LEIDSCH
DAGBLAD
WANKEL BESTAND
IN SAN DOMINGO
SPORTIEF DEFILE
IENCO
Donderdag debat over
nationalisering van de
Britse staalindustrie
'tHoogeHuys
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 1 MEI 1965
No. 31558
plrecteur: El A EL van Dlshoeck
hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
Rebellen hebben liun eigen
aanhang niet in de hand
Dotlen
Door het vu
zyn gisteren
Amerikaanse
gekomen
van scherpschutters
San Domingo twee
riniers om het le-
n 25 gewond. De
slachtoffers vielen toen een gecom
bineerde Amerikaans-Dominicaanse
strijdmacht (van generaal Wessin)
langzaam door de stad trok om een
internationale veiligheidszone van
30 km te vormen, waarin o.a. de
Amerikaanse en Britse ambassade
liggen. De marinierskolonne opereer
de met tanks en amfibievoertuigen.
De Organisatie van Amerikaanse
Staten (OAS) had de zone eerder op
de dag als toevlucnt voor de slacht
offers van de strijd voorgesteld. De
Amerikaanse vertegenwoordiger bij
de OAS, Bunker deelde de raad mee,
dat de ontwikkelingen in San Do
mingo elkaar zo snel opvolgden, dat
de VS genoopt waren zeer snel te
handelen. De V.S. hebben volgens
Bunker het recht maatregelen te
nemen om hun onderdanen te be
schermen „in deze op anarchie ge
lijkende toestand". „Wij moeten het
WEERBERICHT
WARMER
Blijkens het weeroverzicht, dat het
K.N.M.I. om tien uur verstrekte,
blijven wij vandaag onder invloed
van een groot hogedrukgebied met
wat warmer lenteweer. Maar 'n sto-
ringsgebied, dat nu in Frankrijk re
gen en onweer veroorzaakt, zal mor
gen in ons land van het zuiden uit
meer bewolking brengen. Daarbij
zullen later mogelijk ook enkele lo
cale buien kunnen voorkomen.
Het noordoosten van het land zal
er waarschijnlijk vrij van blijven.
De winden ruimen geleidelijk van oos
telijke richtingen naar zuidelijke,
waarbij nog wat warmere lucht wordt
aangevoerd. De kar»c op nachtvorst
is thans verwaarloosbaar klein ge
worden.
2 MEI
Zon op: 05.09 u.; onder: 20.06 uur.
Maan op: 05.51 u.; onder: 21.35 u
Hoogwater in Katwijk te 03.47 en
16.07 uur.
Laagwater te 11.57 uur.
3 MEI
Zon op: 05.07 u.; onder: 20.08 uur.
Maan op: 06,18 u.; onder: 22.59 u.
Hoogwater in Katwijk te 04.22 en
16.43 uur.
Laagwater te 00.12 en 12.36 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
l>... cd een bijvoegsel
hoofd bieden aan het probleem van
orde en gezag, niet alleen om de bui
tenlanders te kunnen evacueren,
maar ook om een eind te maken
aan daden van vandalisme" aldus
Bunker. Gisteren waren 2260 buiten-
Na zes dagen strijd is vannacht in de Dominicaanse Republiek
een wapenstilsand afgekondigd, aldus heeft de Amerikaanse am
bassadeur Bennett in San Domingo meegedeeld. Bennett ver
klaarde dat er desondanks nog op tal van plaatsen wordt gevoch
ten, omdat de rebellen het nieuws nog niet aan hun gehele
aanhang hebben kunnen doorgeven. Zij erkennen trouwens hun
mannen niet volledig in hun greep te hebben. Hun strijdkrachten
omvatten zowel gewapende burgers als jonge officieren, die over
hoop liggen met de militaire leiding van de Republiek. De militaire
junta en de rebellen hebben besloten het geschil ter arbitrage voor
te leggen aan een commissie van de Organisatie van Amerikaanse
Staten, die binnen 24 uur in San Domingo wordt verwacht.
Geen akkoord
Bennett wees er nadrukkelijk op,
dat met de rebellen slechts over een
wapenstilstand en niet over een de
finitief akkoord is gesproken. Hij zei
echter ook, dat de V.S. de nieuwe
junta op het ogenblik als het enige
georganiseerde gezag beschouwen.
In een rede voor radio en tv heeft
president Johnson gezegd, dat de
kansen op vrede en democratie in
de Dominicaanse Republiek worden
bedreigd „door het gewroet van bui
tenstaanders". Amerikaanse autori
teiten in San Domingo hebben een
lijst vrijgegeven van 52 leden van
Dominicaanse communistische orga
nisaties, die naar zij zeiden, een be
langrijke rol spelen in de rebellie
Naast de naam van elke man staat
de naam van het communistische
land, waar hij werd opgeleid.
