„De
voor
Haardstee": veilig plekje
geestelijk gehandicapten
J. B. Volkers als hoofd
'plechtig' geinstalleerd
BESTUUR i
NIEUW TEHUIS AAN DE WITTE SINGEL
Officieel geopend
door burgemeester
SVB-mpport over
studenten-huwelijk
Veel hulde voor
mejOost veen
Leids vee deed het
best in Rotterdam
LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 7 APRIL 1905
Een foto van de grote recreatie* n
zaal in ,,De Haardstee"e
(Foto L.D./Holva*t) h
gemakkelijke opgave in Rotterdam
om uit de vele besten de allerbesten
aan te wijzen. Als gezegd werd dit n
één van stal De Lint voor wat betreft fc
de roodbontenvan de zwartbonter l
werd kampioene een viertand soho! s
van A. M. Ammerlaan uit Zoeter- ij
woude, een uitstekend gefheel. Een al-
gemeen dagkampioene werd uit dea g
twee niet aangewezen en ook werder 0
geen reservekampioenen geproola- t
meerd.
Het kampioenschap der zwartbont c
dikbililen was voor een beste twee- g
tand vaars van B. v. d. Eijk uit Bent- 1
huizen. Deze behaalde met een zwart
bonte dikbil zonder brede tanden de f
ereprijs. 1
Gebr. Spronik uit Zoetermeer be- j
haalden de ereprijs met him twee-
tand roodbonte vaars.
Van het handelsvee, geschikt vooi j
de mesterij, kreeg de eerste prijs eer
koe van gebr. Spronik uit Zoeter-
M. A. Geluk uit Nieuw-Vennep,
kreeg de le prijs op zijtn driej. trek! j
paardmerrie Tanja v. d. Hoek, Van
Gaillard van Moerkapelle.
A. v. d. Breggen uit Waddinxveec
kreeg de eerste prijs op zijn éénja
rige wannbloedmerrie van het Gel
ders type Framcijntje, v. Vdcomte.
De driejarige warmbloed merrit
van het Gronings type, Diana, v,
Norton, kreeg de eerste prijs bij d<
drie-jarigen, f.e. H. P. den Haan t«
Rijnsburg.
Het kampioenschap der zwartbont
fokstieren was voor de driej. Victor
Adema 2, V. Ad. 469 pref. C., van de 1
k.i. ver. „De Horizon" in Zoetermeer; 1
reserve-kampioen werd de eveneem
driej. Menno van dezelfde ki. ver
eniging. Beide gefokt in Friesland
Van de drachtige ooien werd eerste
ooi 8958 l.o., f.e. A. v. Woerden t»
Leddschendam.
De IV2 jarige Groot-Yorkshire be-
ren telden als eerste Geert 7380 P,
V. Jaap, van J. Spek te Woerden.
Van de oudere beren werd IA, te
vens kampioen, de 314-jarige Klaai
6626 P., V. Frederik, van Jao. Stof
berg te Zevenhuizen en B, tevens re
serve-kampioen de bijna vijfjarig!
Lucas B 1274 P., Noord-Brabant#
van J. Spek te Woerden.
Van de Pictrain-varkens werd kam-
pioenbeer de ruim éénj. Gerard 091,
V. Gerard 083, f.e. G. v. Straalen ie
Zoetermeer die met zijn zeug 452,
V. Leopold Otto, de le prijs kreej
als zeug met biggen.
Gerekend van 1 februari is be
vorderd tot hoofdadministrateur in
vaste dienst en met ingang van die
datum aangewezen tot hoofd van de
afdeling Oudheidkunde en Natuur
bescherming van het Ministerie van
O, K en W onze oud-stadgenoot, dr
mr. F. J. Duparc, tevoren administra
teur.
'zeró óckryve
j
Burgemeester-curator
Aan het bericht omtrent de benoe
ming van de burgemeester tot cura
tor van de universiteit voegt U 3 de
zer de mededeling toe, dat het „in de
na-oorlogse jaren gebruikelijk is ge
weest dat de burgemeester van de
Sleutelstad tevens zitting had in het
bestuurscollege van de Universiteit".
Het zou enige lezers kunnen inte
resseren, dat de combinatie van
oudere datum is. Reeds in de pe
riode van 18151851, van de herboren
academie tot het nieuwe gemeente-
bestel, hadden de drie elkaar volgen
de burgemeesters, de heren Helde-
wier, De Mey van Streefkerk en du
Rieu, telkens zitting.
