f
^zJLlv&r&n jeugdcentra
Een oud begrip
weer inhoud geven
M
Jeugd bouwde zelf
„De Hunneschans
Ipgerlchl 1 maart 1860
Eind april zal „De Hunneschans", een van de
twee Zilveren Jeugdcentra, officieel worden ge
opend. Dat is dus bijna drie jaar nadat Koningin
Juliana en Prins Bernhard, ter gelegenheid van
hun zilveren huwelijksfeest, daarvoor de terrei
nen, een aanvangskapitaal en het nationale ge
schenk beschikbaar stelden. In die tijd is al het
een en ander gebeurd, waaruit is gebleken van
welke bijzondere betekenis deze ontmoetings
oorden kunnen zijn.
Het tweede centrum, 'Het Zilveren Schor', zal
vermoedelijk volgend jaar zomer gereed komen.
van de elektrische leidingen heb
ben verzorgd.
De huidige accommodatie van
„De Hunneschans" draagt een
voorlopig karakter (in dit geval
een zeer rekbaar begrip). Behalve
het houten dagverblijf van 27 bij
16 meter, met o.a. keuken, toiletten
en douches, zyn er voor de nacht
twintig vijfpersoonstenten met
houten vloer, veldbedden, elek
trisch licht en verwarming.
Het jeugdcentrum „Het Zilve
ren Schor", dat komt te liggen aan
het Veerse Meer tussen Arnemui-
den en Veere, krijgt meteen een
definitief karakter. Men hoopt het
markante ontwerp (zie maquette)
van de Amsterdamse architect
Onno Greiner over ruim een jaar
gerealiseerd te hebben. Dc typische
hoge tentdaken zullen de ruimten
aanduiden, waar de „ontmoetin
gen" voornamelijk zullen plaats
hebben, zoals de centrale hal en de
eetzaal. „Het Zilveren Schor" krijgt
een overnachtingscapaciteit voor 66
personen, terwijl de dagverblijven
zijn berekend op 80 tot 120 perso
nen. Sportvelden, een strand je, een
badgelegenheid en een jachthaven
zijn in het plan voorzien.
De belangstelling van de „buiten
wacht" voor de Zilveren Jeugd
centra is verheugend groot. „Het
idee spreekt sterk aan", vertelt mr.
M. B. van de Werk uit Bilthoven,
voorzitter van de Raad van Advies.
„Nog geen jaar geleden kwam een
man bij me die zei: „U kunt 25.000
dollar van me krijgen, als u het
bedrag binnen een jaar kunt ver
dubbelen." We hebben dat geac
cepteerd en het bedrag Is verdub
beld."
De Stichting krijgt niet alleen
geld, maar ook praktische geschen
ken. Daarmee zijn de Schiedamse
industriëlen begonnen, die in 1962.
tijdens een bezoek van Koningin
Juliana aan him stad, de volledige
Inventaris van een sportzaal aan-
De foto "bovenin toont het
dagverblijf van „De Hunne
schans". Ondanks zijn „voor
lopig karakter maakt het een
solide indruk.
De foto links is genomen tij
dens een bezoek van Prinses
Beatrix, lid van de Raad van
Advies van de Stichting „Zilve
ren Jeugdcentra, aan het terrein
van Het Zilveren Schor". Naast
de Prinses mr. M. B. van de
Wer.k.
Rechts een tekening van de
centrale hal in het ontwerp van
„Het Zilveren Schor".
1 „De Hunneschans" beant
woordde reeds aan zijn doel
oen nog met de bouw moest
worden begonnen.
In de zomer van 1963 name-
toen „De Hunneschans" al-
(tn nog maar een lap grond
as zonder enige accommodatie,
een prachtige omgeving ove-
igens: nabij het Uddelermeer,
•ffden in samenwerking met
i mr. J. M. H Baron van
\tmstra Stichting twee va-
mtiekampen georganiseerd
oor astmatische jongens en
ietsjes, die ieder een gezonde
liend respectievelijk vriendin
tochten meenemen. Deze kam-
f ui, een opvallend succes, waren
arakteHstiek voor het unieke
treven van de Stichting Zilve-
tn Jeugdcentra: het samen-
mbrengen van verschillende
roepen jongeren en het bevor-
tren van een goed contact,
list waar de kans op „kortslui-
'mg" zo groot is.
