Hij doet dat op een dan weer ironi
sche, dan weer bitter sarcastische
toon. Zijn uitgangspunt is uiterst
serieus. Twee jongemannen zoeken
op weg naar huis na een opwindende
variétévoorstelling beschutting te
gen een zware regenbui in een ver
vallen schuur. Zij zien, dat een knap
pe dorpsgenote, die daar ook schuilt,
zich van haar natte kleding wil ont
doen. De altijd streng beteugelde
knapen kunnen hun plotseling op
laaiende hartstochten niet meer baas.
Deze ernstige aanloop had Andrei
nodig om tot zijn verder wat kluch
tig verlopend verhaal te komen. De
V. BELEG IN
BELEG
beleg in Interlinie
stuk voor stuk karikaturen. De twee
advocaten, die de jongelui ln hun
rechtzaak moeten bijstaan, (Vittorio
Gassman en Gino Cervi), maken van
hun pleidooien een farce. Alles trekt
Andrei verder in het lachwekkende,
dat toch eigenlijk niet in verhouding
staat met het ernstige misdrijf, waar
voor de knapen zich moeten verant
woorden: aanranding. Men moet
deze dissonant kunnen vergeten om
verder plezier te beleven aan de toch
wel grappige wijze, waarop Andrei de
Siciliaanse toestanden op de hak
neemt. Hij is niet vrij te pleiten van
overdrijving en de oplossing, die hij
tenslotte geeft, is nogal simpel. Het
doet wat afbreuk aan de ironie en
het sarcasme, waarmede Andrei ten
aanval trekt. Maar er blijft een ster
ke sfeertekening over, waarin hij
ruimte genoeg vond om de onmense
lijke verhoudingen op het eiland te
hekelen. Dat hij daarbij alle filmische
middelen, die hem ten dienste ston
den, heeft gebruikt, valt niet te ont
kennen. Men wil er de zwakke punten
wel voor vergeten.
^AfATïONAAL BELEG
N.V. Internationale Beleggings Unie „Interunic", Postbus 617, Den Haag
In de voor Nederland zo donkere meimaand van 1940 was er Een sprong
voor de reserve-majoor H. Mulder niet zo veel gelegenheid om aan 80,101 deed
zijn zilveren bruiloft te denken. Hij was en terecht nog geheel
vervuld van de laffe overval, welke ons land in die dagen trof. Zelf
was hij daar in gevechten bij de Haagse Schouw nauw bij betrok
ken.
VOOR ZILVEREN
BRUILOFT GEEN TIJD
Vijf-en-twintig jaar zijn sedert
dien verstreken en het is thans
kolonel b.d. Mulder, die vandaag
het feit herdenkt, dat hij voor een
halve eeuw in 't huwelijk trad met
Geduld
Nadat de gemeente-architect op
deze feestelijke middag een techni
sche uiteenzetting over de bouw en
de inrichting van de nieuwe werk
plaats de doelmatigheid van het
gebouw is geen moment uit het oog
verloren had gegeven, kreeg de
burgemeester gelegenheid om zijn
waardering voor het werk van de
stichting tot uiting te brengen.
Hij merkte onder meer op, dat er
veel geduld en volharding nodig is
geweest voordat de werkplaats ein
delijk in gebruik kon worden geno
men.
Reeds in 1956 waren er plannen
om met name de geestelijk gehan
dicapte „jongens" van het gebouw
het Pieterskerkplein te helpen
een betere behuizing. Bovendien
kon aan het toenemend aantal aan
vragen om tewerkstelling niet meer
worden voldaan. De toen genaamde
vereniging „Zwakzinnigenzorg" dacht
een nieuw gebouw, waarvan de
kosten die door de gemeente zou
den moeten worden gedragen wer
den geraamd op f 170.000,- De beste
dingsbeperking stak echter een
spaak in het wiel. Om uit de moei
lijkheden te komen heeft de gemeen-
in 1957 aan de vereniging het
voorstel gedaan om het pand Nieu-
Mare 15a. dat voorheen in ge
bruik was bij de Gemeentelijke
Dienst van Sociale Zaken, voor tij-
Zoekt
moderne of klassieke
modellen
gouden verlovingsringen
Constant, Love, Anjer. Desiree
Juwelier v. d. WATER beeft ze
Haarlemmerstraat 181
Zeer grote keuze Op het
graveren kunt U wachten en
zonder kostenverhoging.