Tussen 1851 en 1964 hebben wij tien
burgemeesters gekend, die ook allen
curator zijn geweest; zij werden
meestal zeer spoedig na de benoe
ming tot burgemeester, in het college
van curatoren opgenomen.
Burgemeester Van den Brandeler
werd twee maal tot curator benoemd,'
eerst in 1866 en voor de tweede maal
in 1877, toen de wet op het hoger on
derwijs het jaar tevoren was tot
stand gekomen.
Van deze tien burgemeesters-cura
toren waren drie president-curator,
de burgemeesters De Gijselaar
sinds 1917, na het in 1910 verkre
gen lidmaatschap Van de Sande
Bakhuyzen als burgemeester ge
ïnstalleerd 15 febr. 1927; president
curator 17 sept. 1928 de De Ruyter
Steveninck (1941—'45).
DUYVERMAN
Voor geestelijk gehandicapten aan wie een eigen tehuis ontvallen
is ,is in Leiden een nieuw opvangcentrum tot stand gekomen. Het
heet ,,De Haardstee" en het is gevestigd in het pand Witte Singel
70. Het tehuis biedt een liefderijk onderdak aan een twintigtal ge
handicapte mannen in de leeftijd van twintig tot vijftig jaar, die
door hun arbeid in beschutte werkplaatsen of elders min of meer
in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. ,,De Haardstee" het
bestuur van de Stichting Tehuizen voor geestelijk gehandicapten
ziet dat graag onderstreept -is een verzorgingstehuis en geen
verpleeginrichting. De bewoners dragen bij in de verzorgingskosten
en verder weet de stichting zich verzekerd van de steun van de
Gemeentelijk Sociale Dienst. Er zijn op het ogenblik zes pupillen
in het tehuis opgenomen, maar binnen enkele weken zal dit aantal
tot twintig zijn uitgegroeid. Het tehuis wordt beheerd door het
echtpaar I. L. van As-Meulbroek, dat als „vader" en „moeder" zal
fungeren.
De burgemeester (links) en
de stichtingsvoorzitter, de heer
G P. E. Weijer, bij de naam
plaat van „De Haardstee"die
voor deze gelegenheid boven de
open haard was gehangen.
(Foto L.D./Holvast)
Geschenken
De voorzitter van de Stichtiing Te
huizen voor geestelijk gehandicapten,
de heer G. P. E. Weijer, dankte op
deze bijeenkomst, die ook door de
wethouders S. Sannes en S. Menken
werd bijgewoond, de milde gevers
voor alle geschenken, die de afgelo
pen dagen het tehuis binnenstroom
den.
Met nadruk verklaarde hij, dat de
stichting haar naam zegt het trou
wens al naar de totstandkoming
van nog meer tehuizen, o.a. één voor
vrouwelijke gehandicapten, streeft.
Geen televisie,
maar de zandbak
tc Mej. O. W. Oostveen maakt
o zich zorgen over de wijze, waar- ra
0 op in vele huisgezinnen gebruik'V1
tc wordt gemaakt van de televisie, w
p Teveel en te lang wordt er door ra
jonge kinderen naar de televisie Y
re gekeken, aldus mej. Oostveen. Er
worden zelfs in de kleuterpro- ra
gramma's van de televisie dingen Y
tc getoond, waarvan men alleen
p maar kan zeggen: hoe is het mo- ra
0 gelijk! Wat het journaal, aan Y
tc het begin van de avond ver-
0 toond, betreft, de kinderen moe- ra
ten minstens twaalf jaar zijn om Y
tc dit te verwerken. Er zijn niette-
o min kleuters, die avond aan ra
p avond naar dit journaal kijken, t
tc Mej. Oostveen noemde dat zeer
P eerontrustend. Men geeft een ra
klein kind geen jenever omdat t-
TC het schadelijk is voor zijn ge-
P zondheid. De t.v. kan, bij ver- ra
P keerd gebruik, datzelfde kind T
V veel schade in geestelijk opzicht
O berokkenen. Heus, een klein kind ra
P heeft in zijn leventje meer aan T
tc een zandbak dan aan de t.v., al-
P dus mej. Oostveen. Laat kinde- ra
ren van de lagere school hoog- Y
P stens en dan na raadpleging van
het programma een half uur ra
P naar de televisie kijken, zo luid- T
TC de de raad, die zij de ouders gis- x
P teravond meegaf. „En alstublieft, ra
P doet U wat meer gezelschaps-
9 spelletjes thuis met uw kinderen, ra1
P Ze vinden dat fijner dan U ra
O denktt
ving de sympathieke onderwijzeres
op deze avond een boekenbon.