De Amerikaanse president liet zich
in zijn toespraak zeer waarderend uit
over het bemiddelingswerk van de
pauselijke nuntius in San Domingo
om een bestand te bewerkstelligen.
De nuntius heeft zowel met de nieu
we junta van generaal Wessin als
met de rebellen gesproken.
Gisteren toen de gevechten nog ln
volle hevigheid aan de gang waren,
hadden Amerikaanse autoriteiten er
op gezinspeeld, dat het voor de Ame
rikaanse troepen nodig zou zijn San
Domingo te bezetten om een einde
te maken aan de gevechten „en een
tweede Cuba te voorkomen". In de
Dominicaanse Republiek bevinden
zich op 't ogenblik 4200 man Ameri
kaanse troepen.
landers uit de Dominicaanse Repu
bliek geëvacueerd. Nagenoeg allen
bevinden zich op het nabijgelegen ei
land Portorico.
Kritiek
De aanwezigheid van Amerikaanse
troepen in de Dominicaanse Repu
bliek heeft in vele Latijsamerikaanse
landen nogal wat kritiek uitgelokt.
Venezuela en Chili noemen de actie
van de V.S. een invasie en een schen
ding van de verdragen van de OAS.
Ook Peru toonde zich ontstemd, ter
wijl Mexico hoopte dat de aanwezig
heid van Amerikaanse troepen in de
Dominicaanse Republiek zo kort mo
gelijk zal duren. De communistische
landen hebben zich in de voor hen
gebruikelijke termen achter Vene
zuela, Chili en Peru geschaard.
(Van onze Londense correspondent)
Een gisteravond verschenen wit
boek over de nationalisering van de
britse staalindustrie, dat donderdag
a.s. in het parlement in debat zal
kornen, is de buffer, welke de eerste
schok voor de regering zal moeten
opvangen voordat het eigenlijke
wetsontwerp zal worden gepubliceerd.
Het komt er op neer, dat 13 grote
Britse staalbedrijven (de 14 de, Ri
chard Thomas and Boldwin is al
grotendeels genationaliseerd) die
90 procent van de staalindustrie ver
tegenwoordigen, onder beheer zullen
komen van een nationale staalcor-
poratie en dat de aandeelhouders
een over het algemeen gunstig ge
achte schadevergoeding zullen ont
vangen van 550 miljoen ponde ster
ling (5,5 miljard gulden), het bedrag
dat de waarde van de aandelen, ge
baseerd op de beurskoersen van
donderdag 120 miljoen pond te boven
gaat.
Het bedrag ran 550 miljoen pond
is gebaseerd op de beursnoteringen
over een periode van de afgelopen
61 maanden. Daling van staalaan-
delen als gevolg van de dreiging met
hernationalisering door de Labour-
partij voor de verkiezingen van 1959
die de conservatieven wonnen en
hun latere herstel en schommeling
zijn hierin verrekend. Deze finan
ciële regeling zal de aandelen waar
schijnlijk belangrijk doen stijgen,
hoewel de tegenpropaganda van de
staalinustrie wel een drukkende fac
tor zal vormen.
De regering loopt met dit wetboek
weinig of geen risico. Zelfs al zou
zij met haar meerderheid van
slechts 3 stemmen donderdag in het
Lagerhuis worden verslagen door het
toedoen van de twee Labour-
dissidenten over staal Desmond
Denneliy en Woodrow Wyatt (van
wie de eerste zich van stemming zal
onthouden doch de laatste waar
schijnlijk zal tegenstemmen, dan
zal dit nog geen politieke gevolgen
hebben. Want de regering zal dan de
situatie kunnen redden door onmod-
dellijke indiening van een vertrou-
wensmotie, waaraan de twee rebel
len wel hun stem zullen geven, om
dat ze tenslotte alleen op het punt
van staal een andere mening zijn
toegedaan. Indien premier Wilson
voelt, dat de tegenwind al te sterk
mocht zijn, kan hij de indiening
van het ontwerp eventueel opschor
ten totdat hij, na binnen niet al te
lange tijd te houden nieuwe ver-
kie'i:ivpn over een grotere meerder-
co nemen van een nederlaag over
het nationaliseringsontwerp zelf,
maar wanneer hij zulks doet dan
betekent dit dat hij in werkelijk
heid de tijd gekomen acht voor nieu
we verkiezingen.
Hoofdargument voor de overneming
door de staat van het leeuwedeel
van de Britse staalnijverheid is, dat
de bevoegdheden van de thans be
staande toezichthoudende Raad voor
ijzer en staal te negatief zijn en dat
de raad niet bij machte is. de ex
pansie van de industriepolitiek te be-
invloeden, omda.t het commerciële
belang volgens de regering in dit
geval in strijd is met het nationale.