ALTIJD VOORDELIG.
Met oratie over
inkomstenbelasting
Prof. dr. P. Vinke aanvaardde
gistermiddag het ambt van ge
woon Leids hoogleraar in de be
lastingwetenschap, in het bijzon
der de heffing der directe belas
tingen van het bedrijfsleven en
de fiscale sociologie, met een
oratie in het Groot-Auditorium
over ..De inkomstenbelasting in
geding".
In de litteratuur als ook in de
pers en jaarverslagen van verschil
lende naamloze vennootschappen
wordt menigmaal de inkomstenbelas
ting vennootschapsbelasting in
geding gebracht, aldus prof. Vinke.
Velerlei ernstige bezwaren worden
gemaakt en men hoort stemmen, die
de inkomstenbelasting drastisch wil
len inperken, ja. haar zelfs geheel
willen afschaffen. De bezwaren zijn
voor een goed deel niet nieuw. Reeds
bij haar totstandkoming werd de in
komstenbelasting, zowel in ons land
als in andere landen, met reserve
een zekere weerstand aanvaard
ook bij de behandeling van de
verschillende naoorlogse wetsontwer
pen tot wijziging van de inkomsten
belasting zijn vele vroeger geuite
klachten opnieuw gehoord; nieuwe
bezwaren werden eraan toegevoegd.
De bezwarei) zijn echter slechts t< n
dele getoetst aan feiten en zijn an
derdeels niet waargemaakt door de
maatschappelijke ontwikkeling.
Voor een terugdringen van de in
komsten/ vennootschapsbelasting ten
gunste van de indirecte belastingen
wordt ook wel een beroep gedaan op
de noodzaak hiertoe terwille van een
harmonisatie van de belastingheffing
binnen het kader van de E.E.G. Men
verliest daarbij echter wel eens uit
het oog, dat een belastingsysteem,
waarin aan de indirecte belastingen
een overwegende plaats wordt toege
kend, stellig in de betrokken landen
niet de algemene instemming heeft.
Bij de kritiek op de inkomstenbe
lasting is men veelal geneigd voor
al te letten op de druk van de be
lastingen en de tegenkant daarvan,
het noodzakelijk geachte peil der
overheidsuitgaven uit het oog te ver
liezen.
Aangezien in een modern geïndus
trialiseerde samenleving de verlan
gens van de burger op allerlei ge
bied hoge overheidsuitgaven oproe
pen, dient men zich bij een beoor
deling van een belastingstelsel en de
plaats, welke een progressieve inkom
stenbelasting daarin behoort in te
nemen, de betekenis van het uitga-
veaspect van het overheidsbudget te
realiseren. By een hoog uitgaven
niveau van de overheid past een zeer
belangrijke plaats van de inkomsten/
vennootschapsbelasting.
Hiermede is niet gezegd, dat de in
komsten/vennootschapsbelasting ln
haar huidige vorm feilloos is. Over
weging verdient de maatstaf ter be
paling van de capaciteit tot belas
ting betalen te herijken. Hierbij zal
mede aandacht moeten worden be
steed aan de tariefopbouw en het op
tisch effect in de tarieven.
Deelresultaten van een In gang
zijn onderzoek naar de sociale discor-
d an ties in het belastingrecht, welke
onderzoek mogelijk is gemaakt door
de financiële steun van de Neder
landse Organisatie voor Zuiver We
tenschappelijk Onderzoek, duiden
niet op een algemene weerstand te
gen de belastingheffing zoals wij die
thans kennen.
Na de oratie, die met de gebrui
kelijke toespraken werd besloten, re
cipieerde prof. Vinke in de ont
vangstzaal van de Academie.
derde Duitser sneu
velen. „Nicht schiessen", riepen de
overgebleven parachutistenmet
de handen in de hoogte kwamen zty
zich overgeven. De brug, het vitale
verkeerspunt, was in de vroege och
tend van de tiende mei weer in
handen van de Nederlanders.
