Omvangrijke verschui'vingen in
eerste kwartaal van dit jaar
E.L.V.A.
Vertrapping van de
geldmarkt ingetreden
Een sterk
stoeltje
TERLENKA VAL
6.25
DRALON
GORDIJNSTOF
9.50
Kan het wel geheel
zonder cijfers?
VEZENO
HAAGSE POLITIE
Kerkdiensten Leiden en omgeving
- -0 uur n m
Schakel VAN OOY in
•idr. van Ooy jr.r Breeslraal 39, Leiden
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 27 MAART 1965
(Van onze financiële medewerker)
De gemiddelde Nederlander pleegt weinig aandacht te schenken aan de
ontwikkelingen op de geldmarkt, die eerder wordt beschouwd als het werk
terrein van financiële experts, waar voor de gewone sterveling toch weinig
of niets van te begrepen is.
Toch is het wel degelijk de moeite waard ook van deze financiële markt
notitie te nemen, al was het alleen maar omdat wat hier plaats vindt óofc
van invloed is op andere financiële markten bijv. de obligatiemarkt of
de beurs.
Als de geldmarkt zeer krap is en deze toestand houdt enige tijd aan
zonder dat er verandering wordt verwacht, kunnen de hogere geldmarkt
tarieven die hiervan het gevolg zijn ook leiden tot hogere rendementen op
obligaties en tot hogere rendementseisen voor aandelen, m.a.w. tot lagere
èffectenkoersen. Dit zien wjj b.v. thans in Duitsland gebeuren, waar de
aandelenkoersen onder druk staan sinds de verhoging van het disconto.
Drie factoren 28 decembe,r j'1-dan hm** het v°1_
De banken eindigden het Jaar 1964
met een abnormaal hoog saldo, t.w.
met f 426 min. Normaliter is de jaar-
ultimo voor de banken een zeer krap
pe tijd, omdat dan de bankbiljetten-
circulatie onder invloed van het be
talen van kerstgratificaties etc. de
hoogste stand van het jaar pleegt te
bereiken. Sedertdien is dit tegoed
met f 200 miljoen afgenomen. Per
saldo werd in het eerete kwartaal
f 230 miljoen aan de schatkist be-
atald. Te bedenken is hierbij dat
van de schatkist voor f 370 miljoen
aan schatkistpapier werd afgenomen,
waarvan meer dan de helft aan pa
pier dat dit jaar weer moet worden
afgelost. Bovendien kochten de ban
ken voor f 275 miljoen aan deviezen
van de Ned. Bank. Tezamen zou dit
een vermindering van de tegoeden
bij de bank met ruim f 500 miljoen
hebben moeten meebrengen, ware
het niet dat op 22 maart ruim f 300
miljoen minder aan bankbiljetten
uitstond dan eind 1964.
De ontwikkeling op de geldmarkt
ts het best af te lezen aan de ver
anderingen die optreden in de ba-
lanscijfers van de Ned. Bank, die we
kelijks worden gepubliceerd. Het al
gemene beginsel hierbij is, dat als het
saldo dat de banken bij de bank
aanhouden een vermindering ver-
tooht, de geldmarkt krapper wordt
en omgekeerd. Dergelijke wisselin
gen in de saldi van dê banken kun
nen in hoofdzaak door drie facto
ren optreden. In de eerste plaats
doordat de banken betalingen ver
richten aan de Staat of van de
Staat betalingen ontvangen, al dan
niet In opdracht of tên gunste
cliënten. Kopen de banken bijv.
schatkistpapier of betalen zij belas
ting, dan neemt hun tegoed bij de
Ned. Bank af, dat van de schat'
kist neemt toe. Een tweede factor is
de wisseling in de bankpapiercircu
latie.