Dat met een beetje goede wil
kissen gezond en gehandicapt en
ook tussen verschillende nationali
sten, overtuigingen en milieus in
etrekkelijk korte tijd een vonk
an begrip kan overspringen, is
lorig jaar ruimschoots bewezen,
oen op dat schitterende stukje
eluwe ontmoetings- en werk
erloden elkaar geregeld afwissel-
len.
Invalide jongens en meisjes wer-
Jen in contact gebracht met ge-
onde leeftijdgenoten, bedrijfsjon-
eren uit Limburg met collega's uit
riesland, moeilijk opvoedbare jon-
ens uit een tehuis met middelbare
cholieren.
Tjjdens de werkperioden speelde
iet ontmoetingselement eveneens
itn belangrijke rol. Het samen aan
Rn taak werken bracht zowel fi-
purlijk als letterlijk iets tot stand.
Iguurlijk: wederzijds begrip. Let-
srljjk: een gebouw. „De Hunne-
chans", in casu het royale houten
hgverblijf, is namelijk en dat
bhet bijzondere van dit jeugdcen-
door de jeugd zelf ge-
irawd.
Maar liefst 3500 Jongeren hebben
«egewerkt aan de totstandkoming.
)e meesten niet ter plaatse overi-
)e meer dan 3250 bouwseg-
aenten, waaruit het dagverblijf is
(pgetrokken, zijn namelijk examen-
tukken van evenzoveel leerling-
immerlieden. Dit materiaal, af-
l uit alle delen van het
ind, is cadeau gedaan door de
Hchting Vakopleiding Bouwbe-
irjjf. De werkzaamheden op het
terrein zelf zijn in vier fasen uit-
[evoerd door circa 150 jongeren in
totaal. Nederlandse leden van de
Stichting Internationale Werk
kampen verrichten het graafwerk,
Jaarna buitenlandse leden het be
ton voor de fundamenten stortten
de bouwsegmenten sorteerden,
tapregneerden en stapelden. Mid-
telbare scholieren en jongens van
te Comelis Beetsschool te Hoen-
derloo namen de derde fase voor
rekening: het metselwerk, het
»i t'-sklaar maken van zware binten
"oor het skelet en andere bouw-
'9i tnrbereidingen. Het optrekken van
ket gebouw (vloeren leggen, wan
ten plaatsen, dakconstructie) werd
door jonge vrijwilligers uit
landen van de Europese
terwijl leerling-elek-
Drachten de aanleg
m ,jiet
meren
khor"
boden. Op het terrein van „De
Hunneschans" staat een leuk
Oostenrijks huisje, een oerdegelijke
houten constructie, geschonken
door de Oesterreichisch-Nieder-
landische Gesellschaft. Kano's zijn
er gegeven. De Vereniging van
Boekhandelaren zegde bij haar
150-jarig bestaan twee grote stan
daardbibliotheken ter waarde van
tienduizend gulden toe. „Vanoch-
word ik opgebeld door een bedrijf
met de vraag: mogen wij de in
richting van het kantoor op „De
Hunenschans" cadeau geven?"
„De stroom van giften is groot,
maar niet groot genoeg", aldus mr.
Van de Werk. „Als het centrum in
Zeeland klaar is, willen we de zaak
op volle toeren laten draaien. En
dan komen we met een exploitatie
tekort te zitten". De Stichting
streeft dan ook naar de vorming
van een kapitaal, waarvan de ren
te als buffer kan dienen om de
jaarlijkse klap op te vangen. Dat
kapitaal moet van de buiten
wacht komen. Maar die kent dik
wijls de Zilveren Jeugdcentra nau
welijks. Daarin wil men verande
ring brengen. „Een groep Rotter
dammers is al begonnen met het
beramen van plannen om meer be
kendheid aan het doel en werk
van de jeugdcentra te geven".
Het verschil Is duidelijk: in het
eerste geval komt men bijeen om
elkaar te bestrijden, in het tweede
geval om elkaar te vinden.
