PAS OP VOOR AUTOBRAND
Peugeot 204: opmerkelijke auto
N.S.U. - auto met
wankelinotor en
Daf - variomatic
DUET
ASPIRIN f0) BAYER
Moeilijkheden voor de
Nederlandse visserij
nog niet voorbij
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 80 APRIL 1065
Van wegen, wagens9 wieten en wat - er - zo - bij - kamt
Rijdt U met een blusapparaat in uw wagen
Vaak geen
technische
redenmaar
nonchalance
oorzaak van
binnenbrand
Autobranden komen gelukkig
niet zo veelvuldig voor. »We
kennen mensen die al een jaar
of tien met een blusapparaat in
de wagen hebben gereden, zon
der het ooit te hebben gebruikt.
Dit behoeft echter allerminst een
reden te zijn zorgeloos te wor
den, want de wegenwacht moet
per jaar heel wat keertjes assis
teren bij het blussen van een
autobrand. En het merkwaar
dige is, dat in vele gevallen geen
technische reden de oorzaak van
de brand is, maar nonchalance
van bestuurder of passagiers.
Wie wel eens een auto in
brand heeft zien staan, zal er
zich over verbaasd hebben, dat
zo'n voertuig met een bescher
mend omhulsel van staal, toch
als een fakkel kan branden. Bij
een nadere beschouwing zult u
echter heel wat brandbare mate
rialen in een auto aantreffen.
BENZINE
Het brandgevaarlykst is uiter
aard de aanwezige benzine en niet
te vergeten de benzinedampen, want
overal waar zich benzine in vloei
bare vorm bevindt, ontstaan by nor
male temperaturen ook onzichtbare
benzinedampen, die ongeveer drie
keer zo zwaar zyn als lucht. Deze
dampen kunnen van hun ontstaans
bron wegstromen en zich op dieper
gelegen plaatsen verzamelen, waar ze
gedurende langere tyd brandgevaar
lijk, kunnen blijven, omdat ze door
hun grotere zwaarte niet snel in de
lucht verdunnen.
Benzine zelf komt btf vijfhonderd
graden C, tot zelfontbranding, wan
neer ze in aanraking komt met
lucht. Men kan zich dus indenken,
wat er kan gebeuren als benzine
druppeltjes terecht komen op een
gloeiende uitlaatpijp.
OLIE
Maar er is nog veel meer brand
baar spul in een auto aanwezig. De
olie in het carter. De bekleding van
zetels en deurpanelen, de dakbespan
ning en de vloerbedekking, de ban
den en alle andere rubber onderde
len. De kunststof onderdelen worden
ook steeds talrijker. Daar bij komt
nog de bagage in de kofferruimte en
in de wagen en dan de laklaag op
de carrosserie. Al dit materiaal is
vanzelfsprekend niet zo brandbaar
als benzine, maar de vlammen vin
den hierin, toch gretig voedsel als
zich eenmaal een brandhaard heeft
gevormd.
Een gevallen brandende lucifer, si
gaar, of een weer naar binnenwaai-
ende weggeworpen peuk kunnen
soms wel de oorzaak van zo'n bin
nenbrand vormen. Zeker is dit ge
vaarlijk als de binnenbekleding kort
geleden met een chemisch preparaat
is gereinigd. Vermijdt daarom het
gebruik van deze reinigingsmiddelen
in de buurt van asbakjes en de in
gebouwde sigarenaanstekers.
Als de oorzaak van een auto-
brand komt de olievoorraad in het
carter nauwelijks nog ter sprake,
want door de carterventllatie worden
de hier gevormde olie- en benzine
dampen regelmatig afgezogen, maar
de olievoorraad kan wel, als de auto
door welke oorzaak dan ook in brand
is geraakt, in hoge mate tot de in
tensivering van de brand bijdragen.
In dit verband mogen we er dan
wel op wijzen, dat slecht oftderhou-
den wagens, waarvan de motoren en
en het motorcompartiment met olie
zijn besmeurd, een grote brandrisico
opleveren.