Bankcliënten die ten laste van hun
tegoed bij hun bank bankbiljetten
komen halen, bijv. voor de betaling
van lonen aan hun personeel (tegen
het eind van de maand stijgt de cir
culatie telkens met honderden mil-
lioenen) kunnen die biljetten krij
gen doordat de banken ze als het
ware kopen uit hun tegoed bij de
bank. In de loop van de maand ke
ren de bankbiljetten dan weer —via
winkeliers e.d. uit de circulatie
terug, waarmee de banken hun te
goed van de banken beïnvloedt,
daarmee de toestand van de geld
markt, wordt gevormd door devie
zentransacties, die zij met de bank
verrichten. Houden de banken bul-
tênlèndse betaalmiddelen over (bijv.
omdat wij een exportoverschot heb
ben of omdat het buitenland hier
Obligatie koopt) en verkopen zij die
aan de bank, dan neemt hun te
goed toe, komen de banken deviezen
tekort die zU van de bank kopen,
dan daalt hun tegoed.
Recente ontwikkeling
Gedurende het teneinde lopende
eerste kwartaal van 1965 hebben deze
drie factoren betalingsverkeer met
de Staat, bankbiljetten, devie
zentransacties omvangrijke
schuivingen op de geldmarkt tot
stand gebracht. Vergelijkt men de
toestand volgens de jongste week
staat (per 22 maart J.l.) met die per
met kant, 125 cm. hoog
noderne ruiten en strepen
BEZOEKT ONZE
Gordijnenshop.
Haarlemmerstr. 179
MIDZA
Huidige situatie
Hoewel het tegoed van de ban
ken f200 miljoen lager is dan eind
1964 was de geldmarkt de afgelo
pen weken toch ruim te noemen,
hetgeen blijkt uit de omstandigheid
dat de notering voor daggeld in de
laatste 14 dagen gedaald ls van 314%
tot 2%. (Daggeldleningen zijn dage
lijks opvraagbare leningen die de
banken elkaar of aan makelaars ge
ven uit hun kasoverschotten). Hun
laatst bekende saldo van f226 min
was nL ruim voldoende om de te
goeden die zij verplicht bij de bank
moeten aanhouden in verband met
de in ons land van kracht zijnde
kredietrestricties te financieren. De
ze zgn. strafdeposito's bedragen
thans slechts f 67 min.
Het huidige saldo is evenwel niet
toereikend om de uitzetting
bankbiljettencirculatie op te vangen
die in verband met het naderen
de maart- ultimo en de paasdagen
kan worden verwacht. Het is dan
ook te begrijpen dat zich in het mid-
van de week reeds een
krapping van de geldmarkt heeft ge
openbaard.
Deviezentransacties
Een enkel woord nog over de de
viezentransacties tussen de Ned.
Bank en de banken. In het najaar
1964 heeft een vergroting van
de voorraad buitenlandse betaalmid
delen in handen van de bank plaats
gevonden ter grootte van vele hon
derden miljoenen, zulks onder in
vloed van de grootscheepse aanko
pen van de Nederlandse obligaties
door buitenlanders en van de vlucht
uit het pond sterling. Mede ter af
roming van dê ruimte op de geld
markt, die hierdoor was ontstaan,
heeft de Ned. Bank in december
januari voor grote bedragen aan
viezen aan de banken verkocht, wel
ke bovendien door de bank wee
N.V. Internationale Beleggings Unie „Interunie", Postbus 617, Den Haag
Onze voorgaande puzzel bleek toch
meer (zelfs veel meer) oplossingen te
hebben dan de ene, die wij U voor
spiegelden. De bedoelde oplossing
2 1 0 0 0 8\ 8
9 6
Er zjjn echter vele andere oplossin
gen mogelijk wanneer de laatste drie
termen van de optelling samen 199
zijn, hetgeen een som van 10000 ople
vert mét de mogelijkheid van deling
door 16. Die som van 199 voor drie
termen kan op vele manieren worden
verkregen uit twee getallen van twee
cijfers en een getal van 1 cijfer.
Vanzelfsprekend hebben wij alle
oplossingen goedgekeurd, die een ge
combineerde berekening van de ge
vraagde vorm toonden.
Onze puzzel voor deze week is de
volgende:
Kunt U een vermenigvuldging, de
ling, optelling aftrekking of gecombi
neerde opgave samenstellen, waarin
alle cijfers door punten worden ver
vangen, waarbij geen verdere voor
waarden worden gesteld, waarin geen
andere rekenvormen als de genoemde
worden gebruikt (niet worteltrekken
machtsverheffen etc.) en waarin de 0
niet het linker cijfer van een getal is?
De enige voorwaarde die gegeven mag
worden is dat een deling „opgaat".
