S.E.R. heeft huis vol
brandende problemen i
«Geen schouderklopjes'
Zweedse neo-nazigroep
door politie opgerold
„Nu niet ingrijpen in
de aardappehnarkt
„Duitse hereniging in
vrede en vrijheid
Van Hall
boos op
studenten
,Ik ben niet langer ik'
LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 12 MEI 1965
(Van onze Haagse correspondent).
Ook de nieuwe regering heeft
meer enige belangrijke beleids
vraagstukken naar de Sociaal
Iconomische Raad venoezen voor
advies. De SER, het centrale ad
viesorgaan met als leden werkge
vers, werknemers en onafhanke-
Ijlce' deskundigen, heeft thans
een pakket aan studie-onderwer-
pgtt in huis van een gewicht als
hij nog maar zelden op zijn pro
gramma heeft gehad. Een korte
opsomming toont dit wel aan.
Sociaal-economische situatie. Eind
mei moet het halfjaarlijkse rapport
Joodse wetsrollen
naar Israël
Negen wetsrollen zijn met een Is
raëlisch vliegtuig van Schiphol naar
Israël overgebracht. Het waren de
rollen uit de vroegere synagoge van
Leeuwarden, 'die enige tijd geleden
bij de opheffing van deze synagoge
aan de Israëlische ambassadeur wer
den aangeboden ten behoeve van een
jeugddorp in Israël, Kfar Batja dat
staat onder leiding van rabbijn N.
Dasberg.
Het vervoer van dieze wetsrollen
eiste bijzondere voorzorgsmaatrege
len. Verpakt in hoge kisten werden
ze als laatste in de El Al-machine
ingeladen, opdat zij bij aankomst in
Israël ook weer als eerste het vlieg
tuig zouden kunnen verlaten. Boven
dien eisen de voorschriften, dat
wetsrollen op hun reizen worden
begeleid. De voorzitter van de joodse
gemeente in Leeuwarden had gezorgd
toot de begeleiding van Leeuwarden
naar Amsterdam. Ook was hij aan
wezig bij het vertrek van Schiphol.
De voorzitter van het opperrabbinale
ressort Utrecht heeft zorg gedragen
voor de begeleiding van Schiphol
naar Israël en droeg de rollen daar
over aan de vertegenwoordigers van
Kfar Batja.
Behalve de wetsrollen zijn ook
voorhangsels, borden, een spreekge
stoelte, kandelaars, collectebussen,
mitswa-borden enz. van Leeuwarden
naar Israël verzonden. Dat alles
1 vindt nu een plaats in de synagoge
van het nieuw opgebouwde jeugd-
idorp Kfar Batja.
j KERKEWERK BIJ
DE BINNENVAART
Na drie dagen van intensief beraad
over het thema „De betekenis van
de structuurveranderingen in de bin
nenvaart voor de arbeid der kerken''
een zestigtal schipperspredi-
I tanten, diakonen, jeugdleiders en
vertegenwoordigers van protestantse
kerken in Duitsland, Zwitserland.
Frankrijk en Nederland in kasteel
Oud-Poeleeest enkele punten vast
gesteld, die het verdere gemeen
schappelijke beleid van de bij de
Europese binnenvaart betrokken
landen en kerken zullen bepalen.
De kerken zullen waar nodig
moderne methoden van verkondiging
moeten gaan gebruiken. Er ontstaan
I in de huidige situatie ook nieuwe
diaconale taken. Er komt behoefte
aan vormingswerk onder de jongeren
en aan voorlichting inzake huwe
lijks-, gezins- en opvoedingsproble
men. Dit zal apart opgezet moeten
worden, omdat het hier gaat om een
eigensoortige maatschappelijke groe
pering, die zeer mobiel is èn geïso
leerd.
Veel overleg en vindingrijkheid zo
werd vastgesteld, zal nodig zijn om
nieuwe wegen te vinden voor de be
nadering van de varenden. Prioriteit
moet hebben: een efficiënte werk
wijze, een gericht apostolaat waarbij
I beslissingen niet ontlopen mogen
worden en een concreet pastoraat.
