STOP 'N TUGER
IN UW TANK!
mnn
Ook de aandelenkoersen zijn
gevoelig voor de rentestand
Program Metaal bond:
M Al IHi
Wat weegt thans
het zwaarste
Botersniokkelaars
ii België ontdekt
Werkweek 42 V2 uur
Vier weken vakantie
Vakantietoeslag 6
Een sterk
staaltje
FRANS GESTREEPT
DAMAST
Kerkdiensten Leiden en omgeving
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 22 MEI 1965
RENTEFRONT IS IN BEWEGING
(Van onze financiële medewerker)
De ontwikkeling van de rentestand Is niet alleen van belang voor de
litters van obligaties hoe hoger de rentestand, des te lager de obligatie-
koersen maar ook indirect voor houders van aandelen.
Voor de oorlog was het in de meeste landen normaal, dat er van aandelen
in hoger rendement werd verlangd dan van obligaties. In die tijd van
heftige conjunctuurschommelingen vormden aandelen nu eenmaal een
onzeker bezit: men kon er nooit zeker van zyn dat de bedrijfsresultaten van
jaar op het andere net zoveel zouden dalen, dat tot een dividend-
verlaging moest worden overgegaan, en dit risico kwam tot uitdrukking in
hoger rendement dan op obligaties met een vaststaande uitkering werd
verkregen.
re rendementseisen aan aandelen
gaan stellen. Maar een hogere ren
dementseis betekent, bij een gegeven
dividend, dat de koersen van aan
delen zullen dalen. Daarom is het
ook voor hen die in het geheel niet
in obligaties beleggen maar uitslui
tend in aandelen, zaak om terdege
aandacht te schenken aan de ont
wikkeling van de rentestand, omdat
deze, geheel los van factoren die de
bedrijfsresultaten bepalen, een be
langrijke invloed kan hebben op het
koerspeil van aandelen.
Tegenwoordig is de situatie in vrij
wel alle westerse landen omgekeerd:
normaliter is het obligatierendement
hoger dan het aandelenrendement.
In de eerste plaats zijn de bedrijfs
resultaten in het algemeen stabieler
voor de oorlog, dankzij de be-
beheersing van de conjunctuur,
hierdoor is de kans op dividend-
rerlaging geringer geworden. In de
tweede plaats is men datgene wat
de oorlog als een voordeel van
ibligatlebezit werd beschouwd, te
leten het feit van de vaste uitke
ren te en hoofdsom, juist
nadeel gaan zien, en wel
oordat men de gevolgen
oflatie aan den lijve heeft
onden. De inflatie die
Wat nu die ontwikkeling van de
rentestand betreft, in de eerste
>nder- j plaats kan men vaststellen dat sinds
gevolg i%3 van een flink stijgende lijn
de oorlog als'iede de infla- 'sprake is geweest. Dit kan worden
le die samenhangt met de conjunc- geïllustreerd aan de hand van het
verloop van het gemiddelde rende
ment op 9 staatsleningen, zoals ge
publiceerd door het centraal bureau
voor de statistiek. In 1963 was dit
4,21% en in 1964 4,99%. In de twee
de plaats maakt onderstaande tabel
duidelijk dat zich in de loop van het
ïurbeheersing hebben tegelijk
indelen méér en obligaties minder
sgerenswaard gemaakt, en dit is
)t uitdrukking gekomen in een ge-
'Jzigde rendementsverhouding.
Invloed rentestand
Jaar flinke schommelingen In dit een 5 3/4Tc lening a pari aan, ter-
rendementsgemiddelde hebben voor- 1 wijl deze instelling eerder dit jaar
gedaan. nog tegen een rente van 5 1 4% kon
emitteren. Ondertussen ts de koers
Geen Russische
luehtdoelraketten
naar CYPRUS
De Sowj etrussische minister van
I Buitenlandse Zaken, Gromiko. heeft
met nadruk ontkend dat de Sowjet-
i Unie anti-luchtdoelraketten naar Cy-
j prus zou hebben gezonden. Hij zei
I dit op een persconferentie in Anka- J
ra en noemde de berichten waarin
dit gezegd werd Jeugens".