BANDEN
Ook banden moeten tot het
brandbare automateriaal worden ge
rekend. Bij personenwagens raken
ze bijna nooit vanzelf in brand. Dit
in tegenstelling tot de banden van
vrachtwagens. Op autobanen is het
zelf ontbranden van vrachtwagen-
banden geen zeldzaamheid. Bijna al
tijd zijn de dubbele achterbanden
daarvan de oorzaak. Door drukver-
lies van één der tweelingbanden of
door een te zware belasting schuren
de banden dan constant langs el
kaar en tengevolge van de daardoor
ontstane wrijvingshitte vliegen ze in
brand.
Soms ziet men, ook bij personen
wagens, wel eens rook bij de wiel
doppen. Dit wordt veroorzaakt als
men met aangetrokken handrem
rijdt, of al de remschoenen door een
juiste afstelling over de trommels
blijven slepen.
De remvoering wordt dan zo heet,
dat de rook naar buiten treedt, maar
meestal blijft zo'n smeulend vuurtje
tot de remtrommels beperkt.
ACCU
Slechts weinig automobilisten zijn
zich ervan bewust, dat b**n accu
het zeer explosieve knalgas, be
staande uit waterstof en zuurstof,
produceert. Dit gas ontstaat tijdens i
het opladingsproces. Rook daarom
nooit als u de dopjes van de accu
afschroeft om de vloeistofstand te
controleren, en houdt er vooral geen i
brandende lucifer bij als het te don- IJ
ker is voor deze controle.
Als een auto in brand staat, lijkt 11
het wel alsof ook het staal mee- 11
brandt. In feite verbrandt alleen de I
ca. halve millimeter dikke laklaag. I
Het staal wordt door de grote en
vaak langdurige hitte bij een auto-1
brand vaak roodgloeiend en verliest J
daardoor al gauw de helft van zijn J
stevigheid. Aan reparatie van een
door brand geteisterde auto behoeft
dan ook nauwelijks te denken,
ook niet wanneer de carrosserie
r weinig sporen van uiterlijke
deformatie vertoont.
Wat de oorzaak van autobranden
betreft, staan benzinebranden niet op
de eerste plaats. De meeste autobran
den ontstaan door onvoorzichtige
omgang met open vuur, zoals het
ontstaan van interieurbranden door
nonchalant omspringen met bran
dende lucifers en sigarettenpeuken
door bestuurders en passagiers, zowel
in rijdende als stilstaande wagens.
TANKEN
J een in het buitenland gehou
den enquête is echter gebleken dat
het grootste brandgevaar zich op de
benzinestations bevindt. We weten
niet of dit ook voor Nederland geldt.
Die indruk hebben we niet, want we
hebben in ons land by het tanken
nog nooit een brandend autowrak
gezien.
Toch willen we hierop wel wat na
der ingaan, nu zovele van onze land
genoten zich opmaken voor een bui
tenlandse vakantietocht. Bij het tan
ken geschiedt namelijk het volgende.
In de gedeeltelijk lege tanks hebben
zich benzinedampen gevormd. Deze
dampen worden bij het tanken door
de stijgende brandstofspiegel via de
vulpijp naar buiten gedrongen en
vempreiden zich door hun grotere
zwaarte dan lucht, onder de wagen
of in de kofferruimte. De pompbe
diende waadt bU het tanken in feite
dan ook door onzichtbare benzine
dampen. In de kern is deze damp-
laag niet brandbaar, maar wel in
de aanrakingsvlakken met frisse
lucht.
BU benzinestations moet men
daarom nooit brandende peuken
weggooien, een pUp sigaret of sigaar
opsteken en nog minder een bran
dende of nasmeulende lucifer weg
werpen. Ook vonkvorming door de
dynamo, door ondeugdeiyke elek
trische kabels, of door de startmotor
kan funest zUn. Daarom moet de
motor afgezet worden gedurende het
tanken. En men mag pas weer star
ten als de benzinedampen gelegen
heid gehad hebben weg te waaien.
Op een open terrein zal dit sneller
geschieden dan op een gesloten ter
rein en bU winderig weer eerder dan
bU stü weer.
REGELS
Om het brandrisico bü tank
stations zoveel mogelijk uit te slui
ten, zouden we willen eindigen met
de volgende gedragsregels, die ook
in ons land zeker niet overbodig
zUn;
Zet de motor en enkele meters
voor het naderen van de pomp af.
De wagen heeft dan nog voldoen
de vaart om de pomp te bereiken.
Nooit met open vuur de wagen
aan het pompstation verlaten.