In Indonesië 77-ste
minister benoemd
President Soekarno heeft vice-
luchtmaarschalk Herlambang als "77
1 sic minister in zijn kabinet opgeno
men. Herlambang werd minister van
staat. Hij zal als speciale raadgever
ia militaire zaken optreden. Herlam
bang staat bekend als gematigd. Het
is hem als militair niet toegestaan
lid te zijn van een politieke partij.
De 77 Indonesische ministers behe
ren tezamen 85 ministerportefeuil
les, daar verscheidene ministers meer
dan één portefeuille onder hun hoe
de hebben.
Zware luchtaanval
Veertig Amerikaanse vlieg
tuigen hebben gisteren een aanval
gedaan op kazernes, boten en vracht-
Wagens ongeveer 300 kun ten zuiden
van Hanoi. Zy ontmoetten hevig
iurhtafweervuur. In de wateren bij
de Noordvictnamese kust werd een
i schip geraakt, waarop een enorme
I ontploffing volgde.
j Elf kazerneblokken werden getrof-
r fen, zes werden geheel vernield, twee
goederenwagons opgeblazen en een
lonk werd tot zinken gebracht. Vier
straaljagers va het Amerikaanse
I Fiiegdekschip Oriskaney maakten
drie voltreffers bij de haven Thanh
Hoa, 130 km ten zuiden van Hanoi.
Pij Da Nang werd een Amerikaanse
j marinier gedood en vier werden ge
wond tijdens een zuiveringsoperatie
in omringende dorpen. Ongeveer 600
mariniers ontmoetten vuur van sluip-
i schutters en vallen van scherp ge
punte bamboe.
gereed zijn. Daarvan hangen o.m. af
de verhoging van de kinderbijslagen
voor grote gezinnen en de eventuele
uitkering-ineens, beide per 1 juli.
Het loonvormingsadvies, zojuist
aan de S.E.R. gevraagd, zal de basis
vormen van een mogelijke ingrijpen
de verandering van het loonsysteem.
Er zal snel een beslissing moeten
vallen, want voor men het weet zit
men in de loonperiode van het einde
van het jaar.
Het rapport-Verdam, ingewikkelde
en stekelige materie rondom ven
nootschapsrecht, raden van commis
sarissen al of niet met arbeiderscom
missarissen, en de bevoegdheden van
de ondernemingsraden.
Vermogensaanwasdeling, een al
even netelig vraagstuk, waarvoor op
lossingen moeten worden gevonden
voordat de „drang der omstandig
heden" gaat meespreken. Strekking
is, zoals bekend, een soort obligatie
houderschap van de werknemers in
de ondernemingen.
De huren. De wijze van uitvoering
van de totale huurverhoging van 30
procent is een onderwerp dat
ondanks de regeringsverklaring
ook nog bij de S.E.R. ligt.
Zware geneeskundige risico's, met
eventuele volksverzekering. Een zaak
waarvan de regeling in het geheel
van de wetgeving dringend is gewor
den. Het advies hierover zal in juni
gereed zijn.
Arbeidsmarktpolitiek. Onderwerp,
waarvoor een studieconclusie zeker
niet overbodig is.
Inflatiebestrijding. Poging om -
ook met het oog op de ontwikkelin
gen in de rest van Europa wat
steviger te staan in de strijd tegen
het achter elkaar aan hollen van
lonen en prijzen.
Publiekrechtelijke bedrijfsorgani
saties. Een studie over -en eventuele
modernisering van het bedrijfsleven -
overleg binnen de „schappen", waar
over de kritiek meestal niet stil staat.
Zo bij elkaar een „zware lijst", vol
onderwerpen, die haast hebben en
waarover al uitvoerig meningen zijn
uitgesproken. Zodat de adviezen op
korte termijn zullen moeten worden
uitgebracht, willen de desbetreffende
regeringsmaatregelen niet worden
vertraagd.
C.B.T.B.-voorzitter:
De aardappelen zijn de laatste we- zijn redenering, hebben de Neder-
ken erg duur geworden. Het koude
voorjaarsweer, zowel hier al elders
in Europa, is daar de oorzaak vatn.
De produktie van vroege aardappe
len is vertraagd, niet alleen bij ons,
maar ook in de landen rond de Mid
dellandse Zee. De eerste partijen uit
die landen zijn nu pas onderweg.