Prikkels
Prof. De Klerk hield later op de
avond behalve de gemeentelijke
inspecteur voor het lager onderwijs
de heer B. Swanenburg, en de chef
van de afdeling onderwijs, dr. J. M.
Rossenschoon, gaven vele ouders van
hun belangstelling blijk een be
schouwing over „Kind en school".
Zijn beschouwing kwam hier op
neer, dat schoolmoeilijkheden bepaal
de oorzaken hebben, die zeer uit
eenlopend van aard kunnen zijn. Het
is volgens hem niet in de eerste
plaats de intelligentie, die de moei
lijkheden veroorzaakt. „Niet alle
moeilijkheden zijn uit de kwaliteit
van het verstand te verklaren, niet
ieder kind, dat in een vertraagd
tempo leert, is een dom kind", aldus
prof. De Klerk. „Dat leren een kwes
tie van verstand is, is een fabeltje",
zo vervolgde hij. „Het Is veeleer een
kwestie van de ziel van het gevoels
leven van het kind. „Het kind moet
in onze cultuur veel prikkels ver
werken, prikkels van het gehoor en
van het gezicht. De prikkels van het
gevoelsleven nu, kunnen van grote
invloed zijn op die functies, die bij
het leren betrokken zijn. Zelfs de
vakman staat daarom voor grote
raadsels, omdat de factoren, die hun
invloed doen gelden op het school
leven van het kind, dikwijls verbor
gen liggen".
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Gerrit Frederik, zn van G. H. Besae-
laax en T. de Kok; Ewoud, zn van H.
A. Nleuwenburg en N. J. Hoek; Cor-
Toseph, zn van A. van
van Heerbeek; Robert
1 A. J. J. Beerens
ria
1 T. S. Sijbesma 1
OVERLEDEN
Op de paasveetentoonstelling in Rotterdam waren gisteren ook
verschillende dieren uit Leidens omgeving waaronder enkele die
op de paasveetentoonstelling in Leiden vrijdag een zeer goed figuur
hadden geslagen. We misten in Rotterdam de kampioene van
Leiden, de beste tweetandvaars van G. Roos uit Abbenes, hem
geleverd door de commissionair H. Cohen in Wassenaar. Wel
jammer want deze vaars zou stellig in Rotterdam een heel goed
figuur hebben geslagen.
Eén der serieuze kampioens -kan -
dddaten uit Leiden, de grimmelrood-
bonte viertand-sohot van K. v. d.
Spek uit Abbenes behoorde in Rot
terdam ook tot de dezelfde kandida
ten. We zouden graag die van G.
Roos gezien hebben tegen de excel
lente roodbonte kampioene, de dikbil
zonder brede tanden van gebr. De
Lint uit Zevenbergen. Misschien dat
ze beide in Amsterdam komen don-
Hoogste
De reserve-kampioene uit Leiden,
de zestand koe van gebr. Sprank uit
Zoetermeer, kreeg ook in Rotterdam
de hoogste prijs in haar klasse -
ereprijs plus kampioensprijs voor die
ren met spoeling gemest doch bij
de kampioensdhapSkeuring kwam
toctti de grimmel van v. d. Spek blijk
baar hoger in de waardering der jury.
Het was trouwens een verre van
Onderzoek bij
60 echtparen
Binnenkort zal een rapport het
liöht zien met het verslag van een
onderzoek naar het studentenhuwe
lijk in Leiden. Een commissie van de
atudentenvakiberrteging ging bij 60
echtparen de levensomstandigheden
na. Onder leiding van een socioloog
werden financiën, woning, houding
van „de omstanders" en speciale
problemen nader geanaliseerd.
Uit het rapport blijkt om. dat de
inkomsten van de studenten-echt
paren gemiddeld f 6500 per jaar be
droegen, hetgeen over 't algemeen
als onvoldoende weid beschouwd.