Behalve van de M.W.O. is de heer
Mulder, die in zijn jonge jaren
een onderwijsbaan koos hij is oud-
directeur van de Agatha Snellen-
school in Utrecht o.a. in het be
zit van het Officierskruis, behorende
by de Orde van Oranje Nassau, de
bronzen Leeuw, het oorlogsherinne-
ringskruis met de gespen, het Mobili-
satiekruis 1914-1918 en de (Franse)
gouden ere-medaille, hem toegekend
voor zijn aandeel in internationale
militaire sportwedstrijden.
Handtekening van
Montgomery
Ziet de gouden bruidegom, die ook
ln het bezit ls van een door veld
maarschalk Montgomery ondertekend
certificaat voor illegaal werk, terug
dam—(Den Haag. de rijksweg bij de I op zijn militaire- en onderwfjsloop- j
Haagse Schouw afsnijden en vervol- baan de heer Mulder geeft nog
gens enkele honderden meters verder steeds les in het Duits
mej. W. Dissel. Nu al weer negen
jaar woont het gouden bruids
paar in de Leidse Scholtenstraat
20. Vandaag ivordt dit gouden
feest met kinderen en familie
in rest. Van der Heijden gevierd.
De bruidegom, met tal van hoge
onderscheidingen, waaronder de
Militaire Willems Orde, in zijn
bezit, heeft thans op zijn gouden
trouiodag meer tijd om achter
om te zien, dan op de dag van
zijn zilveren feest.
Doet hij dit en voor de heer
Mulder betekent dit geen zelfver-
hefing dan herinnert hij zach
als de dag van gisteren de vroege
oahtend van 10 mei 1940. Op en om
het vliegveld Valkenburg werden toen
ruim duizend Duitse parachutisten
afgeworpen. Hun algemene opdracht
luidde: het vliegveld bezet houden,
oprukken naar de rijksweg Amster-
Ter gelegenheid van de ope- j
ning van de werkplaats v
geestelijk gehandicapten stroom- j
den de afgelopen dagen vele ge-
schenken het nieuwe gebouw
binnen.
De ouders van de pupillen ga-
1 ven een grote projector cadeau,
terwijl de personeelsvereniging i
j van de H.C.W. en de N.E.M. voor
de bijbehorende geluidsinstalla-
tie zorgde. Deze personeelsver-
i eniging bood bovendien een
aquarium aan, die door leden j
van de „Leidse Aquariumvrlen- ft
den" zal worden onderhouden.
Het stichtingsbestuur toonde
zich dat spreekt vanzelf ft
met alle geschenken ten zeerste ca
verrast.
<9cm<&o3cJh9og&<9c>S^^
Advertentie
de spoorwegverbinding Amsterdam
Den Haag verbreken. De Residentie,
zo was in het Duitse krijgsplan op
genomen. was daarmee aan de noord
zijde geheel geïsoleerd.
M.W.O. voor
moedig gedrag
Opdrachten, welke voor een groot
deel die morgen om zes uur reeds
waren uitgevoerd. Dat de onderne
ming volkomen mislukte was mede
het werk van de reserve-majoor H.
Mulder, commandant van het te Lei
den gelegerde 22ste Depotbaitaljon.
Een optreden, waarvoor hij in later
jaren de Militaire Willems Orde ont
ving. De motivering, waarop de thans
gouden bruidegom en na het on
langs overlijden van de heer Er kelens
in Leiden de enige drager van de
M.W.O. deze onderscheiding ont
ving luidt als volgt: „Op 10 mei door
zijn commandant bevolen, met een
deel van zijn Depotbataljon de door
vijandelijke (Duitse) parachutisten
bezette Haagse Schouw en de naaste
omtrek daarvan te hernemen, is hij,
zonder aarzelen en onvervaard met
een kleine groep vooruit gegaan en
heeft hij eigenhandig, vergezeld van
slechts enkele mannen, de vijande
lijke bezetting van de brug neerge
schoten of gevangen genomen. Dit
wapenfeit heeft in belangrijke mate
bijgedragen tot het welslagen
verdere actie vai
eerste oorlogsdag en volgende dagen. den-
De grote verkeersweg Den Haag-
Amsterdam is daardoor op een be
heersend punt vrijgemaakt en intact
gehouden."
