hoofdrol vertolker in
vlak na oorlog
ür. H. J. van Mook overleden
een STERK
STAALTJE
LANGE HEREN
SHORTS 14.50
ZOMER HEREN
PANTALONS
v.a. 16.75
Levende baby tussen
huisvuil gevonden
ELISABETH BAS
"PARAAT"
,HET BEZOEK":
terugkeer vol
I Films van deze j
1 week in Leiden
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 14 MEI 1965 VIERDE BLAD
De op 70-jarige leeftijd in Frankrijk overleden dr. H. J. van
heeft vooral vlak na de tweede wereldoorog in Indinesië
zeer belangrijke rol gespeeld.
derhandelingen met de republiek on
der de auspiciën van Sir Archibald
Kerr, waarbij de regeringsverklaring
van 10 februari 1946 als grondslag
diende gebruikt te worden en die
uitliepen op de mislukking van de
Hoge Veluwe.
Intussen leidde Van Mook in juni
in Malino de vorming van de fede
rale deelstaten in. En dan volgden
weer in een belangrijke reeks de
onderhandelingen onder Killearn, en
conferenties in Pangkal Pinang,
Linggadjati en Den Pasar, waar oost-
Indonesië werd gevormd, later dooi
de totstandkoming van de andere
deelstaten gevolgd. Ondanks de aan
vaarding van de overeenkomst van
I Linggadjati in maart 1947, volgde
dan de politionele actie (juli), de na
j tussenkomst van de P. v.d. A en van
de Veiligheidsraad gesloten wapen
stilstand op 4 augustus en Van
Mooks reis naar Nederland en
Amerika om alsnog te pogen een
doorstoten naar Djokja mogelijk te
maken.
Onderhandelingen
Terwijl de vorming van de deel
staten werd voortgezet hadden an
dere gebeurtenissen, waarbij Van
Mook de leiding moest geven, plaats.
In december werden de onderhan
delingen op de Renville gehouden, in
januari 1948 kwam de voorlopige fe
derale regering tot stand en in mei
van dit jaar begonnen de besprekin
gen van de federale conferentie in
Bandoeng, die doorkruist werd door
de actie van de staatshoofden, waar
door Van Mook het initiatief uit
handen werd genomen.
In september 1948 kwam Van
Mook naar Nederland en tegen het
eind van de maand ging hfj naar
aanleiding van Moeso's staatsgreep
weer naar Indië. Op 25 oktober 1948
werd aan dr. Van Mook op de meest
eervolle wijze ontslag verleend als
J. van Mook werd op 30
1894 in Semarang geboren. In
en Delft studeerde hij
en in Leiden Indisch recht,
legde hij in februari 1928 ook
examen af in de Indolo-
che wetenschappen. Na een amb-
lyke carrière in de Oost werd hij
1937 benoemd tot directeur van
t departement van Economische
ken, in welke functie hij de pre-
ire laatste economische onderhan-
met Japan leidde, die duur-
van 12 september 1940 tot 17
KAKI - D. BLAUW
KAKI - BEIGE - GRIJS
OVERAL KIJKEN
MAAR KOPEN BIJ
Haarlemmerstraat
172 - 174 - 179
MIDZA
juni 1941. Ze liepen op niets uit, om
dat de Japanners uitsluitend econo
mische voordelen voor zichzelf
trachtten te bemachtigen. Reeds in
zijn studententijd had hij de aan
dacht op zich gevestigd door zijn
progessieve houding jegens Neder-
lands-Indië, een houding, waarin hij
in woord en daad volhardde tijdens
zijn ambtelijke periode. De rechtsho
geschool van Batavia verleende Van
Mook in 1940 het doctoraat honoris
causa.
luitenant-gouverneur-generaal. Het
feit, dat hij bij de besprekingen in
Bandoeng en Den Haag op de twee
de plaats werd gedrongen, was voor
Van Mook aanleiding geweest zijn
ontslag te verzoeken.
Na zijn ontslag heeft Van Mook
enige tyd in Nederland gewoond. Hij
aanvaardde een leerstoel aan een
universiteit in Californië en was in
1951 directeur voor de onontwikkel
de gebieden bij de Verenigde Na-
Zeer deskundig
Dr. Van Mook werd bij de Ver
enigde Naties in New York als bij
uitstekdeskundig op het gebied van
de sociografie van de landen in
Z.O.-Azië beschouwd.