Centrale planning, beleggingen en
moderniseringen op grote schaal
alsmede verbeteringen van de export
zijn alleen mogelijk door gemeen-
schapsbezit, aldus de regering. Ook
van deze nationalisering is het voor
naamste doel meer rationalisering
van de structuur van de industrie.
Het is echter psychologisch tevens
een rationalisering van een van de
belangrijkste geloofsartikelen van
't vroege socialisme, omdat in Labour
kringen de zware industrie traditio
neel als de citadel van het vrije be
drijfsleven wordt beschouwd. Natio-
lisering van staal vormt al sinds
jaar en dag in feite het cement,
dat de Labourpartij voor uiteenval
len behoedt. Staal is natuurlijk geen
gewoon produkt, maar met de pro-
duktie en kwaliteit ervan staat en
valt Engelands economische groei.
Ook defensie en de bouwnijverheid
hebben het grootste belang bij een
zo efficient mogelijk functioneren
de staalindustrie. Volgens de rege
ring betekent ook deze nationalisa
tie, dat de industrie er technisch
alleen maar od zal verbeteren.
Van de National Steel Corporation
zullen de voorzitter en de 10 tot 16 le
den door de regering worden be
noemd. In het begin zal de corpora
tie het karakter dragen van een
holding company, maar als enige
aandelenbezitster kan zij natuurlijk
centrale controle op de gehele in-
dustiie uitoefenen. Tegenstanders
van de staalnationalisatie achten het
speciaal een groot gevaar dat de
corporatie de bevoegheid krijgt haar
activiteiten, indien zulks commerci
eel voordelig is, uit te breiden bijv.
op bedrijven, die slechts zijdelings
met de staalindustrie verband hou
den, zoals producenten van bepaal
de chemicaliën, van paraplu's en wat
Duizenden trokken in Soestdijk
weer langs de jarige Koningin
(Van onze Hilversumse
correspondent)
De Nederlandse sport heeft gisteren
haar stempel gedrukt op het zoi
nige bloemendefilé in de paleistui
van de jarige vorstin. De sport
bracht voordat het défilé begon
haar eigen groet: Vcrtegenw
digers van 35 sportbonden lieten
onder tromgeroffel hun bondsvlag-
gen neigen, toen de jarige Konin
gin op het bordes verscheen,
gezeld van de Prins, de Prinsessen
Beatrix, Margriet en Christine,
alsmede van de jarige Pieter
Vollenhoven!
De heer Van Vollenhoven verdw
na tien minuten met Prinses Mar
griet naar een kamer naast het
bordes, om zittend achter een open
Koningin, leunend op een paraplu
raam het défilé gade te slaan. De
en met haar enkel omzwachteld,
kreeg haar eerste gelukwensen van
de Leidse studenten, die traditie
getrouw het défilé openden. Bloe
men, een oorkonde en het voorstel
len van de delegatie was even
ditioneel.
Ontroeri ngr
aan te bieden. Gelukwensen,
de Koningin ieder jaar weer ont
roeren. Het was het stille begin
van een kleurrijk feest. Terwijl de
De heer W. P. van Rappard.
praeses van het Leidsche Stu
denten Corps, biedt op het
bordes van Paleis Soestdijk de
oorkonde van het LSC aan, die
door een estafetteploeg uit Lei
den was gebracht.
„Mag ik dat
Een medewerker van de Mar-
tha-stichting uit Alphen aan
den Rijn, da heer W. M. Offrin-
ga, die gisteren met zijn groep
meeliep in het défilé, kreeg de
schrik van zijn leven. Een
kleine jongen kwamnaar hem
toe en vroeg: „Mag ik dat
speldje, mijnheer. Ik spaar ze".
Laat het jongetje nu wijzen op
de ere-medmlle in goud, die de
heer Offringa de dag tevoren
had uitgereikt gekregen
Nederlandse sportvliegers uit Hil
versum een gelukwens in de lucht
brachten, muziekkorpsen en drum
bands voorbijtrokken, demonstreer
den de sportbonden op het grote
gazon diverse sporten, waarvan de
Koningin echter weinig gezien zal
hebben, want het bloementapjjt
groeide voor haar voeten.
Mensen kwamen cadeaus aanbieden
en onafgebroken beantwoordde de
jarige vorstin de groeten van de
voorbütrekkenden. Het jachthoorn
en trompettenkorps „Eendracht
maakt macht" uit Rijen, in fraaie
uniformen, kreeg de volle belang
stelling van het koninklijk gezin.