Gevraagd naar het Russische
standpunt Inzake Cyprus zei Gromi
ko dat de verklaring die hij in Ja- I
Rendementsgemiddelde ZerpTgHZl SSS"
Met 4.80, Juni 4.96, Juli 5.28. aug. slager van een lening verzekerd zijn,
5,25, sept. 5.01. okt. 5.08. nov. 520. het rendement op de nieuw
dee. 5.24. Jan. 5.10. febr.
bieden obligaties toch in ieder geval
april 5.16. Nadat de rentestand
in de zomer van 1964 zijn hoogte
punt had bereikt volgde in het na
jaar een lichte reactie, die weer
spoedig voor een stijging plaats
maakte. In het eerste kwartaal van
1965 zette toen een nieuwe daling in,
die echter wederom van korte duur
bleek te zijn.
De rente op de kapitaalmarkt
onaf-j
hankelijk Cyprus zonder buitenland-
bases en zonder buitenlandse in-
aldus Gromiko. Een blij - j
vende vreedzame oplossing
prus is alleen mogelijk als het be- j
staan van twee gescheiden gemeen-
schappen wordt aanvaard en haari
rechten worden erkend, aldus Gro-
kleinigheid boven dat van verge
lijkbare reeds uitstaandf obligaties
moet uitkomen. Of het buitenland
waaraan in het recente verleden in
hoogrentende obligatie-emissies te
danken was, ook ditmaal van zijn miko.
belangstelling zal doen blijken moet I
worden afgewacht. De sterke rente-
stijging in Duitsland waar de in- j
schrijvingskoers van een 6% lening stijging ditmaal best
heeft due "in dte'lMtet«~!4Ta''j"i£r" der Spoorwegen verlaagd moest
I worden van 96 tot.94,5
dit land ongetwijfeld tot
dit hogere niveau heen t ha intpma
i aanzienlijk hoger niveau bereikt,
nekkiger zou kunnen zijn, zoals het
feit dat de Staat de in het regerings
programma aangekondigde additio
nele uitgaven met leningen zal finan
cieren, alsmede de omstandigheid
dat door de maatregelen van pre
sident Johnson minder kapitaal dat
door Nederlandse vestigingen van
Amerikaanse bedrijven in ons land
Inzake de vraag of de stijging van geinvesteerd wordt, uit Amerika ge-
delijk een periode van stijgende rente I de rentestand ook ditmaal slechts importeerd zal worden, terwijl de
ingegaan. De eerste 6% pandbrieven van korte duur zal zijn, is uiteraard I grootscheepse verkopen van Neder-
zijn weer beschikbaar gesteld, en de niets met zekerheid te zeggen. F.nkele land.se aandelen in handen van Ame-
Bank voor Ned. Gemeenten kondigde factoren wijzen er evenwel op dat de rikaanse heb.ggers op onze kapitaal-
j markt een verkrappende invloed
Huidige toestand
maakt
sterke
concurrent op de internationale ka
pitaalmarkt, zeker voor die beleggers
die niets te vrezen hebben van de
25% couponbelasting, welke in dat
land wordt geheven.
Sinds april zijn wij
1 dui-
Advi
^^ST1°NAAI BÉLEC ,Vrf^
w BKUjo in Interlinie
S
^rrONAAL BÈCEG
N.V. Internationale Beleggings Unie „Interunic", Postbus 617, Den Haag
A
Aandelen iets
vriendelijker
Tegenwoordig is het dus normaal
it het rendement op aandelen la-
is dan dat op obligaties, r
betekent geenszins dat het
d tussen beide is verb-oken.
rordt het verschil te groot,
jordat het rendement op obliga-
stjjgt, dan zullen beleggers op
gegeven ogenblik toch ook hoge-
Het onderzoek van een Belgische
aohtauto aan de Belgisch-Neder-
ndse grens bij Maaseik heeft geleid
ontdekking van omvangrijke
tersmokkelarij. In de vrachtauto
nden de Belgische douanebeambten
diepvriesinstallatie achter de
bine 1600 kilo Nederlandse boter.
bestuurder en een vrouw uit
ussel bekenden na langdurige on-
rvraging reeds meer dan 100.000
boter over de Nederlands-Belgi-
ae grens te hebben gesmokkeld,
iden werden aangehouden. Naar
alelding van hun verklaringen
rd voorts een arrestatie in Brus-
verricht. Vermoed wordt dat het
van de belangrijkste ontdekkin-
vj.n smokkelbenden van de laat-
tijd zal zijn.