Nicht schiessen
h.b.s. in Woerden dan kan hy niet
anders dan tot de uitspraak komen:
,4k heb een ryk, doch veelal ook ge
vaarlijk leven achter de rug". Zjjn
hobby's: het verzamelen van onge
bruikte Nederlandse postzegels en het
bewerken van leer, hout en edele me
talen, waarvoor hij de vaardigheids
diploma's (handenarbeid) bezit. Zijn
enkele Jaren oudere echtgenote kan
dit beamen, en voegt daaraan toe,
dat de gouden bruidstijd wel iets rus
tiger is dan de zilveren.
HAARLEMMERSTRAAT 179
Hoek Hooglandse Kerksteeg.
Uitvoering balletschool Hendrichs
Vertelt de heer Mulder nog even
door er was enige drang voor
nodig! dan horen wij, dat het
in het begin niet erg vlotte. Het was
zeer moeilijk om positie te kiezen.
Onder dekking van een huizenrij,
werden voorzichtig voorwaarts trek
kende recrutenafdelingen gewaar, dat
enige Duitsers achter een paar zware
mitrailleurs, de belangrijke brug be
zet hielden.
Majoor Mulder naderde tot op cir
ca tachtig meter. Rustig bracht hU
het geweer in de aanslag. Een schot
viel, een Duitser viel. Even later:
weer een schot en weer een Duitser.
Leerlingen van de balletschool
Hendrichs gaven gisteravond een uit
voering in de grote zaal van „Den
Burcht". Zowel de kleine als de gro
te meisjes lieten op deze leerlingen
uitvoering met enthousiasme zien hoe
ver zy op 't gebied van de danskunst
al gevorderd waren. Het programma
was zorgvuldig voorbereid en ditmaal
niet overladen. Alleen de kleuterles
en de oefening aan de barre vergden
voor een avond als deze beslist te
I veeI ^d' hoe vertederend het „optre-
i deze kleine meisjes ook was.
De allerjongsten deden eerst enke
le gymnastische oefeningetjes en
maakten daarna eenvoudige danspas
jes. Dat alle begin moeilijk is, bleek
af en toe wel! De kleuterles werd
gevolgd door een geslaagde oefening
aan ae barre, die ongetwijfeld veel
van het uithoudingsvermogen van
c'e ongeveer tien k twaalfjarige meis
jes zal hebben gevergd.. Beginnelin
gen en gevorderden deden hier ge
zamenlijk hun best. De kleintjes van
de kleuterles verschenen later, toen
ztf zich hadden verkleed, nogmaals op
het podium als poppen en harlekij
nen vrolyk ronddansend. Verder bood
het gedeelte voor de pauze nog een
leuk gedanste landler en een fanta
sietje over de wereld van de droom.
In deze droomwereld dansten de
meisjes hetzij een solo hetzij een
pas de deux, achtereenvolgens als kan terugzien.
Pierrot en Pierrette, een Rus, een
Weense dame en heer, een boer en
boerin, een danseres en een oude
dame en heer. Ze oogstten met dit
kleurrijk onderdeel veel succes, voor-
ai bij de talrijk aanwezige ouders.
Strak van lijn was de oefening au
milieu op muziek van Bach, waarmee
het tweede gedeelte van de uitvoe
ring begon. Het bleken losse oefe
ningen te zijn, afgeleid van oefenin
gen aan de barre. Oudere meisjes
ook, dansten gedurende dit laatste
gadeeite een romantische Humores
ke van Dvorak. Wat aarzelend in
hun tule maar heel charmant! Wer
velend waren de Israëlische dansen
en zwierig de bewegingen in drie
kwartsmaat op walsmuziek van
Tchaikowsky. Als „paradepaardjes"
van de school van mevr. H. v. Dijk-
Hendrichs trad tijdens de uitvoering
de jeugdige Christine Voskuil op. ZU
danste een gedeelte uit het Ballet
Egyptien van Luigini overtuigend en
ook in een Slavische dans waren haar
bewegingen, hoewel soms wat al te
nadiukkelyk. soepel en haar spron
gen zeker. Haar dansen getuigde van
veel ambitie! Christine Voskuil werd
aan het eind van de avond, evenals
mevrouw Van Dijk en haar assisten
te Ineke Winkelman met bloemen
verrast. Het was een uitvoering, waar
op het drietal zonder enige schaamte