Prent uw passagiers in, dat ze
geen brandende peuken uit het
raam gooien.
Controleer de tankinhoud niet
met open vuur en schakel zaklan
taarns op voldoende afstand van
de tank in en uit.
Start de motor pas weer als de
benzinedop is opgeschroefd, de
ruiten zUn gereinigd, olie- en wa
terpeil zUn gecontroleerd en de
rekening is betaald.
Ondanks de vluchtigheid
van de kennismaking
slechts een paar honderd ki
lometer rijden in de omge
ving van Parijs durven wij
de nieuwe Peugeot 204 is een
opmerkelijke wagen te he
stempelen. Een auto, dié door
zijn afiverking, wegligging en
rij-eigenschappen de geves-
trige Peugeot-tradities hoog
houdt. Toch is hij wat zijn
technische constellatie be
treft een buitenbeentje in dit
conventionele Franse huis.
Peugeotdie tot nu toe nog
niet ivas afgeweken van het
tientallen jaren geleden be
treden technische pad van
motor voorin en aandrijving
achter en nog in de herfst
door de invoering van ther-
mostabele remmen te kennen
gaf de schijfremmen niet te
prefereren, heeft met deze
204 een technische reuzen
zwaai gemaakt.
In de eerste plaats is men
teruggekeerd tot een cilinderin
houd van 1100 cc, die men na
de 202 niet meer had gebruikt.
De 1130 krachtbron is nog wel
voorin geplaatst, maar is dwars
gemonteerd en helt iets naar
Versnellingsbak en differen
tieel bevinden zich onder de
motor en beschikken over een
gemeenschappeiyk oliecarter.
Het geheel, dat voornameiyk
uit ltcht metaal - aluminium
en aluminiumlegeringen is
opgebouwd, is zeer compact
gehouden, omdat niet de ach
ter-, maar de voorwielen wor
den aangedreven. En zowaar
heeft Peugeot nu ook de schyf-
remmode gevolgd door de voor
ste wielen van Girling-schyf-
remmen te voorzien.
Helaas moesten we constate
ren maar dit was dan ook
het enige wezenlijke bezwaar
dat we bü dit nieuwe model
konden ontdekken dat Peu
geot dit nieuwe remsysteem nog
allerminst op gave wijze had
toegepast. Het rempedaal was
stug, de remmen grepen niet
soepel aan en er werd een te
grote pedaaldruk vereist om in
noodgevallen tydig te kunnen
stoppen.
Aan het recept voor de
bestryding van deze kinderziek
te wordt echter reeds gewerkt
en men mag verwachten, dat
als de produktie is begonnen
het bereden exemplaar was
nog maar een prototype deze
Licht en soepel
Alle overige bedieningsorga
nen, het stuur, de schakeling,
(aan de stuurkolom) en de kop
peling daarentegen fungeren
licht en soepel.
De pittige motor (53 netto-
pk) heeft een goed optrekver-
mogen (van 0100 km in 21.5
sec.) en is voldoende soepel om
in de vierde versnelling de wa
gen zonder protesten van 35
km/u naar hogere snelheden te
Al is een dergelijke methode
voor dagelyks gebruik niet aan
te bevelen en verdient het aan
beveling om in zo'n geval terug
te schakelen.
Vermeldenswaard is ook dat
het kleppenmechanisme wordt
bediend door een bovenliggen
de nokkenas. De uitstekende ve
ring kwam tot stand door een
onafhankelüke ophanging der
vier wielen aan schroefveren,
waarbinnen de schokdempers
zUn gemonteerd.
De voorwielaandrUving geeft
de 204 een grote bochtvastheid
en het opmerkeiyke is, dat het
6turen, ondanks deze aandry-
ving, toch geen inspanning
vergt.
Achtersteven
Men zal reeds ondekt hebben,
dat de Peugeot-constructeurs,
evenals die van Autobianchi by
hun Primula, met één oog heb
ben gelonkt, naar de overzUde
van Het Kanaal, waar de BMC-
wagens van een dergeiyke ma
kelij zoveel succes boeken.
Ook uiterlijk leek de Peugeot
204 aanvankeiyk zoveel op een
dezer Engelse modellen, dat Pi-
ninfarina opdracht kreeg de
achtersteven te wUzigen. Het
gevolg is dat de 204 nu een
conventionele staart heeft met
een normale kofferruimte en
geen combi-achtige bergruimte.