(Van onze Haagse correspondent)
Een geleidelijke verkorting van de werkweek tot 42^ uur, vier
weken vakantie voor de werknemers onder de 20 jaar en boven de
55, en verhoging van de vakantietoeslag van 4 tot 6 procent. Vol
ledige afschaffing van de gemeenteclassificatie.
reeds vanaf
3,95
Haarlemmerstraat 179
(hoek Hoogl. Kerksteeg)
MIDZA
Dat zijn enige opvallende punten
uit het programma van de „Algeme-
Nederlandse metaalbedrijfsbond"
dat vanmorgen door de nieuwe voor
zitter M. Zondervan werd bekend
gemaakt. De A.N.M.B. had vandaag
zijn laatste congresdag in Scheve-
öingen.
„Het wordt tijd", aldus de heer
Zondervan, „dat de loonpolitiek wer
kelijk vry wordt. Dat betekent niet,
dat wij de invloed van de overheid
geheel zouden willen wegnemen. De
mogelijkheid daartoe moet aanwezig
blijven, maar slechts achteraf.
Minimum-c.a.o.
Een zodanige loonpolitiek, meende
de heer Zondervan, zal de collectie
ve arbeidsovereenkomst weer haar
oude betekenis geven: een minimum
karakter. waarvan de ondernemin
gen naar boven kunnen afwijken.
Dat wil ook weer niet zeggen, dat
bij een vrije loonpolitiek alles moge
lijk is.
De af te sluiten c.a.o.'s zullen
meerjarig moeten zijn, zoals bij Phi
lips inmiddels is bereikt. Een open-
breèkclausule moet bijsturen met de
prijsstijgingen mogelijk maken.
Geen stakingsrecht
Naar mening van de nieuwe
A.N.M.B.-voorzitter is er in Neder
land wel stakingsvrijheid, maar nog
geen stakingsrecht. Daarom heeft
Nederland ook niet artikel 6 lid 4
van het Europees handvest gera
tificeerd, dat duidelijk dit recht stelt.
De belemmeringen die het Burger
lijk Wetboek hiervoor heeft, zouden
moeten worden weggenomen.
„De staking kan niet meer wor
den gezien als een individuele wan
prestatie van de werknemer tegen
over de ondernemer, maar alleen de
vakorganisatie is aansprakelijk".
Zweedse nazi's
vrijgelaten
Zes personen, die vorige week in
Zweden werden gearresteerd in ver
band met onthullingen over een na
zi-organisatie, zijn gisteren vrijgela
ten omdat de wettelijke termijn voor
het vasthouden van verdachten bij
het vooronderzoek was verstreken en
het ministerie van Justitie een ver
zoek om verlenging afwees. De lei
der van de organisatie, Björn Lun-
dahl, kwam echter niet op vrije voe
ten. De politie verklaarde dat Lun-
dahl van hoogverraad wordt verdacht
en de andere zes van minder ern
stige vergrijpen in de zin der wet.
De heer Zondervan pleitte voor het
instellen van een geschillenprocedu
re, die alle geschillen op het niveau
van de onderneming moet regelen.
Dit om te voorkomen dat staking
het enige en te graag gebruikte wa
pen van de werknemers zou worden.
In de ondernemingen waar alleen
handarbeiderspensioenfondsen be
staan. wil de A.N.M.B. ten spoedigste
pensioenvoorzieningen voor de be
ambten ingevoerd zien.
Strijken kan nog
gemakkelijker
stoom
strijkijzer
Ondertussen was op de aandelen -
beurs tegen het midden van de week
toch van een iets vriendelijker stem
ming sprake, maar wellicht droeg dit
herstel toch eerder een technisch ka
rakter dan dat van een fundamen
tele verbetering kon worden gespro
ken, want de aandelenkoersen van
ondernemingen zoals de Bijenkorf en
Natlonale-Nederlanden die met
mooie jaarcijfers voor de dag kwa
men reageerden hierop nauwelijks.
Dit zou erop kunnen wijzen dat
factoren als transacties voor buiten
landse rekening en rendementsover
wegingen thans een belangrijker rol
spelen bij de waardering van aan
delen dan de gang van zaken bij de
betrokken onderneming. Wat dit
laatste betreft zijn er overigens op
vallende verschillen te constateren.