Hij heeft dan ook jaren
lang een leidende functie gehad bij i
de adviserende en organiserende ta- 1
ken op bestuursgebied van de Ver-
enigde Naties. Op een van zyn rei
zen in Afrika liep dr. Van Mook een
levensgevaarlijke infectie op, waar
van hij weliswaar herstelde, maar
die voor hem, mede gezien zijn leef
tijd, aanleiding was zijn functie neer
te leggen. Hij bleef evenwel als ad
viseur verbonden aan de Verenigde
Naties en in deze tijd organiseerde
hij ook een cursus bestuursweten
schappen aan de universiteit van
New York. Ongeveer een jaar gele
den heeft di-. V. Mook zich terugge
trokken in l'Isle sur la Sorgne in
Frankrijk, maar ook hier werden
hem nog bestuurlijke adviezen ge
vraagd door de Verenigde Naties.
Enige weken gelden heeft dr. Van
Mook nog gastcolleges gegeven aan
het Instituut for Social Studies in
Den Haag.
Dr. Van Mook was drager van
het Grootkruis van de Orde vaai
Oranje-Nassau en Ridder in de Or
de van de Nederlandse Leeuw. Hij
bezat voorts een aantal buitenland
se onderscheidingen.
KZHRM krijgt een
nieuwe reddingsboot
Blykens het verslag over 1964 van
de Koninklijke Zuid-Hollandsche Mij
tot Redding van Schipbreukelingen,
bestaan er plannen eind 1965 de
bouw van een zusterschip van de
moderne reddingsboot „Koningin Ju
liana" aan te besteden.
De ervaringen met de „Koningin
Juliana' opgedaan, zullen in dit nieu
we schip worden verwerkt. Wat o.m.
betekent, dat de motorkamer een
betere luchtcirculatie krijgt en het
loopdek van een anti-sliplaag zal
worden voorzien.
Het motorreddingsschip „M. C. Blan-
kenheym" werd in het verslagjaar
van de sterkte afgevoerd. Proeven
met een zodiac rubberboot werden
voortgezet. Een beslissing over het
gebruik is nog niet genomen. Ook
werd aandacht besteed aan de kle
ding van de bemanning en aan een
nieuw soort zwemvest.
In 1964 werd 69 maal alarm ge
maakt, waarbij in 23 gevallen daad
werkelijk hulp werd verleend. In to
taal werden 116 mensen veilig aan
land gebracht. Echte moeilijke of
gevaarvolle reddingen werden niet
vermeld als gevolg van de redelijk
goede weersomstandigheden.
Kon. landgoederen
weer opengesteld
De koninklijke landgoederen „De
Horsten" en „De Seringenberg" in
Voorschoten zijn van 17 mei tot en
met 7 juni weer voor het publiek
toegankelijk. Op zon- en feestdagen
is de ingang aan de Papenlaan en
op de overige dagen bij de portiers
woning Rijksstraatweg 557. Men moet
er rekening mee houden, dat honden
niet worden toegelaten.
Siamese tweeling
buiten gevaar
Dr. Solerio, die de zesjarige Itali
aanse Siamese tweeling afgelopen
maandag heeft geopereerd, heeft
verklaard dat de twee thans van el
kaar gescheiden kinderen „buiten
gevaar zijn", na de kritieke periode
van drie dagen na de operatie. Dr.
Solerio liet echter daarop volgen dat
hij zijn oordeel over een uiteindelijk
slagen van de operatie pas morgen
wil uitspreken. Tot dan zullen Giu-
seppina en Maria Santina Foglia in
zuurstoftenten blijven Liggen.
Bijna vermorzeld in vuilnis wagen
29ci
Onze melangeur
gaf u.
het beste!
Een pasgeboren baby werd
gisteren in Londen tussen het
afval in een vuilniswagen aan
getroffen. Het kind moet in een
afvalkoker van een flatgebouw
zijn geworpen, vanwaar het in
de vuilniswagen kwam. Bijna
was de baby door de hydrau
lische pers in de wagen vermor
zeld.
Een der vuilnismannen vertelde,
dat hij een vreemd geluid in de wa
gen hoorde. Toen hij het vuilnis
doorzocht, vond hij de baby. Het
kind werd naar een ziekenhuis ge
bracht. Het zal waarschijnlijk in
leven blijven.
De politie stelde naderhand een on
derzoek in bij de bewoners van het
flatgebouw. Ook werd rekening ge
houden met de mogelijkheid dat
iemand, die niet in het gebouw woont
dit is binnengegaan en het kind in
de vuilniskoker heeft geworpen.