Duitsland, België en zelfs Italië heb
ben nu grote belangstelling voor
Nederlandse aardappelen.
In het verleden is er is een situatie
van aardappelschaarste wel eens in
de markt ingegrepen. Drs. Zijlstra,
voorzitter van de Nederlandse chris
telijke boeren- en tuindersbond, die
gisteren enkele mededelingen over de
toestand van dit ogenblik deed, zou
het absoluut onjuist vinden als dit
nu weer gebeurde. In de afgelopen
najaars- en wintermaanden, zo is
landse aardappelproducenten bijzon
der lage prijzen ontvangen. Dat de
huisvrouwen met zorg naar de.prijs
stijging kijken begrijpt hij zeer wel,
maar hij stelt daartegenover, dat zij
het hele najaar en de hele winter
hun aardappelen zeer goedkoop heb
ben kunnen kopen.
Drs. Zijlstra deed nog enkele ande
re mededelingen over de achter
stand, die het koude en natte weer
in de voorjaarswerkzaamheden in de
landbouw heeft veroorzaakt. Die
achterstand is vooral groot in het
noorden van het land. In ieder ge
val moet daar zeker nog de helft
van de aardappelen uitgepoot wor
den. In het zuidwesten en midden
van het land is het beeld gunstiger.
De meeste koeien staan nog op stal,
terwijl ze normaal om deze tijd al
enkele weken in de wei lopen.
Van Boven (r.-k. werkgeverscontra Mertens (NKV
De algemeen voorzitter
Nederlands Katholiek Werkgevers
verbond, mr. P. NL H. van Boven
reageert in „De katholieke werkge
ver" van deze week op een artikel
van de voorzitter van het Neder
lands Katholieke vakverbond, de
heer P. J. J. Mertens, dat onlangs
in het orgaan „Ruim zicht" van het
NKV is verschenen onder de titel
„vakbeweging heeft niets aan schou
derklopjes van werkgevers".
Een vreemde uitspraak noemt de
heer Van Boven dat. De indruk
wordt gewekt of de werkgevers by
voorkeur zoeken naar het twijfel
achtige middel van het schouder
klopje.
„Het is mijn diepe overtuiging, dat
de werkgevers, door in de Stichting
van de Arbeid niet toe te geven aan
de verlangens van de werknemers
om voor de georganiseerde arbeiders
de contributie geheel of ten dele te
betalen, de werknemers een grote
dienst bewijzen. Een dienst vooral
daar, waar de een van de eigen or
ganisatie iemand nog
het I de arbeidersbeweging, in zekere
Erfgoed
De arbeiders zijn begonnen met
him organisaties om het hoofd te
bieden aan een reeks van, voor het
individu kwalijke nevengevolgen
van het industrialisatie-proces in
zijn beginperiode. Die beginperiode
heeft van de arbeidsleiders en van
hun eerste volgelingen moed ge
vraagd, offervaardigheid en beziel-
i de inspiratie. Het is het erfgoed van
Dagblad bracht zaak aan het rollen
De Zweedse veiligheidspolitie
heeft gisteren een overval ge
daan op het hoofdkwartier van
de neo-nazi's in het centrum van
Stockholm. De politie arresteer
de vijf personen, onder wie de
30-jarige leider van een onder
grondse militaire organisatie. De
politie, die ingreep op aanwijzin
gen van het dagblad „Expres
sen", vond verder twee geheime
wapenopslagplaatsen.
Uit de in beslag genomen docu
menten is gebleken, dat de honderd
leden tellende organisatie de rege
ring omver wilde werpen. De poli
tie deelde mee van het bestaan van
de neo-nazigroep te hebben geweten,
maar geen idee van de activiteiten
te hebben gehad tot de verslagge
vers van „Expressen" materiaal had
den geleverd. Volgens het blad be
hoorden een majoor en een kapi
tein, die tot voor kort by de Zweed
se defensiestaf werkten, tot de orga
nisatie.