De opgave luidt dus eigenlijk: kunt
wel presteren wat ons helaas dus
blijkbaar niet gelukt is?
Oplossing van uw probleem erbij
geven s.v.p.!
Niet als oplossing gelden zulke evi
dente sommetjes als b.v.
want dat kan men ternauwernood een
puzzel noemen.
Oplossingen onder het motto „pun-
tensom" dienen voor woensdag a.s. te
vm. in het bezit te zijn van de
redactie, Wittesingel 1 in Leiden.
Voor juiste oplossingen stellen wij
eerste prijs van f 5,— en twee
prijzen van f 2,50 beschikbaar waar
alleen abonnees kunnen mede
dingen. Mettertijd zullen de beste op-
De eerste prijs voor de oplossoing
van onze (onjuiste) opgave werd toe'
gekend aan de heer H. Ju, Os ei
Pa-ardenlaan 20 te Leiden, de twee
prijzen van f 2,50 aan mevr. Njjgh,
Vuurbaakstraat 19 in Katwijk aan
Zee en aan de heer C. v. d. Berg,
Schoolstraat 76 in Noordwljk aan Zee
De prijzen worden de winnaars toe
gezonden.
Advertentie
VERZEKERT
ZIEKENHUISKOSTEN
Zeldzame
medaille voor
Vening Meinesz
Namens H.M. de Koningin heeft
luitenant-kolonel W. F. K. Blschoff
Heemskerck, kamerheer i.b.d.
H. M. de gouden ere-medaille
voortvarendheid en vernuft van
de Huisorde van Oranje uitgereikt
prof. dr. ir. F. A. Vening Mei-
die vijftig jaar geleden aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht promo
veerde op een proefschrift getiteld
„Bijdrage tot de theorie der slinger-
waarnemingen"
De uitreiking vond plaats ten
huize van prof. Vening Meinesz te
Amersfoort. De gouden medaille die
al zestig jaar bestaat, werd hiermede
pas voor de vijfde maal uitgereikt.
Met deze onderscheiding werden
voordien begiftigd Anthonie Fokker
(1924), Anton Philips (1927), mr.
Fentener van Vlissingen (1951) en
prof. Thijsse (1963).
termijn o.a. voor levering over
drie maanden werden terugge
kocht. Op deze wijze konden de ban
ken deze deviezen dus in het buiten
land uitzetten zonder valutarisico te
lopen.
In de afgelopen week heeft de Ne-
dej-1. Bank opnieuw op grote schaal
deviezentransacties met de banken
verricht, waarvan een verkrappende
invloed op de geldmarkt is uitge
gaan. Mogelijkerwijs rijn de aanko
pen die de banken hebben verricht
in verband te brengen met het
schaarser worden van dollars onder
invloed van de recente maatregelen
van president Johnson tot sanering
van de Amerikaanse betalingsba
lans.
Gestegen goudvoorraad
Tenslotte zij erop gewezen dat de
Ned. Bank haar traditionele politiek
heeft voortgezet om bij tjjd en wij
le een deel van haar voorraad bui
tenlandse betaalmiddelen om te zet
ten in goud. Het resultaat is, dat
eind 1964 de goud- en deviezenvoor
raad voor 78% uit goud bestond,
terwijl dit 22 maart jL was opgelo
pen tot 84%. Men kan zich afvra
gen op grond waarvan een dergeli)-
keke conversie van dollars in goud nu
heeft plaatsgevonden, temeer daar
dergelijke daad langzamerhand po
litieke aspecten begint te krijgen
sinds de aanval die president De
Gaulle op de positie van de dollar
heeft ondernomen.
Gedrukte beurs
De beurs blijft gekenmerkt door
een gedrukte stemming, mede onder
invloed van buitenlandse verkopen.
De scheepvaartsector vormt, in het
algemeen gesproken, een uitzonde
ring, waarvan de ontwikkelingen
rond de Holland- Amerika Lijn niet
vreemd zullen zijn. Het is een In
teressant fenomeen, dat een min
derheid van aandeelhouders een be
stuur tot concessies heeft weten te
brengen. Interessant ook daarom
omdat hiermee in aangetoond dat
de heersende opvatting volgens wel
ke de aandeelhouder zich bij de gang
van zaken in „zijn" vennootschap
maar nauwelijks betrokken zou voe
len duidelijk te generaliseren is.