Het kind was ongekleed toen het
in de vuilniswagen werd gevonden.
De vuilnismannen die volslagen over
hun toeren waren door het gebeur
de, hulden het in een zakdoek. Een
ambulance verscheen spoedig, ver
leende eerste hulp, en bracht de ba
by naar het ziekenhuis.
Minister
Nadat minister Welter in novem
ber 1941 was afgetreden als minis
ter van Koloniën werd dr. Van Mook
als zodanig benoemd. Hij bleef ech
ter in de Oost. Gerbrandy nam zijn
ambt in Londen waar. Op verzoek
van de toenmalige gouverneur-gene
raal van Nederlands- Indië jhr. mr.
A. W. L. Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer werd Van Mook een
maand later tevens luitenant
gouverneur-generaal. In die functie
reisde hij naar de Verenigde Staten
om aan te dringen op speodige le
vering van beïtolde en reeds betaal
de vliegUüawn. Hij maakte van deze
gelegenheid tevens gebruik om vurig
te pleiten voor een gezamenlijk op
treden van Landen met belangen in
het Verre Oosten.
Na de capitulatie ging Van Mook
in opdracht van Tjarda naar Au
stralië. Vandaar reide hij in mei
1942 naar Londen, waarhij zijn ambt
van minister van Koloniën aan
vaardde. Op 14 september 1944, toen
de bevrijding van Nederlands-Indië
te verwachten, werd dr. Van
Mook opnieuw luitenant-gouverneur
generaal. In oktober 1945 arriveer
de hij in Tandjong Priok om aan
de bouw van het nieuwe Indië te
beginnen. Maar zo simpel ging het
niet, want de Britse luitenant-gene
raal Christison had inmiddels de re
gering-Soekarno de facto erkend.
Besprekingen
Na de moeilijkheden van de eerste
tijd, waarin zich het conflict met
Christison en de onderhandelingen
met Soekarno (eind oktober) voorde
den, gevolgd door besprekingen, die
hij met de Nederlandse ministers
hield, zag hij zich gesteld voor on-
VROUW
ACHTER HET
STUUR
nationale dienst
LUXOR AZs het om pure ka
rakterrollen of uitgesponnen
veelzijdigheid gaat is slechts een
handjevol actrices in staat te
wedijveren met de ingetogen
Zweedse filmster Ingrid Berg
man. Van haar kunnen in dra
matisch opzicht legt zij eens te
meer met grote indringingskracht
getuigenis af in „Het bezoek".
Daarin speelt zij de rol van de
schatrijke weduwe (Karla)
een olie-miljonairdie terugkeert
naar haar afgelegen geboortedorp
(Guéllen), waar men haar twin
tig jaar geleden, toen zij zeven
tien was, op de meest botte en ge
voelloze wijze had verjaagd.
Jaarlijks
verdwijnen vele
schepen spoorloos
Jaarlijks verdwijnen ongeveer 15
grote vrachtschepen en tientallen
kleinere schepen spoorloos op zee,
aldus kapitein Waters van de afde
ling opsporings- en reddingswerk
zaamheden van de Amerikaanse kust
wacht.
Kapitein Waters zei dat alleen al
bij het vergaan van wachtschepen
ongeveer 600 bemanningsleden om
het leven komen.
Twee factoren dragen bij tot de
verdwijning van grote vaartuigen:
de abruptheid van het zinken en de
onmogelijkheid om de vermoedelijke
positie van de schepen te bepalen.
„Het wordt tijd dat reders en ei
genaars hun schepen nauwkeuriger
blijven volgen, waarbij op zijn minst
een radiocontact per dag wordt ver
eist om de positie van het schip op
I te geven", aldus Waters.
hadden. Daar is dan allereerst de
in goede doen zijnde Serge, op wie
destijds innig verliefd was en
haar door enkele formidabele schur
kenstreken tot aan de rand vai
afgrond had gedreven; daar is
der de van alle moraal gespeende
politiechef, die haar het dorp had
uitgeschopt en voorts de leraar, die
toen zo overijverig oorvijgen had uit
gedeeld. Er is twintig jaar overheen
gegaan, zo denkt de gemeenschap,
Karla's gevoelsleven is bij haar
zeventiende blijven stilstaan. Haar
huwelijk met de olie-miljonair
om een belachelijke reden gesloten
en kon dan ook haar ziel niet beroe
ren. Zij heeft er rijkdom van over
gehouden, maar dat is dan ook alles.