De jongeren elkaar laten vinden
op de punten die zjj gemeen heb
ben, daar gaat het de Stichting
Ziveren Jeugdcentra om. En Ame
rikaanse. Engelse, Duitse, Baltische
en Nederlandse jongeren, dove,
blinde, minder-vaüde cn gezonde
jongens en meisjes, studenten,
scholieren en fabrieksarbeiders,
plattelandsjongeren en Amsterdam
mers, zij zullen elkaar dit jaar vin
den, ontmoeten, op „Da Hunne
schans", na de officiële opening in
Reportaget
Frits Koffijberg
Op „De Hunneschans" lukte vorig
jaar herhaaldelijk in opvallend
korte tijd, wat elders moeilijk lijkt
te realiseren: het doorbreken van
alle maatschappelijke grenzen en
geestelijke muren. „De scheidslijnen
vallen weg. Invaliden leren bij-
de twee gebogen pUlen. Het deel 'oorbeeld elke hulp niet als een
waar de pijlen elkaar overlappen eunst te lj<*s<h"uwen en gezonden
stelt de ontmoeting voor en is met Ieren op Mn ongedwongen manier
opzet blank gelaten: de betekenis met hun sebandicapte leeftydge-
van een wezenlijk ervaren ontmoe- "ot*™ om 'e Saan", vertelt mr. Van
ting" is niet in woorden te vangen. Werk. „Volstrekte ontspannen-
Dat zij de betrokkenen wel iets held is trouwens een eerste vereist®
doet, wordt aangeduid door de vo°r een werkelijke ontmoeting."
klem-verandering. Dat de betrok- Een tweede vereiste is de bereid-
kenen iets moeten doen met de heid om van het eigen stokpaardje
opgedane ervaring na him verblijf af te stappen, om een ander niet
in een jeugdcentrum, is de reden per sé te willen overtuigen van zijn
waarom de pijlen naar buiten wij- eigen gelijk. Als b.v. gereformeerde
zen- en humanistische Jongeren ln het
Dat Is dus de theorie. En de een of andere vergaderzaaltje een
praktijk? „Wij hebben het meege- discussie-avond beleggen, is er geen
maakt met meisjes uit de Antillen. sprake van ontmoeten. De ene
die hier al jaren waren en toch groep is in de eerste plaats gerefor-
geen contact met anderen hadden, meerd, de andere humanistisch,
zoals dat ook het geval is met vele Worden dezelfde groepen met el-
buitenlanders die hier studeren. kaar in contact gebracht op „De
Echt omgaan met iemand kwam Hunneschans", waar zij samen
niet voor. En ineens gebeurde dat aan bepaalde opdrachten werken
De Stichting Zilveren Jeugd
centra streeft er naar een oud
begrip, dat in de loop der tijden
door taalkundige roofbouw is
uitgehold, weer inhoud te ge
ven. Dit begrip: ontmoeting.
Verpakt in uitvoerige en ingewik
kelde formuleringen wordt het doel
van de Stichting in de statuten en
in folders omschreven. Veel spre
kender en directer is echter de
symboliek van het embleem met
wel, toen zij op „De Hunneschans"
een gemengde groep studerenden
uit Nederland ontmoetten. Dat was
een volstrekte openbaring", aldus
mr. M. B. van de Werk, voorzitter
van de Raad van Advies.
„Jongeren uit totaal verschillen
de levenssferen ontmoeten elkaar
en over en weer gaan deuren open.
Na afloop zeggen ze: dat hebben
we nu wel gehad, maar wij willen
elkaar nog wel eens zien. Er ont
staan allerlei relaties. Er gebeurt
iets!"
Bij elke ontmoetingsperiode gaat
de leiding uit van een programma,
waarvan steeds meer punten weg
vallen naarmate de ontmoeting
soepeler verloopt. „Er wordt niets
aan het toeval overgelaten, maar
w(j geven het toeval wel alle kans."
Vorig jaar b.v. werden bedrijf s-
Jongeren uit een half-agr arisch
milieu in een pas-geïndustriali
seerd gebied samengebracht met
jongens uit een andere streek wier
voorouders al in de fabrieken werk
ten. Het eerste contact zou wel
stroef zijn. dacht men, en daarom
had de leiding een aparte kennis
makingsavond belegd. Die ging niet
door: de Jongens hadden al uitvoe
rig kennisgemaakt voor de avond
was gevallen.
(b.v. een sketch voor een ontspan
ningsavond) dan zyn ze „ook nog
eens een keer", gereformeerd resp.
humanistisch.
DE HUHHESCHAWS