De vierdeurs wagen, die
royaal ruimte biedt aan vier
personen en desnoods vyf kan
vervoeren, heeft aparte én by-
zonder prettig zittende geschei
den voorzetels.
Ventilatieruitjes ontbreken,
omdat de luchtverversing via
roosters in het dashbord kan
geschieden. Bovendien wordt er
nog van fabriekswege een open
dak in gemonteerd. Het is de
bedoeling dat dit het meest
gangbare model wordt, want
het verschil in prUs met de
vaste-dak-editie is slechts mini
maal. In Frankrijk nog geen
f125.
De rechthoekige koplampen
a la Ami 6 en Renault 16 zyn
in twee standen verstelbaar
voor belaste en onbelaste toe
stand.
De waterkoeling is normaal,
behalve dan dat de ventilateur
van het zelfdenkende type is,
net als by zyn grote broers. Hy
schakelt pas in by een bepaal
de temperatuur en houdt auto
matisch weer op als deze extra
koeling niet meer vereist is.
Geluid
De ruitenwis6ermotor is een
,.buitenboord"-type HU is ge
monteerd onder de luchtsleu-
ven in de motorkap bU de voor
ruit.
Dit is geschiedt om het geluid
te dempen. Peugeot heeft trou
wens veel gedaan om geluids
hinder te voorkomen. De mo-
torgroep is geheel in rubber op
gehangen en aan het uitlaat-
spuitstuk is een expansievat ge
monteerd om de uitlaatgassen
op regelmatiger wyze en
daardoor stiller te doen af
vloeien.
Het resultaat is dan ook dat
het in het interieur bUzonder
rustig is en er ook bU het ry-
den op topsnelheid ca 135
kmu nauwelyks van ge
luidshinder sprake is. De
rustige loop van de motor wordt
bevorderd door een vyfmaal ge
lagerde krukas.
Van een eigeniyk instrumen
tenbord is geen sprake, want
alle meters en lampjes bevin
den zich in een naar voren ste
kend rechthoekig kader, vlak
voor de bestuurder en door het
tweespakig stuurwiel onbelem
merd voor hem zichtbaar.
Ter weerszyden van dit pa
neel bevindt zich een opberg-
plank over de voile breedte van
het voorcompartiment.
Lengte, breedte en hoogte
van de wagen bedragen resp.
3.97 m, 1.56 m en 1.40 m. Het
rUklare gewicht van 850 kg is
niet hoog voor een wagen van
dit formaat en men kan 425 kg
aan bemanning en bagage mee-
In de benzinetank is plaats
voor 42 liter brandstof en by
een gemiddeld verbruik van 1
op 11 a 12.5 betekent dit een
actieradius van ca 500 km.
Olieverversen en doorsmeren
moeten om de 5000 km geschie
den.
De wankelmotor, veel omstreden en lang betwijfeld, heeft zijn
bestaansrecht bewezen. Zeker in de ogen van de NSU-fabrieken,
die de revolutionaire motor in hun Spider inbouwen. Zij zijn druk
bezig met de ontwikkeling van een middenklasse-wagen met wan
kel-motoren: twee huidige wankels tot één geheel samengebouwd,
en met een totaal vermogen van rond 110 pk. De wagen komt in
het najaar in de openbaarheid: hij wordt dan leverbaar met een ge
wone vierversnellingsbak en met een automatische transmissie.
NSU-perschef Westrup, zinspeelde
erop, dat die automatische transmis
sie wel eens een DAF-Variomatic zou
kunnen zyn. „NSU heeft in het be
gin wat gelachen om die riemen-
transmissie trouwens: DAF lachte
ook om onze wankel-motor maar
nu lachen we niet meer.
De huidige wankel-motor. zoals
deze is ingebouwd in de NSU-Spi-
der, ontwikkelt 50 pk. Die vyftig
paarden geven de Spider een top
snelheid van 155 km per uur (met
een opmerkeiyk laag benzinever
bruik van 1 10. Als men het wat
kalmer aan doet is het verbruik
Een half miljoen
Mereedes-diesels
In de fabriek van Daimler-Benz te
Sindel/ingen is dezer dagen de
?*»0.000ste Mercedes-Benz dieselper
sonenwagen van de band gelopen,
I en de oudste automobielfabriek
I ter wereld heeft daarmee een uniek
j record gevestigd. Geen autofabriek
is er totdusver in geslaagd een half
I miljoen op dieselolie lopende per
sonenwagens te produceren.