De leider van de Zweedse nazi's,
Lundahl, zou als Egyptisch agent
in Zweden hebben geopereerd. Hij
zou zijn opdrachtgevers tot in bij
zonderheden gegevens hebben ver
strekt over het personeel van de Is
raëlische ambassade in Stockholm en
over de hulp die de V.S. aan joden
in Zweden verlenen. In ruil daar
voor zouden de neo-nazi's wapens en
geld hebben ontvangen.
Wapens
De Zweedse politie hc-eft op het
midden in Stockholm gelegen hoofd
kwartier der Zweedse nazi-organisa
tie een grote hoeveelheid wapens, zo
als machinepistolen, revolvers, hand
granaten en sabotagemateriaal aan
getroffen. De organisatie beschikte
voorts over wapenopslagplaatsen in
de bossen in de omgeving van Stock
holm, die eveneens door de politie
zijn opgespoord. Op alle plaatsen
vond men ook portretten van Hitier
en hakenkruisvlaggen.
„Expressen" meldt tenslotte nog.
dat de Zweedse luitenant Lars Lindh
een der leden van de Zweedse nazi
organisatie was.
Lindh heeft indertijd deel uitge
maakt van de Zweedse eenheid der
V.N.-vredesmacht op Cyprus. Hij en
een andere Zweedse officier moesten
uit Cyprus vertrekken, toen bleek
dat zij in hun V.N.-jeep voor de
Turkse Cyprioten bestemde wapens
smokkelden. Beiden hadden toen
verklaard dat zij dat hadden ge
daan om de Turken in staat te
stellen zich tegen de „terrorristische
aanvallen" der sterk in de meer
derheid zijnde Griekse Cyprioten te
verdedigen. Lindh en zijn mededader
zijn later in Zweden veroordeeld.
sr
Een deel van de wapenen,
welke de Zweedse veiligheids
dienst in beslag nam en die wa
ren opgeslagen door een belang
rijke geheime Zweedse nazi
organisatie. welke door de politie
is opgerold.
zoals de catacomben dart. zijn
christelijke kerken en de strijd te
gen Spanje voor Nederland. Dat erf
goed mag niet worden onteerd.
Een dienst ook aan de leiders van
de vakbeweging. Wanneer het voor
stel, waar de heer Mertens meent
voor te moeten opkomen, door de
werkgevers zou zijn aanvaard, zou
de dag niet ver meer zijn waarop
met recht en reden zou kunnen wor
den gezegd, dat de geduchte vak
bondleiders worden betaald door de
werkgevers, cq. door de Industrie".
De heer Van Boven vervolgt: „Zij
zouden dan hun taak verrichten als
gekortwiekte Samsons, die alleen nog
hun stem kunnen verheffen, maar
niet meer hun vuist kunnen ballen.
Voor die hoon hebben de werkgevers
hun willen behoeden".
Misleidend
Van Boven daar, waar de heer Mer
tens zwijgt over het voorstel van de
werkgevers om fondsen in te rich
ten, die paritair zou moeten worden
beheerd.
„Van dit vruchtbare en op vergelijk
gericht initiatief maakt de heer Mer
tens geen gewag. Dit voorstel was
geen schouderklopje, het waren ook
geen mooie woorden het was een
constructief idee, dat geld kost, geld
dat de werkgevers wilden betalen".
Niets van wat van werkgeverszij
de over discriminatie en over sta
king is gezegd klinkt door in het
artikel van de heer Mertens.
„Het is duidelijk", aldus de heer
Van Boven, „Dat het bovenstaande
geen schouderklopje is. Daar heeft
de heer Mertens terecht niets aan.
Waar hij en de leden van zijn or
ganisatie, waar wij werkgevers, waar
de Nederlandse zaak wel wat aan
heeft, dat is aan waarachtige voor
lichting".
Oproep op NAVO- conferentie
IV
De Verenigde Staten, Enge
land en Frankrijk hebben giste
ren opgeroepen tot de hereniging
van Duitsland op basis van vre
de en vrijheid en hun bondgeno
ten in de NAVO gevraagd hun
steun aan dit standpunt te geven.
De Britse minister van Buiten
landse Zaken Michael Stewart
maakte dit standpunt bekend op
de voorjaarsbijeenkomst van de
ministers van Buitenlandse Za
ken van de NAVO in Londen.