Zo deed zich bij Unilever in 't eerste
kwartaal 1965 een winststijging van
ruim 20% voor, terwijl de netto
resultaten van Koninklijke vrijwel
onveranderd bleven.
Ook bijzondere factoren dienen in
de beschouwingen betrokken te wor
den, zoals de grote vlucht die het
Zwanenberg-Organonconcern na
een reeks overnemingen en fusies
aan het bereiken is. In dergelijke ge
vallen is het voor de beleggers altijd
een moeilijke zaak wat zij zwaarder
moeten laten wegen, de voordelen die
dergelijke sprongsgewijze uitbreidin
gen op iets langere termijn onge
twijfeld zullen meebrengen, of de
omstandigheid dat de winst, op kor
tere termijn, mogelijkerwijs minder
sterk kan stijgen dan in overeen
stemming is met de uibreiding van
het aandelenkapitaal, die voor der
gelijke uitbreidingen van node is.
Rijd met nög meer activiteit, zuinigheid,
zekerheid: tank nieuwe Esso Extra! Dat
kunt u óveral in West-Europa.
EN REIS MET ESSO AUTOKAARTEN
Wegwijzers met internationale faam.
Rijk aan informaties. In voorraad bij
honderden Esso dealers. Ook een speciale
gids voor Europa van 62 pagina's I
Dit bord betekent óveral:
welkom toerist. Wij zijn
tot uw dienstl
Evang., VGLO-school. Schoolstr.
ds. J. Arentsen te Bun-
XT t rwo I Baptistengem.: 10 uur br. Te
V oor zondag Zo mei 5 30 Vegter te Rotterdam
Leiden Herv. Gem.
u ds. D. J. Voesers.
Hooglandse Kerk: 10.30 u ds. W. H.
eij
Walvi
Graaff te Rotterdam.
Sassenhelm; 5 u dr. F.
i Ter j
H. Velema
helm. Alphen u
Oosterkerk: 10 u ds. P. Swagerman te Adve
Voorburg legerpred.)j h. Bogei
Bethlehemkerk: 10 u ds. H. W. van te Aar'
den Brink te Den Haag: 7 u ds. Joh. 1 a v.
I HA i
Hoek: 6 30 u ds. A. P. Hel-
Chr. Geref. Kerk: 9 30
Woords; 2.30 i
Julianastr.: 9.30 u ds. J
ds. M. H Boogert
H. J.
Achterberg (n
Jeugdkoren).
H. Hai
6.30
J. H. Bogers (HAi
Gouwsluls9 30
llk-Blnnen Herv, Gem 10
Is. J. van Dok. Geref. Kerk:
,9 30 u ds. H. A. van Bottenburg; 5 u
Kenae. Kapel Nwe Duinweg: 10 u d«. w;Dekker. Van den Berghstlch-
T. Kruyne, vlootpred. M.V K Valken- tto8: 11 ds H »an Bottenburg.
burg (bidstond voor visserij en andere Noordwllkerheut Herv. Gem 10 u
arbeid); 6.30 u ds. W. A. B. Hagen te j ds. A. H. Smits; 7 u (Zllk aula r.-k.
Zee. Gymnastieklokaal meisjesschoolds. A. H. Smits.
Geref. Kerk: 9.30 i
Beek: 5 u ds. R.
Kerk: 1
Vink. Oude Kerk: 10'
ds. Bouman. Ichtuskerk
5 u ds. Hagen. Hulpkerk Hooi
ey; 6 u ds.
Hagen; 6 u
u as. Vink;
I Rem. Geref. Gem.
lenTï
Kerk
Woords.
Lalleman. Geref Kerk: 9.30
ds. W. v. d. Bos. em pred.
geen dienst,
rle Herv. Gem.: 9 30
Baart. Chr. Geref.
2 15
Dienst des
'Ugc
Bevrijdingskerk: 10.30 u ds. J. de io a-.
H. Bouter (zangdlenst). Kapel Hoof te tr. Wijk II 9 30
ijer. Gebouw Jonathan: 6 30 Katev(]k
M. Hanemaaijer. Gebouw Nabij: 11
Jeugdkapel c!hr. C. Kohlenberg
Konlngskerk: 10 u ds. P.