Zij biedt de gemeenschap twee mil
joen aan, in ruil voor Serge's dood en
dat dan op legale wijze. Aanvankelijk
wijst de burgemeester het onmense
lijke voorstel verontwaardigd van de
hand, maar hoe groot is zijn inner
lijke sterkte en die van de gemeen
schap? Karla wacht af. Zij toont de
doodarme mensen wat zij allemaal
wei'kunnen krijgen op krediet. Nu
de bevolking de weelde van dichtbij
bekakt, wordt de weerstand minder
en minder. Men gaat piekeren op
welke wijze aan Karla's wens tege
moet te kunnen komen. Serge voelt
de dreigende ondergang in hoog- tem
po op zich afkomen, maar de stem
ming is al zo ver tegen hem gekeerd
INGRID BERGMAN
Guellen is een stervend plaatsje;
armoede en werkloosheid nemen
hand over hand toe. Er is niet veel
nodig meer om een totale ineenstor
ting van het sociale en economische
leven te veroorzaken. De autoritei
ten in het dorp willen de miljonaire
feestelijk binnenhalen om zo moge
lijk een flinke lening van haar los
te krijgen. Bij de ouderen van de
gemeenschap staat nog messcherp in
het geheugen, waarom Karla destijds
werd verstoten, maar men vertrouwt
er op, dat de enorme rijkdom van
nu haar herinnering wat zachter
heeft gestemd.
Dat blijkt geenszins het geval te
zijn. Karla weet nog tot in details
wat men haar destijds heeft aange
daan. Zij is, met heel haar overvloe
dige weelde en rijkdom, ook niet
naar Guellen gekomen om het dorp
te helpen, maar om grondig af te re
kenen met de figuren, die in deze
zaak bij ponden boter op het hoofd
BONJOUR
TRISTESSE
Open vraag
CAMERA Het is geen gemak
kelijke opgave geweest voor Otto
Preminger om het boek „Bonjour
Tristesse" van Framjoise Sagan in
filmbeelden vast te leggen. Toch is
hij er met Mylene Demongeot, David
Niven, Deborah Kerr en Jean Se-
berg in geslaagd om er een bijzonder
sterke rolprent van te maken.
Preminger regisseert. Hij probeert
geen antwoord te vinden of te ge
ven op de onbeantwoorde vraag
van FranQOise Sagan.
Otto Preminger laat in aanvaard-
Da,re vorm zien (kleurrijke flash
backs van een bewogen vakantie aan
de Franse Rivièra) hoe men komt
tot de beklemmende vraag: kan men
vergeten en kan men verder leven
door het verleden te begraven?
Bonjour Tristesse is een aaneen
schakeling van „plezierig bezig zijn",
waardoor er geen tijd overblijft om
zichzelf vragen te stellen. Er wordt
voortdurend voor gewaakt, dat het
leven niet saai wordt. Doelloos is het
echter reeds lang.
De film (gedeeltelijk kleur, ge
deeltelijk zwart-wit) volgt het dolce-
far-niente-leven op de voet. Er is
geen plaats in voor serieuze liefdes.
Het nioet spel blijven. Eén keer is
het dit niet. De afloop is tragisch.
Maar het leven gaat verder.
dat hij niet eens meer kans krijgt
te vluchten. Het einde is onverwacht
en bikkelhard: Karla breidt haar per
soonlijke leed uit tot het geestelijk
bankroet van de gehele gemeen
schap.
„Het bezoek" behoort zeker tot de
betere films. Hij toont op frappante
wijze de kracht en de machteloos
heid van die enkeling ten opzichte
van een (kleine)
ten prooi is enerzijds
sche ontreddering,
gevaarlyke bekrompenheid.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiniiiiiiniHi
ïiiiiiiii in i i in i I I inn (Tfiminn in n
Derde week
Rolls Royce
STUDIO „De gele Rolls
Royce" begint aan de derde week.
Een uitzonderlijke rolbezetting, een
plezierig verhaal en een originele
vondst (de hoofdrol) hebben deze
film tot een succesfilm gemaakt.
Hoofdrolspeler is een auto, die in
drie verschillende scènes vreemde
avonturen beleeft. Bezoekers kun
nen hun hart ophalen aan voortref
felijk spel van Ingrid Bergmann,
Rex Harrison en Jeanne Moreau.