Van diplomatieke zijde is
dat de gezamenlijke verklaring bete
kent dat de kloof tussen de VS en
Frankrijk over dit onderwerp wat
minder breed is geworden. De Fran
sen stemden er mee in, dat de oplos
sing van het Duitse vraagstuk meer
is dan een uitsluitend Europese aan
gelegenheid en dat daarbij in feite de
vitale belangen van de Verenigde
Staten zijn betrokken.
Vorderingen in
kwestie-Cyprus?
De ministers van Buitenlandse Za-
I ken van Griekenland (Kostopoelos)
I en Turkye (Isik- hebben gisteren
in Londen besprekingen gevoerd over
Cjprus. Zij zyn beiden in de Brit-
j se hoofdstad voor de NAVOCON/
FERF.NTIE. Volgens niet-officiële be-
j richten is hun gesprek goed verlo
pen. Zowel de Griekse als de Turkse
delegatie hebben by aankomst in
I Londen meegedeeld een oplossing van
de kyestie-Cyprus te willen zoeken.
j Afzonderlijk hebben de Griekse en
j Turkse minister daarna nog een be
spreking gehad met hun canadese
collega Martin, die onlangs Cyprus
heeft bezocht en die, naar wordt
aangenomen, een bemiddelende rol
J wil spelen. Na afloop zei Martin
meer hoop te hebben dan ooit te-
I voren, dat een oplossing kan wor-
j den bereikt. Hij wilde deze verklaring
I niet. nader toelichten. Martin zei,-
I nada groot belang heeft bij een rege
ling van de kwestie Cyprus omdat het
grootste contingent van de VN-troe
pen op het eiland uit Canadezen
bestaat (1100 ma). Canada draagt
daarvan de kosten en is, volgens Mar
tin, niet van plan voor onbepaalde
tijd op het eiland te blijve.
President Makarios van Cyprus,
die op het ogenblik in Griekenland
is. heeft tijdens een rede in Salonika
gezegd, dat Cyprus nimmer zal wij
ken voor de druk van Ankara om
een aanvaardbare oplossing te ac
cepteren. Hij zei, dat de koers van
het eiland blijft gericht op vereni
ging met Griekenland. De universi
teit van Salonika benoemde Maka
rios tot eredoctor in de rechten, ter
wijl de stad hem een gouden medail
le schonk.
De Westduitse regering heeft haar
tevredenheid betuigd over genoemde
verklaring, die men in Bonn des te
gelukkiger acht daar de vroegere on
enigheid tussen Frankrijk en Groot-
Brittannië en de Verenigde Staten er
niet in weerspiegeld wordt.
Er bestaat overigens nog een groot
aantal meningsverschillen tussen
Frankrijk en de Ver. Staten. De
Fransen hebben bijv. openlijke kritiek
geleverd op de Amerikaanse politiek
in Vietnam en de Dominicaanse re
publiek. De ministers van de NAVO
besloten om gisteren niet over het
delicate Vietnamese vraagstuk te
praten. Vandaag zouden zij een spe
ciale geheime zitting houden. Niet
temin was het duidelijk dat Vietnam
en soortgelijke wereldproblemen bui
ten het gebied van de NAVO op deze
conferentie centraal staan. Frankrijk
is niet het enige land, dat zich zor
gen maakt over de wijze waarop
Amerika gevaarlijke situaties bena
dert.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Rusk, die toch naar
Londen is gekomen ondanks zyn
aanvankelijke vervanging door Ball,
zou vandaag tijdens de speciale mid
dagzitting opnieuw onderstrepen dat
krachtig optreden nodig is om de
communistische opmars een halt toe
te roepen uit vrees dat geheel Zuid-
oost-Azië anders in handen van de
communisten zal vallen.
Bij aankomst op het vliegveld in
Londen zei Rusk dat de Amerikaanse
troepen naar de Dominicaanse repu
bliek werden gezonden „omdat het
directe probleem een kwestie was van
het redden van mensenlevens, waar
onder een aantal Europeanen". „Als
de Europeanen, die dit bekritiseren
hun ambassadeurs hierover zouden
vragen, zouden zij hetzelfde antwoord
krijgen", aldus Rusk.