De moderne politieman neemt de leiding
in allerlei situaties!
Wie houdt van een baan vol afwisseling èn daarbij
graag nog interessante ervaringen opdoet waar
hij zijn hele leven wat aan heeft... zal zich echt
op zijn plaats voelen bij de Haagse Politie!
In het werk van een politieman verloopt niet één
dag hetzelfde als de andere. Want hij moet altijd
overal "bij" zijn: om assistentie te verlenen, om
tussenbeide te komen, om het verkeer te regelen,
Jonge mensen zijn welkom
bij de Haagse Politie
Leeftijd 17-28 Jaar. Minimum
lengte 1.72 m. Beneden 21
jaar MULO-diploma verplicht.
om aanwijzingen te geven en om te antwoorden op
1001 vragen. Geen wonder, dat zo'n veelzijdig be
roep goed betaald wordt! Tijdens de 1-jarige op
leiding met veel sport, wetskennis, motortechniek,
EHBO en autorijles als adspirant al 347.- tot 526.-
Na de opleiding bedraagt het minimum maand
salaris 594.-, terwijl hij kan opklimmen tot 'n rang
waarbij het salaris maar liefst 1234.- bedraagt.
Wilt u mij/Inlichten over/een sollicitatieformu
lier sturen voor een baan bij de gemeente
politie te Den Haag.
Naam --
Straat --»»»-*'
Geb. datum
Opleiding
Zend deze coupon !n of bet op!
Woonplaats
LengteMan/vrouw
Zondag 28 maart
10 u ds. P. Kloek; 7 u ds. J. C
(zangdienst).
Hooglandse Kerk: 10.30 u ds. L. Kie-
ds. J. M. D.
Bethlehemkerk10 i
Bevrijdingskerk: 10.30 u ds. H. Bou-
Ulo-school, Aeserstr.: 9 en 10.30
(Leldse Volks]
Wagenvoorde.
—o..„ïionne: 10.30
Blommaert te Schiedam.
Acad. Ziekenhuis: 10 u
Hagen te Katwijk.
Wit.
nessenhuls: 10.30
Jeugdkerk Aula Gymnasium: 10.3
ds. L. de Liefde.
Geref. Kerk. Zulderkerk: 10 uur
W. de Vries te Eindhoven; 5 i
i^Iz. Meijer te Oe^stgee
Schiedam; 5 u dr. Vlijm,
Kerk Oud-
ds. Maaskai
A. Krijger te
Kerk Oude Vest: 10"u dr. Vlijm; 5 u
k Mt&1
Bevrijdingskerk: 9 u ds. Haverkamp;
u ds. L. J. Wolthuis te Woerden; 7 u
ds. G. Toornvliet te Bloemendnal.
(Dienst voor belangstellenden)
dienst dhr. Bakker.
Chr. Geref. Kerk: 10 u (ond. Laat
de kinderen tot MIJ komen) en 5 uur
(ond. Drie-talig opschrift boven het
Geref. Kerk (vrljgem.)10 en 5 u
van der Haar.
Gem,: 10.30 u ds. H.
dienst (dond. 7.45
.45 u Hoogmis; 5 u Vespers (w
Ëvang. Luth. Gem.: 10.15 u ds. H. J.
dhr. Dlkkes; 5 u
10.30 u dienst.
Engelse dienst (Oud Kath. Kerk. Zw.
i.: 10 u opdrachtsdlenst;
voor veranderingen, etc.
van alle kleding.
Magd. Moonsstraat 68
Tel. 40028 - Leiden
5.30 u dhr. H. Schouten Jr. (vrijdag
8 uur bidstond).
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 u
dB. I. de Tombe te Leiden; 7 u ds. M.
H. Boogert. Geref. Kerk
ds. W. J. van
9.30 en 2.30 u
aan den Rijn.
Alphen aan den Ryn Herv. Gem.