Deze Duitse firma was het ook. die
in 1936, op een autotentoonstelling
in Berlijn, de eerste dieselpersonen-
wagen introduceerde, het type 260D
Hiervan werden tot 1940 2000 wa-
I gens afgeleverd. De na-oorlogse
Mrrcedes-diesels waren de 170 D
134.000 stuks van 1949—1953), 170
I DS en 170 S-D (28000 stuks van
I 1952/53—1955), 180 D (153.000 stuks
van 1954—1962) en 190 D (283.000
I stuks van 1958maart 1965).
I De geboorte van de hal/miljoenste
dtesel werd o.a. gevierd met een
stertocht van taxichauffeurs (uiter-
aard met Mercedes diesels) naar
Sindelfingen.
Taxichauffeurs uit negen Europese I
I landen (o.a. ook uit Nederland) na-
I men hieraan deel. De verstwegko-
meude dieselbestuurder kwam uit
Lissabon, die voor deze tocht 2600
j km aflegde.
I In Oostenrijk had men ter gelegen-
heid van dit feit een wedstryd uit- i
gr schreven voor de berijders van
I „Mercedes dieselpersonenwagens
I met de langste levensduur".
De op het feest aanwezige winnaar
I was de eigenaar van een houtzage-
j rij in Stiermarken, die kon aan
tonen. dat zyn 180 D meer dan
I f50.000 km had gelopen. Verder
stand
reikt.
In het middelpunt van de belang-
stelling stond voorts een Mercedes
Benz 190 D. waarmee de Ameri
kaan Bill (Caroll juist een econo
mische testrit had gemaakt, van
Berlyn via Stuttgart, Genève, Ve
netië, Rome, Genua, Barcelona,
Madrid naar Parijs.
Voor deze 6505 km. lange rit had hy
91 ry-uren nodig, waarby hy een
gemiddelde snelheid behaalde van i
71.3 km/u.
Het totale brandstofverbruik bedroeg 1
445.9 liter. Dat komt neer op 6.8 I
Uter (dieselolie!) per 100km.
spaar plezierigmet
\VLOA8
^met gratis
waardezegels
van 15 en 25 ct.
vraag vooral om de
DUET-spaarkaart
Benzinetank i
in brand
(Van onze Enschedese
E correspondent)
H „Dan moet Je wel even zien of
er genoeg benzine in zit", zei de
gulle eigenaar, een landbouwer E
H in Markelo tot een van zyn bu-
EE ren, die vroeg of hy de auto
E even mocht lenen.
De eigenaar, die niet zo jong EE
EE meer is, had enige jaren geleden E
E de auto gekocht al had hy geen
E rijbewys en hij was ook niet van
•jj plan dit te bemachtigen. Ten- E
1 slotte zyn er in een dorp altijd E
wel bereidwillige buren die je
overal brengen waar je wezen
wilt.
De buurman stak een lucifer
aan om te zien of de tank ben-
zlne bevatte. Inderdaad, er zat
benzine in: een hoge steekvlam E
was daar het duideiyke bewijs
van. Snel heeft men de bran-
dende auto de houten garage
uitgeduwd en even snel had men
het vuur geblust. De buurman E
5 heeft daarna maar van het ge-
bruik van de auto afgezien
TllitlHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIMHIllHIIIMimilllllllllllllilllim
Bij hoofdpijn vinden meer
mensen ter wereld baat bij Aspirin, dan bij
enig ander middel.
DAAR STAAT
^5^ achtfr
J oorzitter Produktschap
1 12). De acceleratietyden van
Spider zUn uitstekend: 0—100 km
16.5 sec., 0—140 km 30 sec. De Sp
een Prinz-sportcoupé met
motor gaat ln Nederland f9.900
kosten.
Revolutionair?