Hoewel tweederde der mannelijke ge
huwde studenten een baan heeft,
wordt er bespaard op ontspanning,
kleding en studievoorzieningen.
Ten aanzien van de woonsituatie
geldt, dat 95% over drie of minder
vertrekken beschikt. Twee/vijfde der
gehuwde studenten is inwonend. De
1 die groep
vooral zijn slecht te noemen. Het
sanitair verdient die naam nauwe
lijks, zonlicht dringt zelden tot de
vertrekken door. Een kwart betaalt
meer dan f 150 huur in de maand.
De leeftijd ligt voor 80% der ge
huwden tussen de 24 en 28 jaar. Al
len zijn gelukkig getrouwd. Velen
stellen het krijgen van kinderen uit,
daartoe vooral wegens gebrek aan
financiën genoodzaakt.
Ongeveer negen/tiende der echtpa
ren gebruikt middelen tot regeling
van het kindertal. Niet of onvoldoen
de vooraf voorgelicht achtte zich een
kwart der ondervraagden. Er blijkt
een duidelijk verband te zijn tussen
het aantal zogenoemde gedwongen
huwelijken en gebrekkige seksuele
voorlichting.
De conclusies van het rapport wij
zen in de richting van noodzaak tot
voorzieningen in huisvesting (flats)
en financiën.
De commissie achtte in het alge
meen de voorlichting betreffende hu
welijk en gezinsvorming te gering of
onjuist gericht.
De heer J. B. Volkers is giste
ren tijdens een ouderavond in
het gymnastieklokaal aan de
Langebrug geinstalleerd tot
hoofd van de school, verbonden
aan het Pedologisch Instituut.
Op dezelfde avond werd hul
de gebracht aan de onderwijze
res mej. C. W. Oostveen, die
gedurende ruim anderhalf jaar
als waarnemend schoolhoofd
heeft gefungeerd.
De heer Volkers, die reeds vele
tientallen jaren het onderwijs in Lei
den dient, werd geïnstalleerd door de
wethouder van onderwijs, de heer
S. Sannes. Hjj merkte in zijn in
stallatie-toespraak onder meer op,
dat het reilen en zeilen op een school
wordt bepaald door de leiding van
het hoofd. Op een school als deze
is het leiding geven een bijzonder
moeilijke taak, die de gehele per
soonlijkheid van het hoofd opeist.
De heer Sannes twijfelde er niet aan
of de keuze van het gemeentebe
stuur zal spoedig een goede blijken
te zijn.
De wethouder richtte zich hierna
tot mejuffrouw Oostveen om haar
te danken voor de rustige, onop
vallende wijze, waarop zij gedurende
zo lange tijd aan het hoofd van
deze bijzondere school heeft gestaan.
De omstandigheden, waaronder U
heeft moeten werken konden nauwe
lijks moeilijker zijn geweest. De ver
antwoording woog U zwaar, maar U
bent U plicht met een blij gezicht
blijven doen.
Bloemen
Prof. dr. L. de Klerk zei het be
halve met woorden ook met bloemen.
Namens het selectie team en de staf
dank voor de betoonde bereidwillig
heid. Het heeft U veel overwegingen
gekost om uw plaats op deze post
in te nemen. Uw besluit was echter
De heer JB. Volkers biedt
als nieuw schoolhoofd de onder
wijzeres, mej. C. W. Oostveen
een grammofoonplaat aan.
(Foto L.D./Holvast)
geworteld in een diep verantwoorde
lijkheidsbesef.
De heer Volkers werd onmiddellijk
na zijn installatie gelukgewenst door
de heer W. F. van Weizen namens
de afdeling Leiden van de Neder
landse Onderwijzersvereniging en
door de heer M. G. H. den Haan als
collega-hoofd. Van de onderwijzers
vereniging kreeg de heer Volkers bo
vendien een gesloten enveloppe als
stoffelijk blijk van waardering.
Schroom
De heer Volkers dankte op zijn
beurt voor de hem toegezwaaide lof.
„Ik hoop m'n nieuwe taak naar
horen te verrichten, maar U moet
me niet kwalijk nemen als ik de
schroom voor mezelf houd."