Voorburg. Aula Immanuel-
Bergschenhoek. Geb. Nabij
Jeugdkapel geen
9.30 u ds. H
Voorschoten; 6.30 u
Ma
Ger
kerk. Raadhulsstr.: 10 u ds. T. B. van
Houten te Aalsmeer; 5 u ds. W. Wijma
Salvatorlkerk. W. de Zwijgerlaan: 10 u
W. Wijma; 6.30
Houten. Alphen-Noord,
5 u ds. J. Dethmers
Geref. Kerk (Vrijgt
im.),.Gebouw Con-
ds. H. Scholte. Chr.
^erk. Jeruzalemkerk, Grijpen-
9.30 u Dienst des Woords; 5
IJsclubgebouw: 10 u Eredien
i ds. W. A. S. Laurei
werkerk a/d IJssel;
ds. C. Baas
ds. Griffioen
Geref. Kerk: 10 t
Geref. Kerk
(vrljgem.): 9.30 u leesdienst; 3.30 u ds.
H. Scholte. Geref. Gem.: 10 en 6 uur
leesdienst (woensdag 7.30 u stud. A.
Werkendam). Ev. Luth.
ds. B, G. te Winkel. Ev.-
8.45 u Jb. Klein
de Leeuw; 6.3
Geref. Kerk: 9.30 en 5
stra. Chr. Geref. Kerk:
prof. J. van der Schuit
i ds. M. D. Kos-
Hazerswoude Herv. Gem.: 9.30
Görkum te Soest: 6.30
i Zee (zendingszond;
Dienst des Woords (lees-
Geels te Haar-
10 u (Nutsgeb..
- S. Daalder
n te Rotterdam (donderdhgavönd 8 u
'ang. J. Versteeg te Haarlem).
Iloogmnrte Herv. Gem.: 10 u ds.
Fred. J. Broeyer.
Katwijk aan den R(Jn Herv. Gem
- - J- E
i ds. A. Baas.
ds. w. Bakker
Kerk: 10
nis); 6 u ds. W. L. Tukker. Ichtu:
10 u ds. De Vos (openb, bel 5.30 u
Vries. Chr. Geref. Kerk: 10
K. Bokhorst te Naarden. Geref. Kerk
(vrygem.) 8.30 en 7 u ds. D. K. Wie-
lenga te Rotterdam; 10.30 en 5 u ds.
Breen. Geref. Gem.: 10 en 6 u lees-
Koudekerk
ging van ds. Quak; 2.30 u Intrede ds.
Quak. Geref. Kerk: 10 en 7 u ds. Mak-
klnga.
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 u dhr.
J. v. d. Hoek: 6.30 u ds. J. P. Honnef.
Kerkzaal Zijlkwartler6.30 u dhr. J.
Lindelaan 12a: 7 u ds. J. P.
lem te Rotterdam.
landerveen. Geref. Kerk: 10.15
ds. Versluys te Hoofddorp.
Llsse Herv. Gem., Kerk: 10 i
H. G. Oostlnga. Kapel: 10 u d;
Koolstra. Kerk: 7 u
Geref. Kerk: 10.30 u
Haarlem; 7
ds. S. Koolstra.
ds. J. W. van
- ds. Peddemors
Nleuw-Vennep. Chr Geref. Kerk:
i Boer te Sassenheim;
10
t 4.30
ud. J.
Kranenburg te Kampen. Oud Geref.
Gem.: 9.30 en 3 u leesdienst. Ned. Prot.
Bond: geen dienst.
Nieuwkoop Herv. Gem.: 10 u ds.
D. Oliemans: 6.30 U ds. P, Kloek te
Lelden (Jeugddienst). Geref. Kerk: 9.30
en 6.30 u ds. J. Wagenaar te Zwam-
merdam. Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur
Dienst des Woords; 2 u ds. P. op den
Velde te Mijdrecht. Rem. Geref. Gem.:
10 u ds. E. J. Kuiper te Dordrecht.
Nieuwveen Herv. Gem.: 9.30 u ds.
Lalleman; 6.30 u ds. P. A. Lefeber te
Alphen aan den Rlln. Geref
en 6.30 u ds
Haag.
Noordwljk
10 u ds. A. L
nlng. Sole Mlo:
Geref. Kerk: 10
ds, B. Bouma.
satle, VGLO-school,
Noordwljk-Blnnen Herv. Gem.: 10
en 7 u ds. J. van Dok. Geref. Kerk:
9.30 u ds. B. Bouma; 5 u ds. W. Dek
ker. Van den Berghstlchtlng: 11 uur
i ds. A. H. Smits.