In Den Haag heeft minister
Vondeling een lunch aangebo
den aan de Amerikaanse onder
minister van Financiën, Deming.
Op de foto van links naar rechts
prof. dr. W. Drees jr., de direc
teur van de Rijksbegroting, on
derminister Deming, minister
Vondeling en mr. De Block,
staatssecretaris van Buitenland
se Zaken.
(Van
corresponded)
Amsterdams burgemeester *ir. G.
van Hall heeft bijzonder fel gerea
geerd op een motie, die de leden
raad van de Algemene Studenten
vereniging Amsterdam (Asva) op 15
april heeft aangenomen over het
verbod van de vertoning van een
film over Portugees Guinea. Hierin
wordt betreurd dat burgemeester
Van Hall geen „moediger" beleid
had opgebracht.
De burgemeester wijst er in zijn
brief op, dat de film vertoond had
kunnen worden als de organisatoren
de geringe moeite hadden genomen
de film aan zijn beoordeling voor te
leggen, hetgeen de Nederlandse wet
vereist.
Mr. Van Hall verwijt de studen
ten „lamlendig" en „laf" te zijn als
zij „om tegen onrecht en wetteloos
heid in andere landen te protesteren,
de rechtsorde in ons eigen land over
treden, met als enig risico dat zij
misschien een blauw oog oplopen en
dan nog geweldige Jeremijades aan -
heffen, als dit laatste het geval is".
De burgemeester zegt uit de motie
te concluderen dat de Asva klaar
blijkelijk vindt dat de burgemeester
ziin beslissing of hij bestaande wet
telijke bepalingen met de uitvoe
ring waarvan hij belast is moet
toepassen, moet laten afhangen van
de sympathie die hij heeft voor de
doeleinden die eventuele wetsovertre
ders nastreven. Dit systeem van
tweeërlei recht viert hoogtij in dicta
toriaal geregeerde landen zoals wij
zelf maar al te zeer hebben onder
vonden tijdens de nazibezetting, zo
vervolgt de brief, en de burgemees
ter is niet van plan van het demo
cratische principe „gelijk recht voor
allen" af te wijken.
Predikanten met
verplichte vakantie
De gereformeerde kerkeraad in
Vlaardingen heeft besloten, dat haar
predikanten in het vervolg in de
maand januari een week verplichte
vakantie nemen. Bovendien zal een
predikant, die aan de vergaderingen
van de generale synode deelneemt,
in die tijd geen nieuwe preken hoe
ven te maken.
De toestand van de twee
zesjarige meisjes van een
Siamese tweelingdie maan
dag in Turijn bij een zeld
zame operatie toerden ge
scheiden, werd gisteren als
beter dan verwacht" be
schreven.
Zij vragen voortdurend op
te mogen en willen steeds
proberen voor het eerst in
hun leven alleen te lopen.
De meisjes Giuseppina
en Maria Santina Foglia
die bij het beenbekken waren
vergroeidzijn maandag ge
scheiden tijdens een operatie,
welke ruim vijf uur heeft ge
duurd.
Na afloop zocht Santina
onzeker naar haar zusje,
maar Giuseppina lag voor de
eerste maal in een ander bed.
„Ik ben niet langer ik", riep
Santina verbaasd uit.
Gisteren hebben zij in hun
afzondelijke bedjes thee en
sinaasappelsap gedronken.
De dokters hebben gezegd
dat zij buiten verwachting f
levendig zijn. Santina zei:
„Ik wil op. Ik voel mij nu
goed". Men vertelde haar dat
het nog wat vroeg was.
Hoofdchirurg Solerio van
de Turijnse kliniek zei, dat
het zeker nog drie dagen zou
duren, voordat het succes
van de operatie bekend kon
zijn.
De dokters verklaarden,
dat de twee zusjes, die vrij
wel van hun geboorte af in
de kliniek hebben gewoond,
psychologisch op de verande
ring die hen te wachten
stond, waren voorbereid.
Over de opmerking van
Santina „ik ben niet langer
ik" zei dr. Solerio: „met al
onze wetenschap en wijsheid
zijn ivij niet in staat precies
na te gaan welke sensatie
deze ivoorden weergaven."