Herv. Ulo-school. Asserstr.: 10 u dr.
I. E. H. Oppenhelmer; 7 u ds. D. J.
Ver. Vrljz. Herv.
Eg Ilse Wallonne; 10.30 u ds. J. M.
sharensol.
Aca-d. Ziekenhuis: 10 u ds. H. Bouter.
i Gymnasium: 10.3
Bevrijdingskerk: 9 u ds. Bovenberg;
5 u ds. De Boer.
Groenhoven: 10 u ds. De Boer.
Jeugdhaven De Mirt: 10 u Ouderen-
dienst dhr Looman.
Chr. Geref. Kerk: 10 u (ond. Is God
te kennen uit de natuur?) en 5 uur
(ond. De voorbede van een apostel) dr.
W. Velema.
Geref. Gem.: 10 en 5 u leesdlenst
Geref. Kerk (vrljgem.): 10 en 5 u ds.
J. van der Haar.
Doopsgez. Gem 10.30 u ds. H. van
Bllderbeek.
Nieuw Apost. Kerk (H. Rijndijk 24):
9.45 en 4 uur dienst (dond. 7.45 uur
dienst).
Vrije Kath. Kerk Vreewykstr. 19):
10.30 u gezongen H
Oud-Kath. Kerk
Hoogmis,
Rem. Gem.: 10.30 i
Christian Science
0.30 u dienst.
Leger des
(Zw. Singel 50):
i Jhr. Ir. A. C. de
10.15 u ds. H. J.
ap
dhr. Dlkkes
(Steenschuur 6):
10 u opdrachtdlenst;
6.30 openluchtsamenkom6t Gangetje,
"30 uur verlossingssamenkomst o.l.v
brig, en mevr. H. J. Drentje.
Koudstaal
Wijk I: 10 u ds. G. Cadée. Gebouw
..Onderweg" Wijk III: 10.30 u ds. H J.
van Achterberg te Lelden Martha-
Stlchting 10 30 u ds. J. Veen. Geref
Kerk. Maranathakerk. Raadhulsstr.10
Noord. Hooftstr.: 10
Tom. Geref. Kerk (vrljgem.):
leesdlenst: 3 u ds. J. Douma
Mandersloostr 10 v
Paardekooper te Hilversur
IJsclubgebouw: 10 f
Herv. Gem.' 9.30 en
S. Laurense. Geref. Ge
en 6 u ds.
kerk:
Kerk: 10
6.30 i
W Balke; 10.30 u ds. C.
A van Harten; 6.30 u ds. A den Har-
togh. Bethlehemkerk: 9.15 u ds C, A
dg w BaJke Geref
Scholte. Geref. Gem.: 10 en 6 u lees-
ang. Lu tb. Kerk: 9 u ds. B.
9.30 leesdlen
Oeref Kerk
3.30
nkel Ev kring:
Th. Dlkkes van Lelden.
Boskoop Herv. Gem
A. de Leeuw; 6.30 i
Geref Kerk 9 30
W. L Heijmans.
Js. G Vesseur;
ndlngspred. te
C. P. Thomsen te Den Haag.
Ila/.erswnude Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 u ds. G Jonkers. Geref. Kerk: 9.30
Dorpskerk10
visserij, landbouw
Pr .school: 10 C. Groenewoud. Bethelkerk: 9.30 u ds.
twjjk aan den J M C. Groenewoud; 5 u ds. H. van
iorgendlenst bidstond Gosllga. Geref. Kerk i vrljgem 10 en
Vries. Chr.
dienst; 6 u
Kerk (vrljgem.)
i ds. H.
Ommen te Winschoten;
Breen. Geref. Gem.: 10 en 5 u ds.
Dam te Werkendam. Geref Gem.
tfed.: 10 en 5 u Leesdlenst.
n R(|n Herv.
J. Th. W. Quak.
1 u ds. H. Mak-
kinga.
Leiderdorp Herv. Gem.
Hoek; 6.30 u ds. J. P. Honnef.
Kerkzaal Zljlkwa
10.30 u ds. J P.
Geref. Kerk: 10 u ds f. Mln-
Drie Kerk-
9 u ds. J. van Drie;
- Bruyne te Zandvoort.