Oogstgeest Herv. Gem. (Groene
H. K. Jonkman. Vrljz. Hei
- T Eekhof. Geref. Kerk
Krijger te Schiedam. Ge-
Brands, 3 u ds. J.
Oude Wetering Herv. Gem.:
iur dhr. Drijver te Voorschoten;
s. Lalleman. Geref. Kerk: 9.30 en
uur ds. C. A. Verhoog. Rem. Geref.
Gem.: 7 u dr. J. van Goudoever te
Hilversum.
Rljnsaterwoude Herv. Gem.: 10 u
ds. C. J. Baart; 7 u ds. Joh. Stehouwer
te Alphen a/d Rijn. Chr. Geref. Kerk:
onbekend.
R(|nsburg Herv. Gem., Grote Kerk:
10 u ds. M. C. Groenewoud; 5 u ds.
H. van Gosllga. Bethelkerk: 10 u ds.
H. van Gosllga; 5 u ds. M. C. Groene
woud. Geref. Kerk (vrljgem): 10 en 5
uur ds. J. Douma. Chr. Geref. Kerk:
10 en 5 u dhr. Van Leeuwen te Sche-
venlngen. Geref. Kerk. Petrakerk: 9.30
u ds. Post; 5 u ds. Bhleveld. Rapen-
burgkerk: 9.30 u ds. Bijleveld; 5 u ds.
v. d. Linde. Maranathakerk9.30 uur
ds. v. d. Linde; 5 u ds. Post.
Ter Aar Herv. Gem.: 9.30 u ds.
Corts te Vianen; 6.30 u ds. De Leeuw
te Boskoop. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
u ds. Heyner.
Valkenburg Herv. Gem.: 10 u ds.
S. C. J. Goverta te Naaldwijk; 6.30 u
ds. J. M. D. van den Berg te Leiden
(Jeugddienst). Geref. Kerk: 10 u ds.
Voorschoten Herv. Gem., Dorps
kerk: 10 u ds. Cadée te Oudshoorn;
7 u ds. Julius te Rotterdam (Jeugd
dienst). Rijndijk: 10 u drs. van der
Gouw. Hulp en Heil: 10 u ds. Zyistra.
Geref. Kerk: 9. 10.30 en 5 u ds. Mod
deraar. Geref. Kerk (vrljgem.)10 en
R. Cuperus: 6.30
-Vilkget
è.30
wellus. Wilkgebouw: 9.30 u ds. J. J.
Bethel: 9.30
ds. W. van Kooten te Oud-Beljerland:
7 u ds. P. Fader, Maleise dienst. Im-
manuëlkerk: 9.30 u dr. G. Huls te
de Bogerd.
5.r~ -
-B
Chr. Afgesch. Gem.: 9.30
Boonstra; 7 u ds. H. J. van Achter
berg te Lelden.
Wassenaar Herv. Gem., Dorps
kerk: 10 u dr. Th. C. Frederlkse; 7 u
W. Homgreen te Den Haag
E. Pijlman. Zi|llaan: 10
Rang te Haarlem. Ned. Prot Bond, L.
Kerkdam: 10.30 u ds. P. Pols te Den
Haag. Johannahuls: 10.30 u mevr, ds.
W. den Herder-Brugman te Den
Haag. Herv. Geref. Evang., Dorpshuls:
10 u J. Grlsnlght te -
ds. W. Vroeglndewey
Rotterdam; 5
hulzen te Den Haag.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 en
"i Jonge (HA). Geref. Kerk:
10 uur
ds. R. Hengstmangers.
Zwammerdam Herv. Gem.: 10 u
ds. C. L. v. d. Broeck; 6.30 u ds. Fred.
T Broeyer te Hoogmade. Geref Kerk:
Wlerslnga te Em-
i 6.80
en. Rem Geref. Gem.:
Paardekooper.
10 i
ds. J.
voor al uw aankopen van:
WASMACHINES - WRINGERS - KOELKASTEN
STOFZUIGERS - SCHEERAPPARATEN - STRIJKIJZERS.
Het huis van vertrouwen dat vertrouwen geeft