Maar erg lang kon men er niet
naar kijken, want meteen daarna
kwamen de traditionele geschen-
Een koek van 1 meter lang uit Hoo-
gezand, twee smeedijzeren kande
laars van de Martha-stichting uit
Alphen aan den Rijn, een kistje
aardbeien van de plattelandsvrou
wen uit Rossum, een vla uit Weert,
een Groninger koek en een enorme
houtsnede van Wichman, geschon
ken door de Koninklijke Harmonie
uit Thorn. Uit Leerdam was er na
tuurlijk kristal en uit Groningen
echte babbelaars. Het rooms-katho-
lieke vrouwengilde uit Oegstgeest
bracht een ets en de bond voor ge
reformeerde jeugdorganisaties in
Utrecht bood een geschilderde
plaat aan voor het .Zilveren Schor'.
Draaiorgel
Een nieuw element in het défilé was
het beroemde draaiorgel ,De Turk',
dat in 1908 in Parijs is gebouwd en
gepresenteerd werd door de heer
J. v. d. Beid. Wat kon, om in eigen
stijl te blijven, hij anders geven dan
een koperen mansbakje? „Enig is
dit" zei de Koningin tegen de heer
Van der Beid, die „De Turk" uit
liefhebberij heeft gekocht. Hij gaf
ook twee grammofoonplaten aan
de vorstin met deunen van zijn
De Koninklijke familie, staande
voor een zee van bloemen, neemt
op het bordes van Paleis Soest
dijk de hulde van duizenden land
genoten in ontvangst. Van links
naar rechts Pieter van Vollen
hoven, Prinses Margriet, Ko
ningin Juliana. Prins Bernhard,
Prinses Christina en Prinses
Beatrix.
In nationale klederdrachten kwamen
Italianen, Spanjaarden, Turken,
Grieken en Portugezen met ge
schenken uit hun geboortelanden.
Trots overhandigde de 19-jarige
Irasmo Digeo uit Apulië zijn ty
pische trullo (huisje), dat hij zelf
had gemaakt. Een boek over Spaan
se kunst kreeg de grote belangstel
ling van de Prins, maar ook het
door een Griekse vrouw geweven
kleedje, waarin bet portret van de
Prins was verwerkt.
Onafgebroken trok het défilé van de
tienduizenden juichende mensen
voorbij, met fraai gekostumeerde
muziekkorpsen en spandoeken. Eén
spandoek vermeldde „Leve de ja
rige Koningin en de heer Van Vol
lenhoven".
Slot pag. 2
Mevr. Churchill
in de adelstand
De tachtigjarige weduwe van wjj-
n Sit Winton Churchil is gisteren
de adelstand verheven. Zij is „ba
tnesse voor het leven" geworden.
De titel is dus niet erfelijk. Dit houdt
in dat zij een eventuele benoe
ming tot lid van het Hogerhuis kan
aanvaarden. Sir Winton zelf heeft
nimmer een verheffing in de adel-
siand willen aanvaarden, omdat hij
er de voorkeur aan gaf lid van het
Lagerhuis te blijven.
Het is niet de bedoeling van Lady
Chruchill actief aan het werk van
het Hogerhuis deel te nemen, wan
neer zij mocht besluiten zittingen bij
te wonen, zal zij waarschijn
lijk plaatsnemen op de dwarsbanken
om te laten uitkomen dat zij poli
tiek neutraal is.
In totaal zijn elf personen in de
adelstand verheven teneinde te voor-
zien in de vakante zetels in het Ho-
ge» huis. Tot hen behoren Lady Bae-
j trice Pummer, weduwe van de vroe-
I gere Labour-afgevaardigde Sir Leslie
j Plummer en Sir Harold Caccia, de
vroegere Britse ambassadeur in Was
hington.
Het ONAFHANKELIJKE ij
Familie- en Televisie-
weekblad met binnen- en
I buitenlandse televisie- en
radioprogramma's. J
Doe wat honderdduizenden
reeds deden, neem óók
een abonnement.
(per week f 0.50 - per kwartaal f 6.50)
Schrijf een briefkaart aan:
Administratie Televizier
Postbus 2 - Leiden of bel
01710 - 26741 (toestel 65)
Advertentie
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
Advertentie
(lllIIIIIIIHililllllillll
VOLAUTOMATISCHE
(9uc/ Qlu
ten tvo
Uit het Leidsch Dagblad van
3 Mei 1865:
De Belgische gemeente
Zoutenaey in West-Vlaande
ren is de minst bevolkte ge
meente van dat rijk, daar zij
slechts 27 inwoners telt, n.l.
13 mannen en 14 vrouwen
Het jaarlijkse budget beloopt
m ontvangsten 358 francs en
in uitgaven 312 francs.
Men vermoedt dat de
moordenaar van president
Lincoln, Booth naar Enge
land zal trachten te ontsnap
pen; waarom dan ook nauw
acht wordt gegeven op alle
schepen, komende van de
Vereenigde Staten.