Ver. Vrijz. Herv.. Gebouw Lindelaan
12a: 10.30 u dhr. J Volkers te Utrecht
Lelmuiden Herv. Gem.: 9.30 uur
ds P. L. J. Wapenaar. Geref Kerk:
P30 en 7 u ds. Baaijens.
Llsse fcerv Gem.. Grote Kerk: 10
u ds. H G Oostlnga; 7 u ds. H. G.
Oostinga. Helvetlalcapel10 u ds. S.
Koolstra. Geref. Kerk: 10.30 u ds J.
W. C. van 't Hoff te Haarlem; 7 u'ds.
Mlnnema te Leiderdorp. Chr. Geref.
H. Blesma.
Kerk: 10
Geref. Gem.: 10 en 4 u
Geref. Kerk (Vrljgem 10 en 4 30 uur
ds. J. J. Verleur Oud Geref. Gem
9.30 en 3 u leesdlenst. Ned. Prot Bond:
Geref. Kerk: 9.30
is<
r.
6.30
Haag.
Nieuw veen Herv. Gem 9 30 u ds
Llndenbm-g te Ter Aar; 6.30 u ds. Spilt
Dour
10 en 5 u Dienst des Woords. Geref.
Kerk. Petrakerk: 9.30 u ds. F H Veen-
hulzen te Overeem; 5 u ds Bijleveld.
Rapenburgkerk: 9.30 u ds Bijleveld; 5
Valkenburg Herv Oem.: 10
6.30 u ds. D. Lekkerkerker Ger. Kerk-
(vrljgem.): 8.30 i
Iserlohn) HD.
jnunlcatie; 7 u
0 u ds. Melje-
Heil: 10 u ds. Zijlstra.
Kerk: 9. 10 30 en 5 ds. Smit
Kerk (vrljgem.): 10 en 5 uur
Bos te Lelden.
ldlnxveen Herv Gem 9.30 u
Goedhart te Rotterdam. 6.30 u
R Cuperus. WUktebouw: 9.30 u
- te Voc
i ds. P. FRder. Evang Mo.
kerk: 9*30
te Zevenhulzen
lem. Geref Kei I
ds. B Koekkoek Rem Geref. Kerk
Malelse dienst. Immanucl-
ds W F van der Staat
Haar-
6.30
Noordwllk
10 u ds. A.
nlng Geref. Kerk: 10 u
7 u ds. C. Roos te Kaag.
Wiiswiiiiar Herv Gem.. Dorpskerk:
10 u ds O V Henkei te Den Haag:
7 u ds, J A G van Zanten Kieviet-
Jeugdkerk;hMttl
Deyl f
i Zantei
Jeugdkerk: G
laan: 10 en 5 uur ds. P Helnen
Utrecht. Zijllaan 10 en 5 u ds w
Blanken te Badhoevedorp Ned. Prot
H|||ÉB|PTO(
Nieuwe uitgaven
Het verlaten strand, door A. La-
Roman van het tijdschrift Forum
of Les liaisons dangereuses, door M.
Roelants.
Verdovende middelen, door P.
Kairo na middernacht, door P.
Arnau.
Misdaad uit liefde, door M. Lebrun.
Veronal, door M. Lebrun.
Miljoenen getuigen, door M. San-
drel.
Een tien voor de tieners. Een keuze
uit wat er in het cursusjaar 1963
1964 is verschenen in de Nederlandse
Schoolpers. Onder redactie van Ad
den Besten, e.a.
Uitgaven van Nijgh en Van Dit-
mar, Den Haag.
Herv. Geref. Evang Dorr
l u ds M Ottevanger t
De Bilt; 7 u
Delft. Geref.
3 U ds. A. C.
Kempenaar Geref. Kerk:
u dr. C. Augustyn te A'dam.
Zoeteruoude Herv. Gem 10 u ds
Hengstmangers; 7 u ds R Hengst-
mangers (Jeugddienst).
Herv Gem 10 u
Broeck: 6.30 u ds L.
Lacerweij te_ oen Haag Geref Kerk
K-W DéWter; dr J SpeTu wSSte'^lïlS
Bottenburg. Herv. I Johannahuls 10 30 u ds. D. A. Wer-ref. Gem.: geen dienst