De Spider is dus een interessante,
tij het wat dure wagen. Wanneer
NSU erin slaagt, een groter motor
vermogen te koppelen aan een auto
matische transmissie en dat dit
dc Variomatic zou worden is niet zo
ongerUmd, gezien de experimenten
die DAF de laatste maanden heeft
gedaan met een door de Varioma
tic aangedreven zwaardere racewa
gen kan een haast revolutionaire
automobiel ontstaan, die een geduch
te concurrentie zou kunnen beteke
nen voor de gewone benzine-wagen.
De gebruiker zal erop moeten
wachten tot na de autotentoonstel
ling ln Frankfort de nieuwe mid
denklasser Is dan nog niet klaar
en dan zal hy ook weten, of alle
problemen van het wankel-principe
zUn overwonnen en hoe hoog het
brandstofverbruik van de zwaardere
wankel-motor met Variomatic ligt.
De zeer moeilyke omstandigheden
oor de Nederlandse vissery zijn nog
steeds niet voorby. Er is een duide-
1 lyke tendens tot inperking van het
arbeidsterrein. Voor de zeevissers
I moge de Londense conferentie 1963-
1964, welke uitmondde ln de erken
ning van een twaalf-mijls vissery-
zone voor de landen rond de Noord-
j zee en de westelijke Atlantische
I Oceaan met behoud van historische
rechten tussen zes en twaalf myien,
I het best bereikbare zyn geweest, in
I feite is het verlies van visgronden,
waar incidenteel werd gevist, daar
mede een volkomen feit.
Dit heeft de onlangs benoemde
voo:rzltter van het visseryschap, dr.
H. A. H. Boelmans Kranenburg gis
termiddag ln een openbare bestuurs
vergadering van het schap in Den
Haag opgemerkt. Dr. Boelmans Kra
nenburg. die de heer Lockfeer op-
volgt, zeide in zyn rede ter gelegen-
j heid van het begin van de nieuwe
I zittingsperiode, dat er nog meer be
perkingen zyn.
1 De exploratleproeven voor het vin
den van olie ln de Noordzee, op de
Waddenzee en ln het IJsselmeer ber
gen grote gevaren voor de visstand
in zich en de afsluiting van de
Zeeuwse en Zuid-Hollandse zeega
ten zullen aldaar de oester- en mos
selcultures teniet doen gaan.
De voorzitter meende voorts dat
economische en handelspoliieke om
standigheden eveneens tot nadenken
stemmen. De snelle technische ont
wikkeling is in een bedrijfstak als
de vissery, waarin in het algemeen
toch al een gebrek aan eigen mid
delen heerst, op zichzelf reeds een
moeiiyk oplosbaar probleem.
Voorts komt de overheid in de om
liggende landen reeds jaar en dag
haar vissery met aanzieniyke fi
nanciële bydragen te hulp. Daar
door verkeren onze vissery bedry ven
ln een ongunstige concurrentieposi
tie by export naar landen met een
vergaande vissery-protectie.
Een Europees vissery beleid ont
breekt nog steeds, aldus de voor
zitter, en onder dit motief gaan
voortdurend meer landen de weg op
ln de zogenaamde overgangstyd
maatregelen te treffen om de eigen
vissery ook handelspolitiek te be
schermen.
Ook meende dr. Boelmans Kra
nenburg dat de opleiding van de
zeevarenden gewUzigd moet worden.
Voorheen was de dry f net visserij als
het ware het natuurHjke leer- en
opleidingsinstituut, na de primaire
vorming op de visseryscholen. Thans
zal deze taak meer naar het visserij-
onderwys moeten worden omgebo
gen.
(Advertentie)
Jeugdnatuurwaclit
naar Keukenhof
De leden van de Jeugdnatuur-
wacht hebben kunnen genieten van
de lusthof, die Keukenhof heet. Per
flets hebben de leerlingen van de
hoogste klassen der lagere scholen
de tocht naar Lisse gemaakt. Mej.
E. E. B. Breedeveld, de secretaresse
van het comité Jeugdnatuurwacht,
kan met veel genoegen terugzien op
het bezoek aan de Keukenhof, omdat
het vele voorbereidende werk, hier
aan verbonden, bepaald niet vergeefs
ia verricht.
De voorzitter, de heer J. H. Th.
Tydhof, bracht inzonderheid haar
en de heer P. A. Bakker* dank voor
de prachtige middag, welke ongeveer
80 leden hierdoor mochten hebben.