De heer Volkers bood tenslotte i
mejuffrouw Oostveen, die overigens
als onderwijzeres aan de school ver
bonden blijft, namens alle collega's
van de school een grammofoonplaat
aan. Van de oudercommissie ont-
Nadat er nog vele andere, harte
lijke woorden waren gesproken
maakte het (grote) gezelschap een
rondgang door het nieuwe tehuis. Zij
bewonderden de ruime frisse slaap
zalen, de modern geoutilleerde was
gelegenheden, de hobbykamer en de
royale recreatieruimte beneden. Voor
het bestuur van de Stichting Tehui
zen voor geestelijk gehandicapten
was deze officiële openstelling de be
kroning van onverflauwde, jaren
lange arbeid, die verricht is uit lief
de voor de naaste.
(Van een deskundige medewerker)
Veilig plekje
Het gezellig ingerichte tehuis werd
vanochtend door de burgemeester
van Leiden, mr. O. C. van der Wil
ligen, geopend.
In de gekozen naam „De Haard
stee', wordt wel op een treffende ma
nier tot uitdrukking gebracht, wat dit
tehuis zal moeten betekenen voor een
groep uit de bevolking, die anders
vaak verstoken was van een eigen
huiselijk leven, aldus de burgemeester
De naam duidt er op: hier zijn deze
mensen geborgen, hier is hun tehuis,
hun veilig plekje, hun gezelligheid.
De burgemeester bracht in herinne
ring, dat het bestuur van de Dr. Van
Voorthuijsenstichting de eerste stap
pen ondernam om te komen tot de
oprichting van een tehuis voor al
leenstaande zwakzinnigen, alsmede
ACAD. EXAMENS
Aan de Leidse Universiteit zijn ge
slaagd voor het doet. examen geologie
de heren H. M. Kluyver (Warmond)
en J. G. Meijer (Waddinxveen)doet.
examen biologie de heren A. F. Klijn-
hout (Lelden, J. F. Stemmerik (Den
Haag)doet. ex. scheikunde de heren
H. A. M. Klaar (Leiden), C. A. M.
Vingerhoeds (Den Haag)doet ex.e
natuurkunde de heer P. W. Verbeek
(Hillegom)kand. ex. wis- en natuur
kunde de heren J. J. Lodder (Rotter
dam) W. J. E. de Graaf (Leiden)H.
van der Reijd (Leiden); K. Maas
(Leiden), J. A. Saltet (Leiden) en J.
A. Klein (Wassenaar)kand. ex. psy
chologie mej. J. C. G. Roeleveld
(Wassenaar) en de heer H. Stamhuis
(Leiden)doet. ex. fiscaal recht de
heer J. Th. Simons (Rotterdam).
In 1963 stelde de raad een geld
lening beschikbaar van tweehonderd
duizend gulden, welk bedrag daarna
nog verhoogd werd tot tweehonderd
vijftigduizend gulden. Het pand Witte
Singel 70, dat voor 't beoogde doel
kon worden verkregen, is nu geheel
verbouwd en voor mannelijke geeste-
lijkgehandicapten ingelicht. De bur
gemeester dankte tenslotte allen, die
aan de totstandkoming van dit tehuis
hebben meegewerkt.
Met de onthulling van een smeed
ijzeren naamplaat was de officiële
opening van het tehuis een feit.
voor die zwakzinnigen, die door
slechte omstandigheden thuis niet
meer in het huiselijke milieu zouden
kunnen blijven. Teneinde zijn plan
nen gestalte te kunnen geven heeft
het bestuur van de Dr. Van Voort
huijsenstichting een commissie in het
leven geroepen, de zogenaamde Com
missie Tehuis. Aanvankelijk heeft
deze commissie medewerking van de
gemeente gevraagd teneinde een ge
schikt pand te verwerven voor het
beoogde doel. B. en W. verklaarden
zich bereid er aan mede te werken,
dat een pand in huur zou worden ge
geven. Het is evenwel niet gelukt een
geschikt huurpand te vinden. De
aangelegenheid scheen toen geruime
tijd onopgelost te blijven. Bij een
particulier bezoek van mevrouw
Klaasesz aan de Dr. Van Voorthuij-
senschool is de oprichting van een
tehuis voor alleenstaande zwakzinni
gen weer ter sprake gekomen. Daar
op werd de Commissie Tehuis, die
door vertrek van enkele leden was
gehalveerd, opnieuw samengesteld.
De commissie werd in augustus
1962 omgezet in een stichting, de
Stichting Tehuizen voor geestelijk
gehandicapten.
Van school verbonden aan Pedologisch Instituut