Al geprobeerd? Doe het nul
„Onverwoestbare
Molly"
Humor uit VS
LIDOEuropa staat nog altyd
wat gereserveerd ten opzichte van de
Amerikaanse humor, die in celluloid
vei pakt de Oceaan overkomt. Hij is
naar onze smaak een tikje te la
waaierig, te hoekig en te dik aan
eezet. Een typisch voorbeeld daarvan
is „De onverwoestbare Molly" (Deb-
by Rlynolds). Het is ontegenzeg
lijk een film vol vaart en levendig
heid en er zit, naast een hoop ple
zierige onzin, een enkele pikant-rake
milieiischets tussen. Maar dat alles
maakt toch van deze dolle komedie
geen boven de middelmaat uitstekend
stuk. Daarvoor ontbreekt toch te veel
fijnzinnigheid, daarvoor mist men te
veel de lichte toets wapens waar
op de Engelsen en Fransen zulke
meesters kunnen zyn.
Molly is een vondelingetje, dat in
eeti woest berglandschap opgroeit bij
een oude jager. Zij is geen katje
om zonder handschoenen aan te
pakken en op een dag verlaat zij de
hut om naar Denver te gaan en een
rijke man te trouwen. Dat doet zij
inderdaad, maar op een heel andere
wijze dan haar fantasie haar had
voorgeschreven. Haar echtegenoot is
een jongen die kan baden in zijn
geld, maar toch zoveel mogelijk in
de bossen wil leven, ver van het ru
moer van de stad. Maar de van le
venskracht bruisende Molly zal en
moet zich in de society-kringen van
Denver dringen. Dat lukt niet zo
want Molly's spontane manier
doen is de locale aristocratie
gruwel. Zij trekt naar Europa om
cultuur te vergaren en keert dan
terug naar Denver. Zij krijgt tenslot
te haar (geheel eigen) plaats in de
stad, maar op een geheel andere wy-
ze dan zy zich gedroomd heeft.
t
t
t
t De
lucht- en ruimtevaart krijgt
j maandelijks honderden brieven
van kinderen die belangstelling
i koesteren voor de ruimtevaart.
Sommige van die brieven zyn f,
niet alledaags, zoals deze van
Mike N. uit Oceanside in Cali- f
fornië
t „Mijnheer,
Ik geloof, dat de start van uw
t Geminiraket erg goed was. Maar t
f ik geloof, dat u een vrouw naar
f de maan moet zenden, want
f pappie zegt, dat een vrouwelyke f
f chauffeur alles kan raken". f
Het boerenpaard
sterft uit
Het goede, oude, trouwe boeren
paard sterft in Duitsland uit. In
Keulen is bij de opening van de
Rijnlandse landbouwtentoonstelling
verklaard, dat 't aantal boerenpaar
den van 1950 tot 1964 gedaald is van
919.600 tot 373.800 stuks.
De daling is een gevolg van de
motorisering van het landbouwbe
drijf. In 1950 waren op de Duitse
boerenbedrijven 120.000 trekkers
voorhanden. In 1964 was dat aantal
gestegen tot 1.080.000.
Ook het aantal combines is toege
nomen. In 1950 waren er 500, in 1964
107.000.
Steve Reeves in
een spannende
avonturenfilm
REX Deze kleurenfilm op het
brede doek is er een van het onver
gankelijke genre: romantiek in een
kleurrijke omgeving (Ceylon) met
spannende gevechten in uiterst ge
vaarlijke situaties en met aantrek
kelijke vrouwen voor een zeker te
genwicht. Regisseur Lenzi kent het
recept door en door en heeft het
tempo goed volgehouden. Voeg daar
bij, dat Steve Reeves de hoofdrol
vervult, dan is het duidelijk, dat aan
alle voorwaarden voor een boeiende
avonturenfilm is voldaan. Mooi weer
of geen mooi weer: films van dit
t blijven de aandacht trekken
omdat ze de behoefte van de moder-
stadsmens aan avontuur tenvolle
bevredigen.
,Goldfinger" handhaaft
zich nog steeds
—TRIANON. Hoe kan 't an-
dfcis?
Goldfii ;r handhaaft zich door de
weken heen. Er is dan ook in deze
film zoveel ongeloofwaardige span
ning, dat steeds meer liefhebbers
daarvan er getuige van willen zijn.
De film „Goldfinger", met James
Bond in het centrum, beantwoordt
in het genre volkomen aan de
hooggespannen verwachtingen.
